Esnaf ve Sanatkâr İstatistikleri Bülteni Aralık 2013
İçindekiler 1. Esnaf ve Sanatkâr Sayıları... 3 Türkiye geneli esnaf ve sanatkârların yaş ortalamaları... 3 Türkiye geneli esnaf ve sanatkârın cinsiyetlere göre dağılımı... 4 Kadın esnaf ve sanatkârların en çok yer aldığı meslekler... 4 Erkek esnaf ve sanatkârların en çok yer aldığı meslekler... 4 2. Esnaf ve Sanatkâr İşletmeleri Tescil-Terkin Sayıları... 5 3. Mesleklerin Sayısal Değişimi... 6 En fazla artış gösteren 10 meslek... 6 En fazla azalış gösteren 10 meslek... 8 4. İllere Göre Gazete İşlem Sayıları... 10 5. İllere Göre Esnaf Ve İşyeri Sayıları... 12 6. Mesleklere Göre Esnaf ve Sanatkâr İşyeri Sayıları... 15 2
1. Esnaf ve Sanatkâr Sayıları Esnaf ve Sanatkâr Sayısı 1.507.563 Esnaf ve Sanatkâr İşyeri Sayısı 1.625.108 Oda Sayısı 3087 Birlik Sayısı 82 Federasyon Sayısı 13 Konfederasyon Sayısı 1 Türkiye genelinde toplam 1.507.563 esnaf ve sanatkâr bulunmaktadır. Bu esnaf ve sanatkârların işletmekte olduğu toplam işyeri sayısı 1.625.108 dır. Türkiye geneli esnaf ve sanatkârların yaş ortalamaları 44,40 Yaş Ortalamaları 44,20 44,00 43,80 43,60 43,40 43,20 43,00 42,80 42,60 42,40 43,15 44,30 YAŞ ORTALAMASI Kadın Erkek Genel 44,16 Türkiye geneli esnaf ve sanatkârlarımızın yaş ortalaması 44,16 dir. Kadın esnaf ve sanatkârlarımızın yaş ortalaması 43,15; erkek esnaf ve sanatkârlarımızın yaş ortalaması ise 44,30 dir. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Aralık 2012 verilerine göre Türkiye nin yaş ortalaması 30,1 olup, kadınların yaş ortalaması 30,6, erkeklerin yaş ortalaması ise 29,5 dir. Türkiye deki esnaf ve sanatkârlarımızın yaş ortalaması, genel yaş ortalamasının üstündedir. 3
Türkiye geneli esnaf ve sanatkârın cinsiyetlere göre dağılımı Kadın; 12,3% Erkek Kadın Erkek; 87,7% Esnaf ve sanatkârlarımızın %12,3 lik kısmını kadınlar, %87,7 lik kısmını ise erkekler oluşturmaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 2012 yılı Türkiye nüfusunun %50,2 sini erkekler, %49,8 ini de kadınlar oluşturmaktadır. Türkiye nüfusunun dağılımı dikkate alındığında kadınların esnaf ve sanatkâr girişimine katılım oranı düşüktür. Kadın esnaf ve sanatkârların en çok yer aldığı meslekler Meslek Kadın Sayısı Bakkallık, Bayilik, Büfecilik 30.060 Kadın ve Erkek Kuaförlüğü 18.490 Lokantacılık (Kebap, Köfte, Döner ve her türlü yemek) 6.838 Taksicilik 6.715 Tuhafiyecilik 6.690 Erkek esnaf ve sanatkârların en çok yer aldığı meslekler Meslek Erkek Sayısı Bakkallık, Bayilik, Büfecilik 139.300 Minibüsçülük 105.366 Nakliyecilik ve Nakliyat Komisyonculuğu 78.016 Kahvecilik, Kıraathanecilik ve İnternet Kafe İşletmeciliği 71.661 Taksicilik 66.558 4
