SIĞIR CİNSİ EVCİL HAYVANLARIN SPERMASININ İTHALATINDA UYGULANACAK HAYVAN SAĞLIĞI ŞARTLARININ BELİRLENMESİNE DAİR YÖNETMELİK TASLAĞI BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı, sığır cinsi hayvanlarının spermasının ithalatında uygulanacak hayvan sağlığı şartlarına ilişkin usul ve esasları belirlemektir. Kapsam MADDE 2 (1) Bu Yönetmelik, sığır cinsi hayvanların spermasının ithalatında uygulanacak hayvan sağlığı şartları ile izinli ülke listesinin hazırlanmasına ilişkin hususları kapsar. (2) Bu Yönetmelik özel olarak spermanın dağıtımını ve genel olarak suni tohumlama düzenlenmelerine ilişkin ulusal zooteknik hükümleri kapsamaz. Dayanak MADDE 3 (1) Bu Yönetmelik, 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun 4 üncü ve 34 üncü maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 4 (1) Bu Yönetmelikte geçen; a) Bakanlık: Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığını, b) Merkez veteriner hekimi: Bu Yönetmelikte belirtilen gerekliliklere sperma toplama ve depolama merkezlerinde günlük olarak uyulmasından sorumlu görevli veteriner hekimi, c) Onaylı laboratuvar: Bakanlığın bu Yönetmelikteki testleri yürütmek üzere yetkilendireceği ihracatçı ülkedeki laboratuvarı, ç) Resmi veteriner hekim: Gönderici ülke merkezi yetkili makamı tarafından belirlenen veteriner hekimi, d) Sevkiyat: Tek bir sertifika kapsamındaki sperma miktarını, e) Sığır cinsi hayvan: Et üretimi, süt üretimi, damızlık veya diğer amaçlarla yetiştirilen Bison bison ve Bubalus bubalus türü hayvanlar dâhil her yaştaki sığır ve mandaları, f) Sperma: Sığır cinsi evcil hayvanların hazırlanmış veya seyreltilmiş ejakülatını, g) Sperma depolama merkezi: Suni tohumlamada kullanılmak için spermanın depolandığı resmi olarak onaylı ve resmi denetime tabi gönderici ülkede bulunan tesisi, h) Sperma toplama merkezi: Suni tohumlamada kullanılmak için spermanın üretildiği resmi olarak onaylı ve resmi denetime tabi gönderici ülkede bulunan tesisi, ı) Toplama: Herhangi bir zamanda donörden alınan sperma miktarını, i) Toplama ülkesi: Spermanın toplandığı ve gönderildiği ülkeyi, ifade eder. İKİNCİ BÖLÜM İthalat Şartları İzinli ülkeler MADDE 5 (1) Sığır cinsi hayvanların spermasının ithalatına yalnızca Bakanlıkça hazırlanan listede yer alan ülkelerden izin verilir.
(2) İhracatçı ülkenin en azından ulusal mevzuatta belirlenen hayvan sağlığı şartları, merkezlerin onaylanmasına ilişkin kurallar ile veteriner sağlık sertifikalarında belirtilen özel gereklilikler ve özel hayvan sağlığı şartlarını karşılaması gerekir. (3) Bir ülkenin birinci fıkrada bahsedilen izinli ülke listesinde yer almasına karar verilmesinde özellikle aşağıda belirtilen hususlar dikkate alınır. a) İhracatçı ülkedeki çiftlik hayvanlarının, diğer evcil ve yabani hayvanların sağlık statüsü, Türkiye deki hayvan sağlığını tehlikeye sokabilecek özellikle egzotik hayvan hastalıkları ile ihracatçı ülkenin çevresel sağlık durumu, b) İhracatçı ülkenin Dünya Hayvan Sağlığı Teşkilatı (OIE) üyesi olup olmadığı, özellikle OIE tarafından listelenen hastalıklar olmak üzere topraklarında bulaşıcı veya salgın hayvan hastalıklarının varlığına ilişkin ihracatçı ülke tarafından sağlanan bilgilerin düzenli ve hızlı olup olmadığı, c) İhracatçı ülkenin hayvan hastalıklarının önlenmesi ve kontrolüne ilişkin mevzuatı, ç) İhracatçı ülkedeki yetkili veteriner makamı ve denetim birimlerinin organizasyon yapısı ile bu birimlerin yetkileri, d) Salgın hastalıkların önlenmesi ve kontrolüne ilişkin ihracatçı