1-AMAÇ Tehlikeli maddelerin güvenli taşınması, depolanması ve kullanımını sağlamaktır. 2-KAPSAM Baştabipliği nde hasta tedavisi, temizlik ve tesis işlerinde kullanılacak tüm tehlikeli maddeleri kapsar. 3- KISALTMALAR T :Zehirli Madde. T+ : Çok Zehirli Madde. Xn : Zararlı Madde. F : Parlayıcı Madde. F+ : Çok Hızlı Parlayıcı Madde. O : Oksitleyici Madde. E : Patlayıcı Madde. C : Aşındırıcı Madde. Xi : Tahriş Edici Madde. <<N : Çevre Sağlığı İçin Tehlikeli Madde. 4- TANIMLAR Bu prosedürde tanımına ihtiyaç duyulan bir terim yoktur. 5- SORUMLULAR Bu prosedürün uygulanmasından Başhekim, Kalite Yönetim Direktörü, Taşınır Kayıt Kontrol Yetkilisi, ambar çalışanları, Bölüm Sorumluları, Temizlik İşleri Sorumlusu, Temizlik Personeli ve diğer tüm personel sorumludur. 6-TEHLİKELİ MADDELERİN TESLİM ALINMASI Merkezimize tehlikeli maddeler teslim alınırken, muayene komisyonları ve depo sorumlusu tarafından ambalajların yırtık, delik olup olmadıkları, herhangi bir sızıntının olup olmadığı, miadının geçip geçmediği kontrol edilerek teslim alınır. 7- TEHLİKELİ MADDELERİN DEPOLANMASI Tehlikeli maddeler depolanırken diğer ilaç, solüsyon, kırtasiye malzemeleri, elektronik malzemelerden ayrı raflarda depolanır. Özellikle likit haldeki tehlikeli maddeler alt raflara konulur. Yanıcı, parlayıcı malzemeler elektrik pirizlerinden, ısı kaynaklarından ve güneş ışığından uzak depolanmalıdır. Zehirli maddelerin depolanması ve taşınması sırasında mutlaka eldiven kullanılmalı, sonra eller yıkanmalıdır. Tehlikeli maddeler havalandırma sisteminin yeterli düzeyde çalıştığı alanlarda depolanmalı ve kullanılmalıdır. Sayfa 1 / 8
8- TEHLİKELİ MADDELERİN TRANSFERİ Tehlikeli maddelerin taşıma işlemi diğer malzemelerden ayrı yapılacaktır. Poşet, torba, çanta gibi taşıma araçlarıyla taşındığında kırılma, dökülme, yırtılma riski olan malzemeler kutularla ya da tekerlekli arabalarla taşınacaktır. Tehlikeli madde taşıyacak personel taşıma limitini aşmayacak, eğer malzemeleri elinde götürecekse her bir el için en fazla 5 kg madde taşıyacaktır. 9- TEHLİKELİ MADDELİRİN DÖKÜLMESİ VE MADDELERE MARUZ KALMA DURUMUNDA YAPILMASI GEREKENLER. Tehlikeli maddelere maruz kalınması durumunda; a) Çalışma arkadaşlarınızı uyarın. b) Kontamine giysileri hemen çıkarın.sızdırmaz poşete koyarak ağzını sıkıca kapatınız. Poşetin üzerine kimyasal madde bulaştı yazarak temizlik sorumlusuna teslim ediniz. c) Etkilenmiş vücut bölgelerini 15-20 dakika yıkayın. d) Temizlik sorumlusuna haber veriniz. Göze kimyasal madde sıçraması durumunda; a) Tahriş olmamış gözü koru; diğer göz kapağı zorla açılarak suyla en az 15-20 dakika yıkama işlemi uygulayın. b) Yıkama esnasında parmaklarınızla göz kapaklarını açın ve göz bebeğinizi farklı yönlere oynatın ki su her tarafa gidebilsin. c) Yıkama esnasında kimyasalın diğer göze gitmesini engelleyin. d) Yıkamanın etkinliği açısından varsa kontakt lenslerinizi hemen çıkartın. f) Mutlaka kurum hekimine başvurun. Kimyasal yutulması durumunda; a) Ağzınızı hemen çalkalayın. Takma diş varsa çıkarın. b) Kusmayacak kadar, yavaş yavaş su ya da süt için. c) Kimyasal madde yutan kişiyi asla kusturmayın. Yutulurken boğazı ve yemek borusunu yakan bir madde (kostik soda gibi), kusturulmaya çalışılırken tekrar yanıklara neden olacaktır. d) Kusan kişiyi, akciğerlere kusmuğun kaçmaması için baş aşağı tutun. e) Bilinci yerinde olmayan kişiyi başı veya tüm vücudu mutlaka sol tarafa döndürün. f) Kurum hekimine başvurun. Sayfa 2 / 8
