18 Yaş Altı İş.i Çalıştırma Durumu

18 Yaş Altı İş.i Çalıştırma Durumu Türkiye de, birçoğu sağlıksız koşullarda çalışmakta olan yaklaşık 3 milyon 850 bin çocuk işçi olduğu tahmin ediliyor. Anayasamızın 50. maddesi; kimsenin yaşına, cinsiyetine ve gücüne uymayan işlerde çalıştırılamayacağını, küçükler ve kadınlar ile bedeni ve ruhi yetersizliği olanların çalışma şartları bakımından özel şekilde korunacaklarını hükme bağlamıştır. Ekonomik koşullar nedeniyle ülkemizde çocuk işçi çalıştırılması yaygın bir uygulama olarak karşımıza çıkmaktadır. İş anunu nun 71. maddesinde, çalıştırma yaşı ve çocukları çalıştırma yasağı düzenlenerek, 15 yaşını doldurmamış çocukların çalıştırılması yasaklanmıştır. Ancak, 14 yaşını doldurmuş ve ilköğretimi tamamlamış olan çocuklar, bedensel, zihinsel ve ahlaki gelişmelerine ve eğitime devam edenlerin okullarına devamına engel olmayacak hafif işlerde çalıştırılabileceklerdir. Temel eğitimi tamamlamış ve okula gitmeyen çocukların çalışma saatleri günde yedi ve haftada otuzbeş saatten fazla olamayacak, ancak, onbeş yaşını tamamlamış çocuklar için bu süre günde sekiz ve haftada kırk saate kadar artırılabilecektir. Okula devam eden çocukların eğitim dönemindeki çalışma süreleri, eğitim saatleri dışında olmak üzere, en fazla günde iki saat ve haftada on saat olabilecektir. Okulun kapalı olduğu dönemlerde çalışma süreleri günde yedi ve haftada otuzbeş saati aşamayacaktır. Bir çıraklık okuluna veya meslek lisesine devam etmeyen çocukların çalıştıkları işyerlerinde normal sigortalı olarak Sosyal Sigortalar urumu na bildirilmesi gerekmektedir. Ayrıca, çalışma yasağı bulunan işçinin yasağa rağmen çalıştırılmış olması halinde, işçi sayılarak Sosyal Sigorta yasalarının işçilere tanıdığı haklardan istifade ettirilmesi gerekmektedir. üçük işçiler de sigortalı yapılacak ve kendilerine yaşlarına uygun asgari ücret ödenecek ve iş sözleşmelerinde ve ibranamelerinde kanuni velilerinin de imzasının bulunması gerekmektedir. 1-Çalıştırma Yaşı ve Çocukları Çalıştırma Yasağı: 4857 İş anunu nun 71 inci maddesi uyarınca; 15 yaşını doldurmamış çocukların çalıştırılması yasaktır. Ancak, 14 yaşını doldurmuş ve ilköğretimi tamamlamış olan çocuklar, bedensel, zihinsel ve ahlaki gelişmelerine ve eğitime devam edenler okullarına devama engel olmayacak 1 / 97

hafif işlerde çalıştırılabilirler. Çocuk ve genç işçilerin işe yerleştirilmelerinde ve çalıştırılabilecekleri işlerde güvenlik, sağlık, bedensel, zihinsel ve psikolojik gelişmeleri, kişisel yatkınlık ve yetenekleri dikkate alınır. Çocuğun gördüğü iş onun okula gitmesine, mesleki eğitiminin devamına engel olamaz, onun derslerini düzenli bir şekilde izlemesine zarar veremez. onuyla ilgili olarak Çocuk ve Genç İşçilerin Çalıştırılma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik 06.04.2004 tarih ve 25425 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. 2-Yer Altı ve Su Altında Çalıştırma Yasağı: 4857 İş anunu nun 72 nci maddesi uyarınca; maden ocakları ile kablo döşemesi, kanalizasyon ve tünel inşaatı gibi yer altında veya su altında çalışılacak işlerde 18 yaşını doldurmamış erkek ve her yaştaki kadınların çalıştırılması yasaktır. 3-Gece Çalıştırma Yasağı: 4857 İş anunu nun 73 üncü maddesi uyarınca; gece dönemine denk düşen 20.00-06.00 saatleri arasındaki işçi postalarında, 18 yaşını doldurmamış çocuk ve genç işçilerin çalıştırılmaları yasaktır. adın işçilerin ise her ne şekilde olursa olsun gece postasında yedibuçuk saatten fazla çalıştırılması yasaktır. onuyla ilgili ayrıntılı düzenleme 09.08.2004 tarih - 25548 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan adın İşçilerin Gece Postalarında Çalıştırılma oşulları Hakkında Yönetmelik te yer almaktadır. 4-Ağır ve Tehlikeli İşler: 4857 İş anunu nun 85 inci maddesi uyarınca; onaltı yaşını doldurmamış genç işçiler ve çocuklar ile çalıştığı işle ilgili mesleki eğitim almamış işçiler ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılamaz. 2 / 97

Hangi işlerin ağır ve tehlikeli işlerden sayılacağı, kadınlarla 16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş genç işçilerin hangi çeşit ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılabilecekleri 16.06.2004 tarih ve 25494 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği nde belirtilmiştir. 5-Analık Halinde Çalışma: 4857 İş anunu nun 74 ncü maddesi uyarınca; kadın işçilerin doğumdan önce 8 ve doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 haftalık süre için çalıştırılmamaları esastır. Çoğul gebelik halinde doğumdan önce çalıştırılmayacak 8 haftalık süreye iki hafta süre eklenir. Ancak, sağlık durumu uygun olduğu takdirde, doktorun onayı ile kadın işçi isterse doğumdan önceki 3 haftaya kadar işyerinde çalışabilir. Bu durumda, kadın işçinin çalıştığı süreler doğum sonrası sürelere eklenir. Yukarıda öngörülen süreler işçinin sağlık durumuna ve işin özelliğine göre doğumdan önce ve sonra gerekirse artırılabilir. Bu süreler hekim raporu ile belirtilir. Hekim raporu ile gerekli görüldüğü takdirde, hamile kadın işçi sağlığına uygun daha hafif işlerde çalıştırılır. Bu halde işçinin ücretinde bir indirim yapılamaz. onuyla ilgili ayrıntılı düzenleme 14.07.2004 tarih ve 25522 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Gebe veya Emziren adınların Çalıştırılma Şartlarıyla Emzirme Odaları ve Çocuk Bakım Yurtlarına Dair Yönetmelik te yer almaktadır. 3 / 97