ülkedeki tedbirlerin organizasyonu ve uygulanması, e) Bu Yönetmeliğin uygulanabileceğine ilişkin ihracatçı ülkenin vereceği garantiler. (4) Bakanlık birinci fıkrada bahsedilen izinli ülke listelerinin güncel halinin kamuoyu tarafından ulaşılabilir olmasını sağlar. İzinli ülke listesi Bakanlık tarafından elektronik ortamda yayınlanabilir. İhracatçı ülkeler tarafından verilecek garantiler MADDE 6 (1) Sığır cinsi hayvanların spermasının ithalatına yalnızca 5 inci maddenin birinci fıkrasında bahsedilen izinli ülke listesinde yer alan bir ülkedeki sperma toplama veya depolama merkezinden gönderilmesi ve bu merkezler için ihracatçı ülke yetkili makamı tarafından aşağıdaki koşulların sağlanabileceğine dair garantilerin verilmesi halinde izin verilir. a) Sperma toplama veya depolama merkezlerinin Ek-1 de yer alan merkezlerin resmi onayına ilişkin koşullara uygun olarak onaylanması ve Ek-2 de yer alan merkezlerin resmi denetime ilişkin gerekliliklerin sağlanması, b) Sperma toplama veya depolama merkezlerinin ihracatçı ülke yetkili makamı tarafından Türkiye ye ihracat için resmi olarak onaylanmış olması, c) Sperma toplama veya depolama merkezlerinin, merkez veteriner hekimi tarafından denetim altında tutuluyor olması, ç) Sperma toplama veya depolama merkezlerinin ihracatçı ülke resmi veteriner hekimi tarafından yılda en az iki defa denetleniyor olması. (2) 5 inci maddenin birinci fıkrasında bahsedilen izinli ülke listesinde yer alan ihracatçı ülkenin yetkili makamı, bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen koşullara uygun olarak onayladığı ve Türkiye ye sperma gönderilebilecek sperma toplama ve depolama merkezlerinin listesiyle ilgili Bakanlığa bilgi verir. (3) Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen koşulları karşılamayan sperma toplama veya depolama merkezlerinin onayı ihracatçı ülke yetkili makamı tarafından askıya alınır veya iptal edilir. Bu konuda Bakanlık ivedilikle bilgilendirilir. (4) Bakanlık ihracatçı ülke yetkili makamından aldığı yeni ve güncellenmiş listeleri bu maddeye uygun olarak temin eder ve kamuoyu tarafından ulaşılabilir olmasını sağlar.(5) Bu maddenin bir örnek uygulanması için ayrıntılı kurallar Bakanlıkça belirlenebilir. Hayvan sağlığı şartları MADDE 7 (1) Spermanın alındığı hayvanlar, bu spermanın toplanmasından hemen sonra en az altı ay süreyle 5 inci maddenin birinci fıkrasına göre hazırlanan listede yer alan izinli ülke topraklarında kalmış olmalıdır.
(2) Bakanlık, 5 inci maddenin birinci fıkrası ile bu maddenin birinci fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla hayvan sağlığı şartlarına uygun olmayan spermanın izinli ülke listesinde yer alan ülkelerden ithalatlarını onaylamaz. (3) Bu maddenin ikinci fıkrasında bahsedilen hayvan sağlığı şartlarının belirlenmesinde aşağıdaki hususlar göz önünde bulundurulur. a) OIE tarafından listelenen hastalıklar başta olmak üzere, sperma toplama merkezinin çevresindeki bölgenin sağlık durumu, b) Test gereklilikleri de dahil olmak üzere, sperma toplama merkezindeki sürünün sağlık statüsü, c) Donör hayvanın sağlık statüsü ve test gereklilikleri, ç) Spermayla ilgili test gereklilikleri. (4) Bu maddenin üçüncü fıkrası uyarınca tüberküloz ve bruselloz hastalıkları için hayvan sağlığı şartlarının sağlanması amacıyla 2/4/2009 tarihli ve 27188 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Sığır Bovine Tüberkülozu Yönetmeliği ile 3/4/2009 tarihli ve 27189 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Bruselloz