EĞİTİM ÇALIŞANLARININ GEÇİM DÜZEYİ RAPORU Sayı: 1 23 Eylül 2009 Eğitim Çalışanları Normal Geçim Düzeyinin Altında Yaşamaktadır 2009 Ağustos ayına ilişkin, 4 kişilik eğitim çalışanı hanesinin aylık geçim düzeyi; : 2.101,96 TL, : 2.226,63 TL ve : 2.593,43 TL olarak tespit edilmiştir. Eğitim Bir Sen Stratejik Araştırmalar Merkezi (EBSAM), 4 kişilik eğitim çalışanı hanesinin aylık geçim düzeyini hesaplarken, TÜİK in TÜFE madde sepeti ve ortalama madde fiyatlarını kullanmaktadır. Geçim düzeyi hesaplanırken T.C.Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü il Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü nün ortaklaşa hazırlamış olduğu Türkiye ye Özgü Beslenme Rehberi adlı kaynak dikkate alınmıştır. Türkiye de bireylerin sağlıklı ve dengeli beslenme yapabilmeleri için, bu kaynakta Türkiye için önerilen yaşa göre günlük alması gereken ortalama kalori miktarları dikkate alınmıştır. Çalışan kişi için 2720 kalori, çalışmayan eş için 2210 kalori, (6-12) yaş grubu çocuk için 1660 kalori ve (0-6) yaş grubu çocuk için 1400 kalori değerlerine eş olacak gıdalar için, normal şartlarda tüketilen ve TÜFE madde sepetinde yer alan gıda maddelerinin çoğundan yararlanılmıştır. Kaynak olarak seçilen Türkiye ye Özgü Beslenme Rehberi ndeki çeşitli yaş gruplarına yönelik alınması gereken gıda türleri ve miktarları dikkate alınarak hesaplanan hanelerin geçim düzeyleri ile hane halkının geçim düzeyleri şöyledir: Tablo 1. 4 Kişilik Yardımcı Hizmetler Sınıfı Ailesinin Geçim Düzeyi 4 Kişilik Yardımcı Hizmetler Sınıfı Ailesi Çalışan Kişi (2720 kalori) 42,9567 1288,7001 Toplam 70,0654 2.101,9618 Tablo 1 de dört kişilik yardımcı hizmetler sınıfındaki eğitim çalışanı hanesinin dengeli ve sağlıklı beslenmesi için alması gereken en az kalori miktarları için gereken gıda harcamaları ile gıda dışı gereksinimleri için yapılacak harcamaları toplamında günlük ve aylık olarak 2009 Ağustos ayı için geçim düzeyi değerleri yer almaktadır. Dört kişilik yardımcı hizmetler sınıfı hanesinin 2009 Ağustos ayı geçim düzeyi 2.101,96 TL olarak hesaplanmıştır.
Tablo 2. 4 Kişilik Öğretmen Ailesinin Geçim Düzeyi 4 Kişilik Öğretmen Ailesi Çalışan Kişi (2720 kalori) 47,1124 1413,3725 Toplam 74,2211 2226,6342 Tablo 2 de dört kişilik öğretmen hanesinin dengeli ve sağlıklı beslenmesi için alması gereken en az kalori miktarları için gereken gıda harcamaları ile gıda dışı gereksinimleri için yapılacak harcamaları toplamında günlük ve aylık olarak 2009 Ağustos ayı için geçim düzeyi değerleri yer almaktadır. Dört kişilik öğretmen hanesinin 2009 Ağustos ayı geçim düzeyi 2.226,63 TL hesaplanmıştır. Tablo 3. 4 Kişilik Akademisyen Ailesinin Geçim Düzeyi 4 Kişilik Akademisyen Ailesi Çalışan Kişi (2720 kalori) 59,3390 1780,1699 Toplam 86,4477 2593,4316 Tablo 3 te dört kişilik akademisyen (Yrd.Doç.Dr.) hanesinin dengeli ve sağlıklı beslenmesi için alması gereken en az kalori miktarları için gereken gıda harcamaları ile gıda dışı harcamaları toplamında günlük ve aylık olarak 2009 Ağustos ayı için geçim düzeyi değerleri verilmektedir. Dört kişilik akademisyen hanesinin 2009 Ağustos ayı geçim düzeyi 2.593,43 TL bulunmuştur. Buna göre 2009 Ağustos ayına ilişkin, 4 kişilik eğitim çalışanı hanesinin aylık geçim düzeyi; : 2.101,96 TL, : 2.226,63 TL ve : 2.593,43 TL olarak tespit edilmiştir. Eğitim çalışanlarının günümüzde aldığı maaşa bakılacak olursa, (Eşi çalışmayan, (0-6) ve (6-12) yaş grubu iki çocuğu olan bir eğitim çalışanı) Akademisyen (Yrd. Doç. Dr., ek dersler hariç) : 1.225,98 TL : 1.473,14 TL : 1.865,48 TL dir. Eğitim çalışanı hanesinin dengeli ve sağlıklı beslenmesi için gerekli gıda ile gıda dışı harcamaları için maaşlarının tahmin edilen geçim düzeyleri sınırında olmalıdır.
