EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 1 Ocak 30 Eylül 2016 hesap dönemine ait özet konsolide finansal tablolar
İÇİNDEKİLER SAYFA KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU... 1-2 KONSOLİDE KAR VEYA ZARAR TABLOSU... 3 KONSOLİDE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOSU... 4 KONSOLİDE ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOSU... 5 KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOSU... 6... 7-41 NOT 1 GRUP UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU... 7-8 NOT 2 KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR... 8-12 NOT 3 İLİŞKİLİ TARAFLAR AÇIKLAMALARI... 13-14 NOT 4 STOKLAR... 14-15 NOT 5 MADDİ VE MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR... 15-16 NOT 6 BORÇLANMALAR... 17-18 NOT 7 KARŞILIKLAR... 18-24 NOT 8 ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR... 24-26 NOT 9 TAAHHÜTLER... 27 NOT 10 VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ... 28-30 NOT 11 ÖZKAYNAKLAR... 31 NOT 12 HASILAT VE SATIŞLARIN MALİYETİ... 32-33 NOT 13 FAALİYET GİDERLERİ VE ESAS FAALİYETLERDEN DİĞER GELİRLER/(GİDERLER)... 34-36 NOT 14 FİNANSMAN GELİRLERİ VE GİDERLERİ... 37 NOT 15 FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ... 38-41 NOT 16 BİLANÇO TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR... 41
30 EYLÜL 2016 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU (Denetimden Geçmemiş) (Denetimden Geçmemiş) (Denetimden Geçmiş) (Denetimden Geçmiş) Cari Dönem Cari Dönem Geçmiş Dönem Geçmiş Dönem 30 Eylül 30 Eylül 31 Aralık 31 Aralık 2016 2016 2015 2015 VARLIKLAR Not Bin ABD Doları Bin TL Bin ABD Doları Bin TL Dönen Varlıklar 2.785.929 8.346.366 2.751.401 7.999.975 Nakit ve Nakit Benzerleri 1.164.101 3.487.531 1.009.321 2.934.703 Türev Araçlar 10.546 31.595 15.286 44.445 Ticari Alacaklar 453.037 1.357.253 561.504 1.632.629 İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar 3 11.212 33.589 14.834 43.130 İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar 441.825 1.323.664 546.670 1.589.499 Diğer Alacaklar 727 2.177 712 2.069 Stoklar 4 1.105.097 3.310.760 1.113.595 3.237.890 Peşin Ödenmiş Giderler 17.832 53.422 18.143 52.754 Diğer Dönen Varlıklar 34.589 103.628 32.840 95.485 Duran Varlıklar 3.611.289 10.819.061 3.657.490 10.634.515 Diğer Alacaklar 5.012 15.015 5.183 15.069 Finansal Yatırımlar 27 81 27 79 Türev Araçlar 9.250 27.712 14.639 42.564 Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller 26.961 80.773 24.670 71.731 Maddi Duran Varlıklar 5 3.486.040 10.443.827 3.530.218 10.264.461 Maddi Olmayan Duran Varlıklar 5 56.530 169.359 59.453 172.865 Peşin Ödenmiş Giderler 17.404 52.141 15.112 43.939 Ertelenmiş Vergi Varlığı 10 10.065 30.153 8.188 23.807 TOPLAM VARLIKLAR 6.397.218 19.165.427 6.408.891 18.634.490 Sunum para birimi TL ye çevrime ilişkin detaylar Not 2.1 de açıklanmaktadır. Ekteki dipnotlar bu özet konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. 1
30 EYLÜL 2016 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU (Denetimden Geçmemiş) (Denetimden Geçmemiş) (Denetimden Geçmiş) (Denetimden Geçmiş) Cari Dönem Cari Dönem Geçmiş Dönem Geçmiş Dönem 30 Eylül 30 Eylül 31 Aralık 31 Aralık 2016 2016 2015 2015 KAYNAKLAR Not Bin ABD Doları Bin TL Bin ABD Doları Bin TL KISA VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER 1.018.962 3.052.707 899.513 2.615.423 Kısa Vadeli Borçlanmalar 6 254.741 763.179 8.353 24.286 Uzun Vadeli Borçlanmaların Kısa Vadeli Kısımları 6 340.107 1.018.927 360.179 1.047.256 Türev Araçlar 9.729 29.148 6.705 19.495 Ticari Borçlar 157.241 471.079 200.235 582.203 İlişkili Taraflara Ticari Borçlar 3 6.572 19.689 9.159 26.630 İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlar 150.669 451.390 191.076 555.573 Diğer Borçlar 15.290 45.808 11.583 33.680 Ertelenmiş Gelirler 74.148 222.139 32.115 93.377 Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü 10 63.709 190.866 74.896 217.769 Kısa Vadeli Karşılıklar 7 39.560 118.518 150.298 437.007 Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar 8 43.600 130.622 41.168 119.700 Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler 20.837 62.421 13.981 40.650 UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER 1.097.668 3.288.505 1.197.164 3.480.875 Uzun Vadeli Borçlanmalar 6 516.452 1.547.240 654.960 1.904.361 Türev Araçlar 916 2.745 7.345 21.355 Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Uzun Vadeli Karşılıklar 8 190.857 571.788 173.997 505.915 Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü 10 389.305 1.166.320 360.711 1.048.802 Diğer Uzun Vadeli Yükümlülükler 138 412 151 442 ÖZKAYNAKLAR 4.280.588 12.824.215 4.312.214 12.538.192 Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar 4.156.694 12.453.042 4.189.170 12.180.429 Ödenmiş Sermaye 11 1.818.371 3.500.000 1.818.371 3.500.000 Sermaye Düzeltme Farkları 81.366 156.613 81.366 156.613 Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi (-) (60.387) (116.232) (60.387) (116.232) Paylara İlişkin Primler (İskontolar) 55.303 106.447 55.303 106.447 Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler/(Giderler) (42.312) (97.116) (36.155) (80.580) Maddi Duran Varlık Yeniden Değerleme Artışları (Azalışları) 12.719 28.772 12.623 27.215 Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları (Kayıpları) (55.031) (125.888) (48.778) (107.795) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler) (31.996) 4.339.285 (31.483) 4.010.257 Nakit Akış Riskinden Korunma Kazançları (Kayıpları) (448) (1.342) (754) (2.192) Yabancı Para Çevrim Farkları (31.548) 4.340.627 (30.729) 4.012.449 Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler 516.714 1.166.197 441.058 950.831 Geçmiş Yıllar Karları 1.486.278 2.420.078 1.506.960 2.527.180 Net Dönem Karı 333.357 977.770 414.137 1.125.913 Kontrol Gücü Olmayan Paylar 123.894 371.173 123.044 357.763 TOPLAM KAYNAKLAR 6.397.218 19.165.427 6.408.891 18.634.490 Sunum para birimi TL ye çevrime ilişkin detaylar Not 2.1 de açıklanmaktadır. Ekteki dipnotlar bu özet konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. 2
