Isıtma, Hava Koşullandırma, Bina Otomasyonu, Otomatik Kontrol, Su Su Basınçlandırma, Su Su Arıtma, Enerji, Yedek Parça

Benzer belgeler
TOSHİBA DOĞRU AKIM (DC) HİBRİT INVERTER TEKNOLOJİSİ

Isıtma, Hava Koşullandırma, Bina Otomasyonu, Otomatik Kontrol, Su Su Basınçlandırma, Su Enerji, Arıtma, Yedek Enerji, Parça Yedek Parça

Carrier dan Geleceğin FanCoil i 42 N - IDROFAN

Isıtma, Hava Koşullandırma, Bina Otomasyonu, Otomatik Kontrol, Su Su Basınçlandırma, Su Su Arıtma, Enerji, Yedek Parça

İKLİM ODASI SOĞUK KİRİŞ ÇÖZÜMLERİ. Ekim 2014 Sayı 69

Isıtma, Hava Koşullandırma, Bina Otomasyonu, Otomatik Kontrol, Su Su Basınçlandırma, Su Su Arıtma, Enerji, Yedek Parça

YENİ ÜRÜN. Toshiba Mirai, Geleceğin Tasarımını, Bugünden Evinize Getiriyor!

Fujitsu Yeni Nesil VRF Plus

TOSHİBA SMMS ARTIK SEKTÖRDEKİ EN VERİMLİ VRF DEĞİL. Koray FEDAR ARAŞTIRMA / İNCELEME ISITMA HAVA KOŞULLANDIRMA HAVALANDIRMA SU ŞARTLANDIRMA SU ARITIMI

Isıtma, Hava Koşullandırma, Bina Otomasyonu, Otomatik Kontrol, Su Basınçlandırma, Enerji, Yedek Parça

V4+ DC Inverter Heat Pump Dış Üniteler

V4+ DC Inverter Heat Pump Dış Üniteler

Isıtma, Hava Koşullandırma, Bina Otomasyonu, Otomatik Kontrol, Su Su Basınçlandırma, Su Su Arıtma, Enerji, Yedek Parça

YENİ ÜRÜN YÜKSEK TASARRUF ÜSTÜN KONFORLA BULUŞTU; CARRIER XPOWER FRESH DUVAR TİPİ INVERTER KLİMA

Geliştirilmiş Inverter Teknolojisi ile Hızlı Isıtma ve Soğutma. Arçelik VRS4 Klima Sistemleri Enerji Verimliliği İle Fark Yaratıyor

VITOclima 300-s/HE Free Joint DC Inverter Çoklu klima sistemleri

VRF SİSTEMLERİ 1 / 5

MIDEA TRİ-THERMAL ISI POMPASI TEKNİK KILAVUZ- 2014

Bosch Climate 5000 VRF

İNVERTER ENTEGRELİ MOTORLAR

INVERTERLİ KLİMALARIN ÇALIŞMA PRENSİBİ

TEKNİK BÜLTEN. VERİ MERKEZİ Alabushevo/Rusya. 14 MW Toplam Kurulu Soğutma Kapasitesi

DDE SERİSİ

İÇ ÜNİTE FTXB25A FTXB35A FTXB50A DIŞ ÜNİTE RXB25A RXB35A RXB50A RXB60A

Alarko Carrier Küresel İklim Değişikliği Fotoğraf Yarışmasının Kazananları Ödüllerini Aldı

VIESMANN VITOCAL 200-S Hava/su ısı pompası, split tipi 1,3-16,0 kw

Harekete daha fazlasını katıyoruz. Yüksek verimli su temini pompaları.

BINALARDA ESNEK KULLANIM İÇİN SOĞUK KİRİŞ (CHILLED BEAM) ÇÖZÜMLERİ. Erkan TUNCAY ARAŞTIRMA / İNCELEME ISITMA HAVA KOŞULLANDIRMA HAVALANDIRMA

YENİ ÜRÜN TOSHIBA SHORAI GELECEĞİN KONFORUNU BUGÜNÜN EVLERİNE GETİRİYOR...

MITSUBISHI ELECTRIC YENİ KİRİGAMİNE MSZ-FH SERİSİ

CHILLER CİHAZLARINDA KOMPRESÖR SEÇİMİ

emura DAIKIN EMURA. FORM. İŞLEV. YENİDEN TANIMLANDI EMURA 01

Bölüm 5 KONTROL HACİMLERİ İÇİN KÜTLE VE ENERJİ ÇÖZÜMLEMESİ

Tasarım, Konfor ve Verimlilik... MIRAI ile artık evinizde... MIRAI TOSHIBA KLİMA > BİREYSEL SPLİT KLİMA > MIRAI. eye ihtiyacınız varsa

Çoklu Su Soğutuculu Sistemlerin Kontrolü

Hidrolikte kolaylık. Enerji tasarruflu HVAC tesisatlarının kolay ve esnek bir şekilde planlanması ve uygulanması için Acvatix kombine balans vanaları