ile Mücadele Yönetmeliği nde belirtilen standartlar esas alınır. Bakanlık, ilgili ülkenin benzer hayvan sağlığı garantilerini sağlaması halinde vaka bazında bu şartlardan feragat edebilir. Bu durumda, söz konusu hayvanların sperma toplama merkezlerine girişine izin verilmesi için ilgili Yönetmeliklerde yer alan hayvan sağlığı şartlarına en azından eşdeğer olan şartları belirleyebilir. Veteriner sağlık sertifikaları MADDE 8 (1) Sperma ithalatına yalnızca toplama ülkesinin resmi veteriner hekimi tarafından düzenlenmiş ve imzalanmış veteriner sağlık sertifikasının ibraz edilmesi halinde izin verilir. (2) Veteriner sağlık sertifikası, a) En azından Türkçe ve ihracatçı ülke dilinde düzenlenmiş olmalıdır. b) Asıl nüshası sperma ile birlikte gelmelidir. c) Tek bir yapraktan, tek ve ayrılmaz bir yapraktan oluşan iki veya daha fazla sayfadan ya da sınırlı bir sayfa dizisinde belli bir sayfayı belirtmek için numaralandırılmış olan bir dizi sayfadan (örnek: dört sayfanın 2. sayfası veya sayfa 2/4 gibi) oluşan kağıda hazırlanmalıdır. ç) Tek bir alıcı için düzenlenmelidir. (3)Veteriner sağlık sertifikası Bakanlıkça belirlenen sertifika modeline uygun olmalıdır. Ülkeye girişte kontroller MADDE 9 (1) Ülkeye girişte 17/12/2011 tarihli ve 28145 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Ürünlerin Ülkeye Girişinde Veteriner Kontrollerinin Düzenlenmesine Dair Yönetmelik hükümlerine göre kontrollerin özellikle organizasyonu ile takibi yapılır ve koruma tedbirleri aynı Yönetmeliğin 22 nci maddesinde bahsedilen prosedüre göre uygulanır. İhracatçı ülkede kontroller MADDE 10 (1) Bu Yönetmelik hükümlerinin bir örnek uygulanması zorunlu olduğundan Bakanlıkça görevlendirilen veteriner hekimler tarafından ihracatçı ülke yetkili makamları ile işbirliği içerisinde yerinde kontroller yapılabilir. (2) Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen kontrollerin masrafları Bakanlık tarafından karşılanır. (3) Topraklarında kontrol gerçekleştirilen toplama ülkesi, görevlerini gerçekleştiren veteriner hekimlere gerekli tüm desteği sağlar. (4) Bakanlık, yapılan incelemenin sonucundan toplama ülkesini bilgilendirir. (5) Toplama ülkesi yapılan incelemenin sonucunu dikkate alarak gerekli görülen tüm tedbirleri alır. Toplama ülkesi bu tedbirleri almadığı takdirde durum Bakanlık tarafından incelenerek 6 ncı maddenin birinci fıkrasında yer alan hükümlere başvurulur.
(6) Özellikle birinci fıkrada bahsedilen kontrollerin yürütülme sıklığı ve yöntemi olmak üzere bu maddenin uygulanmasına yönelik genel hükümler Bakanlık tarafından belirlenir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Geçici ve Son Hükümler Geçiş hükümleri GEÇİCİ MADDE 1 (1) Bu Yönetmelik kapsamında izinli ülke listeleri yayınlanıncaya kadar Bakanlık tarafından hastalıklar nedeniyle yasak ya da kısıtlama uygulanmayan ülkelerden sperma ithalatına izin verilebilir. Avrupa Birliği mevzuatına uyum MADDE 11 (1) Bu Yönetmelik, sığır cinsi evcil hayvanların spermasının topluluk içi ticaretinde ve ithalatlarında uygulanacak hayvan sağlığı şartlarına ilişkin 14/6/1988 tarihli ve 88/407/AET sayılı Konsey Direktifi dikkate alınarak Avrupa Birliği mevzuatına uyum çerçevesinde hazırlanmıştır. Yürürlük MADDE 12 (1) Bu Yönetmeliğin; a) 5 inci maddesinin birinci fıkrası yayımı tarihinden itibaren üç yıl sonra, b) Diğer hükümleri yayımı tarihinde, yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 13 (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı yürütür.
