TÜRKİYE SERMAYE PİYASASI 2012 Mayıs 2013
Türkiye Sermaye Piyasası 2012 Editör Alparslan Budak Yazarlar Ekin Fıkırkoca Gökben Altaş Bora Eralp Katkıda Bulunanlar Düzelti Ozan Doğan Aracı Kurumlar Veritabanı Telman Şahbazoğlu Tasarım Cennet Türker Baskı: Printcenter Birinci Baskı: İstanbul, Mayıs 2013 TSPAKB Yayın No. 65 ISBN- 978-975-6483-43-5 ISSN-1303-6688 Bu rapor Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği (TSPAKB) tarafından bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Bu raporda yer alan her türlü bilgi, değerlendirme, yorum ve istatistiki değerler hazırlandığı tarih itibariyle güvenilirliğine inanılan kaynaklardan elde edilerek derlenmiştir. Bilgilerin hata ve eksikliğinden ve ticari amaçla kullanılmasından doğabilecek zararlardan TSPAKB hiçbir şekilde sorumluluk kabul etmemektedir. Bu raporda yer alan bilgiler kaynak gösterilmek şartıyla yayınlanabilir.
Sunuş Dünya ekonomisinde 2007 yılında başlayan küresel krizin etkisi hala sürmektedir. Avrupa Birliğindeki ekonomik riskler ülkemizi giderek daha yakından y etkilemektedir. Bu olumsuzluklara rağmen ülkemiz ekonomisinde 2012 yılında olumlu gelişmeler de meydana gelmiştir. Ekonominin büyümesindeki hızlı yavaşlamaya rağmen, kur, enflasyon ve faizin gerilediği 2012 yılında, 1994 yılından sonra ilke kez bir derecelendirme kuruluşu tarafından Türkiye nin kredi notu yatırım yapılabilir seviyeye çıkarılmıştır. Bu ortamda, sermaye piyasaları iyi bir performans sergilemiştir.. Yanı sıra, piyasamızın altyapısının gelişmesi yönünde de çok önemli atılımlar gerçekleşmiştir. Yıl sonuna doğru kabul edilen yeni Sermaye Piyasası Kanunuylaa piyasamıza çağın gereklerine uygun pek çok yenilik gelmiş, İstanbul un finans merkezi olması yolundaa önemli bir aşama kaydedilmiştir. Uluslararası bir finans merkezi olma hedefi doğrultusunda ilerleyen Türkiye nin sermaye piyasalarını kapsamlı bir şekilde mercekk altına alan bu çalışmamızın önümüzdeki yıllar için sizlere yol göstereceğine inanıyorum. Türkiye Sermaye Piyasası 2012 raporunun hazırlanmasında emeği e geçenn Birlik çalışanlarına teşekkür ediyor, raporumuzun finansal piyasalarımızın gelişimine katkıda bulunmasını diliyorum. Saygılarımla, Attila Köksal, CFA Başkan TSPAKB I
KISALTMALAR A.D. : Anlamlı Değil BDDK : Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu BES : Bireysel Emeklilik Sistemi BYF : Borsa Yatırım Fonu DİBS : Devlet İç Borçlanma Senedi DTH : Döviz Tevdiat Hesabı EGM : Emeklilik Gözetim Merkezi EYF : Emeklilik Yatırım Fonu GİP : Gelişen İşletmeler Piyasası GYO : Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı GSYH : Gayri Safi Yurtiçi Hasıla Hazine : T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı ICI : Investment Company Institute-Yatırım Fonları Enstitüsü IMF : International Monetary Fund-Uluslararası Para Fonu KOBİ : Küçük ve Orta Ölçekli İşletme MKK : Merkezi Kayıt Kuruluşu Mn. : Milyon Myr. : Milyar ÖPSP : Ödünç Pay Senedi Piyasası SİP : Serbest İşlem Platformu SGMK : Sabit Getirili Menkul Kıymet SPK : Sermaye Piyasası Kurulu Takasbank : İstanbul Takas ve Saklama Bankası A.