HABER BÜLTENİ 04.05.2012 Sayı 2 Konya Ticaret Odası (KTO), Konya nın dış ticaretinin durumu hakkında dış ticaret durumunu güncel veriler ışığında izleyerek analiz etmek ve bunu ülkemizin dış ticaret durumu ile kıyaslayabilmek amacıyla Konya Dış Ticaret Görünümü Raporu yayınlamaktadır. Bu raporda Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) nden alınan verilerden yararlanılmaktadır. 2012 Yılının ilk 3 ayında ihracatımız %46,4 oranında arttı. Konya ihracatı, 2012 yılının Mart ayında bir önceki aya göre %27,6, 2011 yılının Mart ayına göre ise %26,8 oranında artış göstererek 123,7 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 2012 yılının Ocak-Mart döneminde toplam ihracatımız 320,5 milyon dolar olarak gerçekleşirken, bir önceki yılın aynı dönemine göre %46,4 oranında artış göstermiştir. 2012 yılının Mart ayında 93 milyon dolar olarak gerçekleşen ithalatımız, 2012 yılının Şubat ayına göre %24,3 oranında artış gösterirken, bir önceki yılın Mart ayına göre %33,6 oranında azalış göstermiştir. 2012 yılının Ocak-Mart döneminde toplam ithalatımız ise bir önceki yılın aynı dönemine göre %10,9 azalarak 263 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Konya 2012 yılının ilk üç ayında 57 milyon dolar dış ticaret fazlası vermiştir. 2012 yılının ilk iki ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı %121,7 olurken, bu rakam bir önceki yılın aynı döneminde %74,1 di. Burada 47 puanlık bir artış olmuştur. Bunun nedeni ise dış ticaretimizin 2011 yılında açık vermesine karşılık 2012 yılında dış ticaret fazlası vermesidir. Konya Dış Ticareti - İlk 3 Ay (Bin $) 350.000 300.000 250.000 200.000 150.000 100.000 50.000 0 295.404 320.541 235.511 181.868 169.881 263.180 218.941 205.753 184.160 123.172 2008 2009 2010 2011 2012 İHRACAT İTHALAT Kaynak: TÜİK, TİM www.kto.org.tr 1
Konya nın ihracat hızı Türkiye nin ihracat hızının 2,2 katı düzeyindedir. 2012 yılının Ocak-Mart döneminde ülkemizin ihracatı bir önceki yılın aynı dönemine göre %12,6 oranında artarak 35,3 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde Konya nın ihracat artış oranı ise %27,3 olmuştur. Konya nın ihracat hızı Türkiye nin ihracat hızının ortalama 2,2 katı düzeyindedir. TABLO 1.TÜRKİYE-KONYA KARŞILAŞTIRMALI DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ (Ocak-Mart 2012) İhracat İthalat Dış Ticaret Dengesi Dış Ticaret Hacmi İhracatın İthalatı Karşılama Oranı (%) Türkiye 35.367 55.691-20.324 91.058 63,5 Konya 320 263 57 583 121,7 Kaynak: TÜK, TİM Konya İhracatının Lokomotif Sektörleri Sektörel olarak Konya ihracatında ilk beş içinde yer alan sektörler, toplam ihracatın %76 sını karşılamaktadır. Konya ihracatında en yüksek paya sahip olan taşıt araçları ve yan sanayi sektörünün ihracatı 2012 yılının Ocak-Mart döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %62,6 oranında artış göstererek 72,4 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. TABLO 2. DIŞ TİCARETİN SEKTÖREL DAĞILIMI Ocak-Mart Dönemi Bin $ S. Sektör Adı 2011 2012 (%) Toplam içindeki payı (%) 1 Taşıt Araçları ve Yan Sanayi 44.563 72.444 62,6 23 2 Makine ve Aksamları 49.346 59.018 19,6 18 3 Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri 37.597 46.482 23,6 15 4 Demir ve Demir Dışı Metaller 32.413 39.512 21,9 12 5 Su Ürünleri ve Hayvancılık Mamulleri 14.591 26.228 79,8 8 6 Kimyevi Maddeler ve Mamulleri 18.185 17.266-5,1 5 7 İklimlendirme Sanayi 13.218 15.439 16,8 5 8 Maden ve Metaller 15.580 7.000-55,1 2 9 Savunma ve Havacılık Sanayi 2.518 6.433 155,5 2 10 Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri 4.803 5.127 6,7 2 Toplam 251.782 320.425 27,3 100 www.kto.org.tr 2
