5 KITADA BAYRAĞIMIZI DALGALANDIRIYORLAR GLOBAL Murat Ülker Güler Sabancı Mustafa Koç Tuncay Özilhan Ahmet Çalık Ferit Şahenk TÜRKLER Türk şirketleri 63 ülkede 37 milyar dolar yatırım yaptı Türkiye nin global şirketleri arasında Koç, Sabancı, Ülker, Anadolu Grubu, Çalık, Doğuş, Zorlu, Tekfen, Hayat Holding. TAV, Alarko, Eroğlu, Borusan, Kürüm, Eczacıbaşı, TPAO, Şişecam, Turkcell, THY ve Türk Telekom öne çıkıyor. A. Nazif Zorlu Nihat Gökyiğit Yahya Kiğılı Sani Şener İshak Alaton Nurettin Eroğlu Ahmet Kocabıyık Haşmet Bedii Kürüm Bülent Eczacıbaşı 38 39
ÇOK ULUSLU TÜRK ŞİRKETLERİ Kadir Has Üniversitesi, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) ve ABD merkezli Columbia Üniversitesi işbirliğiyle hazırlanan "ÇOK ULUSLU TÜRK ŞİRKETLERİ raporuna göre, Türk şirketleri ve holdinglerinin yurt dışı yatırımları Antartika dışındaki 5 kıtada 60 ülkeyi aştı. Yabancı varlıklarına göre değerlendirilen en büyük 29 Türk şirketinin yurt dışındaki 426 iştirakine ait varlıkları 36 milyar 766 milyon dolara ulaştı. HANGİ TÜRK ŞİRKETİ HANGİ ÜLKEDE İŞ YAPIYOR? KOÇ HOLDİNG Avustralya Avusturya Azerbaycan Cezayir Çek Cumhuriyeti Fransa Güney Afrika Hollanda İngiltere İspanya Özbekistan Polonya Singapur Slovakya Çin TAV HAVALİMANLARI HOLDİNG Gürcistan Makedonya Tunus Suudi Arabistan Hırvatistan Letonya Umman SABANCI HOLDİNG Dubai Malta İspanya KKTC ABD Brezilya Arjantin Endonezya Tayland Çin DOĞUŞ HOLDİNG ABD BAE Umman Hollanda İspanya İsviçre Hırvatistan Lüksemburg Malta Yunanistan KKTC Bulgaristan İngiltere Fas Libya Azerbaycan Çin Irak Katar Suudi Arabistan Tayland ŞİŞECAM TOPLULUĞU Bulgaristan Slovakya Macaristan Bosna Hersek Hindistan ZORLU ENERJİ GRUBU Pakistan İsrail TURKCELL Azerbaycan Moldova Gürcistan Belarus KKTC YILDIZ HOLDİNG İngiltere ABD Fransa Belçika Suudi Arabistan Hollanda Pakistan Hindistan Nijerya ÇALIK HOLDİNG Kosova Libya Tunus Türkmenistan Arnavutluk 40 41
5 Kıtayı turlayan Türkler 63 ülkeye yatırım yaptı Türkiye ve çevre ülkelerde kendilerini kanıtlayan Türk şirketlerinin hız kesmeden süren yurt dışı yatırımları, Antarktika dışındaki 5 kıtada 63 ülkeye ulaştı. Kadir Has Üniversitesi, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) ve ABD merkezli Columbia Üniversitesi işbirliğiyle hazırlanan "Çok Uluslu Türk Şirketleri" raporuna göre, değerlendirmeye alınan 29 Türk şirketinin yurt dışında 426 iştiraki bulunuyor. Söz konusu rapora göre, yurt dışında 100 milyon doların üzerinde yatırımı olan Türk şirketi sayısı 2007 yılından bu yana 19'- dan 29'a yükseldi. 2012 sonu itibarıyla yurt dışı varlıklarını 36 milyar 766 milyon dolara yükselten şirketler, 23 milyar 415 milyon dolar satış rakamı ve 115 bin 539 istihdama ulaştı. Rapora göre, Türkiye ve çevre ülkelerde kendilerini kanıtlayan Türk şirketleri, küresel güç olabilmek adına yurt dışı yatırımlarını 2014 yılında da hız kesmeden sürdürdü. Türkiye'nin küresel değer zincirinde aldığı pay artarken, Türk şirketleri ve holdinglerinin yurt dışı yatırımları Antarktika dışındaki 5 kıtada 63 ülkeye ulaştı. GLOBAL TÜRK ŞİRKETLERİNİ YURT DIŞI YATIRIMLARI (MİLYON DOLAR) Sıra Şirket Adı Sektör Yabancı Varlıklar 1 TPAO Petrol ve doğal gaz 4,872 2 Anadolu Grubu Holding 4,443 3 Enka İnşaat Altyapı ve Gayrimenkul 3,779 4 Koç Holding Holding 3,333 5 Doğuş Grubu Holding 3,104 6 Yıldırım Holding Holding 1,867 7 Şişecam A.