TÜRKİYE ÇOCUK CERRAHİSİ YETERLİK KURULU EĞİTİM KURUMLARI/PROGRAMLARI DEĞERLENDİRME YÖNERGESİ 29 Ekim 2016 Amaç BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar MADDE 1- (1) Bu yönergenin amacı, çocuk cerrahisi uzmanlık eğitimi verilen eğitim kurumları/programlarının Türkiye Çocuk Cerrahisi Yeterlik Kurulu (TÇCYK) tarafından değerlendirilmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. Kapsam MADDE 2- (1) Bu Yönerge, kurum eğitim standartlarının belirlenmesi, kurum ziyaretlerinin planlanması, yapılması, değerlendirilmesi, sonuçlandırılması, sonuçların duyurulması gibi işlemlerle ilgili hükümleri kapsar. Dayanak MADDE 3- (1) Bu Yönerge, Türkiye Çocuk Cerrahisi Yeterlik Kurulu Yönergesi ve Türk Tabipleri Birliği Uzmanlık Dernekleri Eşgüdüm Kurulu Ulusal Yeterlik Kurulu Yönergesi hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 4- (1) Bu Yönergede geçen; a) Dernek: Türkiye Çocuk Cerrahisi Derneği'ni, b)yeterlik Kurulu: Türkiye Çocuk Cerrahisi Yeterlik Kurulu (TÇÇYK ) 'nu, c)yürütme Kurulu: Türkiye Çocuk Cerrahisi Yeterlik Kurulu (TÇÇYK ) Yürütme Kurulu'nu d) Komisyon: Türkiye Çocuk Cerrahisi Eğitim Kurumları/Programları Değerlendirme Komisyonu'nu, e) Kurum ziyareti: Türkiye Çocuk Cerrahisi Eğitim Kurumları/Programları Değerlendirme Komisyonunun ilgili kurumu incelemek amacı ile yaptığı görüşmeleri tanımlar. Genel Bilgiler İKİNCİ BÖLÜM Standartlar MADDE 5- (1) Eğitim kurumlarını ziyaret programının amacı uzmanlık eğitimi için belirlenmiş ölçütlerin ne düzeyde karşılandığını inceleyerek belgelemek ve bu şekilde eğitim kalitesinin yükseltilmesine katkı sağlamaktır. Kurum ziyaretleri gönüllülük temelinde gerçekleştirilir. Eğitim kurumları ziyaretiyle eğitim standartları değerlendirilerek, eğitim niteliği için belirlenmiş ölçütlerin karşılanıp karşılanmadığı saptanır. Kurum ziyareti eğitim kurumunun gönüllülüğü temelinde gerçekleştirilir. Belirlenen bir sürenin sonunda, belgelendirilmiş kurumdan gelen talep dikkate alınarak, yeniden belgelendirme programı doğrultusunda kurum ziyareti yinelenir. Çocuk Cerrahisi Uzmanlık Eğitim Kurumlarından İstenen Temel Standartlar
MADDE 6- (1) Kurumların başvuru yapabilmeleri için en az beş yıldan beri uzmanlık eğitimi veriyor olması gerekir. (2) Ziyaret programının sonucunda eğitim kurumuna verilecek olan belge 5 (beş) yıl süreyle geçerlidir. Beş yılın sonunda, yeniden belgelendirme programı doğrultusunda kurum ziyareti yinelenir. (3) Belgelendirme kararı verilmediği durumda, ilgili kurum ziyaret tarihinden en erken bir yıl sonra yeniden ziyaret edilir. (4) Eğitim kurumunun eğitici kadrosu en az üç eğiticiden (Profesör, Doçent, Yardımcı Doçent, Eğitim Görevlisi, Başasistan) oluşmalıdır. Tıp fakültesi çocuk cerrahisi anabilim dallarında bunlardan en az biri profesör ya da doçent, Sağlık Bakanlığı kliniklerinde ise en az biri eğitim görevlisi kadrosunda görev yapmalıdır. (5) Eğitim kurumunun yıllık ameliyat sayısı en az 500 olmalıdır. Poliklinik hasta sayısı, yıllık ameliyat sayısının en az iki katı olmalıdır. Olgu çeşitliliği TUKMOS Çocuk Cerrahisi Uzmanlık Eğitim Müfredatı Klinik ve