EK-1 MERKEZLERİN RESMİ ONAYINA İLİŞKİN KOŞULLAR (1) Sperma toplama merkezleri: a) Yetkili makam tarafından yetkilendirilmiş bir merkez veteriner hekiminin daimi denetimine tabi olmalıdır. b) Bu merkezler asgari olarak; 1) İzolasyon tesisleriyle birlikte hayvan barınağına, 2) Ekipmanın temizlik, dezenfeksiyon ve sterilizasyonu için ayrı bir oda da dahil olmak üzere sperma toplama tesislerine, 3) Sperma işleme odasına (aynı alanda olmayabilir), 4) Sperma depolama odasına (aynı alanda olmayabilir) sahip olmalıdır. c) Dışarıdaki hayvanlarla teması önleyecek şekilde inşa veya izole edilmelidir. ç) Hayvan barınağı ve sperma toplama, işleme ve depolama tesisleri; kolayca temizlenip dezenfekte edilebilecek şekilde inşa edilmelidir. d) Hayvanlar normalde kaldıkları yer ile doğrudan hiçbir irtibatı olmayan kalabilecekleri izole bir yere sahip olmalıdır. e) Hayvanların kaldıkları yer sperma işleme odasından fiziksel olarak ayrı ve her ikisi de sperma depolama odasından ayrı olarak tasarlanmalıdır. (2) Sperma depolama merkezleri: a) Yetkili makam tarafından yetkilendirilmiş bir merkez veteriner hekiminin daimi denetimine tabi olmalıdır. b) Dışarıdaki hayvanlarla teması önleyecek şekilde inşa veya izole edilmelidir. c) Depolama tesisleri kolayca temizlenip dezenfekte edilebilecek şekilde inşa edilmelidir.
EK-2 MERKEZLERİN RESMİ DENETİMİNE İLİŞKİN KOŞULLAR (1) Toplama merkezleri: a) Denetimler, sadece sperması toplanacak hayvan türünü içerecek şekilde yapılmalıdır. Toplama merkezinin normal şekilde işlemesi için gerekli olan diğer evcil hayvanlar da merkez veteriner hekimi tarafından belirlenen şartlara sahip olmaları ve sperması toplanacak türler açısından enfeksiyon riski taşımamaları koşuluyla kabul edilebilir. b) Merkezdeki tüm sığır cinsi hayvanların kayıtlarının tutulduğuna dair denetimler yapılmalıdır. Kayıtlarda ırka ilişkin detaylar, doğum tarihi ve her hayvanın kimlikleri ile hastalıklar yönünden kontrol kayıtları ve her hayvan için yürütülen tüm aşılamalar yer almalıdır. c) Onay ve denetim koşullarına yönelik sürekli kontrollerin kapsamı, yılda en az iki kez resmi veteriner hekim tarafından düzenli olarak denetlenmelidir. ç) Giriş izni olmayan kişilerin girmesinin önlendiği ve giriş izni olan ziyaretçilerin merkez veteriner hekiminin belirlediği şartları yerine getirdiği denetlenmelidir. d) Hastalıkların yayılmasını kontrol altına almak amacıyla uygulanan dezenfeksiyon prosedürleri ve hijyen tekniklerine yönelik eğitim almış ve teknik olarak yeterli personel çalıştırılmalıdır; e) Aşağıdaki koşullara göre denetimler yapılmalıdır: 1) Sadece onaylı bir merkezde toplanan spermanın diğer sperma sevkiyatlarıyla temas etmeksizin onaylı merkezlerde işlenmiş ve saklanmış olması. Derin dondurulmuş embriyolar aşağıdaki koşullar sağlanmak kaydıyla onaylı merkezlerde depolanabilir: - Söz konusu depolama işleminin yetkili makam tarafından onaylanmış olması, - Sığır cinsi evcil hayvanların embriyolarının ithalatına ilişkin hayvan sağlığı koşullarının ulusal mevzuat gerekliliklerini karşılaması embriyoların onaylı spermanın depolanması amacıyla tesislerdeki ayrı depolama konteynırları içerisinde depolanması; 2) Spermanın toplanması, işlenmesi ve depolanması işlemlerinin sadece bu amaçla kullanılan tesislerde ve en sıkı hijyen koşulları altında gerçekleştirilmesi; 3) Tek kullanımlık araçlar dışında toplama ve işleme sırasında sperma veya donörle temas eden tüm araçların kullanılmadan önce uygun şekilde dezenfekte veya sterilize edilmesi; 4) Katkı maddeleri veya seyreltik de dahil olmak üzere spermanın işlenmesi sırasında kullanılan hayvansal ürünlerin hayvan sağlığı açısından risk teşkil etmeyen