KONSOLİDE KAR VEYA ZARAR TABLOSU (Denetimden Geçmemiş) (Denetimden Geçmemiş) (Denetimden Geçmemiş) (Denetimden Geçmemiş) Cari Dönem Cari Dönem Cari Dönem Geçmiş Dönem Geçmiş Dönem Geçmiş Dönem 1 Ocak - 1 Ocak - 1 Temmuz - 1 Ocak - 1 Ocak - 1 Temmuz - 30 Eylül 2016 30 Eylül 2016 30 Eylül 2016 30 Eylül 2015 30 Eylül 2015 30 Eylül 2015 Not Bin ABD Doları Bin TL Bin TL Bin ABD Doları Bin TL Bin TL Hasılat 12 2.709.391 7.946.916 2.701.501 3.356.388 8.915.238 2.849.233 Satışların Maliyeti 12 (2.188.231) (6.418.301) (1.933.358) (2.703.786) (7.181.797) (2.320.277) BRÜT KAR 521.160 1.528.615 768.143 652.602 1.733.441 528.956 Pazarlama Giderleri 13 (35.532) (104.220) (34.325) (36.503) (96.958) (32.488) Genel Yönetim Giderleri 13 (71.838) (210.707) (66.728) (76.689) (203.700) (66.796) Araştırma ve Geliştirme Giderleri (2.755) (8.082) (2.617) (2.568) (6.821) (1.989) Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler 13 60.406 177.178 41.401 72.300 192.043 56.983 Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler 13 (23.292) (68.316) (16.917) (30.627) (81.353) (16.554) ESAS FAALİYET KARI 448.149 1.314.468 688.957 578.515 1.536.652 468.112 Finansman Gelirleri 14 41.152 120.702 39.685 162.563 431.801 150.596 Finansman Giderleri 14 (59.625) (170.288) (85.059) (237.369) (575.562) (225.723) VERGİ ÖNCESİ KAR 429.676 1.264.882 643.583 503.709 1.392.891 392.985 Vergi (Gideri) Geliri 10 (84.148) (251.412) (129.551) (82.732) (274.692) (74.060) Dönem Vergi (Gideri) Geliri (73.195) (219.285) (123.756) (141.924) (431.919) (147.558) Ertelenmiş Vergi (Gideri) Geliri (10.953) (32.127) (5.795) 59.192 157.227 73.498 DÖNEM KARI 345.528 1.013.470 514.032 420.977 1.118.199 318.925 Kontrol Gücü Olmayan Paylar 12.171 35.700 18.188 11.322 30.074 9.937 Ana Ortaklık Payları 333.357 977.770 495.844 409.655 1.088.125 308.988 PAY BAŞINA KAZANÇ 0,2794 0,1417 0,3109 0,0883 (1 TL nominal bedelli) Sunum para birimi TL ye çevrime ilişkin detaylar Not 2.1 de açıklanmaktadır. Ekteki dipnotlar bu özet konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. 3
KONSOLİDE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOSU (Denetimden Geçmemiş) (Denetimden Geçmemiş) (Denetimden Geçmemiş) (Denetimden Geçmemiş) Cari Dönem Cari Dönem Cari Dönem Geçmiş Dönem Geçmiş Dönem Geçmiş Dönem 1 Ocak - 1 Ocak - 1 Temmuz - 1 Ocak - 1 Ocak - 1 Temmuz - 30 Eylül 2016 30 Eylül 2016 30 Eylül 2016 30 Eylül 2015 30 Eylül 2015 30 Eylül 2015 Bin ABD Doları Bin TL Bin TL Bin ABD Doları Bin TL Bin TL DÖNEM KARI (ZARARI) 345.528 1.013.470 514.032 420.977 1.118.199 318.925 DİĞER KAPSAMLI GELİRLER Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacaklar Maddi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Artışları (Azalışları) 96 1.557 1.566 156 9.081 5.008 Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları (Kayıpları) (7.995) (23.154) - 74 226 - Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları (Kayıpları), Vergi Etkisi 1.599 4.631 - (15) (45) - Kar veya Zarar Olarak Yeniden Sınıflandırılacaklar Nakit Akış Riskinden Korunma Kazançları (Kayıpları) 438 1.513 (1.289) (6.336) (16.599) (14.860) Nakit Akış Riskinden Korunma Kazançları (Kayıpları), Vergi Etkisi (88) (302) 258 1.267 3.320 2.973 Yabancı Para Çevrim Farklarından Kazançlar (Kayıplar) (1.007) 337.622 417.149 (26.959) 3.057.194 1.471.327 DİĞER KAPSAMLI GELİR (GİDER) (6.957) 321.867 417.684 (31.813) 3.053.177 1.464.448 TOPLAM KAPSAMLI GELİR (GİDER) 338.571 1.335.337 931.716 389.164 4.171.376 1.783.373 Toplam Kapsamlı Gelirin Dağılımı Kontrol Gücü Olmayan Paylar 11.885 45.075 29.500 7.902 111.295 48.558 Ana Ortaklık Payları 326.686 1.290.262 902.216 381.262 4.060.081 1.734.815 Sunum para birimi TL ye çevrime ilişkin detaylar Not 2.1 de açıklanmaktadır. Ekteki dipnotlar bu özet konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. 4
KONSOLİDE ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOSU (Denetimden Geçmemiş) Ödenmiş Sermaye Sermaye Düzeltme Farkları Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi (-) Pay İhraç Primleri / İskontoları Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler) Maddi Duran Varlık Yeniden Değerleme Artışları (Azalışları) Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları (Kayıpları) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler) Nakit Akış Riskinden Korunma Kazançları (Kayıpları) Yabancı Para Çevrim Farkları Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler Birikmiş Karlar Geçmiş Yıllar Ana Ortaklığa Karları Net Dönem Karı Ait Özkaynaklar Kontrol Gücü Olmayan Paylar Toplam Özkaynaklar 1 Ocak 2016 3.500.000 156.613 (116.232) 106.447 27.215 (107.795) (2.192) 4.012.449 950.831 2.527.180 1.125.913 12.180.429 357.763 12.538.192 Dönem Karı - - - - - - - - - - 977.770 977.770 35.700 1.013.470 Diğer Kapsamlı Gelir (Gider) - - - - 1.557 (18.093) 850 328.178 - - - 312.492 9.375 321.867 Toplam Kapsamlı Gelir (Gider) - - - - 1.557 (18.093) 850 328.178 - - 977.770 1.290.262 45.075 1.335.337 Kar Payları (*) - - - - - - - - - (1.017.649) - (1.017.649) (31.665) (1.049.314) Transferler - - - - - - - - 215.366 910.547 (1.125.913) - - - 30 Eylül 2016 3.500.000 156.613 (116.232) 106.447 28.772 (125.888) (1.342) 4.340.627 1.166.197 2.420.078 977.770 12.453.042 371.173 12.824.215 (Denetimden Geçmemiş) 1 Ocak 2015 3.500.000 156.613 (116.232) 106.447 24.151 (125.714) 7.160 1.616.002 617.355 2.616.106 1.601.415 10.003.303 307.004 10.310.307 Dönem Karı - - - - - - - - - - 1.088.125 1.088.125 30.074 1.118.199 Diğer Kapsamlı Gelir (Gider) - - - - 9.081 188 (12.665) 2.975.352 - - - 2.971.956 81.221 3.053.177 Toplam Kapsamlı Gelir (Gider) - - - - 9.081 188 (12.665) 2.975.352 - - 1.088.125 4.060.081 111.295 4.171.376 Kar Payları (*) - - - - - - - - - (1.356.865) - (1.356.865) (52.240) (1.409.105) Transferler - - - - - - - - 333.476 1.267.939 (1.601.415) - - - 30 Eylül 2015 3.500.000 156.613 (116.232) 106.447 33.232 (125.526) (5.505) 4.591.354 950.831 2.527.180 1.088.125 12.706.519 366.059 13.072.578 (*) 31 Mart 2016 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısı'nda 2015 yılı karından 1.050.000 bin TL (31 Mart 2015: 1.400.000 bin TL) nakit temettü (brüt hisse başına düşen kar payı: 0,3000 TL (2015: 0,4000 TL) dağıtılmasına ilişkin karar alınmıştır. Şirket'in kar dağıtım karar tarihi olan 31 Mart 2016 tarihi itibarıyla %3,08 oranında nominal bedeli 1 TL olan kendi hisse senetlerine sahip olmasından dolayı Şirket'in sahip olduğu hisselere ilişkin temettü dağıtılacak kar payı tutarından netleştirilerek gösterilmektedir. Kar payı ödemesi 25 Mayıs 2016 tarihinde gerçekleştirilmiştir. Grup un İsdemir ve Erdemir Maden deki etkin ortaklık oranlarına sahip olmadığı kontrol gücü olmayan paylara tahakkuk ettirilen 31.665 bin TL (2015: 52.240 bin TL) kar paylarının 30.861 bin TL sinin ödemesi gerçekleştirilmiştir. Ekteki dipnotlar bu özet konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. 5
EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş.VE BAĞLI ORTAKLIKLARI KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOSU (Denetimden Geçmemiş) Cari Dönem 1 Ocak- (Denetimden Geçmemiş) Cari Dönem 1 Ocak- (Denetimden Geçmemiş) Geçmiş Dönem (Denetimden Geçmemiş) Geçmiş Dönem 1 Ocak- 1 Ocak- 30 Eylül 2016 30 Eylül 2016 30 Eylül 2015 30 Eylül 2015 Not Bin ABD Doları Bin TL Bin ABD Doları Bin TL İŞLETME FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI 557.573 1.650.065 937.662 2.691.390 Dönem Karı (Zararı) 345.528 1.013.470 420.977 1.118.199 Dönem Net Karı (Zararı) Mutabakatı İle İlgili Düzeltmeler 267.238 788.436 270.063 772.279 Amortisman ve İtfa Gideri İle İlgili Düzeltmeler 5/12 158.656 465.353 150.077 398.635 Değer Düşüklüğü (İptali) İle İlgili Düzeltmeler (245) (717) 8.103 21.522 Alacaklarda Değer Düşüklüğü (İptali) ile İlgili Düzeltmeler 1.181 3.465 1.905 5.059 Stok Değer Düşüklüğü (İptali) ile İlgili Düzeltmeler 4 (1.426) (4.182) 6.198 16.463 Karşılıklar İle İlgili Düzeltmeler 14.312 41.981 28.582 75.919 Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar (İptali) ile İlgili Düzeltmeler 8 25.483 74.745 25.218 66.985 Dava ve/veya Ceza Karşılıkları (İptali) ile İlgili Düzeltmeler 7 (11.171) (32.764) 3.364 8.934 Faiz (Gelirleri) ve Giderleri İle İlgili Düzeltmeler 3.338 9.791 20.177 53.595 Faiz Gelirleri ile İlgili Düzeltmeler 14 (26.295) (77.125) (24.585) (65.303) Faiz Giderleri ile İlgili Düzeltmeler 14 27.886 81.792 39.980 106.195 Vadeli Satışlardan Kaynaklanan Kazanılmamış Finansman Geliri 1.747 5.124 4.782 12.703 Gerçekleşmemiş Yabancı Para Çevrim Farkları İle İlgili Düzeltmeler 3.348 9.819 (6.118) (16.250) Gerçeğe Uygun Değer Kayıpları (Kazançları) İle İlgili Düzeltmeler 3.513 10.303 2.373 6.303 Türev Finan. Araç. Gerç. Uygun Değer Kayıpları (Kazançları) ile İlgili Düzelt. 14 3.513 10.303 2.373 6.303 Vergi (Geliri) Gideri İle İlgili Düzeltmeler 84.148 251.412 82.732 274.692 Duran Varlıkların Elden Çıkarıl. Kaynaklanan Kayıplar (Kazançlar) İle İlgili Düzeltmeler 168 494 (15.863) (42.137) Maddi Duran Varlıkların Elden Çıkarıl. Kayn. Kayıplar (Kazançlar) ile İlgili Düzelt. 168 494 971 2.578 Yatırım Amaçlı Gayrim. Elden Çıkarıl. Kayn. Kayıplar (Kazançlar) ile İlgili Düzelt. - - (16.834) (44.715) İşletme Sermayesinde Gerçekleşen Değişimler 139.039 416.546 376.718 1.146.469 Ticari Alacaklardaki Azalış (Artış) ile İlgili Düzeltmeler 106.071 317.776 227.531 692.445 İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklardaki Azalış (Artış) 3.185 9.541 (2.397) (7.294) İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklardaki Azalış (Artış) 102.886 308.235 229.928 699.739 Faaliyetlerle İlgili Diğer Alacaklardaki Azalış (Artış) ile İlgili Düzeltmeler 1 4 7.869 23.949 İlişkili Olmayan Taraflardan Faaliyetlerle İlgili Diğer Alacaklardaki Azalış (Artış) 1 4 7.869 23.949 Türev Varlıklardaki Azalış (Artış) 10.129 30.346 2.561 7.794 Stoklardaki Azalışlar (Artışlar) İle İlgili Düzeltmeler 14.677 43.970 157.863 480.425 Peşin Ödenmiş Giderlerdeki Azalış (Artış) 5.008 15.003 14.973 45.567 Ticari Borçlardaki Artış (Azalış) ile İlgili Düzeltmeler (42.994) (128.806) (16.864) (51.322) İlişkili Taraflara Ticari Borçlardaki Artış (Azalış) (2.317) (6.941) 627 1.909 İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlardaki Artış (Azalış) (40.677) (121.865) (17.491) (53.231) Faaliyetler ile İlgili Diğer Borçlardaki Artış (Azalış) ile İlgili Düzeltmeler 6.139 18.392 (8.861) (26.967) İlişkili Olmayan Taraflara Faaliyetlerle İlgili Diğer Borçlardaki Artış (Azalış) 6.139 18.392 (8.861) (26.967) Türev Yükümlülüklerdeki Artış (Azalış) (6.163) (18.463) (2.177) (6.624) İşletme Sermayesinde Gerçekleşen Diğer Artış (Azalış) ile İlgili Düzeltmeler 46.171 138.324 (6.177) (18.798) Faaliyetlerle İlgili Diğer Varlıklardaki Azalış (Artış) (2.718) (8.143) (4.176) (12.708) Faaliyetlerle İlgili Diğer Yükümlülüklerdeki Artış (Azalış) 48.889 146.467 (2.001) (6.090) Faaliyetlerden Elde Edilen Nakit Akışları 751.805 2.218.452 1.067.758 3.036.947 Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar Kapsamında Yapılan Ödemeler 8 (10.706) (31.401) (14.766) (39.220) Diğer Karşılıklara İlişkin Ödemeler 7 (99.144) (290.798) (5.097) (13.536) Vergi İadeleri (Ödemeleri) 10 (84.382) (246.188) (110.233) (292.801) YATIRIM FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI (123.737) (363.311) (117.063) (315.249) Maddi ve Maddi Olmayan Duran Varlıkların Satışından Kaynaklanan Nakit Girişleri 1.974 5.789 4.449 11.817 Maddi Duran Varlıkların Satışından Kaynaklanan Nakit Girişleri 5/13 1.974 5.789 4.449 11.817 Maddi ve Maddi Olmayan Duran Varlıkların Alımından Kaynaklanan Nakit Çıkışları (119.691) (351.065) (125.355) (332.968) Maddi Duran Varlık Alımından Kaynaklanan Nakit Çıkışları 5 (119.038) (349.150) (123.088) (326.947) Maddi Olmayan Duran Varlık Alımından Kaynaklanan Nakit Çıkışları 5 (653) (1.915) (2.267) (6.021) Yatırım Amaçlı Gayrimenkul Satımından Kaynaklanan Nakit Girişleri - - 14.967 39.756 Verilen Nakit Avans ve Borçlar (6.020) (18.035) (11.124) (33.854) Verilen Diğer Nakit Avans ve Borçlar (6.020) (18.035) (11.124) (33.854) FİNANSMAN FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI (288.475) (804.159) (656.675) (1.760.643) Borçlanmadan Kaynaklanan Nakit Girişleri 688.418 2.062.430 1.122.124 3.414.960 Kredilerden Nakit Girişleri 688.418 2.062.430 1.122.124 3.414.960 Borç Ödemelerine İlişkin Nakit Çıkışları (606.425) (1.816.704) (1.225.066) (3.728.188) Kredi Geri Ödemelerine İlişkin Nakit Çıkışları (606.425) (1.816.704) (1.225.066) (3.728.188) Ödenen Temettüler (369.929) (1.048.510) (539.510) (1.408.619) Ödenen Faiz (26.768) (78.506) (38.812) (104.108) Alınan Faiz 26.229 77.131 24.589 65.312 YABANCI PARA ÇEVRİM FARKLARININ ETKİSİNDEN ÖNCE NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ (AZALIŞ) 145.361 482.595 163.924 615.498 Yabancı Para Çevrim Farklarının Nakit ve Nakit Benzerleri Üzerindeki Etkisi 9.419 70.233 91.334 844.466 NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ (AZALIŞ) 154.780 552.828 255.258 1.459.964 DÖNEM BAŞI NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ 1.009.321 2.934.703 943.038 2.186.810 DÖNEM SONU NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ 1.164.101 3.487.531 1.198.296 3.646.774 Ekteki dipnotlar bu özet konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. 6
NOT 1 GRUP UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU Erdemir Grubu ( Grup ), ana şirket konumundaki Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. ( Erdemir veya Şirket ) ve hisselerinin çoğunluğuna veya etkin yönetimine sahip bulunduğu bağlı ortaklıklardan oluşmaktadır. Grup un ana ortağı ATAER Holding A.Ş. dir. Nihai ana ortağı ise Ordu Yardımlaşma Kurumu dur. Ordu Yardımlaşma Kurumu ( OYAK ), özel hukuk hükümlerine tabi, mali ve idari bakımdan özerk, tüzel kişiliğe haiz bir kuruluş olup, 1 Mart 1961 tarihinde 205 sayılı yasa ile kurulmuştur. TSK mensuplarının yardımlaşma ve emeklilik fonu olan OYAK, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası nın öngördüğü sosyal güvenlik anlayışı içinde, üyelerine çeşitli hizmet ve faydalar sağlamaktadır. OYAK ın sanayi, finans ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren altmışa yakın doğrudan ve dolaylı iştiraki de bulunmaktadır. OYAK ile ilgili detaylı bilgilere resmi internet sitesi olan (www.oyak.com.tr) adresinden ulaşılabilmektedir. Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. 