II. ULUSAL EGE KOMPOZİT MALZEMELER SEMPOZYUMU

Benzer belgeler
Donma-Çözülmenin Farklı Kür Görmüş Kendiliğinden Yerleşen Betonlar Üzerindeki Etkisi

YÜKSEK SICAKLIĞIN SIFCON UN DİRENCİNE ETKİSİ

Mermer Tozu Katkılı Çelik Lifli Betonların Mekanik Özellikleri

ÇELİK LİFLERİN TAZE BETON ÖZELLİKLERİNE ETKİSİ EFFECT OF STEEL FIBERS ON FRESH CONCRETE PROPERTIES

YÜKSEK HACİMDE C SINIFI UÇUCU KÜL İÇEREN BETONLARIN MEKANİK ÖZELLİKLERİ VE SÜLFÜRİK ASİT DAYANIKLILIĞI

ÇİMENTO ESASLI ULTRA YÜKSEK DAYANIMLI KOMPOZİTLERDE BİLEŞİM PARAMETRELERİNİN BASINÇ DAYANIMINA ETKİSİ

Beton Tasarımında Silis Dumanı Kullanımı. Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi

ÇELİK LİF KULLANIMININ YÜKSEK PERFORMANSLI BETONLARIN SÜNEKLİK ÖZELLİĞİNE ETKİSİ

Değişik Sıcaklıklarda Kür Edilen Salt Portland Çimentolu, Yüksek Fırın Cürufu veya Uçucu Kül Katkılı Betonlarda Dayanım Gelişimi 1

beton karışım hesabı

Hafif Agregalı Betonlarda Donatı Çeliği-Beton Aderansı

UÇUCU KÜLLÜ BETONLARIN DONMA-ÇÖZÜLME ETKİSİNDE MEKANİK ÖZELLİKLERİNİN ARAŞTIRILMASI. Necdet Sezer Kampüsü Gazlıgöl Yolu Afyon,

Silika Tozu ve Yüksek Oranda Uçucu Kül İçeren Kendiliğinden Yerleşen Beton. H. Yazıcı, B. Felekoğlu, S. Aydın, K. Tosun, B.

UÇUCU KÜL VE YÜKSEK FIRIN CÜRUFUNUN SÜPER AKIŞKANLAŞTIRICI KATKILI BETON ÖZELLİKLERİNE ETKİSİ

METAKAOLİN KULLANIMININ HARÇLARIN MEKANİK ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİ

The Effects of Fiber Length and Water/Cement Ratio on Compressive Strength of Ultra High Strength Fiber Reinforced Concrete

lar (Sayed and Zeedan, 2012), inorganik alumina-

Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Pamukkale University Journal of Engineering Sciences

Mineral Katkılar- Metakaolin. Çimento AraĢtırma ve Uygulama Merkezi

Silis Dumanı, Uçucu Kül ve Yüksek Fırın Cürufu Katkılı Betonların Bazı Durabilite Özellikleri

UÇUCU KÜL VE METAKAOLIN İÇEREN KENDILIĞINDEN YERLEŞEN HARÇLAR

Çimentolu Sistemlerde Geçirgenlik - Sebepleri ve Azaltma Yöntemleri - Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi

İNCE AGREGA TANE BOYU DAĞILIMININ ÇİMENTOLU SİSTEMLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ. Prof. Dr. İsmail Özgür YAMAN

Elazığ Ferrokrom Cürufunun Betonun Basınç Dayanımı ve Çarpma Enerjisi Üzerine Etkisi

Çelik lif boyu ve kullanım oranının çelik lifli betonun özelliklerine etkisi

UÇUCU KÜL KATKI MĠKTARININ BETON ĠġLENEBĠLĠRLĠĞĠ VE SERTLEġME SÜRELERĠNE OLAN ETKĠSĠ

FARKLI İNCELİKLERDEKİ TRAS VE UÇUCU KÜLÜN ÇİMENTO DAYANIMLARINA ETKİSİ

7. Yapılar ile ilgili projelerin ve uygulamalarının tekrarlı olması durumunda, her bir tekrar için ücret, belirtilen miktarın % 25 si kadardır.

SİLİS DUMANININ VE KÜR ŞARTLARININ HARÇ BASINÇ DAYANIMINA ETKİSİ

YAPI MALZEMESİNDE ÖZEL KONULAR -7-2-

Uçucu Külün Silindir ile Sıkıştırılmış Betonun Basınç Dayanımına Etkisi

DOKUMA BAZALT-CAM VE FINDIK KABUĞU TAKVİYELİ POLİMER KOMPOZİTLERİNİN EĞİLME DAYANIMI VE ISI GEÇİRGENLİKLERİNİN İNCELENMESİ

ALKALİ AKTİVE EDİLMİŞ YÜKSEK FIRIN CÜRUFLU HARÇLARDA ASİT ETKİSİ. İlker Bekir TOPÇU & Mehmet CANBAZ *

Mermer Tozu Katkılı Kendiliğinden Yerleşen Betonların Taze ve Mekanik Özelliklerinin İncelenmesi