Ş. Cam 1,368 8 Yıldız Holding Gıda ve İçecek 1,277 9 Tekfen Holding Holding 1,250 10 Zorlu Enerji Grubu Enerji 1,120 11 TAV Holding Holding 1,081 12 Turkcell İletişim 1,057 13 Borusan Holding Holding 973 14 Sabancı Holding Holding 828 15 Çalık Holding Holding 816 16 Hayat Holding Holding 780 17 Gübretaş Gübre 686 18 Alarko Grubu Holding 651 19 Orhan Holding Holding 534 20 Doğan Holding Holding 486 21 Türk Telekom İletişim 444 22 Türk Havayolları Havayolu 400 23 Ekol Lojistik Lojistik 375 24 Eczacıbaşı Holding Holding 371 25 Kürüm Holding Demir Çelik 281 26 Teklas Otomotiv 175 27 Çelebi Holding Holding 167 28 Eroğlu Holding Tekstil 148 29 Evyap Tüketici Ürünleri 98 TOPLAM 36,766 Kaynak: KHÜ DEİK VCC Türk Çok Uluslu Şirketler araştırması (2014) 42 43
Yurt dışındaki iştiraklerin coğrafi dağılımı Raporda adı geçen Türk çok uluslu şirketlerinin, yurt dışında 426 iştiraklerinin olduğu belirtiliyor. İştirak sayısı açısından, 14 ülkede 64 iştirak ile başı çeken Doğan Holding in peşinden 18 ülkede 50 iştirak ile Doğuş Holding ve 9 ülkede 42 iştirak ile Enka İnşaat geliyor. Bu 426 yurt dışı iştirak, Bölgesellik Endeksi ne göre gösteriliyor; yurt dışı iştiraklerinin YATIRIMLAR DEVAM EDİYOR Türk şirketleri; ürün ve pazar çeşitliliği, marka bilinilirliğini artırma ve maliyet avantajı nedeniyle yurt dışı yatırımlarını bu yıl da sürdürürken, Türk yatırımcısı hammaddeye erişim kolaylığı için Afrika ve Asya-Pasifik'e, bürokratik kolaylıklar için Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgesine üretim ihracı Türkiye'ye gerçekleştirilecekse Avrupa ve Orta Asya'ya, lojistik yakınlıktan dolayı Avrupa Birliği ülkeleri ve Ortadoğu'ya yatırım yapıyor. HOLDİNGLERİN ANA FAALİYET SEKTÖRLERİ dağılımında yüzde 77 si Avrupa ve Orta Asya da, yüzde 12 si de Ortadoğu ve Afrika da yoğunlaştı. Türk çok uluslu şirketlerinin Avrupa ve Orta Asya daki iştiraklerinin sayısı 326 ya ulaştı. Ortadoğu ve Afrika daki iştirak sayısı da 53. Asya Pasifik bölgesinde yurt dışı iştiraklerin sayısı 31, Kuzey ve Latin Amerika da ise 16. YATIRIM PLANLARINDA ÖNE ÇIKAN ÜLKELER Türk yatırımcılar için yeni pazarlara giriş yaparak, yeni müşterilere ulaşmak en temel yatırım motivasyonu olarak göze çarparken, Irak,, Çin ve Hindistan pazarları yatırım planlarında öne çıkan ülkeler arasında yer alıyor. TÜRK PETROLLERİ ANONİM ORTAKLIĞI (TPAO) TPAO, 1954 yılında Türkiye nin milli petrol şirketi olarak 6327 Sayılı Kanunla hidrokarbon arama, sondaj, üretim, rafinasyon ve pazarlama faaliyetlerini üstlenme sorumluluğuyla kuruldu. Entegre bir petrol şirketi olarak 1983 yılına kadar petrol endüstrisinde aramadan üretime, rafinasyondan pazarlama ve dağıtıma kadar her türlü faaliyeti sürdürdü. Bugünse TPAO, araştırma, sondaj, kuyu inşası ve üretim olmak üzere yalnızca üretime dönük faaliyetlerde bulunuyor. TPAO nun Azerbaycan,, Irak gibi petrol ülkelerine yaptığı yatırımlar dış yatırımlarda yüzde 15 e yakın paya sahip. ANADOLU GRUBU Anadolu Grubu nun temelleri 1950 yılında atıldı. Gurup; Atlantik ten Pasifik e Türkiye dâhil 18 ülkede, 75 şirket, 61 üretim tesisi ve 29 bine yakın çalışanıyla faaliyetlerini sürdürüyor. Dünya ölçeğindeki saygın markalarıyla içecek, otomotiv, perakende ve finans alanlarındaki faaliyetlerine yoğunlaşan Anadolu Grubu, enerji, endüstriyel tarım, gayrimenkul, sağlık ve bilişim sektörlerine yaptığı yatırımlarla çalışma alanlarını genişletiyor. Anadolu Grubu Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini Tuncay Özilhan yürütüyor. ENKA İNŞAAT Enka, 1957 yılında Şarık Tara ile merhum Sadi Gülçelik in kurduğu ortaklıkla kuruldu. İlk projeleri arasında İstanbul civarında endüstriyel fabrika, dock, marina kızakları, tersane, tahıl siloları, köprü, yol ve rıhtım inşaatları sayılabilir. 