4 / 97

ÇOCU VE GENÇ İŞÇİLERİN ÇALIŞTIRILMA USUL VE ESASLARI HAINDA YÖNETMELİ Çocuk ve Genç İşçilerin Çalıştırılma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından Resmi Gazete Tarihi: 06/04/2004 Resmi Gazete Sayısı: 25425 BİRİNCİ ISIM:Genel Hükümler BİRİNCİ BÖLÜM: Amaç, apsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1 -Bu Yönetmeliğin amacı, çocuk ve genç işçilerin sağlık ve güvenliklerini, fiziksel, zihinsel, ahlaki ve sosyal gelişmelerini veya öğrenimlerini tehlikeye atmadan çalışma şekillerinin esaslarını belirlemek ve ekonomik istismarlarını önlemektir. apsam Madde 2 -Bu Yönetmelik, 4857 sayılı İş anununun 71 inci maddesi gereğince, 18 yaşını 5 / 97

doldurmamış çocuk ve genç işçiler bakımından yasak olan işler ile 15 yaşını tamamlamış, ancak 18 yaşını tamamlamamış genç işçilerin çalışmasına izin verilecek işler, 14 yaşını bitirmiş ve ilköğretimini tamamlamış çocukların çalıştırılabilecekleri hafif işler ve çalışma koşullarına ilişkin usul ve esasları kapsar. Dayanak Madde 3 -Bu Yönetmelik, 10/6/2003 tarihli ve 25134 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 4857 sayılı İş anununun 71 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar Madde 4 -Bu Yönetmelikte geçen; Bakanlık : Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını, Müfettiş : Baş iş müfettişi, iş müfettişi ve yetkili iş müfettişi yardımcılarını, Genç işçi : 15 yaşını tamamlamış, ancak 18 yaşını tamamlamamış kişiyi, Çocuk işçi : 14 yaşını bitirmiş, 15 yaşını doldurmamış ve ilköğretimini tamamlamış kişiyi, Hafif iş : Yapısı ve niteliği itibariyle ve yerine getirilmesi sırasındaki özel koşullara göre; a) Çocukların gelişmelerine veya sağlık ve güvenliklerine zararlı etki ihtimali olmayan, 6 / 97

b) Okula devamını, mesleki eğitimini veya yetkili merciler tarafından onaylanmış eğitim programına katılımını ve bu tür faaliyetlerden yararlanmasını engellemeyen işleri, Ağır ve tehlikeli iş : 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş anununun 85 inci maddesinde öngörülen yönetmelikte belirtilen işleri, ifade eder İİNCİ ISIM:Çocuk ve Genç İşçilerin Çalıştırılabilecekleri ve Çalıştırılamayacakları İşler ile Çalışma oşulları BİRİNCİ BÖLÜM:Çocuk ve Genç İşçilerin Çalıştırılabilecekleri ve Çalıştırılamayacakları İşler Çocuk ve Genç İşçilerin Çalıştırılma Esasları Madde 5 -Çocuğun ve genç işçinin işe yerleştirilmesinde ve çalışması süresince güvenliği, sağlığı, bedensel, zihinsel, ahlaki ve psikososyal gelişimi, kişisel yatkınlık ve yetenekleri dikkate alınır. Çocuk ve genç işçiler, okula devam edenlerin okula devamları ile okuldaki başarılarına engel olmayacak, meslek seçimi için yapılacak hazırlıklara ya da yetkili makamlar tarafından yeterliliği kabul edilen mesleki eğitime katılmasına engel olmayacak işlerde çalıştırılabilirler. İşverenler çocuk ve genç işçilerin tecrübe eksikliği, mevcut veya muhtemel riskler konularında bilgisizlik veya tamamen gelişmiş olmamalarına bağlı olarak gelişmelerini, sağlık ve güvenliklerini tehlikeye sokabilecek herhangi bir riske karşı korunmalarını temin edeceklerdir. 7 / 97

Çocuk işçilerin çalışmasına izin verilen hafif işler Ek-1'de, genç işçilerin çalışmasına izin verilen işler Ek-2'de ve 18 yaşını doldurmamış çocuk ve genç işçiler bakımından yasak olan işler Ek-3'te belirtilmiştir. İİNCİ BÖLÜM:Çalışma oşulları Çalışma Süreleri ve Ara Dinlenme Süreleri Madde 6 -Temel eğitimini tamamlamış ve okula gitmeyen çocukların çalışma saatleri günde yedi ve haftada otuzbeş saatten fazla olamaz. Ancak, 15 yaşını tamamlamış çocuklar için bu süre günde sekiz ve haftada kırk saate kadar arttırılabilir. Çocuk ve genç işçilerin günlük çalışma süreleri, yirmidört saatlik zaman diliminde, kesintisiz ondört saat dinlenme süresi dikkate alınarak uygulanır. Okula devam eden çocukların eğitim dönemindeki çalışma süreleri, eğitim saatleri dışında olmak üzere, en fazla günde iki saat ve haftada on saat olabilir. Okulun kapalı olduğu dönemlerde çalışma süreleri birinci fıkrada belirtilen çalışma sürelerini aşamaz. İki saatten fazla dört saatten az süren işlerde otuz dakika, dört saatten yedi buçuk saate kadar olan işlerde çalışma süresinin ortasında bir saat olmak üzere ara dinlenmesi verilmesi zorunludur. Günlük Çalışma Süresinden Sayılan Haller Madde 7-4857 sayılı İş anununun 66 ncı maddesine göre çalışma süresinden sayılan hallerin yanısıra; 8 / 97

a) İşverenin vermesi gereken eğitimlerde geçen süreler, b) İşverenin işyeri dışında gönderdiği kurslar ve toplantılarda geçen süreler ile yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından düzenlenen mesleki eğitim programlarında geçen süreler, c) Ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlar tarafından çalışan çocuk ve gençler ile ilgili olarak düzenlenen konferans, kongre, komisyon ve benzeri toplantılara temsilci olarak katılmaları nedeniyle işlerine devam edemedikleri süreler, çalışma süresinden sayılır. Hafta Tatili Madde 8 -Çocuk ve genç işçilerin hafta tatili izinleri kesintisiz kırk saatten az olamaz. Ayrıca hafta tatili ücreti bir iş karşılığı olmaksızın ödenir. Ulusal Bayram ve Genel Tatil Madde 9 -Çocuk ve genç işçiler, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştırılamazlar. Ayrıca bugünlere ilişkin ücretler bir iş karşılığı olmaksızın ödenir. Yıllık Ücretli İznin ullandırılması Madde 10 -Çocuk ve genç işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi 20 günden az olamaz. Yıllık ücretli iznin kesintisiz kullandırılması esastır. Ancak, yararına olduğu durumlarda çocuk ve genç işçinin isteği üzerine en fazla ikiye bölünerek kullandırılabilir. 9 / 97

