İZMİR TİCARET ODASI VİETNAM ÜLKE PROFİLİ Hazırlayan: Ahmet Toprak Uluslararası İlişkiler Müdürlüğü Ağustos 2016
GENEL BİLGİLER Ülke adı: Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti Yönetim biçimi: Komünist Devlet Başkent: Hanoi Nüfus: 94,348,835 (2015 tahmini) Dil: Vietnamca (Resmi Dil), İngilizce, Fransızca, Çince Din: Hiçbir dine mensup olmayan %81.8, Budist (%7,9), Katolik (%6.6) (2009) Devlet Başkanı: Tran Dai Quang (02 Nisan 2016) Hükümet Başkanı: Başbakan Nguyen Xuan Phuc (7 Nisan 2016) Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi: Tuan Pham Anh (30 Eylül 2015) T.C. Hanoi Büyükelçisi: Akif Ayhan TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELER GSYİH: 193,6 milyar dolar (2015 Tahmini) Kişi Başına Düşen Milli Gelir: 10.000 Dolar Büyüme: % 6,1 (2016 Tahmini) Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): % 0,9 (2015 Tahmini) İş gücü: 54,93 Milyon (2015 Tahmini) İşsizlik oranı: % 3 (2015 Tahmini) Kaynak: CIA World Fact Book T.C. Ekonomi Bakanlığı Vietnam ın 2001 yılında Güney Doğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN) Serbest Ticaret Anlaşması na katılımı ve 2007 yılında Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) üyesi olmasıyla, ülkenin ekonomik ve ticari rejiminde önemli değişikliklere neden olmuştur. DTÖ üyeliği, Vietnam ın dış ticaret sisteminin daha liberalleşmesine, dış pazarlara giriş imkânlarının kolaylaşmasına ve bu sayede özellikle tekstil ve hazır giyim ihracatının artmasına neden olmuştur. Global finans kriz sonrasında Vietnam ekonomisi 2010 yılında %6,8 oranında büyüyerek bölgesinde en yüksek büyüme oranına sahip ülkelerden biri olmuştur. 2008 yılındaki % 6,18 oranındaki büyümeye nazaran bir düşüş meydana gelmişse de, hükümetin 2009 yılı için tahmin
ettiği %5 lik hedef aşılmıştır. 2010 yılında %6,8 lik bir büyüme oranı yakalanmıştır ve bu oran 2011 de %5,9 olarak gerçekleşmiştir. 2014 yılında %5,9 büyürken, 2015 yılında %6 büyümüştür. Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı DIŞ TİCARET (milyar $) Yıllar İhracatı İthalatı 2010 72,27 79,95 2011 96,91 97,36 2012 114 114,3 2013 132,1 123,4 2014 150,2 138,1 2015 158,7 150,4 Kaynak: CIA World Fact Book Başlıca İhracat Yaptığı Ülkeler: ABD %21,2, Çin %13,3, Japonya %8,4, Güney Kore %5,5, Almanya %4,1. Başlıca İthalat Yaptığı Ülkeler: Çin %34,1, Güney Kore %14,3, Singapur %6,5, Japonya %6,4, Hong Kong % 5,1, Tayland %4,5. Başlıca İhraç Ürünleri: Kıyafetler, Ayakkabılar, Ham Petrol, Elektronik Eşyalar, Ağaç Ürünleri, Pirinç, Makineler. Başlıca İthal Ürünleri: Makine ve ekipmanları, Rafine edilmiş petrol ürünleri, Çelik, Tekstil sanayi ekipmanı, elektronik, plastik, otomotiv. YATIRIM İLİŞKİLERİ Vietnam ın canlı ekonomisi yabancı yatırımcıların dikkatini çekmektedir. Siyasi hayattaki düzen ve ucuz işgücü diğer önemli faktörlerdir. Vietnam yatırımlarını çeşitlendirmek isteyen birçok yatırımcı tarafından Çin e alternatif olarak görülmektedir. Vietnam komşusu olan diğer Güneydoğu Asya ülkelerine göre daha az yabancı sermaye çekmektedir. Yabancı yatırımların etkileri de şu anda diğer ülkelere göre daha azdır. Yabancı yatırımların ülkede sağlaması beklenen teknoloji gelişimi henüz istenen seviyelere ulaşamamıştır. Son yıllarda yabancı sermayeli şirketlerin ülkenin toplam çıktısı içindeki payı giderek artmaktadır. Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı Türkiye deki Vietnam Yatırımları Türkiye de 1 adet Vietnamlı firma faaliyet göstermektedir. Mekong Gıda San. Ve Dış Tic. Ltd. Şti. firması 2011 yılında İstanbul da kurulmuştur.