kaynaklardan elde edilmesi ya da kullanım öncesi söz konusu riski önleyecek şekilde muamele edilmesi; 5) Tek kullanımlık konteynırlar dışında depolama ve taşıma konteynırlarının her dolum işleminin başlamasından önce uygun şekilde dezenfekte veya sterilize edilmesi; 6) Kryojenik ajanın daha önce diğer hayvansal ürünler için kullanılmamış olması; 7) Her payetin sperma dozunun sperma toplama tarihi, donör hayvanın ırk ve kimliği ile merkezin onay numarasının kolayca anlaşılabileceği şekilde işaretlenmesi; 8) Depolama biriminin ikinci maddedeki sperma depolama merkezleri denetimiyle ilgili özel koşullarla uyumlu olması. (2) Depolama merkezleri: a) Tüm sperma hareketleri (merkeze ve merkezden dışarıya) ve burada sperması saklanan donör boğaların durumu kayıt altına alınmalı ve bu Yönetmelik gereklilikleriyle uyumlu olmak üzere denetlenmelidir. b) Onay ve denetim koşullarına yönelik sürekli kontrollerin kapsamı, yılda en az iki kez resmi veteriner hekim tarafından düzenli olarak denetlenmelidir. c) Giriş izni olmayan kişilerin girmesinin önlendiği ve giriş izni olan ziyaretçiler merkez veteriner hekiminin belirlediği şartları yerine getirdiği denetlenmelidir. ç) Hastalıkların yayılmasını kontrol altına almak amacıyla uygulanan dezenfeksiyon prosedürleri ve hijyen tekniklerine yönelik eğitim almış ve teknik olarak yeterli personel çalıştırılmalıdır. d) Aşağıdaki koşullara göre denetimler yapılmalıdır: 1) Sadece bu Yönetmelikle uyumlu olarak onaylanan toplama merkezlerinde toplanan sperma diğer sperma sevkiyatlarıyla temas etmeksizin onaylı depolama merkezlerinde depolanabilir. İlave olarak, sadece onaylı bir toplama ve depolama merkezinden gelen, olası tüm sağlık güvencelerini sağlayan koşullar altında nakledilen ve diğer sperma sevkiyatlarıyla temas etmeyen sperma onaylı bir depolama merkezine getirilebilir. Derin dondurulmuş embriyolar aşağıdaki koşullar sağlanmak kaydıyla onaylı merkezlerde depolanabilir: - Söz konusu depolama işleminin yetkili makam tarafından onaylanmış olması, - Sığır cinsi evcil hayvanların embriyolarının ithalatına ilişkin hayvan sağlığı koşullarının ulusal mevzuat gerekliliklerini karşılaması Embriyoların onaylı spermanın depolanması amacıyla tesislerdeki ayrı depolama konteynırları içerisinde depolanması;
2) Spermanın depolanması sadece bu amaçla kullanılan tesislerde ve en sıkı hijyen koşulları altında gerçekleştirilmelidir. 3) Tek kullanımlık aletler dışında spermayla temas eden tüm aletler kullanım öncesinde uygun şekilde dezenfekte ve sterilize edilmelidir. 4) Tek kullanımlık konteynırlar dışında depolama konteynırları ve taşıma konteynırları her dolum işleminin başlamasından önce uygun şekilde dezenfekte veya sterilize edilmelidir. 5) Kryojenik ajanın daha önce diğer hayvansal ürünler için kullanılmamış olması; 6) Her payetin sperma dozunun sperma toplama tarihi, donör hayvanın ırk ve kimliği ile toplama merkezinin onay numarasının kolayca anlaşılabileceği şekilde işaretlenmelidir.