Okula veya eğitime devam eden çocuk ve genç işçilere yıllık ücretli izinleri okulların tatil olduğu, kursa ve diğer eğitim programlarına devam edilmediği dönemlerde verilir. ÜÇÜNCÜ ISIM:İşverenin ve Devletin Yükümlülükleri BİRİNCİ BÖLÜM:İşverenin Yükümlülükleri Çocuk ve Genç İşçileri Çalıştıramayacak İşverenler Madde 11 -Çocuk ve genç işçileri; a) Çocuklara karşı işlenmiş suçlardan hüküm giyen, b) Yüz kızartıcı suçlardan hüküm giymiş olan, işveren veya işveren vekilleri çalıştıramazlar. İş Sözleşmesi ve Belge Yükümlülüğü Madde 12 -İşveren; a) Çocuk ve genç işçinin velisi veya vasisine, çocuk ve genç işçinin çalıştırılacağı iş, karşılaşabileceği riskler ve alınan önlemler hakkında bilgi verir. 10 / 97

b) Okula devam eden çocuk ve genç işçiden çalıştırmaya başlamadan önce, öğrenci olduğuna dair belge ister. Bu belgeyi özlük dosyasında muhafaza eder. c) Çocuk ve genç işçinin velisi veya vasisi ile yazılı iş sözleşmesi yapmak zorundadır. İşverenin Eğitim ve Diğer Yükümlülükleri Madde 13 -İşveren, çocuk ve genç işçilere, çalıştırmaya başlamadan önce işyerindeki riskler, işe uyum ve kanuni hakları ile işin niteliğine göre gerekli iş başı eğitimlerini verir. İşveren, çocuk ve genç işçinin işe başlamasından önce veya çalışma esnasında, çalışma koşullarında değişiklik olması gerektiği hallerde, bu değişikliği yapabilmesi için aşağıdaki hususları göz önünde bulundurmalıdır; a) İşyeri ve işin yapıldığı yerin uygunluğu ve tanzimi, b) ullanılan iş ekipmanlarının şekli, sırası ve bunların kullanılış biçimleri, c) İş organizasyonları, d) Çocuk ve genç işçilere verilen eğitimin ve talimatların düzeyi. Değerlendirmeye göre çocuk ve genç işçilerin fiziki veya zihinsel gelişmeleri ile güvenlikleri yönünden risk tespit edilirse, en kısa sürede gerekli tıbbi kontrollerin yapılması gerekmektedir. 11 / 97

İİNCİ BÖLÜM:Devletin Yükümlülükleri Eğitim Madde 14 -Bakanlık; a) Çalışan çocuk ve gençlerle ilgili konularda ailelerin, işçi ve işveren sendikalarının, meslek kuruluşlarının, işverenlerin, toplum ve bireylerin duyarlılaştırılması ve bilgilendirilmesi amacıyla seminer, toplantı, konferans, sempozyum benzeri eğitim programları düzenler, bu amaçla kitap, broşür, dergi yayınlar ve eğitim materyali hazırlar. b) Çalışan çocuk ve gençlere yönelik olarak çalışma ilişkileri, iş sağlığı ve güvenliği, yasal hakları ve benzeri konularda eğitim seminerleri düzenler ve çalışan çocuk ve gençlerin bu programlara katılımının sağlanması için gerekli tedbirleri alır. c) Çocuk ve genç çalıştırılan işyerlerinde ve işlerde, kontrol ve denetim yetkisi bulunan kurum ve kuruluşlarda konu ile ilgili çalışanlara bu konudaki mevcut yasal düzenlemeler ve bunların uygulanması ile gerekli diğer hususlarda eğitim semineri verir. İnceleme-Araştırma Madde 15 -Bakanlık, çocuk çalıştırılan işyerlerinde ve işlerde, çocuk ve genç işçilerin sağlık durumları, fiziksel, zihinsel, sosyal ve mesleki gelişimleri, iş sağlığı ve güvenliği koşulları ve çalışma ilişkileri konularında inceleme ve araştırmalar yapar. İnceleme ve araştırmalar ile elde edilen bulguları, sorunları ve çözüm yollarını içeren bilgileri yayınlar. oordinasyon ve İşbirliği 12 / 97

Madde 16 -Bakanlık, çocuk ve genç işçiler ile ilgili kamu kurum ve kuruluşları, işçi ve işveren kuruluşları, meslek kuruluşları, üniversiteler ve gönüllü kuruluşlar ile işbirliği yapar ve bu kuruluşlar arasında koordinasyonu sağlar. Yürürlük Madde 17 -Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme Madde 18 -Bu Yönetmelik hükümlerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı yürütür. Ek-1 Çocuk İşçilerin Çalıştırılabilecekleri Hafif İşler 1. Düşme ve yaralanma tehlikesi olabilecek şekilde çalışmayı gerektirecek olanlar hariç meyve, sebze, çiçek toplama işleri, 2. ümes hayvanları besiciliğinde yardımcı işler ve ipek böcekçiliği işleri, 3. Esnaf ve sanatkarların yanında satış işleri, 4. Büro hizmetlerine yardımcı işler, 13 / 97

5. Gazete, dergi ya da yazılı matbuatın dağıtımı ve satımı işleri (yük taşıma ve istifleme hariç), 6. Fırın, pastane, manav, büfe ve içkisiz lokantalarda komi ve satış elemanı olarak yapılan işler, 7. Satış eşyalarına etiket yapıştırma ve elle paketleme işleri, 8. ütüphane, fuar, panayır ve sergi yerlerinde yardımcı işler (yük taşıma ve istifleme hariç), 9. Spor tesislerinde yardımcı işler, 10. Çiçek satışı, düzenlenmesi işleri. Ek-2 Genç İşçilerin Çalıştırılabilecekleri İşler 1. Meyve ve sebze konserveciliği, sirke, turşu, salça, reçel, marmelat, meyve ve sebze suları imalatı işleri, 2. Meyve ve sebze kurutmacılığı ve işlenmesi işleri, 3. Helva, bulama, ağda, pekmez imalatı işleri, 14 / 97

4. asaplarda yardımcı işler, 5. Çay işlemesi işleri, 6. Çeşitli kuru yemişlerin hazırlanması işleri, 7. üçükbaş hayvan besiciliğinde yardımcı işler, 8. Süpürge ve fırça imalatı işleri, 9. Elle yapılan ağaç oymacılığı, kemik, boynuz, kehribar, lüle taşı, Erzurum taşı ve diğer maddelerden süs eşyası, düğme, tarak, resim, ayna, çerçeve, cam ve emsali eşya imalatı işleri, 10. Toptan ve perakende satış mağaza ve dükkanlarında satış, etiketleme ve paketleme işleri, 11. Büro işyerlerinde büro işleri ve yardımcı işler, 12. İlaçlama ve gübreleme hariç çiçek yetiştirme işleri, 13. İçkili yerler ve aşçılık hizmetleri hariç olmak üzere hizmet sektöründeki işler, 14. Diğer giyim eşyası, baston ve şemsiye imalatı işleri, 15 / 97

