Yetkin Mühendislik Uygulaması Yetkin İnşaat Mühendisliği bu sayımızda "Yetkin Mühendislik" şeklinde yer almıştır.

Yetkin Mühendislik Uygulaması TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Yetkin Mühendislik Uygulaması Yetkin İnşaat Mühendisliği bu sayımızda "Yetkin Mühendislik" şeklinde yer almıştır. TMH Bilindiği gibi İnşaat Mühendisleri Odası tarafından son bir yılda yoğunlaşan çalışmalarla son şekli verilen Yetkin Mühendislik Yönetmeliği 1 Temmuz 2005 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir. Yetkin Mühendislik Yönetmeliği nin amacı; kişiler ve kamu yararı ile etik ilkelerine uygun, bilimsel gerekler ve çağdaş tekniklerle dayalı, üstün nitelikli ve güvenilir mühendislik hizmetlerinin sunulması ve bu hizmetlerle ilgili yanlış uygulamaların önlenmesini sağlamak üzere oluşturulan Yetkin Mühendislik düzeninin ve bu düzenin işleyiş esaslarının tanımlanmasıdır. İMO bünyesinde oluşturulan Yetkin Mühendislik Kurulu, Prof. Dr. Tuğrul Tankut (Başkan), Ali Açan, Cemal Akça, Mustafa Çobanoğlu, Taylan Karabey, Prof. Dr. Fikret Keskinel ve Mahmut Küçük ten oluşmuştur. Kurul üyesi Ali Açan ın Yetkin Mühendislik ile ilgili bilgilendirici yazısına ve kurul üyelerinin özgeçmişlerine bu sayımızda yer veriyoruz. Ali Açan ın yazısında Yetkin Mühendislik öykü süyle karşılaşacaksınız. Ayrıca, dergimizle birlikte dağıttığımız broşürde Yetkin Mühendislik ile ilgili pek çok sorunun yanıtı bulacağınıza eminiz. Bundan sonraki sayımızda da Yetkin Mühendislik konusunda çeşitli görüş ve açıklamalara yer vermeyi planlıyor, konunun değişik boyutlarına değinen ilginç yazılar sunabileceğimizi umuyoruz. Deneyimli Mühendisler YETKİN MÜHENDİSLİK BAŞVURU ÇAĞRISI Yönetmelikte tanımlanan koşulları sağlayan 15 yıl ve üzeri deneyime sahip inşaat mühendislerinin aşağıda sıralanan belgelerden oluşan bir dosya düzenleyerek, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası na ya da bağlı bulundukları İMO Şubesine kişisel başvuruda bulunmaları beklenmektedir. Başvuru Belgeleri 1. Türkiye İş Bankası Ankara Yenişehir Şubesindeki 5376042 nolu Yetkin Mühendislik Hesabına yatırılmış 250.-YTL (iki yüz elli yeni türk lirası) tutarındaki Yetkin Mühendislik Başvuru Harcı Makbuz Dekontu (başvuru harcı, ilk altı ay boyunca, olağan harcın yarısı kadar olup 250.- YTL dir.) 2. İMO üyelik aidat borcu bulunmadığını belirten belge 3. Onbeş yılı aşkın bir süre ile aktif mühendislik yaptığını gösteren belgeler 4. Dikkatle doldurulmuş özet bilgi formu 5. Birkaç sayfalık bir özgeçmiş 6. Hizmet süresi içinde gerçekleştirilmiş olan başlıca çalışmaları özetleyen bir rapor (yapılan özgün katkıları vurgulayan, başarıları ve başarısızlıkları eleştirel bir açıdan değerlendiren ve Yetkin Mühendislik ünvanını neden hak ettiğini gerekçelendiren, 3 000 ~ 6 000 kelime uzunluğunda bir rapor) YETKİN MÜHENDİSLİK BAŞVURU ÇAĞRISI İlk dönem Yetkin Mühendislik sınavları, yalnızca Yapı Mühendisliği alanında gerçekleştirilecektir. Yazılı sınavlar Ankara da yapılacak; yazılı sınavlarda başarılı olan adaylar, Mayıs içinde gerçekleştirilecek sözlü sınavlara çağırılacaktır. Son Başvuru : 3 Şubat 2006 Yazılı Sınavlar : 15-16 Nisan 2006 Sözlü Sınav : Mayıs 2006 Yönetmelikte tanımlanan koşulları sağlayan inşaat mühendislerinin aşağıda sıralanan belgelerden oluşan bir dosya düzenleyerek, kayıtlı bulundukları TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Şubesine kişisel başvuruda bulunmaları beklenmektedir. Başvuru Belgeleri 1. Türkiye İş Bankası Ankara Yenişehir Şubesindeki 5376042 nolu Yetkin Mühendislik Hesabına yatırılmış 250.-YTL (iki yüz elli yeni türk lirası) tutarındaki Yetkin Mühendislik Başvuru Harcı Makbuz Dekontu (başvuru harcı, ilk altı ay boyunca, olağan harcın yarısı kadar olup 250.- YTL dir.) 2. İMO üyelik aidat borcu bulunmadığını belirten belge 3. Beş yılı aşkın bir süre ile aktif mühendislik yaptığını gösteren belgeler 4. Yapı mühendisliği alanında en az 15 yıl deneyimli bir mühendisten alınmış, adayın mühendislik yeteneklerini ve etik anlayışını değerlendiren, kapalı ve üzeri imzalı bir zarf içinde bulunan, gizli referans mektubu 5. Dikkatle doldurulmuş özet bilgi formu 6. Birkaç sayfalık bir özgeçmiş TMH - TÜRKÝYE MÜHENDÝSLÝK HABERLERÝ SAYI 437-2005/3 31

