ÇUKUROVA KALKINMA AJANSI ÇUKUROVA DEVELOPMENT AGENCY MLARLA ADANA Temmuz 2014 www.cka.org.tr
ADANA İLİ GENEL BİLGİLER Yüz Ölçümü: 13.915 km 2 Nüfus: 2.149.260 Nüfus Artış Hızı: %1,105 Rakım: 23 m Akdeniz Kıyı Uzunluğu: 160 km
İÇİNDEKİLER 1. BÖLÜM TEMEL GÖSTERGELER 1.1 URAK Rekabetçilik Endeksleri......10 Genel Endeks, 2010......10 Beşeri Sermaye ve Yaşam Kalitesi Endeksi, 2010...10 Markalaşma Becerisi ve Yenilikçilik Endeksi, 2010...10 Ticaret Becerisi ve Üre m Potansiyeli Endeksi, 2010...11 Erişilebilirlik Endeksi, 2010... 11 1.2 EDAM Rekabetçilik Endeksleri......12 Genel Endeks, 2009...12 İnsani, Yara cı ve Sosyal Sermaye Endeksleri, 2009...12 Emek Piyasaları ve Fiziki Altyapı Endeksleri, 2009...13 Ekonomik Etkinlik ve Canlılık Endeksi, 2009...13 1.3 Türkiye İş Bankası Endeksleri...14 İllerin Gelişmişlik Endeksi Sıralaması, 2012...14 İllerin Finansal Gelişmişlik Endeksi Sıralaması, 2012...14 Finansal Veriler Hariç Tutularak Oluşturulan Gelişmişlik Endeksi Sıralaması, 2012...15 1.4 CNBC-e 81 İl Yaşam Kalitesi Endeksi......16 1.5 Birleşmiş Milletler Ulusal İnsani Gelişme Endeksi...16 1.6 Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Endeksi......17 İllerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması, 2011...17 Teşvik Uygulamaları Açısından İllerin Gelişmişlik Düzeyini Gösteren Bölgesel Harita ve İl Dağılımını Gösteren Tablo...18 1.7 İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması...19 Türkiye deki İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Düzeyi Haritası, 2004... 19
İÇİNDEKİLER 2. BÖLÜM SOSYAL YAPI 2.1 NÜFUS VE DEMOGRAFİ...... 22 İl Nüfusunun Tarihsel Değişimi, (1927-2013)...22 Nüfus Piramidi, 2013...23 Adana Nüfusunun Türkiye Nüfusuna Oranı, (1927-2013)...24 Yıllara Göre Nüfus Ar ş Hızı, (2007-2013)... 25 Cinsiyete Göre Ortanca Yaş, 2013...26 Adana Nüfusun Yaş Gruplarına Göre Dağılımı, 2013...26 İlçelerin Nüfus Yoğunlukları, 2013...27 Köy Kent Kompozisyonu, 2012...28 Yıllara Bağlı Olarak İlçe Nüfusları, (2009-2013)... 29 Karşılaş rmalı Olarak Belediye Sınırları İçerisindeki Konut ve Bina Sayıları, 2000...30 Medeni Durum ve Cinsiyete Göre Nüfus (+15 Yaş), 2013...30 Medeni Durum ve Cinsiyete Göre Nüfus (+15 Yaş), 2013... 31 İn harlar, (2009-2013)...32 Ölümler, (2009-2013)...32 Yıllara Göre Ölüm ve İn har Oranları, (2007-2013)... 33 2.2 ADALET... 34 Ceza İnfaz Kurumuna Giren Hükümlüler, (2007-2011)...34 Suç Türüne Göre Ceza İnfaz Kurumuna Giren Hükümlüler, 2011... 34 Ceza İnfaz Kurumuna Başlıca Giriş Sebepleri ve Türkiye Oranları (2006-2011)...35 Yıllara ve Eği m Durumuna Göre Cezaevine Giren Hükümlüler (2006-2011)... 36 Cezaevine Giren Hükümlülerin Oransal Olarak Eği m Durumu, 2011... 37 Güvenlik Birimine Gelen veya Ge rilen Çocuk İsta s kleri, 2012...38 Türlerine Göre Ceza İnfaz Kurumu Sayıları, 2011... 38 2.3 GÖÇ... 39 Alınan ve Verilen Göç Karşılaş rması, (2007-2013)... 39 Yıllara Göre Net Göç Hızı, (2007-2013)... 40 En Çok Göç Alınan İlk 10 İl, 2013......41 En Çok Göç Verilen İlk 10 İl, 2013...41 2.4 SİVİL TOPLUM... 42 Türkiye de Bazı İllerdeki Dernek Sayıları, 2013...42 Adana İlinde Faaliyet Gösteren Derneklerin İlçelere Göre Dağılımı, 2012... 42
İÇİNDEKİLER 2.5 SAĞLIK...43 İldeki Sağlık Kurumu Sayısı, (2006-2012)...43 Sağlık Kurumlarındaki Yatak Sayısının Yılara Göre Değişimi, (2000-2012)...44 Sağlık Kurumlarındaki Yatak Sayılarının Oranları, 2012...45 Yüzbin Kişi Başına Toplam Hastane Yatak Sayısı, 2012 45... Yıllara Bağlı Olarak İldeki Sağlık Personeli Sayısı, (2006-2012)...46 2.6 EĞİTİM...47 Eği m Durumuna Göre Nüfus, 2013...47 Cinsiyete Göre Nüfus/Eği m Komposizyonu, 2013...47 İlk ve Ortaöğre mde Okul,Öğrenci ve Öğretmen Sayıları, (2012-2013)... 48 İlk ve Ortaöğre mde Okullaşma Oranları, 2013...48 İldeki Üniversitelerin URAP Endeksine Göre Genel Puan Tablosu, 2013... 49 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Üniversiteler Arası Girişimcilik ve Yenilik Endeksi, 2014...49 İl Bünyesindeki Yükseköğre m Kurumlarında Ön Lisans ve Lisans Düzeyinde Öğrenci Sayıları, 2012...50 İl Bünyesindeki Yükseköğre m Kurumlarında Görevli Öğre m Elemanı Sayısı, 2012... 50 TR62 Bölgesindeki Yükseköğre m Elemanı Sayılarının Türkiye ye Oranı, 2012...51 Yükseköğre m Elemanı Sayılarının Yıllara Göre Değişimi, 2012...52 2.7 KÜLTÜR-SANAT BOŞ ZAMANLARI DEĞERLENDİRME VE YAŞAM KALİTESİ... 53 Yıllara Göre Sinema İsta s kleri, (2006-2012)...53 Yıllara Göre Tiyatro İsta s kleri, (2006-2012)...53 Yıllara Göre Tiyatro ve Sinema Seyirci İsta s kleri, (1995-2012)...54 Halk Kütüphaneleri İsta s kleri, (2006-2012)...54 Tescilli Sit Alanları Dağılımı, 2013...55 Tescilli Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları, 2013...55 2.8 İDARİ YAPI...56 Belediye, İlçe ve Köy Sayıları, 2013...56 Milletvekili Genel Seçimleri, (2002-2011)...56 Milletvekili Genel Seçimi Sonuçları, 2011...57 Mahalli İdareler Seçim Sonuçları, (2004-2014)...57 İlçe Belediyeleri, 2013...58 2.9 MEDYA... 59 Adana Medya Öze, 2013...59 Adana İlçelerinde Gazete Dağılımı, 2013...59 3. BÖLÜM EKONOMİK YAPI 3.1 TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELER... 62 Fortune 500 Endeksindeki Şirketler, (2012-2013)... 62 İstanbul Sanayi Odası Türkiye nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Endeksindeki Şirketler (2013)... 63 İstanbul Sanayi Odası Türkiye nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Endeksindeki Şirketler (2012)... 64
İÇİNDEKİLER İstanbul Sanayi Odası Türkiye nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Endeksindeki - Şirketler (1993 2013)... 65 TOBB Sanayi Veritabanına Göre İldeki Firma Bilgileri, 2013... 65 TOBB Sanayi Veritabanı İ bariyle Göreve Göre İldeki Çalışan Dağılımı, 2013... 66 TOBB Sanayi Veritabanı İ bariyle Firma Çalışan Aralığına Göre Çalışan Dağılımı, 2013... 66 3.2 DIŞ TİCARET...... 67 İhracat ve İthalat Değerleri, (BİN ABD Doları) (2003-2012)... 67 İhraca n İthala Karşılama Oranı, - (2003-2012)... 68 İl İhraca nda Yıllara Bağlı Olarak İlk 10 Ülke, (BİN ABD Doları) (2010-2013)... 68 TR62 (Adana, Mersin) Bölgesi İhracat Haritası, 2013... 69 TR62 (Adana, Mersin) Bölgesi İthalat Haritası, 2013... 69 Serbest Bölgeler İ barı İle Yıllık Ticaret Hacimleri, (2009-2012)... 70 Adana Serbest Bölge Ticaret Hacminin TürkiyeToplamına Oranı, (2009-2012)... 70 3.3 FİNANS... 71 İller İ bariyle Banka Şube ve Çalışan Sayısı, 2013... 71 İller Bazında Mevduat, 2013... 71 Toplam Mevdua n Türlere Göre Dağılımı, 2012... 72 İller Bazında Kredilerin Dağılımı, 2013... 73 İh sas Kredileri Dağılımı, 2012... 73 3.4 TARIM... 74 Tarım Alanlarının Dağılımı, 2013... 