15. Yiyecek maddelerinin imalatı ve çeşitli muamelelere tabi tutulması işleri, 16. Yorgancılık, çadır, çuval, yelken ve benzeri eşyaların imalatı ve dokuma yapmaksızın diğer hazır eşya imalatı işleri, 17. Sandık, kutu, fıçı ve benzeri ambalaj malzemeleri, mantar, saz ve kamıştan sepet ve benzeri eşya imalatı işleri, 18. Çanak, çömlek, çini, fayans, porselen ve seramik imaline ait işler (fırın işleri ve silis ve quarts tozu saçan işler hariç), 19. El ilanı dağıtımı işleri, 20. Cam, şişe, optik ve benzeri malzeme imalathanelerinde üretime ilişkin işler (fırın işleri ve silis ve quarts tozu saçan işler, ısıl işlem, renklendirme ve kimyasal işler hariç), 21. Bitkisel ve hayvansal yağların üretimi ve bunlardan yapılan maddelerin imaline ilişkin işler (karbon sülfür gibi parlayıcı veya tahriş edici çözücülerle yapılan prine veya benzeri yağlı maddelerin ekstrasyon yoluyla yağ üretimi işlerinde ekstrasyon kademeleri hariç), 22. Pamuk, keten, yün, ipek ve benzerleriyle bunların döküntülerinin hallaç, tarak ve kolalama tezgahlarından ve boyama ile ilgili işlemlerden bölme ile ayrılmış ve fenni iklim ve aspirasyon tesisatı olan iplikhane ve dokuma hazırlama işleri, 23. Balıkhane işleri, 24. Şeker fabrikalarında üretime hazırlamaya yardımcı işler, 16 / 97

25. Araçsız olarak 10 kg'dan fazla yük kaldırılmasını gerektirmeyen torbalama, fıçılama, istifleme ve benzeri işler, 26. Su bazlı tutkal, jelatin ve kola imali işleri, 27. Sandal, kayık ve emsali küçük deniz araçlarının imalatı ve tamiratı işleri (boya ve vernik işleri hariç). Ek-3 Çocuk ve Genç İşçilerin Çalıştırılamayacakları İşler 1. 4857 sayılı İş anununun 69 uncu maddesinde belirtilen gece dönemine rastlayan sürelerde yapılan işler, 2. Maden ocakları ile kablo döşemesi, kanalizasyon ve tünel inşaatı gibi yer altında veya su altında çalışılacak işler, 3. Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliğinde 18 yaşını doldurmamış kişilerin çalışmasının yasaklandığı işler, 4. Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme İşleri Yönetmeliği kapsamındaki işler, 5. Sağlık uralları Bakımından Günde Ancak Yedibuçuk Saat veya Daha Az Çalışılması Gereken İşler Hakkında Yönetmelik kapsamında yer alan işler, 17 / 97

6. Alkol, sigara ve bağımlılığa yol açan maddelerin üretimi ve toptan satış işleri, 7. Parlayıcı, patlayıcı, zararlı ve tehlikeli maddelerin toptan ve perakende satış işleri ile bu gibi maddelerin imali, işlenmesi, depolanması işleri ve bu maddelere maruz kalma ihtimali bulunan her türlü işler, 8. Gürültü ve/veya vibrasyonun yüksek olduğu ortamlarda yapılan işler, 9. Aşırı sıcak ve soğuk ortamda çalışma gerektiren işler ile sağlığa zararlı ve meslek hastalığına yol açan maddeler ile yapılan işler, 10. Radyoaktif maddelere ve zararlı ışınlara maruz kalınması ihtimali olan işler, 11. Müteharrik makineler kullanılarak yapılan işler, 12. Fazla dikkat isteyen ve aralıksız ayakta durmayı gerektiren işler, 13. Parça başı ve prim sistemi ile ücret ödenen işler, 14. Para taşıma ve tahsilat işleri, 15. İş bitiminde evine veya ailesinin yanına dönmesine olanak sağlamayan işler (eğitim amaçlı işler hariç), 18 / 97

16. Meslek eğitim programı gereği staj nedeni ile yapılan çalışmalar hariç, güzellik salonlarında yapılan yüz, vücut bakımı ve estetiği, epilasyon ve masaj işleri, 17. Açık bir şekilde veya uzman hekim raporu ile fiziki ve psikolojik yeterliliklerinin üzerinde olan işler, 18. Toksit, anserojen, nesil takip eden genler zararlı veya doğmamış çocuğa zararlı veya herhangi bir şekilde insan sağlığını etkileyen zararlı maddelerle ilgili işler, 19. Eğitim, deney eksikliği güvenlik konusunda dikkat eksikliğine bağlı olarak gençlerin maruz kalabileceği kaçınılması veya fark edilmesi mümkün olmadığına inanılan iş kazası riski taşıyan işler. 19 / 97

AĞIR VE TEHLİELİ İŞLER YÖNETMELİĞİ Son Güncelleme: Pazar, 19 Ekim 2008 17:43 Perşembe, 13 Ocak 2005 14:53 Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından: Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği Resmi Gazete:16.6.2004-25494 BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, apsam ve Dayanak Amaç Madde 1 - Bu Yönetmelik, hangi işlerin ağır ve tehlikeli işlerden sayılacağına, kadınlarla 16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş genç işçilerin hangi çeşit ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılabileceklerine ilişkin hükümleri belirler. apsam Madde 2 - Bu Yönetmelik, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş anunu kapsamına giren işyerlerinde ve E-I deki çizelgede belirtilen ağır ve tehlikeli işler için uygulanır. 20 / 97

Dayanak Madde 3 - Bu Yönetmelik, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş anununun 85 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır. İİNCİ BÖLÜM Genel Hükümler Ağır ve Tehlikeli İşlerde Çalıştırılacak İşçiler Madde 4-16 yaşını doldurmamış genç işçilerin ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılması yasaktır. Ekli çizelgede, karşısında () harfi bulunmayan işlerde kadınlar ve (Gİ) harfleri bulunmayan işlerde de 16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş genç işçiler çalıştırılamaz. Ekli çizelgede karşısında (Gİ) harfleri bulunan işlerde genç işçi çalıştırılması halinde, 6/4/2004 tarihli ve 25425 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Çocuk ve Genç İşçilerin Çalıştırılma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik hükümleri göz önünde bulundurulur. İhtisas ve meslek öğrenimi veren okulları bitirip bu konudaki işi meslek edinmiş 16 yaşını doldurmuş genç işçiler, sağlığı, güvenliği ve ahlakının tam olarak güvenceye alınması şartıyla ihtisas ve mesleklerine uygun ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılabilir. Sağlık Raporu 21 / 97