Girişimsel Yetkinliklerini karşılayacak düzeyde olmalıdır. Kurumda en az 16 hasta yatağı bulunmalıdır. Ayrıca kurum içerisinde yenidoğan ve çocuk yoğun bakım yatakları erişilebilir ve kullanılabilir olmalıdır. (6) Yıllık ameliyat sayısı 500 olan kurumlar için eğitim verebileceği uzmanlık öğrencisi sayısının 1 (bir) olması ve bu sayının aşılmaması istenmektedir. Yıllık toplam ameliyat sayısındaki her 100 artış için uzmanlık öğrencisi sayısı bir artırılabilir (örneğin, yıllık 700 ameliyat sayısı olan bir kurum üç uzmanlık öğrencisine eğitim verebilir). (7) Kurum içerisinde 24 saat hizmet veren bir Çocuk Acil Ünitesi ve endoskopik tanı ve tedavi olanaklarına da sahip, her tür acil hizmeti verebilecek modern bir ameliyathane bulunmalıdır. (8) Başvuran kurumun, bir üniversite tıp fakültesi ya da Sağlık Bakanlığı bünyesindeki bir eğitim hastanesine bağlı olma zorunluluğu vardır. Başvuru yapan kurumun bir çocuk hastanesi bünyesinde olması avantaj kabul edilir. (9) Ameliyat ve poliklinik sayılarının azlığı nedeniyle, gerekli koşulları tamamlayamayan ya da yüksek sayıda hasta ve ameliyat sayıları olmasına karşın uzmanlık öğrencisi sayısındaki fazlalık nedeniyle, eğitilen kişi başına düşen hasta ve ameliyat sayısı göreceli olarak eksik kalan eğitim kurumlarının, aralarında birleşerek ortak bir eğitim programı oluşturmaları, uzmanlık öğrencisi başına düşen hasta ve ameliyat sayılarını artırmaları ve sonuçta ortak başvuru yapmaları mümkündür. Dileyen kurumlar, bu şekilde ortak bir eğitim programının akredite olmasını talep edebilirler. Bilindiği gibi bu sistem pek çok yurtdışı kurumda uygulanan, geçerliliği ve yararlılığı kanıtlanmış bir uygulamadır. (10) Başvuran kurumun bulunduğu hastane ortamında; a) Aynı kurum çatısı altında Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları uzmanlık eğitimi veriliyor olmalıdır. b) Anestezi ve Reanimasyon, Patoloji, Radyoloji, Nükleer Tıp birimlerinin varlığı gereklidir. c) Kalp-Damar Cerrahisi, KBB Hastalıkları, Göz Hastalıkları, Kadın Hastalıkları ve Doğum, Beyin Cerrahisi, Çocuk Psikiyatrisi, Ortopedi ve Travmatoloji gibi bölümlerin en az ikisinin yataklı servis düzeyinde bulunması, yataklı servisi olmayanların ise uzman düzeyinde hizmet vermesi tercih edilir. d) Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları yan dal uzmanlarının (Acil, yenidoğan, nefroloji, onkoloji, hematoloji, gastroentereoloji, endokrin), perinatoloji ve yoğun bakım birimlerinin bulunması tercih edilen bir durumdur. e) Kurumun bulunduğu hastanede 24 saat hizmet verebilecek merkezi laboratuvar olanakları bulunmalıdır. e) Madde 8 de belirtildiği gibi kurum bir çocuk hastanesi bünyesinde bulunmaktaysa Madde