74 Tarımsal Üre m Değeri, (2008-2013)... 74 Bitkisel Üre m Değeri Açısından İlk 10 İl, 2013... 75 Canlı Hayvan Değerleri Açısından İlk 10 İl, 2013... 75 Hayvansal Ürünler Değeri Açısından İlk 10 İl, 2013... 76 Kişi Başına Bitkisel Üre m Değeri, 2013... 76 Kişi Başına Canlı Hayvan Değeri, 2013... 77 Kişi Başına Hayvansal Ürünler Değeri, 2013... 77 Yıllara Göre Adana İlindeki Tarım Makinaları ve Dağılımı, (2008-2013)... 78 Organik Bitkisel Üre m Değerleri (Geçiş Süreci Dahil), (2008-2013)... 78 3.5 SANAYİ ve TİCARET... 79 Sanayi İşletmelerinin Sektörel Dağılımı, 2013... 79 Sanayi İşletmelerinin Ölçekleri, 2013... 80 Adana İline Ait İhracat Bilgileri, 2012... 80 Adana İline Ait İthalat Bilgileri, 2012... 80 Organize Sanayi Bölgeleri, 2013... 81 Küçük Sanayi Siteleri, 2012... 81 3.6 YATIRIM ve TEŞVİKLER... 82 2001-2012 Yılları Kamu Ya rım Tahsisleri (MİLYON TL)... 82 Kamu Ya rımlarının İllere Göre Sektörel Dağılımı, 2012... 82 Kamu Ya rımının Yüzdesel Dağılımı, 2012... 83 Yıllara Göre Ya rım Teşvik Belgeleri, (2009-2013)... 83 3.7 İSTİHDAM... 84 İşsizlik Oranına Göre İlk On İl, 2013... 84 3.8 AR-GE ve YENİLİKÇİLİK... 85 Yıllara Göre Patent, Faydalı Model ve Endüstriyel Tasarım Başvuruları (1995-2013)... 85 En Çok Patent Başvurusu Yapan 10 İl, (2013)...86
İÇİNDEKİLER En Çok Faydalı Model Başvurusu Yapan 10 İl, (2013)...86 Yıllara Göre Patent ve Faydalı Model Başvurularının Türkiye Toplamına Oranı, (1995-2013)... 87 3.9 TURİZM... 88 Karşılaş rmalı Olarak Belediye Belgeli KonaklamaTesislerinde Geliş ve Geceleme Sayıları, 2013...88 Karşılaş rmalı Olarak Turizm İşletme Belgeli Konaklama Tesislerinde Geliş ve Geceleme Sayıları, 2013... 89 Ulaşım Yoluna Göre Giriş Yapan Yabancılar ve Vatandaşlar, (2009-2013)...89 4. BÖLÜM ULAŞIM, ÇEVRE ve ALTYAPI 4.1 ULAŞIM...92 Merkez İle İlçeler Arasındaki Mesafe...92 Sürücü Sayılarının İllere Göre Dağılımı, 2014...93 Devlet ve İl Yollarının Sa h Cinslerine Göre Uzunlukları (km), 2014...93 İllere Göre Otoyol Uzunlukları, (1995-2013)...94 İllere Göre Trafik Kaza İsta s kleri, 2013...94 İllere Göre 1 Milyon Nüfus Başına Trafik Kazası Sayısı, 2013...95 İllere Göre 1 Milyon Nüfus Başına Trafik Kazası Sayısı, 2012...95 İllere Göre Bin Kişi Başına Düşen Araba Sayısı, 2012...96 Demiryolu Anahat Uzunluklarına Göre İlk 10 İl, 2013...96 Adana İlinde Anahat Demiryolu Yolcu Sayıları, (2010-2013)...97 Adana İlinde Demiryolu Yük Taşımaları (2009-2013)...97 Adana Şakirpaşa Havaalanının Yolcu İsta s kleri, (2007-2013)... 98 4.2 METEOROLOJİ...99 Uzun Yıllar İçerisinde Gerçekleşen Ortalama Değerler, (1954-2013)...99 Uzun Yıllar İçinde Gerçekleşen En Yüksek ve En düşük Değerler, (1954-2013)...100 Ölçülen En Yüksek Meteorolojik Değerler, (1954-2013)...100 4.3 HAVA...101 Ölçüm Yapılan İstasyonlardan Elde Edilen Kükürtdioksit Konsantrasyonları ile İlgili Başlıca Göstergeler, (2011-2013)...101 Yıllara Göre Kükürtdioksit Ortalamaları, - (2007-2013)...102 Ölçüm Yapılan İstasyonlardan Elde Edilen Par küler Madde Konsantrasyonları - ile İlgili Başlıca Göstergeler, (2011-2013)... 103 4.4 SU...104 Adana da Kaynaklardan Elde Edilen Su Miktarı, (2008-2012)...104 Adana da Kaynaklardan Elde Edilen Günlük Ortalama Su Miktarının Yıllara Göre Değişimi, (2008-2012)... 104 4.5 ELEKTRİK...105 Elektrik Tüke minin Sektörlere Göre Dağılımı, 2012...105 Elektrik Dağı m Şirketleri Abone Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı, 2010...105 Kayıp Kaçak Elektrik Oranları, 2012...106 Kayıp Kaçak Elektrik Miktarları, 2012...106 4.6 ÇEVRE DENETİMLERİ...107 Adana İli Çevre Kirlilik Dene mleri, 2011...107 5. BÖLÜM EKLER 5.1 DÜZEY 2 İSTATİSTİKİ BÖLGE BİRİMLERİ SINIFLANDIRILMASI...110 5.2 KISALTMALAR... 112 5.3 KAYNAKÇA... 113
Adana Yağ Camii
TEMEL GÖSTERGELER
1.BÖLÜM: TEMEL GÖSTERGELER 1.1 URAK REKABETÇİLİK ENDEKSLERİ Genel Endeks, 2010 Genel Endeks Beşeri Sermaye ve Yaşam Kalitesi Endeksi Markalaşma Becerisi ve Yenilikçilik Endeksi Ticaret Becerisi ve Üre m Potansiyeli Endeksi Erişilebilirlik Endeksi İl Sırası Değeri Sırası Değeri Sırası Değeri Sırası Değeri Sırası Değeri Adana 9 28,35 18 27,33 16 2,66 16 19,03 7 64,39 Kaynak: Uluslararası Rekabet Araş rmaları Kurumu İllerarası Rekabetçilik Endeksi, (2009-2010) Beşeri Sermaye ve Yaşam Kalitesi Endeksi, 2010 2009 Endeks 2008 Endeks 2007 Endeks 2010 İl Değeri 2009 İl Değeri 2008 İl Değeri 1 Ankara 67,52 1 Ankara 69,18 1 Ankara 70,51 2 İstanbul 61,84 2 İstanbul 62,22 2 İstanbul 59,97 3 Eskişehir 48,19 3 Eskişehir 48,12 3 Eskişehir 50,26 4 İzmir 45,21 4 İzmir 44,92 4 İzmir 46,74 5 Isparta 37,11 5 Antalya 36,60 5 Antalya 37,52 18 Adana 27,33 13 Adana 28,75 13 Adana 29,33 Kaynak: Uluslararası Rekabet Araş rmaları Kurumu İllerarası Rekabetçilik Endeksi, (2009-2010) Markalaşma Becerisi ve Yenilikçilik Endeksi, 2010 2009 Endeks 2008 Endeks 2007 2010 İl Değeri 2009 İl Değeri 2008 İl Endeks Değeri 1 İstanbul 100 1 İstanbul 100 1 İstanbul 100 2 Ankara 23,27 2 Ankara 21,53 2 Ankara 22,07 3 Bursa 19,25 3 Bursa 20,13 3 Bursa 13,72 4 Kayseri 13,85 4 Kocaeli 14,87 4 Kayseri 12,92 5 Gaziantep 13,11 5 Kayseri 14,04 5 Konya 12,43 16 Adana 2,66 14 Adana 2,68 14 Adana 2,67 Kaynak: Uluslararası Rekabet Araş rmaları Kurumu İllerarası Rekabetçilik Endeksi, (2009-2010) 10
1.BÖLÜM: TEMEL GÖSTERGELER Ticaret Becerisi ve Üretim Potansiyeli Endeksi, 2010 2009 Endeks 2008 Endeks 2007 Endeks 2010 İl Değeri 2009 İl Değeri 2008 İl Değeri 1 İstanbul 84,64 1 İstanbul 90,76 1 İstanbul 91,87 2 Ankara 39,60 2 Ankara 38,09 2 Ankara 37,86 3 İzmir 34,21 3 İzmir 37,01 3 İzmir 36,53 4 Kocaeli 31,33 4 Kocaeli 32,12 4 Kocaeli 32,44 5 Bursa 28,39 5 Bursa 27,64 5 Bursa 26,31 16 Adana 19,03 12 Adana 20,10 9 Adana 19,87 Kaynak: Uluslararası Rekabet Araş rmaları Kurumu İllerarası Rekabetçilik Endeksi, (2009-2010) Erişilebilirlik Endeksi, 2010 2009 Endeks 2008 Endeks 2007 Endeks 2010 İl Değeri 2009 İl Değeri 2008 İl Değeri 1 İstanbul 94,58 1 İstanbul 94,36 1 İstanbul 93,48 2 İzmir 78,58 2 İzmir 78,11 2 İzmir 77,70 3 Tekirdağ 75,79 3 Tekirdağ 75,45 3 Ankara 68,30 4 Ankara 68,53 4 Ankara 68,61 4 Tekirdağ 66,08 5 Hatay 67,34 5 Hatay 66,65 5 Hatay 66,04 7 Adana 64,39 6 Adana 64,97 6 Adana 65,43 Kaynak: Uluslararası Rekabet Araş rmaları Kurumu İllerarası Rekabetçilik Endeksi, (2009-2010) 11
