AR-GE İNOVASYON YÖNETİMİ VE DEVLET DESTEKLE İ. Doç. Dr. erdal TEMEL, EÜ. EBİLTEM-TTO

AR-GE İNOVASYON YÖNETİMİ VE DEVLET DESTEKLE İ Doç. Dr. erdal TEMEL, EÜ. EBİLTEM-TTO Eylül, Aydı

HE KESİN YAPAMADIĞI

FA KLI OLABİLMEK

BU DA FA KLI OLABİLMEK

PAZARLAMA!!!! Ama en gelişmiş modeller hemen piyasaya sürülmez ya

SATIŞ TEKNİKLE İ Tabii Tüketiciyi İkna Edebilmek Önemli

YENİLİKÇİ ÇÖ)ÜMLE

YENİLİKÇİ SÜ EÇ

YENİLİKÇİ Ü ÜN

MERAK VE CESARET

İSK

İ ovasyo Nedir? Yeni fikirlerin ticari bir yarara dö üştürül esi süreci, Farklı, değişik ve yeni fikirler geliştirerek u ları uygula ası, Yeni fikirlerin aşarılı bir şekilde uygulamaya dö üştürül esi, Yeni fikirlerin fırsata ve bu fırsatları da uygulamaya aktarıl ası, Ar-Ge, parayı bilgiye dö üştür ek iken; yenilik, bilgiyi paraya dö üştür ektir. gibi farklı ta ı lar yapıl aktadır.

Buluş ve Ye ilik Karşılaştır ası Howe dikiş makinesini icat etti, ancak bunu bir inovasyona dö üştüre Singer ol uştur; Spangler elektrikli süpürgeyi icat et iştir, ancak Hoover bunu ilk ticari ürün haline getirdi; Paterson DO u geliştirdi, ancak Gates hakları ı satı alarak ($25,000!) IBM e lisa sla ıştır.

Araştır a ve Geliştir e Ar-Ge) Ar-Ge Te el araştır a, Yeni bilimsel bilgi, Pazardan çok uzak Toplam bilgi, Prototip, Patentlenebilir ürün Pazara çok yakı

Ar-Ge, Buluş ve İ ovasyo

İ ovasyo Nede Ö e lidir? Çünkü; İ o asyo çalış aları ı yoğu olduğu bölge ve ülkelerde işsizlik ora ı düşük ve toplum refahı yüksektir, İ o asyo çalış aları ı olduğu bölgelerde geleneksel ürünlerin yerine, katma değeri yüksek teknolojik ürünler üretilmektedir, İ o asyo yapan fir aları karlılık ora ları diğer firmalara göre daha yüksektir, İ o asyo çalış aları fir aları ticari perfor a sı ı ve rekabet gücünü yükseltmektedir, İ o asyo yapmayan firmalar, bölgeler ve ülkeler geleceklerini riske at aktadırlar, İ o asyo firmalar arası rekabette en belirleyici unsurdur.

İ ovasyo ve İş Dü yası İ o asyo u iş dü yası daki yeri i e ö e i i göstere ör eklerde irkaçı; «İşlet eleri iki görevi vardır; i ovasyo ve pazarla a" Peter F Drucker Yaratı ılık ye i şeyler düşü ektir. İ ovasyo ise ye i şeyler yap aktır. Theodore Le itt a age e t guru İ ovasyo Lider ile Takipçiyi belirler. te e Jo s

İ ovasyo u etkileri Rekabet, talep ve pazar Modası geç iş ürü leri yeri e ye ileri i ko ası Mevcut ürün ve hizmet yelpazesinin ge işletil esi Çe re dostu ürü leri geliştiril esi Pazar payı ı artırıl ası eya koru ası Yeni pazarlara girilmesi Ürü ü ta ı ırlığı ı artırıl ası Müşteri ihtiyaçları a hızlı e ap verilmesi Üretim ve arz Ürün ve hizmetlerin kalitelerinin artırıl ası Üreti es ekliği i artırıl ası Üreti kapasitesi i artırıl ası İşçi aliyetleri i düşürül esi Girdi aliyetleri i azaltıl ası Tasarı aliyetleri i azaltıl ası İş orta ı ı iyileştiril esi Çalışa lar arası da iletişi i iyileştiril esi e diğer iri ler ile iş irliği i geliştiril esi Diğer iri ler ile ilgi paylaşı ı artırıl ası Farklı üşteri ihtiyaçları ı tespit edilebilmesi ve cevap verilebilmesi Müşteriler ile etki iletişi e iş irliği i sağla ası Çalış a şartları ı iyileştiril esi Diğer Çevreye olan olumsuz etkilerin azaltıl ası, Standartlara uyum.