VR4+ DC Inverter Heat Recovery Dış Üniteler

VRF DEĞİŞKEN SOĞUTUCU DEBİLİ KLİMA SİSTEMLERİ

AirMidi Serisi Isı Pompaları

MAK-LAB017 HİDROLİK SERVO MEKANİZMALAR DENEYİ 1. DENEYİN AMACI 2. HİDROLİK SİSTEMLERDE KULLANILAN ENERJİ TÜRÜ

Isıtma, Soğutma ve Sıcak Su Çözümleri. Isı Pompası

E.C.A. Klimalarda Akıllı Klima Kiti I le Uzaktan Erişim I mkanı

Sirkülasyon Pompası Optima

Full DC Inverter Mini VRF Dış Üniteler

İklimlendirme mühendisleri iklimlendirme uygulamalarını geniş olarak konfor ve işlem(- proses) olarak ayırmışlardır.

MÜŞAVİRLİK MÜHENDİSLİK LTD. ŞTİ.

VR4+ DC Inverter Heat Recovery Dış Üniteler

Yüksek Tasarruf Üstün Konforla Buluştu... turn to the experts

Karlı Bir Yatırım Yeni Nesil Caria Serisi

RADYAL TİP ISITMA APAREYİ

MiniBloc Ürün Seçim Verileri

MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 3

CR24 Oransal sıcaklık kontrol termostatı. Bireysel sıcaklık kontrolü için sistem çözümleri

Hidrostatik Güç İletimi. Vedat Temiz

1.0. OTOMATİK KONTROL VANALARI UYGULAMALARI

Paket Tip Isı Pompaları

POMPALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ

Özlenen serinlik, keyif veren konfor...

DEN 322. Boru Donanımları ve Pompalar

FOUR - CFHR Yüksek Verimli Karşıt Akışlı Isı Geri Kazanım Cihazı SEASON. Doğu İklimlendirme A.Ş. Markasıdır

DENİZ SUYU SU YAPICILARI. Enerji Geri kazanımlı. Beta Mühendislik

AYTEK SOĞUTMA SİSTEMLERİ TROPİKAL TİP HAVA SOĞUTMALI SU SOĞUTMA ÜNİTELERİ

TermoGreen DUVAR TİPİ İNVERTER SPLİT KLİMA

Galanz KUDO P15

IN-LINE TİP YANDAN EMİŞLİ SALYANGOZLU MONOBLOK SANTRİFÜJ POMPALAR YEP

Gaz Türbinli Uçak Motorları

Acvatix yüksek enerji verimliliği için mükemmel tasarlanmış kombine balans vanaları

DAIKIN ALTHERMA HİBRİT ISI POMPASI

Klima. Teknik Bilgiler. Yüksek ESP'li gizli tavan tipi ünite EEDTR FXMQ-MB

ELEKTRİKSEL EYLEYİCİLER

WAT Endüstriyel Sürücüler

Sirkülasyon Pompaları Domestik Hidroforlar Drenaj Pompaları

Fan Coil Üniteleri bir su soğutma grubunu, ısı pompası grubunu veya sıcak su ısıtıcısını etkin, sessiz bir klima sistemine çevirmek için yüksek

S3KV. Şık. Yeni Tasarım

YAĞ ENJEKSIYONLU DÖNER VIDALI KOMPRESÖRLER GX 2-7 EP G 7-15 EL

AP-FC-GDT. Gizli Döşeme Tipi Fan Coil Üniteleri

Enerji Verimliliğinde İklimlendirme Çözümleri

Yüksek verimli ve ekonomik merkezi sistem çözümleri

ORGANİZE SERİNLİK TEAM

Vaillant Merkezi İklimlendirme Sistemleri ile standartlarınızı yükseltin!

Modüler Hibrid Enerji İstasyonu- MOHES

EKO MOD ve ENERJİ TASARRUFU. EKO-MOD; Minimum enerji harcayarak, belirlenen gerilim toleransları arasında şebekenin

EcoWave DUVAR TİPİ SPLİT KLİMA

Orijinal OSSBERGER Türbin

GEBZE TESİSLERİ NDE ENERJİ TASARRUFU

Havadan Suya Isı Pompası

YUTAKI YUTAKI. Eviniz için konforlu ısıtma sistemi

HEMAK KLİMA BÖLÜMÜ İSTANBUL/TURKEY

Geleneksel sıcaklık ayarı: Önce emniyet Elektronik kontrollü termostat Daha fazla verimlilik için güvenli bir seçim

Kavitasyon. Pompa Teknolojileri ve Çalışma Prensipleri

Security Geçiş Sistemleri. Kayar Kapılar. Hastane Kapıları. 90 Derece Kapılar. Döner Kapılar

KANAL TİPİ FANLAR [PKF SERİSİ ÜRÜN KATALOĞU] Havalandırma Lüks Değil!