1.BÖLÜM: TEMEL GÖSTERGELER 1.2 EDAM REKABETÇİLİK ENDEKSLERİ Genel Endeks, 2009 Sıra İl Endeks Değeri 1 2 3 4 5 22 Ankara 100,0 İstanbul 97,8 İzmir 87,3 Kocaeli 80,8 Eskişehir 80,5 Adana 60,4 Kaynak: Ekonomi ve Dış Poli ka Araş rma Merkezi (EDAM), 2009 İnsani, Yaratıcı ve Sosyal Sermaye Endeksleri, 2009 Sıra İnsani Sermaye Endeksi Yaratıcı Sermaye Endeksi Sosyal Sermaye Endeksi İl Endeks Değeri İl Endeks Değeri İl Endeks Değeri 1 Ankara 100 Ankara 100 Ankara 100 2 Eskişehir 100 İstanbul 56,7 İstanbul 99,0 3 Çanakkale 99 Eskişehir 45 Muğla 90,8 4 Muğla 97,6 Erzurum 38,5 İzmir 89,6 5 Isparta 96,9 Kocaeli 36,9 Yalova 86,6 54 24 24 Adana 72,1 Adana (24) 18,3 Adana (24) 58,0 Kaynak: Ekonomi ve Dış Poli ka Araş rma Merkezi (EDAM), 2009 12
1.BÖLÜM: TEMEL GÖSTERGELER Emek Piyasaları ve Fiziki Altyapı Endeksleri, 2009 Emek Piyasaları Endeksi Fiziki Altyapı Endeksi İl Endeks Değeri İl Endeks Değeri 1 İstanbul 100,0 İstanbul 100,0 2 Ankara 95,9 İzmir 96,7 3 İzmir 90,9 Kocaeli 86,3 4 Tekirdar 88,0 Ankara 83,4 5 Eskişehir 87,8 Bursa 82,0 20 31 Adana 69,5 Adana (31) 52,7 Kaynak: Ekonomi ve Dış Poli ka Araş rma Merkezi (EDAM), 2009 Ekonomik Etkinlik ve Canlılık Endeksi, 2009 Sıra İl Endeks Değeri 1 2 3 4 12 İstanbul Kocaeli İzmir Rize Adana 100,0 93,0 87,2 79,6 69,5 Kaynak: Ekonomi ve Dış Poli ka Araş rma Merkezi (EDAM), 2009 13
1.BÖLÜM: TEMEL GÖSTERGELER 1.3 TÜRKİYE İŞ BANKASI ENDEKSLERİ İllerin Gelişmişlik Endeksi Sıralaması, 2012 İl İl Gelişmişlik Endeksi (İGE) 1 İstanbul 36,56 2 Ankara 12,54 3 İzmir 8,84 4 Antalya 6,85 5 Bursa 4,14 6 Kocaeli 3,40 7 Muğla 2,64 8 Adana 2,09 9 Konya 2,07 10 Gaziantep 1,79 Kaynak: Türkiye İş Bankası 2010 ve 2012 Verileriyle Türkiye'de İllerin Gelişmişlik Düzeyi Araş rması İllerin Finansal Gelişmişlik Endeksi Sıralaması, 2012 Sıra İl FİGE 1 İstanbul 23,17 2 Ankara 7,01 3 İzmir 4,06 4 Antalya 1,91 5 Bursa 1,6 6 Kocaeli 0,82 7 Adana 0,74 8 Mersin 0,53 9 Konya 0,51 10 Muğla 0,36 Kaynak: Türkiye İş Bankası 2010 ve 2012 Verileriyle Türkiye'de İllerin Gelişmişlik Düzeyi Araş rması 14
1.BÖLÜM: TEMEL GÖSTERGELER Finansal Veriler Hariç Tutularak Oluşturulan Gelişmişlik Endeksi Sıralaması, 2012 Sıra İl İGE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 İstanbul Ankara İzmir Antalya Bursa Kocaeli Muğla Eskişehir Konya Adana 27,52 10,65 8,2 7,58 4,05 3,63 3,34 2,66 2,4 2,07 Kaynak: Türkiye İş Bankası 2010 ve 2012 Verileriyle Türkiye'de İllerin Gelişmişlik Düzeyi Araş rması 15
1.BÖLÜM: TEMEL GÖSTERGELER 1.4 CNBC-E 81 İL YAŞAM KALİTESİ ENDEKSİ GENEL SIRALAMA EKONOMİ EĞİTİM SAĞLIK GÜVENLİK KENT HAYATI Kaynak: CNBC-E BUSINESS Dergisi Yaşam Kalitesi Araş rması, 2010 KÜLTÜR SANAT Ankara 1 2 1 9 25 71 11 Eskişehir 2 9 4 4 18 24 4 Isparta 3 20 3 1 68 23 9 Trabzon 4 13 15 6 4 45 24 İstanbul 5 1 19 51 22 7 1 Artvin 6 19 20 15 10 2 13 Bolu 7 45 10 2 62 31 19 Antalya 8 5 18 55 46 1 3 İzmir 9 3 7 11 81 38 46 Rize 10 10 30 28 11 42 10 Adana 13 8 58 12 24 41 71 1. 5BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ULUSAL İNSANİGELİŞME ENDEKSİ Sıra (İGE) İl Yaşam Beklen si Endeksi Eği m Endeksi GSYİH Endeksi İnsani Gelişme Endeksi (İGE) 1 Kocaeli 0,813 0,942 0,853 0,869 2 Yalova 0,789 0,954 0,772 0,838 3 İstanbul 0,791 0,956 0,763 0,837 4 Bursa 0,837 0,927 0,724 0,829 5 İzmir 0,787 0,940 0,759 0,829 6 Muğla 0,783 0,928 0,757 0,823 7 Sakarya 0,836 0,918 0,696 0,817 8 Bolu 0,720 0,915 0,805 0,814 9 Tekirdağ 0,737 0,944 0,720 0,800 10 Balıkesir 0,793 0,896 0,688 0,792 24 Adana 0,656 0,864 0,714 0,751 Kaynak: Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı, Türkiye 2004 İnsani Gelişme Raporu, 2004 16
1.BÖLÜM: TEMEL GÖSTERGELER 1.6 SOSYO-EKONOMİK GELİŞMİŞLİK ENDEKSİ İllerin Gelişmişlik Endeksi Sıralaması, 2012 Sıralama İl SEGE 2011 Endeks Değeri 1 İstanbul 4,5154 2 Ankara 2,8384 3 İzmir 1,9715 4 Kocaeli 1,6592 5 Antalya 1,5026 6 Bursa 1,3740 7 Ekişehir 1,1671 8 Muğla 1,0493 9 Tekirdağ 0,9154 10 Denizli 0,9122 16 Adana 0,5666 Kaynak: Kalkınma Bakanlığı İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araş rması (SEGE 2011) 17
1.BÖLÜM: TEMEL GÖSTERGELER Teşvik Uygulamaları Açısından İllerin Gelişmişlik Düzeyini Gösteren Bölgesel Harita ve İl Dağılımını Gösteren Tablo 1. Bölge 2. Bölge 3. Bölge 4. Bölge 5. Bölge 6. Bölge Ankara Adana Balıkesir Afyonkarahisar Adıyaman Ağrı Antalya Aydın Bilecik Amasya Aksaray Ardahan Bursa Bolu Burdur Artvin Bayburt Batman Eskişehir Çanakkale Gaziantep Bartın Çankırı Bingöl İstanbul Denizli Karabük Çorum Erzurum Bitlis İzmir Edirne Karaman Düzce Giresun Diyarbakır Kocaeli Isparta Manisa Elazığ Gümüşhane Hakkari Muğla Kayseri Mersin Erzincan Kahramanmaraş Iğdır Kırklareli Samsun Hatay Kilis Kars Konya Trabzon Kastamonu Niğde Mardin Sakarya Uşak Kırıkkale Ordu Muş Tekirdağ Zonguldak Kırşehir Osmaniye Siirt Yalova Kütahya Sinop Şanliurfa Malatya Tokat Şirnak Nevşehir Tunceli Van Rize Yozgat Sivas 8 İL 13 İL 12 İL 17 İL 16 İL 15 İL 18
1.BÖLÜM: TEMEL GÖSTERGELER 1.7 İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması İlçe Büyükşehir (*) Ceyhan Pozantı Kozan Karataş İmamoğlu Yumurtalık Karaisalı Tufanbeyli Aladağ Saimbeyli Feke 872 İlçe İçinde Gelişmişlik Sıralaması 2 186 191 273 324 351 448 655 663 713 728 797 Gelişmişlik Grubu (1-6) 1 3 3 3 3 3 3 5 5 5 5 6 Kaynak: Devlet Planlama Teşkila İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araş rması, 2004 Gelişmişlik Endeksi 5,71564 0,50077 0,46680 0,14144 0,01236-0,06441-0,22099-0,61422-0,62767-0,70529-0,74160-0,99248 Türkiye'deki İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Düzeyi Haritası, 2004 En koyu: 1. Derecede gelişmiş İlçeler En açık: 6. Derecede gelişmiş ilçeler Kaynak: Devlet Planlama Teşkila İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araş rması, 2004 19
Küçüksaat Civarı
SOSYAL YAPI
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI 2.1 NÜFUS VE DEMOGRAFİ İl Nüfusunun Tarihsel Değişimi, (1927-2013) Adana Nüfusunun Tarihsel Değişimi (BİN KİŞİ) 2500 2000 1500 1000 500 227,7 383,6 375,8 418,7 508,5 628,5 760,8 902,7 1.035,4 1.240,5 1.485,7 1.725,9 1.934,9 1.849,5 2006,7 2.026,3 2.062,2 2.085,2 2.108,8 2.149,26 2.125,63 0 Kaynak: TÜİK ADNKS, 2013 22
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI Nüfus Piramidi, 2013 Adana İli Nüfus Pramidi Erkek Kadın 0-4 Yaş 5-9 Yaş 10-14 Yaş 15-19 Yaş 20-24 Yaş 25-29 Yaş 30-34 Yaş 35-39 Yaş 40-44 Yaş 45-49 Yaş 50-54 Yaş 55-59 Yaş 60-64 Yaş 65-69 Yaş 70-74 Yaş 75-79 Yaş 80-84 Yaş 85-89 Yaş 90+ Yaş Kaynak: TÜİK ADNKS, 2013 23