1970 li yıllarda ilk yurt dışı projelerine Libya ve Suudi Arabistan ile başlayan Enka 1980 li yıllarda Ortadoğu da, 1990 lı yıllarda ise da hızla büyüdü. Bugüne kadar Enka, ve Bağımsız Devletler Topluluğu nda binalar, hastaneler, sanayi fabrikaları ve petrol ve doğal gaz projeleri içeren 130 u aşkın proje tamamladı. Şirket halen yılda yaklaşık 30 milyar kwh elektrik üretiyor. Uluslararası inşaat projeleri şirketin büyüten itici güç olmaya devam ederken halihazırda yapılacak iş toplamı 7 milyar doları aştı. Bunlar arasında da mega-otoyol projesi, Umman da yepyeni bir şehir, Moskova da Sheremetyevo Havaalanı için yeni bir terminal, Donetsk te yeni bir futbol stadyumu, da St Petersburg da bir Toyota otomobil fabrikası ve da Sakhalin Adası nda bir petrol sahası altyapısı var. Grubun Yönetim Kurulu Başkanlığı'nı Sinan Tara yürütüyor. KOÇ HOLDİNG 22 ÜLKEDE Koç Holding'in,, Avustralya, Avusturya, Azerbaycan, Cezayir, Çek Cumhuriyeti, Çin, Fransa, Güney Afrika, Hollanda, İngiltere, İspanya,,,, Özbekistan, Polonya,,, Singapur, Slovakya ve olmak üzere yurt dışında faaliyet gösterdiği ülke sayısı 22'ye ulaştı. Topluluk şirketlerinin kombine yurt dışı satışları 20 milyar dolar doları bulurken, yurt dışındaki istihdam sayısı yaklaşık 9 bin kişi oldu. Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanlığı nı Mustafa Koç yürütüyor. DOĞUŞ HOLDİNG 1951 yılında kurulan Doğuş Holding; finans, otomotiv, inşaat, medya, turizm ve hizmetler, gayrimenkul, enerji ve yeme-içme olmak üzere sekiz sektörde faaliyet göstermektedir. Doğuş Doğuş Grubu, 200'ün üzerindeki şirketi ve 35 bini aşkın çalışanı ile hizmet veriyor. Hizmet verdiği tüm ana iş kollarında, uluslararası, güçlü işbirlikleri ile yoluna devam eden Doğuş Grubu, 26 ülkede, dünya standartlarında 35 markayla faaliyet gösteriyor Doğuş Holding; ABD, Bulgaristan, Hırvatistan,, Yunanistan,, Lüksemburg, Malta,, İsviçre, Hollanda, KKTC, İngiltere,, Libya, Fas, Azerbaycan, Çin, Irak,, Umman, Katar,, Suudi Arabistan, Tayland ve Birleşik Arap Emirlikleri'nde faaliyetlerini sürdürüyor. Grubun Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini Ferit Şahenk yürütüyor. 44 45
YILDIRIM HOLDİNG Yıldırım Holding, 1963 yılında Samsun da kuruldu. Merkezi İstanbul da olan grup bugün en hızlı büyüyen sanayi gruplarından biri. Şirket enerji, liman işletmeciliği, denizcilik, inşaat gibi sektörlerle odağını genişletti. 2012'de Malta Limanı'nın yüze 50'sini 200 milyon avroya alarak yurt dışına açılan Yıldırım Holding'in iştiraki Yılport, İsveç'teki Stocholm Nord-Combi Terminal'ini bünyesine katmıştı. 