marketing Tarih: Şubat 2012 Sayı: 4 europe & anatolia
İçindekiler marketing europe & anatolia Sayı: 04 Tarih: Şubat 2012 İmtiyaz Sahibi Eksantrik Film Prodüksiyon Reklam ve Yayıncılık Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti. e-mail: eksantrik@eksantrik.com P.K.: 112 34725 Kızıltoprak - İstanbul - Tr. Genel Yayın Yönetmeni ve Sorumlu Yazı İşler Müdürü Elvin Ekşioğlu e-mail: elvin@eksantrik.com P.K.: 112 34725 Kızıltoprak - İstanbul - Tr. Haber ve Fotoğraflar Agency Europe & Anatolia Katkıda Bulunanlar Ali Erdem Ekşioğlu Oğuzhan Akay Seval Duban Seler Cebecioğlu Danışman Abdullah Ekşioğlu İlan Rezervasyon Melis Deniz Yayın Türü Süreli Yayın Yönetim Yeri Agency Europe & Anatolia Feneryolu Mah. Kızıltoprak İstasyon Cd. Gül Ap. B Blok No: 30 D:11 Kadıköy - İstanbul - Tr. Tel: +90 216 414 49 98 e-mail: meadergi@gmail.com marketing europe & anatolia Agency Europe & Anatolia tarafından Süreli yayınlanan bir e-dergidir. Bu yayının tüm hakları Eksantrik Film Prodüksiyon Reklam ve Yayıncılık Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti. aittir. Tamamı ya da bir bölümü yayıncısının izni olmaksızın çoğaltılamaz ve yayınlanamaz. Tüm ilanların sorumluluğu firmalara, makalelerdeki görüşler ve hukuki sorumluluk yazarlara aittir. Kısa Kısa 02-11 Röportaj 12-15 Ezberbozacısı 17 Reklam Dünyası 19-21 Röportaj 22-27 Reklam Dünyası 29-31 Gezi 32-37 Reklam Arası Sinema 38 Kültür Sanat 40-41 Nostalji 42 Bu derginin yayınlanma sürecinde hiçbir ağaç zarar görmemiştir. Bir Ekşioğlu Medya Grup kuruluşudur. marketing europe & anatolia / 1
Kısa Kısa Grubunu kur, çık sahneye... Bu yıl ikincisi düzenlenecek olan Ballantine s ile Sahne Şirketlerin yarışması Şubat ayında start alıyor. İş dünyasının resmiyeti, kendini eğlencenin yükselen sesine bırakıyor. Sadece şirket çalışanlarından oluşan grupların yarışabileceği Ballantine s ile Sahne Şirketlerin adlı şirketler arası müzik yarışması 8 Şubat 2012 tarihinde start alıyor. Garaj İstanbul da gerçekleşecek olan etkinlikte, bir ay boyunca yine Türkiye nin en büyük şirketlerini temsil edecek müzik grupları yarışacak. Çalışan motivasyonunu artırmak, biz kültürünü yaygınlaştırmak ve takım ruhunu ateşlemek amacıyla tasarlanan ve bu yıl ikincisi düzenlenen yarışmaya, grubu olan veya grup kuran tüm şirketler katılabiliyor. Sadece pop ve rock tarzında müzik yapan grupların katılabileceği Ballantine s ile Sahne Şirketlerin yarışmasında, sanatçı, müzisyen, müzik yazarı gibi değerli isimlerden oluşacak jürinin oyları ve izleyicilerin SMS oyları ile elemeler gerçekleştirilecek. Geçen yıl Turkcell, Avea, Citibank, Pirelli, Nestle, ING Bank, Kariyer.net, Jotun Boya, Gri Creative, Lundbeck İlaç, McCann Erickson, BDH, T-Bank, TUSAŞ gibi birbirinden önemli şirketin katıldığı ve Avea nın Musikişinas Grubu ile birinciliği aldığı yarışmada, bu yıl da oldukça iddialı gruplar yer alacak. Geçtiğimiz yılın kazananının, birincilik ödülü olarak Paris Stade De France da gerçekleşen Black Eyed Peas konserine bilet, ulaşım ve konaklama kazandığı yarışmada, bu yıl da kazananı süpriz bir ödül bekliyor. İstanbul Blue Night... İstanblue ile İstanbul Blue Night 2012 heyecanı İstanbul Blue Design yarışması ile başlıyor. İlki geçtiğimiz sene düzenlenen ve İstanbul u bir geceliğine maviye boyayan İstanbul Blue Night etkinliğine yaklaşık 1 ay kala, gecenin heyecanı İstanbul Blue Design yarışması ile başlıyor. Bir tasarım yarışması olan İstanbul Blue Design için İstanbul ve eğlence hayatını yansıtacak, gece hayatının simgesi haline dönüşecek şapka, t-shirt, çanta gibi aksesuarlar tasarlayıp, Blue Night coşkusuna ortak olabilirsiniz. www.istanbulbluedesign.com sitesinde başlayacak olan kayıtlar 05 Şubat tarihine kadar devam edecek. Arhan Kayar, Demet Müftüoğlu, Ece Sükan ve Derin Sarıyer gibi birbirinden ünlü isimlerin jüri üyeliği yapacağı yarışmanın birincisi 2 gün 2 gecelik Milano Design Week seyahatinin sahibi olacak. İstanbul Blue Design yarışmasında katılımcıların eserleri Yaratıcılık, Üretilebilirlik, İşlevsellik, Gece ve Eğlence Hayatına Uyumluluk kriterlerine göre değerlendirilecek. Hürriyet özel ödülü... Kırmızı Reklam Ödülleri nde, Hürriyet Özel Ödülü kategorisinin bu seneki iletişim konusu; Çocuk Eğitimi Bilinçlendirme Kampanyası Son katılım tarihi 10 Şubat 2012 olan Hürriyet Özel Ödül Kategorisi için katılımcılar, ebeveynleri bilinçlendirici iletişim kampanyası hazırlayacaklar. Hürriyet Özel Ödülü kategorisi için, katılımcı ajanslara verilen bu seneki iletişim briefi; Çocuk Eğitimi Bilinçlendirme Kampanyası Çocuk eğitiminde, oyunun en önemli eğitim aracı olduğuna farkındalık yaratmak amacıyla Çocuk Eğitim Platform u adına, ebeveynleri bilinçlendirici iletişim kampanyası hazırlayacaklar. Kayıt ve katılım www.kirmiziodulleri.com/hurriyetozel adresinden yapılabilecek. Sonuçlar, 29 Şubat 2012 tarihinde düzenlenecek olan 9. Kırmızı Ödül Töreni nde açıklanacak. Bu kategoriye katılan tüm işler, Kırmızı Ödül Töreni nin düzenleneceği Hilton Convention Center da sergilenecek. 2 / marketing europe & anatolia
Kısa Kısa Gazeteler evlendi... Basın İlan Kurumu Genel Müdürü Mehmet Atalay ın yurt gezileri sırasında yerel medya sahiplerine yaptığı evlilik tekliflerine ilk yanıt Erzurum dan geldi. Erzurum merkezde yayımlanan 16 yerel gazete birleşerek, 4 gazete olarak yayın hayatına devam etme kararı aldı. Yeni şirket kurulması yolu ile biraraya gelen gazeteler Milletin Sesi, Ekspres, Yeni Kuşak ve Palandöken gazeteleri çatısı altında birleşti. 12 gazete editoryal ve teknik imkanlarını bu dört gazete bünyesinde birleştirdi. Basın İlan Kurumu Genel Müdürü Mehmet Atalay, yaptığı açıklamada basındaki değişim ve dönüşüm sürecinin Kurtuluş Savaşı nın başladığı şehirlerimizden Erzurum un öncülük etmesinin anlamlı olduğunu söyledi. Aviva dan Van a destek... Aviva Sigorta ODTÜ Mezunlar Vakfı ile ortaklaşa gerçekleştirilen kampanya ile Van Depremi nde okullarını kaybeden öğrencileri okula kavuşturuyor. ODTÜ Mezunlar Vakfı nın öncülüğünde yürütülen yardım kampanyasına dahil olan Aviva Sigorta, Van Depremi nedeniyle eğitim hayatına barınaklarda devam etmek zorunda kalan Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi öğrencilerinin yeniden okullarında eğitim görmesine destek olacak. Kampanya aracılığıyla Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi kampüsünde tahsis edilen arazide ilk etapta 500 kişilik 2 katlı prefabrik kalıcı öğrenim ünitesi ve yine 2 katlı prefabrik yurt binası yapılması planlanıyor. Kampanyaya ilk aşamada 20 bin liralık maddi destekte bulunan Aviva Sigorta, öğrencilerin yeniden okullarına