EK 3 HAYVANLARIN ONAYLANMIŞ SPERMA MERKEZLERİNE HAREKETLERİNDE UYGULANACAK KOŞULLAR (1) Bir sperma toplama merkezine kabul edilen tüm sığır cinsi hayvanlar için aşağıdaki gereklilikler geçerlidir: a)yetkili makam tarafından özel olarak onaylanan ve en azından aynı sağlık statüsüne sahip çift tırnaklı hayvanların bulunduğu bir yerde en az 28 gün karantinaya tabi tutulmuş olmalı; b) Bu maddenin (a) bendinde tanımlandığı üzere karantinada kalmadan önce 2 Nisan 2009 tarih ve 27188 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Sığır Bovine Tüberkülozu Yönetmeliği ve 3 Nisan 2009 tarihli ve 27189 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Bruselloz ile Mücadele Yönetmeliği uyarınca tüberküloz ve brusellozdan resmen ari bir sürüye ait olmalı ve hayvanlar daha önce sağlık statüsü daha kötü olan bir sürüde tutulmamış olmalı; c) 23 Aralık 2011 tarih ve 28151 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Sığırlarda Löykoz Hastalığına Karşı Korunma ve Mücadele Yönetmeliği uyarınca enzootik sığır löykozundan resmen ari bir sürüye ait olmalı veya yavrunun ayrılmasından sonra yapılan löykoz test sonucu negatif olan dişilerden elde edilmelidirler. Bu gerekliliğin yerine getirilemediği durumda, donör iki yaşına gelene ve EK-4 ün 1 inci maddesinin (c) bendindeki test negatif sonuçlanana kadar ticarete konu olamaz; ç) Bu maddenin (a) bendinde belirtilen karantina periyodundan önceki 28 gün içerisinde hayvanlar aşağıdaki testlere tabi tutulmalı ve bu bendin 5 inci alt bendinde belirtilen BVD/MD antikor testi haricinde tüm testlerde negatif sonuç elde edilmelidir: 1) Sığır tüberkülozu için Sığır Bovine Tüberkülozu Yönetmeliği nde belirtilen prosedüre uygun olarak intradermal tüberkülin testi; 2) Sığır brusellozu için Bruselloz ile Mücadele Yönetmeliği nde belirtilen prosedüre uygun olarak bir serolojik test; 3) Enzootik sığır löykozu için Sığırlarda Löykoz Hastalığına Karşı Korunma ve Mücadele Yönetmeliği nde belirtilen prosedüre uygun olarak bir serolojik test; 4) IBR/IPV için, hayvanların OIE Kara Hayvanları Sağlık Kodunun IBR/IPV Bölümü'nde tanımlandığı üzere ari bir sürüden gelmemesi halinde kan numunesinde serolojik test (tam virüs); 5) BVD/MD için, - Virüs antijeni için virüs izolasyon testi, ve - Antikorların varlığını veya yokluğunu belirlemek için yapılacak bir serolojik test
Yetkili makam karantina istasyonunda toplanan numunelerde yapılacak olan ve bu bentte atıfta bulunulan testlerin yapılmasına izin verebilir. Bu durumda bu maddenin (a) bendinde atıfta bulunulan karantina süresi numune alma tarihinden önce başlamayabilir. Bununla birlikte, bu bentte atıfta bulunulan testlerin herhangi birisinde pozitiflik tespit edilmesi halinde, ilgili hayvan hemen izolasyon biriminden çıkarılmalıdır. Grup halinde izolasyon uygulanması durumunda, bu maddenin (a) bendinde atıfta bulunulan karantina süresi, pozitiflik tespit edilen hayvan çıkarılıncaya kadar geri kalan hayvanlar için başlatılmaz. d) Bu maddenin (a) bendinde atıfta bulunulan karantina dönemi içerisinde, ve karantinaya kabul edildikten en az 21 gün sonra (Campylobacter fetus ssp. venerealis ve Trichomonas foetus etkenlerinin varlığının araştırılması amacıyla karantinaya kabul edildikten en az yedi(7) gün sonra) BVD/MD antikor testi dışında her durum için negatiflik elde edilmek üzere aşağıdaki testlere tabi tutulmuş olmalıdırlar: 1) Sığır brusellozu için Bruselloz ile Mücadele Yönetmeliği ndeki prosedür; 2) IBR/IPV için kan numunesinde kan numunesinde serolojik test (tam virüs); Herhangi bir hayvanda pozitiflik tespit edilirse, söz konusu hayvan karantina istasyonundan hemen uzaklaştırılır ve aynı gruptaki diğer hayvanlar karantinada kalır ve pozitif hayvanın uzaklaştırılmasının ardından 21 günden erken olmamak kaydıyla negatiflik elde edilmek üzere yeniden teste tabi tutulur. 