HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI Halk Sağlığı Programı Programa Kabul Koşulları: Yüksek Lisans: Sağlık alanında lisans düzeyinde bir yükseköğretim kurumundan mezun olmak Doktora: Tıp Fakültesi mezunu olanlar ya da Diş Hekimliği Fakültesi, Eczacılık Fakültesi, Veterinerlik Fakültesi mezunu olup, Halk Sağlığı, Farmakoloji, Fizyoloji, İmmünoloji, Anatomi, Histoloji ve Embriyoloji, Tıbbi Biyokimya, Tıbbi Biyoloji, Tıbbi Mikrobiyoloji Yüksek Lisans yapmış olmak. (Tıp Fakültesi mezunu ve Halk Sağlığı Yüksek Lisans mezunu olanlar dışındaki adaylar için 1 (Bir) yıllık Bilimsel Hazırlık Programı zorunludur.) Program Dersleri ve İçerikleri KODU DERSİN ADI TEO. UYG. KRD. AKTS Z/S HAS 700 Seminer I 0 0 0 6 Z HAS 701 Temel Halk Sağlığı I 3 2 4 6 S HAS 702 Temel Halk Sağlığı II 3 2 4 6 S HAS 703 Uygulamalı Halk Sağlığı 0 2 1 6 S HAS 704 Temel Epidemiyoloji 2 0 2 6 S HAS 705 Sağlık Yönetimi İlkeleri 2 0 2 6 S HAS 706 Çevre Sağlığı 2 2 3 6 S HAS 707 Tıp Antropolojisi 2 0 2 6 S HAS 708 Tıbbi Ekoloji 1 2 2 6 S HAS 709 Sağlık Bilimlerinde Araştırma Teknikleri 1 2 2 6 S HAS 710 Enfeksiyon Hastalıkları Epidemiyolojisi 2 0 2 6 S HAS 711 Kanser Epidemiyolojisi 2 0 2 6 S HAS 712 Yaşlı Sağlığı ve Kronik Hastalıklar Epidemiyolojisi 2 0 2 6 S HAS 713 Okul Sağlığı 2 0 2 6 S HAS 750 Uzmanlık Alan Dersi I 5 0 0 5 Z HAS 760 Tez Çalışması I 0 1 0 25 Z HAS 800 Seminer II 0 0 0 6 S HAS 801 İleri Epidemiyoloji 2 0 2 6 S HAS 802 Sağlık Eğitimi İlkeleri 1 2 2 6 S HAS 803 İş ve İşçi Sağlığı 1 2 2 6 S HAS 804 Ana Çocuk Sağlığı 2 2 3 6 S HAS 805 Aile Planlaması 1 2 2 6 S HAS 806 Toplum Beslenmesi 2 0 2 6 S HAS 807 Sağlık Ekonomisi 2 0 2 6 S HAS 808 Sağlık Demografisi 2 0 2 6 S HAS 809 Tıp Sosyolojisi 2 0 2 6 S HAS 850 Uzmanlık Alan Dersi II 5 0 0 5 Z HAS 860 Tez Çalışması II 0 1 0 25 Z HAS 880 Doktora Yeterlik Sınavı 0 0 0 20 Z HAS 890 Doktora Tez Öneri Savunması 0 0 0 10 Z HAS 700 Seminer I (0 0 0) Halk Sağlığı alanındaki son gelişmeler ve güncel konuların sunulması ve tartışılması. HAS 701 Temel Halk Sağlığı I (3 2 4) Yüksek lisans ve Doktora adayına Halk Sağlığı Bilimlerinin temel kavramlarını ve sorun alanlarını tanıtmak. Temel kavramları kullanma ve onlarla düşünce üretme becerisi ve alışkanlığı kazandırmak. HAS 702 Temel Halk Sağlığı II (3 2 4) Temel Halk Sağlığı I dersinin devamı olarak, daha çok sağlık kurumlarını yerinde görerek inceleme ve işleyişlerini, sorunlarını görüp değerlendirme amaçlıdır. HAS 703 Uygulamalı Halk Sağlığı (0 2 1) Temel Halk Sağlığı I ve II derslerinde kazandırılan bilgilerin uygulamalarla pekiştirilmesi hedeflenen bu derste; kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşları ziyaret edilmekte, sorunlar, yapı ve işleyiş yerinde irdelenmektedir. Aday Anabilim Dalı nın haftalık makale sunumlarını izlemekte ve uygulama becerilerini geliştirmektedir. Halk Sağlığı 1