kavuşmalarını sağlayacak. Yılın en başarılı global ajansı BBDO... Uluslararası reklamcılık camiasının en prestijli konumlandırmalarını yapan Adweek dergisi BBDO yu Yılın En Başarılı Global Ajansı olarak seçti. Türkiye dahil dünyada 72 ülkede 287 ofisi ile faaliyet gösteren BBDO nun 2011 yılı dünya cirosunun, yıllık % 18 artışla yaklaşık 2,5 milyar dolar olarak gerçekleşmesi bekleniyor. Başarılı bir yıl geçiren BBDO, 2011 yılında Cannes Lions Uluslararası Reklam Festivali ve Clio Ödülleri gibi reklam dünyasının en önemli buluşmalarında da en çok ödül alan ajanslar arasında yer almıştı. Yılın ajansı seçilen BBDO, 2011 yılında dünya çapında gelirlerini % 18 artırarak 2,5 milyar dolar seviyesine ulaştırdı. BBDO hem dünyada hem Türkiye de dikkat çekiyor. BBDO Türkiye Başkanı Okay Eğdirici; ajansın hem dünya çapında, hem de Türkiye de başarılı işler yaptığına dikkat çekerek şöyle konuştu : BBDO Türkiye olarak Snickers, Lays, Total, Biscolata ve Erikli gibi markalar için hazırlanan ses getirici kampanyalarla çok başarılı sonuçlar elde ettik. 2011 yılında bir yandan iç yapılanmamıza, bir yandan da müşterilerimiz için daha fazla değer üretmeye odaklandık. Aynı zamanda da Ülker Grubu bünyesinde yer alan bazı markalara ve Doğuş Çay gibi önemli marka ve kurumlara hizmet vermeye başladık. Hem Türkiye de, hem de dünya çapında elde edilen başarılar, bizlere ilham ve heyecan veriyor. 2011 kazanımlarımızla, hizmet verdiğimiz kurum ve markalarla birlikte imza atacağımız 2012 ve sonrasındaki başarılar için çıtayı bir üst seviyeye taşımak için sabırsızlanıyoruz. marketing europe & anatolia / 3
Kısa Kısa Akın, Leo Burnett te... Oktar Akın Leo Burnett te 2002 yılında Anadolu Üniversitesi GSF Animasyon Bölümü nden mezun olan Oktar Akın, reklamcılık kariyerine McCann Erickson İstanbul da Art Director olarak başladı. 2008 de dünya genelindeki yaklaşık 100 McCann Erickson çalışanı arasından seçilen 6 kişiden biri olma şansını yakaladı. Bu süre zarfında birçok global markayla birlikte başarılı projelere imza atan Akın, İstanbul a döndükten sonra görevine Kreatif Direktör olarak devam etti. 2009 yılında Manajans/JWT ye yönetici Kreatif Direktör olarak transfer edilen Oktar Akın ın kariyerinde birçok başarılı kampanya; yurtiçi ve yurtdışında alınan ödüller bulunuyor. Coca-Cola, Coca-Cola Zero, Nescafé, Beck s, Miller, Opel, HSBC Advantage, Shell, Nokia, gnctrkcll, Kentucky Fried Chicken, Straits Times, Cathay Pacific gibi birçok markaya hizmet veren Oktar Akın, Ocak 2012 de Leo Burnett İstanbul ailesine katıldı. Effect e Rating serfikası Effect Halkla İlişkiler in ticari ve finansal performansı Dun & Bradstreet (D&B) tarafından değerlendirildi. D&B, Türkiye de iletişim şirketleri içinde ilk rating sertifikasını Effect Halka İlişkiler e verdi. Reklam ajansları ve halkla ilişkiler şirketleri arasında D&B Rating Sertifikası alan ilk kuruluşun kendileri olduğunu belirten Effect Halkla İlişkiler Ajans Başkanı Gonca Karakaş, Bu değerin istikrarı, finansal sürdürülebilirlik ile doğrudan ilişkili. İletişim danışmanı arayışındaki şirketlerin düzenlediği konkurlarda, finansal yapı ve sürdürülebilirlik konusu artan oranda önem kazanıyor. Şirketler, doğal olarak, yüksek hizmet kalitesini sürekli sunabilecek iş ortakları istiyor ve bunu yapabilme gücünüzü sorguluyorlar. D&B Rating Sertifikamız, şirketimizin sürdürülebilir güvenilirliği hakkında objektif bir veri niteliğinde ve bu alandaki gücümüze somut bir referans oluşturuyor. dedi. WPP 41?29! satın alıyor... WPP, bağımsız bir iletişim ajansı olarak İstanbul da faaliyet gösteren 41?29! Media nın çoğunluk hisselerini satın almayı kabul ettiğini duyurdu. Alemşah Öztürk, Bora Akman ve Ömer Ersoy tarafından 2007 senesinde kurulan ajans, tüm iş sektörlerine yönelik dijital iletişim hizmeti sunuyor. Ajans 48 çalışanı ile Diageo, Garanti Bankası, Kraft, Microsoft, Nokia, Renault, Ülker ve Unilever gibi müşterilere hizmet veriyor. Bu yatırım WPP nin hizmetlerini hızlı büyüme gösteren önemli pazarlarda ve sektörlerde geliştirme ve dijital medya alanında sunduğu çözümleri güçlendirme stratejisinin bir parçası. WPP önümüzdeki beş sene içinde toplam gelirlerinin %35-40 ını dijital iletişimden elde etmeyi hedefliyor. Türkiye de yaklaşık 1.000 çalışanı olan WPP şirketleri ve iştiraklari yıllık ortalama 100 milyon USD gelir elde ediyor. Lobby PR 20.yılında... 1992 yılında Ünal Uzun tarafından kurulan ve halen Türkiye de halkla ilişkiler sektöründe faaliyet gösteren Lobby PR, kuruluşunun 20. yılını yeni yüzüyle kutluyor. İletişim danışmanlığı, lobi faaliyetleri, etkinlik yönetimi olmak üzere üç ana dalda hizmet veren Lobby, 20. yaşına yenilenen logo ve web ara yüzüyle giriyor. Sürekli gelişim ve değişimin başarının anahtarı olduğunun bilincinde olduklarını vurgulayan Lobby Halkla İlişkiler Yönetim Kurulu Başkanı Ünal Uzun, Bu anlayışımızın bir sonucu olarak, 20. yılımız vesilesiyle yenilenen logomuz ve kurumsal kimliğimizin heyecanını yaşıyoruz dedi. Idemama.com adlı tasarım sitesinin açtığı yarışmaya gelen projeler arasından elenerek seçilen yeni Lobby logosu, kurum ile özdeşleşen gri rengin, verimliliği ve başarıyı sembolize eden lacivert renkle buluştuğu modern bir tasarıma sahip. 4 / marketing europe & anatolia
Kısa Kısa Sosyal medyada siyasete ilgi yok... Sosyal medya, artık geleneksel medya kadar etki gücüne sahip hale geldi. Öyle ki, size bir hedef kitle olduğunuzu unutturup arkadaşlar arasında, olduğunuz duygusu veriyor. Geleneksel medyanın süregelmiş ciddiyetinin aksine, samimi bir ortam sunarak farklı algılar yaratıyor. Medya Takip Merkezi, sosyal medyadaki fısıltılara kulak vermeye devam ederken; 9-15 Ocak tarihleri arasında, hem yazılı basını hem de sosyal medyayı eş zamanlı ölçümledi. Araştırma, yazılı basında en çok habere konu edilen 50 ismin, sosyal medyadaki görünümleri ele alınarak gerçekleştirildi. Sosyal medyada bir hafta boyunca en çok konuşulan isim, 11 bine yakın ileti ile Aziz Yıldırım; yazılı basında öne çıkan isim ise 3 bini aşkın haberle Recep Tayyip Erdoğan dı. Şike soruşturması kapsamında tutuklu bulunan Aziz Yıldırım, sosyal medyanın favori ismi olurken, gazete ve dergilerde en çok yansıma sağlayan ilk 10 isim listesine ise giremedi. Listenin ikinci sırasında yine futboldan bir isim vardı. Sosyal ağlarda en fazla fısıldanan ikinci isim olan Fatih Terim, üst sıralardaki yerini yazılı basında da koruyarak iki mecranın da gündeminden düşmedi. Listenin dikkat çeken bir diğer detayı ise siyaset dünyasından geldi. Twitter ve YouTube daki hesapları ile sosyal medyayı aktif şekilde kullanan Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, sosyal medyanın en çok konuştuğu ilk 10 isim arasına giremedi. Sosyal medyada yürüttüğü seçim kampanyaları ile birçok Türk siyasetçi için de örnek teşkil eden ABD Başkanı Barack Obama, twitter, facebook, friendfeed, ekşi sözlük ve inci sözlük gibi ağlarda, en çok bahsedilenler arasındaydı. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, gazete ve dergilerde diğer isimlerin açık ara önünde yer alarak birinci olurken, sosyal medyada aynı ilgiyi görmedi. Trump, Ajans PR ı seçti... Ajanda PR Trump Towers a stratejik iletişim danışmanlığı kapsamında; etkinlik yönetimi, medya ilişkileri, pazarlama iletişimi, konu ve gündem yönetimi ve itibar yönetimi alanlarında danışmanlık ve uygulama hizmetleri verecek. 260.000 metrekarelik 39 katlı rezidans kulesi, 37 katlı A+ ofis kulesi ve 43.000 metrekarelik kiralanabilir alana sahip alışveriş merkezi ile İstanbul un siluetine bir süredir çarpıcı formu ile eklenmiş olan Trump Towers İstanbul, uluslararası projelerle dünyaca üne sahip olan Trump International ve Doğan Grubu iş birliği ile hayat buldu. Trump Towers, AVM açılışı ile birlikte, 43.000 m2 kiralanabilir alanda 175 mağaza ile moda, eğlence ve yeme-içmenin yeni adresi olacak. Avrupa nın ilk Trump markalı projesi olan Trump Towers Istanbul, tüm iletişim çalışmalarını Ajanda PR a teslim etti. En iyi yönetim kurulu... Kurumsal Yönetim Zirvesi kapsamında bu yıl ikincisi düzenlenen Kurumsal Yönetim Ödülleri İş Yatırım, En İyi Yönetim Kurulu kategorisinde en yüksek nota sahip şirket olarak ödüle layık görüldü. Ödülü, TKYD Yönetim Kurulu Üyesi Tayfun Bayazıt, İş Yatırım Yönetim Kurulu Başkanı Özcan Türkakın a verdi. İş Yatırım Yönetim Kurulu Başkanı Özcan Türkakın, İş Yatırım ın paylarının borsada işlem görmeye başladığı ilk günden itibaren kurumsal yönetim ilkelerine uyum konusunda gerekli hassasiyet gösterilmektedir. Ayrıca İş Yatırım bu konuda sektörünün ilk ve tek temsilcisidir. Kısa bir süre önce yürürlüğe giren SPK düzenlemesiyle önemli bazı kurumsal yönetim ilkelerine uyumun zorunlu hale getirilmesinden önce, gerekli uyumun sağlanarak bu ödülün alınması bizim için daha da anlamlıdır dedi. marketing europe & anatolia / 5
Kısa Kısa Dört çekirdekli Asus... ASUS, dünyanın ilk dört çekirdekli tableti Eee Pad Transformer Prime ı Türkiye ile tanıştırdı. 10.1 inç boyutundaki yeni Eee Pad Transformer Prime TF201, Android 3.2 işletim sistemi ile geliyor ancak önümüzdeki hafta Android 4.0 Ice Cream Sandwich güncellemesine geçiş yapan ilk tablet olacak. Dört çekirdekli NVIDIA Tegra 3 işlemciye sahip Transformer Prime, çizilmeye ve darbeye karşı ultra dayanıklı Corning Gorilla Glass teknolojisine sahip Super IPS+ ekranında 1280x800 çözünürlük sunuyor. Tam bir QWERTY klavyeden oluşan ve touchpad i de bulunan Transformer Prime ın mobil dock ünitesi sayesinde, tablet bilgisayarlarda yazı yazmak çok kolay ve keyifli bir hale dönüşüyor. Üstelik yazılan yazıların, hazırlanan sunum dosyalarının rahatlıkla kullanılabileceği Polaris Office programı da tablete yüklenmiş olarak geliyor. Aşkınız ve sizin için... Türkiye nin yenilikçi teknoloji markası GoldMaster, 14 Şubat Sevgililer Günü ne özel birbirinden farklı ürünleri satışa sundu. Kalp şeklinde tasarlanan GoldMaster Bella Taşınabilir hoparlörlü radyolu oynatıcı, sahip olduğu iki kulaklık girişi ile müziği iki kişinin aynı anda dinlemesine imkân veriyor. FM radyosu ve mikro SD kart girişi ile MP3, WMA, APE formatındaki müzik dosyalarını oynatarak müzik dinleme kolaylığı sunuyor. Mikro SD kart hafızasını bilgisayar bağlantısı ile gören sistem sayesinde ürünü taşınabilir bellek olarak kullanabilir, USB kablosu ile bilgisayarda kolaylıkla şarj edip, müzik dinleme zevkinizi istediğiniz kadar sürdürebileceksiniz. Aşkın ve sevginin renkleri olan kırmızı, mavi ve pembe renk seçenekleri bulunan GoldMaster Bella Teknosa da satılıyor. Joygame anket... Oyun markası Joygame, 500 oyuncusuyla anket gerçekleştirdi. Oyuncularının hobilerini araştıran Joygame in bu anketi sonucunda online oyuncuların oyunların yanı sıra futbola, müziğe ve basketbola da oldukça ilgili oldukları ortaya çıktı. Joygame Pazarlama Direktörü Ozan Aydemir: Biz oyuncularımızın oyunlarımız dışında da aktiviteler yapmalarını oldukça önemsiyor ve onları teşvik ediyoruz. Her zaman savunduğumuz gibi, Joygame, Biz oyuncularımızı oyunlarımızla eğlendirirken aynı zamanda gerçek hayatlarında da bir araya gelmelerini, sohbet etmelerini ve paylaşımda bulunmalarını destekliyoruz. Bizim oyuncularımızın büyük çoğunluğu oyunlara bağımlı değil, oyunla eğlenen ama bunun yanı sıra sporunu da diğer hobilerini de arka plana atmayan yapıya sahipler. Hem desteklerimizle hem de eğlenceli oyunlarımızla onların yanında olmaya devam edeceğiz şeklinde konuştu. Tek tuşla yetenek... Dijital tasarım ajansı olan D4D, ipad için geliştirdiği uygulamalara bir yenisini daha ekledi. D4D nin geleceğin ressamları için hazırladığı Fırçalar uygulaması, eğlence ve beceriyi maksimuma çıkarıp çocukların keyifli zaman geçirmesini sağlayacak. Çocuklar için özel yaratıcılık fırsatı sunan D4D, hayal güçlerinde sınır tanımayan minik ressamların teknolojiyle iç içe olmalarını ve becerilerini maksimuma çıkarmalarını sağlayacak. 4-7 yaş arası okul öncesi çocuklar için geliştirilen, basit ara yüzüyle temel renklerin kolayca kavranabileceği Fırçalar uygulamasının Türkçe ve İngilizce dil seçeneği de bulunuyor. http://itunes.apple.com/tr/app/id449100679?mt=8# Fırçalar uygulamasında, doğanın temel renklerini anlatan hikaye ve boyama kitabı özelliği var. 8 / marketing europe & anatolia