T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı 2. Esnaf ve Sanatkâr İşletmeleri Tescil-Terkin Sayıları Aralık 2013 Tescil-Terkin Sayıları 20000 18000 17792 16000 14000 12000 10000 10478 8000 6000 4000 2000 0 İŞLEM SAYILARI Tescil Terkin Aralık ayında Türkiye genelinde toplam 17.792 tane esnaf ve sanatkâr işletmesi kurulmuş, 10.478 esnaf ve sanatkâr işletmesi ise kapanmıştır. Aralık 2012 - Aralık 2013 Tescil-Terkin Sayıları Kıyaslaması 20000 18000 16000 14000 17792 16371 12000 12568 10000 10478 8000 6000 4000 2000 0 ARALIK 2012 ARALIK 2013 Tescil Terkin 2012 yılının Aralık ayındaki tescil ve terkin durumlarına baktığımızda Aralık 2013 e göre daha az tescil daha fazla terkin yapıldığı görülmektedir. Aralık 2013 de bir önceki yılın aynı dönemine göre daha fazla esnaf işletmesi açılmış, daha az esnaf işletmesi kapanmıştır. Aralık 2012 de Türkiye genelinde toplam 16.371 esnaf ve sanatkâr işletmesi açılmış, 12.568 esnaf ve sanatkâr işletmesi ise kapanmıştır. 5
3. Mesleklerin Sayısal Değişimi En fazla artış gösteren 10 meslek 2013 Aralık Ayı 2012 Aralık Ayı Sıralama Artış Sayısı Meslek Artış Sayısı Sıralama 1 611 Servis Aracı İşletmeciliği 399 2 2 450 Nakliyecilik ve Nakliyat Komisyonculuğu 162 5 3 306 Oto Galericiliği (Oto Alım-Satım) 64 15 302 Lokantacılık (Kebap, Köfte, Döner ve her türlü 146 4 yemek) 213 Telefon, Cep telefonu, Faks, Telsiz ve Diğer Haberleşme Cihazları ve Aksesuarları Satış, Tesisat Kuruculuğu, Bakım ve Tamirciliği 5 10 6 210 Celeplik 13 61 7 209 Taksicilik 139 17 8 208 Kadın ve Erkek Kuaförlüğü 65 14 9 201 Konfeksiyon İmal ve Satıcılığı 74 12 10 187 Minibüsçülük 295 3 98 7 2012 Aralık - 2013 Aralık Değişim Miktarlarının Kıyaslanması Minibüsçülük Konfeksiyon İmal ve Satıcılığı Kadın ve Erkek Kuaförlüğü Taksicilik Celeplik Telefon, Cep telefonu Lokantacılık Oto Galericiliği Nakliyecilik ve Nakliyat Komisyonculuğu Servis Aracı İşletmeciliği 0 100 200 300 400 500 600 700 2012 Artış 2013 Artış 6
2012 Aralık ayında; - Pazarcıların sayısı ise 2.313, - Servis Aracı İşletmecilerinin sayısı 399, - Minibüsçülerin sayısı 295 kişi artmışken, 2013 Aralık ayında; - Servis Aracı İşletmecilerinin sayısı 611, - Nakliye ve Nakliyat Komisyoncularının sayısı 450, - Oto Galericilerin sayısı ise 306 kişi artmıştır. Pazarcılık mesleğindeki artış mevzuat kaynaklı olup aslında kayıt dışı çalışan bir meslek erbabının kayıt altına alınmasının bir sonucudur. Diğer mesleklerdeki artış miktarları ise esnaf ve sanatkârlarımızın eğilimlerini göstermektedir. Örneğin; 4+4+4 eğitim sisteminin uygulamaya geçmesi ile Türkiye de, servis aracı işletmeciliğinin popülaritesinin arttığı söylenebilir. 