İLERİ SÜRÜCÜLÜK TEKNİKLERİ DEFANSİF BÖLÜM 1-2 EL NOTU
İÇİNDEKİLER DEFANSİF SÜRÜCÜLÜK İÇİNALTIN KURAL... 3 SÜRÜCÜ:... 3 SÜRÜŞ PERFORMANSINI ETKİLEYEBİLECEK KRİTİK FAKTÖRLER:... 3 1. DERECE GÜVENLİK GEREÇLERİ:... 4 LASTİK... 4 MOTOR... 4 KORNA... 4 IŞIKLAR... 5 CAMLAR... 5 AYNALAR... 5 SİLECEKLER... 6 KALORİFER/REZİSTANS... 6 DÖRTLÜ İKAZ... 6 SİNYAL... 6 DİREKSİYON... 6 KOLTUK... 7 FREN... 7 2. DERECE GÜVENLİK GEREÇLERİ:... 8 EMNİYET KEMERİ... 8 HAVA YASTIĞI... 8 İLK YARDIM ÇANTASI... 8 YANGIN SÖNDÜRÜCÜ... 8 KOLTUK BAŞLIĞI... 9 GENEL TAVSİYELER... 9 KONSANTRASYON... 9 SOLLAMA... 9 ZAMANLARLA İLGİLİ ÖNERİLER VE TAKİP MESAFESİ... 10 YOL KOŞULLARI... 10 SİS... 11 GECE... 11 ÜLKEMİZ TRAFİĞİNE ÇIKARKEN:... 12 DEFANSİF BÖLÜM 2... 13 DENGE... 13 DENGENİN BOZULMASINA NEDEN OLAN SÜRÜCÜ KAYNAKLI HAREKETLERİ ÖNLEMEK İÇİN;... 13 VİRAJLAR... 14 VİRAJLARDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR:... 14 VİRAJIN İÇERİSİNDE, GÖRMEDİĞİNİZ NOKTADA HERZAMAN BİR TEHLİKE OLABİLECEĞİNİ DÜŞÜNÜNÜZ VE... 14 GENEL BİLGİLER:... 15 2
DEFANSİF SÜRÜCÜLÜK İÇİN ALTIN KURAL BİR PROBLEME GİRMEMEK, PROBLEME GİRDİKTEN SONRA ÇÖZMEYE ÇALIŞMAKTAN ÇOK DAHA KOLAYDIR. PROBLEME GİRMEMEK İÇİN, TEHLİKEYİ DAHA ÖNCEDEN GÖRÜNÜZ VE TANIMLAYINIZ! SÜRÜCÜ: KULLANDIĞI MOTORLU ARACIN GÜVENLİ SÜRÜŞÜ İÇİN ARAÇLARDA BULUNAN GÜVENLİK GEREÇLERİNİN DE ÜZERİNDE YER ALAN EN ÖNEMLİ UNSURDUR. KULLANDIĞI MOTORLU ARAÇLA BÜTÜNLEŞEN KİŞİDİR. SÜRÜŞ PERFORMANSINI ETKİLEYEBİLECEK KRİTİK FAKTÖRLER: RUH HALİ FİZİKSEL DURUM İLAÇ ALKOL UYUŞTURUCU HAVA VE YOL KOŞULLARI ARACIN DURUMU 3
1. DERECE GÜVENLİK GEREÇLERİ: BİR KAZAYA KARIŞMAMIZI ÖNLEYEN GÜVENLİK GEREÇLERİDİR. BUNLAR: LASTİK HAVA VE YOL KOŞULLARI NE OLURSA OLSUN LASTİK HAVALARINI KESİNLİKLE DÜŞÜRMEYİNİZ! KIŞ LASTİKLERİNİZİN TABAN KESİT GENİŞLİĞİ, FABRİKA DEĞERLERİNE GÖRE 1 CM. DAHA KÜÇÜK ÖLÇÜ OLMALIDIR! MOTOR MOTORUNUZUN HIZLANABİLME KABİLİYETİNİ İYİ TANIMLAYINIZ. YÜKLÜ / YÜKSÜZ YOKUŞ AŞAĞI / YUKARI KLİMA AÇIK / KAPALI KORNA ÇOCUKLAR VE YAŞLILAR DIŞINDA; SÜRÜŞ SIRASINDA SİZE TEHLİKE YARATABİLECEĞİNİ DÜŞÜNDÜĞÜNÜZ HERKESE VE HERŞEYE, HERYERDE KORNA ÇALINIZ. 4