TMH Yetkin Mühendislik Uygulaması YETKİN MÜHENDİSLİK ÇALIŞMALARININ NEDENLERİ VE GEÇİRDİĞİ SÜREÇLER Ali Ergin Açan İnşaat Mühendisleri Odası nın hemen hemen tüm yönetimlerinin Çalışma Programı içine aldıkları ortak konulardan birisi inşaat mühendisliği uygulamalarının etkinleştirilmesi, uygulamada toplum yararının gözetilmesi ve güvenilir hizmet verilmesi olarak özetlenebilir. Bu konunun yönetim kurullarının çalışma programlarının içine alınması, yönetim kurullarının subjektif tercihlerinden doğmamakta, tam aksine bu konu gerek TMMOB Yasası, gerekse İMO Ana Yönetmeliği tarafından yönetim kurullarına görev olarak verilmektedir. Nitekim, TMMOB Yasasının Birliğin ve Bağlı Odaların Amaçları başlıklı 3-b Maddesinde..., mesleki etkinlikleri kolaylaştırmak, mesleğin genel yararlara uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleriyle ve halka olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere meslek disiplinini ve ahlakını korumak; kamunun ve ülkenin çıkarlarının korunmasında,... gerekli gördüğü tüm girişim ve etkinliklerde bulunmak İMO Ana Yönetmeliğinin Odanın Amaçları başlıklı 5-a Maddesinde de; Oda; Halkın ve Ülkenin yararı,mesleğin gelişmesi, meslek mensuplarının onur, hak, yetki ve mesleki çıkarlarını korumak, geliştirmek amacı ile; Dünya ve Ülkemizde inşaat mühendisliği alanındaki gelişmeleri ülke çıkarlarına uygun bir biçimde yaygınlaştırmaya çalışmak, gerekirse ülke dışındaki ilgili meslek örgütleriyle ilişki kurmak, üyelerinin okul sonrası meslek içi eğitimini sağlamak, belgelendirmek, sertika vermek, yetkin mühendis olmalarını sağlamak denilmektedir. Dolayısı ile, Oda Çalışma raporları incelendiğinde, Oda Yönetimlerinin her dönemde konu ile ilgili bir dizi karar aldıkları ve uyguladıkları görülür. Bu kararların ve uygulamaların analizi ve kamuoyunda yarattığı ilgi düzeyi bu yazının konusu dışında olmakla birlikte, hizmetteki kalite ve güven sorununun her büyük depremden sonra gündemin başına oturduğu gerçeğinin de unutulmaması gerekir. Yönetimlerin, mesleğin tasarım, uygulama ve denetim aşamalarında ehil kişilerce ve etik kurallara uygun olarak, güvenilir biçimde yapılmasına yönelik uğraşları normal zamanlarda ne yazık ki, ilgi görmemiştir. Ulkemizin her hangi bir bölgesi ne zaman bir doğal afetle vurulmuşsa, yetki ve sorumluluklar o zaman gündeme gelmiş, uzun tartışmalar yapılmış, her kesim hizmetin ehil ellerce, güvenilir olarak verilmesinde anlaşma sağlamışsa da, zaman içinde her şey unutulmuş ve bu konuların gündeme gelmesi için adeta yeni bir yıkım beklenmeye başlanmıştır. Hizmetin kaliteli ve güvenilir biçimde verilmesinin sürekliliğinin sağlanması amacı ile İMO Yönetim Kurulu 1996-1998 çalışma döneminde Yetkin Mühendislik kavramını gündeme taşımaya, önce İMO sonra TMMOB Örgütleri içinde tartışmaya açılmasına karar vermiştir. Bir çok ülkede yıllardan beri uygulanmakta olan Yetkin Mühendisliğin, ülkemizde sadece soyut bir tartışma konusu olarak kalmaması, somut adımların atılması için ilgili kesimlerin de desteklerinin zorunlu olduğu görüşüne varan Oda Yönetimi, konuyu önce İMO Örgütüne götürmüş ve konu Oda Danışma Kurulu ile Şubeler Arası Ortak Toplantılarda tartışılmıştır. Tartışmaların sonucunda Yetkin Mühendislik konusu Oda Çalışma Programına alınmıştır. Bunun üzerine Oda Yönetimi, ülkemizde uygulanabilirlik koşullarının araştırılması ve uygulamanın yasal zeminin hazırlanabilmesi için destekleri gereken kesimler olarak belirlediği Üniversite ve Yürütme Organı ile bir dizi görüşme yapmıştır. Belleklerin tazelenmesi için, söz konusu görüşmelerin kimlerle yapıldığının kısaca belirtilmesi yararlı olacaktır. 32 TMH - TÜRKÝYE MÜHENDÝSLÝK HABERLERÝ SAYI 437-2005/3