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI Adana Nüfusunun Türkiye Nüfusuna Oranı, (1927-2013) Yıllar Nüfus Miktarı (Bin Kişi) Nüfus Ar ş Hızı (%) Adana/Türkiye Nüfus Oranı (%) 1927 227,735-1,67% 1935 383,645 6,519% 2,37% 1940 375,777 0,414%- 2,11% 1945 418,740 2,165% 2,23% 1950 508,518 3,885% 2,43% 1955 628,505 4,236% 2,61% 1960 760,803 3,820% 2,74% 1965 902,712 3,420% 2,88% 1970 1.035,377 2,742% 2,91% 1975 1.240,475 3,614% 3,07% 1980 1.485,743 3,608% 3,32% 1985 1.725,940 2,997% 3,41% 1990 1.934,907 2,285% 3,43% 2000 1.849,478 0,451%- 2,73% 2007 2.006,650 1,165% 2,84% 2008 2.026,319 0,980% 2,83% 2009 2.062,226 1,772% 2,84% 2010 2.085,225 1,115% 2,83% 2011 2.108,805 1,131% 2,82% 2012 2.125,635 1,105% 2,81% 2013 2.149,260 0,795% 2,80% Kaynak: TÜİK Adana Bölge Müdürlüğü 2013, DPT Plan Nüfus Projeksiyon Yöntemleri 2002 * Ardışık olmayan yıllarda nüfus ar ş hızı üstel fonksiyon yöntemi kullanılarak hesaplanmış r. 24
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI Yıllara Göre Nüfus Artış Hızı, (2007-2013) Yıllara Göre Adana İlindeki Nüfus Artış Hızı (YÜZDE) 2,000% 1,800% 1,600% 1,400% 1,200% 1,000% 0,800% 0,600% 0,400% 0,200% 0,000% 1,319% 0,980% 1,772% 1,460% 1,601% 1,358% 1,115% 1,131% 1,201% 0,795% 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 Adana 0,980% 1,772% 1,115% 1,131% 0,795% 1,105% Türkiye 1,319% 1,460% 1,601% 1,358% 1,201% 1,366% Kaynak: TÜİK ADNKS, 2013 1,366% 1,105% 25
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI Cinsiyete Göre Ortanca Yaş, 2013 İl Toplam Erkek Kadın İstanbul 30,9 30,6 31,3 İzmir 34,4 33,7 35,2 Ankara 32,2 31,5 32,8 Adana 29,6 29,1 30,2 Türkiye 30,6 29,8 31,0 Kaynak: TÜİK ADNKS, 2013 Nüfusun Yaş Gruplarına Göre Dağılımı, 2013 10,00% 9,00% 8,00% 7,00% 6,00% 5,00% 4,00% 3,00% 2,00% 1,00% 0,00% Adana Nüfusunun Yaş Gruplarına Göre Dağılımı (YÜZDE) 0-4 5-9 10-14 15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 65-69 70-74 75-79 80-84 85-89 90+ Yüzde 8,64 8,79 8,82 8,78 7,62 7,97 8,46 7,63 6,95 6,19 5,57 4,64 3,57 2,41 1,65 1,10 0,78 0,32 0,10 Kaynak: TÜİK ADNKS, 2013 26
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI İlçelerin Nüfus Yoğunlukları, 2013 Alan 992 TUFANBEYLİ Nüfus 18.234 Nüfus Yoğunluğu 18 FEKE Nüfus 18.534 Alan 1233 Nüfus Yoğunluğu 15 SAİMBEYLİ Nüfus 16.572 Alan 1163 Nüfus Yoğunluğu 14 POZANTI Alan 797 Nüfus Yoğunluğu 26 Nüfus 20.954 Nüfus 22.230 KARAİSALI ÇUKUROVA Nüfus 1.118.452 Alan 505 SEYHAN Nüfus 17.221 Alan ALADAĞ 1.355 Nüfus Yoğunluğu Alan 1.536 Nüfus Yoğunluğu 14 Nüfus Yoğunluğu 2.215 13 SARIÇAM Nüfus 559.594 Nüfus Yoğunluğu 385 YÜREĞİR İMAMOĞLU Nüfus Nüfus Alan 29.748 Yoğunluğu 285 104 KOZAN Nüfus 128.153 Nüfus Yoğunluğu 68 Alan 1.452 Alan 1.883 CEYHAN Nüfus 159.243 Nüfus Yoğunluğu 110 Nüfus 18.463 Alan 1.453 Nüfus 21.862 KARATAŞ Alan 914 Alan 558 YUMURTALIK Nüfus Yoğunluğu 33 Kaynak: TÜİK ADNKS, 2013 Nüfus Yoğunluğu 14 * Hesaplama yapılırken Seyhan ve Çukurova İlçeleri ile Sarıçam ve Yüreğir İlçeleri birlikte değerlendirilmiş r. 2 ** Alan birimi km dir. 27
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI Köy Kent Kompozisyonu, 2012 Adana İlçelerinin Kır-Kent Nüfus Kompozisyonu, 2012 (YÜZDE) 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Aladağ Ceyhan Çukurova Feke İmamoğlu İl/İlçe Merkezi Karaisalı Karataş Köy ve Belde 75,0 32,0 1,39 74,4 31,5 66,4 58,8 37,5 49,7 75,8 15,7 0,00 67,2 71,5 1,10 11,2 İl/İlçe Merkezi 24,9 67,9 98,6 25,5 68,4 33,5 41,1 62,4 50,2 24,1 84,2 100, 32,7 28,5 98,9 88,7 Kozan Pozan Köy ve Belde Saimbeyli Sarıçam Seyhan Tufanbeyli Yumurtalık Yüreğir Adana Geneli Kaynak: TÜİK ADNKS, 2012 * Seyhan İlçesi'nin kır nüfusu bulunmamaktadır. ** 6630 sayılı kanunla köyler mahalleye dönüştürüldüğü için 2013 yılı ve sonrasında merkez-kır nüfus ayrımı ortadan kaldırılmış r. 28
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI Yıllara Bağlı Olarak İlçe Nüfusları, (2009-2013) Yıllara Bağlı Olarak Adana İlçeleri Nüfusları (KİŞİ) 800000 700000 600000 500000 400000 300000 200000 100000 0 2009 2010 2011 2012 Seyhan Yüreğir Çukurova Ceyhan Kozan Sarıçam İmamoğlu Karaisalı Karataş Pozan Feke Yumurtalık Tufanbeyli Saimbeyli Aladağ 2009 2010 2011 2012 2013 2013 Seyhan Yüreğir Çukurova Ceyhan Kozan Sarıçam İmamoğlu Karaisalı Karataş Pozan Feke Yumurtalık Tufanbeyli Saimbeyli Aladağ 2009 722. 852 419. 821 331. 421 158. 368 125. 813 115. 379 30. 968 23. 102 21. 671 20. 425 19. 332 19. 239 18. 768 17. 573 17. 494 2010 2011 723. 277 757. 928 422. 529 426. 379 347. 941 331. 307 158. 729 158. 377 127. 100 127. 804 120. 325 124. 205 30. 552 30. 105 22. 981 22. 701 21. 260 21. 203 20. 279 20. 147 18. 996 18. 724 18. 660 18. 266 18. 072 17. 481 17. 355 17. 104 17. 169 17. 074 2012 764.714 420.929 340.473 158.767 127.926 132.939 29.700 22.368 20.896 19.812 18.055 17.929 17.546 16.630 16.951 2013 771.947 421.455 346.505 159.243 128.153 138.139 29.748 22.230 21.862 20.954 18.534 18.463 18.234 16.572 17.221 Kaynak: TÜİK ADNKS, 2013 29
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI Karşılaştırmalı Olarak Belediye Sınırları İçerisindeki Konut ve Bina Sayıları, 2000 Bölge Adı Belediye Sınırları İçerisindeki Konut Sayısı Türkiye Oranı Belediye Sınırları İçerisindeki Bina Sayısı Türkiye Oranı İstanbul İzmir Ankara Adana Mersin Türkiye 3.393.077 1.140.731 1.128.625 469.189 440.184 16.235.830 20,90% 7,03% 6,95% 2,89% 2,71% 869.444 522.243 384.489 253.447 206.089 7.838.675 11,09% 6,66% 4,91% 3,23% 2,63% Kaynak: TÜİK Bölgesel İsta s kler, 2000 Medeni Durum ve Cinsiyete Göre Nüfus (+15 Yaş), 2013 Toplam Hiç Evlenmedi Evli Boşandı Eşi Öldü İl Toplam Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Tüm Türkiye 57.419.108 28.614.172 28.804.936 9.025.599 6.697.635 18.364.814 18.336.712 782.167 1.087.886 441.592 2.682.703 İstanbul 10.784.805 5.387.237 5.397.568 1.780.505 1.338.803 3.366.702 3.359.034 182.917 282.414 57.113 417.317 İzmir 3.258.468 1.616.576 1.641.892 486.618 336.836 1.027.771 1.026.412 77.715 107.609 24.472 171.035 Ankara 3.923.361 1.933.510 1.989.851 578.922 447.729 1.266.432 1.268.737 65.228 105.039 22.928 168.346 Adana 1.576.993 781.207 795.786 256.556 199.298 491.233 493.423 23.368 34.198 10.050 68.867 Mersin 1.276.729 629.479 647.250 194.532 153.292 405.322 407.044 20.637 30.228 8.988 56.686 Kaynak: TÜİK ADNKS, 2013 30
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI Medeni Durum ve Cinsiyete Göre Nüfus (+15 Yaş), 2013 Adana İlinde Medeni Duruma Göre Nüfus Oranları (%,15+ yaş), 2013 140% 120% 100% 80% 60% 40% 20% 0% Hiç Evlenmedi Evli Boşandı Eşi Öldü Kadın 23,68% 62,89% 4,67% 8,76% Erkek 30,90% 64,39% 3,28% 1,43% Kaynak: TÜİK ADNKS, 2013 31
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI İntiharlar, (2009-2013) ADANA 2009 2010 2011 2012 2013 Erkek 55 75 62 60 69 Kadın 23 41 22 25 34 Toplam 78 116 84 85 103 Türkiye Toplamı 2.898 2.933 2.677 3.225 3.189 Türkiye Oranı % 2,69% 3,95% 3,14% 2,64% 3,22% Kaynak: TÜİK Haya İsta s kler, 2013 Ölümler, (2009-2013) ADANA 2009 2010 2011 2012 2013 Erkek 4.988 5.090 5.194 5.209 5.424 Kadın 3.982 4.072 4.091 4.055 4.316 Toplam 8.970 9.162 9.285 9.264 9.740 Türkiye Toplamı 368.390 365.190 375.367 374.855 372.094 Türkiye Oranı % 2,43% 2,51% 2,47% 2,47% 2,62% Kaynak: TÜİK Haya İsta s kler, 2013 32