Laboratuvarı, Sağlık Müdürlüğü, Belediye Sağlık İşleri Müdürlüğü, SSK ve Devlet Hastaneleri ziyaret edilerek incelenen kurumlar arasındadır. HAS 704 Temel Epidemiyoloji (2 0 2) Epidemiyolojinin (tıp ve sağlık bilimlerinde araştırma yöntemleri..) temel ilke ve kavramlarının tanıtılması. Bir makalenin eleştirel gözle irdelenebilmesi ve temel araştırma tasarımı bilgi ve becerisinin kazandırılması. HAS 705 Sağlık Yönetimi İlkeleri (2 0 2) Yönetim olgu ve süreçlerinin temel kavramları, ülkemizde sağlık hizmetlerinin yönetim yapısı ve temel sorunları; sağlık örgütlenmesi, sağlık mevzuatı, personel yönetimi..konularında temel bilgilerin aktarılması. HAS 706 Çevre Sağlığı (2 2 3) Temel çevre sağlığı kavramları, çevre-sağlık ilişkileri, toplum sağlığı ve çevre etkileşimi, önemli toplumsal çevre sağlığı sorunlarımız ve bunların araştırmalarla ortaya konması, çevreye dönük koruyucu sağlık hizmetlerinin ilkeleri, çevre sağlığı sorunlarına dönük çözüm önerileri üretilebilmesi konuları işlenecektir. HAS 707 Tıp Antropolojisi (2 0 2) Kültür kavramı. Sağlık olayları ile toplumsal kültür olgusu arasındaki etkileşim. Toplumun sağlığını olumlu ve olumsuz etkileyen kültürel doku öğeleri ve bunların toplum içinde yapılacak araştırmalarla ortaya konulması yöntemleri. Toplumsal dokunun derinliklerinde yer alan ve sağlık davranışlarını olumsuz etkileyen kalıpların uygun olanları ile değiştirilmesi yol ve yöntemleri konuları kapsanacaktır. HAS 708 Tıbbi Ekoloji (1 2 2) Temel ekolojik kavramlar. Ekosistemler, sibernetik döngüler, kapalı ve açık sistemler ve sağlıkla ilişkisi. Ekotoksikoloji, ekolojik risk etmenlerinin insanda yarattığı mutajen, toksik, teratojen, karsinogenetik olumsuz etkiler. Çevrenin olumlu hale getirilmesi, eşikli ve eşiksiz (stokastik ve non-stokastik) etkilenmeler konuları işlenecektir. HAS 709 Sağlık Bilimlerinde Araştırma Teknikleri (1 2 2) Hekim kökenli olmayan adaylara, pür Epidemiyoloji eğitimi ile temel araştırma teknikleri bilgi ve becerisi kazandırmak güçtür. Bu yüzden, kökenleri dikkate alınarak daha az kuramsal, daha fazla uygulamalı olmak üzere temel düzeyde araştırma teknikleri bilgi ve becerisi aktarılmak istenmektedir. Araştırmaların sınıflandırılması; kesitsel, geriye ve ileriye dönük uzunlamasına araştırma teknikleri, alanda ve klinikte sık başvurulan araştırma modelleri, plasebo, deney ve kontrol grupları, araştırma etiği ve bilimsel araştırmalarda sık düşülen hata kaynakları kapsanan başlıca konular olacaktır. HAS 710 Enfeksiyon Hastalıkları Epidemiyolojisi (2 0 2) Bu hastalıklar ülkemiz için ağırlıklı bir öneme sahiptir. Bunlarla savaş için salt enfeksiyon hastalığı kliniği bilgisi yetersizdir. Özellikle sahada bu hastalıklar çıkmadan önce ve çıktıktan sonra alınması gereken önlemler yoğun bir enfeksiyon hastalıkları epidemiyolojisi bilgisi-becerisi gerektirir. Hekim doktora adayları için salgınlar öncesi toplumu koruyucu önlemler (sanitasyon, su ve besin hijyeni, kişisel hijyen, bağışıklama, sağlık eğitimi..) alabilme becerisi gereklidir. Salgınlar çıktıktan sonra da kesin tanı koyma, bildirim, sağaltım, izolasyon, birey ve toplumun eğitimi, kayıtlarla salgının