Yetkin Mühendislik Uygulaması TMH Oda Yönetim Kurulu, üniversite kesiminden YÖK Başkanı Kemal Gürüz, Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Fethi İdiman, İ.T.Ü. Rektörü Prof. Dr. Gülsün Sağlamer, O.D.T.Ü. Rektörü Prof. Dr. Süha Sevük ve Yıldız Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ayhan Alkış ile görüşmüş,zamanın K.T.Ü. Rektörü, kendine has nedenlerle, randevu vermediğinden, programda olmasına karşın kendisi ile görüşülmemiştir. Üniversite kesimi ile görüşmelerden sonra, ilgili üçüncü kesim olan Yürütme Organını temsilen zamanın Bayındırlık ve İskan Bakanı olan sayın Cevat Ayhan ile görüşme yapılmıştır. Yapılan görüşmelerde günün koşullarında verilen mühendislik hizmetlerinin, özellikle kalite ve güvenirlik açısından yeterli olmadığı, hizmetin düzeyinin yükseltilmesi için, ülkemiz koşullarına uygun ve özgün bir Yetkin Mühendislik sisteminin uygulamaya konulması hakkında Oda görüşü iletilmiş, konunun kamuoyuna ve uygulamacılara anlatılmasında destekleri istenmiştir. Sayın muhatapların tümü de, bu konunun gündeme getirilmesini çok olumlu karşıladıklarını ve Oda ile her türlü işbirliğine hazır olduklarını ifade etmişlerdir. Konu ile ilgili olarak taraflar arasında sağlanan tam mutabakat iki açıdan çok önemlidir: 1- Özellikle 1970 lerden beri siyasal nedenlerle Oda etkinliklerine mesafeli kalan, başta Yürütme Organı olmak üzere, bazı kuruluşlar ile ilk kez yapıcı bir ilişki kurulmuştur. 2- Sosyal ve siyasal açılardan farklı dünya görüşlerine sahip olan muhataplarımız önemli bir konuda görüş birliğine varmışlardır. Varılan bu mutabakat sonucunda, Yetkin Mühendislik artık Oda nın tek başına ortaya attığı teorik/soyut bir kavram olmaktan çıkmış, ilgili üç önemli tarafın oluşturduğu bir ortak akıl sonucu somut bir nitelik kazanmıştır. Gelinen bu aşamadan sonra Oda Yönetimi, görüşme yapılan üniversitelerden gelen akademisyenlerden ve Oda nın Ankara, İstanbul ve İzmir Şubelerinden görevlendirilen temsilcilerden oluşan Yetkin Mühendislik Komisyonu nu oluşturmuş, çalışmaları başlatmıştır. Komisyon çalışmalarına temel ilkeleri saptayarak başlamış, temel ilkelerin Oda nın genel politikalarına uyumlu olması konusunda özen göstermiştir. Komisyon tarafından saptanan temel ilkeler aşağıda sıralanmıştır: - Mühendislik hizmetlerinin ülke ve toplum yararına, çağdaş tekniklere uygun, mühendislik etiği çerçevesinde kaliteli ve güvenli sunulması - Kamunun yetkin ve etik olmayan uygulamalardan korunması - Önerilecek sistemin Türkiye ye özgü olması, ancak diğer ülkelerdeki uygulamalardan da yararlanılması - Yetkin mühendisin üstlendiği görevlerde idari ve mali sorumlulukları yüklenmesi - Uygulamanın mutlaka İMO tarafından yapılması, izlenmesi ve bunun için gerekli yapılanmanın Oda içinde oluşturulması Türkiye ye özgü sistemin oluşturulması için uygulama yapılan ülkelerle ilişki kurulmuş, gerekli belge/dokümanlar toplanarak Oda da bir arşiv oluşturulmuştur. Pek çok kaynaktan elde edilen belge ve dokümanlar incelenmiş ve taslağın oluşturulmasında yararlanılmıştır. Çalışmalar sırasında en çok belge Çek Cumhuriyeti Sertifikalı Mühendis ve Teknikerler Odası, İrlanda Mühendisler Enstitüsü, İngiltere İnşaat Mühendisleri Enstitüsü ve bazı A.B.D. Eyaletlerinden sağlanmıştır. Çalışmalar sırasında, dönemin İngiliz İnşaat Mühendisleri Enstitüsü Genel Sekreteri Ankara ya gemiş, TMMOB ve İMO ya İngiltere deki uygulamalar ile ilgili bir sunuş yapmıştır. Çalışmalar sırasında zaman zaman hukukçulardan destek alınmış, görüşlerinden yararlanılmıştır. Çalışmaların sonunda Komisyon, Yetkin Mühendislik Yasa Taslağı ve İnşaat Mühendisleri Odası Yetkin İnşaat Mühendisliği Uygulama Yönetmeliği Taslağı başlıklı iki dokümanı Oda Yönetim Kurulu na sunarak, görevini tamamlamıştır. 1998 i izleyen yıllarda, söz konusu taslaklar Oda yönetimleri tarafından, gerek TMMOB, gerekse İMO içinde tartışmaya açılmıştır. TMH - TÜRKÝYE MÜHENDÝSLÝK HABERLERÝ SAYI 437-2005/3 33

