LUTERYEN AYİN KİTABI

LUTERYEN AYİN KİTABI İSTANBUL LUTERYEN KİLİSESİ

Deneme kullanımı için hazırlanmıştır. İstanbul, 28 Kasım 2009. Bu kitaptaki Eski ve Yeni Antlaşma alıntıları Kitabı Mukaddes Şirketi ile Yeni Yaşam Yayınları tarafından yayılan, İ stanbul Ağustos 2001 tarihli Kutsal Kitap tan telif hakkı sahiplerinin izniyle temin edilmiştir. Bu kitap İstanbul Luteryen Kilisesi nin cemaatlerinde kullanılmaktadır. Ücretle satılmaz. Bütün hakları saklıdır. www.luteryenkilisesi.org 2

İÇİNDEKİLER Önsöz... 6 Kilise Yılı... 7 Liturji Renkleri... 8 ADVENT DEVRESİ...9 Advent te 1. Pazar Günü... 10 Advent te 2. Pazar Günü... 13 Advent te 3. Pazar Günü... 17 Advent te 4. Pazar Günü... 21 NOEL DEVRESİ...24 Noel Gecesi... 25 Noel Bayramı... 30 İ stefanos Günü (2. Noel Günü)... 33 Masum Çocuklar Günü (4. Noel Günü)... 37 Noel den 1. Pazar Günü... 41 Yılbaş ı... 44 Noel den 2. Pazar Günü... 47 Epifanya Bayramı... 50 ORUÇ DEVRESİ...54 Oruçtan önceki 3. Pazar Günü... 55 Oruçtan önceki 2. Pazar Günü... 58 Oruçtan önceki Pazar Günü... 62 Kül Çarş ambası... 66 Oruçta 1. Pazar Günü... 70 Oruçta 2. Pazar Günü... 75 Oruçta 3. Pazar Günü... 78 Oruçta 4. Pazar Günü... 82 Oruçta 5. Pazar Günü... 86 Palmiye Pazar Günü... 90 KUTSAL HAFTA... 94 Kutsal Haftada Pazartesi... 95 Kutsal Haftada Salı... 99 Kutsal Haftada Çarş amba... 103 3

Kutsal Perş embe... 107 Kutsal Cuma... 110 Kutsal Cuma Akş am... 115 Kutsal Cumartesi... 118 PASKALYA DEVRESİ...120 Paskalya Gecesi... 121 Paskalya Bayramı (Diriliş Bayramı)... 128 2. Paskalya Günü... 132 Paskalya dan 1. Pazar Günü... 136 Paskalya dan 2. Pazar Günü... 140 Paskalya dan 3. Pazar Günü... 143 Paskalya dan 4. Pazar Günü... 147 Paskalya dan 5. Pazar Günü... 150 Mesih İsa nın Göğe Yükseliş i... 153 Paskalya dan 6. Pazar Günü... 156 Pentekost Bayramı... 159 Kutsal Üçlü Birlik Bayramı... 163 OLAĞ AN DEVRE... 167 1. Pazar Günü... 168 2. Pazar Günü... 172 3. Pazar Günü... 176 4. Pazar Günü... 180 5. Pazar Günü... 184 6. Pazar Günü... 187 7. Pazar Günü... 191 8. Pazar Günü... 195 9. Pazar Günü... 198 10. Pazar Günü (Elçiler Günü)... 201 11. Pazar Günü... 204 12. Pazar Günü (Mesih İ sa nın Nurlu Görünümü)... 207 13. Pazar Günü... 210 14. Pazar Günü... 213 15. Pazar Günü... 216 16. Pazar Günü... 219 17. Pazar Günü... 223 18. Pazar Günü... 227 19. Pazar Günü... 231 4

20. Pazar Günü... 234 21. Pazar Günü... 238 22. Pazar Günü... 241 23. Pazar Günü... 244 24. Pazar Günü... 247 25. Pazar Günü... 250 26. Pazar Günü... 253 27. Pazar Günü... 256 28. Pazar Günü... 259 29. Pazar Günü (Uyanık Kalma)... 262 Mesih İsa nın Krallığ ı (Kıyamet Pazar Günü)... 266 DİĞ ER BAYRAMLAR... 271 Nur Bayramı (Mum Günü)... 272 Müjde Bayramı (Meryem in Günü)... 276 Vaftizci Yahya nin Günü... 279 Mikail in Günü... 284 Reformasyon Günü... 287 Kutsallar Günü... 291 5

Önsöz Bu kitapta İ stanbul Luteryen Kilisesi nde kullanılan kilise takvimi belirlenmiştir. Birçok diğer kilisede yapıldığı gibi İstanbul Luteryen Kilisesi nde de geleneksel liturji takvimi takip edilmektedir. Her Pazar günü ve bayramlar için Kutsal Kitap tan belli okumalar belirlenmiştir. Bu demek ki Pazar günü veya bayram ayininde Mezmurlar dan, Eski Antlaşma dan, Yeni Antlaşma dan ve İncillerden (Matta, Markos, Luka, Yuhanna) birer metin okunacaktır. Kutsal Kitap kapsamlı bir şekilde öğretilmek için takvim üç yıllıktır. A Yılı nın okumaları artık hazır bulunmaktadır, B Yılı ve C Yılı daha belirlenecektir. Aynı okumalar sadece Pazar günü değil, ertesi hafta içinde de kullanılır. Genellikle Pazar günü ayininde vaaz metni olarak incil metni (müjde) tercih edilir, fakat vaaz eden ve cemaatini tanıyan rahip, güne ait öbür okumalardan vaaz etmek isterse bu tabii mümkündür. Hafta içi yapılan ibadetlerde ya da toplantılarda her hangi yılın metinleri kullanılabilir. İlahi tavsiyeleri Tanrı ya Yüceltelim kitabındaki ilahi numaralarını kastetmektedir. Ançak def ile bir numara yazıldığıysa, bu ilahi İstanbul Luteryen Kilisesi nin Ayin Defteri nde bulunmaktadır. 6

Kilise Yılı Birçok kilisede yapıldığı gibi İ stanbul Luteryen Kilisesi nde de geleneksel liturji takvimi takip edilmektedir. Bu takvimde her Pazar günü ve bayramlar için belli Kutsal Kitap okumaları ve dualar belirlenmiştir. Böylece liturji takvim, İsa Mesih in hayatını, yaptıklarını ve öğrettiklerini gün be gün kapsamlı bir şekilde önümüze getirir ve aynı zamanda cemaat hayatında düzen sağlar. Kilise Yılı denilen bu takvimin iki odak noktası var. Bunlar Noel ve Paskalya, yani Rab bimiz İ sa Mesih in doğuşu ve O nun çarmıhtaki ölümü ve üçüncü gün dirilişi için kutlanan bayramlar. Kilise Yılı, Noel Bayramından (25 Aralık) dört hafta önce Advent Devresi yle başlar. Bazen Küçük Perhiz denen bu devre, Noel e hazırlanmak için bir dönemdir. Noel Bayramı nda başlayan Noel Devresi, Epifanya Bayramı na (6 Ocak) kadar sürer. Kilise Yılı nın öbür odak noktası olan Paskalya, Hristiyanların en önemli bayramıdır. Bu bayram her sene aynı gün değil, ama ilkbaharın ilk dolunayından sonraki Pazar gününde kutlanır. Bayrama hazırlanmak için Paskalya dan önce 40 günlük (Pazar günleri haric) Büyük Perhiz denen Oruç Devresi var. Diriliş Bayramı na kadar süren bu dönemin son haftasına Kutsal Hafta denir. O zaman kilisede İsa Mesih in bizim için çektiği acılara ve bize hazırladığı kurtuluşun değerine özel dikkat verilir. İ sa nin ölümden dirilişiyle başlayan Paskalya Devresi 50 gün sürer. Bu sürenin sonunda iki bayram var: konusu kiliseye Kutsal Ruh un gönderilmesi olan Pentekost Bayramı ve bir hafta sonra kutlanan Üçlü Birlik Bayramı. Noel e ya da Paskalya ya bağlı olmayan dönemler, Olağan Devre diye adlandırılır. Bu devrenin birinci bölüm Noel Devresi nin sonundan Oruç Devresi nin başına kadar, ikinci bölüm ise Üçlü Birlik Bayramı ndan Kilise Yılı nın sonuna kadar sürer. 7

Liturji Renkleri Kilisede ayrı dönemlerin ve bazı günlerin özelliği belli renklerle yansıtılır. Rahipin kiyafetlerinde ve kilisede kullanılan kumaşlarda gözüken renklerin anlamı var. Advent ve Oruç Devresi nde kullanılan mor renk tövbe, pişmanlık ve bekleme ifade eder. Kutsal Cuma gününde kullanılan siyah renk ölümün ve yasın simgesidir. Bayramlarda kullanılan beyaz renk ise sevincin, minnettarlığın, temizliğin, ebedi mutluluğun ve Mesih in kendisinin rengidir. Kutsal Ruh, kan, alev, tanıklığı ve iman şehitliğ i ifade eden kızıl renk, Pentekost Bayramı nda ve belli başka günlerde kullanılır. En çok kullanılan yeşil renk ise ümit ve ebedi yaşam ifade edip kilise yaşamının ve pekişmesinin simgesidir. 8

ADVENT DEVRESİ Kilisede takip edilen takvim, yani Kilise Yılı, Advent Devresi yle başlar. Advent Devresi, Noel Bayramı ndan önceki dört Pazar Günü ile oluşturur. Advent sözcüğü varış veya geliş anlamında kullanılır (Latincede adventus Domini = Rab bin gelişi). Noel den önceki Advent Devresi, Noel e hazırlanmak yani İsa Mesih in gelişine hazırlanmak için bir süredir. Mesih İsa doğmadan önce Allah ın gönderdiği peygamberler Mesih in geleceğini duyururdular. Advent Devresi nde cemaat, Allah ın bu vaatlerini tekrar kabul eder ve onların yerine getirilmesini açıklayan Müjde yi duymaya hazırlanır. Advent Devresi nde İsa nın gelişine çesit bakımlardan odaklanır: _ Allah ın bebek İsa da insan olması, yani ilk gelişi _ İsa nın çoktan beklenen Mesih olarak gelişi ve halka verilen vaatlerin yerine getirmesi _ Mesih in, kelamda ve sakramentlerde imanlıların arasına ve yüreklerine gelişi _ Mesih in son günde Evrenin Kralı ve Yargıç olarak yeryüzüne dönmesi, yani tekrar gelişi. Eskiden beri kilisede Advent te birinci Pazar Günü nden ertesi gün başlayan, küçük oruç denen Advent Perhizi, Noel e kadar sürer. Advent Devresi nde kullanılan mor renk bunu ifade eder. 9

Advent te 1. Pazar Günü adventus humiliationis Advent te birinci Pazar Günü nün ana metni İ sa nın eşekle Yeruşalim e gelişidir. İ sa, dünyasal krallar gibi değil, eşeğe binmiş, alçakgönüllü olarak Yeruşalim e geldi. Böylece peygamber Zekeriya nın vaat edilen Kral a dair sözlerini yerine getirdi. Bu konuyla Advent ve Noel, Palmiye Pazarı ve Paskalya ya bağlanmıştır. Böylece Kilise Yılı nın merkezi olan Paskalya, hemen baştan önümüzdedir. Mesih İ sa nın doğum günü olan Noel, asıl anlamını Paskalya daki acıları, ölümü ve dirilişinden kazanmaktadır. Liturji renk: beyaz (hafta içinde mor ) İlahi tavsiyeleri 456 Ey kapılar, yükselin 1def Aç kapını, aç kalbini 2def Hozanna, Davut un Oğlu Kaldırın başınızı, ey kapılar! Açılın, ey eski kapılar! Yüce Kral girsin içeri! Kimdir bu Yüce Kral? O RAB dir, güçlü ve yiğit, Savaşta yiğit olan RAB. Kaldırın başınızı, ey kapılar! Açılın, ey eski kapılar! Yüce Kral girsin içeri! Kimdir bu Yüce Kral? Her Şeye Egemen RAB dir bu Yüce Kral! Günün mezmuru Mez. 24:7-10 10

A yılı Eski Antlaşma dan Yer. 23:5-8 İşte Davut için doğru bir dal Çıkaracağım günler geliyor diyor RAB. Bu kral bilgece egemenlik sürecek, Ülkede adil ve doğru olanı yapacak. Onun döneminde Yahuda kurtulacak, İsrail güvenlik içinde yaşayacak. O, RAB doğruluğumuzdur adıyla anılacak. Artık insanların, İsrail halkını Mısır dan çıkaran RAB bin varlığı hakkı için demeyecekleri günler geliyor diyor RAB. Bunun yerine, İsrail soyunu kuzey ülkesinden ve sürdüğü bütün öbür ülkelerden geri getiren RAB bin varlığı hakkı için diyecekler. Böylece kendi topraklarında yaşayacaklar. Yeni Antlaşma dan Rom. 13:8-14 Birbirinizi sevmekten başka hiç kimseye bir ş ey borçlu olmayın. Çünkü başkalarını seven, Kutsal Yasa yı yerine getirmiş olur. Zina etmeyeceksin, adam öldürmeyeceksin, çalmayacaksın, başkasının malına göz dikmeyeceksin buyrukları ve bundan başka ne buyruk varsa, ş u sözde özetlenmiştir: Komşunu kendin gibi seveceksin. Seven kişi komşusuna kötülük etmez. Bu nedenle sevmek Kutsal Yasa yı yerine getirmektir. Bunu, yaşadığınız zamanın bilincinde olarak yapın. Artık sizin için uykudan uyanma saati gelmiştir. Çünkü şu anda kurtuluşumuz ilk iman ettiğimiz zamankinden daha yakındır. Gece ilerledi, gündüz yaklaştı. Bunun için karanlığın işlerini üzerimizden atıp ışığın silahlarını kuşanalım. Çılgınca eğlenceye ve sarhoşluğa, fuhşa ve sefahate, çekişmeye ve kıskançlığa kapılmayalım. Gün ışığında 11

olduğu gibi, saygın bir yaşam sürelim. Rab İ sa Mesih i kuşanın. Benliğinizin tutkularına uymayı düşünmeyin. Müjde Mat. 21:1-9 Yeruşalim e yaklaşıp Zeytin Dağı nın yamacındaki Beytfaci Köyü ne geldiklerinde İsa, iki öğrencisini önden gönderdi. Onlara, Karşınızdaki köye gidin dedi, Hemen orada bağlı bir dişi eşek ve yanında bir sıpa bulacaksınız. Onları çözüp bana getirin. Size bir şey diyen olursa, Rabbin bunlara ihtiyacı var, hemen geri gönderecek dersiniz. Bu olay, peygamber aracılığıyla bildirilen ş u söz yerine gelsin diye oldu: Siyon kızına deyin ki, İşte, alçakgönüllü Kralın, Eşeğe, evet sıpaya, Eşek yavrusuna binmiş Sana geliyor. Öğrenciler gidip İsa nın kendilerine buyurduğu gibi yaptılar. Eşekle sıpayı getirip üzerlerine giysilerini yaydılar, İsa sıpaya bindi. Halkın büyük bir bölümü giysilerini yolun üzerine serdi. Bazıları da ağaçlardan dal kesip yola seriyordu. Önden giden ve arkadan gelen kalabalıklar şöyle bağırıyorlardı: Davut Oğlu na hozana! Rabbin adıyla gelene övgüler olsun, En yücelerde hozana! Günün duası İsa Mesih, Rabbimiz ve Kurtarıcımız, Kral ın kenti olan Yeruşalim e eşeğe binmiş olarak geldin. Lütfunda ş imdi de bizim aramıza gel. Bize kendi sevginin kuvvetini göster ve bizi kötülükten kurtar. Ey Sen, Baba ve Kutsal Ruh la birlikte tek Allah olan, ezelden ebede kadar yaşayan ve hükmedensin. 12

Advent te 2. Pazar Günü adventus glorificationis Bu günün konusu Mesih in son günde olacak yüceliğinde gelişidir. O günün yaklaşmasını, belli belirtilerinden dolayı farkedilebilir. Rab bin sıkıntı altında ve elemde yaşayan halkına Allah ın Egemenliği ndeki kurtuluş çağına dair vaat verilmiştir. Cemaat, emin bu vaadin yerine getirilmesini güvenlikle bekleyerek zor zamanlarda da Rab de ümitle sevinir. Liturji renk: mor İlahi tavsiyeleri 191 Rab İsam, Rab İsam, sen ne yücesin 196 Hozana, hozana, hozana göklerdekine Günün mezmuru Mez. 80:14-19 Ey Her Şeye Egemen Tanrı, ne olur, dön bize! Göklerden bak ve gör, İlgilen bu asmayla. İlgilen sağ elinin diktiği filizle, Kendine seçtiğin oğulla! Asman kesilmiş, yakılmış, Öfkeli bakışların yok etsin düşmanlarını! Elin, sağ kolun olan adamın üzerinde, Kendine seçtiğin insanın üzerinde olsun! O zaman senden asla ayrılmayacağız; Yaşam ver bize, adını analım! Ya RAB, ey Her Şeye Egemen Tanrı, Bizi eski halimize kavuştur, Yüzünün ışığıyla aydınlat, kurtulalım! 13

A yılı Eski Antlaşma dan Mal. 4:1-6 Her Ş eye Egemen RAB diyor ki, İşte o gün geliyor, fırın gibi yanıyor. Kendini beğenmişlerle kötülük yapanlar samandan farksız olacak; o gün hepsini yakacak. Onlarda ne kök, ne dal bırakılacak. Ama siz, adıma saygı gösterenler için ışınlarıyla ş ifa getiren doğruluk güneşi doğacak. Ve çıkıp ahırdan salınmış buzağılar gibi sıçrayacaksınız. Kötüleri ezeceksiniz. Çünkü bunları yaptığım gün, ayağınızın altında kül olacaklar. Böyle diyor Her Ş eye Egemen RAB. Kulum Musa nın yasasını, bütün İsrail e iletmesi için Horev Dağı nda ona verdiğim kuralları, ilkeleri anımsayın. RAB bin büyük ve korkunç günü gelmeden önce size Peygamber İlyas ı göndereceğim. O babaların yüreklerini çocuklarına, çocukların yüreklerini babalarına döndürecek. Öyle ki, gelip ülkeyi lanetleyerek yok etmeyeyim. Yeni Antlaşma dan Rom. 15:4-13 Önceden ne yazıldıysa, bize öğretmek için, sabırla ve Kutsal Yazılar ın verdiği cesaretle umudumuz olsun diye yazıldı. Sabır ve cesaret kaynağı olan Tanrı nın, sizleri Mesih İsa nın isteğine uygun olarak aynı düşüncede birleştirmesini dilerim. Öyle ki, Rabbimiz İsa Mesih in Tanrısı nı ve Babası nı birlik içinde hep bir ağızdan yüceltesiniz. Bu nedenle, Mesih sizi kabul ettiği gibi, Tanrı nın yüceliği için birbirinizi kabul edin. Çünkü diyorum ki Mesih, Tanrı nın güvenilir olduğunu göstermek için Yahudiler in hizmetkârı oldu. Öyle ki, atalarımıza verilen sözler doğrulansın ve öteki uluslar merhameti için Tanrı yı yüceltsin. Yazılmış olduğu gibi: Bunun için uluslar arasında sana şükredeceğim, Adını ilahilerle öveceğim. 14

Yine deniyor ki, Ey uluslar, Onun halkıyla birlikte sevinin! Ve, Ey bütün uluslar, Rabbe övgüler sunun! Ey bütün halklar, Onu yüceltin! Yeşaya da şöyle diyor: İşay ın Kökü ortaya çıkacak, Uluslara egemen olmak üzere yükselecek. Uluslar O na umut bağlayacak. Umut kaynağı olan Tanrı, Kutsal Ruh un gücüyle umutla dolup taşmanız için iman yaşamınızda sizleri tam bir sevinç ve esenlikle doldursun. Müjde Luk. 21:25-36 Güneşte, ayda ve yıldızlarda belirtiler görülecek. Yeryüzünde uluslar denizin ve dalgaların uğultusundan şaşkına dönecek, dehşete düşecekler. Dünyanın üzerine gelecek felaketleri bekleyen insanlar korkudan bayılacak. Çünkü göksel güçler sarsılacak. O zaman İnsanoğlu nun bulut içinde büyük güç ve görkemle geldiğini görecekler. Bu olaylar gerçekleşmeye başlayınca doğrulun ve başlarınızı kaldırın. Çünkü kurtuluşunuz yakın demektir. İsa onlara şu benzetmeyi anlattı: İncir ağacına ya da herhangi bir ağaca bakın. Bunların yapraklandığını gördüğünüz zaman yaz mevsiminin yakın olduğunu kendiliğinizden anlarsınız. Aynı şekilde, bu olayların gerçekleştiğini gördüğünüzde bilin ki, Tanrı nın Egemenliği yakındır. Size doğrusunu söyleyeyim, bütün bunlar olmadan, bu kuşak ortadan kalkmayacak. Yer ve gök ortadan kalkacak, ama benim sözlerim asla ortadan kalkmayacaktır. Kendinize dikkat edin! Yürekleriniz sefahat, sarhoşluk ve bu yaşamın kaygılarıyla ağırlaşmasın. O gün, üzerinize bir tuzak gibi aniden inmesin. Çünkü o gün bütün yeryüzünde yaşayan herkesin 15

üzerine gelecektir. Her an uyanık kalın, gerçekleşmek üzere olan bütün bu olaylardan kurtulabilmek ve İnsanoğlu nun önünde durabilmek için dua edin. Günün duası Rab Allahımız, yüreğimizi uyandır öyle ki biricik Oğlun a yol hazırlayalım. O nun gelişinin gücü sayesinde aklanmış yüreklerle sana hizmet edelim. Bunu Rabbimiz İ sa Mesih aracılığıyla dua ediyoruz. O seninle ve Kutsal Ruh la birlikte ebediyen yaşayacak ve egemenlik sürecektir. 16

Advent te 3. Pazar Günü adventus spiritualis Günün şahısı Vaftizci Yahya dır. O, insanları tövbeye çağırarak İsa Mesih in gelişine yol hazırlamaktaydı. Yahya kendisini değil, bütün dünyanın günahını ortadan kaldıran İsa Mesih i göstermektedir. Tanrı Kuzusu olan İ sa, kendiliğinde insanlara kurtuluş hazırladı. O, insanların arasına Kelam da ve sakramentlerde daha da gelerek kurtuluşu armağan ediyor. Dolayısıyla bu güne Mesih in ruhsal gelişi adı da verilmiştir. Liturji renk: mor İlahi tavsiyeleri 7 Sevin dünya! Rab dir gelen 3def Koş halk Efendine karşı 9def Sana bir müjdesi var Günün mezmuru Mez. 85:8-13 Kulak vereceğim RAB Tanrı nın ne diyeceğine; Halkına, sadık kullarına esenlik sözü verecek, Yeter ki, bir daha akılsızlık etmesinler. Evet, O kendisinden korkanları kurtarmak üzeredir, Görkemi ülkemizde yaşasın diye. Sevgiyle sadakat buluşacak, Doğrulukla esenlik öpüşecek. Sadakat yerden bitecek, Doğruluk gökten bakacak. Ve RAB iyi olan neyse, onu verecek, Toprağımızdan ürün fışkıracak. Doğruluk önüsıra yürüyecek, Adımları için yol yapacak. 17

A yılı Eski Antlaşma dan Yşa. 40:1-8 (9-11) Avutun halkımı diyor Tanrınız, Avutun! Yeruşalim halkına dokunaklı sözler söyleyin. Angaryanın bittiğini, Suçlarının cezasını ödediklerini, Günahlarının cezasını RAB bin elinden İki katıyla aldıklarını ilan edin. Şöyle haykırıyor bir ses: Çölde RABbin yolunu hazırlayın, Bozkırda Tanrımız için düz bir yol açın. Her vadi yükseltilecek, Her dağ, her tepe alçaltılacak. Böylelikle engebeler düzleştirilecek, Sarp yerler ovaya dönüştürülecek. O zaman RAB bin yüceliği görünecek, Bütün insanlar hep birlikte onu görecek. Bunu söyleyen RAB dir. Ses, Duyur diyor. Neyi duyurayım? diye soruyorum. İnsan soyu ota benzer, Bütün vefası kır çiçeği gibidir. RAB bin soluğu esince üzerlerine, Ot kurur, çiçek solar. Gerçekten de halk ottan farksızdır. Ot kurur, çiçek solar, Ama Tanrımızın sözü sonsuza dek durur. (Ey Siyon a müjde getiren, Yüksek dağa çık! Ey Yeruşalim e müjde getiren, Yükselt sesini, bağır, Sesini yükselt, korkma. 18

Yahuda kentlerine, İşte, Tanrınız! de. İşte Egemen RAB gücüyle geliyor, Kudretiyle egemenlik sürecek. Ücreti kendisiyle birlikte, Ödülü önündedir. Sürüsünü çoban gibi güdecek, Kollarına alacak kuzuları, Bağrında taşıyacak; Usul usul yol gösterecek emziklilere.) Yeni Antlaşma dan 1Ko. 4:1-5 Böylece insanlar bizi Mesih in hizmetkârları ve Tanrı nın sırlarının kâhyaları saysın. Kâhyada aranan başlıca nitelik güvenilir olmasıdır. Sizin tarafınızdan ya da olağan bir mahkeme tarafından yargılanırsam hiç aldırmam. Kendi kendimi de yargılamıyorum. Kendimde bir kusur görmüyorum. Ama bu beni aklamaz. Beni yargılayan Rab dir. Bu nedenle, belirlenen zamandan önce hiçbir şeyi yargılamayın. Rab bin gelişini bekleyin. O, karanlığın gizlediklerini aydınlığa çıkaracak, yüreklerdeki amaçları açığa vuracaktır. O zaman herkes Tanrı dan payına düşen övgüyü alacaktır. Müjde Mat. 11:2-10 Tutukevinde bulunan Yahya, Mesih in yaptığı işleri duyunca, Ona gönderdiği öğrencileri aracılığıyla ş unu sordu: Gelecek Olan sen misin, yoksa başkasını mı bekleyelim? İsa onlara ş öyle karşılık verdi: Gidin, işitip gördüklerinizi Yahya ya bildirin. Körlerin gözleri açılıyor, kötürümler yürüyor, cüzamlılar temiz kılınıyor, sağırlar işitiyor, ölüler diriliyor ve Müjde yoksullara duyuruluyor. Benden ötürü sendeleyip düşmeyene ne mutlu! Yahya nın öğrencileri ayrılırken İ sa halka Yahya dan söz etmeye başladı. Çöle ne görmeye gittiniz? dedi. Rüzgarda 19

sallanan bir kamış mı? Söyleyin, ne görmeye gittiniz? Pahalı giysiler giymiş bir adam mı? Oysa pahalı giysi giyenler, kral saraylarında bulunur. Öyleyse ne görmeye gittiniz? Bir peygamber mi? Evet! Size şunu söyleyeyim, gördüğünüz kişi peygamberden de üstündür. İşte, habercimi senin önünden gönderiyorum; O önden gidip senin yolunu hazırlayacak Günün duası Her ş eye Kadir Allah, sana dua ediyoruz: Oğlun a giden yolu Vaftizci Yahya nın haykıran sesiyle bizim için de hazırla. Bizi günahlarımızdan tövbeye ve imanda sana güvenmeye yönlendir, öyle ki senin gerçeğine ve sevgine tanık olalım. Bize Oğlun İ sa Mesih, bizim Rabbimiz sayesinde kulak ver. 20

Advent te 4. Pazar Günü adventus sanctificationis Liturji renk: mor İlahi tavsiyeleri 1def Aç kapını, aç kalbini 476 Bu çocuk kim 9def Sana bir müjdesi var " Günün mezmuru Mez. 102:13-22 Kalkıp Siyon a sevecenlik göstereceksin, Çünkü onu kayırmanın zamanıdır, beklenen zaman geldi. Kulların onun taşlarından hoşlanır, Tozunu bile severler. Uluslar RAB bin adından, Yeryüzü kralları görkeminden korkacak. Çünkü RAB Siyon u yeniden kuracak, Görkem içinde görünecek. Yoksulların duasına kulak verecek, Yalvarışlarını asla hor görmeyecek. Bunlar gelecek kuşak için yazılsın, Öyle ki, henüz doğmamış insanlar RAB be övgüler sunsun. RAB yücelerdeki kutsal katından aşağı baktı, Göklerden yeryüzünü gözetledi, Tutsakların iniltisini duymak, Ölüm mahkûmlarını kurtarmak için. Böylece halklar ve krallıklar RAB be tapınmak için toplanınca, 21

O nun adı Siyon da, Övgüsü Yeruşalim de duyurulacak. A yılı Eski Antlaşma dan Yas. 18:15-19 Tanrınız RAB size aranızdan, kendi kardeşlerinizden benim gibi bir peygamber çıkaracak. Onu dinleyin. Horev de toplandığınız gün Tanrınız RAB den şunu dilemiştiniz: Bir daha ne Tanrımız RAB bin sesini duyalım, ne de o büyük ateşi görelim, yoksa ölürüz. RAB bana, Söyledikleri doğrudur dedi. Onlara kardeşleri arasından senin gibi bir peygamber çıkaracağım. Sözlerimi onun ağzından işiteceksiniz. Kendisine buyurduklarımın tümünü onlara bildirecek. Adıma konuşan peygamberin ilettiği sözleri dinlemeyeni ben cezalandıracağım. Yeni Antlaşma dan Flp. 4:4-7 Rab de her zaman sevinin; yine söylüyorum, sevinin! Uysallığınız bütün insanlarca bilinsin. Rab bin gelişi yakındır. Hiç kaygılanmayın; her konudaki dileklerinizi, Tanrı ya dua edip yalvararak ş ükranla bildirin. O zaman Tanrı nın her kavrayışı aşan esenliği Mesih İ sa aracılığıyla yüreklerinizi ve düşüncelerinizi koruyacaktır. Müjde Yu. 1:19-28 Yahudi yetkililer Yahya ya, Sen kimsin? diye sormak üzere Yeruşalim den kâhinlerle Levililer i gönderdikleri zaman Yahya nın tanıklığı ş öyle oldu -açıkça konuştu, inkâr etmedi- Ben Mesih değilim diye açıkça konuştu. Onlar da kendisine, Öyleyse sen kimsin? İ lyas mısın? diye sordular. 22

O da, Değilim dedi. Sen beklediğimiz peygamber misin? sorusuna, Hayır yanıtını verdi. Bu kez, Kim olduğunu söyle de bizi gönderenlere bir yanıt verelim dediler. Kendin için ne diyorsun? Yahya, Peygamber Yeşaya nın dediği gibi, Rab bin yolunu düzleyin diye çölde haykıranın sesiyim ben dedi. Yahya ya gönderilen bazı Ferisiler ona, Sen Mesih, İlyas ya da beklediğimiz peygamber değilsen, niye vaftiz ediyorsun? diye sordular. Yahya onlara ş öyle yanıt verdi: Ben suyla vaftiz ediyorum, ama aranızda tanımadığınız biri duruyor. Benden sonra gelen O dur. Ben O nun çarığının bağını çözmeye bile layık değilim. Bütün bunlar Ş eria Irmağı nın ötesinde bulunan Beytanya da, Yahya nın vaftiz ettiği yerde oldu. Günün duası Rab Allah, merhamet günü olan bugün bizi senin Oğlun u Kurtarıcımız olarak kabul etmeye hazırla, öyle ki ölülerle dirileri yargılamaya geleceği son gün O nu korkmadan kabul edebilelim. Bunu O nun aracılığıyla, Seninle ve Kutsal Ruh la birlikte ebediyen yaşayan ve egemenlik sürenin aracılığıyla diliyoruz. 23

NOEL DEVRESİ Noel Arifesi nden (24 Aralık) Epifanya Bayramı na (6 Ocak) kadar süren Noel Devresi nin konusu Allah Oğlu, Mesih İ sa nın insan olmasıdır. Noel Devresi boyunca sevinç ve paklık ifade eden beyaz renk kullanılır. Bayramın ikinci ve dördüncü gün ançak kan ve Kutsal Ruh ifade eden kızıl renk kullanılır, çünkü o günlerin konuları iman şehitliği ve masumların ölümü. 24

Noel Gecesi Liturji renk: beyaz İlahi tavsiyeleri 2 Sakin gece! Kutsal gece 4 Ey küçük Beytlehem şehri 8 Çobanlar geliyor, müjde veriyor Günün mezmuru Mez. 96 Yeni bir ezgi söyleyin RAB be! Ey bütün dünya, RAB be ezgiler söyleyin! Ezgi söyleyin, RAB bin adını övün, Her gün duyurun kurtarışını! Görkemini uluslara, Harikalarını bütün halklara anlatın! Çünkü RAB uludur, yalnız O övgüye değer, İlahlardan çok O ndan korkulur. Halkların bütün ilahları bir hiçtir, Oysa gökleri yaratan RAB dir. Yücelik, ululuk O nun huzurundadır, Güç ve güzellik O nun tapınağındadır. Ey bütün halklar, RAB bi övün, RAB bin gücünü, yüceliğini övün, RAB bin görkemini adına yaraşır biçimde övün, Sunular getirip avlularına girin! Kutsal giysiler içinde RAB be tapının! Titreyin O nun önünde, ey bütün yeryüzündekiler! Uluslara, RAB egemenlik sürüyor deyin. Dünya sağlam kurulmuş, sarsılmaz. O halkları adaletle yargılar. 25

Sevinsin gökler, coşsun yeryüzü! Gürlesin deniz içindekilerle birlikte! Bayram etsin kırlar ve üzerindekiler! O zaman RAB bin önünde bütün orman ağaçları Sevinçle haykıracak. Çünkü O geliyor! Yeryüzünü yargılamaya geliyor. Dünyayı adaletle, Halkları kendi gerçeğiyle yönetecek. A yılı Eski Antlaşma dan Yşa 9:1-6 Bununla birlikte sıkıntı çekmiş olan ülke karanlıkta kalmayacak. Geçmişte Zevulun ve Naftali bölgelerini alçaltan Tanrı, gelecekte Şeria Irmağı nın ötesinde, Deniz Yolu nda, ulusların yaşadığı Celile yi onurlandıracak. Karanlıkta yürüyen halk Büyük bir ışık görecek; Ölümün gölgelediği diyarda Yaşayanların üzerine ışık parlayacak. Ya RAB, ulusu çoğaltacak, sevincini artıracaksın. Ekin biçenlerin neşelendiği, Ganimet paylaşanların coştuğu gibi, Onlar da sevinecek senin önünde. Çünkü onlara yük olan boyunduruğu, Omuzlarını döven değneği, Onlara eziyet edenlerin sopasını paramparça edeceksin; Tıpkı Midyanlıları yenilgiye uğrattığın günkü gibi. Savaşta giyilen çizmeleri Ve kana bulanmış giysileri Yakılacak, ateşe yem olacak. Çünkü bize bir çocuk doğacak, 26

Bize bir oğul verilecek. Yönetim onun omuzlarında olacak. Onun adı Harika Öğütçü, Güçlü Tanrı, Ebedi Baba, Esenlik Önderi olacak. Yeni Antlaşma dan İbr. 1:1-12 Tanrı eski zamanlarda peygamberler aracılığıyla birçok kez çeşitli yollardan atalarımıza seslendi. Bu son çağda da her ş eye mirasçı kıldığı ve aracılığıyla evreni yarattığı kendi Oğlu yla bize seslenmiştir. Oğul, Tanrı yüceliğinin parıltısı, O nun varlığının öz görünümüdür. Güçlü sözüyle her ş eyi devam ettirir. Günahlardan arınmayı sağladıktan sonra, yücelerde ulu Tanrı nın sağında oturdu. Meleklerden ne denli üstün bir adı miras aldıysa, onlardan o denli üstün oldu. Çünkü Tanrı meleklerin herhangi birine, Sen benim Oğlum sun, Bugün ben sana Baba oldum Ya da, Ben Ona Baba olacağım, O da bana Oğul olacak demiş midir? Yine Tanrı ilk doğanı dünyaya gönderirken diyor ki, Tanrı nın bütün melekleri O na tapınsın. Melekler için, Kendi meleklerini rüzgar, Hizmetkârlarını ateş alevi yapar diyor. Ama Oğul için şöyle diyor: Ey Tanrı, tahtın sonsuzluklar boyunca kalıcıdır, Egemenliğinin asası adalet asasıdır. Doğruluğu sevdin, kötülükten nefret ettin. Bunun için Tanrı, senin Tanrın, Seni sevinç yağıyla Arkadaşlarından daha çok meshetti. Yine diyor ki, Ya Rab, başlangıçta Dünyanın temellerini sen attın. Gökler de senin ellerinin yapıtıdır. Onlar yok olacak, ama sen kalıcısın. Hepsi bir giysi gibi eskiyecek. Bir kaftan gibi düreceksin 27

onları, Bir giysi gibi değiştirilecekler. Ama sen hep aynısın, Yılların tükenmeyecek. Müjde Luk. 2:1-20 O günlerde Sezar Avgustus bütün Roma dünyasında bir nüfus sayımının yapılması için buyruk çıkardı. Bu ilk sayım, Kirinius un Suriye valiliği zamanında yapıldı. Herkes yazılmak için kendi kentine gitti. Böylece Yusuf da, Davut un soyundan ve torunlarından olduğu için Celile nin Nasıra Kenti nden Yahudiye bölgesine, Davut un kenti Beytlehem e gitti. Orada, hamile olan nişanlısı Meryem le birlikte yazılacaktı. Onlar oradayken, Meryem in doğurma vakti geldi ve ilk oğlunu doğurdu. Onu kundağa sarıp bir yemliğe yatırdı. Çünkü handa yer yoktu. Aynı yörede, sürülerinin yanında nöbet tutarak geceyi kırlarda geçiren çobanlar vardı. Rab bin bir meleği onlara göründü ve Rab bin görkemi çevrelerini aydınlattı. Büyük bir korkuya kapıldılar. Melek onlara, Korkmayın! dedi. Size, bütün halkı çok sevindirecek bir haber müjdeliyorum: Bugün size, Davut un kentinde bir Kurtarıcı doğdu. Bu, Rab olan Mesih tir. İş te size bir işaret: Kundağa sarılmış ve yemlikte yatan bir bebek bulacaksınız. Birdenbire meleğin yanında, göksel ordulardan oluşan büyük bir topluluk belirdi. Tanrı yı överek, En yücelerde Tanrıya yücelik olsun, Yeryüzünde Onun hoşnut kaldığı insanlara Esenlik olsun! dediler. Melekler yanlarından ayrılıp göğe çekildikten sonra çobanlar birbirlerine, Haydi, Beytlehem e gidelim, Rab bin bize bildirdiği bu olayı görelim dediler. Aceleyle gidip Meryem le Yusuf u ve yemlikte yatan bebeği buldular. Onları görünce, çocukla ilgili kendilerine anlatılanları bildirdiler. Bunu duyanların hepsi, çobanların söylediklerine şaşıp kaldılar. Meryem ise bütün bu sözleri derin derin düşünerek yüreğinde saklıyordu. Çobanlar, işitip 28

gördüklerinin tümü için Tanrı yı yüceltip överek geri döndüler. Her şeyi, kendilerine anlatıldığı gibi bulmuşlardı. Günün duası Ey Rab, bizim Allahımız. Sen bu geceyi olağanüstü ışığınla ve sevincinle aydınlatıyorsun. Bize yardım et ki, ölümün gölgelediği diyarda yaşayan bizlerin üzerine senin tek Oğlun un yemliğinden parlayan ışıkta sevincinin paydaşlığında yaşayalım. Bunları İsa Mesih in, bizim Rabbimiz ve Kurtarıcımız ın, adıyla dua ediyoruz. 29

Noel Bayramı Liturji renk: beyaz İlahi tavsiyeleri 4def Mesih, Allah ın Oğlu 5def Göklerden melek seslendi 6def Yeşil ağacın dallarında Günün mezmuru Mez. 98:1-4 Yeni bir ezgi söyleyin RAB be. Çünkü harikalar yaptı, Zaferler kazandı sağ eli ve kutsal koluyla. RAB ulusların gözü önüne serdi kurtarışını, Zaferini bildirdi. İsrail halkına sevgisini, Sadakatini anımsadı; Tanrımız ın zaferini gördü dünyanın dört bucağı. Sevinç çığlıkları yükseltin RAB be, ey yeryüzündekiler! Sevinç ilahileriyle yeri göğü çınlatın! A yılı Eski Antlaşma dan Yşa 9:1-6 Bununla birlikte sıkıntı çekmiş olan ülke karanlıkta kalmayacak. Geçmişte Zevulun ve Naftali bölgelerini alçaltan Tanrı, gelecekte Şeria Irmağı nın ötesinde, Deniz Yolu nda, ulusların yaşadığı Celile yi onurlandıracak. Karanlıkta yürüyen halk Büyük bir ışık görecek; 30

Ölümün gölgelediği diyarda Yaşayanların üzerine ışık parlayacak. Ya RAB, ulusu çoğaltacak, sevincini artıracaksın. Ekin biçenlerin neşelendiği, Ganimet paylaşanların coştuğu gibi, Onlar da sevinecek senin önünde. Çünkü onlara yük olan boyunduruğu, Omuzlarını döven değneği, Onlara eziyet edenlerin sopasını paramparça edeceksin; Tıpkı Midyanlıları yenilgiye uğrattığın günkü gibi. Savaşta giyilen çizmeleri Ve kana bulanmış giysileri Yakılacak, ateşe yem olacak. Çünkü bize bir çocuk doğacak, Bize bir oğul verilecek. Yönetim onun omuzlarında olacak. Onun adı Harika Öğütçü, Güçlü Tanrı, Ebedi Baba, Esenlik Önderi olacak. Yeni Antlaşma dan 1Yu. 1:1-4 Yaşam Sözü yle ilgili olarak başlangıçtan beri var olanı, işittiğimizi, gözlerimizle gördüğümüzü, seyredip ellerimizle dokunduğumuzu duyuruyoruz. Yaşam açıkça göründü, O nu gördük ve O na tanıklık ediyoruz. Baba yla birlikte olup bize görünmüş olan sonsuz Yaşam ı size duyuruyoruz. Evet, sizin de bizlerle paydaşlığınız olsun diye gördüğümüzü, işittiğimizi size duyuruyoruz. Bizim paydaşlığımız da Baba yla ve Oğlu İsa Mesih ledir. Bunları size, sevincimiz tam olsun diye yazıyoruz. 31

Müjde * Yu. 1:1-14 Başlangıçta Söz vardı. Söz Tanrı yla birlikteydi ve Söz Tanrıydı. Başlangıçta O, Tanrı yla birlikteydi. Her ş ey O nun aracılığıyla var oldu, var olan hiçbir şey O nsuz olmadı. Yaşam O ndaydı ve yaşam insanların ışığıydı. Işık karanlıkta parlar. Karanlık onu alt edemedi. Tanrı nın gönderdiği Yahya adlı bir adam ortaya çıktı. Tanıklık amacıyla, ışığa tanıklık etsin ve herkes onun aracılığıyla iman etsin diye geldi. Kendisi ışık değildi, ama ışığa tanıklık etmeye geldi. Dünyaya gelen, her insanı aydınlatan gerçek ışık vardı. O, dünyadaydı, dünya O nun aracılığıyla var oldu, ama dünya O nu tanımadı. Kendi yurduna geldi, ama kendi halkı O nu kabul etmedi. Kendisini kabul edip adına iman edenlerin hepsine Tanrı nın çocukları olma hakkını verdi. Onlar ne kandan, ne beden ne de insan isteğinden doğdular; tersine, Tanrı dan doğdular. Söz, insan olup aramızda yaşadı. O nun yüceliğini - Baba dan gelen, lütuf ve gerçekle dolu biricik Oğul un yüceliğini - gördük. Günün duası Ey Allah, Babamız. Sen bizi mahva gitmekte olan günahkârları o kadar sevdin ki, tek Oğlun u dünyaya gönderdin, yüklerimizi O taşısın ve günahlarımızı O bağışlatsın diye. Bize Kutsal Ruhun u ver öyle ki, O nu imanla kabul edelim ve O nda kurtuluş bulalım. Bunları Oğlun İ sa Mesih in, bizim Rabbimiz ve Kurtarıcımız ın, adıyla diliyoruz. * Noel Gecesinin ayini kutlanmamışsa Müjde olarak Luk. 2:1-20 okunabilir. 32

İstefanos Günü (2. Noel Günü) Liturji renk: kızıl İlahi tavsiyeleri 19def Mesih uğruna 161 Cesur olun, kardeşlerim 123 Kal yanımda! Yaklaşıyor gece Günün mezmuru Mez. 119:81-88 İçim tükeniyor senin kurtarışını özlerken, Senin sözüne umut bağladım ben. Gözümün feri sönüyor söz verdiklerini beklemekten, Ne zaman avutacaksın beni? diye soruyorum. Dumandan kararmış tuluma döndüm, Yine de unutmuyorum kurallarını. Daha ne kadar bekleyecek kulun? Ne zaman yargılayacaksın bana zulmedenleri? Çukur kazdılar benim için Yasana uymayan küstahlar. Bütün buyrukların güvenilirdir; Haksız yere zulmediyorlar, yardım et bana! Nerdeyse sileceklerdi beni yeryüzünden, Ama ben senin koşullarından ayrılmadım. Koru canımı sevgin uyarınca, Tutayım ağzından çıkan öğütleri. 33

A yılı Eski Antlaşma dan 2Ta. 24:19-21 Kendisine dönmeleri için aralarına peygamberler gönderdi. Bu peygamberler halkı uyardılarsa da, onlara kulak asmadılar. O zaman Tanrı nın Ruhu Kâhin Yehoyada oğlu Zekeriya nın üzerine indi. Zekeriya, halkın önünde durup seslendi: Tanrı ş öyle diyor: Niçin buyruklarıma karşı geliyorsunuz? İşleriniz iyi gitmeyecek. Çünkü siz beni bıraktınız, ben de sizi bıraktım. Bunun üzerine Zekeriya ya düzen kurdular. Kralın buyruğuyla RAB bin Tapınağı nın avlusunda taşa tutup onu öldürdüler. Yeni Antlaşma dan Elç. 6:8-15, 7:51-60 Tanrı nın lütfuyla ve kudretle dolu olan İ stefanos, halk arasında büyük belirtiler ve harikalar yapıyordu. Ne var ki, Azatlılar Havrası diye bilinen havranın bazı üyeleri ve Kirene den, İskenderiye den, Kilikya dan ve Asya İ li nden bazı kişiler İ stefanos la çekişmeye başladılar. Ama İ stefanos un konuşmasındaki bilgeliğe ve Ruh a karşı koyamadılar. Bunun üzerine birkaç kişiyi el altından ayartarak onlara, Bu adamın Musa ya ve Tanrı ya karşı küfür dolu sözler söylediğini duyduk dedirttiler. Böylelikle halkı, ileri gelenleri ve din bilginlerini kışkırttılar. Gidip İstefanos u yakaladılar ve Yüksek Kurul un önüne çıkardılar. Getirdikleri yalancı tanıklar, Bu adam durmadan bu kutsal yere ve Yasa ya karşı konuşuyor dediler. Nasıralı İ sa burayı yıkacak, Musa nın bize emanet ettiği töreleri de değiştirecek dediğini duyduk. Kurul da oturanların hepsi, İstefanos a baktıklarında yüzünün bir melek yüzüne benzediğini gördüler. İstefanos ş öyle konuştu: Ey dik kafalılar, yürekleri ve kulakları sünnet edilmemiş olanlar! Siz tıpkı atalarınıza benziyorsunuz, her zaman Kutsal Ruh a karşı direniyorsunuz. Atalarınız peygamberlerin hangisine zulmetmediler ki? Adil Olan ın 34

geleceğini önceden bildirenleri de öldürdüler. Melekler aracılığıyla buyrulan Yasa yı alıp da buna uymayan sizler, şimdi de Adil Olan a ihanet edip O nu katlettiniz! Kurul üyeleri bu sözleri duyunca öfkeden kudurdular, İstefanos a karşı dişlerini gıcırdattılar. Kutsal Ruh la dolu olan İstefanos ise, gözlerini göğe dikip Tanrı nın görkemini ve Tanrı nın sağında duran İsa yı gördü. Bakın dedi, Göklerin açıldığını ve İnsanoğlu nun Tanrı nın sağında durmakta olduğunu görüyorum. Bunun üzerine kulaklarını tıkayıp çığlıklar atarak hep birlikte İstefanos a saldırdılar. Onu kentten dışarı atıp taşa tuttular. İstefanos a karşı tanıklık etmiş olanlar, kaftanlarını Saul adlı bir gencin ayaklarının dibine bıraktılar. İ stefanos taş yağmuru altında, Rab İsa, ruhumu al! diye yakarıyordu. Sonra diz çökerek yüksek sesle ş öyle dedi: Ya Rab, bu günahı onlara yükleme! Bunu söyledikten sonra gözlerini yaşama kapadı. Müjde Mat. 23:34-39 İşte bunun için size peygamberler, bilge kişiler ve din bilginleri gönderiyorum. Bunlardan kimini öldürecek, çarmıha gereceksiniz. Kimini havralarınızda kamçılayacak, kentten kente kovalayacaksınız. Böylelikle, doğru kişi olan Habil in kanından, tapınakla sunak arasında öldürdüğünüz Berekya oğlu Zekeriya nın kanına kadar, yeryüzünde akıtılan her doğru kişinin kanından sorumlu tutulacaksınız. Size doğrusunu söyleyeyim, bunların hepsinden bu kuşak sorumlu tutulacaktır. Ey Yeruşalim! Peygamberleri öldüren, kendisine gönderilenleri taşlayan Yeruşalim! Tavuğun civcivlerini kanatları altına topladığı gibi ben de kaç kez senin çocuklarını toplamak istedim, ama siz istemediniz. Bakın, eviniz ıssız bırakılacak! Size şunu söyleyeyim: Rab bin adıyla gelene övgüler olsun! diyeceğiniz zamana dek beni bir daha görmeyeceksiniz. 35

Günün duası Ey Allah, göksel Babamız. Biz Kurtarıcımız ın doğum bayramını kutlayabilmemiz için sana teşekkür ediyoruz. Yüreklerimizi O nun sevgisiyle doldur öyle ki, biz de şehit olan İstefanos gibi düşmanlarımız için dua edip onları bağışlayabilelim. Bizi güçlendir öyle ki, sözlerle ve eylemlerle Oğlun a tanıklık edelim, direnç ve nefretle karşılaştığımız zaman bile. Bunları Rab İsa nın adıyla dua ediyoruz; O, seninle ve Kutsal Ruh la birlikte ezelden ebede kadar yaşayacak ve egemenlik sürecektir. 36

Masum Çocuklar Günü (4. Noel Günü) Liturji renk: beyaz veya kızıl İlahi tavsiyeleri 121 Küçük bebek Musa 162 Savaş var, kilise şeytana karşı Günün mezmuru Mez. 124 RAB bizden yana olmasaydı, Desin şimdi İsrail: RAB bizden yana olmasaydı, İnsanlar bize saldırdığında, Diri diri yutarlardı bizi, Öfkeleri bize karşı alevlenince. Sular silip süpürürdü bizleri, Seller geçerdi üzerimizden. Kabaran sular Aşardı başımızdan. Övgüler olsun Bizi onların ağzına yem etmeyen RAB be! Bir kuş gibi Kurtuldu canımız avcının tuzağından, Kırıldı tuzak, kurtulduk. Yeri göğü yaratan RAB bin adı yardımcımızdır. 37

A yılı Eski Antlaşma dan Çık 1:22-2:10 Bunun üzerine firavun bütün halkına buyruk verdi: Doğan her İbrani erkek çocuk Nil e atılacak, kızlar sağ bırakılacak. Levili bir adam kendi oymağından bir kızla evlendi. Kadın gebe kaldı ve bir erkek çocuk doğurdu. Güzel bir çocuk olduğunu görünce, onu üç ay gizledi. Daha fazla gizleyemeyeceğini anlayınca, hasır bir sepet alıp katran ve ziftle sıvadı. İçine çocuğu yerleştirip Nil kıyısındaki sazlığa bıraktı. Çocuğun ablası kardeşine ne olacağını görmek için uzaktan gözlüyordu. O sırada firavunun kızı yıkanmak için ırmağa indi. Hizmetçileri ırmak kıyısında yürüyorlardı. Sazların arasındaki sepeti görünce, firavunun kızı onu getirmesi için hizmetçisini gönderdi. Sepeti açınca ağlayan çocuğu gördü. Ona acıyarak, Bu bir İbrani çocuğu dedi. Çocuğun ablası firavunun kızına, Gidip bir İ brani sütnine çağırayım mı? diye sordu, Senin için bebeği emzirsin. Firavunun kızı, Olur diye yanıtladı. Kız gidip bebeğin annesini çağırdı. Firavunun kızı kadına, Bu bebeği al, benim için emzir, ücretin neyse veririm dedi. Kadın bebeği alıp emzirdi. Çocuk büyüyünce, onu geri getirdi. Firavunun kızı çocuğu evlat edindi. Onu sudan çıkardım diyerek adını Musa koydu. Yeni Antlaşma dan Va. 12:1-6, 13-17 Gökte olağanüstü bir belirti, güneşe sarınmış bir kadın göründü. Ay ayaklarının altındaydı, başında on iki yıldızdan oluşan bir taç vardı. Kadın gebeydi. Doğum sancıları içinde kıvranıyor, feryat ediyordu. Ardından gökte başka bir belirti göründü: Yedi başlı, on boynuzlu, kızıl renkli büyük bir ejderhaydı bu. Yedi başında yedi taç vardı. Kuyruğuyla gökteki yıldızların üçte birini sürükleyip yeryüzüne attı. Sonra doğum yapmak üzere olan kadının önünde durdu; kadın 38

doğurur doğurmaz ejderha çocuğu yutacaktı. Kadın bir oğul, bütün ulusları demir çomakla güdecek bir erkek çocuk doğurdu. Çocuk hemen alınıp Tanrı ya, Tanrı nın tahtına götürüldü. Kadınsa çöle kaçtı. Orada bin iki yüz altmış gün beslenmesi için Tanrı tarafından hazırlanmış bir yeri vardı. Ejderha yeryüzüne atıldığını görünce, erkek çocuğu doğuran kadını kovalamaya başladı. Yılanın önünden çöle, üç buçuk yıl besleneceği yere uçup kaçabilmesi için kadına büyük kartal kanatları verildi. Yılan ağzından, kadını selle süpürüp götürmek için onun ardından ırmak gibi su akıttı. Ama yeryüzü, ağzını açıp ejderhanın ağzından akıttığı ırmağı yutarak kadına yardım etti. Bunun üzerine ejderha kadına öfkelendi. Kadının soyundan geriye kalanlarla, Tanrı nın buyruklarını yerine getirip İsa ya tanıklıklarını sürdürenlerle savaşmaya gitti. Denizin kıyısında dikilip durdu. Müjde Mat. 2:13-21 Yıldızbilimciler gittikten sonra Rab bin bir meleği Yusuf a rüyada görünerek, Kalk! dedi, Çocukla annesini al, Mısır a kaç. Ben sana haber verinceye dek orada kal. Çünkü Hirodes öldürmek için çocuğu aratacak. Böylece Yusuf kalktı, aynı gece çocukla annesini alıp Mısır a doğru yola çıktı. Hirodes in ölümüne dek orada kaldı. Bu, Rab bin peygamber aracılığıyla bildirdiği ş u söz yerine gelsin diye oldu: Oğlumu Mısır dan çağırdım. Hirodes, yıldızbilimciler tarafından aldatıldığını anlayınca çok öfkelendi. Onlardan öğrendiği vakti göz önüne alarak Beytlehem ve bütün yöresinde bulunan iki ve iki yaşından küçük erkek çocukların hepsini öldürttü. Böylelikle Peygamber Yeremya aracılığıyla bildirilen şu söz yerine gelmiş oldu: Rama da bir ses duyuldu, Ağlayış ve acı feryat sesleri! Çocukları için ağlayan Rahel Avutulmak istemiyor. 39

Çünkü onlar yok artık! Hirodes öldükten sonra, Rab bin bir meleği Mısır da Yusuf a rüyada görünerek, Kalk! dedi, Çocukla annesini al, İsrail e dön. Çünkü çocuğun canına kıymak isteyenler öldü. Bunun üzerine Yusuf kalktı, çocukla annesini alıp İsrail e döndü. Günün duası Ey her ş eye kadir, kutsal Allah. Bugün Kral Hirodes in senin tek Oğlun a karşı duyduğu nefret ve korkudan ötürü ölen çocukları anıyoruz. Lütfunda bugün bile işkence edilen ve öldürülen bütün çocukları hatırla. Bunları Noel çocuğunun, Rabbimiz İ sa Mesih in adıyla dua ediyoruz. 40

Noel den 1. Pazar Günü Liturji renk: beyaz İlahi tavsiyeleri 149 Tanrı nın seçtiklerini 261 Sevgi olan Tanrı diyor Günün mezmuru Mez. 71:14-19 Ama ben her zaman umutluyum, Sana övgü üstüne övgü dizeceğim. Gün boyu senin zaferini, Kurtarışını anlatacağım, Ölçüsünü bilmesem de. Ey Egemen RAB, gelip yiğitliklerini, Senin, yalnız senin zaferini duyuracağım. Ey Tanrı, çocukluğumdan beri beni sen yetiştirdin, Senin harikalarını hâlâ anlatıyorum. Yaşlanıp saçlarıma ak düşse bile Terk etme beni, ey Tanrı, Gücünü gelecek kuşağa, Kudretini sonrakilere anlatana dek. Ey Tanrı, doğruluğun göklere erişiyor, Büyük işler yaptın, Senin gibisi var mı, ey Tanrı? 41

A yılı Eski Antlaşma dan Yşa. 49:13-16 Ey gökler, sevinçle haykırın, Neşeyle coş, ey yeryüzü! Ey dağlar, sevinç çığlıklarına katılın, Çünkü RAB halkını avutacak, Ezilene merhamet gösterecek. Oysa Siyon, RAB beni terk etti, Rab beni unuttu diyordu. Ama RAB, Kadın emzikteki çocuğunu unutabilir mi? diyor, Rahminden çıkan çocuktan sevecenliği esirger mi? Kadın unutabilir, Ama ben seni asla unutmam. Bak, adını avuçlarıma kazıdım, Duvarlarını gözlüyorum sürekli. Yeni Antlaşma dan Gal. 4:1-7 Şunu demek istiyorum: Mirasçı her şeyin sahibiyse de, çocuk olduğu sürece köleden farksızdır. Babasının belirlediği zamana dek vasilerin, vekillerin gözetimi altındadır. Bunun gibi, biz de ruhsal yönden çocukken, dünyanın temel ilkelerine bağlı yaşayan kölelerdik. Ama zaman dolunca Tanrı, Yasa altında olanları özgürlüğe kavuşturmak için kadından doğan, Yasa altında doğan öz Oğlu nu gönderdi. Öyle ki, bizler oğulluk hakkını alalım. Oğullar olduğunuz için Tanrı öz Oğlu nun Abba! Baba! diye seslenen Ruhu nu yüreklerinize gönderdi. Bu nedenle artık köle değil, oğullarsınız. Oğullar olduğunuz için de Tanrı sizi aynı zamanda mirasçı yaptı. 42

Müjde Luk. 2:33-40 İsa nın annesiyle babası, O nun hakkında söylenenlere şaş tılar. Şimon onları kutsayıp çocuğun annesi Meryem e ş öyle dedi: Bu çocuk, İ srail de birçok kişinin düşmesine ya da yükselmesine yol açmak ve aleyhinde konuşulacak bir belirti olmak üzere belirlenmiştir. Senin kalbine de adeta bir kılıç saplanacak. Bütün bunlar, birçoklarının yüreğindeki düşüncelerin açığa çıkması için olacak. Anna adında çok yaşlı bir kadın peygamber vardı. Aşer oymağından Fanuel in kızıydı. Genç kız olarak evlenip kocasıyla yedi yıl yaşadıktan sonra dul kalmıştı. Şimdi seksen dört yaşındaydı. Tapınaktan ayrılmaz, oruç tutup dua ederek gece gündüz Tanrı ya tapınırdı. Tam o sırada ortaya çıkan Anna, Tanrı ya şükrederek Yeruşalim in kurtuluşunu bekleyen herkese İ sa dan söz etmeye başladı. Yusuf la Meryem, Rab bin Yasası nda öngörülen her şeyi yerine getirdikten sonra Celile ye, kendi kentleri Nasıra ya döndüler. Çocuk büyüyor, güçleniyor ve bilgelikte yetkinleşiyordu. Tanrı nın lütfu O nun üzerindeydi. Günün duası Ey kutsal Allah, sevgili göksel Baba. Oğlun un doğum bayramını sevinçle kutlayabildik. Bize yardım et öyle ki, Rab İ sa da bize armağan ettiğin bu sözle anlatılamayan lütfu kabul edelim. Yardım et ki, O nun diri ve bize yakın olduğunu daha iyi anlayalım, öyle ki Şimon ve Anna gibi sana Kurtarıcımız için ş ükredelim. Bunları O nun adıyla dua ediyoruz; O, seninle ve Kutsal Ruh la birlikte ezelden ebede kadar yaşayacak ve egemenlik sürecektir. 43

Yılbaşı Liturji renk: beyaz İlahi tavsiyeleri 206 İsa adı sönmez asla 34 Sonsuz olanım der, benim adım 32 İmanuel, İmanuel 21def Hamtlar sana yer ve göğün Babası Günün mezmuru Mez. 8 Ey Egemenimiz RAB, Ne yüce adın var yeryüzünün tümünde! Gökyüzünü görkeminle kapladın. Çocukların, hatta emziktekilerin sesiyle Set çektin hasımlarına, Düşmanı, öç alanı yok etmek için. Seyrederken ellerinin eseri olan gökleri, Oraya koyduğun ayı ve yıldızları, Soruyorum kendi kendime: İnsan ne ki, onu anasın, Ya da insanoğlu ne ki, ona ilgi gösteresin? Nerdeyse bir tanrı yaptın onu, Başına yücelik ve onur tacını koydun. Ellerinin yapıtları üzerine onu egemen kıldın, Her şeyi ayaklarının altına serdin; Davarları, sığırları, Yabanıl hayvanları, Gökteki kuşları, denizdeki balıkları, Denizde kıpırdaşan bütün canlıları. Ey Egemenimiz RAB, 44

Ne yüce adın var yeryüzünün tümünde! A yılı Eski Antlaşma dan Say. 6:22-27 RAB Musa ya şöyle dedi: Harun la oğullarına de ki, İsrail halkını şöyle kutsayacaksınız. Onlara diyeceksiniz ki, RAB sizi kutsasın Ve korusun; RAB aydın yüzünü size göstersin Ve size lütfetsin; RAB yüzünü size çevirsin Ve size esenlik versin. Böylece kâhinler İ srail halkını adımı anarak kutsayacaklar. Ben de onları kutsayacağım. Yeni Antlaşma dan Elç. 4:8-12 O zaman Kutsal Ruh la dolan Petrus onlara ş öyle dedi: Halkın yöneticileri ve ileri gelenler! Eğer bugün bir hastaya yapılan iyilik nedeniyle bizden hesap soruluyor ve bu adamın nasıl iyileştiği soruşturuluyorsa, hepiniz ve bütün İsrail halkı ş unu bilin: Bu adam, sizin çarmıha gerdiğiniz, ama Tanrı nın ölümden dirilttiği Nasıralı İsa Mesih in adı sayesinde önünüzde sapasağlam duruyor. İsa, Siz yapıcılar tarafından hiçe sayılan, Ama köşenin baş taşı durumuna gelen taş tır. Başka hiç kimsede kurtuluş yoktur. Bu göğün altında insanlara bağışlanmış, bizi kurtarabilecek başka hiçbir ad yoktur. 45

Müjde Luk. 2:21 Sekizinci gün, çocuğu sünnet etme zamanı gelince, O na İ sa adı verildi. Bu, O nun anne rahmine düşmesinden önce meleğin kendisine verdiği isimdi. Günün duası Ey Rab, bizim Allahımız. Kendi Oğlun senin iradene göre bizim için Yasa altında doğdu ve Yasan uyarınca bizim yerimizde sünnet edildi. Bize lütfunu ver ki, imanda sünnet edilmiş yürekle Rab İsa nın adına güvenelim, başlayan yeni yılda ve yaşamımızın sonuna kadar O na Kurtarıcımız olarak hizmet edelim. Bunları O nun aracılığıyla diliyoruz; O, seninle ve Kutsal Ruh la birlikte ezelden ebede kadar yaşayacak ve egemenlik sürecektir. 46

Noel den 2. Pazar Günü Liturji renk: beyaz İlahi tavsiyeleri 155 Mesih tek temelidir 270 Fakat önce O nun krallığını Günün mezmuru Mez. 84:1-7, 10-12 Ey Her Şeye Egemen RAB, Ne kadar severim konutunu! Canım senin avlularını özlüyor, İçim çekiyor, Yüreğim, bütün varlığım Sana, yaşayan Tanrıya sevinçle haykırıyor. Kuşlar bile bir yuva, Kırlangıç, yavrularını koyacak bir yer buldu Senin sunaklarının yanında, Ey Her Şeye Egemen RAB, Kralım ve Tanrım! Ne mutlu senin evinde oturanlara, Seni sürekli överler! Ne mutlu gücünü senden alan insana! Aklı hep Siyonu ziyaret etmekte. Baka Vadisi nden geçerken, Pınar başına çevirirler orayı, İlk yağmurlar orayı berekete boğar. Gittikçe güçlenir, Siyon da Tanrı nın huzuruna çıkarlar. Senin avlularında bir gün, Başka yerdeki bin günden iyidir; Kötülerin çadırında yaşamaktansa, 47

Tanrım ın evinin eşiğinde durmayı yeğlerim. Çünkü RAB Tanrı bir güneş, bir kalkandır. Lütuf ve yücelik sağlar; Dürüstçe yaşayanlardan hiçbir iyiliği esirgemez. Ey Her Şeye Egemen RAB, Ne mutlu sana güvenen insana! A yılı Eski Antlaşma dan 1Kr. 8:20, 27-30 Süleyman şöyle konuştu: RAB verdiği sözü yerine getirdi. RAB bin sözü uyarınca, babam Davut tan sonra İ srail tahtına ben geçtim ve İsrail in Tanrısı RAB bin adına tapınağı ben yaptırdım. Tanrı gerçekten yeryüzünde yaşar mı? Sen göklere, göklerin göklerine bile sığmazsın. Benim yaptığım bu tapınak ne ki! Ya RAB Tanrım, kulunun bugün ettiği duayı, yalvarışı işit; duasına ve yakarışına kulak ver. Gözlerin gece gündüz, Orada bulunacağım! dediğin bu tapınağın üzerinde olsun. Kulunun buraya yönelerek ettiği duayı işit. Buraya yönelerek dua eden kulunun ve halkın İsrail in yalvarışını işit. Göklerden, oturduğun yerden kulak ver; duyunca bağışla. Yeni Antlaşma dan İbr. 3:1-6 Bunun için, göksel çağrıya ortak olan kutsal kardeşlerim, dikkatinizi açıkça benimsediğimiz inancın elçisi ve başkâhini İ sa ya çevirin. Musa Tanrı nın bütün evinde Tanrı ya nasıl sadık kaldıysa, İ sa da kendisini görevlendirene sadıktır. Evi yapan nasıl evden daha çok saygı görürse, İ sa da Musa dan daha büyük yüceliğe layık sayıldı. Her evin bir yapıcısı vardır, her ş eyin yapıcısı ise Tanrı dır. Musa, gelecekte söylenecek sözlere tanıklık etmek için Tanrı nın bütün evinde bir hizmetkâr olarak sadık kaldı. Oysa Mesih, O nun evi 48

üzerinde yetkili oğul olarak sadıktır. Eğer cesaretimizi ve övündüğümüz umudu gevşemeden sonuna dek sürdürürsek, O nun evi biziz. Müjde Luk. 2:41-52 İsa nın annesi babası her yıl Fısıh Bayramı nda Yeruşalim e giderlerdi. İsa on iki yaşına gelince, bayram geleneğine uyarak yine gittiler. Bayramdan sonra eve dönerlerken küçük İ sa Yeruşalim de kaldı. Bunu farketmeyen annesiyle babası, çocuğun yol arkadaşlarıyla birlikte olduğunu sanarak bir günlük yol gittiler. Sonra O nu akrabalar ve dostlar arasında aramaya başladılar. Bulamayınca O nu araya araya Yeruşalim e döndüler. Üç gün sonra O nu tapınakta buldular. Din öğretmenleri arasında oturmuş, onları dinliyor, sorular soruyordu. O nu dinleyen herkes, zekâsına ve verdiği yanıtlara hayran kalıyordu. Annesiyle babası O nu görünce şaş ırdılar. Annesi, Çocuğum, bize bunu niçin yaptın? Bak, babanla ben büyük kaygı içinde seni arayıp durduk dedi. O da onlara, Beni niçin arayıp durdunuz? dedi. Babamın evinde bulunmam gerektiğini bilmiyor muydunuz? Ne var ki onlar ne demek istediğini anlamadılar. İsa onlarla birlikte yola çıkıp Nasıra ya döndü. Onların sözünü dinlerdi. Annesi bütün bu olup bitenleri yüreğinde sakladı. İsa bilgelikte ve boyda gelişiyor, Tanrı nın ve insanların beğenisini kazanıyordu. Günün duası Ey kutsal Allah, sevgili göksel Baba. Oğlun İsa Mesih daha küçükken bize sana giden yolu gösterdi. Kutsal Ruh bizi de tapınağa, senin cemaatinin ortasına, götürsün öyle ki, Oğlun u kutsal sözünde ve sakramentlerde karşılayabilelim ve böylece kurtuluşa kavuşalım. Bunları O nun aracılığıyla diliyoruz; O, seninle ve Kutsal Ruh la birlikte ezelden ebede kadar yaşayacak ve egemenlik sürecektir. 49