SODYUM SÜLFAT İLE AKTİFLEŞTİRİLEN UÇUCU KÜL KATKILI HARÇLARIN ÖZELLİKLERİ

Betona Değişik Geometrik Formlarda Çelik Lif Eklenmesinin Basınç Dayanımına Etkisi

Maksimum Agrega Tane Boyutu, Karot Narinliği ve Karot Çapının Beton Basınç Dayanımına Etkisi GİRİŞ

Effect of Glass Fiber Addition on the Compressive and Tensile Strength of Concrete

BİR BİLİM ADAMININ ARDINDAN

Çelik Tel ve Matris Dayanımlarının Betonların Kırılma Enerjisine Ortak Etkisi

Buhar Kürü Uygulamasında Beton Özeliklerini Etkileyen Faktörlerden Bekleme Süresi nin Önemi

Agreganın En Büyük Tane Boyutu ve Numune Boyutunun Betonun Karot Dayanımına Etkisi

Bartın Üniversitesi Mühendislik ve Teknoloji Bilimleri Dergisi

mineral katkılar Paki Turgut

Yüksek Performanslı betonlar

POLİPROPİLEN LİF KATKILI YARI HAFİF BETONLARIN BASINÇ DAYANIMI ÖZELLİKLERİ

taze beton işlenebilirlik

Beton Harcının Dayanım ve Dona Dayanıklılığının İyileştirilmesi için Farklı Tür Puzolan Kullanımı

LİFLİ HAFİF BETONLARIN OPTİMUM KARIŞIM TASARIMI. Bengi ARISOY 1 arisoyb@eng.ege.edu.tr

Farklı puzolanların tekli, ikili ve üçlü çimentolu sistemleri içeren harç karışımlarının dayanımı ve geçirgenlik performansı açısından kıyaslanması

AHMET BEŞER KIZILKANAT

5/3/2017. Verilenler: a) TS EN standardından XF1 sınıfı donma-çözülme ve XA3 sınıfı zararlı kimyasallar etkisi için belirlenen kriterler:

KENDİLİĞİNDEN YERLEŞEN BETON ÖZELLİKLERİNE ATIK MERMER TOZUNUN ETKİSİ

MİNERAL KATKILI BETONUN ADERANS DAYANIMINA C NİN ETKİSİ

Hazırlayan: İnş.Yük.Müh. Yasin Engin

Silis Dumanı Miktarının Kendiliğinden Yerleşen Betonun Kılcal Su Emme ve Karbonatlaşma Özelliklerine Etkisi

Beton Melike Sucu ZEMİN BETONLARINDA KALSİYUM ALÜMİNAT ÇİMENTOSU KULLANIMI. Nisan, 17

Bazalt Lifli Donatının Yüksek Dayanımlı Betondaki Aderans Performansı

POMZA AGREGALI TAŞIYICI HAFİF BETONUN MEKANİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ

KENDĠLĠĞĠNDEN YERLEġEN BETONLARDA ÇELĠK VE POLĠPROPĠLEN LĠF KULLANIMININ AKIġKANLIK PARAMETRELERĠ VE BASINÇ DAYANIMINA ETKĠSĠ

METAKAOLİN KATKILI TAŞIYICI HAFİF BETONUN YÜKSEK SICAKLIK ALTINDAKİ DAVRANIŞININ İNCELENMESİ

SİLİS DUMANI İLE ÜRETİLEN HARÇLARIN KARBONATLAŞMA VE RÖTRE ÖZELLİKLERİ

I. GİRİŞ Son yıllarda beton teknolojisinde pek çok endüstriyel atık beton agregası olarak kullanılmaktadır. Ülkemizde ve dünyada çok miktarda ortaya ç

SİLİS DUMANI KATKILI TAŞIYICI HAFİF BETONUN MEKANİK ÖZELLİKLERİNİN ARAŞTIRILMASI

Effect of Super plasticizers on Fresh and Hardened Properties and Cost of Self-Consolidating Concrete. Abstract

ÇELİK LİFLİ BETONLARIN DARBE DİRENCİNE AGREGA MAKSİMUM BOYUTUNUN ETKİSİ

Cam Elyaf Katkılı Betonların Yarmada Çekme Dayanımlarının Yapay Sinir Ağları İle Tahmini

Doğal ve Endüstriyel Mineral Katkılar İçeren Betonların Tasarımı, Mekanik Özelikleri ve Dürabilitesi

Lif Türünün Betonların Yük-Deplasman Davranışı ve Donma-Çözülme Direncine Etkisi

SİLİS DUMANI VE SÜPERAKIŞKANLAŞTIRICI KATKILI HARÇLARIN ÖZELLİKLERİ ÖZET PROPERTIES OF MORTARS ADDED SILICA FUME AND SUPERPLASTICIZER ABSTRACT