TMH Yetkin Mühendislik Uygulaması Komisyon çalışmalarında gelen görüşlerden yararlanılmış, orijinal taslak geliştirilmiş, Oda Danışma Kurullarında tartışıldıktan sonra kesinleştirilmiştir. Yetkin Mühendislik konusu TMMOB nin II. Mühendislik Mimarlık Kurultayı nda da tartışılmış ve Mesleki Yeterlilik - Mesleki Yetkinlik - Mesleki Eğitim başlığı altında alınan kararın 3. bendinde TMMOB her meslek grubunun kendi ihtiyaçlarına ve şartlarına bağlı olarak, kaliteli ve güvenilir hizmet ve üretim sürecinde düzenlemelere gitmesini teşvik eder. Meslek Odalarının bu konudaki çalışmalarının koordinasyonunu sağlar. TMMOB Yetkin Mühendislik konusunu bu tür çabaların olumlu bir sonucu olarak değerlendirir. Bu uygulamaya ihtiyaç duyan meslek odalarının çerçeve yönetmeliğinin oluşturulmasını sağlar. Meslek odaları uygulama yönetmeliklerini kendileri hazırlar. denilmiştir. TMMOB Kurultay Kararları 14.12.2004 günlü Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe girmiş ve işlerlik kazanmıştır. Söz konusu kararda iki anahtar sözcük dizini vardır. Bunlardan birincisi kaliteli ve güvenilir hizmet, diğeri de uygulamaya ihtiyaç duyan meslek odaları ibareleridir. Ülkemiz genelinde inşaat mühendisliği uygulamaları dikkate alındığında, bu uygulamaya en çok gereksinim duyan odaların başında İnşaat Mühendisleri Odası gelmektedir. Kaliteli ve güvenilir hizmet hedefi ise, yukarıda da belirtildiği gibi, Yetkin Mühendislik Komisyonu nun temel ilkelerinin başında yer almıştır. Yetkin Mühendislik uygulamasına karşı olanların, durumu bu çerçeve içinde değerlendirmeleri gerekmektedir. Sorun kaliteli ve güvenilir hizmet sunma ve buna ihtiyaç olup-olmadığı sorunudur. Yoksa, Yetkin Mühendislik uygulamasının amacı ne verilmiş olan yetkilerin alınması, ne de bazılarının iddia ettikleri gibi sermaye kesimine elit inşaat mühendisleri sağlamak değildir. Bu konuda olumlu, olumsuz her türden görüş özgürce ifade edilebilmeli, ancak tartışmanın içeriği ve düzeyine özen gösterilmelidir. Yetkin Mühendislik konusu ile ilgili çalışmalar ve tartışmalar TMMOB ve İMO platformlarında sürerken, TMMOB ve İMO çevreleri dışında meydana gelen iki gelişme de konunun öneminin artacağının işaretlerini vermiştir. Bunlardan birincisi Bayındırlık ve İskan Bakanlığı nın 29 Eylül - 01 Ekim 2004 te organize ettiği Deprem Şurası dır. Deprem Şurası Sonuç Bildirgesinde Yetkin Mühendislik sisteminin ivedilikle uygulamaya konulması istenmiştir. İkinci önemli gelişme de YÖK Başkanlığının Üniversite Rektörlüklerine gönderdiği yazıdır. Söz konusu yazıda 2880 sayılı yasanın ilgili maddesi uyarınca 2005-2006 yılından başlayarak diplomalara ünvan yazılmaması, sadece eğitimi alınan programın adının ve derecesinin yazılması istenmiştir. YÖK e göre, diplomalı kişinin mesleğe özel farklı bir iş yürütmesinin MESLEK ODALARININ ek kıstaslarla vereceği bir sertifika ile mümkün olabilecektir. Yetkin Mühendislik konusunda ülkemizde yukarıda özetlenen gelişmelerin benzerleri yurt dışında da meydana gelmektedir. İsimleri, profesyonel mühendislik, sertifikalı mühendislik, beratlı mühendislik gibi farklı olsa bile, sonuçta aynı kavramın uygulanmasına yönelik çalışmalar ve tartışmalar sürmektedir. Özellikle Avrupa Birliği içinde uygulamayı başlatmış olan ülkeler ile uygulamayı başlatmayı planlayan ülkeler ortak bir çerçeve oluşturulması için yoğun biçimde çalışmaktadırlar. Siyasal anlamda Avrupa Birliğine karşı olunsa da, olunmasa da, orada meydana gelişmelerin ülkemizi de etkilediği bir gerçektir. O zaman yapılması gereken, gelişmeleri iyi izlemek, gerçekçi öngörülerde bulunmak ve ülkemizin özgün koşullarına uygun çözümler üretmektir. Yurtta ve yurt dışındaki gelişmeler göz önüne alındığında, Yetkin Mühendislik uygulamasının başlaması kaçınılmaz görünmektedir ve bu konuda Meslek Odalarına büyük sorumluluklar düşecektir. Dolayısı ile İMO Yönetimleri, Şubeleri, Temsilcilikleri ve Üyeleri ile hazırlıklı olmalı, edilgen bir tavırla önümüze sürülen sistemleri kabullenmek zorunda kalmak yerine, sistemlerin oluşturulmasına aktif biçimde katılmalı ve belirleyici olmalıdır. Burada temel ilke toplumcu bir görüş ile mesleğimizin ve üyelerimizin yararlarının en üst düzeye çıkarılması olmalıdır. Bunun sağlanması için İMO Örgütünün desteğine ve donanımlı yönetimlere gereksinim vardır. Geçen on yıl dikkate alındığında İMO Yönetimlerinin, genel olarak, bu konudaki gelişmeleri doğru tahmin ederek, çalışmaları önceden başlatmaları takdir edilmesi gereken bir durumdur. 34 TMH - TÜRKÝYE MÜHENDÝSLÝK HABERLERÝ SAYI 437-2005/3