Zehirli madde solunması durumunda; a) Hastayı zehirli ortamdan uzaklaştırın ve temiz havaya ya da havalandırması iyi bir ortama çıkarın. b) Nefes durması durumunda (göğüs kafesi hareket etmiyor ve cilt rengi değişiyorsa) ağızdan ağıza ya da ağızdan buruna suni solunum yaptırın.( Eğer Bu Konuda Eğitimli İseniz ) c) Acilen kazazedenin tıbbi destek alması için kurum hekimini ve Acil Servisi arayın. d) Mutlaka yutulan maddenin özellikleri öğrenilmeli ve tıbbı destek sırasında bildirilmelidir. Yüzey Kontaminasyonu a) Dökülmenin olduğu bölümün kapılarını kapatarak/kilitleyerek ve uyarı yazısı asarak dökülme bölgesini izole edin. b) Bölümün pencerelerini ve havalandırma sistemini açın. c) Dökülen kimyasalın yayıldığı bölgeyi sınırlayın. d) Çalışma arkadaşlarınızı uyarın;elektrik düğmelerini ve gaz vanalarını kapatın! e) Dökülen maddeyi temizlemeye başlamadan önce mutlaka lastik eldiven, gözlük takın ve lastik bot giyin. f) Dökülen malzemeyle kontamine olmuş faraş, absorban, atık kovası, süpürge gibi malzemeleri uygun atık kutusuna atın. g) Temizlik sorumlusuna haber verin. 10- DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR a) Kurumdaki tüm personele tehlikeli maddeler konusunda yılda bir defa eğitim verilecektir. b) Tehlikeli maddelerle işlem yapılan alanlarda bir şey yenilip içilmeyecektir. c) Kişisel çalışma masalarına ve dolaplara tehlikeli madde konulmayacaktır. d) Temizlik maddesi dışında hiçbir tehlikeli madde mutfak ve yemekhaneye sokulmayacaktır. e) Gaz vanaları kullanım dışında kapalı tutulacaktır. f) Yanıcı gaz kullanımı sırasında ilgili personel alanını terk etmeyecektir. g) Kişisel koruyucu ekipman kullanılmasına asgari önem verilecektir. h) Herhangi bir kimyasal maddenin kendi kabından başka bir yere aktarılması durumunda yeni kabın üzerine tehlikeli maddenin adı, grubu, aktarım tarihi ve son kullanma tarihi açık ve net bir şekilde yazılacaktır. Sayfa 3 / 8
11- TEHLİKELİ MADDELERİN SEMBOL ve TANIMLARI ile KULLANILMASI ESNASINDA YAPILMASI GEREKENLER İŞARET SEMBOL RİSKİN TANIMI ÖNLEMLER Zehirli ( T ) Öldürücü derecede zehirli maddelerdir. Malzemeyi çok dikkatli taşıyın. El, yüz, göz veya koruyucu elbiseleri de içeren koruyucu malzemeyi kullanarak bu maddelerin cilt veya gözle temasından sakının. Çok zehirli ( T+ ) Eğer yutulursa veya solunursa öldürücü olabilir veya kalıcı rahatsızlıklar bırakabilir. Cilde temas yoluyla da vücuda girebilir. İyi havalandırılmış alanlarda veya özel solunum koruyucuları kullanarak çalışın. Bu maddeleri solumaktan kaçının. Kullandıktan sonra elinizi yıkayın ve yıkanın. Bu maddeleri belirlenen yerlerde depolayın. Zararlı ( Xn ) Temas ederse cildi veya gözleri yakabilir. Sayfa 4 / 8