ARAŞTIRMA MAKALESİ /RESEARCH ARTICLE

KEND L NDEN YERLE EN BETONUN F Z KSEL VE MEKAN K ÖZELL KLER N N NCELENMES

Mühendislik Fakültesi. Mühendislik Fakültesi. İngilizce ( KPDS : 82,5 / 2007 Yılı )

YÜKSEK FIRIN CÜRUFUNUN PARKE VE BORDÜR ÜRETİMİNDE KULLANILMASI

Yüksek Dayanımlı Betonlarda Pomza ve Zeolitin Kullanılabilirliği *

Çimento Bağlayıcılı Kompozitlerde Nano Mineral Katkı Kullanımının Fiziksel ve Kimyasal Etkileri

Effect of different Fibers on the Fresh and Mechanical Properties of Self-Compacting-Concrete

KÜR KOŞULLARI VE SÜRESİNİN BETON NUMUNELERİN BASINÇ DAYANIMINA ETKİLERİ

SİLİS DUMANININ ÇELİK LİFLİ BETONUN EĞİLME DAYANIMINA ETKİSİ

SÜPER BEYAZ. karo. Yüksek performanslı beyaz çimento!

Faz Malzeme Oranının Polimer Beton Özellikleri Üzerindeki Etkisinin Araştırılması

Deniz Suyunun F Tip ve Dozajdaki Mineral K K Y H Mekanik Özelliklerine Etkisi

POLİKARBOKSİLAT-ESASLI SU AZALTICI KATKININ ANYONİK MONOMER DEĞİŞİMİNİN ÇİMENTO HAMURU VE HARÇ KARIŞIMLARININ TAZE HAL ÖZELİKLERİNE ETKİSİ

BETONARMEDE BETON VE DONATI ARASINDAKİ ADERANS DAYANIMINA KÜR ŞARTLARININ ETKİSİ

UÇUCU KÜL İÇEREN YÜKSEK PERFORMANSLI GÜÇLENDİRME HARCINDA NANO SİLİKATIN ETKİSİ

ÖĞÜTÜLMÜŞ YÜKSEK FIRIN CÜRUFU İÇEREN ve İÇERMEYEN BETONLARDA KIRMATAŞ KUMU İÇERİĞİNİN BETON ÖZELİKLERİNE ETKİSİ

FARKLI KANCA TİPİNE SAHİP ÇELİK TEL DONATILI BETONLARIN ÖZELLİKLERİ VE OPTİMUM TASARIMI*

Çelik Lif İçeriği, Sıcak Kür ve Lif Korozyonunun Çimento Esaslı Yüksek Performanslı Kompozitlerin Mekanik Davranışına Etkisi

Zeolit ve Silika Dumanı Katkılı Betonların Mekanik ve Geçirimlilik Özellikleri

20 (1), , (1), , 2008

ISIDAÇ 40. karo. Özel ürünleriniz için özel bir çimento!

Çimento harçlarinda ikame malzemesi olarak zeolit ve silis dumani kullanimi. *Cahit BİLİM

Yüksek Sıcaklık Sonrası Farklı Sınıflardaki Betonarme Çeliklerinin Mekanik Özelliklerinin İncelenmesi

UÇUCU KÜL İKAMELİ BETONLARDA VİBRASYON SÜRESİNİN FİZİKSEL VE MEKANİK ÖZELLİKLERE ETKİSİ

Alkaliye Dayanıklı Cam Elyafla Güçlendirilmiş Betonun Performansı YUWARAJ M. GHUGAL* AND SANTOSH B. DESHMUKH

SÜLFONE POLİAMİN BİLEŞİKLERİNİN BETON PERFORMANSINA ETKİLERİNİN İNCELENMESİ

Çelik ve Yüksek Yoğunluklu Polietilen Makro Lif Takviyeli Betonların Kırılma Davranışları*

EKOBEYAZ. yapı kimyasalları. Hem ekonomik, hem yüksek beyazlık!

Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi

SİGMA BETON FAALİYETLERİ. Engin DEMİR Şirket Müdür Yardımcısı

Transkript:

SIFCON MATRİSİ-ÇELİK LİF ADERANSINA METAKAOLİNİN VE LİF GEOMETRİSİNİN ETKİSİ Çağlar Yalçınkaya a, Ahsanollah Beglarigale b, Halit Yazıcı c a Dokuz Eylül Üniversitesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü, caglar.yalcinkaya@deu.edu.tr b Dokuz Eylül Üniversitesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü, ahsan.beglari@gmail.com c Dokuz Eylül Üniversitesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü, halit.yazici@deu.edu.tr ÖZET SIFCON (Slurry Infiltrated Fiber Concrete) hacimce %5-30 oranında lif içeren çok yüksek sünekliğe, enerji yutma kapasitesine, eğilme ve çekme dayanımına sahip bir kompozittir. Yüksek performansı sayesinde endüstriyel zeminlerde, güçlendirme işlerinde, patlamaya ve rokete dirençli askeri yapılarda kullanılabilmektedir. Çimento esaslı lifli kompozitlerde lif-matris aderansı kompozitin performansı etkileyen en önemli faktörlerden biridir. Lifmatris aderansı, lif türü ve geometrisi, matris dayanımı, kür köşulları ve lif-matris arayüzey özellikleri gibi bir çok faktörden etkilenmektedir. Lif-matris arayüzeyini iyileştirmek amacıyla metakaolin gibi mineral katkılar kullanılmaktadır. Bu çalışmada, metakaolin ikame oranının, çelik lifin kancalı ve kancasız durumunun lif-matris aderansı özelliklerine etkisi araştırılmıştır. Lif-matris aderansı özellikleri, tek lif çekip-çıkarma deneyi ile belirlenmiştir. Metakaolin ikamesi ile basınç dayanımı ve aderans özelliklerinde iyileşme sağlanmıştır. Ayrıca kanca uçlu lifin daha üstün bir performans sergilediği belirlenmiştir. Anahtar kelimeler: SIFCON; Çimento Esaslı Kompozit; Çelik Lif-Matris Aderansı ABSTRACT SIFCON (Slurry Infiltrated Fiber Concrete) can be described as a special type of cement based composite produced with fiber volume fraction values between 5 to 30%. As a result of superior mechanical properties such as compressive, tensile, shear and flexural strengths with extraordinary toughness values, SIFCON can be used in in industrial floors, repair and reinforcement works and military applications such as anti-missile hangers. Forasmuch as SIFCON resists tensile forces as a composite material by its fiber and matrix phases, the fiber-matrix bond affects force transmission between them. Mechanical properties of SFRC are dramatically influenced by steel fiber matrix bond characteristics. Many parameters such as fiber type and geometry, matrix strength, curing conditions and properties of fiber-matrix interface affect the fiber-matrix bond characteristics. The density of this zone can be increased with supplementary cementitious materials such as metakaolin. In this study the effect of metakaolin and end type of steel fiber on bond characteristics has been investigated. The fiber-matrix bond characteristics were determined by applying single-fiber pull-out test. Utilization of metakaolin has improved the compressive strength and fiber-matrix bond characteristics. In addition, hooked-end fiber has a better performance compared to the smooth fiber. Keywords: SIFCON; Cement Based Composite; Steel Fiber-Matrix Bond characteristics 298

Giriş Çimento bulamacı emdirilmiş lifli beton (Slurry Infiltrated Fiber Concrete SIFCON), Özel üretim tekniği gerektiren yüksek performanslı çimento esaslı bir kompozittir. Bilindiği gibi, lifli betonda karışıma katılabilecek lif hacmi oldukça kısıtlı (1-3%) kalmaktadır. Bu kompozitler çok yüksek oranda çelik lif içeriğiyle üretilebilmektedir (%5 ila %30). Yüksek lif dozajının sağladığı yüksek çekme dayanımı ve enerji yutma kapasitesi ile güçlendirme işlerinde, endüstriyel zeminlerde, patlamaya ve rokete dirençli askeri yapılarda kullanılabilmektedir. SIFCON üretiminde çelik lifler kalıba yerleştirilmekte, çimento esaslı akıcı hamur kalıba dökülmekte veya enjekte edilmektedir. Bu sebeple kullanılacak hamurun reolojik özellikleri tam doluluk sağlamak açısından önem kazanmaktadır. Ayrıca hamurun çimento dozajını azaltabilmek için puzolanik katkılar ve mikro agregalar kullanılabilmektedir. Böylelikle çimento dozajı, akışkanlaştırıcı katkı ihtiyacı, büzülme mertebeleri azaltılabilmektedir. SIFCON un lif dozajı, türü ve hamurun karışım oranları, kompozitin mekanik özelliklerini amaca uygun şekilde tasarlamada ana faktörlerdir [1 ve 2]. Çelik lifli içeren çimento esaslı kompozitlerin mekanik özelliklerini etkileyen en önemli faktörlerden biri lif-matris aderansıdır. Bu sebepten dolayı aderans özellikleri, lif ve matris arasında yük transferini etkiliyebilmektedir. Lif-matris aderansı özelliklerini etkileyen en önemli faktörlerden biri lif-matris arayüzeyi (geçiş bölgesi) özellikleridir (Resim 1). Bu bölgenin poroz yapıya sahip olduğu ve çok miktarda kalsiyum hidroksit (CH) içerdiği bilinmektedir [3]. Lif-matris arayüzeyi özellikleri, agrega-matris arayüzey geçiş bölgesine benzemektedir [4]. Bu bölgenin yoğunluğu mineral katkılarla artırabilmektedir [5-10]. Lif-matris aderans özellikleri birçok araştırmacı tarafından araştırılmıştır. Genel olarak lifmatris aderans özellikleri matris ve kullanılan lifin özelliklerine bağlı olduğu birçok araştırmacı tarafından tespit edilmiştir. Matrisin mekanik özellikleri, kür koşulları, mineral katkı kullanımı ve durabilite sorunlarına maruz kalıp kalmadığı gibi parametreler aderansı etkileyebilmektedir [10-13]. Ayrıca çelik lif morfolojisinin (kanaca ucu, narinlik, çap vb.) ve gömme boyunun lif-matris aderansına etkisi birçok çalışmaya konu olmuştur [10-12, 14-16]. Lif-matris arayüzeyi özelliklerini iyileştirmek amacıyla silis dumanı, yüksek fırın cürufu ve metakaolin gibi mineral katkılar kullanılmaktadır. Metakaolin, kaolinitin 600 900ºC sıcaklık aralığında kalsinasyonu ile elde edilen ve son yıllarda çimento esaslı yüksek performanslı kompozitlerde kullanılmaya başlanan bir mineral katkıdır. Ortam sıcaklığında metakaolin ve Ca(OH) 2 reaksiyona girerek CSH jeli meydana getirmektedir [17-19]. Metakaolin, genel olarak 99,9% oranında 16μm daha küçük ve ortalama 3μm çapa sahiptir [17-20]. Metakaolinin betonda kullanımıyla eğilme ve basınç dayanımında artış, geçirimlilikte düşüş ve kimyasal saldırıya karşı direnç gibi birçok avantaj sağlanmaktadır [17]. 299