DUVAR ve SALON TİPİ KLİMALAR

Yatay Tek Kademeli Santrifüj Norm Pompalar. EA Serisi

Yatay Tek Kademeli Santrifüj Norm Pompalar. EA Serisi

NİTRON CONDENSE Yoğuşmalı Kombi

Havadan Suya Isı Pompası (Split Tip) [ Hava ] [ Su ] [ Toprak ] [ Buderus ] Kışın sıcaklığı ve yazın ferahlığı. Logatherm WPLS. Isıtma bizim işimiz

DUVAR ve SALON TİPİ KLİMALAR

HAVA KAYNAKLI ISI POMPALARI

AirMaxi Serisi Isı Pompaları

Transkript:

Hava Koşullandırma Haziran Mart 2014 2006 Sayı Sayı 11 60 Isıtma, Hava Koşullandırma, Bina Otomasyonu, Otomatik Kontrol, Su Su Basınçlandırma, Su Su Arıtma, Enerji, Yedek Parça Sayın Okurumuz, Bu bültenle, çalışma alanımızda Alarko Carrier ve iş Bu bültenle, Alarko Carrier ın pazara sunduğu ortaklarımızın teknik ve geliştirme çalışmalarımızın yeni açıklandığı ürünlerin makaleleri teknik sizlerle özelliklerini paylaşmak sizlerle istiyoruz. paylaşmak Amacımız bir istiyoruz. süre sonra okurlarımızın bilgisayarlarında her konusundaki zaman başvurabilecekleri düşünceleriniz bir Alarko bizler Carrier için Bülten yol kütüphanesi gösterici oluşturmaktır. olacaktır. Haberleşme adresimiz aşağıda Bülten konusundaki verilmiştir. düşünceleriniz bizler için yol Yararlı gösterici görürseniz olacaktır. Haberleşme bültenimizi adresimiz çevrenizde aşağıda yaymanızdan verilmiştir. Yararlı memnun görürseniz oluruz. bültenimizi çevrenizde duyurmanızdan memnun oluruz. Bültenin gönderilmesini istemiyorsanız aşağıdaki adresimize tıklamanız Bültenle ilgilenmiyorsanız, zamanınızı gereksiz yere yeterlidir. almak istemiyoruz, adresinizin silinmesi için bu sütunun altındaki e-posta adresimize Saygılarımızla... tıklamanız yeterlidir. Saygılarımızla. Inverter Teknolojisi ve Split Klimalar TOSHIBA RAS Serisi Bireysel Klimalar Dijital Inverter Teknolojisi TOSHIBA RAV Serisi Hafif Ticari Klimalar Dijital ve Super Dijital Teknolojisi Carrier- Silentech Serisi Bireysel Klimalar Dijital İnverter Teknolojisi Ürün Tanıtımları>>> Dijital Inverter Teknolojisi >>> Hava Koşullandırma ürünlerimiz için Bkz. alarko-carrier.com.tr Teknik Özellikleri için >>> www.alarko-carrier.com.tr ALARKO CARRIER BÜLTENLERİ ALARKO CARRIER BÜLTENLERİ - Yeni Ürün - - Haberler Yeni Ürün - Haberler - Gerçek Konfor - Gerçek Konfor Bu bültenleri e-bülten olarak e-mail ile almak Bu bültenleri isterseniz, e-bülten lütfen olarak e-mail ile almak www.alarko-carrier.com.tr isterseniz, lütfen adresinden abone www.alarko-carrier.com.tr olunuz. adresinden abone olunuz. Bu bülteni almak istemiyorsanz lütfen ebulten@alarko-carrier.com.tr Bu bülteni almak istemiyorsanz lütfen adresine ebulten@ boş alarko-carrier.com.tr e-posta gönderiniz. adresine boş e-posta gönderiniz. Haberleşme Adresi: info@alarko-carrier.com.tr Haberleşme Adresi: info@alarko-carrier.com.tr Split Klimalarda Inverter Teknolojisi Uygulaması-1 TOSHİBA DOĞRU AKIM (DC) HİBRİT INVERTER TEKNOLOJİSİ Son yıllarda bireysel ve ticari klimalarda YENİ Inverter Teknolojisi nden daha sık söz ediliyor. Bu yeni teknoloji ile önce ticari tip VRF li (Değişken Soğutucu Akışlı) klimalarda karşılaşmıştık. Daha sonra, geliştirilen İnverter Teknolojisi bireysel klimalar alanında da uygulanmaya başlandı. Bugün tüm dünya pazarında bireysel klima alanında inverterli klimaların payı %25 i bulmuş durumda ve İnverterli klimalar Avrupa pazarında giderek daha fazla ilgi görüyor. Toshiba Carrier, Avrupa pazarına sunduğu cihazların %70 inin inverterli olduğunu açıkladı. Bu eğilimin önümüzdeki