1960 yılında anonim şirket olarak Türkiye'de kurulmuştur. Şirket'in en önemli aktiviteleri arasında demir, çelik, alaşımlı ve alaşımsız demir, dökme ve pres çelik, kok kömürü ve her türlü demir çelik yan ürünü üretimi bulunmaktadır. Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. hisse senetleri Borsa İstanbul un kuruluşundan itibaren (1986 yılı) işlem görmektedir. Konsolidasyona dahil edilen şirketlerin, esas faaliyet alanları ve Grup un sermayelerine iştirak oranları aşağıdaki gibidir: Faaliyette Bulunduğu Ülke 30 Eylül 2016 İştirak Oranı % 31 Aralık 2015 İştirak Oranı % Faaliyet Şirket İsmi Alanı İskenderun Demir ve Çelik A.Ş. Türkiye Demir ve Çelik Üretimi 95,07 95,07 Erdemir Madencilik San. ve Tic. A.Ş. Türkiye Demir Cevheri, Pelet 90 90 Erdemir Çelik Servis Merkezi San. ve Tic. A.Ş. Türkiye Çelik Servis Merkezi 100 100 Erdemir Mühendislik Yön. ve Dan. Hiz. A.Ş. Türkiye Yönetim ve Danışmanlık 100 100 Erdemir Romania S.R.L. Romanya Silisli Çelik Üretimi 100 100 Erdemir Asia Pacific Private Limited Singapur Ticari Faaliyet 100 100 Şirket in kayıtlı adresi Barbaros Mahallesi Ardıç Sokak No:6 Ataşehir / İstanbul dur. 7
NOT 1 GRUP UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU (devamı) Grup un 30 Eylül 2016 ve 31 Aralık 2015 tarihleri itibarıyla personel sayısı aşağıdaki gibidir: Saat Ücretli Aylık Ücretli 30 Eylül 2016 Kişi Kişi Kişi Ereğli Demir ve Çelik Fab.T.A.Ş. 4.446 1.750 6.196 İskenderun Demir ve Çelik A.Ş. 3.305 1.762 5.067 Erdemir Madencilik San. ve Tic. A.Ş. 140 125 265 Erdemir Çelik Servis Merkezi San. ve Tic. A.Ş. 216 91 307 Erdemir Mühendislik Yön. ve Dan. Hiz. A.Ş. - 237 237 Erdemir Romania S.R.L. 214 50 264 Erdemir Asia Pacific Private Limited - 4 4 8.321 4.019 12.340 Saat Ücretli Aylık Ücretli 31 Aralık 2015 Kişi Kişi Kişi Ereğli Demir ve Çelik Fab.T.A.Ş. 4.530 1.797 6.327 İskenderun Demir ve Çelik A.Ş. 3.446 1.816 5.262 Erdemir Madencilik San. ve Tic. A.Ş. 128 127 255 Erdemir Çelik Servis Merkezi San. ve Tic. A.Ş. 215 87 302 Erdemir Mühendislik Yön. ve Dan. Hiz. A.Ş. - 240 240 Erdemir Romania S.R.L. 218 50 268 Erdemir Asia Pacific Private Limited - 5 5 8.537 4.122 12.659 NOT 2 KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar Grup, yasal defterlerini ve kanuni finansal tablolarını Türk Ticaret Kanunu ( TTK ) ve vergi mevzuatınca belirlenen muhasebe ilkelerine uygun olarak tutmakta ve hazırlamaktadır. İlişikteki özet konsolide finansal tablolar, Sermaye Piyasası Kurulu nun ( SPK ) 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Seri II, 14.1 No lu Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği ( Tebliğ ) hükümleri uyarınca Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ( KGK ) tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Muhasebe Standartları'na (TMS) uygun olarak hazırlanmıştır. TMS; Türkiye Muhasebe Standartları, Türkiye Finansal Raporlama Standartları ile bunlara ilişkin ek ve yorumlardan oluşmaktadır. Gerçeğe uygun değerinden taşınan türev finansal araçlar ve işletme satın alım tarihinde belirlenen rayiç değeri üzerinden taşınan demir cevheri ile silisli sac üretiminde kullanılan sabit kıymetler hariç finansal tablolar maliyet esasına göre hazırlanmıştır. SPK mevzuatına göre raporlama yapan şirketler Tebliğ in 5. maddesine göre Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ( KGK ) tarafından yayımlanan Türkiye Muhasebe Standartları nı / Türkiye Finansal Raporlama Standartları ile bunlara ilişkin ek ve yorumları ( TMS/TFRS ) uygularlar. Türkiye Muhasebe Standardı No:34 Ara Dönem Finansal Raporlama uyarınca işletmeler, ara dönem finansal tablolarını tam set veya özet olarak hazırlamakta serbesttirler. Grup, bu çerçevede özet konsolide finansal tablo hazırlamayı tercih etmiştir. Dolayısıyla bu ara dönem özet konsolide finansal tablolar, Grup un 31 Aralık 2015 tarihli konsolide finansal tabloları ile beraber okunmalıdır. 8
NOT 2 KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (devamı) Fonksiyonel ve raporlama para birimi Şirket'in ve bağlı ortaklıkları İskenderun Demir ve Çelik A.Ş. İsdemir ile Erdemir Çelik Servis Merkezi San. ve Tic. A.Ş. Ersem in fonksiyonel para birimleri ABD Doları, Erdemir Madencilik San. ve Tic. A.Ş. Ermaden ile Erdemir Mühendislik Yönetim ve Danışmanlık Hizmetleri A.Ş. nin fonksiyonel para birimleri ise Türk Lirası dır. Yurtdışındaki bağlı ortaklık için fonksiyonel birimi Şirket in yurtdışında faaliyet gösteren bağlı ortaklıkları Erdemir Asia Pacific Private Limited EAPPL in fonksiyonel para birimi ABD Doları, Erdemir Romania S.R.L nin fonksiyonel para birimi ise Avro dur. Sunum para birimine çevrim Grup un özet konsolide finansal tablolarının sunum para birimi Türk Lirası dır. TMS 21 ( Kur Değişimlerinin Etkileri ) kapsamında Şirket, İsdemir, Ersem ve EAPPL için ABD Doları, Erdemir Romanya için Avro olarak hazırlanan finansal tablolar aşağıdaki yöntemle Türk Lirası na çevrilmiştir: a) 30 Eylül 2016 tarihli bilançodaki varlık ve yükümlülükler, 30 Eylül 2016 tarihi itibarıyla T.C Merkez Bankası tarafından açıklanan döviz alış kurları olan 2,9959 TL = 1 ABD Doları ve 3,3608 TL = 1 Avro kullanılarak TL ye çevrilmiştir (31 Aralık 2015: 2,9076 TL = 1 ABD Doları ve 3,1776 TL = 1 Avro). b) 30 Eylül 2016 tarihinde sona eren dokuz aylık ara döneme ait gelir tabloları, 2016 yılı Ocak Eylül dönemi dokuz aylık ortalama 2,9331 TL = 1 ABD Doları ve 3,2722 TL = 1 Avro olan döviz kurları kullanılarak TL ye çevrilmiştir (30 Eylül 2015: 2,6562 TL = 1 ABD Doları ve 2,9621 TL = 1 Avro) c) TL sunum para birimine çevrim sonucu ortaya çıkan tüm kur farkları, yabancı para çevrim farkları adı altında diğer kapsamlı gelir tablosunda gösterilmiştir. d) Sermaye, sermaye ve diğer yedekler ekli finansal tablolarda yasal kayıtlardaki değerleri ile, diğer özkaynak kalemleri tarihi maliyet değerleri ile gösterilmektedir. Bu kalemlerin tarihi değerlerinin sunum para birimine çevriminden oluşan değerleri ile yasal kayıtlardan taşınan değerleri arasındaki çevrimden oluşan farklar diğer kapsamlı gelir tablosunda yabancı para çevrim farkları olarak muhasebeleştirilir. Özet finansal tablolarda gösterilen ABD Doları tutarlar İlişikteki özet konsolide finansal tablolarda yer alan 30 Eylül 2016 ve 31 Aralık 2015 tarihleri itibarıyla hazırlanan özet konsolide finansal durum tablolarında ve 30 Eylül 2016 tarihi itibarıyla sona eren dokuz aylık ara döneme ait özet konsolide gelir tablosu ve diğer kapsamlı gelir tablosu ve konsolide nakit akış tablosunda gösterilen ABD Doları tutarlar; Şirket in 1 Temmuz 2013 tarihinden geçerli olmak üzere yapmış olduğu fonksiyonel para birimi değişikliği çerçevesinde ilgili tarihler itibarıyla TMS 21 Kur Değişimin Etkileri standardı hükümlerine göre hazırlanan konsolide finansal tabloları ifade etmektedir. İşletmenin sürekliliği Grup, özet konsolide finansal tablolarını işletmenin sürekliliği ilkesine göre hazırlamıştır. Konsolide finansal tabloların onaylanması Özet konsolide finansal tablolar, Yönetim Kurulu tarafından onaylanmış ve 20 Ekim 2016 tarihinde yayımlanması için yetki verilmiştir. Genel Kurul un finansal tabloları değiştirme yetkisi bulunmaktadır. 9