Çelik lif Matris Çelik lif Matris 2. Materyal ve Metod Resim 1 Çimento esaslı matris çelik lif arayüzeyi Deneysel çalışmada kullanılan CEMI 42,5/R tipi çimentonun fiziksel, kimyasal ve mekanik özellikleri ile metakaolin (MK) üreticileri tarafından verilen kimyasal analizleri Tablo 1 de verilmiştir. Agrega olarak 0-0,125 mm arası ve 0-1 mm arası iki farklı tane büyüklüğüne sahip kireçtaşı kullanılmıştır. Akışkanlaştırıcı olarak polikarboksilat esaslı yeni nesil süperakışkanlaştırıcı kullanılmıştır. Lif-matris aderansına lif geometrisinin etkisini incelemek için aynı narinliğe (L/d) ve çapa sahip ucu kancalı ve kancasız iki tür lif kullanılmıştır. Üretici tarafından kancalı olarak üretilen çelik lifin ucu kesilerek kancasız lifler elde edilmiştir (Tablo 2). Tablo 1 Çimento, silis dumanı ve metakaolin özellikleri Kimyasal Bileşim (%) Çimento Metakaolin Fiziksel Özellikler CaO 64,25 0,1 Çimento SiO 2 18,52 52-54 Özgül yüzey (cm 2 /g) 3860 Al 2 O 3 4,70 42-44 Özgül ağırlık 3,15 Fe 2 O 3 3,24 <1,0-1,4 SD MgO 0,93 <0,1 Özgül ağrlık 2,589 Na 2 O 0,35 <0,05 puzolanik aktivite indeksi 141,4 K 2 O 0,80 <0,4 SO 3 3,03 <0,1 Kızdırma Kaybı 3,17 - Serbest CaO 1,9 - Tablo 2 Çelik liflerin bazı özellikleri Geometri kancalı kancasız Uzunluk, mm (l) Çap, mm (d) Narinlik (l/d) Çekme dayanımı (N/mm 2 ) 50 1,05 48 1000 300

Bu çalışmada metakaolin kullanmadan hazırlanan harç M0, çimentoya % 15 ve %30 oranlarında metakaolin ikame edilerek hazırlanan karışımlar sırasıyla M15 ve M30 olarak adlandırılmıştır. Harç karışımları Hobart mikser kullanılarak hazırlanmıştır. Öncelikle 1 dakika süreyle kuru karıştırma yapılmış, su ve süperakışkanlaştırıcı ilavesinden sonra 5-7 dakika süreyle karıştırma işlemine devam edilmiştir. Harcın mini çökme-yayılma deneyinden elde edilen kendiliğinden yayılma çapı ve V-kutusu akış süresi Tablo 2 de verilmektedir. Metakaolinin yüksek inceliği sebebiyle aynı yayılma çapına erişmek için gerekli akışkanlaştırıcı katkı ihtiyacı artmış, viskoziteleri yükselmiştir. Metakaolin ikame oranı arttıkça bu etki daha da belirgin hale gelmiştir. Taze hal deneylerinden hemen sonra karışımlar vibrasyon uygulanmaksızın 50x50x50 mm boyutunda küp kalıplara yerleştirilmiştir. Her küp için bir adet çelik lif, özel aparat kullanılarak merkezden matris içine lif boyunun yarısı kadar (25 mm) gömülmüştür (Resim 2). Numuneler dökümden sonra 6 saat boyunca nem odasında bekletilmiştir. Isınma süreci olan 6 saat sonunda buhar sıcaklığı 100 C ye ulaşmış ve 12 saat bu sıcaklıkta kür uygulanmıştır. Süre sonunda kabin kapakları açılmış ve örnekler soğumaya bırakılmıştır. Tablo 3 Karışım oranları ve taze hal özellikleri Bileşen M0 M15 M30 Çimento (kg/m 3 ) 843 717 590 Metakolin (kg/m 3 ) 0 127 253 Su (kg/m 3 ) 285 285 285 0-1 mm Kireçtaşı (kg/m 3 ) 685 661 638 0-125 m Kireçtaşı (kg/m 3 ) 343 330 319 Süperakışkanlaştırıcı (l/m 3 ) 35 40 50 Su/çimento 0.34 0.40 0.48 Su/bağlayıcı 0.34 0.34 0.34 Çökme-yayılma (mm) 360 360 360 V-kutusu süresi (s) 6 10 15 Resim 2 Numunelerin hazırlanması 301