TÜRKİYE - VİETNAM DIŞ TİCARETİ (Milyon Dolar) Yıllar Türkiye nin İhracatı Türkiye nin İthalatı 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 / 6 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu $154 $443 $189 $457 $106 $751 $100 $1.009 $90,1 $1.214 $107,3 $1.667 $ 168 $ 2.010 $ 155 $ 1.756 $ 93,4 $ 850,7 Vietnam a ihracatımız 2000 yılında 4 milyon doların altında iken hızlı bir artış göstererek 2009 yılında 190 milyon dolara yaklaşmışsa da takip eden yıllarda gerileme göstermiştir. İhraç ettiğimiz önemli ürünler arasında kabuklu meyveler, zencefıl, safran, zerdeçal, kekik, defneyaprakları ve pamuk yer almaktadır. İhracatımız ürün bazında genel olarak istikrar göstermektedir. Başlıca İhraç Ettiğimiz Ürünler Diğer Kabuklu Meyveler Baharatlar Süt, Krema Pamuk Demir Çelik Başlıca İthal Ettiğimiz Ürünler İletişim Araçları için Elektrikli Cihazlar İplik Kauçuk Giyim Eşyaları
İZMİR - VİETNAM DIŞ TİCARETİ Kaynak: TUİK YILLAR İHRACAT İTHALAT 2011 $ 24.329.779 $ 18.170.959 2012 $ 21.322.710 $ 17.178.671 2013 $ 16.325.418 $ 21.306.181 2014 $ 24.370.692 $ 26.461.829 2015 $ 25.542.614 $ 30.003.324 Türk Hava Yolları nın (THY) İstanbul dan Vietnam ın 2 ayrı şehrine direkt uçuşları bulunmaktadır: İstanbul Hanoi (Noi Bai Intl Havalimanı) İstanbul Ho Chi Minh (Tan Son Nhat Havalimanı) Kaynak: Türk Hava Yoları VİETNAM PAZARINDAKİ FIRSAT VE ZORLUKLAR 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren DTÖ kuralları gereği Vietnam ülkede sermayesinin tamamı yabancı olan dış ticaret firmalarının kurulmasına ve ülkede faaliyette bulunmasına izin vermektedir. Vietnam da fikri mülkiyet haklarının korunması ile ilgili olarak temel bir yasal çerçeve ve buna bağlı olarak çeşitli kurallar olmasına rağmen, fikri mülkiyet haklarının korunması ve ihlallerin önlenmesi bakımından ülke hala değişim ve gelişim aşamasındadır. Vietnam yasalarına göre; kendi ürünlerinin yerel pazarda satış ve dağıtımını yapmak için yatırım lisansı bulunmayan yabancı firmalar, ürünlerinin satış, pazarlama ve dağıtımını ancak yerel bir distribütör ya da acente aracılığı ile yapabilmektedirler. Vietnam da faaliyette bulunmak isteyen yabancı firmalar sadece Vietnamlı firmalar ile değil, bu ülkede yerleşik ama yabancı sermayeli firmalar ile de çalışabilmektedirler. Tamamı yabancı sermayeli firmaların sayısı gittikçe artsa da yabancı firmaların çoğu ülkedeki operasyonları yerel Vietnamlı acente ya da distribütörler aracılığı ile yapmaktadırlar. Yabancı yatırımcı firmaların bazı ürünlerin perakende satışını yapmaları yasaktır. Bunlar sigara, kitap, gazete ve dergi, video kayıtları, değerli metal ve taşlar, ilaç ve eczacılık malzemeleri, patlayıcı maddeler, ham ve işlenmiş petrol, pirinç ve şekerdir. Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı, T.C. Dışişleri Bakanlığı KAYNAKÇA CIA World Fact Book World Bank T.C. Ekonomi Bakanlığı
T.C. Dışişleri Bakanlığı Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK)