KLİMA NEDİR? NASIL ÇALIŞIR? NE YAPAR? İhtiyaca ve amaca göre bulunduğu ortamı konfor şartlarına getiren veya konfor şartlarında tutan cihazlara klima denir. Klima cihazları genel olarak, her hangi bir ortamda uygun konfor şartlarını oluşturmak için dört temel görev yaparlar. 1. SOĞUTMA 2. TMA 3. NEM KONTROLÜ 4. HAVANIN SİRKÜLÂSYONU, TEMİZLİĞİ ve TAZELENMESİ **Sıvılar buharlaşırken çevreden ısı çekerler. Bu işlem çevre sıcaklığının düşmesine neden olur. Isı kaybının neden olduğu sıcaklık düşmesine ya da sıcaklık azalmasına SOĞUMA, bu işlemede SOĞUTMA adı verilir. Klima sistemleri temel olarak bir soğutma cihazıdır. Bir buzdolabı gibi! Klimalar genel olarak sadece soğutma veya heat-pump (ısıtma-soğutma) olarak çalışmaktadırlar. Klimaların bu iki fonksiyonu da gerçekleştirebilmesi için 2 farklı çevrim söz konusudur. SOĞUTMA ÇEVRİMİ TMA ÇEVRİMİ Farklı klima sistemleri mevcuttur. Split (ayrık) klimalar, paket tipi klimalar vb. KLİMALARDA KULLANILAN SOĞUTUCU GAZLARIN BAŞLICALARI; 1- R 22 gaz -Kullanımı kısıtlandı 2- R 407 C gaz -Çevre dostu 3- R 410 A gaz -Çevre dostu 4- R 134 A gaz -Çevre dostu 1/5
**SOĞUTMA ÇEVRİMİ KOMPRESÖR 71 ºC 93 ºC 7 ºC 54 ºC Sıvı yoğunlaşmaya başlar 4 ºC 38 ºC Dış hava 24 ºC İç hava 54 ºC Kondenser 54ºC Evaporatör 4ºC Doymuş sıvı 49 ºC GENLEŞME VALFİ 4 ºC 45 ºC SOĞUTMA ÇEVRİMİNDE BULUNAN ANA ELEMANLAR; 1*KOMPRESÖR 2*KONDENSER 3*EVAPORATÖR 4*GENLEŞME VALFİ **SPLİT KLİMALAR DIŞ ORTAM İÇ ORTAM 2/5
Split klima 1 adet iç ünite ve 1 adet dış üniteden oluşan klimaya denir, kompresör çalışma şekline göre ikiye ayrılır; 1*İnverter olmayan split klima 2*İnverter split klima Bunları kısaca açıklarsak; 1*İnverter olmayan split klima: on-off çalışan sistemlerdir, kapasitesi değişmez, kompresör ya tam kapasiteyle çalışır ya da tümüyle kapalı haldedir. Örneğin 12.000 Btu/h (Btu British Thermal Unit kısaltılmışıdır. İngiliz sıcaklık birimidir, Btu/h 1 saatte cihazın vermiş olduğu ısıyı ifade eder.) kapasiteli bir klimamız var klimamız çalışırken ortamda ihtiyacımız 5.000 btu/h olsa bile klima 12.000 Btu/h olarak çalışır. 2*İnverter split klima: Kompresör devri otomatik olarak değişen klimadır, cihazın etiket değerinde belirtilen minimum ve maksimum kapasite aralıklarında, ihtiyaca uygun olarak kapasitesini ayarlar.örneğin 12.000 btu/h kapasiteli inverter klimamız var, bu cihazın minimum kapasitesi 2.500 btu/h, maksimum kapasitesi ise 12.500 btu/h olsun, Ortamdaki ihtiyaç 5.000 btu/h ise klima sadece 5.000 btu/h kapasite ile çalışır. İnverter klimanın en büyük avantajı daha az enerji tüketmesidir bu oran normal split klimaya göre % 40 50 lere varan bir enerji tasarrufu sağlar. Şimdi Split klimaların yapılış şekillerine göre tiplerini öğrenelim; 1*Duvar tipi split klimalar 2*Gizli tavan tipi split klimalar 3/5
3*Dört yöne üflemeli kaset tipi split klimalar 4*Yer-Tavan tipi split klimalar 5*Salon tipi split klimalar Burada belirtilen tipler dışında markalara göre farklı tipdeki klimalar mevcuttur, fakat en fazla kullanılan tipler yukarıda belirtilen tiplerdir. 4/5
**MULTİ KLİMALAR Multi split- çoklu split anlamına gelmekte olup, birebir split klimalarda olduğu gibi bir tek dış ünitesi bulunmakta buna karşılık birden fazla iç ünite bu tek dış üniteye bağlanmaktadır. Böylece dış ünitelerin yerleştirlmesinden doğacak yer sıkıntısı ya da bina dışında oluşacak çirkin görüntü önlemektedir. Herbir oda birbirinden bağımsız kontrol edilebilmektedir. 9 adete kadar iç ünite bağlanabilen çeşitli multi sistem seçenekleri bulunmaktadır. Geçmişte inverter olmayan multi klimalar bulunmakta idi, fakat günümüzde multi klimaların üretiminin hemen hemen hepsi inverter kompresörlü olarak imalat edilmektedir. Uygulama şekline göre 2 çeşittir birincisi her iç ünite için dış üniteden ayrı ayrı boru çekilen multi klimalar, ikincisi ise dağıtım kutusu kullanılan multi klimalardır. Bu cihazlarda dış üniteden tek boru çıkar, daıtım kutusuna tek boru girer, dağıtım kutusundan sonra her iç üniteye ayrı ayrı boru çekilir. Multi klimalarda kullanılan iç üniteler aşağıdaki gibidir; 1-Duvar tipi iç ünite 2-Yer-tavan tipi iç ünite 3-Dört yöne üflemeli kaset tipi iç ünite 4-İki yöne üflemeli kaset tipi iç ünite 5-Bir yöne üflemeli kaset tipi iç ünite 6-Gizli tavan tipi iç ünite 5/5