izlenmesi, olgu-zaman eğrisinin çizilerek epideminin kaynağına inilmesi, filyasyon raporu hazırlanması ve konuya ilişkin mevzuat gibi temel konular kapsanacaktır. HAS 711 Kanser Epidemiyolojisi (2 0 2) Öğrencilerimize toplumların en önemli sağlık sorunlarından biri olan kanser konusunda dağılımı, nedenler ve korunmaya yönelik bilgi kazandırmak, kanserlerin toplumumuzda ve dünyadaki dağılımını, kanser etyolojisinde yer alan faktörlerinin, kanserde erken tanı ve önemini, kanserlerdeki epidemiyolojik çalışma sonuçlarını değerlendirebilecek, kanserde koruyucu hekimlik ilkelerinin tanımlayabileceklerdir. HAS 712 Yaşlı Sağlığı ve Kronik Hastalıklar Epidemiyolojisi (2 0 2) Ülkemizde nüfus içerisindeki oranı giderek yükselen ve özel bir risk grubu olan yaşlılar ve bu grubun en sık rastlanan sağlık sorunları olan kronik hastalıklar konusunda bilgi edineceklerdir. Yaşlı grubun toplum içindeki payının değişimini yaşlılardaki bedensel ve ruhsal değişimlerini yaşlıların en sık görülen sorunları ve görülme sıklıklarını yaşlılardaki koruyucu hekimlik ilkelerini tanımlayabileceklerdir. HAS 713 Okul Sağlığı (2 0 2) Sağlıklı bir okul çevresi, okul çocuklarının gereksindiği koruyucu sağlık hizmetleri, okul çocuklarının beslenmesi, okulda fiziksel aktivite, okul öğretmenlerine sağlık eğitim yoluyla öğrencilerin sağlığını geliştirme, danışmanlık ve destek hizmetlerinin örgütlenmesi konularını kapsayacaktır. HAS 750 Uzmanlık Alan Dersi I (5 0 0) Yüksek lisans öğrencisinin tez konusu belirlendikten sonra, tez konusu ile ilgili son bilimsel gelişmeleri, yayınları içeren teorik bilgileri, makale taraması ve tez yönetimini kesinleştirmek amacıyla yapılan çalışmalar ve bu konulara yardımcı olabilecek derslerin işlenmesi. HAS 760 Tez Çalışması I (0 1 0) İlgili Anabilim Dalı Başkanı tarafından her yüksek lisans öğrencisi için tez konusu, tez planı ve tez danışmanı önermesi ve Enstitü Yönetim Kurulunun onayından sonra tez danışmanı ile öğrencinin tez konusundaki bilimsel alanlarına ilişkin yapmış oldukları haftalık tez çalışmasına ait bir saatlik ders yükünü ifade eder. HAS 800 Seminer II (0 0 0) Halk Sağlığı alanındaki son gelişmeler ve güncel konuların sunulması ve tartışılması. 2
HAS 801 İleri Epidemiyoloji (2 0 2) Temel Epidemiyoloji dersinin devamı olarak epidemiyolojik ilke ve kavramlarla düşünerek sorun çözme becerilerinin pekitirilmesi; kesitsel, ileriye ve geriye dönük araştırmaların tasarımı, yürütümü ve sonuçlarının değerlendirilebilmesi becerilerinin kazandırılması ve hekim adaylarının, sağlık yönetiminde epidemiyolojiyi etkin bir bilimsel araç olarak kullanabilmelerinin sağlanması. HAS 802 Sağlık Eğitimi İlkeleri (1 2 2) Öğretim, eğitim, eğitim gereksinimli hedef kitlelerin belirlenmesi, hedef kitlelerinin eğitim gereksinimlerinin belirlenmesi, eğitim yöntemleri, yetişkin ve diğer grup eğitimleri, program geliştirme, eğitimde ölçme ve değerlendirme konularında bilgi ve beceri kazandırılması için kuramsal ve uygulamalı temel eğitim verilmesi konuları