İNOVASYONUN TÜ LE İ

İ ovasyo Türleri Ürün İ ovasyo u (Product Innovation): Yeni bir ürün veya hizmetin su ul ası, pazara sürülmesi, veya talebini artır aya yönelik olarak mevcut bir ürün ve hizmette değişiklikler yapıl asıdır. Burada yapıla değişiklikler her süreçte ola ile eği gibi ürünün her aşa ası da da olabilir. Temel girdilerin değiş esi de görsel olarak tasarla ası a kadar geçen süreçteki yapıla ak yenilikler. Süreç İ ovasyo u (Process Innovation): Bir firma ve/veya kurumun ürün ve hizmetlerin üretim ve sunum süreçlerinde yaptıkları yenilikler ve değişikliklerdir. Ör eği ; Bir araç üretim sürecinde ve/ veya yönteminde yapıla değişiklikler, bir hizmetin su ul ası da yapıla süre kısaltıl ası vb. Pazarlama İ ovasyo u (Marketing Innovation): Ürün tasarı ı da, a alajı da, sunumunda ve fiyatı da, yeni veya önemli düzeyde değiştiril iş/iyileştiril iş pazarlama yöntemleridir. Ör eği ; bir ürünün a alajı üzerinde yapıla üzerinden piyasaya su ul ası vb. iyileştir eler, ürünün farklı fiyatlar Organizasyonel İ ovasyo (Organizational Innovation): Bir işlet e i mevcut organizasyonel yapısı ı iyileştiril esi ve diğer kurumlar ile iletişi i i iyileştiril esi a a ı ile yeni yönetmeler getirilmesidir. Ör eği ; iş bölümü ve uz a laş a.

İ ovasyo u Derecesi Radikal İ ovasyo : Mevcut ürün ve sistemden çok farklı olan ve bu ürünlerin yerini alacak bir ürün ve/veya hizmetin oluşturul ası. Ör eği : Kablosuz iletişi araçlar, elektrikli otomobil.. Adı sal/kıs i İ ovasyo : Mevcut ürün veya hizmetler üzerinde yapıla küçük ve sı ırlı yeniliklerdir. Ör eği : Cep telefo ları a dahil edilen kamera sistemleri, Daha yüksek çözünürlü TV ler vb.

Radikal İ ovasyo

Adı sal İ ovasyo

Ürü de İ ovasyo

İ ovasyo u Seviyesi İşlet e için Yeni: Başka firmalar tarafı da kulla ıla veya üretilen bir ürün veya hizmetin, bir firmada ilk defa üretilmesi veya kulla ıl asıdır. Bu tip yenilik genellikle adı sal inovasyon ile so uçla ır ve ortalama olarak 6,5 ay sürer. Pazar/Sanayi için Yeni: Farklı pazarlarda kulla ıla /üretile bir ürün veya hizmetin yeni bir pazarda üretilmesi, uygulamaya ko ul asıdır. Bu tür inovasyon adı sal ve radikal inovasyonun karışı ıdır. İşlet eler bu inovasyon türünü ancak yeni ürünlerinin pazarda fırsat yarata ağı ı düşü ürlerse hedeflerler. Bu inovasyon ortalama olarak 14 ay sürer. Dünya için Yeni: Daha önce dü ya ı hiçbir yerinde ve ala ı da hiç olmayan bir ürün ve hizmetin ilk defa pazara su ul asıdır. Bu inovasyon türü kendine özgü ve radikal inovasyon. Pazarda buna benzer hiçbir ürün yoktur ve ortalama olarak 24 ay sürer.