Kısa Kısa Dünyanın en büyük karikatürü... Ünlü karikatürist Erdil Yaşaroğlu, Samsung Electronics Türkiye ile gerçekleştirdiği Galaksiye Notumuz Var! projesi ile dünyanın en büyük karikatürünü çizerek, Guinness Dünya Rekorları listesinde yerini aldı. Kırklareli nin Pınarhisar ilçesinde çizimi gerçekleştirilen karikatür, yaklaşık 2 futbol sahası (10.952,055 m2) büyüklüğüyle, Guinness Dünya Rekorları na kayıtlı en büyük karikatür oldu. Erdil Yaşaroğlu na Guinness Dünya Rekoru sertifikası; Samsung Electronics Türkiye Cep Telefonları Pazarlama Müdürü Cem Sezer ile birlikte, Guinness World Records Türkiye Temsilcisi ve Tescilli Hakemi Şeyda Subaşı Gemici tarafından takdim edildi. Erdil Yaşaroğlu Galaksi ye Notumuz Var! projesinin ilham kaynağının, Samsung un son dönemde satışa sunduğu lider ürünü Galaxy Note olduğunu belirtti. Teknoloji ve mizahı harmanlayarak, iki buçuk futbol sahası büyüklükteki karikatürü yaratan Yaşaroğlu Bunu evinizde sakın denemeyin. Şaka bir yana; Samsung un bu özel projesi için birlikte çok çalıştık, çok eğlendik ve sonunda torunlarımıza bırakabileceğimiz neşeli, faydalı, kocaman bir proje gerçekleştirdik. O kadar kocaman oldu ki, rekor kırdık Guinness e girdik. Hayalle başlayıp rekorla biten bu maceramız bizi mutlu etti. Umarım onu görecek bütün insanları ve uzaylıları da mutlu eder dedi. Samsung Electronics Türkiye Cep Telefonları Pazarlama Müdürü Cem Sezer; Türkiye nin önde gelen sanatçılarından Erdil Yaşaroğlu ile böyle bir projede bir araya gelmenin mutluluk verici olduğunu, projenin rekorlar kitabına girmenin yanı sıra bir sosyal sorumluluk projesi olarak algılanması gerektiğini ve karikatür alanının yeşillendirileceğini belirterek; Alan sosyal medyadaki takipçilerimiz ve projeye destek verenler adına 4.000 fidanlık bir ormana, daha sonra Pınarhisar Belediyesi nin de desteğiyle özel bir parka dönüştürülecek. Bu yolla dünyanın en büyük karikatürünü ölümsüzleştirirken, galaksiye çevre bilincini vurgulayan bir not göndermek, hem de bölgenin ve ülkenin tanıtımına katkıda bulunmak istiyoruz. dedi. Dünyanın en uzun boylu adamı, en kısa boylu kadını, en fazla beton blok kıran adamı, ilk kadın savaş pilotu ve daha birçoğu...türkiye, 1955 yılından bu yana basılan Guinness Dünya Rekorları kitabında farklı alanlardaki rekorlarıyla dikkat çekiyordu. Merkezi İngiltere nin başkenti Londra da bulunan Guinness Dünya Rekorları ofisinin girişinde tanıdık bir sima sizi karşılıyor. 2 metre 51 santimetrelik boyuyla dünyanın en uzun boylu adamı rekorunu elinde tutan Sultan Kösen in dev kartondan resmi, ofisin girişinde bulunuyor. Kitapta en çok rekor kıran ülke, 5 bin 187 rekorla ABD. ABD yi, İngiltere (2176) ve Almanya (624), takip ediyor. Projeyle ilgili detaylı bilgi www.galaksiyenotumuzvar.com internet adresinde. marketing europe & anatolia / 11
Fabrika:
Röportaj 3H reklamcılık... Fabrika Reklam Ajansı Özgür Doğan... Türkiye deki ajansları ikiye ayırabiliriz. Fil olanlar, olmayanlar. Fil olanlar tahmin edersiniz ki Network ajanslarıdır. Bunlar fil sürüsüdürler, istedikleri yere oturur istedikleri yere pislerler. Bir filin bakımı ne kadar zorsa, Network ajanslarının bakımı da o kadar zordur. Röportaj Elvin Ekşioğlu - Türkiye deki reklam ajansı anlayışını nasıl değerlendiriyorsunuz? -Türkiye deki ajansları ikiye ayırabiliriz. Fil olanlar, olmayanlar. Fil olanlar tahmin edersiniz ki Network ajanslarıdır. Bunlar fil sürüsüdürler, istedikleri yere oturur istedikleri yere pislerler. Bir filin bakımı ne kadar zorsa, Network ajanslarının bakımı da o kadar zordur. Yerel müşteriye pahalı gelen, yavaş ve bazen yaratıcı olan ajanslardır bunlar. Fil olmayanlar da yerel ajanslardır. Transfer müşteri içermedikleri için, hep koşturup durmak zorundadırlar, hızlı ve yaratıcı olmak durumundadırlar. Türkiye reklam pastası 3-4 milyar dolar civarındadır. WPP Group un dünya cirosu yaklaşık 5 milyar dolardır. Yani İngiltere menşeili WPP, tüm Türkiye nin reklam pastasında fazla ciro yapmaktadır. Bu da Türkiye reklam pazarının büyüklüğü hakkında bir bilgi verebilir. Reklam zenginleşme göstergesidir, ama bunun kültürle de ciddi ilgisi vardır. Arap ülkeleri zengindir ama reklam dünyasında isimleri bile geçmez. Anglo Sakson terbiyenin hüküm sürdüğü zengin coğrafyaların işidir reklam. - Fabrika yı diğer ajanslardan ayıran özellikler nelerdir? -3H önemli bizim için Heves, Heyecan, Hürriyet... Her cümlemizin başı heves! Fabrika nın mottosu, kader cesurlardan yanadır. Fabrika, cesur bir ajans. Her zaman cesur kalacak, her zaman acemi kalacak bir ajans. Turgut Uyar ın dediği, bize de uyuyor: en büyük ustalık her zaman acemi kalabilmek. Bu devirde her reklam ajansı yaratıcı, her reklam ajansı hızlı, her biri pazarlamayı yeniden icad ediyor... Biz, onun için reklamcı değiliz diyoruz. Biz, etki yaratan satıcılarız. Üç ilkemiz var: Sat, sat, sat! Pakmaya-İntegro Gıda ya çalıştık. Ciddi bir araştırmanın ürünü olan reklam filmimizi yayınladık. Satışlarını 8 kata yakın artırdık. Satmanın gücüne inanıyoruz, gerisi yalan bizim için. Yaratıcı kelimesini sevmiyoruz. Dikkat edin, isminde creative, yaratıcı geçen ajansların çoğu öyle değildir. Bilmemne Creative diye bir ajansla görüşüyorsanız aman dikkat! Aynı şekilde, çok yaratıcı giyinen, olmadık kombinasyonlar deneyen adamların çoğu da yaratıcı değildir. Biz işlerimiz sunarken, Yaratıcı İşler başlığını bile kullanmıyoruz. - Sizce Türk reklamcılığının birinci sıradaki sorunu nedir? -Türk reklamcılığının birinci sıradaki sorunu Türk reklamcılarıdır. Hepi topu 3000 kişiyiz ama anında birbirimizin marketing europe & anatolia / 13
Röportaj kuyusunu kazabiliriz. Herkes iyi işin ne olduğunu bilir ama görünce de ona iyi iş demez. Çok kolay bok atabiliyoruz birbirimize. Kristal Elma geyikleri döner hep. Onu kayırdılar, bunu kayırdılar, bu ilanı kim gördü ki diye. İyi de Kristal Elma bir yaratıcılık yarışması, kimin o ilanı gördüğü birincil önemde değil, yaratıcılık başat şart. Biraz da bu durum melezlikten kaynaklanıyor. Sonuçta melez reklamcılarız biz. Doğu-Batı arasında tahtarevalliye oturtulmuş gibi... - Uygulamacıların, yaratıcı reklamcılar ile haksız rekabet yapması konusunda ne düşünüyorsunuz? -Eğer müşteriniz reklam ajansı yerine bir matbaanın grafik stüdyosuyla daha rahat edecekse arada rekabetten söz edemeyiz. Reklam ajansı işiyle, grafik stüdyo-matbaa işini hemen ayırtedebilirsiniz. Zaten matbaaya logo yaptıran müşteri bizimle çalışamaz. - Böyle bir rekabet varsa nasıl engellenebilir? -Böyle bir rekabetin olduğunu düşünmüyorum. Taş yerinde ağırdır. - Yaratıcılık ve hedef kitleye ulaşım arasındaki denge nasıl kurulmalıdır? -Yaratıcılık palavradır. Aynen hedef Yaratıcılık palavradır. Aynen hedef kitle gibi. kitle gibi. Bana iphone un hedef kitlesini söyler misiniz? Yaklaşık 2500 TL ye satılan bir telefon. Garsonda da var, iş adamında da. Hedef kitle yoktur, hedef etki vardır. Yaratıcılık da aynı şekilde işler. Etki-tepki meselesidir bu. Etki yaratacaksın ama bunu güzelce yapacaksın. İlgi çekeceksin ama bunu da güzelce yapacaksın. - Bir reklamcı yaratım öncesinde nelerden beslenir? -Yaratım öncesi diye birşey yok. Brief toplantısında girersiniz ve toplantının ısınma kısmından sonra beyin çalışmaya başlar. Instant Creativity diye bir şey vardır. O an, orada yaratırsınız. Sonra da ince ince işlersiniz. Bu işin formulü yoktur. Creative Gut, yani reklamcı içgüdüsü deneyim, birikim, zekayla ortaya çıkan ve biricik olandır. Herkesin reklamcı içgüdüsü farklıdır. Onun için reklam pahalıdır. - Eleman sağladığınız kaynaklar nel- 14 / marketing europe & anatolia