kapsanmaktadır. HAS 803 İş ve İşçi Sağlığı (1 2 2) İleride endüstri sağlığı alanında çalışmayı düşünen adaylar için İş ve İşçi sağlığı alanının temel kavramları, işyeri hekiminin temel görevleri, işyeri sağlık birimi ve işlevleri, işyerinde ekip çalışması, ulusal mevzuatımız, temel ILO ilkeleri, iş kazaları ve meslek hastalıklarının denetimi işyerinde çalışanların sağlığının korunması ve geliştirilmesinin yol ve yöntemleri konuları işlenecektir. HAS 804 Ana Çocuk Sağlığı (2 2 3) Ülkemizde ve dünyada ana-çocuk sağlığı alanına ilişkin temel kavram ve sorunların tanıtılması. Ana-çocuk sağlığı düzeyi göstergelerinin kavranması ve kullanma becerilerinin geliştirilmesi. Ülkede bu alana ilişkin örgütlenme, işleyiş ve güçlüklerin anlaşılması. Ülke sağlık sorunları bütünü içinde ana-çocuk sağlığı sorunlarının yer ve önemini kavrama. Ana ve çocukların sağlıklarının korunması ve geliştirilmesi ile ilgili programlar ve uygulamalar konusunda bilgi-beceri kazandırmaya yönelik bir program izlenecektir. HAS 805 Aile Planlaması (1 2 2) Aile planlaması kavramı, sağlık hizmetleri içindeki yeri ve önemi, yöntemleri. Ülkemizde bu hizmetlerin verilme modeli ve ilgili mevzuat. Üroloji ve Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim dalı ile işbirliği içinde, hekim ve sağlık bilimleri kökenli uygun adaylara (yüksek hemşire..gibi) yöntem uygulaması bakımından pratik eğitim. Sağlık Bakanlığı Ana-Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezleri ile gönüllü toplum örgütlerine ilişkin etkinlik ve hizmet birimlerinde kuramsal ve uygulamalı eğitim konuları kapsanacaktır. HAS 806 Toplum Beslenmesi (2 0 2) Temel beslenme kavramları, beslenme-sağlık ilişkileri, toplum sağlığı ve beslenme etkileşimi, önemli toplumsal beslenme sorunlarımız ve bunların araştırmalarla ortaya konması, çözüm önerileri üretilebilmesi.. konuları işlenecektir. HAS 807 Sağlık Ekonomisi (2 0 2) Ekonominin temel kavramları. Sağlık ekonomisinin önemi ve günümüzdeki yeri; temel yöntemleri. Sağlık hizmetlerinin finansman yolları ve sosyal güvenlik sistemleri. Sınırlı kaynakların sisteme girdi olarak verilmesi ile optimum verimlilik üzerinden sistemin işleyişi. Dar kaynakların öncelik yaklaşımı içinde sonsuz gereksinimlere akılcı özgülenmesi (tahsisi). Çağdaş sağlık anlayışı bağlamında evrensel sağlık hakkının herkese eşit olarak gerçekleşmesi ile ekonominin gereklerinin uzlaştırılması. HAS 808 Sağlık Demografisi (2 0 2) Temel demografi kavramları, nüfus ve sağlık ilişkileri, nüfus dinamikleri ve sağlık sorunları etkileşimi, göç-sağlık ilişkisi, demografik yapı ve sağlık hizmetlerinin planlanması. HAS 809 Tıp Sosyolojisi (2 0 2) Temel sosyolojik kavram ve ilkeler. Toplumun yapısı ile sağlık olayları arasındaki ilişkiler. Toplumsal katmanlar ve sağlık sorunları. Sağlıkta eşitsizlikler ve sosyolojik kökleri. Riskli toplumsal kümeler. Sağlık sorunlarının çözümünde dikkate alınacak sosyolojik motifler ve yöntemler. HAS 850 Uzmanlık Alan Dersi II (5 0 0) Doktora öğrencisinin tez