NOT 2 KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.2 Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların Düzeltilmesi Grup un özet konsolide finansal tabloları, Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) tarafından yayımlanan 2016 TMS Taksonomisi uyarınca, cari dönem finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından, mali durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere önceki dönemle karşılaştırmalı hazırlanmıştır. Finansal durum tablosu kalemlerinde yapılan sınıflamalar aşağıdaki gibidir: (Önceden (Yeniden Raporlanan) Raporlanan) (Değişim) Hesap ismi 31 Aralık 2015 31 Aralık 2015 31 Aralık 2015 Maddi Duran Varlıklar (1) 10.234.969 10.264.461 29.492 Maddi Olmayan Duran Varlıklar (1) 202.357 172.865 (29.492) (1) 31 Aralık 2015 tarihli konsolide finansal durum tablosunda "Maddi Olmayan Duran Varlıklar" içerisinde raporlanan 29.492 bin TL arama giderleri ve diğer tükenmeye tabi varlıklar "Maddi Duran Varlıklar" hesabına sınıflandırılmıştır. 2.3 Yeni ve Revize Edilmiş Finansal Raporlama Standartları 30 Eylül 2016 tarihi itibarıyla sona eren ara hesap dönemine ait özet konsolide finansal tabloların hazırlanmasında esas alınan muhasebe politikaları aşağıda özetlenen 1 Ocak 2016 tarihi itibarıyla geçerli yeni ve değiştirilmiş TFRS standartları ve TFRYK yorumları dışında önceki yılda kullanılanlar ile tutarlı olarak uygulanmıştır. 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren geçerli olan yeni standart, değişiklik ve yorumlar: - TFRS 11 Müşterek Faaliyetlerde Hisse Edinimi (Değişiklikler) TMS 16 ve TMS 38 Kabul Edilebilir Amortisman ve İtfa Yöntemlerinin Açıklığa Kavuşturulması (TMS 16 ve TMS 38 deki Değişiklikler) TMS 16 Maddi Duran Varlıklar ve TMS 41 Tarımsal Faaliyetler: Taşıyıcı Bitkiler (Değişiklikler) TMS 27 Bireysel Mali Tablolarda Özkaynak Yöntemi (TMS 27 de Değişiklik) TFRS 10 ve TMS 28: Yatırımcı İşletmenin İştirak veya İş Ortaklığına Yaptığı Varlık Satışları veya Katkıları Değişiklikler TFRS 10, TFRS 12 ve TMS 28: Yatırım İşletmeleri: Konsolidasyon İstisnasının Uygulanması (TFRS 10 ve TMS 28 de Değişiklik) TMS 1: Açıklama İnisiyatifi (TMS 1 de Değişiklik) TFRS 14 Düzenlemeye Dayalı Erteleme Hesapları Söz konusu değişikliklerin Grup un finansal durumu veya performansı üzerinde bir etkisi olmamıştır. 10
NOT 2 KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.3 Yeni ve Revize Edilmiş Finansal Raporlama Standartları (devamı) TFRS yıllık iyileştirmeler 2012-2014 dönemi KGK, TFRS Yıllık İyileştirmeler, 2012-2014 Dönemi ni yayınlamıştır. Doküman, değişikliklerin sonucu olarak değişikliğe uğrayan standartlar ve ilgili gerekçeler hariç, dört standarda beş değişiklik getirmektedir. Etkilenen standartlar ve değişikliklerin konuları aşağıdaki gibidir: TFRS 5 Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler Elden çıkarma yöntemlerindeki değişikliklerin (satış veya ortaklara dağıtım yoluyla) yeni bir plan olarak değil, eski planın devamı olarak kabul edileceğine açıklık getirilmiştir. TFRS 7 Finansal Araçlar: Açıklamalar Bir finansal varlığın devredilmesinde hizmet sözleşmelerinin değerlendirilmesine ve netleştirmeye ilişkin TFRS 7 açıklamalarının ara dönem özet finansal tablolar için zorunlu olmadığına ilişkin açıklık getirilmiştir. TMS 19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar Yüksek kaliteli kurumsal senetlerin pazar derinliğinin, borcun bulunduğu ülkede değil borcun taşındığı para biriminde değerlendirileceğine açıklık getirilmiştir. TMS 34 Ara Dönem Finansal Raporlama Gerekli ara dönem açıklamalarının ya ara dönem finansal tablolarda ya da ara dönem finansal tablolardan gönderme yapılarak sunulabileceğine açıklık getirilmiştir. Yayınlanan ama yürürlüğe girmemiş ve erken uygulamaya konulmayan standartlar: Ara dönem özet konsolide finansal tabloların onaylanma tarihi itibarıyla yayımlanmış fakat cari raporlama dönemi için henüz yürürlüğe girmemiş ve Grup tarafından erken uygulanmaya başlanmamış yeni standartlar, yorumlar ve değişiklikler aşağıdaki gibidir. Grup aksi belirtilmedikçe yeni standart ve yorumların yürürlüğe girmesinden sonra özet konsolide finansal tablolarını ve dipnotlarını etkileyecek gerekli değişiklikleri yapacaktır. TFRS 9 Finansal Araçlar Sınıflandırma ve Açıklama TFRS 15 Müşterilerle Yapılan Sözleşmelerden Doğan Hasılat Uluslararası Muhasebe Standartları Kurumu (UMSK) tarafından yayınlanmış fakat KGK tarafından yayınlanmamış yeni ve düzeltilmiş standartlar ve yorumlar: Aşağıda listelenen yeni standartlar, yorumlar ve mevcut UFRS standartlarındaki değişiklikler UMSK tarafından yayınlanmış fakat cari raporlama dönemi için henüz yürürlüğe girmemiştir. Fakat bu yeni standartlar, yorumlar ve değişiklikler henüz Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ( KGK ) tarafından TFRS ye uyarlanmamıştır/yayınlanmamıştır ve bu sebeple TFRS nin bir parçasını oluşturmazlar. Grup, özet konsolide finansal tablolarında ve dipnotlarda gerekli değişiklikleri bu standart ve yorumlar TFRS de yürürlüğe girdikten sonra yapacaktır. TFRS 10 ve TMS 28: Yatırımcı İşletmenin İştirak veya İş Ortaklığına Yaptığı Varlık Satışları veya Katkıları - Değişiklik Yıllık iyileştirmeler 2010 2012 dönemi TFRS 13 Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü Yıllık iyileştirmeler 2011 2013 dönemi UFRS 9 Finansal Araçlar Nihai Standart (2014) UFRS 16 Kiralama İşlemleri 11
NOT 2 KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.3 Yeni ve Revize Edilmiş Finansal Raporlama Standartları (devamı) Uluslararası Muhasebe Standartları Kurumu (UMSK) tarafından yayınlanmış fakat KGK tarafından yayınlanmamış yeni ve düzeltilmiş standartlar ve yorumlar (devamı): Yıllık iyileştirmeler 2011 2013 dönemi (devamı) UMS 12 Gelir Vergileri: Gerçekleşmemiş Zararlar için Ertelenmiş Vergi Varlıklarının Muhasebeleştirilmesi (Değişiklikler) UMS 7 Nakit Akış Tabloları (Değişiklikler) UMS 2 Hisse Bazlı Ödeme İşlemlerinin Sınıflandırma ve Ölçümü (Değişiklikler) UFRS 4 Sigorta Sözleşmeleri (Değişiklikler) Söz konusu değişikliklerin Grup un finansal durumu veya performansı üzerinde etkileri değerlendirilmektedir. 2.4 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti 30 Eylül 2016 tarihinde sona eren dokuz aylık ara döneme ait özet konsolide finansal tablolar, TMS nin ara dönem finansal tabloların hazırlanmasına yönelik TMS 34 standardına uygun olarak hazırlanmıştır. Ayrıca, 30 Eylül 2016 tarihinde sona eren dokuz aylık ara döneme ait özet konsolide finansal tablolar 31 Aralık 2015 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında uygulanan muhasebe politikalarıyla tutarlı olan muhasebe politikalarının uygulanması suretiyle hazırlanmıştır. Dolayısıyla, bu ara dönem özet konsolide finansal tablolar, 31 Aralık 2015 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolar ile birlikte değerlendirilmelidir. 