IŞIKLAR HER ZAMAN TEMİZ VE ÇALIŞIR DURUMDA OLMALARINI SAĞLAYINIZ. CAMLAR TEMİZ OLMASINA ÖZEN GÖSTERİNİZ. GÖRÜŞÜNÜZÜ ENGELLEYEBİLECEK HİÇBİR OBJEYİ CAMA YAPIŞTIRMAYINIZ, ASMAYINIZ. AYNALAR TRAFİK 360 DERECEDİR. HER 10 SANİYEDE BİR AYNALARINIZI KONTROL EDİNİZ. ŞERİT DEĞİŞTİRİRKEN KÖR NOKTAYA MUTLAKA BAŞINIZI ÇEVİRİP BAKINIZ. 5
SİLECEKLER GÖRÜŞÜNÜZÜN KAPANMASINI BEKLEMEDEN ÇALIŞTIRINIZ. KALORİFER/REZİSTANS İHTİYACINIZ OLDUĞUNDA ÇALIŞIR DURUMDA OLMALARI GEREKİR. DÖRTLÜ İKAZ BAŞKALARINA TEHLİKE YARATIYORSANIZ VE İLERİDEKİ BİR TEHLİKEYİ ARKADAN GELENLERE BİLDİRMEK İÇİN KULLANINIZ. SİNYAL HER ZAMAN SİNYAL VERİNİZ, ANCAK; SİNYAL SİZE GEÇİŞ ÜSTÜNLÜĞÜ SAĞLAMAZ! BAŞKASININ SİNYALİNE ASLA GÜVENMEYİNİZ. SİNYALİNİZİ VERDİKTEN VE TRAFİĞİ KONTROL ETTİKTEN SONRA MANEVRA YAPINIZ. DİREKSİYON İKİ ELLE VE 9-15 POZİSYONUNDA TUTUNUZ. 6
KOLTUK DİREKSİYONA OLAN UZAKLIĞINIZI OMUZUNUZU KOLTUK SIRTLIĞINDAN KALDIRMADAN BİLEĞİNİZİ DİREKSİYONUN 12 NOKTASINA DEĞECEK ŞEKİLDE AYARLAYINIZ. AYAĞINIZ DEBRİYAJ PEDALINA BASILI İKEN GERGİN OLMAMALI VE DİZİNİZDE KOLDAKİ AÇIYA BENZER BİR AÇI OLUŞMALIDIR. İDEAL KOLTUK POZİSYONU İÇİN, KOL VE BACAKLARDAKİ AÇILARIN BİRBİRİNE YAKIN OLMASI GEREKTİĞİNİ UNUTMAYINIZ. FREN ACİL DURUM FRENİ İLE KOMPRESYON FRENİNİ BİRBİRİNE KARIŞTIRMAYINIZ. ACİL DURUMDA DAHA KISA MESAFEDE DURMAK İÇİN DEBRİYAJ VE FRENE AYNI ANDA BASINIZ. İDEAL FRENAJ İÇİN EN ÖNEMLİ UNSURLARDAN BİRİ ALGILAMA SÜRESİDİR. BU SÜRE NE KADAR KISA OLURSA, FREN MESAFESİ İÇİN DAHA UZUN SÜRE KALACAĞINDAN DAHA ETKİN FREN YAPILIR. ALGILAMA SÜRESİNİ MİNİMUMA İNDİRMEK İÇİN; YOLA VE ARACA MAKSİMUM KONSANTRASYON GEREKİR. 7