Örnekler buhar kürü sonrası soğuduktan sonra çekip çıkarma deneyine tabi tutulmuştur. Deney düzeneği ve yapılışı şematik olara Resim 3 de gösterilmiştir. Çekip-çıkarma deneyi aleti deformasyon kontrollüdür. Numune alt başlık ile sabitlendikten sonra lifin matris dışında kalan kısmı üst başlık tarafından tutulmuştur. Matris sabit kalacak şekilde, lifi tutan üst başlığın 1 mm/dakika hızla yukarı doğru hareket etmesi sağlanmıştır. Böylece lif matris içinden sıyrılırken bilgisayar bağlı 6 kn kapasiteli yük hücresi vasıtasıyla yük değerleri bilgisayar tarafından kaydedilmiştir. Yük ve lifin matris içinden sıyrılma değerleri eş zamanlı olarak kaydedilmiştir. Böylece yük-sıyrılma eğrileri elde edilmiştir. Elde edilen eğrilerden maksimum yük, maksimum yükte sıyrılma, sıyrılma tokluğu gibi önemli parametreler belirlenmiştir. Her seri için altı numune hazırlanmış ve ortalama eğriler değerlendirilmiştir. Resim 3 Çekip çıkarma deneyi 3. Bulgular ve Tartışma Resim 4 de SIFCON kompozitinin bağlayıcı harcının basınç dayanımları verilmektedir. Grafikte de görülüğü gibi çimento yerine ağırlıkça %15 MK ikamesi basınç dayanımını belirgin bir şekilde arttırmıştır. Bu oranın % 30 a çıkartılması, basınç dayanımını daha fazla arttırmamıştır. Başka bir deyişle, mevcut karışımda çimentoya metakaolin ikamesinin basınç dayanımı açısından optimum oranı %15 tir. Benzer sonuç diğer bir çalışmada da rapor edilmiştir [21,22]. MK kullanımı ile basınç dayanımında artış yakalanabilmiştir. MK nin dolgu etkisi, CH ile MK nin puzolanik reaksiyona girmesi ve çimento dozajındaki azalma ikame sonucu basınç dayanımını etkileyen üç esas faktördür [23]. MK nın mikro malzeme olarak dolgu etkisi ve puzolanik reaksiyonu dayanımda artış sağlarken, çimento dozajındaki azalma ise dayanımda olumsuz etki yaratabilmektedir [21-24]. Literatürde % 10 ila %20 ikame oranı MK için optimum oran olarak önerilmektedir [21-27]. 302

Resim 4 Basınç dayanımları Resim 5 de SIFCON matrisine gömülü kancalı ve kancasız çelik liflerin yük-sıyrılma eğrileri yer almaktadır. Kancalı çelik lifin çekip çıkarma deneyinden elde edilen yüksıyrılma eğrisi üç ana kısımdan oluşmaktadır. İlk önce kısmen lineer bir artış ile yük maksimum seviyeye ulaşmaktadır. Bu bölgede sıyrılma gerçekleşmemektedir. Ayrıca bu bölgede lifte uzama gerçekleşebilmektedir. Maksimum yük aşılınca yük değerlerinde düşüş gözlenmektedir. Bu bölgede aderans bağları azalmakta ve çelik lif matristen sıyrılmaktadır. Tepe yükünden düşüşe geçildiği bölgede, 3-4 mm sıyrılma aralığında, ikinci tepe noktası gözlenebilmektedir. İkinci tepe noktasının nedeni, matris tarafından zorlanan kanca ucunun düzelmesidir [10,13 ve 16]. Üçüncü bölge ise yükün bir miktar daha azaldığı ve ardından eğrinin yataylaştığı bölgedir. Bu bölgede aderans bağlarının tamamen bozulduğu ifade edilebilir. Sıyrılmanın bu aşamasında yük, lif ile matris arasında meydana gelen ve lif dışarıya çıkana kadar devam eden sürtünme kuvveti ile oluşmaktadır. Kancasız lifin yüksıyrılma eğrisi iki esas kısımdan oluşmaktadır. Birinci kısımda lineer bir artış ile yük maksimum seviyeye ulaşmaktadır. Genellikle ikinci bölgede yük aniden düşmekte ve eğri yataya yakın seyretmektedir. Kancasız lifin sıyrılma davranışını belirleyen baskın faktör sürtünme kuvvetidir. Resim 5 Çekip çıkarma yükü-sıyrılma eğrileri 303