10/b de istenilen koşullar akreditasyon komisyonu tarafından, Çocuk Hastanesinin işlevi göz önüne alınarak değerlendirilir. (11) Kurumca hazırlanan ve uygulanmakta olan eğitimin programının ana hatlarının ve işlevsel etkinliğinin belgelendirilmesi için bir uzmanlık öğrencisi karnesinin bulunması ve o kuruma özgü bir eğitim programının olması zorunluluğu vardır. Haftalık ve aylık eğitim programı içerisinde cerrahi olgu tartışması, makale saati, mortalite ve morbidite toplantılarının yanı sıra çocuk onkolojisi, çocuk nefrolojisi ürolojisi, çocuk radyolojisi, perinatal tanı ve tedavi, cinsiyet anomalilileri konusunda multidisipliner toplantılar yapılıyor olmalıdır. Bu toplantı kararlarının yer aldığı karar kayıt defterlerinin bulunması ve ziyaret sırasında istendiğinde sunulabilmesi gerekmektedir. (12) Klinik içerisinde yeterli kaynak kitap ve internet kanalı ile dergilere erişim olanağı olan bir kütüphane bulunmalıdır. (13) Kurumda hayvan deneylerine olanak sağlayacak laboratuvar koşulları bulunmalıdır. Akreditasyon İşleminin Yürütülmesi ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Akreditasyon Süreci MADDE 7- (1) Akreditasyon için belirtilmiş koşullara uyan kurum ya da afiliye olmuş kurumlar, TÇCD Yeterlik Kurulu, Akreditasyon Başvuru Formu TÇCD Yeterlik Kurulu Genel Sekreteri ne gönderilir. (2) Eğitim Kurumları/Programları Değerlendirme Komisyonu nun belirleyeceği ziyaret kurulu belirlenen tarihte ilgili kurumu değerlendirir. Ziyaret Kurulu MADDE 8- (1) Ziyaret Kurulu TTB-UDEK ve Dernek adına birer gözlemci olmak üzere toplam beş üyeden oluşur. Diğer üç üye Eğitim Kurumları/Programları Değerlendirme Komisyonu üyeleri arasından seçilebileceği gibi Yeterlik Kurulu Yönergesi ne uygun olarak Eğitim Kurumları/Programları Değerlendirme Komisyonu üyesi olabilecek niteliklere sahip yeterlik genel kurulu üyelerini görevlendirebilir. Ziyaret Kurulu üyeleri kendi aralarından bir başkan ve sekreter seçerler. Ziyaretin Gerçekleştirilmesi MADDE 9- (1) Başvuru yapan kurum/program sorumlusu ile görüşülerek ziyaret takvimi oluşturulur. Ziyaret programı Ziyaret Kurulu ve ziyaret edilecek kurum tarafından birlikte yapılır. (2) Ziyaret öncesi bir bilgilenme formu (Ek A), ziyaret edilecek bölümün başkanı veya eğitim programı sorumlusu tarafından doldurulmuş olmalıdır. İkinci bir bilgilenme formu (Ek B) ise, uzmanlık öğrencilerinin tümü tarafından doldurulmalıdır. Eğitim kurumunun eğitim programı sorumlusu, her iki bilgilenme formunun ve ayrıntılı ziyaret programının ziyaret tarihinden en az 2 hafta önce Ziyaret Kurulu üyelerinde olmasını sağlamalıdır. Kurumun eğitim programının bir örneği ve varsa bir önceki ziyaret raporu bu bilgilenme formlarına eklenmelidir. (3) Uzmanlık öğrencileri tarafından doldurulan değerlendirme formu gerekli gizlilik önlemleri ile gönderilmelidir. MADDE 10- (1) Ziyaret edilen eğitim kurumunun en üst yöneticisi (Üniversite Tıp Fakülteleri için Dekan, Sağlık Bakanlığı Eğitim ve Araştırma Hastaneleri için Başhekim) ziyaret konusunda önceden bilgilendirilir. Ziyaret açılış toplantısı ile başlar. Açılış toplantısında Ziyaret Kurulu, anabilim dalı başkanı/kurumun eğitim sorumlusu ile görüşür. Ziyaretin amacı anlatılarak ziyaret planı gözden geçirilir. (2) Ziyaret Kurulu, eğitim kurumunun anabilim dalı başkanı/eğitim sorumlusu, öğretim üyeleri/eğitim görevlileri, uzmanlar ve uzmanlık öğrencileriyle ayrı ayrı bire bir ve/veya grup halinde özel görüşmeler yapar. Görüşme sırasında uzmanlık öğrencilerinin karneleri yanlarında olmalıdır.
