tmmob makina mühendisleri odası TESİSAT MÜHENDİSLİĞİ SURELİ TEKNİK YAYIN KASIM-ARALIK 2004 Sayı: 4 ISSN 1300-3399 MMO Adına Sahibi Emin KORAMAZ Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Battal KILIÇ Editör Abdurrahman KILIÇ Yayın Koordinatörü S. Mahir TUĞCU Yayın Kurulu Meftun GÜRDALLAR-Baycan SUNAÇ- Metin DURUK-Cafer ÜNLÜ- Üzeyir ULUDAĞ Reklam Nuray ERHAN Dizgi ve Mizanpaj Günay GÖKE Baskı Can Matbaacılık Şubat 2005 Tel: (0212) 613 10 Yönetim Merkezi Katip Mustafa Çelebi Mah. ipek Sok. No: 13 0050 Beyoğlu İstanbul Tel: (212) 444 666 Faks:(0 212)249 6 4 Baskı Sayısı Fiyatı Yıllık Abone : 10.000 adet : 4.000.000 TL. :1.000.000 TL. Tesisat Mühendisliği Dergisi'nde yayınlanan yazı ve çizimlerin her hakkı saklıdır. izin alınmadan vavınlanamaz. 5 20 2 35 50 60 3 6 9 0 İçindekiler Bina Yönetim Sistemleri ve HVAC Sistemlerinde Enerji Tasarrufuna Kontrol İlkeleri Çağlar Selçuk CANBAY Gülden GÖKÇEN ArifHEPBASLI Enerji Verimli Bina Tasarım Yaklaşımı İbrahim ÇAKMANUS Dolaşımlı Akışkan Yataklı Yakıcıların Farklı İşletme Şartlarında İncelenmesi Afşin GÜNGÖR, Nurdil ESKİN Çates Kondens Atık Isısından Konut Isıtılmasında Yararlanılması Mustafa EYRİBOYUN Keziban ÇALIK Örnek Yüzme Havuzu Filtrasyonu Tesisat Proje Hesapları Üzeyir ULUDAĞ Gürültüye Karşı koruma Tebliği Kelebek Vanalar MMO Ankara Şube Tesisat Komisyonu Sahte Proje Skandali ya da "Artık Hiçbir Şey Eskisi Gibi Olmayacak mı?" IV. Ulusal Hidrolik Pnömatik Kongresi ve Sergisi VII. Ulusal Tesisat Mühendisliği KongreşiveSeraisI TESİSAT MÜHENDİSLİĞİ DERGİSİ, Sayı 4, 2004 1

Hakemler Kurulu AKARYILDIZ Eyüp, Doç. Dr. ARIKOL Mahir, Prof. Dr. ARISOY Ahmet, Prof. Dr. BİLGE Mustafa, Dr. Mak. Müh. CAN Ahmet, Prof. Dr. DEĞİRMENCİ Mustafa, Elkt. Y. Mûh. DERBENTLİ Taner, Prof. Dr. DURUK A. Metin, Mak, Y. Müh. EKİNCİ Ekrem, Prof. Dr. GİRAY Serper, Mak. Müh. GÜNGÖR AH, Prof. Dr. HEPERKAN Hasan, Prof. Dr. KARADOĞAN Haluk, Prof. Dr. KILIÇ Abdurrahman, Prof. Dr. KORUN Tunç, Mak. Muh. OSKAY Rüknettin, Prof. Dr. ÖZGÜR Doğan, Prof. Dr. ÖZKAYNAKTaner,Prof.Dr. ÖZTÜRK Recep, Doç. Dr. SUNAÇ Baycan, Mak. Y. Müh. TEMİR Galip, Doç. Dr. TOKSOYMacİt,Prof.Dr. ULUDAĞ Üzeyîr, Mak. Müh. ÜNLÜ Cafer, Mak. Müh. YAMANKARADENİZ Recep, Prof. Dr. YILMAZTuncay.Prof.Dr. Bu dergide belirtiîen görüşler yazarların kendilerine ait olup, hiçbir şekilde MMO'nın aynı konudaki görüşierini yansıtmaz. Tesisat Mühendisliği Dergisi Makale Yazım Kuralları GENEL KURALLAR Makaleler MMO Ağ Evi'nde Internet ortamında da yayınlanmaktadır. Makale metinleri ve özetleri üzerinde yer alan her türlü görüş ve düşünce ve yazım hatası açısından sorumluluk tamamen yazar/lara aittir. Hakemler tarafından gerekli gördüğünde