TANIM Doğal deri, suni deri, kadife, keten vb. malzemelerden yapılan valiz, çanta, kemer, cüzdan anahtarlık gibi küçük aksesuar ürünlerin kalıplarını modaya ve ihtiyaca göre tasarlayan ve üretimini yapabilen kişidir. A- GÖREVLER KULLANILAN, ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN - Hazırlanacak model için hazırlık yapar, - Ürün tasarımı için teknik çizim yapar, - Müşterilerin beklentilerini belirleyerek saraciye ürün model tasarımı yapar - Saraciye ürünlere ait model çıkarır, - Değişik yaş ve cinsiyetteki kişiler için model araştırır, - Kullanılacak malzemeyi belirler, - Saraciye ürünlerine kalıp çıkarır, - Kesim yapar, - Numune ürünün prototipini hazırlar, - Numune ürünü hazırlatır ve kalıpları kontrol ederek seri üretim veya seri kesime iletir, - Üretim aşamasındaki hızı ve akışı sağlayarak, işin kalitesini kontrol eder, - Modeli yapılacak malzemelerin maliyetini hesaplar, - Mesleki gelişime ilişkin faaliyetleri yürütür. - Doğal Deri, Suni Deri, Astarlık Kumaş, Kadife, Keten, - Bilgisayarda Çizim ve Tasarım Programları ( Kalıp Yapımı İle İlgili 2 Boyutlu Bilgisayar Programları), - Kesim Bıçağı, Masat, Çeşitli Aksesuarlar, Toka, - Makas, Çelik Cetvel, Üçgen Eğe, - Resim Kalemleri, Rolet, Gümüş Kalem, Çarklı Zımba, - Saraciye Bölümünde Kullanılan Makineler, - Model Mukavvası, Kesim Presi, - Pergel, Çalışma Tezgahı, Evrak Dosyası, - Kesim Lastiği, İş Önlüğü, Kalem, - Stampa Kartonu, Mukavva, Sünger, İplik, Sırım, Yapıştırıcı, yapıştırıcı kutusu, Fırça, Mermer, - Saraciye Bölümünde Kullanılan Makineler (Montaj Makinesi, Saraç Makinesi, Basma Makinesi, Desen Basma Makinesi, Kesim Presesi, Zımba Makinesi), KONYA A.1.1.2014/I
B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ GENEL ÖZELLİKLER Saraciye Modelisti olmak isteyenlerin; - Araştırmacı ve yaratıcı, - Estetik bakış açısına sahip ve yenilikçi, - Renk ve şekil algılama yeteneği gelişmiş, - Nesneleri zihninde canlandırabilme yeteneği gelişmiş, - Malzeme ve ürün bilgisine sahip, - Ayrıntıya dikkat edebilen, - Titiz ve düzenli olarak çalışabilen, - İletişim kurma becerisine sahip, - Paylaşımcı, eğitici ve öğretici özelliği kazanabilecek kimseler olmaları gerekir. C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI Saraciye Modelistleri; valiz, çanta, kemer, cüzdan, av ve spor malzemeleri, müzik alet kutuları, hediyelik eşya vb. üreten atölye ve fabrikalarda, genellikle iyi aydınlatılmış sessiz ve sakin kapalı büro ortamlarında çalışırlar. Çalışılan işyerinin özelliğine bağlı olarak meslek elemanlarının bireysel veya ekip halinde çalışmaları söz konusu olabilmektedir. Üretim aşamasında ise çalışma ortamında kimyasal madde ve rahatsız edici kokular yoğun olarak bulunabilmektedir. Çalışma ortamında bulunan kimyasal maddelerden ve ortamdan astım, bronşit, alerji vb. rahatsızlıkları olanlar olumsuz etkilenebilmektedir. Çalışırken yöneticilerle, saraciye üretim teknisyenleriyle, işçilerle ve meslektaşlarıyla iletişim halindedirler. KONYA B-C.1.1.2014/I
D- MESLEK EĞİTİMİ MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER Mesleğin eğitimi; mesleki ve teknik ortaöğretim okul/kurumlarının Ayakkabı ve Saraciye Teknolojisi alanı Saraciye Modelistliği dalında verilmektedir. Yeterli sayıda müracaat olması durumunda mesleki eğitim merkezlerinde de Ayakkabı ve Saraciye Teknolojisi alanı Saraciye Modelistliği dalında mesleğin eğitimi verilmektedir. MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI - Ortaokulu tamamlamış olmak, - Milli Eğitim Bakanlığınca okul türlerine ve alan/dala göre belirlenen giriş koşullarını taşımak. EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA - Mesleğin eğitim süresi 4 yıldır. - Ortak genel kültür dersleri 9. sınıfta verilmekte olup yıl sonunda öğrenci alanını belirler. - Alanda yer alan tüm dallara yönelik ortak yeterlikleri kazandıran dersler ağırlıklı olarak 10. sınıfta verilmektedir. - 10. sınıfın sonunda, bölgesel ve sektörel ihtiyaçlar, okulun donanımı, öğretmen ve fizikî kapasitesi ile öğrencilerin ilgi ve istekleri de dikkate alınarak dal seçimi yapılmaktadır. - Dala ait yeterlikleri içeren dersler 11. ve 12. sınıfta verilmektedir. Mesleki eğitim, okulda teorik/uygulamalı, işletme ve atölye ortamlarında ise uygulamalı olarak verilmektedir. Meslek eğitimini bitirenler meslek lisesi diploması verilmektedir. Ayrıca; 3308 sayılı kanunda belirtilen hükümler doğrultusunda, ustalık belgesinin yetki ve sorumluluklarını taşıyan mesleklerinde bağımsız işyeri açma belgesi de verilmektedir. KONYA D 1.1 2014/I
