İSTANBUL TİCARET ODASI EKONOMİK VE SOSYAL ARAŞTIRMALAR ŞUBESİ TANZANYA ÜLKE RAPORU Güncelleme Tarihi 22/02/2007 Ülke No: 352 ŞO/31
I- GENEL BİLGİLER 2
Resmi Adõ : Tanzanya Birleşik Cumhuriyetleri Yönetim Şekli : Cumhuriyet Coğrafi Konumu : Doğu Afrika da bulunan Tanzanya 1964 yõlõnda Tanganika ve Zanzibar adlõ iki bağõmsõz devletin birleşmesinden meydana gelmiştir. Tanganika, kuzeyde Kenya, Uganda, kuzeybatõda Ruanda Burundi, batõda Kongo, güneybatõda Zambiya, güneyde Malawi ve Mozambik, doğuda Hint Okyanusuyla çevrilidir. Zanzibar, Tanganika nõn kuzey kõyõsõnda 40 km uzaklõktaki Zanzibar ve Pemba adalarõndan meydana gelmiştir. Zaman Ayarõ : GMT den 3 saat ileridir. Yüzölçümü : 945.087 km² Nüfusu : 35.922.454 kişi Nüfus Yoğunluğu : 38 kişi/km² Başkent : Dar es Salam ( Dodoma) Önemli Şehirleri : Mwanza, Shinyanga, Mbeya, Arusha İklimi : Kõyõ kesimlerde etkili olan tropikal iklim, yüksek kesimlerde õlõman özellik gösterir. Dil : Kiswahili/ Swahili (resmi dil), Arapça (Zanzibar da yaygõn olarak konuşulur) ve birçok yerel dil Ticari Dil : İngilizce Din : % 30 Hõrõstiyan, % 35 Müslüman, % 35 geleneksel dinler(zanzibar õn % 99 u Müslümandõr) II- EKONOMİK GÖSTERGELER 3
YILLAR 2002 2003 2004 2005 2006 GSYİH ( milyar $) (Gayri Safi Yurt İçi Hasõla) 9.4 10.7 11.8 13.2 14.7 Kişi Başõ GSYİH ($) 261,0 289,7 313,0 342,2 374.0 Reel GSYİH Büyüme Hõzõ (%) 7.2 7.1 6.7 6.8 5.8 Enflasyon(tüketici fiyatlarõyla,%) 1.0 3.5 4.1 4.3 6.1 Nüfus (milyon kişi) 36.2 36.9 37.7 38.4 39.1 Para Birimi: Tanzanya Shilingi (TZS) 1 USD $ = 1281,5 TZS (22/2/2007) 1 YTL = 927,0 TZS (22/2/2007) Kaynak: The Economist Intelligence Unit 2006/Country by country III- GENEL OLARAK DIŞ TİCARETİ DIŞ TİCARETİ (Milyon ABD Dolarõ) Yõllar İhracatõ İthalatõ Ticaret Hacmi Ticaret Dengesi 2000 665,7 1.340,0 2.005,7-974,7 2001 776,4 1.668,0 2.444,4-891,6 2002 979,6 1.511,3 2.532,7-807,3 2003 1.216,2 1.993,5 3.209,7-777,3 2004 1.473,1 2.482,7 3.955,8-1.009,6 2005 1.680,0 2.992,0 4.672,0-1.312,0 2006 1.870,4 3.744,4 5.614,8-1.874,0 4
Kaynak: The Economist Intelligence Unit 2006/Country by Country Başlõca İhracat Yaptõğõ Ülkeler : Hindistan 15.4%, Almanya 7.8%, Belçika 6.7%, Japonya 6.7 %, Hollanda, İngiltere. Başlõca İthalat Yaptõğõ Ülkeler : Güney Afrika 13.3%, Japonya 10.7%, İngiltere 6.3 %, Kenya 6.2 %, Avusturya. Başlõca İhraç Ürünleri : Altõn, kahve, fõndõklõ ve cevizli macun, imalat ürünleri, pamuk. Başlõca İthal Ürünleri : Tüketim mallarõ, makine ve cihazlar, ulaştõrma araç ve teçhizatõ, sanayi hammaddeleri, ham petrol. IV- TÜRKİYE İLE TİCARİ İLİŞKİLERİ : Yõllar TÜRKİYE TANZANYA TİCARİ İLİŞKİLERİ (Bin ABD Dolarõ) Türkiye nin İhracatõ Türkiye nin İthalatõ Ticaret Hacmi Ticaret Dengesi 1995 3.764 1.284 5.048 2.480 1996 1.589 2.302 3.891-713 1997 2.865 2.758 5.623 107 1998 5.508 969 6.477 4.539 1999 5.372 2.371 7.743 3.001 2000 4.633 1.833 6.466 2.800 2001 2.803 772 3.575 2.033 2002 3.839 3.829 7.668 10 2003 5.994 4.820 10.814 1.174 2004 7.496 10.876 18.372-3.380 2005 23.020 10.032 33.052 12.988 2006 (6 Ay) 16.129 4.020 20.149 12.109 Ticaret dengesi Türkiye açõsõndan değerlendirilmektedir. 5