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI Yıllara Göre Ölüm ve İntihar Oranları, (2007-2013) Adana Ölüm ve İntihar Verilerinin Yıllara Göre Oranı (YÜZDE) 4,00% 3,80% 3,60% 3,40% 3,20% 3,00% 2,80% 2,60% 2,40% 2,20% 3,95% 3,33% 3,20% 3,22% 2,84% 2,83% 2,84% 2,83% 3,14% 2,82% 2,81% 2,80% 2,77% 2,69% 2,64% 2,62% 2,51% 2,47% 2,51% 2,43% 2,47% 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Adana Nüfusunun Türkiye Nüfusuna Oranı Adana'daki Ölümlerin Türkiye'ye Oranı Adana'daki İn harların Türkiye'ye Oranı Kaynak: TÜİK Haya İsta s kler, 2013 33
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI 2.2 ADALET Ceza İnfaz Kurumuna Giren Hükümlüler, (2007-2011) Adana Erkek Kadın 2007 3.031 92 2008 2.257 99 2009 2.305 101 2010 2.176 92 2011 2.655 93 Toplam 3.123 2.356 2.406 2.268 2.748 Kaynak: TÜİK Adalet İsta s kleri, 2011 Suç Türüne Göre Ceza İnfaz Kurumuna Giren Hükümlüler, 2011 Öldürme 86 Yaralamak 217 Cinsel Suçlar 14 Kişiyi Hürriye nden Yoksun Kılma 17 Hakaret 19 Hırsızlık 167 Yağma (Gasp) 52 Dolandırıcılık 36 Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde İmal ve Ticare 255 Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanma, Sa n Alma 72 Sahtecilik 69 Kötü Muamele 3 Zimmet - Rüşvet - Kaçakçılık 31 Trafik Suçları 6 Orman Suçları 9 Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile İlgili Suçlar 132 İcra İflas Kanunu'na Muhalefet 512 Askeri Ceza Kanunu'na Muhalefet 137 Toplam 2.295 Kaynak: TÜİK Adalet İsta s kleri, 2011 34
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI Ceza İnfaz Kurumuna Başlıca Giriş Sebepleri ve Türkiye Oranları (2006-2011) Adana İlinde Ceza İnfaz Kurumuna Başlıca Giriş Sebepleri ve Türkiye Oranları 2006-2011 (YÜZDE) 10% 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0% Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde İmal ve Ticare Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanma, Sa n Alma Kaçakçılık Ateşli silahlar ve Bıçaklar ile İlgili Suçlar Kötü Muamele Rüşvet Sahtecilik Kişiyi Hürriye n den Yoksun Kılma 2006 4,09% 5,03% 2,33% 3,21% 0,44% 7,69% 4,27% 6,84% 2007 3,99% 2,12% 3,30% 3,04% 0,44% 2,82% 3,29% 6,14% 2008 5,52% - 2,33% 3,81% 3,65% - 3,51% 1,85% 2009 6,66% 3,50% 2,99% 5,18% 3,03% - 5,02% 3,15% 2010 8,63% 6,43% 5,67% 5,00% 5,00% 4,76% 4,66% 4,28% 2011 9,07% 6,21% 3,52% 5,42% 3,28% 0,00% 4,67% 2,35% Kaynak: TÜİK Adalet İsta s kleri, 2011 2011 Yılı İ bari ile Adana Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve care yüzünden ceza infaz kurumuna giren kişi sayısı bakımından İstanbul ve İzmir'in ardından Türkiye üçüncüsü konumundadır. 35
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI Yıllara ve Eğitim Durumuna Göre Cezaevine Giren Hükümlüler (2006-2011) Adana İlinde Eğitim Durumuna Göre Cezaevine Giren Hükümlüler, (2006-2011) (KİŞİ) 1800 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 Okuma Yazma Bilmeyen 27 146 Okuryazar Olup Bir Okul Bi rmeyen 565 533 189 İlkokul İlköğre m Ortaokul ve Dengi Meslek Okulu Lise ve Dengi Meslek Okulu 405 93 Fakülte ve Yüksekokul Kaynak: TÜİK Adalet İsta s kleri, 2011 2006 2007 2008 2009 2010 2011 36
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI Cezaevine Giren Hükümlülerin Oransal Olarak Eğitim Durumu, 2011 Adana İlinde 2011 Yılı İtibari ile Cezaevine Giren Hükümlülerin Oransal Olarak Eğitim Durumu (YÜZDE) 4,39% 7,64% 1,27% 6,89% 19,10% 26,65% 8,92% 25,14% Okuma Yazma Bilmeyen İlkokul Ortaokul ve Dengi Meslek Okulu Fakülte ve Yüksekokul Kaynak: TÜİK Adalet İsta s kleri, 2011 Okuryazar Olup Bir Okul Bi rmeyen İlköğre m Lise ve Dengi Meslek Okulu Bilinmeyen 37
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI Güvenlik Birimine Gelen veya Getirilen Çocuk İstatistikleri, 2012 Geliş nedenine göre güvenlik birimine gelen veya getirilen çocuklar (ADANA,2012) 3205 680 419 113 213 Kaynak: TÜİK Adalet İsta s kleri, 2012 1 32 162 224 10 16 3998 Suça sürüklenme Kabahat işleme Evden kaçma Buluntu Kayıp Mağdur Sokakta çalışma Sokakta yaşama Bilgisine başvurma Okula gönderilmeme Türlerine Göre Ceza İnfaz Kurumu Sayıları, 2011 Toplam Kapalı Cezaevi Açık Cezaevi Yarı Açık Cezaevi Türkiye 371 329 36 - Adana 10 9 1 - Çocuk Ceza, İnfaz Kurumu ve Eği mevi 6 - Kaynak: TÜİK Adalet İsta s kleri, 2011 38
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI 2.3 GÖÇ Alınan ve Verilen Göç Karşılaştırması, (2007-2013) Adana İli Alınan ve Verilen Göç Karşılaştırması, (2007-2013) (KİŞİ) 70.000 60.000 50.000 58.316 57.402 53.685 54.109 53.096 45.493 50.523 62.402 45.927 59.294 50.598 62.933 40.000 30.000 20.000 10.000 0 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 Alınan Göç 45.493 53.685 53.096 50.523 45.927 50.598 Verilen Göç 58.316 54.109 57.402 62.402 59.294 62.933 Kaynak: TÜİK ADNKS Göç İsta s kleri, 2013 Not: Yabancılar Kapsanmamış r. 39
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI Yıllara Göre Net Göç Hızı, (2007-2013) Adana İli Yıllara Göre Net Göç Hızı, (2007-2013) ( BİNDE) 0,0-1,0-0,2 Net Göç Hızı ( ) Eksen Başlığı -2,0-3,0-4,0-5,0-2,1-6,0-7,0-6,3-5,6-6,3-5,7 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 Net Göç Hızı ( ) -6,3-0,2-2,1-5,6-6,3-5,7 Kaynak: TÜİK ADNKS Göç İsta s kleri, 2013 Not: Yabancılar Kapsanmamış r. 40
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI En Çok Göç Alınan İlk 10 İl, 2013 Diyarbakır Niğde Mardin Gaziantep Ankara Osmaniye Hatay Şanlıurfa İstanbul Mersin Adana'ya En Çok Göç Veren İlk 10 İl (KİŞİ) Kaynak: TÜİK ADNKS Göç İsta s kleri, 2013 1.656 1.687 1.690 2.005 2.181 2.572 2.764 3.265 4.639 5.148 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 En Çok Göç Verilen İlk 10 İl, 2013 Adana'dan En çok Göç Verilen İlk 10 İl (KİŞİ) Kayseri Şanlıurfa Gaziantep Hatay Niğde Antalya Osmaniye Ankara Mersin İstanbul 1.686 2.195 2.434 2.612 2.747 2.836 3.121 3.420 6.218 8.249 0 2000 4000 6000 8000 10000 Kaynak: TÜİK ADNKS Göç İsta s kleri, 2013 41
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI 2.4 SİVİL TOPLUM Türkiye'de Bazı İllerdeki Dernek Sayıları, 2013 İller İstanbul Ankara İzmir Bursa Kocaeli Konya Antalya Adana Samsun Mersin Kaynak: İl Dernekler Müdürlüğü, 2013 Dernek Sayısı Türkiye Toplamına Oranı 20.088 9.630 5.591 4.102 2.935 2.500 2.613 2.106 1.846 1.792 Adana İlinde Faaliyet Gösteren Derneklerin İlçelere Göre Dağılımı, 2012 20,00% 9,59% 5,57% 4,08% 2,92% 2,49% 2,60% 2,10% 1,84% 1,78% 1000 959 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 235 110 65 17 50 13 21 13 23 5 23 10 234 81 Kaynak: Adana Valiliği, 2012 42