Röportaj erdir? Hiçbir kaynağımız yok ne yazık ki. Sektör dergilerine, İK eklerine ilanlar veriyoruz ama yine de referansın yerini hiçbir şey tutmuyor. - Üniversiteler sektörün yetişmiş eleman ihtiyacını karşılayabiliyor mu? Reklamcılık, üniversitenin tek bir bölümünün çözebileceği kadar basit tasarımı yapılmış bir meslek değil. Birçok yerden besleniyor çünkü. Açlıkla ilgili bir şey. Açsan, bilgiye, tasarıma, edebiyata, resme ve bu açlığını ancak üreterek bastırabiliyorsan senden bir şeyler oluyor demektir. Kendini yiyen değil, kendine yeten hatta kendine yol açan elemanlara ulaşmak hiç kolay olmuyor. - Yabancı networke giren reklam ajansları yerli müşterilere doğru hizmet verebiliyorlar mı? Network ajansları hantaldır. Crispin Porter Bogusky bunun çilesini çekiyor şu anda. Bir zamanların çılgın ajansı, Time a kapak olan ajans, şimdilerde hantallığını çözmeye çalışıyor. Eğer aç değilseniz hantallaşırsınız. Network Müşteri vardır, bir de reklamveren vardır. Müşterilerinizi reklamverenlere dönüştürmek hem sabır hem de maharet ister. Yerli şirketler reklam işini gitgide ciddiye alıyor. ajansları ancak krizlerde aç kalıyorlar, o zaman da eleman çıkartıp işi çözüyorlar. Network ajansları ancak kesenin ağzını açan yerli müşteriye iyi davranırlar. Yoksa beraber büyüyelim stratejileri külliyen yalandır... Beraber uyuyalım demek istemişlerdir. - Yerli firmalar reklam bütçelerini hazırlamada ne kadar bilinçli? -Müşteri vardır, bir de reklamveren vardır. Müşterilerinizi reklamverenlere dönüştürmek hem sabır hem de maharet ister. Yerli şirketler reklam işini gitgide ciddiye alıyor. Herkesin ağzını sulandıran KOBİ pazarı artık neyin ne olduğunu iyi biliyor. Yine de yerli firmaların çoğu bu konuda bilinçli değil. Yakında, bu konuyla ilgili, müşteriye yönelik biz de eğitim çalışmaları yapmaya başlayacağız. - Müşterilerin ajanstan beklentileri konusunda karşılaştığınız en ilginç talepler neler? -Dünyanın en büyük gazlı içecek markalarından biri, reklam anlaşması sırasında, herhangi bir markette, bizim içeceklerin konulduğu buzdolabının fişi çıktığında onu da siz takmalısınız demişti. Biz de hayır deyip masadan kalkmıştık. Bu benim karşılaştığım en cüretkar talepti. -Sizin eklemek istediğiniz bir şey var mı? -İlginiz işin çok teşekkürler. Sevgiler. marketing europe & anatolia / 15
Köşe ezberbozacısı Oğuzhan Akay Peter Pan e mektuplar...2 Vurdu mu ses getireceksin denir. Vurduğumuz bir şey yok. Ayrıca geçen sayı ne yazdıysam, ses gelmemesi, ikrar dan gelir. Demek, yanlış yok. Bu ayki konumuz şu: Reklamcılık Bölümleri nde okuyup, binbir hayalle mezun olan öğrenciler... Bölümler açılıyor da, dört-beş derse aynı öğretim görevlisinin girdiği, genel derslerle işin geçiştirildiği, bölüm olsun beri gelsin zihniyetinde okullarımız var. Sanki 70 li yıllardayız ve ortaokullarda derslere hep aynı hocalar giriyor... Kabus gibi. Değişen tek şey, üniversitedeki eğitimin düzeyinin düşmüş olması. Okullarda teoriyi bilen ama pratikten ya da iş yaşamının pratiklerinden, ajansların ve şirketlerin işleyişinden, pazarlama iletişiminin süreçlerinden fazla haberi olmayan eğiticilerin baskın olması, sorun! Şimdi sorun buyken, buralarda okuyan çocukların, bu okulların reklam bölümlerinde yılları harcanıyor. Ve sorun çözülmüyor. Bu yılların hesabını kim verecek? Ha, denir ki, bu sorun her alanda geçerli. O zaman, zaten tüm eğitim sistemi geçersiz anlamına gelir. Ki, biraz da gerçek böyle. Yazık değil mi, peki bu çocuklara? Yazık! Zaten okul seçerken doğru yönlendirilmiyorlar. Okula başlayınca olmasa bile bitirmeye yakın, kandırıldıklarını, gerçeğin öyle olmadığını görüyorlar. Hepsini iş kaygısı basıyor. Okulların vaatleriyle gerçekleştirilenler farklı çünkü. Bu yazıyı okuyan öğrenci kardeşlerimin, ailelerine de yazımı okutmaları lazım ki, gerçekleri anlasınlar. Çünkü ben, hem yıllardır ajanslarımda, şimdi kendi ajansımda, hem zaman zaman okullara misafir eğitmen olarak giderek, kurs dersleri vererek veya yüksek lisans programlarında dönem boyunca ders yaparak üzerime düşeni yaptım. Ve orada geliştirilmesi gereken potansiyeli gördüm. Aranızda pırlantalar var! Arkadaşlar! Şimdi doğrudan sizlere sesleniyorum. Okulunuzun dersleriyle yetinmeyin... Kendinizi geliştirecek sektörel kursları izleyin. Sektörel yayınları çokça okuyun. Kurslara sektörden gelen, işin pratiğini de defalarca yapmış reklam adamlarıyla tanışın. Çevrenizi geliştirin. Kendinizi ifade edin. Şansınızı kullanın. Özellikle yaratıcı bölümde yer almak istiyorsanız, fikir üretmek için zihninizdeki yolları değiştirmenin, yeni ve pratik bir eğitimden geçmenin, savaşın içerisinde cerrahlık yapmanın önemini kavrayın. Yaratıcılık da zanaattır. Çünkü bu meslek aslında bir zanaattır. Kendinize bir usta ya da ustalar bulacağınız ajanslarda staj yapın. Bu, en büyük yatırım olacak hepinizin geleceği adına. Bizler fikir bulan, markalara yol çizmek için onların hikayelerini ortaya çıkaran ve işi lafta bırakmayan, belirli süreler içerisinde (dead-line) bunları gerçekleştiren kişileriz. İster yazar, ister müşteri temsilcisi, ister stratejik planlamacı vd. olmak isteyin, önce sizi ad-man yapacak ajansı/ajansları seçin. Buralara sadece özgeçmiş yollamayın. Orada niye çalışmak isteğinizi, o ajansı hangi işleri ve tutumu için seçtiğinizi ve bunu kendi kişiliğinizle nasıl bağdaştırdığınızı da yazın. Hayat, seçimlerdir. Kendi seçimlerinizi doğru yaparsanız ve süreci iyi yönetirseniz farkedilirsiniz. Kimse sizden orijinal özgeçmişler beklemiyor, orijinalliğinizin neye gönül verdiğinizle ilgili olması gerekiyor. Bunu bilin. Son olarak, pratiği de öğrendiniz diyelim, bu meslek, gönül işidir. Sevmiyorsanız, mesleğinizi yaşam tarzınız yapmayacaksanız bu işi, seçmeyin. Bizler, teori de dahil pratiği öğretiriz. Bir tek sizlerin beynine heves, sevgi çip ini yerleştiremeyiz. Şimdi aynaya bakın... Gözlerinizde heves ve aşk ışığı varsa bu meslek için, yolun üçte birini aşacaksınız demektir. Para arkanızdan gelir merak etmeyin. Para, başarının arkasından gelir çünkü. Bırakın bir süre az kazanın. Ve şu anda kazanmadığınız paranın, hayali olarak hesabınıza yattığını düşünün. Bu, yatırıma değer. Çünkü yatırım yaptığınız şey, kendiniz olacaksınız. Ve öyle olacaktır! Gözlerinizden öperim. marketing europe & anatolia / 17