Yetkin Mühendislik Uygulaması TMH PROF. DR. TUĞRUL TANKUT Orta Doğu Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü nü bitirdikten (1963) sonra Londra Üniversitesi Imperial College of Science and Technology de doktorasını tamamladığından beri (1969), Orta Doğu Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü nde öğretim üyesidir. Bu dönem içinde, Yeni Zelanda da Auckland Üniversitesi nde, Kanada da Toronto Üniversitesi nde ve Gazi Üniversitesi nde kısa sürelerle öğretim üyesi olarak çalışmıştır. 1991-2004 yılları arasında TÜBİTAK da İnşaat Teknolojileri Grup Sekreterliği, Başkan Yardımcılığı ve Başkan Vekilliği görevlerinde bulunmuştur. Betonarme yapı davranışı ve özellikle yapıların deprem davranışı alanında çok sayıda deneysel araştırma ve bunlarla ilgili çok sayıda uluslararası ve ulusal yayın yapmış olan Prof. Tankut, Türk Deprem Şartnamesi nin (Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik) ve özellikle ülkemizde betonarme mühendislik uygulamalarını yönlendiren TS 500 Standardı nın (Betonarme Yapıların Hesap ve Yapım Kuralları) bugün yürürlükte bulunan son biçimlerinin oluşturulmasına katkılarda bulunmuştur. Son on yılda özellikle önüretimli yapıların deprem davranışı ve betonarme yapıların onarımı/güçlendirilmesi alanlarında, deneysel araştırmalar yürütmektedir. Akademik çalışmaları yanısıra, uygulamalı mühendislik etkinliklerinden de uzak kalmayan Prof. Tankut, yüzlerce sorunlu yapıda yapı güvenliği değerlendirmesine ve buna dayalı güçlendirme çalışmalarına etkin biçimde katılmış; bu çerçevede, 1992 Erzincan, 1995 Dinar, 1997 Ceyhan ve 1999 Marmara ve Düzce depremleri ardından gerçekleştirilen onarım ve güçlendirme etkinliklerinde etkin danışmanlık görevleri üstlenmiştir. Sınıftaki katı tutumu ve ödünsüz tavırları nedeniyle, öğrencileri tarafından pek sevimli bulunmasa da, Prof. Tankut, İnşaat Mühendisleri Odası çatısı altında eski öğrencileriyeni meslektaşları ile dostça ilişkiler ve yakın işbirliği içindedir. Bu çerçevede, gerek Ankara da, gerek çeşitli İMO şubelerinde düzinelerle konferans ve seminer sunmuş, İMO Teknik Kongrelerinden birçoğuna Düzenleme Kurulu üyesi olarak, pek çoğuna da bildiriler sunarak katılmıştır. Ayrıca, İnşaat Mühendisleri Odası nın bilimsel yayını olan ve Editörü olduğu Teknik Dergi nin oluşumunda ve onbeş yıldanberi aksamasız yayımlanmasında çok etkin bir rol oynamıştır. Prof. Tankut, bugün uygulamaya konulmakta olan Yetkin Mühendislik sisteminin temel ilkelerini belirlemek ve ilgili yönetmelik taslağını geliştirmekle görevlendirilen ve son iki yılda yoğun çalışmalar yapan Yetkin Mühendislik Komisyonu çalışmalarına da etkin biçimde katılmıştır. Oluşturulan Yetkin Mühendislik düzenine işlevsellik kazandırmak ve sistemi yaşama geçirmek görevini üstlenmiş olan Yetkin Mühendislik Kurulu nun Başkanı olarak bugün de yoğun bir etkinlik içinde olmaktan büyük bir keyif almakta, Türkiye için önemli bir hizmet gerçekleştirme yolunda olduğunu düşünerek mutluluk duymaktadır. ALİ ERGİN AÇAN 1971 yılında O.D.T.Ü. İnşaat Mühendisliği Bölümünden Lisans derecesini, 1973 yılında O.D.T.