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI 2.5 SAĞLIK İldeki Sağlık Kurumu Sayısı, (2006-2012) Adana İlinde Yıllara Bağlı Olarak Sağlık Kurumu Sayısı 2006-2012 30 25 20 15 10 5 0 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Diğer Kamu / Kurum Sayısı 0 0 0 0 0 0 1 Özel / Kurum Sayısı 5 5 7 10 11 12 14 Üniversite / Kurum Sayısı 2 2 2 2 2 2 2 Sağlık Bakanlığı / Kurum Sayısı 14 13 12 12 12 11 11 Kaynak: TÜİK Sağlık İsta s kleri, 2012 43
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI Sağlık Kurumlarındaki Yatak Sayısının Yılara Göre Değişimi, (2000-2012) Adana İli Sağlık Kurumlarındaki Yatak Sayılarının Yıllara Göre Değişimi, (2000-2012) 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Özel / Yatak Sayısı 311 310 236 237 231 231 230 223 329 612 720 920 1.018 Üniversite / Yatak Sayısı 1.046 1.073 1.098 1.225 1.252 1.412 1.527 1.620 1.412 1.412 1.735 1.735 1.735 Sağlık Bakanlığı / Yatak Sayısı 2.641 2.646 2.657 2.770 2.865 3.130 3.497 3.556 3.505 3.505 3.463 3.463 3.453 Kaynak: TÜİK Sağlık İsta s kleri, 2012 44
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI Sağlık Kurumlarındaki Yatak Sayılarının Oranları, 2012 Adana İli Sağlık Kurumlarındaki Yatak Sayılarının Oranı 2012 Üniversite / Yatak Sayısı 28% Özel / Yatak Sayısı 16% Sağlık Bakanlığı / Yatak Sayısı Sağlık Bakanlığı / Yatak Sayısı 56% Üniversite / Yatak Sayısı Özel / Yatak Sayısı Kaynak: TÜİK Sağlık İsta s kleri, 2012 Yüzbin Kişi Başına Toplam Hastane Yatak Sayısı, 2012 600 500 400 300 200 100 Yüzbin Kişi Başına Yatak Sayısı, 2012 516 503 495 479 453 450 442 385 375 361 Türkiye Ortalaması 260 293 0 Elazığ Bolu Isparta Edirne Erzurum Trabzon Eskişehir Sivas Ankara Kırıkkale Adana 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 22 Kaynak: TÜİK Sağlık İsta s kleri, 2012 45
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI Yıllara Bağlı Olarak İldeki Sağlık Personeli Sayısı, (2006-2012) Adana İlindeki Sağlık Personelinin Yıllara Bağlı Olarak Türkiye Oranı (YÜZDE) 3,00% 2,80% 2,60% 2,40% 2,20% 2,00% Uzman Hekim Pra syen Hekim Kaynak: TÜİK Sağlık İsta s kleri, 2012 Asistan Hekim Toplam Hekim Diş Hekimi Eczacı Sağlık Memuru Hemşire Ebe 2006 2,58% 2,81% 2,24% 2,59% 2,36% 2,63% 2,47% 2,70% 2,83% 2007 2,78% 2,96% 2,34% 2,76% 2,37% 2,68% 2,49% 2,58% 2,72% 2008 2,86% 3,03% 2,15% 2,78% 2,35% 2,63% 2,76% 2,62% 2,74% 2009 2,86% 2,89% 2,14% 2,73% 2,57% 2,61% 2,64% 2,59% 2,57% 2010 2,95% 2,63% 2,20% 2,72% 2,52% 2,51% 2,86% 2,60% 2,50% 2011 2,93% 2,80% 2,14% 2,76% 2,94% 2,68% 2,79% 2,57% 2,52% 2012 2,77% 2,85% 2,45% 2,75% 2,80% 2,71% 2,75% 2,55% 2,55% 46
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI 2.6 EĞİTİM Eğitim Durumuna Göre Nüfus, 2013 Okuma Yazma Bilmeyen Okul Bi rmemiş İlkokul Mezunu İlköğre m Mezunu Ortaokul yahut Dengi Lise veya Dengi Yükseköğrenim Bilinmeyen Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Tüm Türkiye 449.328 2.205.315 6.459.316 7.594.515 6.454.722 8.539.510 7.317.838 5.700.882 1.720.425 1.107.874 6.976.694 5.108.641 4.169.334 3.224.383 873.453 832.915 Adana 14.150 69.861 195.222 224.184 166.132 218.854 208.606 154.057 49.555 36.540 197.518 155.738 104.263 83.923 18.714 17.146 Kaynak: TÜİK Eği m İsta s kleri, 2013 Cinsiyete Göre Nüfus/Eğitim Kompozisyonu, 2013 Adana İlinde Cinsiyete Göre Nüfus/Eğitim Kompozisyonu (YÜZDE) 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% Okuma Yazma Bilmeyen Okul Bi rmemiş İlkokul Mezunu Kadın 7,27% 23,35% 22,79% 16,04% 3,81% 16,22% 8,18% 0,44% 0,12% 1,79% Erkek 1,48% 20,46% 17,41% 21,86% 5,19% 20,70% 10,14% 0,61% 0,18% 1,96% Kaynak: TÜİK Eği m İsta s kleri, 2013 İlköğre m Mezunu Ortaokul yahut Dengi Lise veya Dengi Yüksekokul veya Fakülte Yüksek Lisans Doktora Bilinmeyen 47
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI İlk ve Ortaöğretimde Okul, Öğrenci ve Öğretmen Sayıları, (2012-2013) 2012 2013 Okul Öncesi / Okul 591 596 Okul Öncesi /Öğrenci 28.922 29.111 Okul Öncesi /Öğretmen 1.484 1.622 İlkokul / Okul 657 601 İlkokul /Öğrenci 169.812 16.8352 İlkokul /Öğretmen 7.819 8.619 Ortaokul / Okul 430 363 Ortaokul /Öğrenci 164.555 162.058 Ortaokul /Öğretmen 7.669 7.762 Ortaöğre m Toplamı/ Okul 246 270 Ortaöğre m Toplamı/Öğrenci 146.294 155.222 Ortaöğre m Toplamı/ Öğretmen 7.262 7.980 Toplam Okul 1.924 1.830 Toplam Öğrenci 509.583 514.743 Toplam Öğretmen 24.234 25.983 Kaynak: TÜİK Eği m İsta s kleri, 2013 İlk ve Ortaöğretimde Okullaşma Oranları, 2013 BÖLGE ADI İlk ve ortaokullarda okullaşma oranı (%): İlkokul /Net/Toplam Türkiye Ortalamasına Oranı İlk ve ortaokullarda okullaşma oranı (%) ) : Ortaokul /Net/toplam Türkiye Ortalamasına Oranı Ortaöğre mde okullaşma oranı (%) : Net/Toplam Türkiye Ortalamasına Oranı İstanbul 99,80% 100,23% 95,93% 101,49% 81,63% 106,50% İzmir 99,35% 99,78% 96,36% 101,95% 82,41% 107,51% Ankara 99,76% 100,19% 97,32% 102,96% 88,83% 115,89% Adana 99,67% 100,10% 94,06% 99,51% 75,53% 98,54% Türkiye 99,57% - 94,52% - 76,65% - Kaynak: TÜİK Eği m İsta s kleri, 2013 48
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI İldeki Üniversitelerin URAP Endeksine Göre Genel Puan Tablosu, 2013 Üniversite Türkiye Sıralaması Dünya Sıralaması Kategori Puan Hace epe Üniversitesi 1 429 A 808,59 Orta Doğu Teknik Üniversitesi 2 489 A 799,11 İstanbul Üniversitesi 3 421 A 740,66 Çukurova Üniversitesi 16 796 B+ Kaynak: University Performance Ranking by Academic Performance (URAP), 2013 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Üniversitelerarası Girişimcilik ve Yenilik Endeksi, 2014 Sıra Üniversite Toplam 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Bilimsel ve Teknolojik Araş rma Yetkinliği Fikri İşbirliği Mülkiyet ve Havuzu Etkileşim Girişimcilik ve Yenilikçilik Kültürü Ekonomik Katkı ve Ticarileşme Orta Doğu Teknik Üniversitesi 83,09 19,60 8,70 22,40 13,80 18,80 Sabancı Üniversitesi 81,44 19,50 6,20 25,00 12,50 18,30 Boğaziçi Üniversitesi 76,34 18,50 5,50 24,10 10,00 18,20 İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi 74,96 19,10 5,20 22,40 12,70 15,60 Koç Üniversitesi 73,59 16,00 9,40 24,90 11,30 12,00 Özyeğin Üniversitesi 73,06 15,20 6,50 20,30 12,30 18,80 İstanbul Teknik Üniversitesi 72,42 15,70 6,80 21,10 10,10 18,80 Tobb Ekonomi Ve Teknoloji Üniversitesi 69,26 16,20 7,10 18,70 9,00 18,30 İzmir Yüksek Teknoloji Ens tüsü 67,83 19,50 5,80 22,10 7,90 12,50 Selçuk Üniversitesi 59,58 11,70 10,40 12,00 13,30 12,20 18 Çukurova Üniversitesi 43,26 10,50 0,80 14,00 7,40 10,60 Kaynak: Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksi 2014 Sıralaması Not: 2013 yılı YÖK verilerine göre 50 ve al nda Prof. + Doç. + Y.Doç'a sahip 23 üniversite hesaplamalara dahil edilmemiş r. 49