yıllarda artarak sürmesi bekleniyor. Inverter teknolojisinin önümüzdeki yıllarda dünyadaki ve Avrupa daki gelişmelere benzer şekilde Türkiye de de daha fazla benimsenmesi bekleniyor. Bu beklentinin nedeni ise çok açık: INVERTERLİ KLİMALAR BAŞKA BİR ÇOK ÜSTÜNLÜKLERİNİN YANI SIRA, GELENEKSEL TİP KLİMALARA GÖRE %50 LERE VARAN BİR ENERJİ TASARRUFU SAĞLIYOR. Özet: Inverter Teknolojisinin Esası Geleneksel klimalarda kompresörün hızı sabittir. Başka bir deyişle güç ihtiyacı ne olursa olsun klima aynı güçte çalışır. Klimanın kapasitesi ancak fan hızı yardımı ile ortama giren hava miktarı ayarlanarak değiştirilebilir. Klima ayarlanmış ortam koşulları sağlanıncaya kadar sabit hızda ve seçilenm fan hızında (hava akışında) çalışır. Ortam koşulları sağlanınca durur. Sıcaklık belli bir değerin altına düşerse (ısıtmada) ya da yükselirse (soğutmada) klima tekrar çalışmaya başlar. Ayar sıcaklığı sağlanınca durur. Böylece geleneksel klima ortam koşullarına ulaşınca belirli bir sıcaklık aralığında, sabit hız ve kapasitede çalışır ve durur. Bu döngüsel çalışma sisteminde fazla güç tüketimi, konfor koşullarının hızlı sağlanamaması ve sürdürülmemesi, dur-kalklarda yüksek ses seviyesi vb gibi bir çok sorun yaşanıyordu. Oysa kullanıcıların konfor koşullarındaki beklentileri sürekli artıyordu, buna karşılık ay sonunda ödenen faturaların azalması da isteniyordu. Özetle kullanıcıların talebi daha ekonomik koşullarda daha yüksek konfor du. R410A lı Hava Koşullandırıcı için İki Kademeli Kompresörün Geliştirilmesi (*) Klima sektörü bu talebe Toshiba nın keşfettiği Inverter Teknolojisi ile cevap verdi. Bu yeni teknoloji Toshiba nın öncülüğünde sürekli geliştirildi ve bugün hava koşullandırma pazarında gelişen ana eğilim haline geldi. Bu sonuç karşısında Inverter Teknolojisi nin kullanıcıların beklentilerini başarıyla karşıladığını söyleyebiliriz. Inverter teknolojisinin esası besleme gücünün frekansının değiştirilerek klima kompresörünün hızının istenilen güce göre değiştirilmesidir. (Bkz. Değişken Frekanslı Sürücü- Variable Frequency Drive: VFD, İşletme ve Uygulamalar, Alarko Carrier Teknik Bülten, No 10). Buna bağlı olarak klimanın kapasitesi de talebe göre kontrol edilebilir. Inverterli sistemlerde klima sürekli çalışır. İlk çalıştırmada klimanın kompresörü konfor ayar sıcaklığı sağlanıncaya kadar sürekli sabit hızda ve yüksek basınçta çalışır. Klimanın Kazu Takashima, Izumi Onoda, Shoichiro Kitaichi, Norihisa Watanabe Toshiba Carrier Corp. yakıtı olarak kabul edebileceğimiz soğutucu akışkanı soğutucu devresinde maksimum debide dolaştırır ve yüksek verimli bir ısı transferi işlemi gerçekleştirir. Böylece ortam koşullarına geleneksel klimalara göre çok daha hızla ulaşılır. (*) Bu makale; Purdue Üniversitesi Makine Mühendisliği Fakültesi nin 2004 yılında düzenlediği Uluslararası çalışır. Böylece Kompresör ortam konforunun Mühendisliği sürekliliği Konferansı nda çok ekonomik olarak tebliğ korunur. olarak sunulmuştur. Sistem daha sessiz ça- Ortam konfor koşullarına ulaşılınca klima durmaz, daha düşük hızda, talebe göre kapasitesini ayarlayarak sürekli lışır. Dur-kalklar rtadan kalktığı için enerji tüketimi azalır, klimanın elektronik ve mekanik donanımlarında arıza olasılığı azalır, klimanın yıllık kullanılabilme süresi artar. Bu teknik bültende Inverter teknolojisinin esasları açıklanacak ve Toshiba nın geliştirdiği en ileri inverter teknolojisi olan DC Hibrit İnverter Teknolojisi incelenecektir.