2. DERECE GÜVENLİK GEREÇLERİ: BİR KAZAYA KARIŞILDIĞI TAKDİRDE, ÖLÜM VE YARALANMALARI ÖNLEYEN GÜVENLİK GEREÇLERİDİR. EMNİYET KEMERİ OTOMOBİLİN İÇERİSİNDE BULUNAN HERKESİN TAKMASINI SAĞLAYINIZ. 50 KM.LİK BİR HIZLA MEYDANA GELEN BİR ÇARPIŞMADA, ARAÇ İÇERİSİNDE BULUNAN HERHANGİ BİR KİŞİNİN VEYA CİSMİN AĞIRLIĞININ 40 KATINA ULAŞACAĞINI UNUTMAYINIZ. HAVA YASTIĞI ÖN YOLCU KOLTUĞUNDA OTURANLAR 1.65 CM. DEN KISA BOYLU OLMAMALIDIR. ÇOCUKLARI ARACINIZIN ÖN KOLTUĞUNDA KESİNLİKLE SEYAHAT ETTİRMEYİNİZ. İLK YARDIM ÇANTASI GÖSTERMELİK DEĞİL, GERÇEK İLK YARDIM ÇANTASI BULUNDURUNUZ. YANGIN SÖNDÜRÜCÜ GÜVENİLİR VE YETERLİ OLMALI. (2 kg.) 8
KOLTUK BAŞLIĞI ARKADAN ÇARPMALARDA HAYAT KURTARIR. HER ARACA BİNİŞİNİZDE AYARINI KONTROL EDİNİZ. KONSANTRASYON GENEL TAVSİYELER ARAÇ KULLANIRKEN YAPTIĞIMIZ İŞ HAYATIMIZIN EN TEHLİKELİ VE ÖNEMLİ İŞİDİR. ZİHNİNİZDEKİ DİĞER TÜM DÜŞÜNCELERİN, ARAÇ KULLANIRKEN KONSANTRASYONUNUZU BOZMASINA MÜSAADE ETMEYİNİZ. SOLLAMA BEŞ DOĞRU BİR ARAYA GELMEDEN SOLLAMA YAPMAYINIZ. (DOĞRU KARAR, DOĞRU YER, DOĞRU ZAMAN, DOĞRU HIZ, DOĞRU VİTES) 9
ZAMANLARLA İLGİLİ ÖNERİLER VE TAKİP MESAFESİ YOLA ÇIKMADAN ÖNCE KENDİNİZE 15 SN. ZAMAN AYIRINIZ, ARACINIZI KONTROL EDİNİZ VE ARAÇ KULLANMAYA KONSANTRE OLUNUZ. YOLDA GEÇİŞ HAKKI İÇİN KİMSEYLE ÇEKİŞMEYİNİZ VE GÜLÜMSEYEREK YOL VERİNİZ. BU SİZE 5 SANİYE KAYBETTİRİR. KIRMIZ IŞIK YEŞİLE DÖNERKEN ARKADAN ÇALAN KORNALARI UMURSAMAYINIZ VE KENDİNİZE YOLU KONTROL İÇİN 2 SANİYE VERİNİZ. YAĞIŞSIZ HAVADA 2 SANİYE, YAĞIŞLI HAVADA 3 SANİYELİK TAKİP MESAFESİNİ HER ZAMAN KORUYUNUZ. SADECE ÖNÜNÜZDEKİ VE ARKANIZDAKİ ARAÇLARI DEĞİL, ONLARIN ÖNÜNDEKİ VE ARKASINDAKİ ARAÇLARI DA TAKİP EDİNİZ. YOL KOŞULLARI ÜLKEMİZİN YOL KOŞULLARININ SİZLERE GETİRECEĞİ RİSKLERİ HER ZAMAN ÖNCEDEN TANIMLAYINIZ VE GEREKEN ÖNLEMLERİ ALINIZ. 10
SİS SİSLİ HAVADA İYİ GÖREN DEĞİL DAHA FAZLA RİSK ALAN SÜRÜCÜLER VARDIR. SU ZERRECİKLERİ GÖRÜŞÜNÜZÜ KISITLAYACAĞINDAN SİLECEKLERİNİZİ ÇALIŞTIRINIZ. YOLDA KAYGANLIK FAKTÖRÜ ARTACAĞINDAN TAKİP MESAFENİZİ ARTIRINIZ. SİSTE ÖNÜNÜZDEKİ ARACI TAKİP ETMEYİNİZ., ÇÜNKÜ FARKINDA OLMADAN TAKİP MESAFESİ YERİNE GÖRÜŞ MESAFESİNDE TAKİP EDERSİNİZ. YOLUN SAĞINDA BULUNAN YOL ÇİZGİSİNİ, EĞER ÇİZGİ YOKSA; YOLUN SAĞ SINIRINI TAKİP EDİNİZ. GECE KARŞIDAN GELENİN FARLARI GÖZÜNÜZÜ ALIRSA SİNİRLENMEYİN VE ONUNLA UĞRAŞMAYIN. SİZE YOLUN SAĞ TARAFINDA IŞIKSIZ BIRAKILMIŞ VE O AN GÖREMEDİĞİNİZ BİR ŞEY VARMIŞ GİBİ HAREKET EDİN VE GÖREMEDİĞİNİZ NESNEYİ KISA KISASELEKTÖR YAPARAK TESPİT EDİN. SAĞ TARAFTA BİR ŞEY YOKTUR DEMEYİN MUTLAKA VARDIR DİYE GİDİN. GECELERİ KARŞIDAN MOTOSIKLET GEZMEZ, SOL FARI YANMAYAN EN BÜYÜĞÜNDEN HANGİ ARAÇ VARSA O GELİR, SAKIN UNUTMAYIN. 11
ÜLKEMİZ TRAFİĞİNE ÇIKARKEN: ÜLKEMİZ KARAYOLLARINDA HER 30 DK.DA MEYDANA GELEN 50 TRAFİK KAZASINDA 1 VATANDAŞIN ÖLDÜĞÜNÜ, 10 VATANDAŞIN YARALANDIĞINI VE KAZALARDAKİ ÖLÜM ORANININ AVRUPA DAN 10, AMERİKA DAN 16 MİSLİ FAZLA OLDUĞUNU, TRAFİK KAZALARINDA ÖLÜMLERİN % 10 UNUN İLK 10 DK. DA, % 50 SİNİN İLK 30 DK.DA MEYDANA GELDİĞİNİ, HER 1.000 SÜRÜCÜDEN YALNIZ 5 İNİN TRAFİK İŞARETLERİNİ DOĞRU BİLDİĞİNİ, 7,5 MİLYON EHLİYETLİ SÜRÜCÜNÜN 5,5 MİLYONUNA KURALLARI ÇİĞNEDİĞİ İÇİN CEZA KESİLDİĞİNİ, HER 1.000 İLKOKUL ÖĞRENCİSİNDEN YALNIZ 17 SİNİN YAYA GECİDİNİ DOĞRU KULLANABİLDİĞİNİ, 50 KM. LİK BİR ÇARPIŞMADA 25 KG. LIK BİR ÇOCUĞUN AĞIRLIĞININ 1 TONA ÇIKTIĞINI VE 80 KM. HIZ İLE YAŞANACAK BİR ÇARPIŞMADA EMNİYET KEMERİ KULLANMAYANLARIN BİR BİNANIN 10 UNCU KATINDAN DÜŞME İLE AYNI ŞOKU YAŞAYACAKLARINI, SEÇİMLER NEDENİ İLE EMNİYET KEMERİ TAKMA ZORUNLULUĞUNU ERTELEYEN İLK POLİTİKANIN ÜLKEMİZDE ÜRETİLDİĞİNİ, ALMAN TEKNİK KURULU İLE KARAYOLLARININ ORTAKLAŞA YAPTIĞI ARAÇ MUAYENELERİNDE 12.608 ARAÇTAN % 80 İNİN AĞIR KUSURLU, % 16 SININ HAFİF KUSURLU % 4 ÜNÜN KUSURSUZ BULUNDUĞUNU, TÜRKİYE DE ARAÇ KUSURLARINDAN MEYDANA GELEN TRAFİK KAZALARININ % 33 ÜNÜN FREN PATLAMASINDAN % 31 İNİN LASTİK PATLAMASINDAN KAYNAKLANDIĞINI, ÜLKEMİZDE HER 3-4 OTOBÜSTEN BİRTANESİNİN KAZAYA KARIŞMIŞ OLDUĞUNU, ÜLKEMİZDE YOLCU TAŞIMACILIĞININ % 94 ÜNÜN, YÜK TAŞIMACILIĞININ % 80 İNİN KARAYOLLARINDA YAPILDIĞINI, YUKARIDA BELİRTİLEN TRAFİK ORTAMININ GERÇEKLERİNİ LÜTFEN HATIRINIZDA TUTUNUZ!!! 12