Reklam Dünyası Pamela nın yüzü Patos u andırsın... Cipsin sevilen markası Patos, televizyon ekranlarında ilk göründüğü günden bu yana dünyanın ilgisini üzerinde toplayan dünyaca ünlü güzellik ikonu Pamela Anderson ile işbirliği yaptı. Birçok mecrada markanın yüzü olması planlanan Kanadalı aktris, Patos un yeni ürünü Patos Sticks in reklam kampanyası için kamera karşısına geçti. Benzersiz fiziği ve güzelliğiyle şöhreti yakaladığı Sahil Güvenlik dizisinden bu yana tüm dünyanın ilgisini üzerinde tutmayı başaran Pamela Anderson, Patos un marka yüzü oldu. Türkiye nin de aralarında bulunduğu birçok ülkede geniş bir izleyici kitlesine sahip Sahil Güvenlik dizisinin güzel oyuncusu, Patos un yeni ürünü Patos Sticks in reklam kampanyası için kamera karşısına geçti. Çekimleri Kostarika da gerçekleştirilen reklam filmi, Ocak ayından itibaren Türkiye de gösterime girecek. Hayranlarına Twitter aracılığıyla duyurdu. Kampanya için çekilen reklamın ilk duyurusunu Twitter dan yapan Pamela Anderson, Patos Sticks tanıtımı için Şubat ayında İstanbul a geleceğini belirtti. Twitter ve Facebook tan paylaştığı duyuruya Türklerin espri anlayışının çok hoşuna gittiğini ekleyen Anderson, hayvan hakları konusunda da Türklerin duruşunu beğendiğini ve bu konuda Türkiye den destek görmenin kendini mutlu ettiğini söyledi. Pamela Anderson un Twitter ı hareketlendiren mesajı tam olarak şöyleydi: On my way to Istanbul in Feb. to promote a commercial I just finished for Patos chips--they had a great sense of humor- they also seem sympathetic to animal issues- and are giving me green light to use forum for that as well (Çekimlerini yeni bitirdiğim Patos cipslerinin tanıtımı için Şubat ta İstanbul dayım. Settekilerin çok iyi bir espri anlayışı vardı, ayrıca hayvan hakları konusunda da çok ilgililer ve bu konuda bana destek veriyorlar.) Sosyal olaylara karşı duyarlılığı ve aktivist yönüyle de tanınan Kanadalı oyuncu, fok balıklarının avlanmasına karşı düzenlenen protestolarda ön saflarda yer almış, AIDS hastalığı konusunda toplumsal bilinç oluşturmak için dünya çapında birçok kampanyaya destek vermişti. marketing europe & anatolia / 19
Reklam Dünyası İstShopFest dijital çıkartması... Mobilera & Boom Digital Nation, dünya mobil endüstrisinin en prestijli ödülü olan Global Mobile Awards 2012 de finale kaldı. Mobil Dünyanın Oscar ı olarak tanımlanan ödüllere üst üste iki yıl aday gösterilmiş ve 2011 yılında Unilever Cornetto için hazırlamış olduğu Multiplayer Wall Mapping Game projesi ile aynı yarışma töreninde En iyi mobil pazarlama ve reklam ödülünü almıştı. Mobilera bu yıl, yine aynı kategoride Mobilera grup şirketlerinden Boom Digital Nation ın 27 ülkede gerçekleştirdiği İstanbul Shopping Fest mobil tanıtım kampanyası için 4 ayrı yazılım platformunda geliştirdiği mobil uygulamalar ve mobil site ile finalist ilk 5 firma arasında yerini aldı. 2012 GSMA Global Mobil Ödülleri, 28 Şubat 2012 tarihinde İspanya Barcelona da yapılacak törenle 17 nci kez sahiplerini bulacak. Dünyanın önde gelen dijital ve mobil reklam pazarlama firmalarından Mobilera & Boom Digital Nation bu yıl da oldukça iddialı. 2012 GSMA Global Mobil Ödülleri, 28 Şubat 2012 tarihinde İspanya Barcelona da yapılacak törenle 17 nci kez sahiplerini bulacak. Dünyanın önde gelen dijital ve mobil reklam pazarlama firmalarından Mobilera & Boom Digital Nation bu yıl da oldukça iddialı. 8 başlık altında 32 farklı kategoride sahiplerini bulacak olan GSMA 2012 Ödülleri, 1996 yılından bu yana veriliyor. Mobilera nın Unilever in Cornetto markası için gerçekleştirdiği kampanya 2011 yılının En iyi mobil reklam ve pazarlama faaliyeti ödülünü almıştı. GSMA Ödülleri Pazarlamadan Sorumlu Başkanı (Chief Marketing Officer) Michael O Hara ödüllere yüksek kaliteli işlerden oluşan 600 e yakın rekor katılım sayısından mutluluk duyduklarını belirtti. O Hara sözlerini şöyle sürdürdü: Başvurular, mobil dünyadaki inovasyonu ve rekabetin yoğunluğunu kanıtlar nitelikte. Bu süreçte finale kalmak gerçekten kayda değer bir başarı. Tüm finalistleri içtenlikle tebrik ediyor, gelecek ay düzenlenecek, Dünya Mobil Konferansı nda kazananları açıklamayı sabırsızlıkla bekliyoruz. 20 / marketing europe & anatolia
Reklam Dünyası Taraftar haritası... Bilyoner.com ilçelere göre İstanbul un taraftar haritasını çıkardı. İsatanbul un ilçelerine göre üyelerinin desteklediği takımları belirledi. İstatistikler ilginç sonuçlar ortaya koyarken, Anadolu Yakası nda %36 lık taraftar yüzdesine sahip olan Fenerbahçe ile Avrupa Yakası nda ortalama %36 oranında Bilyoner.com üyesi taraftarı bulunan Galatasaray, iki yakanın şampiyonları oldu. Taraftar haritasıyla İstanbullu üyelerinin desteklediği takımları ortaya çıkardı. İstatistiklere göre Anadolu ve Avrupa Yakası nda farklı sonuçlar dikkat çekerken, ezeli rekabetin burada da devam ettiği görüldü. İstanbul un iki yakasında ortaya çıkan sonuçlar farklılık gösterdi. Fenerbahçe nin evi olarak bilinen Kadıköy ün de içinde bulunduğu Anadolu Yakası nda Bilyoner.com üyesi taraftarların %36 sının Fenerbahçe yi desteklediği görüldü. Bu yakada oturanların ortalama %33 ünün Galatasaray, %21 inin ise Beşiktaş taraftarı olduğu da belirlendi. Avrupa Yakası nda yaklaşık %36 lık bir taraftar yüzdesine sahip olan Galatasaray galip geldi. Galatasaray ı ortalama %31 lik oranla Fenerbahçe, %22 lik oranla ise Beşiktaş taraftarları takip etti. Kadıköy de taraftarların %43 ünün sarı lacivertli takımı desteklediği görülürken, %57 lik kesimin farklı takımları tuttuğu dikkat çekti. Beşiktaş ta oturan taraftarların ise %42 sinin tercihi siyah beyaz renklerden yana olurken, burada da futbol severlerin %58 inin tercihi diğer takımlardan yana oldu. Ali Sami Yen Stadı nın bulunduğu Mecidiyeköy ün bağlı olduğu Şişli ilçesinde ise Galatasaray taraftarlarının oranı %43 olarak belirlenirken, burada Galatasaray 23 Fenerbahçe 14 ilçede birinci da %57 lik çoğunluk seçimini diğer takımlardan yana yaptı. Taraftar sayısında Galatasaray 23, Fenerbahçe 14 ilçede birinci Bilyoner.com un yayınladığı verilere göre, Galatasaray tam 23 ilçede en çok desteklenen takım olma özelliği taşıyor. Galatasaraylı üyelerin yoğun olarak oturduğu bu ilçeler; Arnavutköy, Avcılar, Bağcılar, Bahçelievler, Bakırköy, Başakşehir, Bayrampaşa, Beyoğlu, Büyükçekmece, Çatalca, Çekmeköy, Esenler, Esenyurt, Eyüp, Fatih, Güngören, Kağıthane, Pendik, Sancaktepe, Ümraniye, Şişli, Sarıyer, Sultanbeyli olarak sıralanıyor. Fenerbahçe ise toplam 14 ilçede en çok taraftara sahip olan takım... Adalar, Ataşehir, Beykoz, Beylikdüzü, Gaziosmanpaşa, Kadıköy, Kartal, Küçükçekmece, Maltepe, Silivri, Şile, Sultangazi, Üsküdar ve Tuzla en çok Fenerbahçeli üyenin yaşadığı 14 ilçeyi oluşturuyor. Ayrıca Zeytinburnu nda hem Galatasaray hem de Fenerbahçe taraftarı üyelerin %34 le aynı orana sahip olduğu ve bu ilçede iki takımın birinciliği paylaştığı da belirlendi. Sonuçlara göre, Beşiktaşlı üyelerin sadece Beşiktaş ilçesinde yoğun olarak oturduğu saptandı. Istanbul ortalamasında ezeli rekabet İstanbul ortalamasına bakıldığında da Fenerbahçe ve Galatasaray arasındaki ezeli rekabet gözler önüne seriliyor. Verilere göre İstanbul da yaşayan Bilyoner üyelerinin %36 sının Fenerbahçe taraftarı olduğu belirlenirken, %35 inin de Galatasaray taraftarı olduğu belirlendi. Ayrıca Beşiktaş taraftarları %21 lik orana sahip olurken, Trabzonspor un %4 ve diğer takımların da %4 oranında taraftarının bulunduğu görüldü. Toplam 1.500.000 üyesi bulunan Bilyoner.com da bu sayının %68 ini İstanbullu taraftarlar oluşturuyor. marketing europe & anatolia / 21