30 Eylül 2016 tarihi itibarıyla konsolidasyona tabi tutulan bağlı ortaklıkların oy hakları ve etkin ortaklık oranları 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla raporlanan oranlardan herhangi bir değişiklik göstermemiştir. 2.5 Muhasebe Politikaları ve Tahminlerindeki Değişiklikler ve Hatalar Yeni bir standardın ilk kez uygulanmasından kaynaklanan muhasebe politikası değişiklikleri, şayet varsa, geçiş hükümlerine uygun olarak geriye veya ileriye dönük olarak uygulanmaktadır. Herhangi bir geçiş hükmünün yer almadığı değişiklikler, muhasebe politikasında isteğe bağlı yapılan önemli değişiklikler veya tespit edilen muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanmakta ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenmektedir. Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde, hem de ileriye yönelik olarak uygulanır. 30 Eylül 2016 tarihi itibarıyla hazırlanan özet konsolide finansal tablolar için kullanılan muhasebe politika, tahmin ve varsayımlarında 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla hazırlanan konsolide finansal tablolara kıyasla herhangi bir değişiklik olmamıştır. 2.6 Bölümlere Göre Raporlama Grup un İskenderun ve Ereğli deki operasyonları coğrafi işletme bölümü olarak tanımlanmaktadır. Ancak ürünlerin ve üretim süreçlerinin niteliği, ürün ve hizmetleri için müşteri türü ve ürünlerini dağıtmak veya hizmetlerini sunmak üzere kullandıkları yöntemler dikkate alındığında bölümler benzer ekonomik özelliklere sahip tek bir faaliyet bölümü olarak birleştirilmiştir. 12
NOT 3 İLİŞKİLİ TARAFLAR AÇIKLAMALARI Grup un ana ortağı ATAER Holding A.Ş. dir. Nihai Ana Ortağı ise Ordu Yardımlaşma Kurumu dur (Not 1). Grup ile Grup un ilişkili tarafları olan bağlı ortaklıkları arasında gerçekleşen işlemler konsolidasyon sırasında elimine edildiklerinden bu notta açıklanmamıştır. Grup ile diğer ilişkili taraflar arasındaki işlemlerin detayları aşağıda açıklanmıştır. İlişkili taraflardan ticari alacaklar (kısa vadeli) 30 Eylül 31 Aralık 2016 2015 Oyak Renault Otomobil Fab. A.Ş. (2) 19.214 30.868 Bolu Çimento Sanayi A.Ş. (1) 7.015 6.060 Adana Çimento Sanayi T.A.Ş. (1) 6.118 6.068 Diğer 1.242 134 33.589 43.130 İlişkili taraflardan ticari alacaklar genellikle demir, çelik ve yan ürün satış işlemlerinden kaynaklanmaktadır. İlişkili taraflara ticari borçlar (kısa vadeli) 30 Eylül 31 Aralık 2016 2015 Omsan Lojistik A.Ş. (1) 6.172 6.286 Omsan Denizcilik A.Ş. (1) 2.642 6.162 Oyak Pazarlama Hizmet ve Turizm A.Ş. (1) 5.915 8.954 Oyak Savunma ve Güvenlik Sistemleri A.Ş. (1) 3.218 3.542 Diğer 1.742 1.686 19.689 26.630 İlişkili taraflara olan ticari borçlar genellikle hizmet alım işlemlerinden doğmaktadır. İlişkili taraflara önemli satışlar 1 Ocak 1 Ocak 30 Eylül 2016 30 Eylül 2015 Oyak Renault Otomobil Fab. A.Ş. (2) 99.073 107.298 Adana Çimento Sanayi T.A.Ş. (1) 12.192 14.530 Bolu Çimento Sanayi A.Ş. (1) 10.689 14.331 Aslan Çimento A.Ş. (1) 1.424 1.031 Diğer 2.241 2.803 125.619 139.993 İlişkili taraflara olan önemli satışlar genellikle demir, çelik ve yan ürün satış işlemlerinden kaynaklanmaktadır. 1) (2) Ana ortaklığın bağlı ortaklığı Ana ortaklığın müşterek yönetime tabi ortaklığı 13
NOT 3 İLİŞKİLİ TARAFLAR AÇIKLAMALARI (devamı) İlişkili taraflardan önemli alımlar 1 Ocak 1 Ocak 30 Eylül 2016 30 Eylül 2015 Omsan Denizcilik A.Ş. (1) 61.544 52.526 Oyak Pazarlama Hizmet ve Turizm A.Ş. (1) 46.098 44.464 Omsan Lojistik A.Ş. (1) 44.725 25.384 Oyak Savunma ve Güvenlik Sistemleri A.Ş. (1) 23.812 21.703 Omsan Logistica SRL (1) 6.425 6.333 Diğer 9.758 7.678 192.362 158.088 İlişkili taraflardan olan alımlar genellikle hizmet alım işlemlerinden kaynaklanmaktadır. 1) Ana ortaklığın bağlı ortaklığı İlişkili taraflarla yapılan işlemlerin şart ve koşulları: Dönem sonu itibarıyla mevcut bakiyeler teminatsız ve ödemeleri nakit bazlıdır. 30 Eylül 2016 tarihinde sona eren dokuz aylık ara dönemde, Grup ilişkili taraflardan alacaklarına ilişkin herhangi bir şüpheli alacak karşılığı ayırmamıştır (31 Aralık 2015: Yoktur). Üst düzey yöneticilere sağlanan maaş, prim ve benzeri faydalar: 30 Eylül 2016 tarihinde sona eren dokuz aylık ara dönemde Grup un üst düzey yöneticilerine tamamı kısa vadeli olarak sağladığı maaş, prim ve benzeri diğer faydaların toplam tutarı 19.342 bin TL dir (30 Eylül 2015: 18.828 bin TL). NOT 4 STOKLAR Bilanço tarihi itibarıyla Grup un stoklarının detayı aşağıdaki gibidir: 30 Eylül 31 Aralık 2016 2015 İlk madde ve malzeme 594.090 730.302 Yarı mamuller 473.304 473.829 Mamuller 1.020.913 890.682 Yedek parçalar 668.437 603.435 Yoldaki mallar 433.695 409.524 Diğer stoklar 289.637 298.551 Stok değer düşüş karşılığı (-) (169.316) (168.433) 3.310.760 3.237.890 14
NOT 4 STOKLAR (devamı) Stok değer düşüş karşılığı hareketleri: 15 1 Ocak 1 Ocak 30 Eylül 2016 30 Eylül 2015 Açılış bakiyesi 168.433 111.752 Dönem içinde ayrılan karşılık 28.477 25.475 Konusu kalmayan karşılık (-) (32.659) (9.012) Çevrim farkı 5.065 36.997 Kapanış bakiyesi 169.316 165.212 Grup mamul, yarı mamul ve ilk madde ve malzeme stoklarında net gerçekleşebilir değerinin maliyetten düşük kaldığı veya uzun süredir hareket görmeyen stok kalemleri için yapılan yaşlandırma raporları çerçevesinde kullanılabilir olmadığını değerlendirdiği stoklar için stok değer düşüklüğü karşılığı ayırmaktadır. Dönem içerisinde ayrılan ve konusu kalmayan karşılık satılan malın maliyetinde muhasebeleştirilmiştir (Not 12). NOT 5 MADDİ VE MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR 1 Ocak 2016 30 Eylül 2016 ve 1 Ocak 2015 30 Eylül 2015 tarihlerine ait maddi duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir: 30 Eylül 30 Eylül 2016 2015 1 Ocak açılış bakiyesi Maliyet değeri 24.664.476 19.371.670 Birikmiş amortisman (14.400.015) (11.139.097) Net kayıtlı değer 10.264.461 8.232.573 Dönem başı net kayıtlı değer 10.264.461 8.232.573 Girişler (*) 353.106 329.986 Çıkışlar (-) (6.283) (12.167) Maliyet değeri (16.823) (62.254) Birikmiş amortisman 10.540 50.087 Maddi olmayan duran varlıklara transferler (3.889) (3.549) Yatırım amaçlı gayrimenkullere transferler (**) (6.720) - Yabancı para çevrim farkları 308.170 2.534.423 Maliyet değeri çevrim farkları 744.791 5.937.356 Birikmiş amortisman çevrim farkları (436.621) (3.402.933) Cari dönem amortismanı (-) (465.018) (408.198) Dönem sonu net kayıtlı değer 10.443.827 10.673.068 Dönem sonu itibarıyla Maliyet değeri 25.734.941 25.573.209 Birikmiş amortisman (15.291.114) (14.900.141) Net kayıtlı değer 10.443.827 10.673.068 (*) Cari dönemde aktifleştirilen finansman gideri 3.956 bin TL dir (30 Eylül 2015 tarihinde sona eren dokuz aylık ara döneme ait aktifleştirilen finansman gideri: 388 bin TL).