2012 ve 2013 Aralık ayları kıyaslandığında, ulaştırma sektöründeki artış sayısında ciddi bir hızlanma görülmektedir. Bu bağlamda bu sektörün ilgi duyulan ve gelişmekte olan bir sektör olduğu söylenebilir. 2012 Aralık ayında Celeplik mesleğini icra eden esnaf sayısı sadece 13 kişi artmışken, 2013 Aralık ayında bu artış 210 a çıkmıştır. Konfeksiyon İmal ve Satıcılığı mesleği ile Kuaförlük mesleğinde de bir önceki yılın aynı dönemine göre ciddi bir artış görülmektedir. 7
En fazla azalış gösteren 10 meslek 2013 Aralık Ayı 2012 Aralık Ayı Sıralama Azalma Sayısı Meslek Azalma Sayısı Sıralama 1-385 Bakkallık, Bayilik, Büfecilik -783 1 2-134 Şoförlük -162 2 3-28 Tuhafiyecilik -35 7 4-21 Plak, Bant, Video, VCD, DVD Kayıt, Kiralama ve Satıcılığı -19 10 5-19 Kavaflık -16 12 6-11 Kuruyemiş ve Kurukahve Satıcılığı -28 8 7-11 Deniz, Göl ve Nehir Taşımacılığı ve İşletmeciliği -3 70 8-8 Soba, Kazan ve Benzeri İmal, Satış ve Tamirciliği -13 16 9-8 Her Türlü Seyyar Satıcılık -59 18 10-8 Manifaturacılık -7 36 2012 Aralık - 2013 Aralık Değişim Miktarlarının Kıyaslanması Manifaturacılık Her Türlü Seyyar Satıcılık Soba, Kazan ve Benzeri İmal, Satış ve Tamirciliği Deniz, Göl ve Nehir Taşımacılığı ve İşletmeciliği Kuruyemiş ve Kurukahve Satıcılığı Kavaflık Plak, Bant, Video, VCD, DVD Kayıt, Kiralama ve Satıcılığı Tuhafiyecilik Şoförlük Bakkallık, Bayilik, Büfecilik 0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 2012 Azalma 2013 Azalma 8
2012 Aralık ayında; - Bakkallık, Bayiilik, Büfecilik sayısı 782, - Şoförlük sayısı 162, - Kahveci, Kıraathaneci, İnternet Kafeci sayısı 108 kişi azalmışken; 2013 Aralık ayında; - Bakkallık, Bayiilik, Büfecilik sayısı 385, - Şoförlük sayısı 134, - Tuhafiyeci sayısı ise 28 kişi azalmıştır. Şoförlük ve Seyyar Satıcılık ile ilgili azalmalar, mevzuat gereği bu meslek erbabının esnaf ve sanatkâr sayılmamasından kaynaklanmaktadır. Diğer mesleklerdeki azalmalar ise o mesleklere olan ilginin azaldığını göstermektedir. Örneğin Türkiye deki internet ve iletişim altyapısının gelişmesi Plak, Bant, Video, VCD, DVD Kayıt, Kiralama ve Satıcılığı mesleğinin popülaritesini yitirdiğini göstermektedir. 2012 ve 2013 Aralık ayları kıyaslandığında genel olarak mesleklerdeki azalış hızının düştüğü görülmektedir. 9