Ü. Kıyı ve Liman Mühendisliğinden Yüksek Lisans derecesini almıştır. Kamu sektöründe çalışmaya başlayan Açan daha sonra özel sektöre geçmiş, çalışmalarını çeşitli firmalarda sürdürmüştür. Mesleğini firma bazından çok, proje bazında uygulamayı tercih eden Açan, Ankara Sheraton Otel İnşaatı, Ankara Atıksu Arıtma Tesisi İnşaatı, Bandırma Sülfürik Asit Fabrikası İnşaatı, Tacikistan da yol ve sulama projeleri gibi altyapı, üstyapı ve endüstriyel yapı olamak üzere farklı projelerde ve farklı firmalarda yönetici mühendis olarak görev yapmıştır. Halen Marmaray Projesi kapsamında yer alan Boğaz Tüp Geçişi Projesi nde görev yapmaktadır. Çalıştığı projelerin tamamına yakını yerli-yabancı ortaklıklar tarafından yapıldığı için FIDIC ve ulusları arası proje yönetimi konusunda deneyim kazanmıştır. Mesleki çalışmasına paralel olarak Oda çalışmalarına da katılan Açan, İMO Ankara Şube ve İMO Yönetim Kurullarında görev yapmış, Oda Komisyonlarında çalışmıştır. 1996 yılından bu yana (1998-2002 dönemi dışında) İnşaat Mühendisleri Avrupa Konseyi nde İMO Delegesi görevini sürdürmektedir. TMH - TÜRKÝYE MÜHENDÝSLÝK HABERLERÝ SAYI 437-2005/3 35

TMH Yetkin Mühendislik Uygulaması CEMAL AKÇA İlkokulu bir kasabada bitirdikten sonra, kasabada başka okul olmadığından, Arifiye Öğretmen Okulu parasız yatılı sınavını başararak, okul hayatına devam etti. Bu okula başladığında beş sene olan eğitim programı dördüncü sınıfa geldiğinde zamanın hükümeti tarafından altı yıla beşinci sınıfa geldiğinde de yedi yıla çıkarılınca yaşam boyu eğitimin önemini kavramış oldu. Üniversitelerde parasız yatılı olmadığından, İstanbul Devlet Mimarlık ve Mühendislik Akademisi İnşaat Fakültesi gece bölümünü, gündüzleri bir proje bürosunda çalışarak, zamanın koşulları ve gece bölümünün süre uzatımı nedeniyle altı yılda bitirdi. Okulu bitirir bitirmez mühendis olduğunu sanarak, bir büro açtı ve eğitim hayatının sonsuzluğuna olan inancı yüzünden de aynı üniversitenin yapı anabilim dalında yüksek lisans programına katıldı ve iki yılda bitirdi. Eski Yunanda filozofların dediği gibi Yaşam boyu öğreneceğiz, peki ne zaman bileceğiz? deyip profesyonel mühendislik hayatına ağırlık verdi. Mezun olduğu ilk günden beri serbest mühendis olarak çalıştı ve çok değişik mühendislik problemleri ile uğraştı. Hep sadece mühendislik yaptı ve asla yönetici olamadı. Profesyonel mühendislik hayatının ilk yıllarında endüstriyel çelik yapılarla uğraştı. Yurt içinde ve dışında çeşitli tesis ve transfer kuleleri, geri kazanım üniteleri projeleri yaptı. Çelik yapı konusunda oldukça deneyim sahibi olunca, sıkılıp yol, köprü ve iskele yapıları gibi betonarme ve prefabrik yapılara yöneldi. Yıllar geçtikçe paranın ne kadar değerli bir nesne olduğunu öğrendi ve para kazanmak için uygulama alanında çalışması gerektiğini kavradı. Birkaç yıl uygulama ve projeyi birlikte yürüttükten sonra, bu konuda yeteneklerinin sınırlı olduğunu keşfedip sadece projecilik ve danışmanlık yaşamına geri döndü. 1999 yılından beri (belki de Marmara Depreminin etkisiyle) sadece projecilik yapıyor ve altyapı, özellikle de arıtma tesisleri konusunda çalışıyor. Çevrenin de diğer felaketler kadar insanlık için önemini biliyor ve çalışmalarını bu yönde sürdürmeye kararlı görünüyor. Mühendislik mesleğine katkılarda bulunmaya istekli. 1990-92 ve 2000-02 yıllarında iki kez İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul şubesinde yöneticilik ve 2002-04 yıllarında da İnşaat Mühendisleri Odası ikinci başkanlığı yaptı. Halen Türk Müşavir Mühendisler ve Mimarlar Odası Başkan Yardımcısı. Ayrıca, İnşaat Mühendisleri Odası Danışma Kurulu ve Yetkin Mühendislik Kurulu üyesi olarak çalışmalarını sürdürüyor. Özgün mühendislik çözümlerine gelince; yaptıkları özgün müdür bilinmez ama hep değişik konularda çalışmayı tercih etti ve bu nedenle belli bir konuya yoğunlaşamadı. Tekrarlardan hep sıkıldı. Mühendisliğin uzun deneyimler gerektirdiğinin ve sabır istediğinin farkında olmasına rağmen birikimlerini geliştirme yönünde isteksiz. MUSTAFA ÇOBANOĞLU Orta Doğu Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü nden 1983 yılında mezun olmuştur. Mezuniyetini izleyen yıllarda mühendislik müşavirlik alanında iki ayrı firmada proje ve müşavirlik hizmetleri yapmıştır. 