NOT 5 MADDİ VE MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR (devamı) (**) Erdemir Çelik Servis Merkezi San. ve Tic. A.Ş. nin Kırıkkale de bulunan arsa ve arazilerinin değerlendirilmesi hakkında 18 Nisan 2016 tarihli Yönetim Kurulu Toplantısı nda alınan karar neticesinde söz konusu arsa ve araziler yatırım amaçlı gayrimenkullere sınıflandırılmıştır. Bilanço tarihi itibarıyla Grup un maddi duran varlıkları üzerinde herhangi bir ipotek veya teminat bulunmamaktadır (30 Eylül 2015: Yoktur). 1 Ocak 2016 30 Eylül 2016 ve 1 Ocak 2015 30 Eylül 2015 tarihlerine ait maddi olmayan duran varlık hareketleri aşağıdaki gibidir: 30 Eylül 30 Eylül 2016 2015 1 Ocak açılış bakiyesi Maliyet değeri 348.133 262.231 Birikmiş amortisman (175.268) (126.888) Net kayıtlı değer 172.865 135.343 Dönem başı net kayıtlı değer 172.865 135.343 Girişler 1.915 3.370 Çıkışlar (-) - (2.228) Maliyet değeri - (4.263) Birikmiş amortisman - 2.035 Maddi duran varlıklardan transferler 3.889 3.549 Yabancı para çevrim farkları 5.004 40.777 Maliyet değeri çevrim farkları 10.573 75.157 Birikmiş amortisman çevrim farkları (5.569) (34.380) Cari dönem amortismanı (-) (14.314) (11.640) Dönem sonu net kayıtlı değer 169.359 169.171 Dönem sonu itibarıyla Maliyet değeri 364.510 340.044 Birikmiş amortisman (195.151) (170.873) Net kayıtlı değer 169.359 169.171 Bilanço tarihi itibarıyla Grup un maddi olmayan duran varlıkları üzerinde herhangi bir ipotek veya teminat bulunmamaktadır (30 Eylül 2015: Yoktur). Maddi ve maddi olmayan duran varlıklara ilişkin amortisman ve itfa giderlerinin dağılımı aşağıdaki gibidir: 30 Eylül 30 Eylül 2016 2015 Üretim ile ilişkilendirilen 452.331 398.308 Genel yönetim giderleri 10.831 7.347 Pazarlama giderleri 15.192 13.629 Araştırma ve geliştirme giderleri 978 554 479.332 419.838 16
NOT 6 BORÇLANMALAR Bilanço tarihi itibarıyla Grup un borçlanmaların detayı aşağıdaki gibidir: 30 Eylül 31 Aralık 2016 2015 Kısa vadeli borçlanmalar 763.179 24.286 Uzun vadeli finansal borçlanmaların kısa vadeli kısımları 1.018.927 1.047.256 Toplam kısa vadeli borçlanmalar 1.782.106 1.071.542 Uzun vadeli borçlanmalar 1.547.240 1.904.361 Toplam uzun vadeli borçlanmalar 1.547.240 1.904.361 3.329.346 2.975.903 30 Eylül 2016 itibarıyla kredilerin faiz ve döviz türü ve ağırlıklı ortalama faiz oranına göre dağılımı aşağıdaki gibidir: Faiz Türü Döviz Türü Ağırlıklı Ortalama Etkin Faiz Oranı (%) Kısa Vadeli Kısım Uzun Vadeli Kısım 30 Eylül 2016 Faizsiz Türk Lirası - 37.712-37.712 Sabit Türk Lirası 12,45 14.576-14.576 Sabit ABD Doları 2,19 445.447 95.543 540.990 Sabit Avro 2,84 5.361 79.642 85.003 Değişken ABD Doları Libor+1,84 1.133.709 1.009.580 2.143.289 Değişken Avro Euribor+1,5 108.324 343.944 452.268 Değişken Japon Yeni JPY Libor+0,22 36.977 18.531 55.508 1.782.106 1.547.240 3.329.346 31 Aralık 2015 itibarıyla kredilerin faiz ve döviz türü ve ağırlıklı ortalama faiz oranına göre dağılımı aşağıdaki gibidir: Faiz Türü Döviz Türü Ağırlıklı Ortalama Etkin Faiz Oranı (%) Kısa Vadeli Kısım Uzun Vadeli Kısım 31 Aralık 2015 Faizsiz Türk Lirası - 24.286-24.286 Sabit Türk Lirası 9,26 170.482 12.865 183.347 Sabit ABD Doları 3,99 22.925 52.523 75.448 Sabit Avro 3,27 2.422 46.725 49.147 Değişken ABD Doları Libor+2,03 717.249 1.619.418 2.336.667 Değişken Avro Euribor+0,5 103.824 143.919 247.743 Değişken Japon Yeni JPY Libor+0,22 30.354 28.911 59.265 1.071.542 1.904.361 2.975.903 17
NOT 6 BORÇLANMALAR (devamı) Kredi geri ödemelerinin vadelerine göre dağılımı aşağıdaki gibidir: 30 Eylül 31 Aralık 2016 2015 1 yıl içerisinde 1.782.106 1.071.542 1 2 yıl arası 571.088 921.923 2 3 yıl arası 410.943 488.184 3 4 yıl arası 349.960 328.902 4 5 yıl arası 146.718 163.914 5 yıl ve üzeri 68.531 1.438 3.329.346 2.975.903 NOT 7 KARŞILIKLAR Grup un kısa vadeli karşılıkları aşağıdaki gibidir: 30 Eylül 31 Aralık 2016 2015 Dava karşılıkları 97.798 88.280 Uzun vadeli kontrat fesih bedeli karşılığı - 218.070 Engelli istihdamı eksikliği nedeniyle ayrılan ceza karşılığı 6.456 5.434 Maden sahası devlet hakkı için ayrılan karşılık 1.731 2.589 Ecrimisil karşılığı 12.533 122.634 118.518 437.007 18
NOT 7 KARŞILIKLAR (devamı) Borç karşılıklarının hareketleri aşağıdaki gibidir: Dönem 1 Ocak içerisindeki Konusu 30 Eylül 2016 artış Ödenen kalmayan Çevrim farkı 2016 Dava karşılıkları 88.280 24.786 (5.898) (11.554) 2.184 97.798 Uzun vadeli kontrat fesih bedeli karşılığı 218.070 - (219.983) - 1.913 - Engelli istihdamı eksikliği nedeniyle ayrılan ceza karşılığı 5.434 2.969 (612) (1.340) 5 6.456 Maden sahası devlet hakkı için ayrılan karşılık 2.589 1.731 (2.589) - - 1.731 Ecrimisil karşılığı 122.634 12.625 (61.716) (61.981) 971 12.533 437.007 42.111 (290.798) (74.875) 5.073 118.518 Dönem 1 Ocak içerisindeki Konusu 30 Eylül 2015 artış Ödenen kalmayan Çevrim farkı 2015 Dava karşılıkları 102.234 20.835 (6.820) (23.071) 19.062 112.240 Engelli istihdamı eksikliği nedeniyle ayrılan ceza karşılığı 5.223 3.205 (3.118) (1.009) 78 4.379 Maden sahası devlet hakkı için ayrılan karşılık 4.484 2.094 (3.598) (886) - 2.094 Sivil savunma fonu karşılığı 10.099 263 - - 3 10.365 Ecrimisil karşılığı 112.488 7.503 - - 85 120.076 234.528 33.900 (13.536) (24.966) 19.228 249.154 19