4. İllere Göre Gazete İşlem Sayıları İl Tescil Tadil Sicil Terkin Meslek Terkin Tescil-Terkin Farkı İSTANBUL 1993 504 731 154 1108 KONYA 953 89 238 40 675 ANKARA 1159 172 432 97 630 KOCAELİ 517 134 116 23 378 BURSA 720 331 339 71 310 HATAY 437 77 105 35 297 ŞANLIURFA 315 89 31 30 254 ADANA 411 39 137 21 253 SAMSUN 408 103 163 22 223 GAZİANTEP 284 67 43 22 219 KAHRAMANMARAŞ 280 11 87 12 181 TEKİRDAĞ 350 58 153 25 172 DENİZLİ 264 33 89 34 141 VAN 202 9 64 9 129 MERSİN 567 63 384 67 116 İZMİR 924 394 692 128 104 TRABZON 263 51 123 39 101 DİYARBAKIR 169 18 54 20 95 MARDİN 170 21 63 14 93 ÇORUM 116 168 25 0 91 BALIKESİR 358 73 244 24 90 AMASYA 137 6 45 5 87 MANİSA 352 100 225 40 87 SİVAS 147 54 60 4 83 MALATYA 189 19 102 9 78 ANTALYA 683 217 445 166 72 GİRESUN 134 5 64 3 67 ADIYAMAN 147 74 67 15 65 KÜTAHYA 204 55 104 35 65 BİLECİK 105 22 42 2 61 ÇANAKKALE 170 183 99 12 59 BİTLİS 79 2 17 5 57 KIRIKKALE 74 14 20 1 53 OSMANİYE 113 14 59 2 52 DÜZCE 109 18 51 8 50 TOKAT 157 8 94 14 49 ESKİŞEHİR 161 55 90 24 47 ERZURUM 149 19 78 26 45 RİZE 120 15 67 8 45 SAKARYA 210 17 155 10 45 10
İl Tescil Tadil Sicil Terkin Meslek Terkin Tescil-Terkin Farkı ORDU 184 33 102 39 43 YALOVA 73 46 24 13 36 KIRKLARELİ 135 7 83 17 35 NİĞDE 95 4 54 6 35 ELAZIĞ 153 6 108 11 34 MUĞLA 341 178 198 109 34 MUŞ 51 5 18 0 33 ARTVİN 54 2 20 5 29 KARAMAN 63 8 29 5 29 BARTIN 56 7 24 4 28 YOZGAT 110 7 77 5 28 ŞIRNAK 36 3 6 3 27 NEVŞEHİR 88 4 56 6 26 ÇANKIRI 48 6 20 3 25 HAKKARİ 28 0 3 1 24 GÜMÜŞHANE 40 2 15 2 23 UŞAK 129 119 77 30 22 BOLU 68 97 42 6 20 KİLİS 31 0 10 1 20 SİİRT 40 52 20 0 20 BATMAN 63 16 42 2 19 KAYSERİ 191 42 148 26 17 ERZİNCAN 57 16 32 9 16 KARS 63 3 44 3 16 ARDAHAN 29 1 13 1 15 TUNCELİ 35 3 22 0 13 ISPARTA 98 19 73 13 12 AĞRI 56 28 39 7 10 BİNGÖL 37 2 26 1 10 KARABÜK 45 7 32 7 6 EDİRNE 122 11 98 19 5 ZONGULDAK 116 23 88 26 2 IĞDIR 25 0 22 2 1 BURDUR 75 5 64 13-2 BAYBURT 18 0 22 0-4 KASTAMONU 117 99 100 26-9 KIRŞEHİR 40 8 50 7-17 SİNOP 46 6 50 14-18 AKSARAY 68 4 83 9-24 AYDIN 232 101 226 76-70 AFYON 136 24 204 14-82 TOPLAM 17792 4405 8661 1817 7314 11
5. İllere Göre Esnaf Ve İşyeri Sayıları İl Esnaf Sayısı İşyeri Sayısı İlin Nüfusu* Esnaf/Nüfus Oda Sayısı Esnaf/Oda İSTANBUL 169.668 178.109 13.854.740 1,22% 163 1.041 MUĞLA 33.604 40.100 851.145 3,95% 33 1.018 ANTALYA 63.284 73.235 2.092.537 3,02% 75 844 BATMAN 4.950 5.289 534.205 0,93% 6 825 MUŞ 4.868 5.144 413.260 1,18% 6 811 İZMİR 97.952 106.937 4.005.459 2,45% 129 759 ARDAHAN 2.191 2.378 106.643 2,05% 3 730 VAN 14.425 16.232 1.051.975 1,37% 20 