Kaynak : Türkiye İstatistik Kurumu (TUIK) Verileri TÜRKİYE NİN BAŞLICA FASILLAR İTİBARİYLE TANZANYA YA İHRACATI($) Fasõl no 27 Açõklamasõ 2005 MİNERAL YAKITLAR,MİNERAL YAĞLAR VE 12.596.769,00 MÜSTAHSALLARI, MUMLAR 11 DEĞİRMENCİLİK ÜRÜNLERİ,MALT,NİŞASTA,İNÜLİN,BUĞDAY GLUTENİ 2.073.494,00 73 DEMİR VEYA ÇELİKTEN EŞYA 1.098.212,00 21 YENİLEN ÇEŞİTLİ GIDA MÜSTAHZARLARI 1.045.551,00 85 ELEKTRİKLİ MAKİNA VE CİHAZLAR,AKSAM VE PARÇALARI 970.588,00 39 PLASTİK VE PLASTİKTEN MAMUL EŞYA 961.643,00 19 ESASINI HUBUBAT,UN,NİŞASTA,SÜT TEŞKİL EDEN MÜSTAHZARLAR 961.175,00 84 87 NÜKLEER REAKTÖRLER,KAZAN;MAKİNA VE CİHAZLAR,ALETLER,PARÇALARI MOTORLU KARA TAŞITLARI, BUNLARIN AKSAM VE PARÇALARI 637.469,00 459.492,00 55 SENTETİK VE SUNİ DEVAMSIZ LİFLER 415.930,00 40 KAUÇUK VE KAUÇUKTAN EŞYA 330.233,00 28 İNORGANİK KİMYASAL MÜSTAHSALLAR,ORGANİK,İNORGANİK BİLEŞİKLER 170.176,00 34 SABUNLAR,YÜZEY AKTİF ORGANİK MADDELER,YIKAMA-YAĞLAMA MADDE. 150.994,00 70 CAM VE CAM EŞYA 150.645,00 72 DEMİR VE ÇELİK 105.536,00 Kaynak : Türkiye İstatistik Kurumu Verileri (TUIK) 6
TÜRKİYE NİN BAŞLICA FASILLAR İTİBARİYLE TANZANYA DAN İTHALATI ($) Fasõl no Açõklamasõ 2005 24 TÜTÜN VE TÜTÜN YERİNE GEÇEN İŞLENMİŞ MADDELER 4.770.946,00 52 PAMUK 3.801.931,00 12 53 32 41 YAĞLI TOHUM VE MEYVALAR,SANAYİ BİTKİLERİ, SAMAN, HAYVAN YEMİ DOKUMAYA ELVERİŞLİ BİTKİSEL LİFLER, KAĞIT İPEĞİ VE DOKUMALARI DEBAGAT VE BOYACILIKTA KULLANILAN HÜLASA, BOYA, MACUN, SAKIZLAR HAM POSTLAR,DERİLER (KÜRKLER HARİÇ) VE KÖSELELER 992.776,00 208.429,00 114.000,00 107.974,00 74 BAKIR VE BAKIRDAN EŞYA 26.428,00 03 BALIKLAR,KABUKLU HAYVANLAR, YUMUŞAKÇALAR, DİĞER OMURGASIZLAR 6.532,00 21 YENİLEN ÇEŞİTLİ GIDA MÜSTAHZARLARI 3.265,00 70 CAM VE CAM EŞYA 103,00 Kaynak : Türkiye İstatistik Kurumu Verileri (TUIK) 7
TÜRKİYE NİN İLK 10 ÜRÜN İTİBARİYLE TANZANYA YA İHRACATI ($) ÜRÜN TANIMI 2005 BENZİN (95=< OKTAN <98, KURŞUN MİKTARI LİTREDE 0,013 GR'I GEÇMEYEN) 12.563.565,00 EKMEKLİK VE KAPLICA (KIZIL) BUĞDAY UNU 2.073.494,00 EKMEKÇİ MAYASI; KURU (CANLI) 1.039.806,00 DEMİR/ÇELİKTEN DİĞER İNŞAAT MALZEMESİ (94.06'DAKİ PREFABRİKLER HARİÇ) 923.004,00 MAKARNA; PİŞİRİLMEMİŞ, SADE OLANLAR (DOLDURULMAMIŞ) 795.378,00 SENTETİK VE SUNİ DEVAMSIZ LİFLER 415.930,00 OCAKLAR (EN AZ BİR FIRINI VE BİR ISITMA LEVHASI OLANLAR) 298.949,00 VİNİL ASETAT (SULU DİSPERSİYON HALİNDE) (İLK ŞEKİLDE) 240.035,00 DİĞER AKRİLİK POLİMERLER (İLK ŞEKİLDE) 215.510,00 JANT (DİĞER MADDELERDEN 203.471,00 TÜRKİYE NİN ÜRÜN İTİBARİYLE TANZANYA DAN İTHALATI ($) ÜRÜN TANIMI 2005 TÜTÜN; HAVA AKIMINDA KURUTULMUŞ VİRJİNYA TİPİ (SAPLI/SAPSIZ, DAMARSIZ) 4.326.931,00 PAMUK; DİĞERLERİ (KARDESİZ, PENYESİZ) 3.572.547,00 SUSAM TOHUMU (DİĞER) 845.874,00 PAMUK; UZUN ELYAFLI (KARDESİZ, PENYESİZ) 229.384,00 DİĞER TÜTÜN DÖKÜNTÜLERİ 202.018,00 TÜTÜN; ŞARK TİPİ DIŞINDA KALAN DİĞER, DİĞER (SAPLI/SAPSIZ, DAMARSIZ) 142.054,00 MİMOZA HÜLASASI; KURU 114.000,00 HIYAR TOHUMU 111.577,00 TÜTÜN; AÇIK HAVADA KURUTUL. BURLEY TİPİ (SAPLI/SAPSIZ, DAMARSIZ) 99.824,00 SİSAL VE AGAVE CİNSİ DOKUNABİLİR DİĞER LİFLER (HAM) 97.807,00 Kaynak : Türkiye İstatistik Kurumu Verileri (TUIK) TİCARİ ANLAŞMALAR 15 Nisan 2004 tarihinde Nairobi de imzalanan Ticari İşbirliği Anlaşmasõ dõr. 8