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI İl Bünyesindeki Yükseköğretim Kurumlarında Ön Lisans ve Lisans Düzeyinde Öğrenci Sayıları, 2012 YIL Okuyan / Toplam Türkiye Oranı Okuyan / Erkek TürkiyeOranı Okuyan / Kadın TürkiyeOranı 2007 27.626 1,16% 16.168 1,20% 11458 1,12% 2008 29.038 1,05% 16.691 1,07% 12347 1,03% 2009 31.720 0,95% 17.805 0,96% 13915 0,95% 2010 34.118 0,94% 18.921 0,95% 15197 0,93% 2011 38.297 0,93% 21.235 0,95% 17062 0,91% 2012 41.130 0,88% 22.735 0,90% 18395 0,86% Kaynak: TÜİK Eği m İsta s kleri, 2012 İl Bünyesindeki Yükseköğretim Kurumlarında Görevli Öğretim Elemanı Sayısı, 2012 BÖLGE ADI Toplam Öğre m Elemanı Profesör Doçent Yardımcı Doçent Diğer Öğre m Elemanı İstanbul 25.458 4.395 2.234 5.357 13.472 İzmir 8.896 1.651 752 1.653 4.840 Ankara 20.875 4.113 1.971 2.905 11.886 Adana 1.749 347 124 304 974 Mersin 1.604 216 130 328 930 Türkiye 130.653 17.807 10.962 27.385 74.499 Kaynak: TÜİK Eği m İsta s kleri, 2012 50
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI TR62 Bölgesindeki Yükseköğretim Elemanı Sayılarının Türkiye'ye Oranı, 2012 TR62 (Adana Mersin) Bölgesindeki Yükseköğretim Elemanı Sayılarının Türkiye'ye Oranı (YÜZDE) 3,50% 3,00% 2,50% 2,00% 1,50% 1,00% 0,50% 0,00% Toplam Öğre m Elemanı Profesör Doçent Yardımcı Doçent Diğer Öğre m Elemanı Mersin / Türkiye 1,23% 1,21% 1,19% 1,20% 1,25% Adana / Türkiye 1,34% 1,95% 1,13% 1,11% 1,31% TR62 / Türkiye 2,57% 3,16% 2,32% 2,31% 2,56% Kaynak: TÜİK Eği m İsta s kleri, 2012 51
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI Yükseköğretim Elemanı Sayılarının Yıllara Göre Değişimi, 2012 Adana İlinde Yükseköğretim Elemanı Sayılarının Yıllara Göre Değişimi (KİŞİ) 2500 2000 1500 1000 500 0 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Diğer Öğre m Elemanı 1.147 1.162 1.332 1.032 914 974 Yardımcı Doçent 252 256 302 250 280 304 Doçent 128 128 141 131 117 124 Profesör 384 373 375 351 361 347 Kaynak: TÜİK Eği m İsta s kleri, 2012 52
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI 2.7 KÜLTÜR-SANAT BOŞ ZAMANLARI DEĞERLENDİRME VE YAŞAM KALİTESİ Yıllara Göre Sinema İstatistikleri (2006-2012) YIL Sinema Salonu Sayısı Koltuk Sayısı Gösteri Sayısı Seyirci Sayısı 2006 25 5.115 503 2007 25 5.185 466 2008 26 5.498 496 2009 27 7.550 650 2010 26 5.439 562 2011 24 5.389 538 2012 30 7.486 614 Kaynak: TÜİK Kültür İsta s kleri, 2012 890.328 341.113 880.246 617.750 953.800 847.310 1.077.880 Yıllara Göre Tiyatro İstatistikleri (2006-2012) YIL Tiyatro Salonu Sayısı Koltuk Sayısı Gösteri Sayısı Seyirci Sayısı 2006 5 1.347 657 84.866 2007 5 1.319 630 128.432 2008 6 1.409 1.435 135.028 2009 6 1.499 641 168.661 2010 7 1.633 883 155.559 2011 10 2.722 900 153.416 2012 13 3.629 883 239.093 Kaynak: TÜİK Kültür İsta s kleri, 2012 53
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI Yıllara Göre Tiyatro ve Sinema Seyirci İstatistikleri, (1995-2012) Adana İlinde Yıllara Bağlı Olarak Tiyatro ve Sinema Seyirci Sayıları (BİN KİŞİ) Tiyatro : Seyirci sayısı Sinema : Seyirci sayısı 1200,0 1000,0 800,0 600,0 400,0 200,0 0,0 100,6 163,5 109,9 80,2 175,0 281,8 107,4 386,5 157,5 65,4 77,4 68,0 32,4 289,5 54,5 215,0 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 147,9 579,7 851,2 749,5 890,3 341,1 880,2 87,5 137,5 84,9 128,4 135,0 168,7 617,8 155,6 953,8 153,5 847,3 239,1 2010 2011 1077,8 2012 Kaynak: TÜİK Kültür İsta s kleri, 2012 Halk Kütüphaneleri İstatistikleri, (2006-2012) YIL Halk Kütüphanesi Sayısı Kitap Sayısı Yararlanma Sayısı Bin Kişi Başına Yararlanma Sayısı Ödünç Verilen Materyal Sayısı 2006 17 205.759 387.357 48.998 2007 17 209.911 424.467 212 58.890 2008 17 219.897 397.868 196 46.789 2009 17 223.047 405.801 197 47.025 2010 17 236.326 413.421 198 42.311 2011 17 254.218 392.979 186 43.780 2012 17 262.980 389.651 183 54.725 Kaynak: TÜİK Kültür İsta s kleri, 2012 54
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI Tescilli Sit Alanları Dağılımı, 2013 Sit alanları Türü Adana Arkeolojik Sit Alanı 292 Kentsel Sit Alanı 3 Doğal Sit Alanı 2 Tarihi Sit Alanı 2 Kentsel Arkeolojik Sit Alanı 1 Diğer Sit Alanları (Üstüste Sit Alanları) Toplam 298 Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı 2013 Yıl Sonu Verileri Tescilli Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları, 2013 Taşınmaz Türü Adana Türkiye Adana/Türkiye % Sivil Mimarlık Örneği 268 63.385 0,42% Dinsel Yapılar 60 8.923 0,67% Kültürel Yapılar 82 10.222 0,80% İdari Yapılar 36 2.577 1,40% Askeri Yapılar 35 1.057 3,31% Endüstriyel ve Ticari Yapılar 73 3.554 2,05% Mezarlıklar 29 3.486 0,83% Şehitlikler 5 248 2,02% Anıt ve Abideler 326 0,00% Kalın lar 85 2.161 3,93% Korunmaya Alınan Sokaklar 3 61 4,92% TOPLAM 676 96.000 0,70% Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı 2013 Yıl Sonu Verileri 55
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI 2.8 İDARİ YAPI Belediye, İlçe ve Köy Sayıları, 2013 İl Belediye Sayısı İlçe Sayısı Köy Sayısı Türkiye Istanbul Izmir Ankara Adana 1.364 39 30 25 16 970 39 30 25 15 18.214 - - - - Kaynak: Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü, 2013 Milletvekili Genel Seçimleri, (2002-2011) YIL Toplam Seçmen Sayısı Oy Kullanan Seçmen Sayısı Ka lım Oranı (%) Toplam Milletvekili Sayısı Adalet ve Kalkınma Par si Cumhuriyet Halk Par si Milliyetçi Hareket Par si Bağımsızlar 2002 1.194.078 8871.42 74,3 14 8 6 0 0 2007 1.189.228 934.190 78,6 14 6 4 4 0 2011 1.401.712 1.196.001 85,3 14 6 4 3 1 Kaynak: Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığı, 2011 56
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI Milletvekili Genel Seçimi Sonuçları, 2011 1 3 6 Adalet ve Kalkınma Par si Cumhuriyet Halk Par si Milliyetçi Hareket Par si BAĞIMSIZ 4 Kaynak: Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığı, 2011 Mahalli İdareler Seçim Sonuçları, (2004-2014) Yıl Toplam Seçmen Sayısı Oy Kullanan Seçmen Sayısı Ka lım Oranı (%) Toplam Belediye Başkanı Sayısı Demokra k Sol Par Anavatan Par si Adalet ve Kalkınma Par si Doğru Yol Par si Cumhuriyet Halk Par si Sosyal Demokrat Halk Par si Saadet Par si Demokrat Par Milliyetçi Hareket Par si 2004 1.001.872 708.407 70,7 52-1 31 7 4 2 1-6 2009 1.188.749 982.376 82,6 36 1-17 - 5 - - 3 10 2014 1.348.553 1.284.257 95,0 16 - - 4 3 - - - 9 Kaynak: Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığı, 2014 57