TEKNİK BÜLTEN Sayfa 2 Mart 2014 - Sayı 60 R410A lı Hava Koşullandırıcı için İki Kademeli Kompresörün Geliştirilmesi (*) Kazu Takashima, Izumi Onoda, Shoichiro Kitaichi, Norihisa Watanabe Toshiba Carrier Corp. liklerini büyük ölçüde değiştirdi, eviricili değişken kapasiteli hava koşullandırıcın bu değişiklikleri karşılaması zor görünüyor. Bu gelişmeyi dikkate alarak bu tip konutların özelliklerine uygun, onlara cevap verecek yeni bir mekanizma kullanan ve HK sanayisinde ilk olan bir iki kademeli kompresör geliştirdik. Bu makale yeni kompresöre genel bir bakış sunuyor, özelliklerini ve işlevlerini tanlıyor. 2. GELİŞMENİN ARKA PLANI Şekil 1 de, yıllık HK yükünün dağılımı ve enerji tasarruflu bir konutta geleneksel kompresörün verimi gösterilmiştir. Bu konut ahşap bir yapıdır, iki x dört yapı yöntemi yle yapılmış 40 m3 oda için 2,8 kw soğutma kapasitesi olan bir hava koşullandırıcı yerleştirilmiştir. (Kompresörün ölçüm koşullar hava koşullandırıcının anma soğutma koşullarıyla uyumludur.) (*) Bu makale; Purdue Üniversitesi Makine Mühendisliği Fakültesi nin 2004 yılında düzenlediği Uluslararası Kompresör Mühendisliği Konferansı nda tebliğ olarak sunulmuştur. Özet Son yıllarda Japonya da yüksek ısı yalıtımlı konutların sayısı artıyor. Bu konutlardaki hava koşullandırıcılar nispeten küçük bir yükle çalışıyor. Buna ek olarak, hava koşullandırıcılar daha çok ilkbahar ve sonbaharda, ev elektriği ve aydınlatma aygıtları nedeniyle biriken ortam sıcaklığını giderebilmek için en düşük kapasitede çalıştırılıyor. Evlerin özelliklerindeki bu değişimlere cevap olarak, dünyada bir ilk olarak değişken-silindir sistemini benimseyen çift-kademeli bir kompresör geliştirdik. Sistem, ikisilindirli dönel (rotary) kanatlı kompresörün iki sıkıştırma odasından biri çalışırken, diğerinin durmasını mümkün kılıyor. Bu yeni teknoloji evirme (inverter) teknolojisi ile birlikte düşük yüklerde kompresörün verimli çalışmasını gerçekleştiriyor ve hava koşullandırıcının başarımını (performans) yükseltmenin yanı sıra enerji tasarrufunu da önemli ölçüde artırıyor. En az kayıp veren yeni bir değişken kapasite mekanizması olarak geliştirilen bu teknoloji, aynı zamanda sabit-hızlı kompresörlere de uygulanabilir ve geleneksel hava koşullandırıcıların başarımı artırılabilir. Sunuş Küresel çevre korunması açısından bakıldığında, hava koşullandırma (HK) sanayisi enerji verimliliği arttırılmış yeni ürünler geliştiriyor. Japonya da konut hava koşullandırıcıları için kompresörler sabit-hızlı geleneksel tipten eviricili değişken hızlı tiplere doğru değişiyor. Avrupa ve Kuzey Amerika da olduğu gibi Japonya da yüksek ısı yalıtımlı (bundan böyle enerji tasarruflu konutlar olarak söz edilecektir) konutların sayısı artıyor. Japonya da evlerin %60 ı şimdi enerji tasarrufu yapan konutlar, JIS (Japon Sanayi Standartları) mevsimsel güç tüketimi değerlendirme standartlarına uygun bina ısı yalıtımı özelliklerine sahiptir. Biz bunları araştırdık. Bu konutlar, kompresörlerden beklenen enerji verimliliği özel- Şekil 1. Yıllık hava koşullandırma yükünün dağılımı ve geleneksel kompresörün verimi Yazın soğutma çalışmalarında, oda sıcaklığı hedef sıcaklığa ulaştıktan sonra kompresörün oda sıcaklığını sürdürmesi için gereken kapasite azdır. Çünkü odanın ısı yalıtım özellikleri mükemmeldir. Ayrıca, hava koşullandırıcılar daha çok ilkbahar ve sonbaharda, ev elektriği, aydınlatma aygıtları ve insan vücutları nedeniyle biriken ortam sıcaklığını almak için, en düşük kapasitede çalıştırılır. Bu da, hava koşullandırıcının çalışmaya başladığı dönem dışında kompresör çoğunlukla küçük kapasite bölgesinde kullanıldığını gösteriyor. Geleneksel kompresörün enerji verimliliği düşük kapasite bölgesinde, önemli ölçüde, daha düşüktür (A Bölgesi). Bu durum eviricili motorun enerji ve kompresörün sızıntı kayıpları vb nedeniyle oluşur. Eviricinin değişken kapasite alanı kısıtlıdır ve oda sıcaklığı aç-kapa çalıştırmalarını tekrarlayarak ayarlanır. Bu da, en düşük kapasitede çalışırken, oda sıcaklığının hedef sıcaklığa ulaşmasından sonra kayıpları arttırır (B Bölgesi). Bu kesintili çalışma konumu sadece enerji verimini düşürmekle kalmaz, ayrıca oda sıcaklığında dalgalanmalara, bazen de rahatsızlıklara neden olur. Ancak hızlı soğutma ve ısıtma hava koşullandırıcı çalışmaya başlarken yine de gereklidir. Ayrıca, yüksek kapasite bölgesinde enerji etkinliğini artırmak da gerekir. Bu sorun, Şekil 2 de gösterilen sistemle, hava koşullandırıcıya eviricili tipte küçük ve büyük iki kompresör yerleştirilerek çözülüyor. Böylece çalışma koşullarına göre daha yüksek verimli olanını seçip kullanmak olanağı sağlanıyor. Ancak bu sistem iki kompresör ve iki evirici gerektiriyor. Ek olarak, bu düzen için karmaşık bir kontrol sistemi gerekli ve daha fazla yere ihtiyaç var.