3) BVD/MD için, - Virüs izolasyon testi veya virüs antijenine yönelik bir test, ve - Antikorların varlığını veya yokluğunu belirlemek için yapılan bir serolojik test. (Seronegatif veya seropozitif) Bir hayvan, sadece karantina istasyonuna girmeden önce seronegatiflik tespit edilen hayvanlarda serolojik dönüşüm görülmemesi halinde sperma toplama tesislerine kabul edilebilir. Serolojik dönüşüm görülürse seronegatif olarak kalan tüm hayvanlar üç haftalık dönemde grupta serolojik dönüşüm görülmeyinceye kadar karantinada tutulur. Seropozitif hayvanlar sperma toplama tesislerine kabul edilebilir; 4) Campylobacter fetus ssp. venerealis için: - Altı aydan genç veya bu yaştan beri karantina öncesinde tek cinsiyet türündeki hayvanların bulunduğu gruptaki hayvanlar için, yapay vajina yıkama sıvıları veya prepusyal numunelerde tek bir test;
- Altı aylık veya daha yaşlı olup karantina öncesinde çiftleşmiş olabilecek hayvanlar için yapay vajina yıkama sıvıları veya prepusyal numunelerde haftalık aralıklarla üç test; 5) Trichomonas foetus için: - Altı aydan genç veya bu yaştan beri karantina öncesinde tek cinsiyet türündeki hayvanların bulunduğu gruptaki hayvanlar için, prepusyal numunelerde tek bir test; - Altı aylık veya daha yaşlı olup karantina öncesinde çiftleşmiş olabilecek hayvanlar için prepusyal numunelerde haftalık aralıklarla üç test; Yukarıdaki testlerin herhangi birisinde pozitiflik tespit edilmesi durumunda, hayvan derhal izolasyon yerinden uzaklaştırılmalıdır. Grup halinde izolasyon durumunda ise, yetkili makam kalan hayvanların Ek ile uyumlu olarak toplama merkezine girişi için uygunluğunu yeniden şekillendirecek tüm gerekli önlemleri almalıdır. e) BVD/MD yönünden seropozitif boğalardan elde edilen spermanın ilk sevkinden önce her hayvanın sperma numunesi BVD/MD yönünden virüs izolasyonu veya virüs antijen ELISA testine tabi tutulur. Pozitiflik tespit edilmesi halinde boğa merkezden çıkarılır ve spermasının tümü imha edilir. (2) Tüm testler ihracatçı ülkenin resmi makamı tarafından onaylı bir laboratuvarda yapılmalıdır. (3) Hayvanlar sadece merkez veteriner hekiminin izni dahilinde sperma toplama merkezine kabul edilirler. Merkez içerisine veya dışına yapılan tüm hareketler kaydedilmelidir. (4) Sperma toplama merkezine kabul edilen hayvanların hiçbirisinde kabul edildikleri günde klinik hastalık belirtisi görülmemelidir. Tüm hayvanlar beşinci fıkradan bağımsız olarak (a) fıkrasında atıfta bulunulduğu üzere izolasyon yerinden gelmiş olmalı ve sevk gününde aşağıdaki koşulları resmen karşılamalıdırlar: (a) En az 30 gündür şap hastalığı vakasının görülmediği 10 kilometre çapındaki alanın merkezinde bulunmak; (b) En az üç aydır şap ve bruselladan ari olmak; (c) En az 30 gündür ihbarı mecburi sığır hastalıklarından ari olmak. (5) Dördüncü fıkradaki koşulların karşılanması ve ek-4 de atıfta bulunulan rutin testlerin önceki 12 ay içerisinde gerçekleştirilmesi koşuluyla hayvanlar onaylı bir sperma toplama merkezinden eşit hayvan sağlığı statüsüne sahip bir başka toplama merkezine aktarımın doğrudan olması halinde izolasyon veya test olmaksızın sevk edilebilirler. Söz konusu hayvan daha düşük sağlık statüsüne sahip çift tırnaklı hayvanlarla doğrudan veya dolaylı olarak temas etmemelidir ve kullanılan nakil araçları kullanım öncesinde dezenfekte edilmelidir.