Resim 6 de SIFCON kompozitinin bağlayıcı harcına gömülü kancalı ve kancasız çelik liflerin ortalama maksimum aderans yükü yer almaktadır. MK ikamesi ile kancalı lifin maksimum yük değerinde artış görülmektedir. Basınç dayanımına paralel olarak %15 ikame oranı optimum oran olarak ifade edilebilir. M15 karışımının tepe yükünü M0 karışımına kıyasla %12, M30 karışımının ise %10 arttırdığı Resim 7 de görülmektedir. Bu artışlar kancasız lif için geçerli değildir. MK ikamesinin SIFCON matrisi basınç dayanımda yarattığı artış, aderans maksimum yükünde de artışa sebep olmuştur. Çimento esaslı kompozitlerin matrisinin mekanik özelliklerinin iyileşmesi sonucunda aderans dayanımında artış olması bilinen bir gerçektir [9-16]. İkinci etken ise çelik lif-matris arayüzeyinde (Resim 8) bol miktarda bulunan CH ve MK nın puzolanik reaksiyona girmesidir. Bu reaksiyon arayüzeyin güçlenmesine katkı sağlamaktadır. MK15 karışımından lif çekilmesi ile elde edilen taramalı elektron mikroskobu görüntüsü Resim 9 da sunulmaktadır. Lifin sıyrıldığı bölgede görüntülenen arayüzeyde sürtünme sonucu oluşan mikro çizikler mevcuttur. Resim 6 Ortalama maksimum aderans yükleri Resim 7 MK ikamesinin aderans parametrelerinde sağladığı artış oranları 304

Resim 8 SIFCON kompozitin optik mikroskop altında fazlarının görüntüsü (Parlak kesit) Resim 9 Sıyrılma sonrası lif matris arayüzeyi Resim 10 da ortalama sıyrılma tokluğu değerleri yer almaktadır. Sıyrılma tokluğu, yük sıyrılma eğrisi altındaki kalan alanı ifade etmektedir. Sıyrılma toklukları her numune için 22 mm sıyrılmaya kadar hesaplanmıştır. MK ikamesi ile maksimum yük değerine benzer şekilde çelik lifin sıyrılma tokluğunda da artış görülmektedir. Kancalı lif durumunda %15 MK ikamesi ile sıyrılma tokluğu %34 artarken, %30 MK ikamesi ile %38 oranında artmıştır (Resim 7). Söz konusu artışlar kancasız lif için daha düşüktür (% 4-10). Resim 10 Sıyrılma toklukları 305

Yük sıyrılma eğrilerininde görüldüğü üzere kancalı ve kancasız liflerin aderans parametreleri arasında çok büyük farklar vardır. Kancalı lif ile kancasız lifin neredeyse 3 katı maksimum aderans yüküne ulaşılmıştır. Bu davranış sıyrılma tokluğu için de geçerlidir. Lifin kancalı olması %180 ila %199 oranında maksimum yükü ve %129 ila %187 oranında sıyrılma tokuluğunu arttırmıştır (Resim 11). 4. Sonuçlar Resim 11 Bağıl olarak maksimum aderans yükü ve sıyrılma toklukları SIFCON matrisinden tek lif çekip çıkarma deneyi ile belirlenen lif matris aderansına metakaolin ikame oranının ve çelik lif geometrisinin etkisinin araştırıldığı çalışmada aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır: MK dozajındaki artış, süperakışkanlaştırıcı ihtiyacını ve karışım viskozitesini arttırmıştır. Çimento yerine ağırlıkça %15 MK ikamesi basınç dayanımını belirgin bir şekilde arttırmıştır. Bu oranın % 30 a çıkartılması basınç performansında ilave artış sağlamamıştır. MK ikamesi ile kancalı lifin maksimum yük değerinde artış görülmektedir. Çalışmaya konu olan oranlar arasında %15 ikame oranı basınç dayanımına paralel olarak optimum oran olarak ifade edilebilir. Kancasız lifte ise aderans özellikleri geliştirilememiştir. Kancalı lif durumunda %15 MK ikamesi ile sıyrılma tokluğu %34 artarken, %30 MK ikamesi ile %38 oranında artmıştır. Söz konusu artışlar kancasız lif için düşük mertebededir (%4 %10 ). Lifin kancalı olması maksimum yükü %180 ila %199 oranında, sıyrılma tokluğunu %129 ila %187 oranında arttırmıştır. 306