721 TEKİRDAĞ 21.579 23.271 852.321 2,53% 34 635 ANKARA 70.577 74.171 4.965.542 1,42% 115 614 KOCAELİ 31.297 33.744 1.634.691 1,91% 52 602 MERSİN 42.523 45.861 1.682.848 2,53% 72 591 BURSA 56.939 61.642 2.688.171 2,12% 105 542 ZONGULDAK 15.177 16.273 606.527 2,50% 29 523 ÇANAKKALE 17.213 19.226 493.691 3,49% 33 522 KONYA 43.790 45.455 2.052.281 2,13% 84 521 BİNGÖL 3.634 3.989 262.507 1,38% 7 519 HAKKARİ 2.564 2.683 279.982 0,92% 5 513 HATAY 33.984 35.277 1.483.674 2,29% 70 485 BARTIN 4.849 5.368 188.436 2,57% 10 485 KAYSERİ 20.345 21.793 1.274.968 1,60% 42 484 KAHRAMANMARAŞ 19.323 19.973 1.063.174 1,82% 40 483 MARDİN 10.032 10.270 773.026 1,30% 21 478 ADIYAMAN 10.722 10.972 595.261 1,80% 23 466 AKSARAY 9.165 9.817 379.915 2,41% 20 458 SAMSUN 32.520 34.245 1.251.722 2,60% 71 458 ŞANLIURFA 26.535 27.527 1.762.075 1,51% 58 458 TRABZON 22.051 24.083 757.898 2,91% 49 450 AFYON 16.411 17.075 703.948 2,33% 37 444 ADANA 38.131 40.791 2.125.635 1,79% 86 443 BİTLİS 5.245 5.762 337.253 1,56% 12 437 MANİSA 40.202 43.782 1.346.162 2,99% 95 423 ELAZIĞ 10.903 11.449 562.703 1,94% 26 419 BALIKESİR 37.302 40.137 1.160.731 3,21% 89 419 ORDU 18.119 19.682 741.371 2,44% 44 412 AĞRI 6.103 6.888 552.404 1,10% 15 407 IĞDIR 2.840 2.944 190.409 1,49% 7 406 MALATYA 15.559 16.646 762.366 2,04% 39 399 ESKİŞEHİR 14.338 15.611 789.750 1,82% 36 398 TUNCELİ 1.974 2.164 86.276 2,29% 5 395 RİZE 10.217 11.107 324.152 3,15% 26 393 TOKAT 13.346 14.772 613.990 2,17% 34 393 KARABÜK 6.211 7.353 225.145 2,76% 16 388 UŞAK 10.764 11.576 342.269 3,14% 28 384 12
İl Esnaf Sayısı İşyeri Sayısı İlin Nüfusu* Esnaf/Nüfus Oda Sayısı Esnaf/Oda EDİRNE 13.067 13.980 399.708 3,27% 34 384 KIRIKKALE 5.748 6.139 274.727 2,09% 15 383 GİRESUN 12.547 13.337 419.555 2,99% 33 380 DENİZLİ 26.995 29.004 950.557 2,84% 71 380 ISPARTA 10.574 11.395 416.663 2,54% 28 378 KIRKLARELİ 10.526 11.544 341.218 3,08% 28 376 ŞIRNAK 3.363 3.853 466.982 0,72% 9 374 GAZİANTEP 29.360 30.557 1.799.558 1,63% 79 372 BİLECİK 4.829 5.305 204.116 2,37% 13 371 SİNOP 5.842 6.660 201.311 2,90% 16 365 KARAMAN 5.811 6.249 235.424 2,47% 16 363 OSMANİYE 10.732 11.413 492.135 2,18% 30 358 YOZGAT 11.444 12.095 453.211 2,53% 32 358 DİYARBAKIR 14.838 15.991 1.592.167 0,93% 42 353 AYDIN 30.663 33.697 1.006.541 3,05% 87 352 ERZURUM 14.431 15.419 778.195 1,85% 41 352 NEVŞEHİR 8.376 9.137 285.190 2,94% 24 349 SİVAS 11.812 12.751 623.535 1,89% 34 347 YALOVA 5.786 6.247 211.799 2,73% 17 340 BURDUR 8.774 9.945 254.341 3,45% 26 337 KARS 5.131 5.409 304.821 1,68% 16 321 