EK-4 ONAYLI BİR SPERMA TOPLAMA MERKEZİNDEKİ TÜM SIĞIR CİNSİ HAYVANLARA UYGULANMASI GEREKEN RUTİN TESTLER (1) Onaylı bir sperma toplama merkezinde tutulan tüm sığır cinsi hayvanlar yılda en az bir kez aşağıdaki testlere negatiflik tespit edilmek üzere tabi tutulmalıdır: (a) Sığır tüberkülozu için Sığır Bovine Tüberkülozu Yönetmeliği ndeki prosedürle uyumlu olarak yapılan bir intradermal tüberkülin testi; (b) Sığır brusellozu için Bruselloz ile Mücadele Yönetmeliği ile uyumlu olarak yapılan bir serolojik test; (c) Sığır löykozu için Sığırlarda Löykoz Hastalığına Karşı Korunma ve Mücadele Yönetmeliği ile uyumlu olarak yapılan bir serolojik test; (ç) IBR/IPV için kan numunesinde yapılacak bir serolojik test (tam virüs); (d) BVD/MD için sadece seronegatif hayvanlara uygulanacak bir serolojik antikor; Bir hayvanın seropozitif hale gelmesi durumunda, son negatif testten bu yana söz konusu hayvanın her ejakülatı atılır veya negatif sonuç alınana kadar virüs yönünden teste tabi tutulur. (e) Campylobacter fetus ssp. venerealis için, prepusyal numunede yapılacak test. Sadece sperma elde edilen veya sperma elde edilen boğalarla teması olan boğalar test edilmelidir. Altı aylık bir ara dönemin ardından sperma toplama amacıyla kullanılmaya devam eden boğalar üretime yeniden başlamadan önceki 30 günden daha erken sürede teste tabi tutulmamalıdır; (f) Trichomonas foetus için, prepusyal numunede yapılacak test. Sadece sperma elde edilen veya sperma elde edilen boğalarla teması olan boğalar test edilmelidir. Altı aylık bir ara dönemin ardından sperma toplama amacıyla kullanılmaya devam eden boğalar üretime yeniden başlamadan önceki 30 günden daha erken sürede teste tabi tutulmamalıdır. (2) Tüm testler ihracatçı ülkenin resmi makamı tarafından onaylı bir laboratuvarda gerçekleştirilmelidir. (3) Yukarıdaki testlerden herhangi birisinin sonucunun pozitif olması halinde hayvan izole edilmeli ve son negatif testten bu yana hayvandan toplanan sperma ticarete tabi olmamalıdır. BVD/MD yönünden negatiflik tespit edilen her ejakülattan elde edilen sperma istisnadır. Pozitiflik saptanan testin yapılma tarihinden bu yana merkezdeki diğer tüm hayvanlardan toplanan sperma ayrıca depolanır ve merkezin sağlık statüsünü yeniden kazanmasına kadar ticarete tabi olamaz.
EK-5 İTHAL EDİLECEK SPERMANIN KARŞILAMASI GEREKEN KOŞULLAR (1) Sperma aşağıdaki koşulları karşılayan hayvanlardan elde edilmelidir: a) Spermanın toplandığı gün klinik belirti göstermemesi; b) Sperma toplanmasından önceki 12 ay boyunca şap hastalığına karşı aşılanmamış olması ya da spermanın toplanmasından önceki 12 ay boyunca şap hastalığına karşı aşılanmış olması halinde toplanan her spermanın %5 inin (en az 5 payet) negatif sonuçlu olmak üzere virüs izolasyon testine tabi olması; c) Toplamadan önceki 30 gün içerisinde şap hastalığına karşı aşılanmamış olması; ç) Taze sperma toplanması durumunda sperma toplanmasından önce en az 30 gün devamlı olarak onaylı bir sperma toplama merkezinde tutulması; d) Doğal aşım yapmasına izin verilmemesi; e) Spermanın toplanmasından en az üç ay önce ve otuz (30) gün sonra şap hastalığından ari olan sperma toplama merkezlerinde tutulması veya taze sperma örneğinde sevk tarihine kadar en az son 30 gündür şap hastalığı vakasının görülmediği 10 kilometrelik çaptaki bir alanın merkezinde bulunması; f) Toplamadan otuz (30) gün önce başlayan ve toplamadan otuz (30) gün sonra biten dönemde sperma toplama merkezlerinde tutulması veya taze sperma olması durumunda sevk tarihine kadar ihbarı mecburi sığır cinsi hayvan hastalıklarından ari olması. (2) Aşağıda listelenen antibiyotikler belirtilen miktarlardan az olmamak kaydıyla nihai seyreltilmiş spermada bu konsantrasyonları elde etmek üzere ilave edilmelidir: - nihai seyrelti başına 500 µg streptomisin, - nihai seyrelti başına 500 IU penisilin, - nihai seyrelti başına 150 µg linkomisin, - nihai seyreltibaşına 300 µg spektinomisin. Campylobacter, Leptospira ve Mycoplasma ya karşı denk etkiye sahip antibiyotiklerin alternatif bir kombinasyonu kullanılabilir. Seyreltilmiş sperma ilave edildikten hemen sonra 45 dakikadan az olmamak kaydıyla en az 5 o C de bekletilmelidir.