Madde 5 - Ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılacak işçiler (kadınlar dahil) ile 16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş genç işçilerin işe girişlerinde, işin niteliğine ve şartlarına göre bedence bu işlere elverişli ve dayanıklı olduklarının fizik muayene ve gerektiğinde laboratuvar bulgularına dayanılarak hazırlanan hekim raporu ile belirlenmesi zorunludur. İşin devamı süresince de bu işlerde çalıştırılmalarında bir sakınca olmadığının 16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş genç işçiler için en az 6 ayda bir, diğerleri için de en az yılda bir defa hekim raporu ile tespiti zorunludur. Bu raporlar işyeri hekimi, işyeri ortak sağlık birimi, işçi sağlığı dispanserleri, bunların bulunmadığı yerlerde sırasıyla en yakın Sosyal Sigortalar urumu, Sağlık Ocağı, Hükümet veya belediye hekimleri tarafından verilir. Sağlık Bakanlığının görüşü alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından belirlenen Ağır ve Tehlikeli İşlerde Çalışacaklara Ait İşe Giriş / Periyodik Muayene Formu örneği E-II de verilmiştir. Sağlık raporu alınmamış herhangi bir işçinin ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılması yasaktır. İşçilerin gerek ilk işe girişlerinde gerekse periyodik muayenelerinde belirlenen sağlık durumları ile diğer gerekli bilgiler bu raporlara işlenir. Bu raporlar, teftiş esnasında İş Müfettişlerine her istenildiğinde gösterilmek üzere işveren veya yetkilisi tarafından, gizliliğine halel gelmeyecek bir surette işyerlerindeki özlük dosyalarının kişisel sağlık bölümünde saklanır. İşyeri hekimi tarafından verilen rapora itiraz halinde, işçi en yakın Sosyal Sigortalar urumu Hastanesi Sağlık urulunca muayeneye tabi tutulur. Verilen rapor kesindir. İşyerinden ilişkileri kesilerek yeni bir işe giren işçilerin bu raporları veya örnekleri yeni işveren veya vekilinin isteği halinde o işyerine gönderilir. adın İşçilerin Özel Günleri 22 / 97

Madde 6 - adınlar, ay hali günlerinde ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılamazlar. Bu günlerin sayısı 5 gün olarak hesap edilir. Daha fazlası için hekim raporuna göre hareket edilir. Ay halinin başlangıcı işçinin ihbar tarihidir. Nüfus Cüzdanlarının Onaylı Örneklerinin Saklanması Madde 7 - İşveren veya vekili, ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırdığı işçilerin nüfus cüzdanlarının onaylı örneklerini saklayarak, bunları İş Müfettişlerinin her isteyişinde göstermekle yükümlüdür. Ağır ve Tehlikeli İşlerde Çalıştırılmama Durumu Madde 8 - Bu Yönetmelikte belirtilen şartlara aykırı olarak, ağır ve tehlikeli işlerde kadın ve genç işçi çalıştırıldığının veya çalışan işçinin sağlık durumu itibariyle böyle bir işte çalıştırılmamasının gerektiğinin tespiti halinde, bu işçiler ağır ve tehlikeli işlerde çalışmaktan alıkonulur. Ağır ve Tehlikeli İşlere Ait Çizelge Madde 9 - Hangi işlerin ağır ve tehlikeli işlerden sayılacağı, kadınlarla 16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş genç işçilerin hangi çeşit ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılabilecekleri E-I deki çizelgede gösterilmiştir. apsam Belirleme Madde 10 - E-I deki çizelgede yer almayan herhangi bir işin ağır ve tehlikeli işlerden sayılıp sayılmayacağı konusunda karar vermeye Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yetkilidir. 23 / 97

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Son Hükümler Geçici Madde 1 - Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce alınmış olan Ağır ve Tehlikeli İşlerde Çalışacaklara Ait Sağlık Raporu geçerlidir. Yürürlük Madde 11 - Bu Yönetmelik, yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme Madde 12 - Bu Yönetmelik hükümlerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı yürütür. E - I AĞIR VE TEHLİELİ İŞLERE AİT ÇİZELGE adınların çalıştırılabilecekleri işler 24 / 97

16 yaşını doldur-muş fakat 18 yaşını bitirmemiş genç işçilerin çalıştırılabilecekleri işler ARAMA VE SONDAJ İŞLERİ 1 Petrol, tabii gaz, su, her çeşit maden, maden filizleri ve mineralleri arama ve her çeşit sondaj işleri, (Bu 2 Petrol, tabii gaz, su ve her çeşit maden ve maden filizleri ve mineralleri ile taş, toprak, kum ve benzeri m 25 / 97

3 Petrol, tabii gaz, su, her çeşit maden ve maden filizleri mineralleri ile taş, toprak, kum ve benzeri maddel METALURJİ SANAYİİ İLE İLGİLİ İŞLER 4 Metallerin ve metalsilerin filiz ve minerallerden itibaren pirometalurjisel, kimyasal, elektrolitik usullerle ür 26 / 97

5 Metallerin ve metalsilerin eritilmesi, saflaştırılması, alaşımlarının üretimi ve bu maksatlarla yapılan her çe 6 Metal ve alaşımlarının, metalsi ve alaşımlarının her çeşit döküm (adi döküm, pres döküm, enjeksiyon dö 7 Font, çelik ve diğer madenlerin ve alaşımlarının eritilip potalara dökülmek sureti ile çeşitli eşyaların imali 27 / 97

8 Metal ve alaşımlarına, metalsi ve alaşımlarına (ülçe, takoz, biyet halinde veya şekillendirilmiş olanlarına 9 ükürdün eritme yoluyla üretimi, öğütülmesi ambalajı ve depolanması ve bunlarla ilgili işler. 28 / 97

TAŞ VE TOPRA SANAYİİ İLE İLGİLİ İŞLER 10 Taş ocaklarında her çeşit taşın çıkartılması ve işlenmesi işleri (ırma, kesme, taşıma, öğütme, yontma, c 11 Çimento fabrikalarında ve taş ocaklarında; dinamitleme, konkasör ve yağcılığı, konkasöre vagon devirme 29 / 97

12 ireç ve alçı taşının yakılması ve bunları öğütme ve eleme işleri. 13 Toprağın pişirilmesi suretiyle imal olunan kiremit, tuğla, ateş tuğlası, boru, pota, künk ve benzeri inşaat v Gİ 14 Çanak, çömlek, çini, fayans, porselen ve seramik imaline ait işler. 30 / 97

Gİ 15 Cam, şişe, optik ve benzeri malzeme fabrika ve imalathanelerinde üretime ilişkin işler ve bunların işlenm Gİ 16 13, 14 ve 15 numaralı bentlerde belirtilen işlerden fırın işleri ile silis tozları saçan işler. METAL VE METALDEN MAMUL EŞYA SANAYİİ İLE İLGİLİ İŞLER 31 / 97

17 Ağır saç levhaları bağlama, perçinleme ve presleme işleri ile kalafat işleri, kara, deniz ve hava taşıtlarının 18 Gemi inşaat ve tamiratında iskele, dikme ve kızak işleri ile vinçler, iş iskeleleri, bumbalar, direkler, demir 19 İskeleler, çarpantlar, köprüler, motorlar, makinalar, kazanların imali ve bunların montajı ile işletilmesi işl 32 / 97

20 Demir tel ve çubuktan malzeme imalatı işleri (Çivi, zincir, vida vb. gibi). 21 Demiri ısıtıp döverek şekillendirme veya presleme suretiyle çeşitli eşya imali işleri. 22 Soğuk demircilik ve her çeşit kaynak işleri (Oksijen, elektrik, punta ve dikiş kaynağı işleri gibi). 33 / 97

23 Altın, gümüş, bakır, pirinç, alüminyum ve benzeri malzemeden eşya imalatı işleri (Mutfak ve ev eşyası ile 24 urşun kaynak işleri, seri ve devamlı lehim işleri (Radyo, televizyon, elektrik ve elektronik cihazların imal 25 34 / 97

10 kg'yi aşan tornacılık, tesviyecilik gibi talaşlı imalat ve taşlama işleri. 26 Her türlü madeni ve fiber optik kablo imali, çelik ve benzeri malzemelerden tel, şerit gibi soğuk haddelem 27 Muharrik kuvvetle işleyen tam otomatik soğuk şekillendirme tezgahlarında yapılan işler. 35 / 97

28 Metal yüzeylerde yapılan,mekanik ve kimyasal temizlik işleri ile elektroliz yolu ile yapılan koruyucu kapla AĞAÇ VE BUNLARDAN MAMUL EŞYA SANAYİİ İLE İLGİLİ İŞLER 29 Muharrik kuvvetle çalışan her türlü bıçaklar ve testereler ile kesici, yontucu, soyucu, delici makinalar ve 36 / 97

30 urutma işleri, yapıştırma işler, kontraplak, kontrtabla, yonga ağaçtan mamul suni tahta ve pvc yüzey ka Gİ YAPI İŞLERİ 31 Bina, duvar, set, baraj, yol, demiryolu, köprü, tünel, metro, her türlü raylı sistem, iskele, liman, m 32 37 / 97

Her türlü prefabrik yapı elemanı (pabuç, kolon, kiriş, aşık, mertek gibi) üretimi ve yerinde montajı işleri. 33 Çimento ve betondan eşya ve inşaat malzemesi (Bina, karayolu, demiryolu, köprü, baraj ve benzeri üst y 34 Beton, asfalt, çimento, alçı ve kireç gibi yapı malzeme ve maddelerinin üretimi, işlenmesi, bunlardan eld 38 / 97

35 Her türlü zeminin hafriyatı, yarma ve doldurulma işleri. İMYA SANAYİ İLE İLGİLİ İŞLER 36 lorür asidi, sülfat asidi, nitrat asidi vb. her çeşit tahriş edici ve yakıcı asitler ile sodyum ve potasyum hid 39 / 97

37 Aldehitler, ketonlar, eterler, karbon sülfür, analin, alkoller, solventler, tinerler, triklor-etilen ve benzerleri g 38 Ham petrol ve katranların distilasyonu, bitum, madeni yağlar ve her türlü akaryakıt ve rafinasyon işleri (M 39 40 / 97

Odun ve kömürlerin gazlaştırılmaları, koklaştırılmaları ve bunlardan elde edilen bitum, katran gibi ara ve 40 Doğal gaz, Likit petrol gazı, hava gazı, bio gaz, ve asetilen gazı gibi her türlü gaz üretimi, stoklanması v 41 Asfalt ile dam tecrit maddeleri ve yağlamaya özgü, olup petrol rafinerilerinde elde edilemeyen sıvı ve kat 41 / 97

42 Her türlü patlayıcı madde ve mühimmatın imali, depolanması ve nakli işleri. 43 Her türlü zehirli gazların ve savaş gazlarının üretimi, kullanılması, depolanması ve nakli işleri. 44 Aktif kömürlerin, diğer aktif maddelerin,ve çeşitli kimyasal maddelerin emprenyasyon işleri. 42 / 97

45 Her türlü patlayıcı maddenin kullanıldığı işler ile toz ve gaz maskeleri, koruyucu başlık, elbiseler ile diğer 46 Piroteknik malzemesi hazırlama ve imali işleri (Aydınlatma ve işaret fişekleri, havai fişekler şenlik maytap 47 ibrit imaline ait işler (adın ve genç işçiler kutulama, ambalajlama ve diğer yardımcı işlerde çalıştırılabil 43 / 97

48 Parafinden eşya imaline ait işler. Gİ 49 Her türlü organik ve anorganik zehirli veya tahriş edici maddelerle boya ve vernik imali ve bunlardan mey 50 44 / 97

imyasal gübrelerin üretimi ve depolanması işleri. 51 Selülozik,sentetik ve her çeşit boya imali işleri. 52 Sellüloit imali ve lak nitrosellülozu ile yapılan çeşitli kimyasal maddelerin imali işleri. 45 / 97

53 Ensektisit, rodentisit ve tarımsal mücadele ilaçları hazırlanması, üretimi ve depolanması işleri. 54 Flor, klor, brom, iyot üretimi ve bunların zarar verici türevlerinin imali işleri. Flor, klor, brom, iyot üretimi ve 55 Organik ve anorganik pigmentlerin imali işleri. 46 / 97

56 İnsan sağlığına zarar verici kimyasal maddelerin üretimi, yükleme, boşaltma ve nakli işleri. 57 Akümülatör imali ve seri olarak akümülatörlerin bakım ve şarj işleri. 58 Uyuşturucu maddelerin imali işleri. 47 / 97

59 Bitkisel ve hayvansal yağların üretimi ve bunlardan yapılan maddelerin imaline ilişkin işler (arbon sülfü Gİ 60 Suni lifler ve diğer sentetik lifler ile bunlardan mamul maddelerin imali işleri. 61 48 / 97

Tabakhaneler ile her çeşit deri fabrika ve imalathanelerinde tabaklama, nakil ve depolama işleri. 62 Tüylü olarak kullanılacak derileri hazırlama işleri. 63 uş ve hayvan tüyü kıllarının temizlenmesi, didiklemesi, ayrılması ve bunlara benzer işler. Gİ 49 / 97

64 Ham kürkleri işleme ve boyama işleri. 65 auçuk ve lastik sanayiinde,lastik hamurunun hazırlanmasından her çeşit şekillendirilmiş mamul yapımı 66 Plastik maddelerin şekillendirilmesi ve plastik eşya imali işleri.(pvc'nin imali ve pvc'den mamül eşyaların 50 / 97

Gİ İPLİ,DOUMA VE GİYİM SANAYİ İLE İLGİLİ İŞLER 67 Çırçır fabrikalarındaki işler. Gİ 68 Pamuk keten,yün,ipek,paçavra ve benzerleri ve harman, işleri ile bunların döküntülerini ayırma ve didikl 51 / 97

69 Pamuk,keten,yün ipek ve benzerleriyle bunların döküntülerinin hallaç haşıl, tarak, presleme ve kolalama 70 onfeksiyon ve triko imali işleri. Gİ 71 Pamuk, keten, yün, ipek ve benzerleri bunların döküntüleri ile iplik ve dokuma işleri. 52 / 97