Ş. TBB : Türkiye Bankalar Birliği TPP : Takasbank Para Piyasası TCMB : Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası TKYD : Türkiye Kurumsal Yatırımcı Yöneticileri Derneği TL : Türk Lirası TMSF : Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu TÜFE : Tüketici Fiyatları Endeksi TOBB : Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği TÜİK : T.C. Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu VDMK : Varlığa Dayalı Menkul Kıymet ÜFE : Üretici Fiyatları Endeksi VİAŞ : Vadeli İşlemler Aracılık Şirketi VİS : Vadeli İşlem Sözleşmesi VTMK : Varlık Teminatlı Menkul Kıymet VOB : Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası A.Ş. WFE : World Federation of Exchanges-Dünya Borsalar Federasyonu YP : Yabancı Para II TSPAKB
İçindekiler EKONOMİ 1 2012'YE BAKIŞ 3 KAMU MALİYESİ 5 PARA VE KUR POLİTİKALARI 9 ENFLASYON 14 MİLLİ GELİR 15 İSTİHDAM 17 ÖDEMELER DENGESİ 18 DIŞ BORÇ 22 FİNANSAL PİYASALAR 25 ULUSLARARASI KARŞILAŞTIRMALAR 28 YATIRIM ARAÇLARININ GETİRİLERİ 39 SABİT GETİRİLİ MENKUL KIYMETLER 40 HİSSE SENETLERİ 46 VADELİ İŞLEMLER 55 YATIRIM FONLARI 57 YATIRIM KURULUŞLARININ FAALİYETLERİ 65 HİSSE SENETLERİ 68 VARANTLAR 71 SABİT GETİRİLİ MENKUL KIYMETLER 72 VADELİ İŞLEMLER 75 KALDIRAÇLI İŞLEMLER 78 KURUMSAL FİNANSMAN FAALİYETLERİ 79 PORTFÖY YÖNETİMİ FAALİYETLERİ 80 KREDİLİ İŞLEMLER 82 ŞUBE AĞI 83 İNTERNET İŞLEMLERİ 84 ÇAĞRI MERKEZİ İŞLEMLERİ 85 ÇALIŞAN PROFİLİ 86 ARACI KURUMLARIN FİNANSAL VERİLERİ 93 BİLANÇO ANALİZİ 95 GELİR TABLOSU ANALİZİ 101 YATIRIMCILAR 111 YATIRIMCI TERCİHLERİ 113 GENEL TANIMLAR 114 HİSSE SENEDİ YATIRIMCILARI 115 YABANCI HİSSE SENEDİ YATIRIMCILARI 122 VARANT YATIRIMCILARI 127 ÖZEL SEKTÖR BORÇLANMA SENEDİ YATIRIMCILARI 128 VDMK VE VTMK YATIRIMCILARI 129 YATIRIM FONU YATIRIMCILARI 130 EMEKLİLİK YATIRIM FONU YATIRIMCILARI 132 TSPAKB III
ARACI KURUMLAR 135 A1 CAPITAL MENKUL DEĞERLER A.Ş. 138 ACAR YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. 140 AK YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. 142 ALAN MENKUL DEĞERLER A.Ş. 144 ALB MENKUL DEĞERLER A.Ş. 146 ALKHAİR CAPİTAL MENKUL DEĞERLER A.Ş. 148 ALTERNATİF YATIRIM A.Ş. 150 ANADOLU YATIRIM MENKUL KIYMETLER A.Ş. 152 ATA YATIRIM MENKUL KIYMETLER A.Ş. 154 ATAONLİNE MENKUL KIYMETLER A.Ş. 156 ATIG MENKUL DEĞERLER A.Ş. 158 AYBORSA MENKUL DEĞERLER TİCARETİ A.Ş. 160 BAHAR MENKUL DEĞERLER TİCARET A.Ş. 162 BAŞKENT MENKUL DEĞERLER A.Ş. 164 BGC PARTNERS MENKUL DEĞERLER A.Ş. 166 BİZİM MENKUL DEĞERLER A.Ş. 168 BURGAN MENKUL DEĞERLER A.Ş. 170 CAMİŞ MENKUL DEĞERLER A.Ş. 172 CENSA MENKUL DEĞERLER A.Ş. 174 CEROS MENKUL DEĞERLER A.Ş. 176 CITI MENKUL DEĞERLER A.Ş. 178 CREDIT SUISSE İSTANBUL MENKUL DEĞERLER A.Ş. 180 DELTA MENKUL DEĞERLER A.Ş. 182 DENİZ YATIRIM MENKUL KIYMETLER A.Ş. 184 DESTEK MENKUL DEĞERLER A.Ş. 186 DEUTSCHE SECURITIES MENKUL DEĞERLER A.Ş. 188 DÜNYA MENKUL DEĞERLER A.Ş. 190 ECZACIBAŞI MENKUL DEĞERLER A.Ş. 192 EGEMEN MENKUL KIYMETLER A.Ş. 194 EKİNCİLER YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. 196 EKSPRES YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. 198 ENDEKSTÜREV MENKUL DEĞERLER A.Ş. 200 ERSTE SECURITIES İSTANBUL MENKUL DEĞERLER A.Ş. 202 ETİ YATIRIM A.Ş. 204 EURO YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. 206 FED MENKUL DEĞERLER A.Ş. 208 FİNANS YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. 210 GALATA YATIRIM A.Ş. 212 GARANTİ YATIRIM MENKUL KIYMETLER A.Ş. 214 GCM MENKUL KIYMETLER A.Ş. 216 GEDİK YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. 218 GLOBAL MENKUL DEĞERLER A.Ş. 220 GÜNEY MENKUL DEĞERLER TİCARETİ A.Ş. 222 GÜVEN MENKUL DEĞERLER A.Ş. 224 HALK YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. 226 IV TSPAKB
HSBC YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. 228 ING MENKUL DEĞERLER A.Ş. 230 INVEST AZ MENKUL DEĞERLER A.Ş. 232 IŞIK MENKUL DEĞERLER A.Ş. 234 İNFO YATIRIM A.Ş. 236 İNTEGRAL MENKUL DEĞERLER A.Ş. 238 İŞ YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. 240 J.P. MORGAN MENKUL DEĞERLER A.Ş. 242 KAPİTAL MENKUL DEĞERLER A.Ş. 244 KARE YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. 246 MARBAŞ MENKUL DEĞERLER A.Ş. 248 MEKSA YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. 250 MERRILL LYNCH MENKUL DEĞERLER A.Ş. 252 METRO YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. 254 MORGAN STANLEY MENKUL DEĞERLER A.Ş. 256 NETA YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. 258 NOOR CAPİTAL MARKET MENKUL DEĞERLER A.Ş. 260 OPTİMAL MENKUL DEĞERLER A.Ş. 262 OSMANLI MENKUL DEĞERLER A.Ş. 264 OYAK YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. 266 ÖNER MENKUL KIYMETLER A.Ş. 268 PAY MENKUL DEĞERLER A.Ş. 270 PHİLLİPCAPİTAL MENKUL DEĞERLER A.Ş. 272 PİRAMİT MENKUL KIYMETLER A.Ş. 274 POLEN MENKUL DEĞERLER A.Ş. 276 PRİM MENKUL DEĞERLER A.Ş. 278 RENAİSSANCE CAPİTAL MENKUL DEĞERLER A.Ş. 280 SANKO MENKUL DEĞERLER A.Ş. 282 SARDİS MENKUL DEĞERLER A.Ş. 284 SAXO CAPITAL MARKETS MENKUL DEĞERLER A.Ş. 286 SAYILGAN MENKUL DEĞERLER TİCARETİ A.Ş. 288 STRATEJİ MENKUL DEĞERLER A.Ş. 290 ŞEKER YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. 292 TACİRLER YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. 294 TAIB YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. 296 TAKSİM YATIRIM A.Ş. 298 TEB YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. 300 TEKSTİL YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. 302 TERA MENKUL DEĞERLER A.Ş. 304 TİCARET MENKUL DEĞERLER A.Ş. 306 TOROS MENKUL KIYMETLER TİCARET A.Ş. 308 TURKISH YATIRIM A.Ş. 310 UBS MENKUL DEĞERLER A.Ş. 312 ULUKARTAL KAPİTAL VADELİ İŞLEMLER ARACILIK A.Ş. 314 ULUS MENKUL DEĞERLER A.Ş. 316 UNİCREDİT MENKUL DEĞERLER A.Ş. 318 TSPAKB V
ÜNLÜ MENKUL DEĞERLER A.Ş. 320 VAKIF YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. 322 X TRADE BROKERS MENKUL DEĞERLER A.Ş. 324 YAPI KREDİ YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. 326 YATIRIM FİNANSMAN MENKUL DEĞERLER A.Ş. 328 ZİRAAT YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. 330 VI TSPAKB