E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI Saraciye ürünleri, günlük yaşantımızın her alanında yaygın olarak kullanılan, tüketiciye yönelik nihai ürünlerdir. Aynı zamanda giysinin tamamlayıcı aksesuarı olması nedeniyle moda eğilimlerinden etkilenmekte olup tüketimi cazip kılınabilmektedir. Ürün yelpazesinin genişliği ve daha çok el işlemeciliğine dayalı bir sektör özelliğinde olması sektörün küçük ve çok sayıda firmadan oluşmasına neden olmuştur. Meslek elemanları; ayakkabı üretim atölye ve fabrikaları, ayakkabı yan sanayi fabrikaları, saraciye, çanta, kemer, cüzdan üretim atölye ve fabrikalarında, deri aksesuar üretim işletmeleri ile moda ve tasarım merkezlerinde çalışabilirler. Bunun yanı sıra yeterli sermaye ve deneyime sahip meslek mensupları kendi işyerlerini açabilirler. Saraciye sektöründeki işletme ve işgücü yoğunluğu öncelikli olarak İstanbul da kümelenmiştir. İzmir, Ankara, Adana, Gaziantep, Bursa, Konya gibi büyük şehirlerde de işletmeler bulunmaktadır. Saraciye sektörü deri, tekstil, metal plastik gibi birçok diğer alanlarla etkileşim içindedir. F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ EĞİTİM SÜRESİNCE - 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu gereğince, asgari ücretin net tutarının yirmi ve üzerinde personel çalıştıran işyerlerinde yüzde 30 undan, yirmiden az personel çalıştıran işyerlerinde yüzde 15 inden aşağı olmamak üzere ücret verilir. - Eğitim gören öğrencilerin iş kazası ve meslek hastalıkları ile ilgili sigorta primleri devletçe karşılanır. - Öğrenciler, mesleki eğitim yaptıkları işletmelerin sosyal imkânlarından faydalanır. EĞİTİM SONRASI - Eğitim tamamlandıktan sonra aylık kazanç asgari ücretin 2 katı veya daha fazla olmaktadır. Toplu iş sözleşmesinin uygulandığı işyerlerinde ise ücret toplu iş sözleşmesine göre belirlenmektedir. - Özel sektörde çalışanların ücretleri ise anlaşmaya göre belirlenmekte olup, çalışan sektöre ve meslekteki deneyimlerine göre değişiklik göstermektedir. - Kendi işini kuranlarda kazanç daha yükselmekte ancak değişkenlik göstermektedir. KONYA E-F 1.1 2014/I
G- MESLEKTE İLERLEME MESLEKİ EĞİTİMDE İLERLEME Meslek liselerinin Ayakkabı ve Saraciye Teknolojisi alanı, Saraciye Modelistliği dalından mezun olanlar istedikleri takdirde ÖSYM Kılavuzlarında belirtilen ön lisans programlarına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Ayrıca mezunlar, yükseköğretime giriş sınavlarında başarılı oldukları takdirde, ÖSYM Kılavuzlarında belirtilen programlara yerleştirilebilirler. İŞ HAYATINDA İLERLEME - İşletmelerde işe başlayanlar belirli bir deneyimden sonra, işletmenin büyüklüğüne ve yapısına göre ar-ge yöneticiliği, üretim müdürlüğü gibi görevlere gelebilirler. BENZER MESLEKLER - Moda Tasarım Teknisyeni - Deri Hazır Giyim Teknisyeni - Deri Teknisyeni KONYA G.1.1 2014/I
H- EK BİLGİLER GÖREV I- KAYNAKÇA İ- AYRINTILI BİLGİ İÇİN - İş organizasyonu yapar, - Çevre koruma önlemleri alır, - İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin faaliyetleri uygular, - Kalite Yönetim Sistemi kurallarına uygun çalışır, - Mesleki gelişim faaliyetlerinde bulunur. - Meslek Elemanları ve Öğreticiler, - İSO / İstanbul Sanayi Odası Kitabı, Deri ve Deri Ürünleri Raporu, - Deri Tanıtım Grubu Raporu, İstanbul-2006 - İskilip Greyder Fabrikası Saraciye ve Tasarım Bölümü - Milli Eğitim Bakanlığı MEGEP(Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi) Ayakkabı ve Saraciye Teknolojisi Alanı, Ankara, 2007 - Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) Üyesi Kuruluşlar. - İlgili eğitim kurumları, - Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr - Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/ - Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi http://osym.gov.tr/ - Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi Bulunan Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri/Hizmet Merkezleri Bu dosya; meslek seçme aşamasında olan gençleri bilgilendirme amaçlı olup, meslek mensupları, işyerleri, mesleğin eğitim yerleri ve meslek odalarından bilgi alınarak oluşturulmuştur. ANKARA H-I-İ 1.1 2014/1