18 ülkede faaliyette bulunan Yıldırım Holding'in 8 bin 600'ün üzerinde çalışana ve 1 milyar doları aşan cirosu bulunuyor. Baltık ülkelerinde aktif bir şekilde faaliyet gösteren gurup, Malta Freeport'un da yüzde 50 hissesinin sahibi. Yıldırım Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini Ali Rıza Yıldırım yürütüyor. ŞİŞECAM DAN 12 ÜLKEDE 25 TESİS Ş i ş e c a m Topluluğu,,, Bulgaristan,, Slovakya, Macaristan, Bosna Hersek, Federasyonu, Gürcistan,, ve Hindistan'da üretim yapıyor. Yurt dışında 12 ülkede 25 üretim tesisi bulunan Şişecam'ın yurt dışındaki yatırımlarının toplamı bugün itibariyle yaklaşık 2,5 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Şirketin toplam istihdamının yüzde 40'ı (8 bin) yurt dışında bulunuyor. YILDIZ HOLDİNG YURT DIŞINDA 15 BİN KİŞİYİ İSTİHDAM EDİYOR United Biscuits satın alımı sonrası Yıldız Holding'in yurt dışındaki fabrika sayısı 25'e yükselirken, 100'ün üzerinde ülkeye ihracat yapan holdingin İngiltere, ABD, Fransa, Belçika, Suudi Arabistan, Hollanda,,,,, Pakistan, Hindistan, Nijerya ve olmak üzere 14 ülkede fabrikası bulunuyor. Marka sayısı 320 olan Yıldız Holding, yurt dışında toplam 15 bin kişiyi istihdam ediyor. Grubun Yönetim Kurulu Başkanlığı nı Murat Ülker yürütüyor. Şirketin temelleri 1956 yılında üç girişimci, Feyyaz Berker, Nihat Gökyiğit ve Necati Akçağlılar tarafından atıldı. Tekfen Grubu halka açık bir holding olup 49 şirketten ve yedi ortaklıktan oluşuyor. Gurup; müteahhitlik, tarım, gayrimenkul geliştirme ve bankacılık sektörlerinde faaliyet gösteriyor. Tekfen Holding kuruluşu olan Tekfen İnşaat; Ortadoğu, Kuzey Afrika, Kafkasya ve Orta Asya, Doğu ve Orta Avrupa'da büyük başarıları olan yüklenici firmalar arasında öne çıkıyor. Geniş çaplı faaliyetleri ağır inşaat işlerinden rafineriler ve petrokimya tesislerine; uydu kentlerden büyük endüstriyel işleme tesislerine; boru hatları ve deniz yapılarından güç tesisleri, elektrik ve iletişim işlerine kadar çeşitlilik gösteriyor. Tekfen Holding Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini Ali Nihat Gökyiğit yürütüyor. ZORLU ENERJİ GRUBU Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Zorlu Grubu na ait sanayi şirketlerinin elektrik ve buhar ihtiyacını karşılamak üzere 1993 yılında kuruldu. (11 i Türkiye de ve 5 i yurt dışında olmak üzere) 16 şirketiyle Zorlu Enerji Grubu, proje tasarımından inşasına, enerji tesislerinin işletilmesinden bakım onarımına kadar enerji üretiminin her aşamasında var olan ve enerji sektöründe farklı bir yere sahip bir gruptur. Grup Türkiye dışında Avrupa, Asya ve Ortadoğu ya da hizmet veriyor. Zorlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Nazif Zorlu. TAV IN 8 ÜLKEDE YATIRIMLARI VAR TAV Havalimanları Holding de yurt dışında Türk bayrağını dalgalandıran şirketlerden. Gürcistan, Makedonya, Tunus, Suudi Arabistan, Hırvatistan, Letonya, Umman ve 'da faaliyet gösteren TAV'ın yurt dışı yatırımlarının tutarı 1,4 milyar dolara ulaştı.holding, yurt dışındaki projelerinde toplamda 3 bin kişiye istihdam sağlıyor. Merkezi İstanbul'da bulunan TAV İnşaat'ın, Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesinde Birleşik Arap Emirlikleri,, Katar, Libya, Gürcistan ve Suudi Arabistan olmak üzere 7 şubesi, Umman'da TAV Construction Muscat LLC, Suudi Arabistan'da TAV AL Rajhi Construction Co ve Katar'da TAV Construction Qatar LLC adı altında üç bağlı iştiraki bulunuyor. TAV İnşaat'ın yurt dışında üstlendiği projeler (devam eden projeler ile birlikte) yaklaşık 15 milyon dolar sözleşme değerine sahip olurken, yurt dışındaki çalışan sayısı 3 bin kişinin üzerine çıktı. TAV Holding İcra Kurulu Başkanlığı nı Sani Şener sürdürüyor. TURKCELL'İN İŞTİRAKLERİ Türkiye'nin önemli iletişim ve teknoloji şirketlerinden Turkcell de yüzde 41,45'ine sahip olduğu Fintur aracılığıyla, Azerbaycan, Moldova ve Gürcistan'da GSM faaliyetlerini sürdürürken, yüzde 55 oranında iştirak ettiği Astelit, 'da, "life:)" markası ile 2005 yılının ocak ayından bu yana ticari hayatta yer alıyor. Belarus'ta 2008 yılından beri faaliyet gösteren BeST'in hisselerinin yüzde 80'i Turkcell'e ait olurken, 1999 yılında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde hizmete giren KKTCell, yüzde 100 Turkcell iştiraki olarak çalışıyor. Turkcell; Astelit, Best, Kuzey Kıbrıs Turkcell, Turkcell Europe iştiraklerinde, 2014 sonu itibarıyla toplam bin 800 kişiye istihdam imkanı sağlıyor. SABANCI HOLDİNG 18 ÜLKEDE FAALİYET GÖSTERİYOR Halihazırda 18 ülkede faaliyet gösteren Sabancı Holding ise ürünlerini Avrupa, Orta Doğu, Asya, Kuzey Afrika, Kuzey ve Güney Amerika'nın çeşitli bölgelerinde pazarlarken, uluslararası iş ortakları arasında, konularında dünyanın önde gelen isimleri Ageas, Aviva, Bridgestone, Carrefour, Citi, E.ON, Heidelberg Cement ve Philip Morris yer alıyor. Akbank, yurt dışındaki faaliyetlerini (Akbank AG) ve Dubai'de (Akbank Dubai Limited) bulunan iştirakleri ve Malta da bulunan bir şubesiyle sürdürürken, Çimsa'nın,, İspanya,,, ve KKTC'de şirket ve terminalleri yer alıyor. Kordsa Global de operasyonlarını Türkiye dışında,, ABD, Brezilya, Arjantin, Endonezya, Tayland ve Çin'de sürdürüyor. Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Güler Sabancı. BORUSAN GRUBU Borusan Grubu, farklı iş kollarında Orta Doğu, Kuzey Afrika, Avrupa ve ABD başta olmak üzere pek çok pazarda aktif olarak faaliyet gösteriyor. Borusan Lojistik, Yabancı Ülkeler Lojistik Hizmetleri kapsamında, Orta Doğu ülkelerinde, Birleşik Arap Emirlikleri'nde, Umman'da, Cezayir'de, Hollanda'da ve 'da Borusan Logistics markası altında hizmet veriyor. Borusan Lojistik, karayolu acente ağına, İsviçre, Avusturya, Danimarka, Finlandiya, İsveç, Norveç, Polonya, Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Macaristan, Yunanistan, Bulgaristan, Hollanda, İngiltere, Belçika,, Fransa, İspanya, Fas, Tunus, Portekiz ve Baltık ülkelerini de ekledi. 2013 yılında yaklaşık 670 milyon dolar ciro elde eden ve satışlarının yarısı yurt dışı operasyonlarından gelen Borusan Mannesmann yurt dışında 355 kişiyi istihdam ediyor. 2013 yılında yaklaşık 870 milyon dolar ciro elde eden Borusan Makina ve Güç Sistemleri'nin toplam satışlarının yüzde 42'si yurt dışı operasyonlarından gelirken, yurt dışı şirketlerinde toplam 800 kişiye istihdam sağlıyor. Borusan Lojistik satışlarının yüzde 16'sını yurt dışı operasyonlarında gerçekleştirirken, bu şirketlerde 180 çalışanı bulunuyor. Borusan Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Kocabıyık. ÇALIK HOLDİNG Temelleri 1981 yılında atılan Çalık Holding in ticari faaliyetleri 1930 lu yıllara kadar gidiyor. Grup bugün enerji, telekomünikasyon, tekstil, inşaat, finans, medya ve madencilik sektörlerinde 17 ülkede 20 bini aşkın kişi çalıştırıyor. Yaklaşık 8 milyar dolarlık konsolide varlığa sahip Çalık Holding halen 20 milyar dolarlık proje portföyleri üzerinde çalışıyor. Çalık Holding'in iştiraki Banka Kombetare Tregtare (BKT), Arnavutluk ve Kosova'da faaliyet gösteriyor. Grup şirketlerinden Çalık Enerji, 2013 yılında Türkmenistan'ın Ahal, Lebap, Mari kentlerinde başladığı 3 elektrik santralinin inşasına devam etti, Ahal ve Derweze'de ise 2 yeni elektrik santrali için anlaşma imzaladı. 2013 yılında Gardabani projesiyle Gürcistan'daki en büyük EPC müteahhidi olan Şirket, yine aynı yıl içerisinde Irak'ta toplam kapasiteleri 2 bin MW olan 2 adet elektrik santrali tamamladı. Gap İnşaat, 2013 yılında Asya'dan Avrupa'ya uzanan yol güzergahında lojistik merkez olarak tasarlanan ve 6 liman, 1 tersaneden oluşan 1,5 milyar Amerikan Doları proje bedeline sahip 'Türkmenbaşı Uluslararası Deniz Limanı'nın EPC müteahhitliğini üstlendi. Dünyanın önde gelen 10 kaliteli denim üreticisinden biri olan Çalık Holding in Rosneft, InitecEnergia, Eni, Mitsubishi, EBRD, EWE, General Electric, Alacer Gold ve Qatar Holding gibi küresel şirketlerle ve kurumlarla iş ortaklıkları bulunuyor. Gurubun Yönetim Kurulu Başkanlığı nı Ahmet Çalık yürütüyor. 46 47
HAYAT HOLDİNG 1937 yılında kurulan Hayat Holding; hızlı tüketim malları, liman işletmeleri, inşaat, ahşap ve enerji başta olmak üzere çeşitli sektörlerde faaliyet gösteren 25 şirketten oluşuyor. Hayat Holding faaliyet gösterdiği çeşitli sektörlerde kaliteli markalara ve dinamik ekiplere sahip. Holdingin markaları sadece Türkiye de değil, bölgesel ve küresel pazarlarda da istikrarlı büyüme sergiliyor. 101 ülkeye ihracat yapan Holding bölge lideri olma yolunda emin adımlarla ilerliyor. Kastamonu Entegre ile Federasyonu nda önemli yatırımlara imza atan gurup, geçtiğimiz yıl Tataristan da 260 milyon dolarlık yatırıma imza attı. Grubun Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini Yahya Kiğılı yürütüyor. GÜBRE FABRİKALARI T.A.Ş. (GÜBRETAŞ) Şirket faaliyetlerine resmi olarak 1953 yılında başladı. Gübretaş, Türk ç i f t ç i l e r i n i n yüksek randımanlı kaliteli ürünler üretebilmeleri için çiftçilere kimyasal gübre temin etme amacıyla kuruldu. Gübretaş Türkiye de dev ve öncü bir şirket olmak ve dünya genelinde tanınır bir marka olmak vizyonuyla yoluna devam ediyor. Bu hedefi gerçekleştirebilmek için hammadde kaynaklarına sahip ülkelere yatırım yapma strateji izlemesi nedeniyle Gübretaş ın başkanlığındaki konsorsiyum, İranlı Razi Petrokimta Şirketi ni 2008 yılında satın aldı. Gübretaş yurt dışına yatırım yaptıktan sonra uluslararası deniz ulaşımı sektörüne girdi. ALARKO GRUBU Faaliyetlerine 1954 yılında tek bir odada iki çalışanla başlayan Alarko Şirketleri Grubu bugün Türkiye nin 6 binden fazla kişinin çalıştığı en önemli şirketlerinden biri. Grup üretim, ticaret, mühendislik, müteahhitlik, turizm, arazi geliştirme, inşaat ve enerji sektörlerinde faaliyet gösteriyor. Alarko Grubu nun, Özbekistan, Türkmenistan ve Azerbaycan gibi, ülkelere yönelik projeleri ve pazarlama faaliyetleri var. Ayrıca, Fas, Tunus, Cezayir üçgeninde ve Körfez ülkelerin arasında Katar, Kuveyt çizgisinde pazarlama ve proje geliştirme çalışmaları yürütüyor. Alarko Grubu Yönetim Kurulu Başkanı İshak Alaton. 