Uzmanlık öğrencilerinden alınan bilgiler gizli tutulur. (3) Ziyaret Kurulu eğitim kurumundan görevli kişi ya da kişilerin eşliğinde, kurumun uzmanlık eğitimi ile ilgili tüm alanlarını (tetkik/tedavi uygulama alanları, kütüphane, araştırma alanları, uzmanlık öğrenci odaları, dinlenme alanları vb.) gezerek yerinde değerlendirir. (4) Ziyaret eğiticilerle yapılacak olan bir değerlendirme toplantısı ile sonlandırılır. (5) Ziyaret Kurulu, ziyaret programının sonunda değerlendirme, karar verme ve öneri sunma aşamaları için kendi üyeleriyle 60 dakikayı aşmayacak bir toplantı yapar. Bu toplantının sonunda, değerlendirme sonuçları kurum yöneticisi ile sözel olarak paylaşılır. Ölçütler ve Değerlendirme MADDE 11- (1) Ziyaret sırasında veri toplama aşamasında Ziyaret Kurulu Değerlendirme Kontrol Listesi (Form C) kullanılır. Ziyaret Raporu MADDE 12- (1) Ziyaret Kurulu değerlendirme, karar ve önerilerini içeren raporunu oybirliği ile oluşturmalıdır. Ziyaret raporunun yazımı en geç 15 gün içinde tamamlanmalıdır. Ziyaret Kurulu raporunu tamamladıktan sonra Eğitim Kurumları/Programlarını Değerlendirme Komisyonu na sunar. Komisyon raporu inceler ve gerekirse Ziyaret Kurulu ile görüşerek raporu değerlendirir ve uygun olduğuna karar verirse onaylanmak üzere TÇCYK na sunar. TÇCYK ziyaret raporunu değerlendirerek onaylar. Değerlendirme raporunun son hali TÇCYK tarafından eğitim kurumuna ve TTB-UDEK Yürütme Kurulu na iletilir. Kurumsal Yeterlik Belgesinin Hazırlanması ve Verilmesi MADDE 13- (1) Çocuk Cerrahisi Kurum Eğitim Programı Yeterlik Belgesi, Türk Tabipleri Birliği, TÇCYK ve TÇÇD Başkanlarının imzalarıyla düzenlenir. Kurum Eğitim Programı Yeterlik Belgesi nin süresi beş yıldır. Ziyaret raporunda yer alan karar doğrultusunda, eğitim kurumu için 5 yıldan daha kısa süre içinde (bir yıldan az olmamak koşuluyla) ziyaret edilip yeniden değerlendirilmek üzere, Çocuk Cerrahisi Kurum Eğitim Programı Koşullu Yeterlik Belgesi düzenlenebilir. (2) Çocuk Cerrahisi Yeterlik Belgesinin verilmesi için Ziyaret Kurulu, TÇCYK ve TÇCD Başkanları yeniden Kurum ziyareti yapar. Belgenin tüm eğiticiler, eğitilenler ve Başhekim/Dekan önünde verilmesi uygundur. (3) Sonuç TÇCD Yeterlilik Yürütme Kurulu Sekreteri tarafından TÇCD sayfasında resmen ilan edilir. Kurumun kazandığı sertifika, bir sonraki ulusal çocuk cerrahisi kongresinde Türkiye Çocuk Cerrahisi Yeterlik Kurulu Başkanı tarafından kurumu tanıtıcı kısa bir sunu ile tekrar duyurulur. Uluslararası Eş yetkilendirme Kuruluşlarından Alınan Belgeler MADDE 14- (1) Eğitim kurumları veya programlarına uluslararası kurum eş yetkilendirme kuruluşları (UEMS vb) tarafından verilen belgeler TÇCYK Eş Yetkilendirme Belgesi ne denk sayılır. Gizlilik ve Etik Konular MADDE 15- (1) Ziyaret Kurulu ve TÇÇYK, ziyaret raporunun tüm ayrıntıları ile saklı tutulmasından sorumludur. Aynı şekilde, uzmanlık öğrencileri ile yapılan görüşmelerden elde edilen bilgiler de gizli tutulur. Ziyaret Programlarının Giderlerinin Karşılanması MADDE 16- (1) Akredite olacak kurum, değerlendirme için gelecek olan ziyaret kurulunun ulaşım ve konaklama masraflarının finansmanından sorumludur.
Yönergede Değişiklik Yapma Yöntemi DÖRDÜNCÜ BÖLÜM SON HÜKÜMLER MADDE 17 (1) Yeterlik Genel Kurulu üyelerinin önerisi üzerine Yönergesinde yapılacak değişiklikler Yeterlik Genel Kurulu'nda oy çokluğu esasına göre gerçekleştirilir. Yürürlük MADDE 18 (1) Bu yönerge ve yönergede yapılacak değişiklikler Türkiye Çocuk Cerrahisi Yeterlik Genel Kurulu nda kabulünden itibaren yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 19 (1) Bu Yönerge hükümleri TÇCYK Yürütme Kurulu tarafından yürütülür.