konusu belirlendikten sonra ilgili alandaki en son bilimsel yayınları incelemek, literatür verilerini karşılaştırmak ve danışmanı ile birebir konuları incelemek doktora tez çalışmasının metodolojisini ön denemelere tabi tutmak ve konuyla ilgili dersleri işlemek. HAS 860 Tez Çalışması II (0 1 0) Doktora öğrencisi doktora yeterlik sınavından sonra Tez İzleme Komitesinin önünde tez konusunu savunması ve kabul edilmesi üzerine tez danışmanı ile öğrencinin tez konusundaki bilimsel alanlarına ilişkin yapmış oldukları haftalık tez çalışmasına ait bir saatlik ders yükünü ifade eder. 3
YÜKSEK LİSANS PROGRAM PLANI Kredi ve Dersleri: Bu program 21 krediden ve 90 AKTS den az olmamak koşuluyla en az 7 adet ders, 1 seminer dersi ve tez çalışmasından oluşur. Öğrenci en geç üçüncü yarıyılın başından itibaren tez çalışmasına kayıt yaptırmak zorundadır. Öğrenci bir yarıyılda 30 AKTS kredilik ders alır Yüksek Lisans 1. Yarıyıl Yüksek Lisans 2. Yarıyıl Seminer Zorunlu 6 Yüksek Lisans 3. Yarıyıl HAS 750 Uzmanlık Alan Dersi I Zorunlu 5 HAS 760 Tez Çalışması I Zorunlu 25 Yüksek Lisans 4. Yarıyıl HAS 750 Uzmanlık Alan Dersi I Zorunlu 5 HAS 760 Tez Çalışması I Zorunlu 25 DOKTORA PROGRAM PLANI Kredi ve Dersleri: Doktora programı, yüksek lisans derecesi olan öğrenciler için toplam 21 krediden ve 180 AKTS den az olmamak koşuluyla en az 7 adet ders, yeterlik sınavı, tez önerisi ve tez çalışmasından oluşur. Lisans derecesi ile kabul edilmiş öğrenciler için de en az 42 kredi 270 AKTS den az olmamak koşulu ile en az 14 adet ders, yeterlik sınavı, tez önerisi ve tez çalışmasından oluşur. Öğrenci bir yarıyılda 30 AKTS kredilik ders alır. Doktora 1. Yarıyıl Doktora 2. Yarıyıl 4
Doktora 3. Yarıyıl Doktora 4. Yarıyıl Doktora 5. Yarıyıl HAS 880 Doktora Yeterlik Sınavı Zorunlu 20 HAS 890 Tez Önerisi Zorunlu 10 Doktora 6. Yarıyıl HAS 850 Uzmanlık Alan Dersi Zorunlu 5 HAS 860 Tez Çalışması II Zorunlu 25 Doktora 7. Yarıyıl HAS 850 Uzmanlık Alan Dersi Zorunlu 5 HAS 860 Tez Çalışması II Zorunlu 25 Doktora 8. Yarıyıl HAS 850 Uzmanlık Alan Dersi Zorunlu 5 HAS 860 Tez Çalışması II Zorunlu 25 5
TRAKYA ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HALK SAĞLIĞI LİSANSÜSTÜ PROGRAMINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER (Kronolojik Sıraya Göre) Sıra No Senato Kararı Toplantı ve Karar No 01 11/06/2013 07/07 02 14/11/2013 14/04 03 14/11/2013 14/07 4 14/08/2014 09/02 Yürürlük 2013-2014 Eğitim- Öğretim Yılı Güz Yarıyılı. 2013-2014 Eğitim- Öğretim Yılı Bahar Yarıyılı 2013-2014 Eğitim- Öğretim Yılı Güz Yarıyılı. 2014-2015 Eğitim Öğretim Yılı Güz Yarıyılı Değişiklikler: Program Kabul Koşulları, Ders Kredileri, AKTS leri ve İçerikleri ile Program Planları güncellendi. Yüksek Lisans ve Doktora Programında Kabul koşulları değiştirildi. Doktora Yeterlik Sınavı ile Doktora Tez Öneri Savunması Faaliyetlerinin Havuz derslerine alınması (Kod ve Alan Şeklinde) Lisansüstü Programı Ders Müfredatında Zorunlu ve Seçmeli Dersler ile Ders Planları ve AKTS Güncellemeleri Yapıldı. 6