Radikal İ ovasyo Geliştiril e Süresi Radikal Teknoloji Geliştiril e Süresi Wireless technology 19 yıl Gillette Sensor Razor 13 yıl Boeing 767 12 yıl Fiber Optic technology 11 yıl 26

İ ovasyo Faaliyetleri i Ge el Özellikleri Çok za a alır Başarılı ir proje oluştur ak içi e az yıla ihtiyaç duyul aktadır, Ser aye yoğu İlaç sa ayi e pahalı Ar-Ge har a ası ı yapıldığı sektördür, Riskli bir faaliyettir, 1/3.000 proje a ak aşarılı ir ürü olarak Pazar ile uluşur, Bilgi ve yetenek gerektiren bir faaliyettir.

İ ovasyo İçin Gerekli Ortam Bir bölgede inovasyon (yenilik) ekonomisinin var ol ası için; Araştırı ı i sa gü ü e, Yeni fikirlerin üretilmesine, Fikirleri yayıl ası ı sağlaya orta a/ara yüzey kuruluşlara, Girişi i i sa gü ü e girişi ser ayesi e İ o asyo e Ar-Ge yi destekleyen mekanizmalara, ihtiyaç ardır.

İ ovasyo u 5 Şartı 1. Sorgulama: Buluşçu daima «neden», «asıl» ve «ne için» diye sor alıdır, 2. Gözlemleme: Buluşçu daima çevreyi gözlemlemeli ve ihtiyaçları belirlemelidir, 3. Networking: Networkler mucidin en değerli kay ağıdır. It does not matter who you are, it matters who you know, 4. Deneme isteği: Buluşçu herhangi bir şeyi icat etmenin ya da yenilik getirmenin kolay bir iş ol adığı ı bilmelidir. Bu sebeple faklı deneyler ve yoru la aları gereklidir, 5. İlişkile dir e: Buluşçu farklı konular arası da ağla tılar kur alı ve sonuç alabilmelidir.

İşlet eleri Nasıl İ ovatif Yapabiliriz? Farkı dalık çalış aları, Uzun dönemli stratejiler, Proje yönetimi becerileri, Yenilik ve Ar-Ge için finansal kaynaklar, Ar-Ge Takı ı, İş ölü ü Bütçe tahsisi, Ye i fikirler içi teş ikler, Bilgiye Erişi Fuarlar Müşteriler ile iş irliği Tedarikçiler ile iş irliği Ü i ersiteler ile iş irliği

İNOVASYONUN KAYNAĞI

İ ovasyo u Kay ağı Firmalar : Bünyesinde arı dırdığı Ar-Ge Birimleri ve çalışa mühendisleri ara ılığı ile.. Üniversiteler: Yetiş iş araştırı ı gücü ve teknik altyapı ara ılığı ile Araştır a Merkezleri: Yetiş iş araştır a ı gücü ve teknik labaratuvar ka alı ile.. Kamu Kay aklı Araştır alar: Farklı kişi ve kuru ları bir araya getirip ortak bir hedefe odaklayarak Bireyler/Girişi iler: Fırsatları yakala ıp bu fırsatları değerle diril esi ile. Müşterileri: Talepleri ile Rakipler: Rakip ürün analizleri yardı ı ile Yasal düzenlemeler ve uygulamalar: Daha geliş iş ürünleri teş ik ederek

İşlet eleri Nasıl İ ovatif Yapabiliriz? Farkı dalık çalış aları, Uzun dönemli stratejiler, Proje yönetimi becerileri, Yenilik ve Ar-Ge için finansal kaynaklar, Ar-Ge Takı ı, İş ölü ü Bütçe tahsisi, Ye i fikirler içi teş ikler, Bilgiye Erişi Fuarlar Müşteriler ile iş irliği Tedarikçiler ile iş irliği Ü i ersiteler ile iş irliği

34

İ ovasyo Hu isi Schilling, 2008, Strategic Management of technological Innovation

İNOVASYON MODELLE İ

Kapalı İ ovasyo Modeli Chesbrough, Open Innovation; 2003

Açık İ ovasyo Modeli Chesbrough, Open İnnovation; 2003

İNOVASYONUN ÖLÇÜMÜ Ölçe ediği iz hiç ir şeyi ko trol ede ez, ko trol ede ediği iz hiç ir şeyi yönetemezsiniz Peter Drucker