DÜZCE 8.445 9.601 346.493 2,44% 27 313 SAKARYA 22.665 24.136 902.267 2,51% 73 310 NİĞDE 8.576 9.009 340.270 2,52% 28 306 ARTVİN 5.462 5.904 167.082 3,27% 18 303 ÇORUM 12.658 13.316 529.975 2,39% 42 301 KASTAMONU 11.445 13.240 359.808 3,18% 38 301 AMASYA 8.209 9.054 322.283 2,55% 28 293 KÜTAHYA 13.889 15.331 573.421 2,42% 48 289 SİİRT 3.605 3.886 310.879 1,16% 13 277 BAYBURT 1.648 1.722 75.797 2,17% 6 275 KIRŞEHİR 5.158 5.391 221.209 2,33% 19 271 BOLU 6.980 7.855 281.080 2,48% 26 268 ÇANKIRI 3.584 3.874 184.406 1,94% 14 256 ERZİNCAN 4.693 5.046 217.886 2,15% 19 247 GÜMÜŞHANE 3.156 3.455 135.216 2,33% 13 243 KİLİS 3.315 3.358 124.320 2,67% 14 237 TOPLAM 1.507.563 1.625.108 75.627.384 %2,26 3087 440,48 * Nüfus verileri: TÜİK 2012 2013 Aralık ayındaki illere göre esnaf, işyeri sayıları ve bunların nüfusa oranını incelediğimizde aşağıdaki noktalar dikkat çekmektedir. - Esnaf sayısının Türkiye nüfusuna oranı %2,26 dır. Her yüz kişiden ikisinin esnaf ve sanatkâr olduğu söylenebilir. - Her bir Esnaf ve Sanatkâr Odası başına ortalama 440 üye düşmektedir. 13
En fazla esnaf ve sanatkârın olduğu 5 ilimize baktığımızda; - İstanbul da 169.668, - İzmir de 97.952, - Ankara da 70.577 - Antalya da 63.284 - Bursa da 56.939 esnaf ve sanatkârımızın olduğu görülmektedir. En az esnaf ve sanatkârın olduğu 5 ilimize baktığımızda; - Bayburt da 1.648 - Tunceli de 1.974 - Ardahan da 2.191 - Hakkari de 2.546 - Iğdır da 2.840 esnaf ve sanatkârımızın olduğu görülmektedir. Nüfusa oranla en fazla esnaf ve sanatkârın olduğu iller; - Muğla (%3,95) - Çanakkale (%3,49) - Burdur (%3,45) - Edirne (%3,27) - Artvin (%3,27) şeklinde sıralanmaktadır. Nüfusa oranla en az esnaf ve sanatkârın olduğu iller; - Şırnak (%0,72) - Hakkari (%0,92) - Batman (%0,93) - Diyarbakır (%0,93) - Ağrı (%1,10) şeklinde sıralanmaktadır. 14
6. Mesleklere Göre Esnaf ve Sanatkâr İşyeri Sayıları Türkiye genelinde en fazla icra edilen 60 meslek kolu aşağıdaki tabloda sıralanmıştır. Bu listedeki esnaf ve sanatkar sayısı toplam sayının %80 ini oluşturmaktadır. Sıra Meslek İşyeri Sayısı 1 Bakkallık, Bayilik, Büfecilik 170230 2 Minibüsçülük 111514 3 Nakliyecilik ve Nakliyat Komisyonculuğu 82995 4 Kadın ve Erkek Kuaförlüğü 80819 5 Kahvecilik, Kıraathanecilik ve İnternet Kafe İşletmeciliği 77392 6 Taksicilik 73594 7 Kamyonculuk, Kamyonetçilik 56442 8 Pazarcılık 55956 9 Servis Aracı İşletmeciliği 47077 10 Lokantacılık (Kebap, Köfte, Döner ve her türlü yemek) 40259 11 Otobüsçülük 29097 12 Tuhafiyecilik 25107 13 Konfeksiyon İmal ve Satıcılığı 