TEKNİK BÜLTEN Sayfa 3 Mart 2014 - Sayı 60 Şekil 2. Enerji kazanımı için ideal kompresör sistemi Yeni teknoloji, inverter ve yeni bir değişken kapasiteli düzenlemeyi birleştirerek en düşük kapasitede çalışma bölgesini genişletmeyi ve enerji verimliliğini sağlamayı hedefliyor. Yeni değişken kapasiteli düzenleme aşağıdaki gereksinimleri yerine getiriyor: 1. %60 veya daha az bir kapasite değişkenlik oranı. 2. Yeni düzenleme çalışırken en düşük kayıp. 3. Yüksek kapasite bölgesinde en düşük kayıp (yeni düzenleme çalışmıyorken). 4. Basit tasarım ve düşük maliyet. 3. YENİ DEĞİŞKEN KAPASİTELİ DÜZENLEME İki silindirli dönel kompresörün iki sıkıştırma odası vardır. Bunların sıkıştırma işlemleri eşzamanlı fakat bağımsız olarak motor rotoruna bağlı bir mil tarafından yapılır. Bu iki bağımsız sıkıştırma odası iki küçük kompresör gibi düşünülürse, yüksek kapasite bölgesinde iki sıkıştırma odasında 2 silindirin birlikte çalışması ile %100 kapasite; düşük kapasite bölgesinde bir sıkıştırma odasında 1-silindirin çalışması ile %50 kapasiteli yeni bir değişken kapasiteli düzenleme geliştirmiş oluruz (bundan sonra değişken silindir sistemi diye anılacaktır). Şekil 3. İki- Kademeli kompresörün ayar düzenlemesinin şeması Şekil 3 de kompresörün iki kademeli çalışması gösterilmiştir. Değişken silindir sistemi alt sıkıştırma odasına bağlı 3-yollu bir vana ve vanayı tutmak için küçük sabit bir mıknatıstan oluşur. Kanatın küçük bir mıknatısla tutulması kapasite yarıya düştüğünde alt odanın sıkıştırmayı durdurmasını sağlar (1). Kanatı tutmanın birkaç seçeneği daha vardır (2). Bir durdurucu (stopper) ile tutmak seçeneklerden biri;, fakat maliyet ve verimlilik bakımından dezavantajları var. Çünkü kompresör gövdesinin içinde tıkacı harekete geçirme elemanı ve kanatın buna uygun mekanizma ile donatılması gerekir. Kapasiteyi yarıya indirmek için başka bir seçenek daha olabilir. Bir elektrikli vanayla emme borusunu kapatmak da kapasiteyi yarıya indirmek için tatmin edici bir yol olabilir (3). Ancak verim açısından dezavantajlı bir yoldur; zira vakum (emme) odasına sızma kayıplarını beraberinde getirebilir. Bu nedenlerle biz yukarıda sözünü ettiğimiz mıknatıs yöntemini seçtik. 2-silindir ve 1-silindirla çalışma yöntemleri aşağıda anlatılmıştır. 3.1 2-Silindirle Çalışma Büyük kapasite gerektiği zaman iki sıkıştırma odasının kullanımı ve 2-silindirli çalışma hava koşullandırıcının ilk çalışmasındaki gibi gerçekleşir. Geleneksel 2-silindirli kanatlı dönel kompresörde, her odadaki kanatın arkasına spiral bir yay vardır. Böylece kanat, çalışma başladıktan sonra emme ve basma tarafında basınç farkı olmadığı zamanlarda bile dönel pistona doğru itilir. Bu nedenle her odada sıkıştırmaya başlar. İki-kademeli kompresörde, sadece üst odanın kanatının arkasında bir spiral yay vardır. Böylece yalnız üst odada, çalışma başladıktan sonra sıkıştırma başlar. (Bakınız Şekil 3.) Fakat, üst odadaki sıkıştırma sonucunda gövde içindeki basınç yükselir ve alt odanın kanatı döner pistona doğru itilir, 2-silindirli çalışma başlar. 3.2 1-Silindirin Çalışması Şekil 3 de gösterildiği gibi, oda sıcaklığının ayar sıcaklığına yakın olması durumunda, düşük kapasite bölgesinde hava koşullandırma çevriminden alt odaya yüksek bir basınç göndermek için 3-yollu vana açılır. Amaç, içeride gövde ile alt oda arasında basınç dengesine ulaşmaktır. Bu, basınç farkıyla dönel pistona ekli olan kanatı ayırır. Kanat arka tarafına yakın monte edilmiş olan mıknatıs tarafından çekilir ve tutulur. Böylece alt odada sıkıştırma olmaz, yalnız üst oda sıkıştırma yaparak 1-silindirli çalıştırma gerçekleşir. Hem 1-silindirli, hem 2-silindirli çalışma alt oda çevriminden basınç seçilerek gerçekleştirilebilir. 3.3 Mıknatıs Tasarımının Optimizasyonu Bir-silindirli çalışmada kanadı çeken ve tutan mıknatısın tasarımı, iki zıt koşulu sağlamak durumundadır. Birinci koşul 1-silindirli çalışma sırasında kanadı tutmak için daha güçlü bir