Röportaj Reklamcının haya Strateji Parkı Ajans Başkanı Gülnaz Arsel Tam hizmet ajansıyız. Butik ajansız. Bu özellikler önemli. Çok sayıda müşteriye hizmet veremiyoruz, yapımız uygun değil, ancak müşterimizle daha samimi olabiliyor, daha fazla zaman geçirebiliyoruz. İşler daha kısa sürede ve daha alternatifli çıkabiliyor. Röportaj Elvin Ekşioğlu - Türkiye deki reklam ve PR ajansı anlayışını nasıl değerlendiriyorsunuz? - Hala ikisini birbirine karıştıran firmalar var ve sayıları hiç de az değil. Reklam ajansı daha fazla hakkıyla kabul görmüş durumda. Heyecanı daha kısa sürede ve görsel olarak yaratabilen bir gerçeklik söz konusu. Bir de reklamda kullanılan kalemlerin çeşitliliği, medya satın almanın çok ciddiye alınıyor olması, ülkedeki reklamcılık geçmişinin derinliği, reklamcılık algısını olması gerektiği noktaya yakın tutuyor. PR ajanslarının hizmet alanları hala iyi anlaşılamadı. Markanın kültürü, vizyonu, değerleri, marka mimarisi, ürünler, hedefler, temas ettiği alanlar, hedef kitleler, hikayesi bunlar bir pr ajansı için çok önemlidir. İşin başladığı noktadır. Ancak daha çok iş medya ilişkilerinde başlar ve biter diye algılayan ciddi bir çoğunluk var. Son yıllarda kurumsal sorumluluk projeleri, gündem ve konu yönetimleri, sponsorluk ve etkinlik yönetimleri, sosyal medya içerik ve operasyon yönetimi gibi iş başlıkları yavaş yavaş kabul edilmeye başlandı. Bunun yanında çok daha hızlı kabul gören spor iletişimi, kobi iletişimi, finans iletişimi gibi konuların devreye girmesi ise işin genişliğini ve profesyonelliğine vurgu yapmayı kolaylaştırdı. Tabi bu gelişmelerin yaşanması için sektörde hepimiz çok çaba sarf ediyoruz. Hatta zamanımızın ciddi bir bölümünü buna ayırıyoruz diyebilirim. - Strateji Parkı nı diğer ajanslardan ayıran özellikler nelerdir? - Tam hizmet ajansıyız. Butik ajansız. Bu özellikler önemli. Çok sayıda müşteriye hizmet veremiyoruz, yapımız uygun değil, ancak müşterimizle daha samimi olabiliyor, daha fazla zaman geçirebiliyoruz. İşler daha kısa sürede ve daha alternatifli çıkabiliyor. Daha fazla dinleme, anlama ve fikirleri paylaşma lüksümüz oluyor. Üstelik tam hizmet bekleyen bazı sektörler var. Medyanın da bütün olarak algılıyor olması sebebi ile sağlık, eğitim, gayrimenkul gibi sektörlerde tam hizmet verebilmek daha sağlıklı sonuçlar almayı sağlıyor. Tabi tam hizmet deyip geçmemek lazım. Aslında kolay değil. Birlikte bütünü görebilecek ekibe sahip olmanız lazım. Ayrıca marka yönetimi, reklam veya halkla ilişkiler hizmetlerinden sadece birini talep eden müşteriler de var. Sektöre bağlı olarak bu yaklaşım doğru da olabiliyor. O zaman da diğer ajansın çalışmalarını daha çabuk ve kolay anlayabiliyoruz. Farklı ajanslardan hizmet alındığında da bizimle çalışmak kolay oluyor. Aynı 22 / marketing europe & anatolia
tla derdi olmalı...
Röportaj dili konuşabiliyoruz. En önemli özelliklerimizden biri ekipte hayatla derdi olan insanlar olması. Her zaman daha iyi anlaşılmak, hayatı daha kolay hale getirmek üzerine fikirler üretenlerin sektöre ve ajansa renk kattığını görüyorum. - Sizce Türk reklamcılığının birinci sıradaki sorunu nedir? - Birden fazla sorun var. Krizler bizi çok sekteye uğratıyor. Her zaman ilk yardım çantamız hazır yaşıyoruz. Krizlere hala alışamamış ve bunları fırsata çevirmeyi hala başaramayan bir müşteri yapısı var. Klasik söz vardır, krizde ilk kesilen harcama iletişim harcamalarıdır diye. Artık durum bu kadar keskin olmamakla birlikte bu söz yine de geçerli. Bir kere iletişimin hala harcama kalemi olarak gözükmesi inanılır gibi değil. Bunun bir nedeni de kimsenin hayal kuramıyor olması. Söz konusu olan orta ve uzun vadeli işler, ancak hayaller çok En önemli özelliklerimizden biri ekipte hayatla derdi olan insanlar olması. Her zaman daha iyi anlaşılmak, üzerine fikirler üretenlerin sektöre ve ajansa renk kattığını görüyorum. kısa olunca örtüşmesi zor oluyor. insan kaynağı da ciddi bir sorun. Başvuruları incelerken kimsenin kendisini iyi değerlendiremediğini çok sık görüyorum. Sektör çok havalı ve her gün dünyayı değiştiriyoruz, tüm algıları yönetiyoruz gibi gözüküyor. Oysa bizim de işimizde matematik ve formüller var. Sadece fikir hiçbir işe yaramıyor. Bilgi ve ilgi sahibi olan, severek eğitim alan, bu işi geçici değil hayatı boyunca sürdüreceği bir meslek olarak gören öğrenci çok az yetişiyor. Her şeyde suçladığımız gibi yapalım ve suçu postmodernizme atalım. Elimize bir şey geçmez. Evdeki çiçeğe bakar gibi üzerlerine titremeliyiz ve bu çocukları doğru düşünmeleri için yılmadan bilinçlendirmeliyiz. Çok fazla ajansız. Bu da büyük bir sorun. Sermayenin bu kadar az olduğu bir ülkede, bu kadar ajans kime hizmet versin. Kendinizi çok iyi tanımlamanız lazım. - Uygulamacıların, yaratıcı reklamcılar ile haksız rekabet yapması konusunda ne düşünüyorsunuz? -Çizgi üstü ajanslar çizgi altında işler yapmaya başladığından beri bu bana garip gelmiyor. En büyük network ajanslar çizgi altı ekipleri oluşturuyor. Bu ne kadar garipse, matbaaların uygulamacı grafikerlerle çalışması veya firma içerisinde markanın hikayesini anlayama- 24 / marketing europe & anatolia