1972 yılında kurulan Teknik Malzeme Orhan Holding in temelini oluşturuyor. Orhan Holding ağırlıklı olarak otomotiv sektöründe faaliyet gösteren, imalat tesisleri ve teknik merkezleri olan, 7 bin 400 kişi çalıştıran, 3 kıtada ve 13 ülkede faaliyet gösteren şirketler grubu. Orhan Holding ilk ortaklığını 1989 yılında General Motors (GM) ile kurdu. Aunde (), Faurecia (Fransa ve Magnetti Marelli () gibi uluslararası şirketlerle ortaklığı sayesinde Holding güncel trendleri takip edebilme fırsatı yakalayabildi. Akışkan transferi ve egzoz sistemleri, hassas yaylar, paslanmaz çelik tüpler, metal formlar düzenekler, otomobil koltuğu ve parçaları, esnek kontrol kabloları, vites değiştiriciler ve poliüretan köpük grup şirketleri tarafından üretilen başlıca ürünler arasında yer alıyor. Orhan Holding Yönetim Kurulu Başkanı Murat Orhan. DOĞAN HOLDİNG Doğan Holding in temelleri 1959 yılında atıldı. Bugün 7 uluslararası iş alanıyla stratejik ittifakları olan gurup, 17 ülkede yaklaşık 25 bin doğrudan ve dolaylı çalışan aracılığıyla geniş bir tüketici nüfusuna hitap ediyor. Doğan Holding özel olarak ilgilendiği başta enerji ve medya olmak üzere altı temel iş alanında faaliyetlerini sürdürüyor. Gurubun Yönetim Kurulu Başkanlığı nı Begümhan Doğan Faralyalı yürütüyor. TÜRK TELEKOM Türk Telekomünikasyon 1994 yılında kuruldu. Türk Telekom un özelleştirme süreci 14 Kasım 2005 te tamamlandı ve Türk Telekom hisselerinin yüzde 55 i Öger Joint Venture Grubu na aktarıldı. Türk Telekom, 7 milyon aboneye kaliteli ve kesintisiz internet bağlantısı ve 14,3 milyon aboneye de telefon hizmeti sunuyor. TÜRK HAVAYOLLARI Mayıs 1933'te, 28 koltuk kapasiteli 5 küçük uçakla ile faaliyete geçen Türk Hava Yolları (THY), bugün 219 uçaklık filosu ile Türkiye'nin tek ulusal havayolu şirketi. THY dünya devi Airbus ile yaptığı anlaşma sonucunda filosuna 117 uçak daha katıyor. THY nin 2020 yılı hedefi filodaki uçak sayısını 375 e çıkarmak. Yüzde 50.88 i halka açık olan THY nin bünyesinde 9 işletme bulunuyor. 2014 yılında tarifeli olarak yaklaşık 55 milyon yolcu taşıdı. Hedefi dünyada ilk 100 marka içerisinde yer almak. Avrupa nın En Beğenilen Havayolu ödülünü üst üste kazanan 96 ülkeyi kapsayan uçuş ağı ve 217 destinasyon ile THY, dünyanın en geniş beş uçuş ağına sahip. 16 bin civarında çalışanı bulunan THY bünyesinde 40 farklı ülkeden kaptan pilotlar görev yapıyor. EKOL LOJİSTİK Ekol Lojistik karayolu hizmetleri sunan uluslararası bir sevkiyat şirketi olarak kuruldu. Ekol ilk yurt dışı şubesini 1996 yılında da açtı. Invest AD 2009 yılında azınlık hisselerle şirkete ortak oldu. 2012 itibariyle ya, ya, ya, Bosna Hersek e, Fransa ya, Yunanistan a, Macaristan a ve ya hizmet veren Ekol Lojistik Avrupa da en hızlı büyüyen Türk lojistik şirketi. ECZACIBAŞI HOLDİNG 1942 yılında kurulan Eczacıbaşı Holding, 2012 itibariyle 41 şirkete, 11 bin 730 çalışana ve toplam 3,5 milyar Amerikan doları ciroya sahip önemli bir Türk sanayi grubu. Kırk yıl içinde medikal ürünlerin tamamını kapsayacak şekilde üretim kapasitesini genişletti. Eczacıbaşı nın başlıca sektörleri yapı ürünleri, sağlık ürünleri ve tüketim ürünleridir. Grup ayrıca finans, bilgi teknolojisi, kaynak teknolojisi, gayrimenkul geliştirme ve madencilik alanlarında da aktif. Eczacıbaşı uluslararası arenada küresel banyo ve karo pazarlarında rakibi olan amiral gemisi küresel Vitra markasıyla tanınıyor. Şirketin dokuz uluslararası ortak yatırımı ve önde gelen uluslararası kurumlarla çeşitli işbirliği anlaşmaları