NOT 7 KARŞILIKLAR (devamı) Dava karşılıkları 30 Eylül 2016 ve 31 Aralık 2015 tarihleri itibarıyla Grup tarafından ve Grup aleyhine açılan davaların tutarları aşağıdadır: 30 Eylül 31 Aralık 2016 2015 Grup tarafından açılan davalar 475.363 474.468 Grup tarafından açılan davalar için ayrılan karşılıklar 65.748 54.849 Grup tarafından açılan davalar için ayrılan karşılıklar, şüpheli ticari alacakları için ayrılan karşılıkları ifade etmektedir. 30 Eylül 31 Aralık 2016 2015 Grup a karşı açılan davalar 308.453 293.156 Grup a karşı açılan davalar için ayrılan karşılıklar 97.798 210.914 Şirket, 31 Mart 2005, 30 Haziran 2005 ve 30 Eylül 2005 tarihli ara dönem konsolide finansal tablolarını SPK nın bugün yürürlükte olmayan SPK nın, Seri XI, No: 25 sayılı Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ ine göre hazırlamış; 31 Aralık 2005 tarihli konsolide finansal tablolarını ise, aynı Tebliğ in 726 ıncı ve Geçici 1 inci maddeleri ile SPK nın 7 Mart 2006 tarih ve SPK.017/83-3483 sayılı, Şirket yönetimine gönderdiği yazısına istinaden Uluslararası Finansal Raporlama Standartları na göre hazırlamıştır. SPK nın, Seri XI, No: 25 sayılı Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ i ile bu Tebliğ e ek ve Tebliğ de değişiklikler yapan tebliğler, 1 Ocak 2005 tarihinden sonra sona eren ilk ara dönem konsolide finansal tablolardan geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiştir. SPK, 5 Mayıs 2006 tarih ve 21/526 sayılı kararı ile; Şirket in dönem içerisinde kullandığı muhasebe standardı setini (Seri: XI, No: 25) dönem sonunda değiştirmesinin 31 Aralık 2005 tarihli (UFRS) konsolide mali tablolarda geçmiş yıllara ilave edilen negatif şerefiye gelirinin 2005 yılı net karında 152.330 bin TL azalışa neden olduğunu belirterek, 31 Aralık 2005 tarihli konsolide finansal tabloların yıl içinde uygulanan muhasebe standardı setine göre yeniden düzenlenip, ilan edilmesini ve ivedilikle Şirket Genel Kurulu nun onayına sunulmasını istemiştir. Şirket, bu karara karşı Ankara 11 inci İdare Mahkemesi nde bir iptal davası açmıştır (E.2006/1396). Dava, 29 Mart 2007 tarihinde reddedilmiş, Şirket, ret kararını, 11 Ekim 2007 tarihinde temyiz etmiştir. Danıştay 13. Dairesi 12 Mayıs 2010 tarihinde temyiz talebini de reddetmiş; Şirket bu ret kararına karşı da, 2 Eylül 2010 tarihinde karar düzeltme yoluna başvurmuştur. Danıştay 13. Dairesi 6 Haziran 2012 tarih ve 2010/4196 Esas, 2012/1499 sayılı kararı ile karar düzeltme talebi reddedilmiştir. Bu, karar Şirket avukatlarına 16 Temmuz 2012 tarihinde tebliğ edilmiştir. 20
NOT 7 KARŞILIKLAR (devamı) Dava karşılıkları (devamı) Şirket in Seri XI, No: 25 sayılı Tebliğ in mali tablolarda UFRS kullanılmasına müsaade eden 726 ıncı ve Geçici 1 inci maddeleri, 2005 yılı konsolide finansal tablolarında UFRS nin uygulanabileceğine dair, SPK nın, kendisine verdiği 7 Mart 2006 tarih ve SPK.0.17/83-3483 sayılı bir izin bulunması ve bu konuda açılmış davaların henüz esastan karara bağlanmamış olması gerekçeleriyle, SPK nın talebini yerine getirmemesi üzerine, SPK, 15 Ağustos 2006 tarihinde, Şirket in UFRS ye göre hazırlamış olduğu 31 Aralık 2005 tarihli konsolide finansal tablolarını, geçmiş yıllar karlarına ilave edilen 152.330 bin TL tutarındaki negatif şerefiye gelirini 2005 yılı dönem karına ilave etmek suretiyle, re sen yeniden düzenlemiş ve İMKB bülteninde yayımlatmıştır. Şirket, 10 Ekim 2006 tarihinde bu işleme karşı ayrı bir iptal davası açmıştır. Ankara 11. İdare Mahkemesi, 25 Haziran 2007 tarihinde davayı reddetmiştir. Şirket, ret kararını, 11 Ekim 2007 tarihinde temyiz etmiş; Danıştay 13. Dairesi 12 Mayıs 2010 tarihinde temyiz talebini kabul ederek ret kararını bozmuştur. SPK, bozma kararına karşı, 6 Eylül 2010 tarihinde, karar tashihi yoluna müracaat etmiştir. Danıştay 13. Dairesi, 30 Mayıs 2012 tarih ve E. 2010/4405; K. 2012/1352 sayılı kararı ile, SPK nın karar düzeltme talebini kabul ederek, önceki bozma kararını oyçokluğu ile değiştirmiş ve yerel mahkeme kararını onamıştır. Karar, Şirket avukatlarına 20 Temmuz 2012 tarihinde tebliğ edilmiştir. Şirket, konsolide finansal tablolarını UFRS ye göre hazırlamaya 31 Aralık 2005 tarihinden sonra başlasa idi, UFRS 1 Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarının İlk Uygulaması standardına göre karşılaştırmalı konsolide finansal tablolarını da, UFRS ye göre hazırlayacağından ve UFRS 3 İşletme Birleşmeleri standardına göre negatif şerefiye, 1 Ocak 2005 tarihi itibarıyla açılış geçmiş yıl karlarına doğrudan transfer edilerek konsolide gelir tablosu ile ilişkilendirilmeyeceğinden, konsolide finansal tablolarda yer alan, 30 Eylül 2016 ve 30 Eylül 2015 tarihlerinde sona eren dönemlere ait net dönem karları yukarıdaki paragraflarda açıklanan hususlardan etkilenmeyecektir. Şirket, 30 Mart 2006 tarihinde yaptığı Olağan Genel Kurul Toplantısı nda, UFRS ye göre hazırlanmış olan 31 Aralık 2005 tarihli konsolide finansal tablolara göre kar dağıtmaya karar vermiştir. Yaptığı özelleştirme işlemi neticesinde ATAER Holding A.Ş. ye devrettiği Şirket hisselerinin bir tanesi üzerinde intifa hakkına sahip olan Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB), 1 Mayıs 2006 tarihinde Ankara 3. Ticaret Mahkemesi nde, kar dağıtımına ilişkin bu Genel Kurul Kararı nın iptalini ve kendisine eksik ödendiğini iddia ettiği 35.673 bin TL tutarındaki kar payının tahsilini talep etmiştir (E.2006/218). Mahkeme 23 Ekim 2008 tarihinde davayı reddetmiş; ÖİB, 7 Ocak 2009 tarihinde ret kararını temyiz etmiştir. Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, 30 Kasım 2010 tarihinde ret kararını bozmuş; bu kez Şirket, 18 Şubat 2011 tarihinde bozma kararına karşı karar tashihi yoluna müracaat etmiştir. Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 14 Temmuz 2011 tarihinde Şirket in karar tashihi talebini reddetmiştir. Dosya yeniden Ankara Asliye 3. Ticaret Mahkemesi ne gönderilmiştir. 26 Haziran 2015 tarihinde yapılan duruşmada davanın reddine karar verilmiştir. Dava temyiz aşamasındadır. Şirket, yukarıdaki gerekçelerle, 31 Aralık 2005 tarihinde sona eren yıla ait net dönem karının yukarıda bahsedilen davalar nedeniyle değişmesi hususunun 30 Eylül 2016 ve 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla sunulan konsolide finansal tablolarında etkisi olmayacağını düşünmektedir. Şirket in Enerjia Metal Maden Sanayi ve Ticaret A.Ş. ( Enerjia ) ile arasındaki 2 Temmuz 2009 tarihli, 69187 sayılı İhracat Protokolü ve Erdemir-Enerjia 69187 No.lu İhracat Protokolü ne İlave Şartlar çerçevesinde, Enerjia tarafından Şirket e karşı iflas yoluyla takip başlatılmıştır. Takibe itiraz edilmiş; Enerjia bu kez, itirazın kaldırılması için Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi'nde 27 Mart 2010 tarihinde 68.312.520 ABD Doları alacağı olduğu iddiası ile Şirket e karşı bir iflas davası açmıştır (E. 2010/259). Dava, 23 Haziran 2011 tarihinde reddedilmiş; Şirket in lehine sonuçlanmıştır. 21