yazar/lara iletilmek üzere metinler ve özetler üzerinde bazı düzeltme, öneri ve katkılar getirebilirler, Makalelerde, bölümler (giriş, tanımlamalar, incelemeler, araştırmalar, gelişmeler, sonuçlar, şekiller ve değerlendirmeler vb.) bir bütünlük içinde olmalıdır. Makale dili Türkçe'dir. Makalelerde kullanılan dilin anlaşılabilir bir Türkçe olmasına dikkat edilmeli, yabancı dillerdeki sözcükler ve tümceler mümkün olduğu kadarıyla kullanılmamalıdır. Makalelerde kullanılan bütün birimler SI birim sisteminde olmalıdır. Gerekli görüldüğü takdirde farklı birim sistemindeki değerleri patentez içinde verilmelidir. Makalenin üslubu, formatı ve dili etkinlik yapısına ve mühendislik eliğine uygun olmalıdır. Makalelerde belirli bir grup, sınıf veya toplumu oluşturan tabakalardan herhangi birinin, firma veya firma topluluklarının menfaati ön plana çıkartılmamalı, bu konuda reklam ve propaganda yapılmamalıdır. Makalelerde herhangi bir firmanın, ürünün (veya sistemin), cihazın veya markanın reklamı yapılmamalıdır. Şekil, resim ve tablolarda Ticari bir kuruluşun adı, logosu yer almamalıdır. ÖZETLER VE MAKALE YAZIM KURALLARI Makaleler, Microsoft Word belgesi şeklinde Windows ortamında kullanılacak şekilde hazırlanacak- Makaleler solda 3,5 cm, üstte, altta ve sağda 2,5 cm boşluk bırakılmak suretiyle yazılacaktır. Makale metinleri, kaynaklar ve şekiller dahil en fazla 10 sayfadan oluşmalıdır. Makale başlığı en fazla 15 sözcük veya iki satırı geçmeyecek şekilde oluşturulacaktır. Başlıklar 14 punto Times New Roman yazı tipi kullanılarak, soldan itibaren kelimeler büyük harfle başlayacak ve küçük harfle yazılacaktır. Başlığı takiben iki satır aradan sonra yazar isimleri, ad ve soyad şeklinde küçük harfle verilecek, yazarların çalıştığı kurumlar, ve varsa e-posta adresleri yazar listesinin hemen altında açıklanacaktır. Yazar isimlerini takiben iki satır atlanarak Türkçe özet verilecektir. Makale özetlerinde Özet metni 9 punto İtalik Times New Roman yazı tipi ile yazıiacaktır.özet metni en fazla 200 sözcükten oluşacaktır. Makale özetini takiben bir satır boş bırakılacak ve 5 anahtar sözcük yazılacaktır. Makale metinlerinin tamamı 9 punto Times New Roman yazı tipi kullanılarak yazılacaktır ve iki sütunda verilecektir. Makale metinleri satır aralığı I olacaktır. Paragraflar başlatılırken sol taraftan herhangi bir girinti boşluğu bırakılmayacak, paragraflar arasında yarım satır boş adanacaktır. Paragraflar iki yana hizalı (justified) biçimde yazılacaktır. Makalelerde yer alan tüm resimler, çizimler ve program ekran görüntüleri metin içinde gömülü olacaktır. Şekil, tablo, grafik, resim ve formüllerin yerleşimi metin akışına uygun olarak metin