TEKNİK BÜLTEN Sayfa 4 Mart 2014 - Sayı 60 mıknatıs uygundur. İkinci koşul ise 1-silindirli çalışmadan kolayca 2-silindirli çalışmaya geçmek için daha zayıf bir mıknatıs uygundur. Vananın tutma gücü (mıknatıs gücü) F1 in ve diğer vana çalışma gücü F2 nin karşılaştırılması, Şekil 4 te dört çalışma konumunda gösterilmiştir. Kanadın tutulma gücü F1 mıknatıstan uzaklığına göre büyük ölçüde değiştiği için uygun bir tasarıma ihtiyaç vardır. Diyagramda, 2-silindirli çalışmaya devam etmek veya istenirse 2-silindirli çalışmaya geçmeye izin veren F2>F1 ilişkisi 1 ve 2. çalışma durumlarında, F1>F2 ilişkisi ise 3 ve 4. çalışma konumlarında belirlenmiştir. Bu düzenleme bu çalışma düzenini devam ettirmeye veya değiştirmeye izin verir. Mıknatıs tasarımının optimizasyonu ve parçaların tasarımı her çalışma konumunda istenen düzenlemenin yapılmasını sağlamıştır. Tablo 1 de çift-kademeli kompresörün özellikleri gösterilmiştir. Kompresörün en büyük özelliği değişken silindir sistemidir. Bu mekanizma sayesinde iki sıkıştırma odasından biri soğutucuyu sıkıştırmayı durdururken, diğeri sıkıştırmaya devam ediyor. Böylece, düşük kapasite alanında geniş bir değişken kapasite ve yüksek verimli bir çalışmayı gerçekleştiriyor. Ek olarak, havalandırma delikli, nadir-toprak mıknatıslı motor rotoru kullanarak ve mekanik parçaların boyutlarını optimize ederek, bütün kapasite alanında verim artırılıyor ve düşük ses elde ediliyor. Tablo1. Çift Kademeli Kompresörün Kesiti 4.1 Değişken Silindir Sistemi Şekil 4. Dört çalışma konumunda kanatı tutulma kuvvetinin karşılaştırılması 4. ÇİFT-KADEMELİ KOMPRESÖRÜN ENERJİ TASARRUFU Şekil 5 yeni geliştirilen çift-kademeli kompresörün kesitini gösteriyor. Bu kompresör, fırçasız doğru akım 2-silindirli, vektör kontrollü evirici tarafından hareket ettirilen değişken bir silindir sistemli bir kanatlı dönel kompresördür. R410A soğutkan kullanılan, soğutma kapasitesi 2,2 ile 7,1 kw arasında değişen konut tipi bir hava koşullandırıcıdır. Şekil 5. Çift Kademeli Kompresörün Kesiti Değişken silindir sisteminin sıkıştırma odalarında ek ve özel parçalar kullanılması gerekmez. Bu nedenle, bu düzenleme 2-silindirli çalışma sırasında kayıpları en aza indirebilir ve 2-silindirli kanatlı dönel kompresörün yüksek verim özelliğini korur. Tek-silindirli çalışmada da alt sıkıştırma odası içindeki basınç gövde içindeki basınçla dengelenmiştir; dönel pistonun yük altında olmadan boşta çalışmasıyla sızıntı, kayma kayıpları vb yaklaşık sıfırlanır. Öte yandan değişken silindirli sistem en düşük kapasite bölgesinde yüksek verimli çalışmayı gerçekleştirerek, aynı kapasite altında devir hızı 2-silindirli çalışma hızının iki katına çıkarılabilir. Çiftkademeli kompresörün verimlilik özelliği Şekil 6 da gösterilmiştir. Şekil 6. İki Kademeli kompresör ile geleneksel kompresörün verimlerinin karşılaştırılması