DEFANSİF BÖLÜM 2 ÇAĞDAŞ ÜLKELERDE, TÜM KAZALAR İÇERİSİNDE İNSANLARI ÖLDÜREN İKİ TÜR KAZA VARDIR; ÇARPIŞMALI TRAFİK KAZALARI KONTROLÜN KAYBEDİLMESİ SONUCU OLUŞAN TRAFİK KAZALARI DENGE DENGENİZ BOZULURSA KONTROLÜ KAYBEDECEĞİNİZİ UNUTMAYINIZ! DENGENİN BOZULMASINA NEDEN OLAN SÜRÜCÜ KAYNAKLI HAREKETLERİ ÖNLEMEK İÇİN; DEĞİŞKENLERE GÖRE HIZINIZI AYARLAYINIZ! FRENE GEREĞİNDEN FAZLA BASMAYINIZ! GAZA GEREĞİNDEN FAZLA BASMAYINIZ! ANİ DİREKSİYON HAREKETLERİNDEN KAÇININIZ! ARACINIZA ANİ KOMPRESYON YAPTIRMAYINIZ! EN KOLAY ŞEY HIZLANABİLMEKTİR. EN ZOR OLANI İSE DEĞİŞKENLERE GÖRE YAVAŞLAYABİLMEK VE YAVAŞLARKEN YÖN BULABİLMEKTİR. 13
VİRAJLAR VİRAJLAR DENGENİN EN ÇOK BOZULDUĞU YOL KESİMİDİR. VİRAJLARDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR: ARKASINI GÖRMEDİĞİNİZ BİR YOL KESİMİNE YAKLAŞIRKEN MUTLAKA YAVAŞLAYINIZ! DOĞRU KOLTUK POZİSYONU VE DİREKSİYONU DOĞRU TUTMAK HER YOL KESİMİNDE OLDUĞU GİBİ VİRAJLARDA DA ESASTIR. VİRAJIN İÇERİSİNDE, GÖRMEDİĞİNİZ NOKTADA HERZAMAN BİR TEHLİKE OLABİLECEĞİNİ DÜŞÜNÜNÜZ VE VİRAJA GİRMEDEN ÖNCE MUTLAKA YAVAŞLAYINIZ! VİRAJIN İÇERİSİNDE DENGELİ GAZ VERMEZSENİZ ÖNDEN ÇEKER ARACINIZ ÖNDEN, ARKADAN ÇEKER ARACINIZ ARKADAN, 4 ÇEKER ARACINIZ HER İKİ TARAFTANDA KAYARAK YOL DIŞINA ÇIKACAĞINI UNUTMAYINIZ! VİRAJI DÖNERKEN BAŞINIZI SAĞA VEYA SOLA EĞMEYİNİZ! 14
GENEL BİLGİLER: YENİ YAĞAN YAĞMURLA YOL YÜZEYİNDEKİ KAYGANLIK FAKTÖRÜNÜN ÇOK FAZLA OLACAĞINI UNUTMAYINIZ! ÜLKEMİZDE KURU ASFALT YOL YÜZEYLERİNE ALDANMAYIN! HERZAMAN TOZLU BİR ORTAMDA (TOZ-ÇİMENTO TOZU-DENİZ TUZU VB...) BULUNDUĞUNUZU UNUTMAYINIZ! ABS FREN SİZE ACİL DURUMLARDA MANEVRA İMKANI VERİR. HİÇBİR ZAMAN SİZİN BAŞLATTIĞINIZ KAYMA HAREKETLERİNİ ÖNLEYEMEZ! ERİMEYE YÜZ TUTMUŞ KAR SERT KARDAN DAHA FAZLA KAYGANDIR! KARLI ZEMİNLERDE ZİNCİR TAKMANIZ GEREKİYORSA DÖRT LASTİĞE DE TAKINIZ! KIŞ LASTİKLERİNİZİSADECE ÇEKİŞ OLAN AKS A DEĞİL, HER İKİ AKS A DA TAKINIZ! MOTORLU ARAÇLARIN HERZAMAN DİRENÇ OLAN TARAFA DÖNECEKLERİNİ AKLINIZDAN ÇIKARMAYINIZ! ÖRNEĞİN; SAĞ ÖN LASTİĞİNİZKURU ZEMİNDE İKEN SOL ÖN LASTİĞİNİZ SU BİRİKİNTİSİNE GİRERSE, SU BİRİKİNTİSİ SOL TEKERLEĞE DİRENÇ YAPACAĞINDAN ARACINIZ SOL TARAFA DOĞRU DÖNER. DÖRT ÇEKER ARAÇ DÖRT KERE DAHA İYİ ÇEKER AMA DÖRT KERE DAHA İYİ DURAMAZ! 15