Teşekkür Yazarlar, Modern Beton adına Nagihan HALDENBİLEN e ve Bekaert İzmit Çelik Kord Sanayi ve Ticaret A.Ş. ye teşekkür eder. Kaynaklar [1] Scheneider, B., 1992, Development of SIFCON Through Applications, High Performance Fiber Reinforced Cement Composites, E&FN Spon, pp. 177-194. [2] Yazıcı, H., Aydın, S., Yiğiter, H., Yardımcı, M.Y., Alptuna, G., 2010, Improvement on SIFCON Performance by Fiber Orientation and High-Volume Mineral Admixtures, Journal of Materials in Civil Engineering, 22(11):1093-1101. [3] Bentur, A., Diamond, S., Mindess., S, 1985, The microstructure of the steel fibrecement, Journal of Materials Science, 20(10):3610-3620. [4] Neville, AM., 1973, Properties of concrete, John Wiley & Sons, New York. [5] Bentur, A., Wu, S.T, Banthia, N., Baggott, R., Hansen, W., Katz, A., et al., 1995, Fibrematrix interfaces, High Performance Fibre Reinforced Cementitious Composites, Chapman and Hall, London. [6] Banthia, N., Bentur, A., Mufti, A., 1998, Fiber reinforced concrete: present and future, The Canadian Society for Civil Engineering. [7] Chan, Y.W., Li, V.C., 1997, Effects of transition zone densification on fiber/cement paste bond strength improvement, Advanced Cement Based Materials, 5(1):8-17. [8] Kayali, OA..,2004, Effect on high volume fly ash on mechanical properties of fiber reinforced concrete, Materials and Structures, 37(5):318-327. [9] Chan Y.W., Chu, S.H., 2004, Effect of silica fume on steel fiber bond Characteristics in reactive powder concrete, Cement and Concrete Research, 34(7):1167-1172. [10] Tuyan, M., & Yazıcı H, 2012, Pull-out behavior of single steel fiber from SIFCON matrix, Construction and Building Materials, 35:571-577. [11] Abu-Lebdeh, T., Hamoush, S., Heard, W., Zornig, B., 2011, Effect of matrix strength on pullout behavior of steel fiber reinforced very-high strength concrete composites. Construction and Building Materials 25(1):39-46. [12] Shannag, MJ., Brincker, R., Hansen, W., 1997, Pullout behavior of steel fibers from cement-based composites. Cement and Concrete Research, 27(6): 925-36. [13] Beglarigale, A., Yazıcı, H., 2013, The effect of alkali silica reaction on steel fiber matrix bond characteristics of cement based mortars, Construction and Building Materials, 47:845-860. [14] Kim, J J., Kim, D J., Kang, S T., Lee, J H., 2012, Influence of sand to coarse aggregate ratio on the interfacial bond strength of steel fibers in concrete for nuclear power plant, Nuclear Engineering and Design, 252:1-10 307

[15] Silva, F.A., Mobasher, B., Soranakom, C., Filho, R.D.T., 2011, Effect of fiber shape and morphology on interfacial bond and cracking behaviors of sisal fiber cement based composites, Cement & Concrete Composites, 33(8):814-823. [16] Beglarigale, A., Steel-fiber matrix bond characteristics of cement based composites, M.Sc., Dokuz Eylül university. [17] Siddique, R., Klaus, J., 2009, Influence of metakaolin on the properties of mortar and concrete: A review, Applied Clay Science, 43(3-4):392 400. [18] Changling, H., Osbaeck, B., Makovicky, E., 1995, Pozzolanic reaction of six principal clay minerals: activation reactivity assessments and technological effects, Cement and Concrete Research, 25(8):1691 1702. [19] Zhang, M.H., Malhotra, V.M., 1995, Characteristics of a thermally activated aluminosilicate pozzolanic material and its use in concrete, Cement and Concrete Research, 25(8):1713 1725. [20] Ambroise, J., Maximilien, S., Pera, J., 1994, Properties of metakaolin blended cements, Advanced Cement Based Materials, 1(4):161 168. [21] Parande, AK., Ramesh Babu, B., Karthik, MA., Kumaar, KK., Palaniswamy, N., 2008, Study on strength and corrosion performance for steel embedded in metakaolin blended concrete/mortar, Construction and Building Materials, 22(3):127 34. [22] Ramezanianpour, A A., Jovein, B., 2012, Influence of metakaolin as supplementary cementing material on strength and durability of concretes, Construction and Building Materials, 30:470 479 [23] Wild, S., Khatib, JM., Jones, A., 1996, Relative strength, pozzolanic activity and cement hydration in superplasticized metakaolin concrete, Cement and Concrete Research, 26(10):1537 44. [24] Ding, Z., Zhang, D., Yu, R., 1999, High strength composite cement, China Build Mater Sci Technol, 1:14 7. [25] Brooks, J.J., Johari, M.M.A., 2001, Effect of metakaolin on creep and shrinkage of concrete, Cement & Concrete Composites, 23(6):495 502. [26] Li, Z., Ding, Z., 2003, Property improvement of Portland cement by incorporating with metakaolin and slag, Cement and Concrete Research, 33(4):579 584. [27] Jin, X., Li, Z., 2003, Effects of mineral admixture on properties of young concrete, Journal of Materials in Civil Engineering, 15(5):435 442. 308