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI İlçe Belediyeleri, 2013 Belediye Adana B. Ş. Seyhan İlçe Yüreğir İlçe Çukurova İlçe Sarıçam İlçe Karaisalı Aladağ Ceyhan Feke İmamoğlu Karataş Kozan Pozan Saimbeyli Tufanbeyli Yumurtalık Kaynak: Adana Valiliği, 2013 Kuruluş Yılı 1871 1986 1986 2008 2008 1835 1973 1926 1895 1987 1957 1870 1954 1922 1958 1959 Belediye Meclisi Üye Sayısı 79 45 37 37 25 15 11 31 11 15 15 31 15 11 11 11 58
2.BÖLÜM: SOSYAL YAPI 2.9 MEDYA Adana Medya Özeti, 2013 25 21 20 Adana İli Medya Özeti 22 15 13 10 5 8 5 3 0 Adana Merkez Günlük Gazete Sayısı Adana Merkez Ha alık Gazete Sayısı Adana Merkez 15 günlük/aylık Gazete Sayısı Adana Merkez Özel Tv Sayısı Adana Merkez Dergi Sayısı Adana İlçeler Gazete Kaynak: T.C. Başbakanlık Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü, 2013 Adana İlçelerinde Gazete Dağılımı, 2013 Yumurtalık; 1 Kozan ; 8 Ceyhan; 9 Pozan ; 2 İmamoğlu; 1 Tufanbeyli; 1 Kaynak: T.C. Başbakanlık Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü, 2013 59
Taşköprü ve Bossa Fabrikası
EKONOMİK YAPI
3.BÖLÜM: EKONOMİK YAPI 3.1 TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELER Fortune 500 Endeksindeki Şirketler, (2012-2013) 2013 Sırası 2012 Sırası Şirket Adı Net Sa şlar (TL) Özkaynak TL Özkaynak Sıra İhracat (TL) İhracat Sıra Çalışan Sayısı 1.087 NACE Ana Sektör Kodu 111 112 Sasa Polyester Sanayi A. Ş. 1.090.265.000 249.915.000 171 413.075.000 74 Plastik ve Kauçuk 174 171 Beyteks Teks l San. Ve Tic. A.Ş. 749.400.239 44.745.489 387 96.137.558 224 3.231 Keten Elyaf ve Elyaf İplik 307 360 Adana Çimento Sanayii T.A.Ş. 396.130.304 654.345.716 75 83.623.229 237 411 Toprak Ürünleri 323 300 366-429 463 459 448 493 - Bossa Tic. Ve San. İşletmeleri T.A.Ş. Artenıus Turkpet Kim. Mad. San. A.Ş. Akyem Adana Yem Yağ Biodizel Tar. ve San. Tic. A.Ş. Groseri Gıda Ve İh yaç Mad. Tic. Ve San. Ltd. Ş. Abdioğulları Plas k Ve Ambalaj Sanayi A.Ş. Kaynak: Fortune 500 Endeksi, (2012-2013) 371.763.210 420.267.340 98 216.174.400 147 Dokuma, Örme, Trikotaj,Terbiye ve Kumaş 323.965.258 58.921.509 355 6.053.376 348 95 Kimyevi Madde 278.501.902 53.850.496 370 83.260.381 238 260.690.907 14.600.284 470 - - 235.726.467 121.149.977 276 75.039.849 247 1.988 1.500 Tarımsal, Tahıl, Süt, Et ve Su Ürünleri 1.140 Perakende Ticaret Mağazaları 1.161 Plas k ve Kauçuk 62
3.BÖLÜM: EKONOMİK YAPI İstanbul Sanayi Odası Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Endeksindeki Şirketler, 2013 2013 Sıralaması 2012 Sıralaması Kuruluş Özel Sıra No Üre mden Net Sa şlar (TL) 66 74 Sasa Polyester Sanayi A.Ş. 60 1.141.043.743 128 130 Beyteks Teks l San. ve Tic. A.Ş. 121 635.994.613 150 171 Temsa Global San. ve Tic. A.Ş. 142 542.294.084 174 213 Elita Gıda San. ve Tic. A.Ş. 165 491.894.743 231 284 Adana Çimento Sanayii Türk A.Ş. 222 389.622.063 249 236 Bossa Ticaret ve Sanayi İşletmeleri T.A.Ş. 240 359.923.466 283 258 Artenius Turkpet Kimyevi Maddeler Sanayi A.Ş. 273 322.744.497 287 Amylum Nişasta San. ve Tic. A.Ş. 277 318.198.182 334 380 Akyem Adana Yem Yağ Biodizel Tarım ve San. Tic. A.Ş. 324 278.501.902 416 435 Güney Çelik Hasır ve Demir Mamulleri San. Tic. A.Ş. 405 226.965.251 447 Özmaya Sanayi A.Ş. 435 210.064.608 448 392 Karteks Teks l San. ve Tic. A.Ş. 436 209.956.307 Kaynak: İstanbul Sanayi Odası "Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" Endeksi, (2012-2013) 63
3.BÖLÜM: EKONOMİK YAPI İstanbul Sanayi Odası Türkiye'nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Endeksindeki Şirketler, 2013 2013 Sıralaması (İkinci 500) 2012 Sıralaması (İkinci 500) Kuruluş Özel Sıra No Üre mden Net Sa şlar (TL) 5 25 87 113 145 173 206 277 319 379 388 13 55 176 67 202 286 276 306 388 268 492 Oğuz Teks l San. ve Tic. A.Ş. 5 186.641.067 Gürsoy Yem Gıda ve Hayvancılık San. Tic. Ltd. Ş. 25 179.411.224 Abdioğulları Plas k ve Ambalaj Sanayi A.Ş. 86 158.750.610 Meltem Kimya ve Teks l San. İth. İhr. ve Tic. Ltd. Ş. 111 151.903.155 Kıvanç Teks l San. ve Tic. A.Ş. 142 144.763.168 G.Ç.S. Metal Ça İzolasyon Taahhüt Tic. ve San. A.Ş. 170 138.268.130 Oğuz Gıda San. ve Tic. A.Ş. 203 131.994.002 Sepaş Plas k Kimya İnşaat Otomo v San. ve Tic. A.Ş. 274 118.139.714 Zahit Alüminyum San. ve Tic. A.Ş. 316 11.2078.161 Kimteks Teks l İnşaat Tic. ve San. A.Ş. 376 102.772.074 Bakırlar İplik San. ve Tic. Ltd. Ş. 385 101.412.071 484 - Özgür Atermit San. ve Tic. A.Ş. 481 86.491.561 Kaynak: İstanbul Sanayi Odası "Türkiye'nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" Endeksi, (2012-2013) 64
3.BÖLÜM: EKONOMİK YAPI İstanbul Sanayi Odası Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Endeksindeki Şirketler (1993-2013) 17 15 Adana İlinde ISO Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Listesine Giren Firma Sayısı (ADET) 16 15 13 11 9 13 11 13 13 13 12 12 12 11 10 9 10 12 12 12 12 11 11 7 7 5 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Adana 13 11 13 13 13 16 15 12 12 12 11 10 9 7 10 11 11 12 12 12 12 Kaynak: İstanbul Sanayi Odası "Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" Endeksi, (2011-2012) TOBB Sanayi Veritabanına Göre İldeki Firma Bilgileri, 2013 Firma Sayısı Türkiye Oranı Kapasite Raporu Sayısı Türkiye Oranı Toplam Çalışan Sayısı Türkiye Oranı ADANA 1419 2,26% 1590 2,25% 54879 1,97% Kaynak: TOBB Sanayi Veritabanı, 2013 65
3.BÖLÜM: EKONOMİK YAPI TOBB Sanayi Veritabanı İtibariyle Göreve Göre İldeki Çalışan Dağılımı, 2013 45000 40000 35000 30000 25000 20000 15000 10000 5000 0 2224 5075 Kaynak: TOBB Sanayi Veritabanı, 2013 Adana İlindeki Çalışan Dağılımı, 2013 6318 38620 2425 217 Mühendis Usta İdari İşçi Teknisyen Diğer TOBB Sanayi Veritabanı İtibariyle Firma Çalışan Aralığına Göre Çalışan Dağılımı, 2013 Adana İlindeki Çalışan Dağılımı, 2013 18000 15575 16000 14000 12000 10625 10000 8000 6863 6000 3526 4000 1829 2000 0 1-9 10-49 50-99 100-249 250 + Kaynak: TOBB Sanayi Veritabanı, 2013 66
3.BÖLÜM: EKONOMİK YAPI 3.2 DIŞ TİCARET İhracat ve İthalat Değerleri, (BİN ABD DOLARI) (2003-2012) İhracat İthalat Toplam Yıl Miktar Oran Miktar Oran Dış Ticaret Hacmi 2003 $565.281,00 1,20% $844.900,00 1,22% $1.410.181,00 2004 $816.249,00 1,29% $1.125.065,00 1,15% $1.941.314,00 2005 $883.833,00 1, 20% $1.265.050,00 1,08% $2.148.883,00 2006 $958.987,00 1,12% $1.441.273,00 1,03% $2.400.260,00 2007 $1.166.028,00 1,09% $1.918.628,00 1,13% $3.084.656,00 2008 $1.304.024,00 0,99% $2.151.647,00 1,07% $3.455.671,00 2009 $1.135.887,00 1,11% $1.692.782,00 1,20% $2.828.669,00 2010 $1.352.306,00 1,19% $2.229.404,00 1,20% $3.581.710,00 2011 $1.756.356,00 1,30% $2.974.779,00 1,24% $4.731.135,00 2012 $1.914.550,00 1,26% $3.046.332,00 1,29% $4.960.882,00 Kaynak: TÜİK Dış Ticaret İsta s kleri 2012 67