İ ovasyo Nasıl Ölçülür? Survey Community Innovation Survey (CIS) İ ovasyo a ketleri Input measures Ar-Ge süreci girdileri Output measures Pate t ve diğer F MH sayıları Veri lilik artışı, Ye i ürü sayısı, Gelir,

İ ovasyo u Ölçülmesi yıl içi deki ye i ya da geliştiril iş ürü sayısı, yıl içi de üretile ye i ya da geliştiril iş ürü leri topla irodaki payı, Ar-Ge çalışa ı sayısı, Kat a değeri yüksek ürü se iyesi, Pate t sayısı, Ulusal ve Uluslararası, Ar-Ge projeleri i sayısı, İ o asyo a yapıla yatırı ı getiri ora ı,

En iyi 25 İ ovasyo 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. The Internet Cell phone Personal computers Fiber optics E-mail Commercialized GPS Portable computers Memory storage discs Consumer level digital camera 10.Radio frequency ID tags 11.MEMS 12.DNA fingerprinting (medikal sektörü hariç) 13.Air bags 14.ATM 15.Advanced batteries 16.Hybrid car 17.OLEDs 18.Display panels 19.HDTV 20.Space shuttle 21.Nanotechnology 22.Flash memory 23.Voice mail 24.Modern hearing aids 25.Short Range, High Frequency Radio

İNOVASYONUN ÖNÜNDEKİ ENGELLE

İ ovasyo u Önündeki Engeller-5 Ar-Ge süre i i uzu luğu (%32) Koordi asyo eksikliği (%28) Risk al a isteksizliği (%26) alı a ası (%25) Kötü fikirlerin seçilmesi (%21) Ya lış aşarı ölçütleri kulla ıl ası % (18) 44 Müşterilerde yeteri geri ildiri

İNOVASYONUN ÖLÇÜMÜ Ölçe ediği iz hiç ir şeyi ko trol ede ez, ko trol ede ediği iz hiç ir şeyi yönetemezsiniz Peter Drucker

İ ovasyo Nasıl Ölçülür? Survey Community Innovation Survey (CIS) İ ovasyo a ketleri Input measures Ar-Ge süreci girdileri Output measures Pate t ve diğer F MH sayıları Veri lilik artışı, Ye i ürü sayısı, Gelir,

İ ovasyo u Ölçülmesi 3 yıl içi deki ye i ya da geliştiril iş ürü sayısı, 3 yıl içi de üretile ye i ya da geliştiril iş ürü leri topla irodaki payı, Ar-Ge çalışa ı sayısı, Kat a değeri yüksek ürü se iyesi, Pate t sayısı, Ulusal ve Uluslararası, Ar-Ge projeleri i sayısı, İ o asyo a yapıla yatırı ı getiri ora ı,

İ ovasyo Göstergeleri Turkey Simple average of all indicators 100 Benchmark Environment Industry-science links Access to Venture capital 75 Quality of public research 50 Subsidies and tax incentives 25 Relevance of public research 0 Level of public research Demand for new products Human ressources Best business practices Market processes Netw ork and cluster

En iyi 25 İ ovasyo 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. The Internet Cell phone Personal computers Fiber optics E-mail Commercialized GPS Portable computers Memory storage discs Consumer level digital camera 10.Radio frequency ID tags 11.MEMS 12.DNA fingerprinting (medikal sektörü hariç) 13.Air bags 14.ATM 15.Advanced batteries 16.Hybrid car 17.OLEDs 18.Display panels 19.HDTV 20.Space shuttle 21.Nanotechnology 22.Flash memory 23.Voice mail 24.Modern hearing aids 25.Short Range, High Frequency Radio

2013 ü E İ ovatif Fir aları-forbes 51

52

AR-GE VE İNOVASYONA YÖNELİK DESTEKLER 10 Ekim 2014

AR-GE VE İNOVASYONA DESTEK VEREN KURUMLAR 1. 2. 3. 4. 5. TÜBİTAK- TEYDEB BİLİM ANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI KOSGEB TTGV TÜRKİYE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME VAKFI) UBAK ULAŞTIRMA, DENİ)CİLİK VE HABERLEŞME BAKANLIĞI