Gİ 72 Her türlü ilkel ve mamul maddelerin temizlenmesi, boyanması, gazlanması, ağartılması, basılması ve ha 73 Suni ipek imalinde hazırlama ve üretme işleri. 74 Pamuk, yün ve sentetik elyaf ile üretilmiş ipliklerden dokunarak üretilen bezlerin, verniklenmesiyle daya 53 / 97

75 ıl mensucat, her türlü keçe ve aba imali işleri. 76 Linolyum ve diğer sert satıhta zemin döşemeleri, suni deri (Plastik hariç muşamba ve kaplanmış kumaş 54 / 97

77 Tabii ve suni iplikten mamul her türlü dokuma ile deri, kürk ve sair cins malzemenin biçilip dikilmesi suret Gİ 78 Mensucattan hazır eşya imali işleri (Perde, ev tekstili, otomobil ürünleri ve benzerleri). Gİ AĞIT VE SELÜLOZ SANAYİİ İLE İLGİLİ İŞLER 55 / 97

79 ağıt hamuru ve odun hamuru üretimi işleri. Gİ 80 Selüloz üretimi işleri. Gİ 81 ağıt ve selüloz üretiminde klor, hipoklorit, kükürt dioksit, hiposulfit gibi tahriş edici ve zararlı maddelerin 56 / 97

82 Otomatik makinalarla kağıt, karton, mukavva ve kutu imali işleri. 83 ağıt ve ürünlerinden yapılan her türlü eşya ve malzemenin imali işleri. Gİ GIDA VE İÇİ SANAYİİ İLE İLGİLİ İŞLER 57 / 97

84 Zahire depolarındaki işler ile un ve çeltik fabrikalarındaki işler. Gİ 85 Ekmekçilik ve her çeşit un ve unlu maddelerden gıda maddesi yapımı işleri. 86 Maya üretim işleri. 58 / 97

87 Her türlü konserve ve hazır gıda ile hazır yemek üretimi işleri. Gİ 88 Süt ve sütten mamul gıda maddelerin üretimi işleri. Gİ 89 ahve ve kakaonun tesislerde işlenmesi ve paketlenmesi işleri. 59 / 97

Gİ 90 Her türlü bitkinin çiçek, tohum, kabuk,meyve ve yapraklarının işlenmesi ve paketlenmesi işleri ile bunlard Gİ 91 Bitkisel her çeşit çay yaprakları ile yapılan işlemler ve benzeri işler. Gİ 92 60 / 97

Her türlü canlı hayvanın kesilmesi, işlenmesi ambalajlanması, sakatat tesislerindeki işler (Ambalaj ve pa 93 Balıkhanede yapılan taşıma, depolama, dondurma, çeşitli safhalarda işleme ve diğer işler. 94 Soğuk hava depolarında ve şoklama odalarında yapılan işler. 61 / 97

95 Deniz ve göl tuzlalarıyla kaya tuzu işletmelerinde yapılan üretim, rafine, ambalajlama, doldurma ve taş 96 Şeker fabrikalarında üretim, hazırlama ambalajlamaya ait işler. 97 Her türlü alkollü,alkolsüz içkilerin ve karbon asiti ile yapılmış içeceklerin yapımı, arıtılması, karıştırılması, 62 / 97

98 Maden suları ve sodalarının üretimi işleri. TÜTÜN SANAYİİ İLE İLGİLİ İŞLER 99 Balyaların depolara taşınması ve istiflenmesi işleri. 63 / 97

100 İmalathane ve depolardaki aktarma işleri. 101 Sigara, puro, pipo, nargile, enfiye ve çiğnenen keyif verici maddelerin imalathane ve fabrikalarında yapra ENERJİ ÜRETİMİ, NALİ VE DAĞITIMI İLE İLGİLİ İŞLER 64 / 97

102 Buhar, gaz ve sair muharrik kuvvet üretimiyle ilgili işler. 103 Elektriğin üretimi, nakli ve dağıtımı işleri, elektrik bakım ve onarım işleri. 104 Hareket halinde bulunan makine, motor ve aksamı ile transmisyon tertibatının yağlanması, tamiri ve tem 65 / 97

NALİYE BENZERİ İŞLER 105 Araçsız olarak yirmi beş kilodan yukarı ağırlık taşıma, boşaltma ve yükleme işleri. 106 El arabası gibi araçlarla elli kilodan yukarı ağırlık taşıma, boşaltma ve yükleme işleri. 66 / 97

107 Üç ve dört tekerlekli ve pedallı arabalarla altmış kilodan yukarı ağırlık taşıma, boşaltma ve yükleme işleri 108 En çok %10 rampalı yerlerde vagonetlerle üç yüz kilodan yukarı ağırlık taşıma, boşaltma ve yükleme işle 109 Gaz, petrol, su ve benzeri maddelerin her çeşit boru vasıtasıyla taşınması ve bu nakil hatlarında yapılan 67 / 97

110 Çuvallama, fıçılama, istifleme ve benzeri işler. 111 İnsan ve eşya taşımaya özgü taşıt araçlarında pilotluk, kaptanlık, şoförlük ve bunlara yardımcılık işleri. 112 Her türlü taşıt araçlarında makinistlik arabacılık, frencilik, makasçılık ve bunlara yardımcılık işleri (yardım 68 / 97

TARIM VE HAYVANCILI İŞLERİ 113 Denizlerde göllerde ve nehirlerde balık ve diğer hayvanların ve bitkilerin avlanması, toplanması, üretilme 114 Hayvansal gübre işleri. 69 / 97

115 Her nevi bitki tohumu, hububat, bakliyat ve çeşitli gıda ürünlerinin tesislerde elenmesi, paketlemesi ve çe Gİ 116 Tarım ilaçları kullanımı işleri ARDİYE VE ANTREPOCULU 70 / 97

117 Ardiyeler, antrepolar, umumi mağazalar ve iskelelerde yapılan her türlü ambarlama, depolama, yükleme HABERLEŞME 118 Posta, telefon, telgraf, telsiz, radyo, televizyon gibi iletişim araçları için yapılan her türlü yapım, bakım ve 71 / 97

ÇEŞİTLİ İŞLER 119 Asbest tozları ile yapılan her çeşit imalat ile (Dam tecrit malzemesi, çimento ve asbest esaslı borular, ka 120 Sünger avcılığı işleri. 121 72 / 97

Süngerleri temizleme, yıkama, beyazlatma ve boyama işleri. 122 İtfaiye işleri. 123 Ocakçılık, ateşçilik işleri ile ocak ve baca temizleme işleri. 73 / 97

124 Tatil köyü, otel, motel, kaplıca işletmeleri, yurt vb. bünyesindeki mutfak, bulaşıkhane, çamaşırhane, ütü o 125 analizasyon ve fosseptik işleri. 126 Her türlü çöp ve atık maddeler (toplanması, taşınması, depolanması, işlenmesi, yok edilmesi vb.) ile ilgi 74 / 97

127 Paçavracılık ve üstüpücülük işleri. 128 Bataklık kurutma, su altı ve toprak altı işleri ile suya girilerek yapılan her türlü işler. 129 Düşme ve kayma tehlikesi olan yüksek yerlerde yapılan her türlü işler. 75 / 97

130 Radyoloji işleri ile radyum ve radyo aktif maddelerle ve radyasyon yayan her türlü cihazla (Çeşitli röntge 131 Vahşi veya zehirli hayvan bulunduran bahçelerdeki ve hayvan terbiyesi yapılan yerlerdeki her türlü işler 132 76 / 97

Üzerine kayıt yapılan film, disk ve benzeri cisimlerin yapılması işleri. 133 Her türlü mürekkep ve mürekkep ihtiva eden malzeme imali işleri. Gİ 134 eten, kenevir ve jütten iplik, sicim, halat imali ve bunlarla yapılan dokuma işleri. 77 / 97

135 Hastane, bakteriyoloji ve kimya laboratuarları, eczacılık (ilaç imali, ham maddesi imali ve benzeri) işler 136 Hayvan tahniti işleri. 137 emik, boynuz, tırnak ve hayvan kanı ile ilgili üretim işleri. 78 / 97

138 Tutkal, jelatin ve kola imali işleri. Gİ 139 Metalden matbaa harfi imali ve klişe imali işleri. 140 Deri sanayiinde mamul derilere yüz ve fantezi fason yapma ve derileri perdahlama işleri. 79 / 97

141 Makinasız deniz nakil araçlarında (Mavna, şat ve benzerleri) yapılan bütün işler. 142 Yüzer vinç ve taraklarda yapılan işler. 143 80 / 97

Hava alanlarındaki uçuşa hazırlık işleri ile yer hizmetleri ve bakım işleri. 144 Uçaklarda yapılan bütün işler ve uçaklarla yapılan ilaçlama ve yangın söndürme işleri. 145 Motorlu ve motorsuz her türlü kara ve demiryolu taşıtları ile yük veya yolcu taşıma işleri. 81 / 97

146 ara, demiryolu, deniz ve göl taşıt araçları için bakım, ikmal, onarım ve park yerlerinde yapılan işler. 147 Her türlü yem, ara maddesi hazırlama, ambalajlama ve yem üretimi işleri. 148 Her türlü siloculuk işleri. 82 / 97

149 Matbaacılık işleri (Her türlü basım işleri, ciltçilik, klasör, dosya imali ve benzeri işler). 150 Her türlü ozalit, fotokopi, teksir, ilan ve reklam basım işleri. 151 83 / 97

Yüzey aşındırıcı, temizleyici malzemelerin üretimi işleri (Zımpara taşı ve zımpara kağıdı gibi). 152 Her türlü katı ve sıvı ara ürün ve nihai ürünlerin ambalajlanması, paketlenmesi ve dolumu işleri. 153 Deri, suni deri, plastik, ağaç ve diğer malzemelerden mamul her türlü ayakkabı, terlik ve benzerleri imala 84 / 97

E - II AĞIR VE TEHLİELİ İŞLERDE ÇALIŞACALARA AİT İŞE GİRİŞ / PERİYODİ MUAYENE FORMU İŞYERİNİN Fotoğraf 85 / 97

Sicil No: Unvanı: Adresi: Tel ve Faks: İŞÇİNİN Adı ve soyadı: Cinsiyeti: Eğitim durumu: Medeni durumu: Çocuk sayısı: Ev Adresi: Tel: 86 / 97

Mesleği: Yaptığı iş: Çalıştığı bölüm: Daha önce çalıştığı yerler: İşkolu Yaptığı iş Giriş-çıkış tarihi 1. 2. 3. Özgeçmişi: an grubu: onjenital/kronik hastalık: 87 / 97

Bağışıklama: - Tetanoz: - Hepatit: - Diğer: Soygeçmişi: Anne Baba ardeş Çocuk TIBBİ ANAMNEZ: 1. Son bir yıl içinde aşağıdaki yakınmalardan herhangi birini geçirdiniz mi? Hayır Evet Tarih - Balgamlı öksürük 88 / 97

- Nefes darlığı - Göğüs ağrısı - Çarpıntı - Sırt ağrısı - İshal veya kabızlık - Eklemlerde ağrı - Diğer (Belirtiniz) 2. Son bir yıl içinde aşağıdaki hastalıklardan herhangi birini geçirdiniz mi? Hayır Evet Tarih - alp hastalığı - Şeker hastalığı - Böbrek rahatsızlığı 89 / 97

- Sarılık - Mide veya oniki parmak ülseri - İşitme kaybı - Görme bozukluğu - Sinir sistemi hastalığı - Deri hastalığı - Besin zehirlenmesi - Diğer (Belirtiniz) 3. Son bir yıl içinde hastanede yattınız mı? Hayır Evet ise tanı... 90 / 97

4. Son bir yıl içinde önemli bir ameliyat geçirdiniz mi? Hayır Evet ise nedir... 5. Son bir yıl içinde iş kazası geçirdiniz mi? Hayır Evet ise nedir... 6. Son bir yıl içinde Meslek Hastalıkları Hastanesi'ne gittiniz mi? Hayır Evet ise tanı... 7. Son bir yıl içinde Maluliyet aldınız mı? Hayır Evet ise nedir ve oranı... 91 / 97

8. Şu anda herhangi bir tedavi görüyor musunuz? Hayır Evet ise nedir... 9. Sigara içiyor musunuz? Hayır Bırakmış...ay/yıl önce...ay/yıl içmiş...adet/gün içmiş Evet...yıldır...adet/gün 10. Alkol alıyor musunuz? Hayır Bırakmış...yıl önce...yıl içmiş...sıklıkla içmiş 92 / 97

Evet...yıldır...sıklıkla FİZİ MUAYENE SONUÇLARI: a) Duyu organları - Göz - ulak-burun-boğaz - Deri b) ardiyovasküler sistem muayenesi c) Solunum sistemi muayenesi d) Sindirim sistemi muayenesi 93 / 97

e) Ürogenital sistem muayenesi f) as-iskelet sistemi muayenesi g) Nörolojik muayene ğ) Psikiyatrik muayene h) Diğer -TA: / mm-hg 94 / 97

-Nb: / dk. -Boy: ilo: BMI: LABORATUVAR BULGULARI: a) Biyolojik analizler - an - İdrar b) Radyolojik analizler 95 / 97

c) Fizyolojik analizler - Odyometre - SFT d) Psikolojik testler e) Diğer ANAAT VE SONUÇ: 1-...işinde/işyerinde bedenen çalışmaya elverişlidir. 2- Raporda işaret edilen arızalar tedavi edilmek koşuluyla elverişlidir. İMZA... /... TARİH:... / 96 / 97

PERİYODİ MUAYENELER: (Bu kısma, meslek hastalıkları da dikkate alınarak periyodik muayene sonuçları yazılacaktır. Periyodik muayenede yapılan tetkiklerin sonuçları rapor ekinde bulunacaktır.) 97 / 97