Röportaj dan grafik tasarımı yapan arkadaşların olması da o kadar garip olabilir. Burada iş firmaların iletişim bütçelerinin azlığı veya çokluğu ile ilgili değil. Operasyonları ile birlikte marka değerini de bir asset olarak gören firmalar yaratıcı ajanslarla çalışır, onlara güvenir ve a sınıf hizmetini alır. Oysa kısa sürede sektörü denerim, biraz da yatırım yaparım, kısa sürede olgunlaşmasını bile beklemeden şirketi değerinin altında bile olsa satarım veya sektörden çıkarım diyenler tabii ki uygulamacı arkadaşlarla çalışır ve mutlu da olur Ancak bunun adı reklamcılık olmaz, grafikçilik oynamak olur. - Böyle bir rekabet varsa nasıl engellenebilir? -Yine firmaların tercihlerini değiştirmeleri lazım. Bunu ajanslar yapamaz. Bununla uğraşmaya kalkarsak işimizi yapamayız, hatta tali yollara bile sapabiliriz ki bu çok tehlikeli olur, bütün sektörün dengesi bozulur. Zaman içinde bunları da yaşadık.rekabet etmek için fiyatların düştüğü, alt ajansların açıldığı, hatta daha ileri giderek burada büyük bir pasta olduğunu düşünüp matbaalara ortak olunduğu durumlar yaşandı ve hiçbiri tutmadı. Su akacağı yolu buldu. Bizim çözmemiz gereken daha büyük sorunlar varken bunlarla uğraşılmaz. Operasyonları ile birlikte marka değerini de bir asset olarak gören firmalar yaratıcı ajanslarla çalışır, - Yaratıcılık ve hedef kitleye ulaşım arasındaki denge nasıl kurulmalıdır? -Bazen bizi uzaylı sanıyorlar. Sanki akşam yatıp sabah fikirle uyanıyor ve onu hemen uyguluyormuşuz gibi. Bizler firmaların yöneticileri ile eşgüdümlü çalışıyoruz. Çok önemli olan nokta var. Çok doğru brief alabilmemiz. Hedef kitleye nasıl, hangi söylemle, hangi hikayeyle, ne tonda, hangi mecralarla ve ne zaman ulaşabileceğimizi zaten biliyoruz. Ancak konuyu ve derdi iyi anlamamız için çok dikkatli bir şekilde müşteriyi ve yöneticileri dinliyoruz. Uygun strateji, zaman aksiyon planı hazırlıyoruz, hikayeler yazıp büyük söylemleri tartışıyoruz. Hangi hedef kitle bizi nerede görmelinin cevabı kabaca da olsa bizde var. Onun ince ayarı zaten briefin ne dediğine göre üzerinde çalışılarak değiştiriliyor. Sonuçta en dağınık olan marketing europe & anatolia / 25
Ben şu sıralar küçük kızımdan besleniyorum. parkta kendini kaybedercesine koştururken onda gözlemlediklerim beni çok eğlendiriyor ve çok esprili hikayeler çıkıyor. Röportaj kitlelerle bile nerede buluşacağımızı bu çalışmalardan sonra kolaylıkla anlıyoruz. Zaten işimizin ana parçası buluşma noktasını keyifli hale getirmek. - Bir reklamcı yaratım öncesinde nelerden beslenir? -Yüzünü yıkarken inatçı bir çapağa rastlarsa bundan bile beslenebilir. Ben şu sıralar küçük kızımdan besleniyorum. Tuvalet eğitimini alırken, söylediğim şarkıyı taklit ederken, parkta kendini kaybedercesine koştururken onda gözlemlediklerim beni çok eğlendiriyor ve çok esprili hikayeler çıkıyor. Hayatın her yönünden beslenebiliriz. Bir sergide herkes resimlere bakarken bir reklamcı resimlerin hikayesine dalıp gidebilir. Bir halkla ilişkiler uzmanı öncelikle gençlerin ne konuştuğundan çok fazla beslenir. Onlar yaklaşmakta olan trendlerin sinyalini verir. Tabi ki kitap ve film önemli. Bakış açınızı çok geliştirir. İletişimci iseniz müzik içinizden geçmelidir. Her şeyin sizde bıraktığı izleri iyi tahlil etmelisinizdir. Benim en önem verdiğim sokak dilidir. Beni alır götürür Bir de makale okumayı çok severim. Teorilere önem veririm. Bir gün onlar da mutlaka hayat bulacaktır, belki de bizimle bulur diye düşünürüm. - Eleman sağladığınız kaynaklar nelerdir? - Grafik tasarım ve yazarlık konusunda ilgili kişi ve grupların bloglarına bakıyoruz. Bazen sevdiğim reklam yazılarını kimler yazdı diye takip ederim. Halkla ilişkiler veya stratejik planlama konusunda daha çok sektörde tanıdıklarımız ve kariyer sitelerinden faydalanıyoruz. Bir de ben bazen ajans içerisinden de kaynak buluyorum. Hayatımda tanıdığım en iyi yazarlardan biri ajansa müşteri ilişkileri yönetmeni olarak girmişti. 3. Ayın sonunda yazarlık yapmasını teklif ettiğimde hiçbir tereddütüm yoktu. Zaten yıllarca en iyi işlerimizde hep onun imzası oldu. - Üniversiteler sektörün yetişmiş eleman ihtiyacını karşılayabiliyor mu? - Bunu birlikte çalıştığımız, projeler yaptığımız hocalarımızla da çok tartışıyoruz. İnsanın içinde varsa öğreniyor. Yani takip ediyor, araştırıyorsa, ona verilen temel bilgiyle yetinmeyip daha fazlasını almak için saldırıyorsa o öğrencilerde çok iş var demektir. Bir kere heyecanlı oluyorlar, sizin ateşinizi de hep yüksek tutuyorlar. Zaten bu öğrenciler daha sonra genelde sektörün değerli çocukları haline geliyorlar. - Yabancı networke giren reklam ajansları yerli müşterilere doğru hizmet verebiliyorlar mı? - Çoğu başarılı oluyor. Zaten bazen konuşuyoruz ve hep global markalara hizmet vermek de çoğunu mutlu etmiyor. Çünkü uygulama işi yapılıyor. Ama işin ekonomik değeri yüksek oluyor. Dolayısı ile yerli firma ve markalara iş yapmak bu ajanslar için de eğlenceli ve daha özgür bir alan sağlıyor. Benim gördüğüm sorun, global markaların işlerinin Türkiye de direk uygulanması noktasında. O işler tutmuyor. Yıllık reklam bütçelerinin doldurulmasının ötesine geçilmeyen bir durum oluyor. Burada ayarı iyi yapmak lazım. Global düşünce denilen şey hizmet sektöründe önem veril- 26 / marketing europe & anatolia
Röportaj mesi gereken bir durum. İş yapma modeliniz networke uygun olabilir. Zaten biz de network ajanslar gibi sistemlerle çalışıyoruz. Brief formatlarımızdan, toplantı standartlarımıza, raporlamalarımıza kadar yapımız aynı. Ülke ve kültürü, değerleri, hafızasına uygun yaratıcı işler çıkarmak çok önemli. İster network olsun ister lokal ajans İster butik, ister küçük, ister büyük - Yerli firmalar reklam bütçelerini hazırlamada ne kadar bilinçli? -Yabancı markalarda standartlar vardır. Hem o ülkedeki yılları hem de bölge ülkelerdeki farklılıkları değerlendirir ve her yeni yılda birbirinden çok farklı bütçeler yapılmaz. Oysa yerli firma ve markalarda böylesine otomatik bir durum yok. Her sene aralıkta başlayıp, şubat ortasına kadar süren bir dönem yaşanıyor. Burada önce satış ve kara, ihracat adet ve hacmine, sonra iç pazardaki rekabete bakılıyor. Rakipler hareketli ise bütçeler makul oluyor. Hareket yoksa veya sektörde tereddütler varsa bütçeler yarıya iniyor. Aslında bazen iyi. Yıl içerisinde çıkabilecek yeni fırsatlar olursa yerli firmaların manevra kabiliyeti yüksek oluyor. - Müşterilerin ajanstan beklentileri konusunda karşılaştığınız en ilginç talepler neler? - PR da genelde medya ilişkileri hizmeti talep ediliyor ve bu bana zaten yeterince garip geliyor. Medya ülkedeki en profesyonel çalışan sektörlerden biri. Medyaya da çok düzgün yaklaşmak ve dahası tam ve hazır yaklaşmak lazım. Sadece işe medya ilişkileri diye başladığınızda mesajın, konunun, gündemin ne olduğu ve nasıl yönetilebileceği, hatta markanın ne söylediği önemsizmiş gibi duruyor. Bu talep gelince zaten yaklaşık yarım saat giriş konuşması yapıyorum. Aslında faydalı da oluyor. Bazen nerelerde haber çıkar gibi sorular geliyor, onlara hiç girmeyelim Reklamda genelde sorular daha iyi niyetli. En fazla brief formu doldurmak zorunda mıyız gibi ilginç sorular gelir Bu sorulardan çıkan önemli bir sonuç var aslında. Firmaların ekip oluştururken çok dikkatli olması gerekiyor. Özellikle iletişim sorumluları ajansla ilişkileri yönetebilecek bilgide ve karakterde olmalı. Mümkünse ajans kökenli olmalarında fayda var. marketing europe & anatolia / 27