. TÜBİTAK- TEYDEB DESTEKLE İ 1.1. 1507 KOBİ A -GE BAŞLANGIÇ DESTEK P OG AMI AMAÇ: KOBİ ölçeği deki Türkiye de yerleşik katma değer yaratan kuruluşları ; (Ar-Ge) nitelikli ve yenilikçi faaliyetler yapmaya özendirilmesi için bu nitelikteki proje har a aları ı geri ödemesiz (hibe) olarak desteklenmesini hedefleyen bir progra dır. FSMH: Ortaya çık ası muhtemel fikri ve sı aî tüm haklar, aksi proje sözleş esi de belirtilmedikçe kuruluşu tasarrufuna devredilir.

.. 5 7 KOBİ A -GE BAŞLANGIÇ DESTEK PROGRAMI Desteklenen Projeler Dünya için Yeni Ülke için Yeni Firma için Yeni bir ürün üretilmesi, mevcut bir ürünün geliştiril esi, iyileştiril esi, ürü kalitesi eya sta dardı ı yükseltil esi ve aliyet düşürü ü itelikte yeni tekniklerin, yeni üreti tek olojileri i geliştiril esi ko uları da yapıla Ar-Ge projelerini kapsar.

.. 5 7 KOBİ A -GE BAŞLANGIÇ DESTEK PROGRAMI Proje Bütçesi Üst Limiti: 500.000 TL Destek Ora ı: %75 hibe Destek Süresi: Maksimum 18 ay Başvuru Tarihleri: Her za a yapıla ilir Öde e )a a ları: Fir a ö e har a ayı yapar, aylık dö e ler hali de Tü itak ta ödeme talep eder. Proje fikir sahi i araştır a ıya. TL teş ik ödülü erilir. KOBİ ler u teşvikte e fazla 5 proje içi yararla a ilirler. A ak u 5 projede si i ortak proje aşvurusu ol ası gerek ektedir +.

.. 5 7 KOBİ A -GE BAŞLANGIÇ DESTEK PROGRAMI Desteklenen Giderler Personel giderleri Seyahat giderleri Alet, teçhizat, yazılı ve yayı alı giderleri Malzeme ve sarf giderleri Yurt içi ve yurt dışı da ış a lık hizmeti ve diğer hizmet alı giderleri Türkiye deki üniversiteler, Ar-Ge kurum ve kuruluşları a yaptırıla Ar-Ge hizmet giderleri Pilot tesis ve deneme üretimini Proje hazırla a ve hazırlat a giderleri Yeminli mali üşa ir giderleri Ayrı tılı Bilgi içi : www.tubitak.gov.tr/1507

1.2. 1501 SANAYİ A -GE P OJELE İ DESTEKLEME PROGRAMI TEYDEB 1501 destek progra ı; ülkemiz sanayisine kurumsal Ar-Ge yete eği kaza dırarak, Türkiye de yerleşik KOBİ ve büyük sanayi kuruluşları ı ürün ve süreç geliştir e a açlı Ar-Ge projelerine hibe desteği sağla aktadır. Hangi Ar Ge Projelerini Destekliyor? Firma için Ülke için Dünya İçi... Fayda sağlaya ak yeni ürün ve u ları geliştiril esi süreçlerine destek veriyor. FSMH: Ortaya çık ası muhtemel fikri ve sı aî tüm haklar, aksi proje sözleş esi de belirtilmedikçe kuruluşu tasarrufuna devredilir.

.. 5 SANAYİ A -GE P OJELE İ DESTEKLEME PROGRAMI Proje Bütçesi Üst Limiti: Limit Yok Destek Ora ı: Max. %60 (Temel Destek % Destek Süresi: Max. 36 ay Başvuru Tarihleri: Her za a yapıla ilir Öde e )a a ları: Fir a ö e har a ayı yapar, aylık dö e ler hali de Tü itak ta ödeme talep eder. dır) KOBİ aş uruları da, proje fikir sahi i araştır a ıya. TL teş ik ödülü erilir.