1987 yılından bu yana kendine ait müşavirlik mühendislik şirketinde Genel Müdür olarak çalışmaya devam etmektedir. Son beş yıldır Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Mimarlık Bölümünde Yapı Mekaniği, Ankara Atılım Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümünde Betonarme dersi vermiş olup, şu sırada Orta Doğu Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümünde Tasarım dersi vermektedir. İnşaat Mühendisleri Odası Ankara Şubesinde üç dönem Yönetim Kurulu Üyesi ve Başkan olarak görev almıştır. Çeşitli dönemlerde İnşaat Mühendisleri Odası Danışma Kurulu üyeliği yapmıştır. İnşaat Mühendisleri Odası Yetkin Mühendislik Uygulama Yönetmeliğini hazırlamakla görevlendirilen komisyonun üyesi olarak çalışmalarda ve Yetkin Mühendislik kavramının tanıtılması ve benimsetilmesi etkinliklerinde yoğun bir çaba göstermiştir. Yetkin Mühendislik sistemini yaşama geçirmekle görevli olan İMO Yetkin Mühendislik Kurulu nun bir üyesi olarak, bu alandaki etkinliklerini şu sırada da yürütmektedir. 36 TMH - TÜRKÝYE MÜHENDÝSLÝK HABERLERÝ SAYI 437-2005/3

Yetkin Mühendislik Uygulaması TMH TAYLAN KARABEY Ankara Atatürk Lisesi ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi nde sürdürdüğü öğrenim sonunda 1970 de İnşaat Mühendisi olarak mezun oldu. H E S Müh. Şti., Bureau Wittek-Köln ve kısa dönem askerlik dönemi dışında, Mehmet Şapcı Müh. Bürosunda mesleğinin Çıraklık ve Kalfalık dönemlerini yaşadıktan sonra 1978 de kurduğu ve halen de sürdürmekte olduğu Proje-Mühendislik-Müşavirlik Bürosunda Ustalığa erişmeğe çalışmaktadır. İş ve Meslek yaşamına paralel olarak, İnşaat Mühendisleri Odası, Ankara Şube Yönetim Kurulu Üyesi (1982-83), Türk Müşavir Mühendisler ve Mimarlar Birliği, Denetim Kurulu Üyesi (1988-89), Yönetim Kurulu Muhasip Üyesi (1990-93) ve Genel Başkanı (1994-95) olarak mesleki platformlarda hizmet verebilmenin onur ve mutluluğunu yaşadı. İnşaat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu tarafından, ilk Yetkin Mühendislik Kurulu na atanmasını, en az yukarıda belirtilenler kadar onur ve mutluluk veren bir görev ve paye kabul etmektedir. PROF. DR. FİKRET KESKİNEL İstanbulda da doğdu. 1956 da İTÜ İnşaat Fakültesi nden mezun oldu ve İTÜ nde Asistan olarak göreve başladı. 1961 de Dr. Müh., 1966 da Doçent, 1971 de Profesör oldu. 1961-63 yılları arasında Fullbright Bursu ile Doktora-Üstü Araştırmacı, 1974 yılında ise Misafir-Profesör olarak Stanford University, California/ABD nde; 1968 de Londra/-İngiltere de; 1971 de Berlin/Batı Almanya da Yapı Mühendisliği, Mühendislik ve Yönetimde Bilgisayar Uygulamaları, İnşaat Mühendisliğinde İstatistik Karar Teorisi konularında bilimsel ve mesleki inceleme ve araştırmalar yaptı. 1962 de Piyale Kültür Fonu Orijinal Eser Mükafatı nı, 1964 de OECD Araştırma Bursu nu kazandı. 1962-64 yılları arasında İTÜ Elektronik Hesap Merkezi kuruluş çalışmalarında görev aldı. 1972-82 yılları arasında, MMLS, Doktora, Doçentlik, Profesörlük Dil ve Bilim Jürisi Üyesi; İTÜ EHBE Müdürü ve Yönetim Kurulu Üyesi, İTÜ Otomatik Kontrol Kurumu Yönetim Kurulu Üyesi, İTÜ Senatosu Üyesi; TÜBİTAK Danışma Kurulu Üyesi, DPT Bilgi İşlem Özel İhtisas Komisyonu Üyesi, TSE Daimi Beton Komitesi/Emniyet Faktörleri İhtisas Komitesi Üyesi, Deprem Mühendisliği Türkiye Milli Komitesi Betonarme Yapılar Çalışma Grubu ile Sismisite ve Risk Çalışma Grubu Daimi Danışmanı, Hava Harp Okulu Öğretim Üyesi, Türkiye Barolar Birliği Hukuk Bilişim Komisyonu Üyesi görevlerinde bulundu. İTÜ ve diğer yüksek öğretim kuruluşlarında, Mekanik, Mukavemet, Yapı Statiği, Betonarme, Mühendislik Yapıları, Yapı Mühendisliğinde İstatistiksel Yöntemler, Elektronik Hesap, Bilgi İşlem Sistemleri, Sayısal Hesap ve Programlama dersleri verdi. İTÜ deki görevlerinin yanısıra, kamu ve özel sektör kuruluşları için İnşaat Mühendisliği Projeleri Hazırlama, Sistem Analizi, Yapı Mühendisliği ve Yönetim Bilişim Sistemleri Geliştirme ve Danışmanlık türü çalışmalar yaptı. Elliyi aşkın ulusal ve uluslararası kongre ve sempoyumu katıldı. Yayınlanmış yirmiden fazla kitabı ve doksanı aşkın makalesi vardır. 1982 yılında kendi isteği ile İTÜ den ayrıldı ve Enka Grubunda üst düzey yönetici olarak çalışmaya başladı. 1982-2001 yılları arasında, Enka Mühendislik Grubu Başkanı ve Enka Grubu şirketlerindeyönetim Kurulu Başkanı / Başkan Vekili / Üyesi olarak görev yaptı. 2005 yılında TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası 50. Yılda 50 Eser Jüri Üyesi görevinde bulundu. Halen TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Yetkin Mühendislik Kurulu üyesidir; yayın ve danışmanlık türü çalışmalar yapmaktadır. TMH - TÜRKÝYE MÜHENDÝSLÝK HABERLERÝ SAYI 437-2005/3 37