21451 14 Kır Kahvesi, Çay Bahçesi, Çay Ocağı, Piknik ve Dinlenme Yeri İşletmeciliği 20397 15 Oto Motor Tamirciliği 20073 16 Terzilik 18078 17 Mobilya İmal ve Satıcılığı 17258 18 Emlak Komisyonculuğu ve Danışmanlığı 16137 19 Fırıncılık 16093 20 Marangozluk ve Dülgerlik 15076 21 Demircilik (sıcak ve soğuk demircilik) 13863 22 Pastanecilik (Pasta, Börek, Tatlı v.b. İmal ve Satıcılığı) 12927 23 Hırdavatçı (Nalbur) İmal ve Satıcılığı 12812 24 Elektrik Tesisatçılığı 12788 25 Ayakkabı İmal ve Satıcılığı 12711 26 Kuyumculuk (Altın, Gümüş v.b. Kıymetli Madenlerden Süs ve Ziynet Eşyası Yapımı ve Tamirciliği, Vitrin Kuyumculuğu) 11446 27 Kasaplık, Sakatatçılık 11133 28 Telefon, Cep telefonu, Faks, Telsiz ve Diğer Haberleşme Cihazları ve Aksesuarları Satış, Tesisat Kuruculuğu, Bakım ve Tamirciliği 10931 29 Kafe, Kafeterya, Kahvaltı Salonu İşletmeciliği 10809 30 Aperatif Yiyecek Maddeleri İmal ve Satıcılığı (Tantuni, Ciğer, Kokoreç, Midye, Gözleme, Katmer, Dürüm, Sıkma, Çiğköfte v.b.) 10143 31 Manavlık 9768 32 Oto Şase, Kaporta Tamirciliği 9725 33 Kantincilik 9595 34 Turistik, Otantik Hediyelik ve Hatıra Eşya İmal ve Satıcılığı 9515 35 Oto Elektrikçiliği 8515 36 Elektrikli Araç Gereç ve Ev Aletleri İmal, Satış ve Tamirciliği 8327 37 Şans Oyunları (Milli Piyango, Loto, Toto, Ganyan Bayii v.b.) 8108 38 Züccaciyecilik 7865 15
Sıra Meslek İşyeri Sayısı 39 Torna ve Tesviyecilik (Frezecilik, Vargel, Planyacılık, Taşlama, Alet Bilemeciliği) 7813 40 Elektronik Cihazlar Araç Gereçler Satış, Bakımı ve Tamirciliği 7790 41 Kırtasiyecilik 7615 42 Pide, Lahmacun v.b. İmal ve satıcılığı 7614 43 Mahrukatçılık (Odun, Kömür v.b. Alım ve Satımı) 7330 44 Sıhhi Tesisatçılık 7307 45 Un, Kepek, Yem ve Zahire Satıcılığı 7238 46 Oto Yağlama ve Yıkamacılığı 7022 47 Oto Yedek Parça İmal ve Satıcılığı 6955 48 Oto Galericiliği (Oto Alım-Satım) 6906 49 İnşaat Malzemeleri İmal ve Satıcılığı 6868 50 Otel, Motel, Pansiyon ve Han İşletmeciliği 6723 51 Kaynakçılık 6490 52 Bisiklet ve Motosiklet İmal, Satış ve Tamirciliği 6075 53 Elektrik Malzemeleri İmal, Satış ve Tamirciliği 5815 54 Disko, Taverna, Gazino, Gece Kulübü, Pavyon, Birahane ve Bar İşletmeciliği 5388 55 Fotoğrafçılık 5218 56 Hurdacılık ve Geri Dönüşümcülük (Metal, Kağıt, Cam, Plastik v.b.) 5055 57 Kuruyemiş İmal ve Satıcılığı 4802 58 Bahçe Düzenleme, Peyzaj İşleri, Tohum, Fidan, Çiçek Alım ve Satıcılığı 4722 59 Oto Lastik ve Oto Lastik Kaynak ve Kaplamacılığı 4683 60 Kabzımallık (sebze meyve toptancısı, komisyoncusu) 4558 TOPLAM 1.326.013 16