İhracat Miktarı KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ İlk beş sektör içerisinde en fazla artış oranı ise Su Ürünleri ve Hayvancılık Mamulleri sektöründe görülmüştür. Sektörün ihracatı bir önceki döneme göre %79,8 oranında artarak 14 milyon dolardan 26 milyon dolara yükselmiştir. 2012 İlk 3 Ayında Irak a İhracatımız %91 Oranında Arttı En büyük ihraç pazarımız olan Irak a ihracatımız 2012 yılının Mart ayında 27,9 milyon dolar, Ocak-Mart döneminde ise 68,8 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. İhracatımızda en büyük artış yaşanan ülke ise Libya olmuştur. Libya ya ihracatımız Mart ayında %1.311, Ocak-Mart döneminde ise %259 oranında artış göstermiştir. TABLO 3. İHRACATIMIZDA İLK 10 ÜLKE (MİLYON $) Mart Ocak-Mart S. Ülke 2011 2012 % S. Ülke 2011 2012 % 1 Irak 12.821 27.947 118 1 Irak 36.024 68.820 91 2 Bulgaristan 1.342 7.125 431 2 İtalya 19.616 19.918 2 3 Almanya 5.555 6.520 17 3 Almanya 15.785 19.504 24 4 İspanya 1.754 4.602 162 4 İran 15.323 11.005-28 5 İran 5.284 4.027-24 5 Libya 2.938 10.558 259 6 ABD 2.269 3.909 72 6 S. Arabistan 6.214 10.171 64 7 Rusya 2.311 3.489 51 7 Bulgaristan 7.133 9.493 33 8 İtalya 11.780 3.301-72 8 ABD 6.933 9.281 34 9 S. Arabistan 2.525 3.100 23 9 Azerbaycan 3.034 8.975 196 10 Libya 218 3.077 1.311 10 İspanya 4.765 8.579 80 Toplam 97.548 123.723 27 Toplam 251.782 320.425 Ülke bazında Konya ihracatına bakıldığında ise 2012 yılının ilk üç ayında ilk sırada 68,8 milyon dolarlık ihracat değeri ile Irak yer almaktadır. Irak a ihracatımız 2011 yılının Ocak-Mart döneminde 36 milyon dolar iken, 2012 yılının aynı döneminde %91 oranında artarak 68,8 milyon dolara ulaşmıştır. Ülkeler İtibariyle Konya İhracatı 80.000 60.000 40.000 20.000 0 2011 2012 İlk 10 Ülke www.kto.org.tr 3
Irak ın ardından 19,9 milyon dolarlık ihracat değeri ile İtalya ve 19,5 milyon dolarlık ihracat değeri ile Almanya gelmektedir. İlk on ülke içerisinde İran dışında tüm ülkelerde önemli oranda artış yaşanmıştır. Diğer yandan, ülkesel bazda ihracatımıza bakıldığında en fazla artış gösteren ülkeler arasında Afrika ülkeleri başı çekmektedir. Konya nın ihracatının en fazla artış gösterdiği ülke %14,850 artış oranı ile bir Orta Afrika ülkesi olan Burundi dir. Burundi nin ardından en fazla artış görülen ülkeler sırasıyla; %14,100 artış oranı ile Gabon ve %1.368 artış oranı ile Ekvator dur. Konya nın ihracatının en fazla artış gösterdiği ilk 10 ülke arasında Tayvan, Tacikistan ve Uruguay dışındaki tüm ülkeler Afrika kıtasında bulunmaktadır. Ayrıca, 33 ülkeye ihracatımız aynı dönemde %100 ün üzerinde artış göstermiştir. TABLO 4. EN FAZLA İHRACAT ARTIŞI OLAN İLK 10 ÜLKE (OCAK-MART DÖNEMİ BİN $) Ülke 2011 2012 (%) 1 Burundi 2 299 14.850,0 2 Gabon 1 142 14.100,0 3 Ekvator 32 470 1.368,8 4 Gana 69 742 975,4 5 Tayvan 5 41 720,0 6 Etiyopya 138 975 606,5 7 Moritanya 29 195 572,4 8 Mozambik 26 161 519,2 9 Tacikistan 433 2.327 437,4 10 Uruguay 57 250 338,6 Konya Ticaret Odası Tır Karnesi İstatistikleri Uluslararası taşımada kullanılan Tır Karneleri, taşımanın uzaklığına ve boşaltma sayısına göre firmalar tarafından kullanılmaktadır. Kullanılan tır karne türleri sırasıyla şu şekildedir: 4 lü AB Tır Karnesi, 4 lü Tır karnesi, 6 lı tır karnesi, 14 lü tır karnesi, 20 li tır karnesidir. 4 lü AB Tır karnesi diğerlerinden farklı olarak AB ve AB ye sınırı olan ülkelere yapılan taşımacılıkta kullanılmaktadır. Konya Ticaret Odası verilerine göre 2012 yılının Mart ayında en fazla artış 20 li AB tır karnesinde görülmüştür. 20 li AB tır karnesi bir önceki yılın aynı ayına göre %19,1 lik artış göstererek 56 adede ulaşmıştır. Ocak-Mart döneminde ise en fazla artış 4 lü AB tır karnesinde görülmüş olup bir önceki yılın aynı döneminde göre %41,1 lik artış göstererek 446 adede yükselmiştir. www.kto.org.tr 4
TABLO 5. TIR KARNESİ SATIŞ RAKAMLARI MART 2012-TIR KARNE SATIŞ RAKAMLARI Mart 2012 Ocak-Mart 2012 2011 2012 2011 2012 Türü Oranı (%) Oranı (%) 4'lü AB TIR Karnesi 166 116-30,1 316 446 41,1 4'lü TIR Karnesi 39 31-20,5 106 77-27,4 14'lü TIR Karnesi 637 635-0,3 1.917 1.875-2,2 20'li TIR Karnesi 47 56 19,1 120 114-5,0 Kaynak: Konya Ticaret Odası Dış Ticaret İstatistikleri www.kto.org.tr 5