TMH Yetkin Mühendislik Uygulaması MAHMUT KÜÇÜK Haziran 1978 döneminde İstanbul Yıldız Üniversitesinden (İ.D.M.M.A) İnşaat Mühendisi olarak mezun oldu. 1978 de Bayındırlık ve İskan Bakanlığı nın daha sonra kapatılan Yapı İşleri 12.Genel Müdürlüğünde İnşaat Mühendisi olarak göreve başladı. Bu görevi sırasında, Kontrol Mühendisliği, Laboratuar ve Statik Büro Şefliği, İnşaat Hizmetleri Baş Mühendisliği, II nci Grup Kontrol Amirliği görevleri yaptıktan sonra 1982 de Ağrı Bayındırlık ve İskan Müdürü olarak atandı. Bu görevi beş yıl kadar sürdürdü. Bu görevler sırasında, çeşitli türden yapıların statik projelerinin hazırlanmasında ve çeşitli yatırımların gerçekleşmesinde gerek denetiminde gerekse bilfiil yapımında görev aldı. 1987 de Yapı İşleri Genel Müdürlüğü Teknik Daire Başkanlığında, İnceleme ve Etüd Şube Müdürlüğü, daha sonra da Daire Başkanlığı yaptı. Bina davranışı, statik ve mukavemet alanlarındaki bilgi ve deneyim birikiminden yararlanarak, Erzincan, Afyon- Dinar, Amasya, Bingöl depremlerinde hasar gören kamu binalarının takviye projelerinin hazırlanması ve imalatı uygulamalarında görev aldı. Ayrıca T.C. Mısır ve Lübnan Elçilik Binaları başta olmak üzere, Elçilik Binalarının takviye çalışmalarında bulundu. 1997 tarihinde teknik konulardaki anlaşmazlıkların çözümünde tek yetkili danışma birimi olan, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Yüksek Fen Kurulu Başkanlığına, Yüksek Fen Kurulu Üyesi olarak atandı, bu görevi ardından, 2001 de Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Müsteşar Yardımcılığına getirildi. Bu görevi halen yürütmektedir. 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu ve 4735 sayılı Kamu İhaleleri Sözleşmeleri Kanunu hazırlık komisyonlarında Bayındırlık ve İskan Bakanlığını temsilen görev aldı, AB yetkilileri ile ülke içi ve yurt dışında yapılan toplantılara katıldı, Kanunların yasallaşma süreçlerinde katkılarda bulundu. Aynı şekilde, 595 Sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin ve 4708 sayılı Yapı Denetimi Kanununun hazırlanması ve yasallaşmasına, 2002 de yayımlanan Yapı Malzeme Yönetmeliğinin hazırlanmasına önemli katkıları oldu. 29 Eylül - 01 Ekim 2004 tarihlerinde İstanbul da Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca gerçekleştirilen Deprem Şûrasının Yürütme Kurulu Başkanlığını yaptı. YETKİN MÜHENDİSLİK SINAV KURULU İLK TOPLANTISINI YAPTI Yetkin Mühendislik Sınav Kurulu 25 Aralık 2005 günü ilk toplantısını yaptı. Sınav Kurulu nun Yetkin Mühendislik Kurulu ile ortaklaşa yaptığı bu toplantıya, Yetkin Mühendislik Kurulu üyeleri yanısıra, Sınav Kurulu üyeleri Prof. Dr. Metin Ger (Başkan), Prof. Dr. Sinan Altın, Prof. Dr. Ufuk Ergun, Yılmaz Karataban, Prof. Dr. Günay Özmen, Hüseyin Tabak ve Prof. Dr. Mehmet Ali Taşdemir katıldı. İMO Genel Sekreteri Gülay Özdemir ile Yetkin Mühendislik Kurulu Sekreteryasından İpek Ergin ve Barış Barışeri nin de hazır bulunduğu toplantıda, - Yetkin Mühendislik Sınav Kurulu çalışma programı ve çalışma takvimi belirlendi; - Yetkin Mühendislik Sınav Kurulu nun, bir soru bankası oluşturması, derlenen soruların arşivlenmesi, kodlanması ve güvenlik içinde saklanması görevi doğrultusunda bir çalışma başlatılması kararlaştırıldı; - Yetkin Mühendislik Sınav Kurulu çalışmalarının hızlandırılması ve kolaylaştırılması doğrultusunda, Yetkin Mühendislik Kurulunun ve diğer İMO organlarının yardımcı olacağı belirtildi. 38 TMH - TÜRKÝYE MÜHENDÝSLÝK HABERLERÝ SAYI 437-2005/3