içinde olmalı ve refere edilmelidir. Tablo içermeyen bütün görüntüler (fotoğraf, çizim, diyagram, grafik, harita v.s.) şekil olarak isimlendirilmelidir. Makalelerde ana konu başlıkları 1., 2., 2.1., 2.1.1. vb şeklinde numaralanacak, örneğin 1. bölüm altında yer alan başlıklar 1.1., 1.2. vb. şekilde yapılacaktır. Kullanılan semboller ve indisler kaynaklardan önce yer alacak, punto ve italik olacaktır. Makalede geçen kaynaklar veya alıntılar [1], [2] vb. parantezler arasında yapılacak, makale sonunda "Kaynaklar" başlığı altında 1., 2. şeklinde verilecektir. Makaleler: [1] yazar (1ar) soyadı, adının baş harfi, makalenin açık adı, derginin açık adı, cilt numarası, sayfa aralığı, basım yılı. Kitap: [2] yazar (editör) soyadı, adının baş harfi., kitabın açık adı, basım evi, basım yeri, basım yılı. Tez: [3] yazar soyadı, adının baş harfi., tezin açık adı, tezin yapıldığı üniversite, tezin basıldığı yer/ülke, basım yılı düzeninde yazılacaktır. Makale metinlerinin elektronik kopyaları e-posta (yayin-iştanbul@mmo.org.tr) ile veya disket İle (Katip Mustafa Çelebi Mahallesi, İpek sok, No: 13, 34433 Beyöğlu-İstanbul) gönderilmelidir. TESİSAT MÜHENDİSLİĞİ DERGİSİ, Sayı 4, 2004

Qditokdm... ûeğer/i mes/ektaş/arım, fes/saf mühendis/iği konuşanda ça/ışan, tasarımcı, yük/enici, üretici oe İş/efmeci/er için en 6üyük eksik/ik/erden 6iri, yeter/i sayıda oe günümüz tekno/o/isine uygun standartların o/mamasıdır. 0eocut 6irçok standart ihtiyaca cevap verememekte ve 6ir kısmı da çok sayıda hata içermektedir. ûaha önce/eri, /Sö veya ß/manya norm/arından o/duyu yı'6i a/ınarak hazır/anan Türk Standart/arı, yünümüzde de geçer/i/iğini korumakta oe ßorupa Bir/iği tarafından küçük değişik/ik/er/e // o/arak yayın/anmaktadır âunun/a heraher, öze//ik/e /996 yı/ı öncesinde standart hasır/ama komisyon/arı, fark/t kaynak/arın 6ir araya getirerek yeni standart hazır/adık/arı için çok sayıda hata içermekte, tasarımcı, üretici oe yük/enici/er tarafından hakkı ofarak dikkate afınmamakfadır. Son yd/arda Türk Standart/arı nstitüsü Standart //azır/ama Merkezi tarafından yapı/an ça/ışma/arda, ßorupa âir/iği /Yorm/arı tercüme edifmekfe, değişik kurum/ardan akman yörüş/erke ü/kemize özgü değer/er i/aoe edi/erek 3 // o/arak yayın/anmaktadır. Üretici ve yükkenicikerin Saskısı ı/e yapı/an ek/enti/er oe hata/ar ortadan ka/kmaktadır. ßir makinenin, 6ir sistemin 6ütün ü/ke/erde uyyu/anaâi/ir ve ku//anı/a6i/ir o/ması yerektiğine inanıyorum. Ge/işmiş ü/ke/erin sistem ve standart/art o/duyu yi6i a/ınmama/ı, fakatye/işmiş ü/ke/erin kahu/ edeceği oe ayya/ayahi/ecek/eri sistem oe standart/ar o/uştaru/ma/ıdır. ßorupa Bir/iğinde geçer/i o/mak üzere 6e/ir/enen 6ağ/ayıcı nife/ikteki âı'r/eşik standart/ar hazır- /anırken, tüm üye ü/ke/erde aynı rekabetçi nite/ik/i piyasa koşadan yarata6i/mek, aynı zamanda fark/t midi standart/arın var o/ması ve 6u standart/arın uygu/amaya konu/masıy/a o/aşan ticari a/andaki engek/eri sistem dışında hırakmak gihi temekhusus/ar hedef a/ınmıştır. Türk Standard/arı enstitüsü, u/asa/, 66/yese/ oeya u/us/ararası otsun tüm standard/ara, henüz hazır/anma aşamasında iken kona i/e i/yi/i oaşta öze/ sektörümüz o/mak üzere tüm taraf/arın (kamu, üniversite, sıvı/ top/um örgüt/eri, tüketici/er oâj görüş/erinin a/ınması oe 6u görüş/erin standard/ara yansıtı/ması için ayna komite/eri o/aşfurmaktadır. //er tür/ü u/usa/ oe u/us/ararası ça/ışmaya aktif katı/ma ve yörüş/erini standard/ara doğrudan yansıta6ı/me imkanı sunacak o/an 6a komite/ere oaktf/arın, ßRG ça/ışması yapan/arın, dernek/erin oe sektörde /ider konumundaki kuru/uş/arm temsi/ci/eri katı/aöi/mektedir. ßorupa Bir/iğiÔirektifferinde, standart/arın üye ü/ke/er tarafından kendi a/t yapısına, sosyo/o- Jik oe kü/türe/ özek/ik/erine göre değiştire6i/ecek/eri 6e/irfi/mektedir. ßvrupa Bir/iği f/orm/arı esas a/ınma/ı, fakat ü/kemizin doğa/ kaynak/arı, ma/zeme/eri, sosyo/o/ik ve kü/türe/ yapısı göz önünde 6u/unduru/arak ka6u/ edi/eét/ir değişik/ik/er yapı/ma/tdır. Saygı/arım/a Prof ûr. ßhdurahman /(i/ıç TESİSAT MÜHENDİSLİĞİ DERGİSİ, Sayı 4, 2004 3

Tesisat Mühendisliği Dergisi Sayı: 4, s. 4, 2004 MMO Teknik Kitapları Yayın Listesi YAYIN NO KİTAP ADI FİYAT (YTL) YAYIN NO KİTAP ADI FİYAT (YTL) 110/ 115 121 122 126/3 12 129 133 139 140 142-2 145 150 152 155 156 15 169 10 13 1 19-3 190 192-2 194-2 195-2 205 206 20-3 211 212 216 21 233 245 246 24 24 249 250 252 253 254 255 256 Sanayi Kazanları işletme El Kitabı Uygulamalı Soğutma Tekniği imalat Mühendisliği Sıhhi Tesisat Proje Hazırlama Teknik Esasları Basınçlı Kaplar E! Kitabı Dövme Teknolojisi Pres işleri Tekniği I Gaz Tesisatı Proje Hazırlama Esasları Kovalı Eievatörler Sayısal Denetimli Tezgahlar I Plastikler Dünyası () Şemalarla Bina içi Doğal Gaz Tes. ProjeHaz. Esas. Doğalgaz Cep Kitabı Serbest Pazar Ekonomisi Ülk. Tek.Yetişme Polit, ve Devlet. Rolü Kazan ve Baca Makina imal. için Temel Mukavemet Değerleri Çarpışma Mekaniği Makina Mühendisliği El Kitabı Cilt-1 () Makina Mühendisliği El Kitabı Cilt-2 () Atıksu Arıtma Sistemleri Uygulama ve işi. Autocad R-13 (Dos İçin) İngilizce-Türkçe Makina Mühendisliği Sözlüğü Nümerik Kontrollü Takım Tez. ve Plan. Prensipleri Marka ve Tiplerine Göre Araçların Tek. Özellikleri iş Makinaîarı Kullanma ve Bakım El Kitabı Marka ve Tiplerine Göre Araçların Tek. Özellikleri Pnömatik iletim Temel Biigileri Taşıt Lastikleri Asansör Avan