bulunuyor. Eczacıbaşı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Eczacıbaşı. KÜRÜM HOLDİNG Temelleri 1975 yılında atılan Kürüm Holding in ana faaliyet alanı demir ve çelik üretimi. Türkiye ve Balkanlar daki üretim tesislerinde bini aşkın çalışanla faaliyetlerini sürdürüyor. Grubun lokomotif şirketi olan Kürüm Demir Türkiye nin İlk 500 Sanayi Kuruluşu listesinde üst sıralarda yer alıyor. Arnavutluk ta yerleşik Kürüm International, Balkanlar daki en önemli çelik ve inşaat demiri üretimi yatırımlarından biri. Kürüm ayrıca hidratlı kireç ve azot-oksijen üretimi, hurda işleme, sigortacılık, metalik madencilik, hidrolik enerji üretimi ve Durres Limanı konteyner terminali işletimi alanlarında faaliyet gösteriyor. Kürüm Holding Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini Haşmet Bedii Kürüm yürütüyor. TEKLAS HOLDİNG Teklas faaliyetlerine 1971 yılında İstanbul da küçük bir atölyede kauçuk çektirme ve enjeksiyon prosesleriyle başladı. Üretim tesisleri 1987 yılında Kocaeli ne taşındı Teklas; Bulgaristan da 3, ve Çin de 1 er olmak üzere toplam 11 fabrikaya sahip. Şirket, araçların soğutma sistemleri için kauçuk ve plastik parçalar üretimi yapıyor. Teklas; Renault, Volkswagen ve General Motors gibi küresel otomobil imalatçılarının tedarikçiliğini üstleniyor. ÇELEBİ HOLDİNG Çelebi Grubu nun temelleri 1958 yılında Çelebi Yer Hizmetleri ile atıldı. Aynı zamanda Türkiye nin ilk özel yer hizmetleri şirketi. Holding 1995 yılında kuruldu. Çelebi Holding beş ülkede 11 bini aşkın çalışanla faaliyet gösteriyor. Çelebi Holding havacılık yer hizmetleri, terminal ve liman yönetimi, özel güvenlik hizmetleri, gıda hizmetleri, seyahat acentası hizmetleri ve araç filosu kiralama başta olmak üzere çeşitli alanlarda faaliyetleri olan şirketlerinin mali ve idari fonksiyonlarını koordine ediyor. Çelebi Holding Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini Can Çelebioğlu yürütüyor. EROĞLU HOLDİNG Eroğlu şekerleme 1983 yılında kuruldu. Doğu Avrupa ülkelerine ihracat 1994 yılında başladı. İnşaat şirketi 1997 yılında kuruldu. 2003 te da tekstil üretimi yapan ilk şirket Eroğlu oldu. Holding in her iki işi de 2003 te hızla büyüdü. 2006 yılı itibariyle, Eroğlu için önemli bir üretim merkezi haline geldi. 2007 yılında inşaat kısmı da uluslararası projeler almaya başladı ve 2012 de de Eroğlu Holding in giyim kısmı Fortune 500 Türkiye listesinde 314. sırada yer aldı. Loft ve Colin's markalarıyla 38 ülkede faaliyet gösteren Eroğlu Holding, geçtiğimiz ay içerisinde yıllık 1.2 milyar avro ciro gerçekleştiren Hollanda menşeli moda markası Mexx'i satın aldı. Mexx'in Avrupa'da 300'ün üzerinde mağazası bulunuyor. Gurubun Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini Nurettin Eroğlu üstleniyor. EVYAP Evyap sabun üretimine 1927 yılında Erzurum da başladı. Bugün Evyap ın üretimi 100 ü aşkın ülkede sabundan duş jeline, şampuandan tıraş ürünlerine, cilt bakımdan kokuya, bebek bezinden diş macununa ve diğer ürün kategorilerine kadar birçok ürünü kapsıyor. Evyap, dünyanın önde gelen sabun ve kişisel bakım ürünü üreticilerinden biri. Evyap aynı zamanda Türkiye nin en büyük 100 sanayi firması içinde yer alıyor. Evyap ın Türkiye deki tesislerinin yanı sıra da 2002 yılında faaliyetlerine başlayan bir fabrikası bulunuyor. Evyap Yönetim Kurulu Başkanlığı nı Fikret Evyap yapıyor. 48 49