TEKNİK BÜLTEN Sayfa 5 Mart 2014 - Sayı 60 Tek-silindirli çalışma ile düşük kapasite bölgesinde verimlilik geleneksel kompresörlere göre büyük ölçüde düşürülmüştür. Teksilindirle çalışma sırasında devir hızı iki katına çıkar ve yüksek verimlilikte çalışma olanağı oluşur. Geleneksel kompresörle karşılştırıldığında değişken silindirli sistemin verimliliği %30 daha fazladır. Kayıpları artıran kesintili çalışma olmaksızın, en düşük kapasitede sürekli çalışmayı gerçekleştirmek için kapasite alanı düşük kapasite bölgesi tarafına da genişletilmiştir. Bunun sonucu olarak, sadece enerji tasarrufu değil fakat aynı zamanda hava koşullandırıcının konfor koşullarını sağlama yetenekleri de elde edilmiştir. Enerji verimi, aşağıda tarif edilen teknolojileri kullanarak, orta ile geniş kapasite alanında %4 geliştirilebilir. Şekil 8- Güç seviyesinin karşılaştırılması 4.3 Mekanik Parçaların Boyutları Şekil 7- Motor rotorunda yeni geliştirme ve verim 4.2 Motor Havalandırma delikli, nadir-toprak mıknatıslı (neodimiyum-demirbor) motor rotoru, çift-kademeli kompresörün daha yüksek verime ulaşması için geliştirilmiştir. Şekil 7 yeni geliştirilen motor rotoru ile geleneksel motor gösterilmiştir. Yeni motorun aşağıdaki özellikleri gibidir: 1. Küçültülmüş ve yüksek verimli: Güçlü bir manyetik alana sahip nadir-toprak mıknatıslarının manyetik direncindeki değişkenlikler tarafından oluşan dönme torku kullanılabilir. Bu da, ferrit mıknatıslı geleneksel motor rotoru kullanan bir DC motora göre ağırlıkta %23 azalma ve %1 verim artışı sağlar. 2. Düşük elektromanyetik gürültü: Yeni geliştirilen motor rotorunun havalandırma delikleri, motor rotorunun dış tarafında manyetik akımın dağılımını tekdüze yapar ve Şekil 7 de görüldüğü gibi, endüklenen gerilimin dalga biçimini sinüs eğrisine yakın hale getirir. Bunun sonucunda, elektromanyetik gürültü, Şekil 8 de gösterildiği gibi azalır. Orta ile büyük kapasite alanında verimliliği artırmak için çiftkademeli kompresörün düşük kapasite alanındaki yüksek verim özelliğinden yararlanılırken, sıkıştırma odası hacimlerini genişleterek ve başka yollarla olduğu gibi mekanik parçaların boyutları da optimize edilmiştir. Sonuç olarak, yeni tasarımla geleneksel kompresöre göre kayıplar yaklaşık %18 azaltılmıştır. 5. SONUÇ Çift-kademeli kompresörde birleştirilen teknolojiler, sadece içine yerleştirildikleri hava koşullandırıcının enerji tasarrufu yapmasını sağlamıyor, aynı zamanda yıl boyunca rahat bir ortam konforu sağlayabilecek, sürekli en düşük işletme koşullarını sağlıyor. Sonuç olarak, değişken kapasite aralığı, en yüksek kapasite/en düşük kapasite geleneksel kompresörlerde 18 iken yeni tasarımda 27 ye genişlemiştir. Bu kompresör düzenlemesi Toshiba DAISEI- KAI NDR serisinde kullanılıyor (4). Bu geniş değişken kapasite aralığı hava koşullandırıcıların gelecekteki gelişmelerine büyük katkılarda bulunacaktır. Daha da ötesi, sabit-hızlı kompresörlerde de, yeni teknoloji hava koşullandırıcıların başarımlarının gelişimine katkı yapacak ve birçok ülkede, kayıplar en düşük düzeye düşürülerek enerji tasarrufu düzenlemelerine uyum sağlama olanakları olacaktır. Bu teknolojileri temel olarak, küresel çevre korumaya daha ileri seviyede katkıda bulunmak için ve de konforlu bir iç ortamı oluşturacak hava koşullandırıcıların üretimi için kullanılacaktır. DİP NOTLARI 1, Hitosugi, T., 2-Cylinder Rotary Compressor, Japanese Laid-Open Patent, Publication, No. H1-247786 2, Tsuchiya, N., Capacity Control Mechanism of Multi-Cylinder Rotary Compressor, Japanese Laid-Open Patent Publication, No. S56-12085 3, Hirano, T., Rotary Compressor, Japanese Laid-Open Utility Model, No. S59-39794 4, Shimizu, K. et al., 2004, The Development of DAISEIKAI NDR Series Room Air Conditioner with Greatly Enhanced Energy-Saving in All Types of Residences, Proc. of the 38th Japanese Joint Conf. on Air-conditioning and Refrigeration, JSME, p. 33-36