ve Uyg. Proje. Haz. Tek. Esasları Kobi El Kitabı Tüzük ve Yönetmelikler () ISO 9000 Işığında Toplam Kalite Araçlarda LPG Dönüşümü Mühendis Ei Kitabı Bacagazı Ölçümleri Mühendis El Kitabı Malzeme Bilgisi İSO 9000 Işığında Toplam Kalite Uyg. kılavuzu Binalarda Isı Yalıtım Proje Hazırlama Esasları AİTM/MARTOY Genel Tesis ve Cihazlar için Teknik işi. El Kitabı Genel Tesis ve Cih. için Koruyucu Per. Bakım El Kit. Gaz Ergitme Kaynağı ve Oksijen ile Kesme Geometrik Ölçülendirme ve Toleranslandırma Tankerler ve Akaryakıt Sarnıçları Araçların LPG'ye Dönüşümünde Denetimsizlik iş Makinaîarı kullanıcısı(operatör)sınav El Kitabı Ücretsiz 20 3 5.5 5 4 25 1.5 1.5 1.5 1.5 5 5 3 3 4 3 2 25 259-2 260-2 261 26 20 21-1 22-1 22-2 22 292 293 294/2 295 296 29 29 299 300 302 303 304 305 306 30 30 313 31 324 325 325-2 325-3 325-4 343 34 352 353 354 355 356 35 359 360 362 Tasfiye Yasası (Yeniden 1402) (Ücretsiz) Kalorifer Tes.Proje Haz. Esasları Sıhhi Tesisat Proje Haz.Esasları PSİKOMETRİ Nemli Havanın Termodinamiği AİTM Mühendis El Kitabı () Jeotermal Enerji Doğrudan Isıtma Sis. Tem.Vetas. Malzeme Bilimleri Serisi Cilt -1 Periyodik Kontrol Mühendis El Kitabı-I () Periyodik Kontrol Mühendis El Kitabı-ll Kızgın Sulu, Kızgın Yağlı, Buharlı Isıtma Şist. Hidrolik Devre Elemanları ve Uygulama Tekn. Pnömatik Devre Elemanları ve Uygulama Tekn. iş Güvenliği Soğutma Tesisatı Klima Tesisatı Havalandırma Tesisatı Havuz Tesisatı LPG Tesisatı (Konutlarda ve Sanayide Dökmegaz Tesisi) Yangın Söndürme Sistemleri iş Makinaîarı El Kitabı-1 (Genel Konular) iş Makinaîarı El Kitabı-2 (Kaldırma Makinaîarı) jş Makinaîarı El Kitabı-3 (Kazıma ve Yükleme Makinaîarı) iş Makinaîarı El Kitabı-4 (Kazıma, Serme, Sıkıştırma Makinaîarı) Pres işleri Tekniği Cilt-1 Pres işleri Tekniği Cilt-2 Pres işleri Tekniği Cilt-3 Hidrolik Pnömatik Türkçe-Almancaingilizce Sözlük Otomatik Kontrol Tesisatı Asansörlerde Denetimsizlik Makinalarda CE işaretlemesi Uygulama Rehberi Basınçlı Ekipmanlarda CE işaretlemesi Uygulama Rehberi Sıcak Su Kazanlarında CE işaretlemesi Uygulama Rehberi Gaz Yakan Cihazlarda CE işaretlemesi Uygulama Rehberi Basınçlı Hava Tesisatı ve Kompresörler Endüstriyel Mutfak ve Çamaşırhane El Kitabı Kalorifer Tesisatı Mukavemet Değerleri Atık Su Arıtma Tesisi Pratik Bilgiler E! Kitabı Dökme LPG Sistemleri ve Dökme LPG Kullanımı Kaynak Teknolojisi El Kitabı Cilt-1 (Ergitme Esaslı Kaynak Yöntemleri) Kaldırma-iietme ve Basınçlı Kaplarda Denetimsizlik Makina imalat Sanayi Sektör Araştırması Jeotermal Enerji Doğrudan Kullanım ve Tasarım El Kitabı Teknik Terimler Sözlüğü 4 10 9 5.5 1 9 5.5 9 6.5 5.5 11 11 6 12 5.5 10 6 5 15 10 4 TESİSAT MÜHENDİSLİĞİ DERGİSİ, Sayt 4, 2004