13 Ana Harcama Grubu Kullanılmıştır Harcama grubu olarak Türkiye ye özgü olan 13 ana harcama grubu oluşturulmuştur. Bu harcama grupları hesaplanırken, akademisyen öğretmen ve yardımcı hizmetler sınıfındaki bir kişinin kendi mesleği ve konumu itibariyle farklılıklar oluşmakta ve dikkate alınmaktadır. Tablo 4. Yardımcı Hizmetler Sınıfındaki Eğitim Çalışanı İçin Geçim Düzeyi Yardımcı Hizmetler Sınıfı Haberleşme 43,9536 1,4651 Ulaşım 118,5815 3,9527 Giyim 37,9357 1,2645 Temizlik 51,1694 1,7056 Eğitim ve Kültür 29,0467 0,9682 Çeşitli Mal ve Hizmetler 55,7736 1,8591 Toplam 1.288,7001 42,9567 Yardımcı hizmetler sınıfındaki eğitim çalışanının tek başına aylık geçim düzeyi 1.288,70 TL dir. Sağlıklı ve dengeli beslenmesi için yapması gereken en az gıda harcaması ile gereksinimleri olan gıda dışı harcamaları Tablo 4 te yer almaktadır. Tablo 5. Öğretmen İçin Geçim Düzeyi Öğretmen Haberleşme 48,2686 1,6090 Ulaşım 127,2741 4,2425 Giyim 50,9920 1,6997 Temizlik 60,3697 2,0123 Eğitim ve Kültür 105,9346 3,5312 Çeşitli Mal ve Hizmetler 68,2938 2,2765 Toplam 1413,3725 47,1124 Öğretmenin tek başına aylık geçim düzeyi 1.413,37 TL dir. Sağlıklı ve dengeli beslenmesi için yapması gereken en az gıda harcaması ile gereksinimleri olan gıda dışı harcamaları Tablo 5 te yer almaktadır.
Tablo 6. Akademisyen İçin Geçim Düzeyi Akademisyen Haberleşme 105,7547 3,5252 Ulaşım 273,6236 9,1208 Giyim 64,9431 2,1648 Temizlik 69,1811 2,3060 Eğitim ve Kültür 227,8811 7,5960 Çeşitli Mal ve Hizmetler 86,5469 2,8849 Toplam 1780,1699 59,3390 Akademisyenin (Yrd.Doç.Dr.) tek başına aylık geçim düzeyi 1 780,17 TL dir. Sağlıklı ve dengeli beslenmesi için yapması gereken en az gıda harcaması ile gereksinimleri olan gıda dışı harcamaları Tablo 6 da yer almaktadır. Tablo 7. Çalışmayan Eş İçin Geçim Düzeyi Çalışmayan Eş Gıda 171,1723 5,7057 Haberleşme 5,2258 0,1742 Ulaşım 36,7512 1,2250 Giyim 38,6618 1,2887 Temizlik 48,2304 1,6077 Eğitim ve Kültür 11,3029 0,3768 Toplam 326,0994 10,8700 Çalışmayan eş için aylık geçim düzeyi 7 ana harcama grubundan oluşmaktadır ve 2009 Ağustos ayı geçim düzeyi 326,10 TL hesaplanmıştır.
Tablo 8. (6-15) Yaş Grubu Çocuk İçin Geçim Düzeyi (6-15) Yaş Grubu Çocuk Gıda 128,3410 4,2780 Haberleşme 2,0903 0,0697 Ulaşım 54,1773 1,8059 Giyim 32,4766 1,0826 Temizlik 22,3924 0,7464 Eğitim ve Kültür 27,2746 0,9092 Toplam 281,5072 9,3836 (6-15) yaş grubu çocuk için aylık geçim düzeyi 7 ana harcama grubundan oluşmaktadır ve 2009 Ağustos ayı geçim düzeyi 281,51 TL hesaplanmıştır. Tablo 9. (0-15) Yaş Grubu Çocuk İçin Geçim Düzeyi (0-6) Yaş Grubu Çocuk Gıda 126,5557 4,2185 Giyim 18,2780 0,6093 Temizlik 33,5441 1,1181 Eğitim ve Kültür 12,5222 0,4174 Toplam 205,6550 6,8552 (0-6) yaş grubu çocuk için aylık geçim düzeyi 5 ana harcama grubundan oluşmaktadır ve 2009 Ağustos ayı geçim düzeyi 205,66 TL hesaplanmıştır. Bu çalışmanın amacı; Eğitim-Bir-Sen olarak hizmet verdiğimiz üyelerimizin Türkiye şartlarında hanelerini geçindirebilmeleri için almaları gereken maaşlarının en az bu geçim düzeyinde olması gerektiğini dile getirmektir. Normal bir yaşam standardı içinde aile hayatını idame ettiren bir eğitim çalışanının iş hayatına da bunu olumlu şekilde yansıtacağı gözden kaçırılmamalıdır. Aile hayatında geçim yüzünden olumsuz şeyler yaşayan bir eğitim çalışanı, iş hayatında da verimli olması beklenemez. Eğitim çalışanlarının çalıştıkları kurum ve konum itibariyle aylık geçim düzeyleri arasında farklılıklar oluşmaktadır. Bu mesleğinin gerektirdiği farklı harcama kalemlerinin olmasından kaynaklanmaktadır. Çalışmayan eş, (6-15) ve (0-6) yaş grubu birer çocuk için aylık geçim düzeyi her üç eğitim çalışanı için aynıdır. Buna göre 4 kişilik eğitim çalışanlarının maaşlarının 2009 Ağustos ayı için; : 2 101,96 TL, : 2 226,63 TL ve : 2 593,43 TL olması gerekmektedir. Bununla birlikte, ailenin tatil yapabilmesi, geleceğe dönük kendilerine veya çocuklarına yatırım yapabilmeleri için yardımcı hizmetler sınıfındaki eğitim çalışanının maaşının, hesaplanan geçim düzeyinin % 10-20 fazla olması gereklidir. Öğretmen ve akademisyenin ise ek ders ücretleriyle bunları gerçekleştirmesi gerekir.