.. 5 SANAYİ A -GE P OJELE İ DESTEKLEME PROGRAMI Desteklenen gider kalemleri; Personel giderleri Seyahat giderleri Alet, teçhizat, yazılı e yayı alı giderleri Malzeme ve sarf giderleri Yurt içi e yurt dışı da ış a lık hiz eti e diğer hiz et alı giderleri Türkiye deki ü i ersiteler, Ar-Ge kuru e kuruluşları a yaptırıla Ar-Ge hizmet giderleri Pilot tesis ve deneme üretimini Ayrı tılı Bilgi içi : www.tubitak.gov.tr/1501

1.3. 1511 Öncelikli Alanlar Ar-Ge Destek Progra ı AMAÇ: 1511 ülkemiz öncelikli ala ları da hedef ve ihtiyaç odaklı, izlenebilir so uçları olan projelerin desteklenmesi a açla aktadır. 1511 Öncelikli Alanlar Ar-Ge Destek Progra ı da desteklenecek projelerin konu kapsam ve sı ırları TEYDEB internet adresinde yayı la a çağrı duyuruları da belirlenir. Çağrı Duyurusu da; ko u aşlıkları, proje süresi e ütçesi içi üst sı ır, projeyi gerçekleştire ek iş irliği yapısı gi i ilgiler yer al aktadır. FSMH: Ortaya çık ası muhtemel fikri ve sı ai tüm haklar, aksi proje sözleş esi de belirtilmedikçe kuruluşu tasarrufuna devredilir. ÖNEMLİ: 1511 Progra ı e az ülke düzeyi de ye ilik hedefler.

1.3. 1511 Öncelikli Alanlar Ar-Ge Destek Progra ı Proje Bütçesi Üst Limiti: Çağrı duyurusu da elirtilir. Ki ler Başvura ilir: KOBİler e Büyük şirketler Destek Ora ı: Destek Süresi: Sabit: KOBİ: % Sanayi: %60 Çağrı duyurusu da elirtilir. Başvuru Tarihleri: (Max 36 ay) Çağrı duyurusu da elirtilir. Öde e )a a ları: Fir a ö e har a ayı yapar, aylık dö e ler hali de Tü itak ta ödeme talep eder.

1.3. 1511 Öncelikli Alanlar Ar-Ge Destek Progra ı Desteklenen Giderler Personel giderleri diğer programlarda uygulanan limitlerden daha yüksek) Seyahat giderleri Alet, teçhizat, yazılı, yayı alı ları Malzeme ve sarf giderleri Yurt içi ve Yurt dışı da ış a lık ve hizmet alı ları Yeminli Mali Müşa ir Giderleri (YMM) Proje Genel Giderleri (Toplam bütçenin %10 u Ayrı tılı Bilgi içi : www.tubitak.gov.tr/1511

1.4. 1505 Üniversite- Sanayi İş irliği Destek Progra ı AMAÇ: Üniversite/kamu araştır a merkez ve enstitülerindeki bilgi birikimi ve teknolojinin, Türkiye de yerleşik ve proje so uçları ı Türkiye de uygula ayı taahhüt eden kuruluşları ihtiyaçları doğrultusu da, ürüne ya da sürece dö üştürülerek sanayiye aktarıl ası yoluyla ti arileştiril esi e katkı sağla aktır. KAPSAM: Yeni bir ürün üretilmesi, Mevcut bir ürünün geliştiril esi, iyileştiril esi, Ürün kalitesi veya sta dardı ı yükseltilmesi Maliyet düşürü ü nitelikte yeni tekniklerin, yeni üretim teknolojilerinin geliştiril esi ko uları daki projeleri kapsar.

1.4. 1505 Üniversite- Sa ayi İş irliği Destek Progra ı Proje Bütçesi Üst Limiti: 1.000.000 TL Destek Ora ı: Sabit: KOBİ: % Sanayi: %60 Destek Süresi: Max. 24 ay Başvuru Tarihleri: Her za a yapıla ilir. Öde e )a a ları: TÜBİTAK + Fir a: şar aylık dönem aşları da proje hesa ı a öde e yapar. Yürütü ü Kuruluş: Ü i ersite ya da Araştır a E stitüsü Müşteri Kuruluş: Firma Projeye her türlü katkısı karşılığı da Müşteri Kuruluşa proje bütçesinden sadece hiz et alı ı faturası karşılığı öde e yapıla ilir. Bu u tutarı da her dö e i ütçesi i % u u geçemez.

.5. 5 9 TÜBİTAK Uluslararası Sa ayi Ar-Ge Projeleri Destekle e Progra ı EUREKA, EUROSTARS ve ERA-NET kapsa ı da oluşturula uluslararası ortaklı projelerde her bir ortağı Ar-Ge faaliyetleri kendi ülkesindeki destek sağlaya kuruluşu iç işleyişi e göre desteklenir ve izlenir. Uluslararası proje çağrıları a Türkiye de yerleşik fir aları su duğu projeler, TEYDEB tarafı da 1509-TÜBİTAK Uluslararası Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Progra ı kapsa ı da desteklenmektedir.

.5. 5 9 TÜBİTAK Uluslararası Sa ayi Ar-Ge Projeleri Destekle e Progra ı Proje Bütçesi Üst Limiti: Limit Yok Ki ler Başvura ilir: KOBİler e Büyük şirketler Destek Ora ı: KOBİ: % Sanayi: %60 Uluslararası proje i aşla gıç e itiş tarihleri Uluslararası proje aş uru tarihleri Destek Süresi: Başvuru Tarihleri:

. BİLİM SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI DESTEKLE İ 2.1 SANTEZ- Sanayi Tezleri Progra ı AMAÇ: Yeni ürün ve/veya üretim yönteminin geliştiril esi, mevcut üründe ve/veya üretim yönteminde yenilik yapıl ası a yönelik sanayinin ihtiyaçları doğrultusu da yüksek lisans ve/veya doktora tez çalış aları ı içeren projelerin desteklenmesidir. FSMH: Projelerin gerçekleştiril esi sırası da ortaya çıka her türlü fikri ve sı aî mülkiyet hakları ı paylaşı ı, proje sözleş esi i eki olmak üzere, proje ortakları arası da yapıla ak bir a laş a ile belirlenir.

2.1. SANTEZ- Sa ayi Tezleri Progra ı Proje Bütçesi Üst Limiti: Limit Yok Destek Ora ı: Mikro İşlet e: % Küçük İşlet e: % Orta Büyüklükte İşlet e: % Büyük İşlet e: % Destek Süresi: Max 24 ay Başvuru Tarihleri: Her zaman yapıla ilir Öde e )a a ları: Fir a e Baka lık tarafı da aylık dö e aşları da proje özel hesa ı a aktarılır. Yürütü ü Kuruluş: Üniversite Müşteri Kuruluş: Firma

2.1. SANTEZ- Sa ayi Tezleri Progra ı Desteklenen Giderler Makine Do a ı Giderleri (Proje için alı ası veya yaptırıl ası zorunlu olan her türlü kalı ı cihaz, do a ı, kalıp, yazılı lisans bedeli) Sarf Malzemesi Alı Giderleri Personel Giderleri Seyahat Giderleri Hizmet Alı ı Proje Kurum Hissesi (proje bütçesinin %5 i e karşılık gelen tutar) Ayrı tılı Bilgi içi : http://sagm.sanayi.gov.tr/servicedetails.aspx?dataid=108

3. KOSGEB- Ar-Ge ve İ ovasyo Desteği AMAÇ: Bilim ve teknolojiye dayalı yeni fikir ve uluşlara sahip KOBİ ve girişi ileri geliştiril esi, Teknolojik fikirlere sahip tekno-girişi ileri desteklenmesi, KOBİ lerde Ar-Ge bilincinin yaygı laştırıl ası ve Ar-Ge kapasitesinin artırıl ası, Mevcut Ar-Ge desteklerinin geliştiril esi, İ o atif faaliyetlerin desteklenmesidir. Proje Süresi: Min: 12 ay Max: 24 ay Proje Bütçesi Üst Limiti: 332.000 TL geri ödemesiz 200.000 TL geri ödemeli

3. KOSGEB- Ar-Ge ve I ovasyo Desteği Destek Üst DESTEK ORANI Limiti(TL) (%) AR-GE VE İNOVASYON DESTEK PROGRAMI İşlik Desteği İşliklerde Kira Desteği Makine-Teçhizat, Do a ı, Ha Giderleri Desteği Makine-Teçhizat, Do a ı, Ha Giderleri Desteği Geri Öde eli adde, Yazılı ve Hiz et Alı ı adde, Yazılı ve Hiz et Alı ı Perso el Gideri Desteği Başla gıç Ser ayesi Desteği 12.000 75 100.000 75 200.000 75 100.000 20.000 75 100 Proje Da ış a lık Desteği 25.000 Eğiti 5.000 Desteği edel alı ı ai e Fikri Mülkiyet Hakları Desteği 25.000 Proje Ta ıtı Proje Geliştir e Desteği Desteği 5.000 75 Yurtdışı Ko gre/ko fera s/fuar )iyareti/tek olojik İş irliği )iyareti Desteği 15.000 Test, Analiz, Belgelendirme Desteği 25.000 Ayrı tılı Bilgi içi : www.kosgeb.gov.tr az

4. TTGV- İLE İ TEKNOLOJİ P OJELE İ DESTEĞİ İTEP Destek A a ı: Belirlenen 6 adet teknoloji ala ı da "Teknolojik Ürün" ve "Teknolojik Proses İ o asyo u" ka ra ları çerçevesinde, bilgi birikimi projeyi gerçekleştire firmada kalmak üzere, ticari değeri olan ürünlerin elde edildiği teknoloji geliştir e düzeyindeki Ar-Ge ve ti arileştir e faaliyetleri desteklenmektedir. Aşağıdaki tek oloji ala ları da proje aşvuruları ka ul edilmektedir: Tarı sal atıklarda yüksek kat a değerli biyoürün üretim ve teknolojileri İleri alze e tek olojileri e hassas üreti tek ikleri Ye ile e ilir e erji üreti, depola a e dağıtı ı a yö elik tek olojiler Gıda Tek olojileri Biyomedikal Teknolojileri İkli Değişikliği e Uyu Tek olojileri

4. TTGV- İLE İ TEKNOLOJİ P OJELE İ DESTEĞİ İTEP Proje Bütçesi Limiti: Min.. ABD Doları Max... ABD Doları Hedef Kitle: a ayi kuruluşları e yazılı Destek Tipi: Ta a ı geri öde eli Destek Ora ı: %50 Destek Süresi: Mi. yıl, Max. yıl Başvuru Tarihleri: Çağrı yayı tarihi aş uruya açıktır Geri Ödeme: Proje so uçla dıkta so ra Bir yılı öde esiz olmak üzere toplam max. yıldır. Ağustos şirketleri olup progra TÜBİTAK, KO GEB gi i desteklere aş ura kuru lar da yararla a ilir.

4. TTGV- İLE İ TEKNOLOJİ P OJELE İ DESTEĞİ İTEP Destekten faydalanacak proje faaliyet aşa aları: Kayda değer bir geliştir e çalış ası a aşla gıç/te el olacak şekilde ulusal veya uluslararası lisanslama giderleri, Kavram geliştir e, teknolojik/teknik ve ekonomik yapıla ilirlik etüdü, pazar araştır ası çalış aları, Geliştirile kavramdan tasarı a geçiş sürecinde yer alan laboratuvar ve tasarı çalış aları, Prototip üretimi/pilot tesisin kurul ası /Deneme üretimi, Seri üretime geçiş öncesinde ürünle ilgili tasarı doğrula a, endüstriyel tasarı vb. iyileştir e çalış aları, üretim optimizasyonuna yönelik çalış alar ve ürün tasarı ı da kaynaklanan soru ları çözümü faaliyetleri, Seri üretime yönelik yatırı çalış aları, Yaratıla iş ve teknoloji bilgisine ilişki patent ve lisans çalış aları, Ürüne ilişki ta ıtı ve satışlara yönelik faaliyetler, ta ıtı ve pazarlama çalış aları. Ayrı tılı Bilgi içi : http://www.ttgv.org.tr/tr/ileri-teknoloji-projeleri-destegi

Siz e iz aşara ilir miyiz?

Ira ar pla e Tunder in the skye

First Trukish plane in the skye -, Ve ihi Hürkuş

First Model of Honda Civic- 1972

First Model of Hyundai- year.

Ha e you re og ized this? year.

Teşekkürler Email: serdal.temel@gmail.com Facebook: ebiltemtto Web: http ://http://ebiltem.ege.edu.tr/