Parlayıcı ( F ) Çok hızlı parlayıcı Yanıcıdırlar ve bu nedenle önemli ölçüde yangın tehlikesi taşırlar. Düşük sıcaklıklarda bile yanabilirler. Parlayıcı Maddeler yanıcı maddelerden daha düşük sıcaklıklarda yanabilir. Havada alevle aniden parlayabilirler veya su ile temas sonucu yanıcı gaz oluşturabilirler. Sıcaklık / ısı, kıvılcım veya alev ile etkilendiğinde veya sürtünme sonucu olarak yangına neden olabilir. Malzemeyi ısı kaynaklarından, diğer parlayıcı parlayıcı maddelerden uzak tutunuz. Bu maddeyle çalışırken veya yakınında sigara içmeyiniz. Malzemeyi ilgilisinin önerdiği yangından korunmalı bir alanda ve soğukta depolayın. İyi havalandırılmış alanlarda depolayın. Isı kaynağıma yakın yerlerde kullanmayın. Depo alanlarına veya kullanıldığı yere açık ateşle yaklaşmayın. Sigara içmeyin. Statik elektriğe dikkat edin. Naylon elbise giymeyin. Çalışırken yanınızda daima yangın söndürücü bulundurun. O işaretli ( oksitleyici-) maddelerden uzak tutunuz. ( F+ ) F+ işaretli malzeme çok yanıcı olup 0 o C altında bile kolaylıkla kıvılcımla, statik elektrikle tutuşabilen maddelerdir. Örneğin, solvent, tiner. F işaretli maddeler parlama noktasını 21 o C altında olan maddelerdir. Herhangi bir ısı kaynağı ile temasta kolayca tutuşabilirler. Sayfa 5 / 8
Parlayıcı ve patlayıcı maddelerin var olduğu yerde patlama tehlikesi ve/veya yangın tehlikesi taşır. Malzemeyi yanıcı maddelerden uzak tutun ve ilgililerin gösterdiği yerde depolayın. Tutuşma kaynaklarından uzak tutun. Odun gibi yanıcı maddelerle temas ettiği zaman patlamaya neden olabilir veya çok tehlikeli reaksiyonlar oluşturabilir. Bu maddelerle çalışırken veya yakınında asla sigara içmeyin. Yüzü, gözü elleri koruyan uygun koruyucuları kullanın ve koruyucu elbise giyin. Oksitleyici ( O ) Fuel-oil gibi yanıcı maddelerle temas ettiği zaman patlamaya neden olabilir veya çok tehlikeli reaksiyonlar oluşturabilir. Göze veya cilde geldiğinde yakabilir. Patlayıcı Patlama çok hızlı bir reaksiyondur. Ürünün özelliğine bağlı olarak ısı, kıvılcım, başka maddelerle temas veya sürtünme patlamaya neden olabilir. Fazla ısıtmaktan, güneş ışığından veya şoklardan koruyun. Isı kaynaklarına yakın yere bırakmayın. Kesinlikle sigara içmeyin. ( E ) Sayfa 6 / 8
Aşındırıcı ( C ) Tahriş Edici ( Xi ) Temas ettiğinde ciddi göz ve deri tahrişine neden olur. Solunursa tehlikeli olabilir. Diğer maddelerle reaksiyona girebilir. Uzun süreli etkilenmelerde dokularda ciddi yaralanmalara neden olabilir. Kaplarını sıkıca kapalı tutun. Göz, yüz, el ve koruyucu elbise gibi gereken koruyucuları kullanarak göz, cilt veya vücut temasından kaçının. Çocuklardan uzak tutun. Pencere, raf kenarı gibi düşebilecek yerlerde tutmayın. Hijyen kurallarına uyun. Ellerinizi yüzünüzü yıkayın. Herhangi bir temasta; temas eden yeri on (10) dakika yıkayın. İyi havalandırılmış alanlarda kullanarak veya iş sağlığı iş güvenliği biriminin / MGBF belirlediği uygun solunum koruyucu cihazları kullanarak solumaktan kaçının. Çevre Sağlığı İçin Tehlikeli ( <<N ) Suda yaşayan canlılar, bitki örtüsü için çok zehirli. Ozon tabakası için tehlikeli Tehlikeli atık kurallarına uygun imha edin. Çevre kirliliğini önlemek için uygun şekilde depolayın. Sayfa 7 / 8
12- TEHLİKELİ MADDE ENVANTERİ Kurumda kullanılan tüm tehlikeli maddeleri kapsayan Tehlikeli Madde Envanteri oluşturulacak, oluşturulan envanter ambarda ve kullanım alanlarında bulundurulacaktır. 13- YÜRÜRLÜK Bu prosedür yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Sayfa 8 / 8