TH TH E Öne çıkanlar FIT Solutions CEO su Koray Bahar ile Röportaj Tüm hakları saklıdır Blockchain
BITCOIN İN YÜKSELİŞİ Bitcoin Nedir? Bitcoin, herhangi bir merkez bankası veya resmi kuruluşla ilişkisi olmayan ve üçüncü bir kişiye ihtiyaç duymadan transferi yapılabilen dijital (kripto) bir para birimidir. Kim Bulmuştur? 2008 yılında şu anda Satoshi Nakamoto olarak isimlendirilen ve gerçek kimliği belli olmayan bir kişi tarafından geliştirildi. Geliştirdiği bu teknolojinin alt yapısını P2P (Peer to Peer Kişiden Kişiye) kripto para birimi olarak tanımladı ve bu ilk kripto para birimine Bitcoin adını verdi. Bitcoin in sembolü, kısaltması ise BTC dir. Nasıl Elde Edilir ve Nasıl Kullanılabilir? Bitcoin, gerçek para birimleri gibi merkez bankaları tarafından basılmaz veya üretilmez. Dijital dünyada var olur ve üçüncü bir kişiye ihtiyaç duymadan kendi Blockchain ağ yapısı üzerinden işlem görür. Bitcoin üretimi Satoshi Nakamoto tarafınfan oluşturulan özel bir matematiksel denkleme dayanan yazılım vasıtasıyla üretilir. Burada Bitcoin elde etme işlemine Bitcoin Madenciliği (mining) denmektedir. Madencilik dışında satın alma, takas ve Bitcoin borsası yoluyla da Bitcoin elde edilebilir. Bu para birimi aracı bir kuruluşa ihtiyaç duymadığı için herhangi iki kişi arasında zaman kısıtlaması olmaksızın bir ücret ödenmeden transfer edilebilir. Bitcoin kabul eden yerlerde fiziki para kullanımı gibi alışveriş yapılabilir fakat bunun için bir cüzdan oluşturmanız gerekmektedir. Herhangi bir mobil cihazdan sınırsız sayıda oluşturulabilen cüzdan ile para alabilir, gönderebilir ve alışveriş yapabilirsiniz. Güncel Değeri Nedir? Bitcoin in değerini piyasasındaki arz ve talep koşulları belirlemektedir. Dolaşımda sınırlı miktarda Bitcoin bulunduğundan; ayrıca yeni Bitcoin elde etmenin önceden belirlenmiş bir prosedürü ve limiti olduğu için arza göre talep hızlı artınca, Bitcoin değer kazanmaktadır. Bitcoin in değeri 7 Şubat itibariyle 1000 doların üzerine çıkmıştır ve son 24 saatlik işlem hacmi 18 milyon dolar seviyelerinde seyretmektedir. Bitcoin Borsası Var mıdır? Bitcoin sahipleri Bitcoin borsaları vasıtasıyla işlem yapabilirler. Bilinen ilk Bitcoin borsası Lüksemburg da kurulan Bitstamp tır. Dünya genelinde hizmet veren tek bir Bitcoin borsası henüz bulunmamakla birlikte Türkiye de dahil olmak üzere birçok ülkede ulusal mevzuata göre kurulmuş çeşitli Bitcoin borsaları mevcuttur. Bitcoin Miktarı Sınırlı mıdır? Sistemin üretebileceği Bitcoin miktarı 21 milyon ile sınırlıdır. Şimdiye kadar elde edilmiş Bitcoin miktarı ise 16 milyon civarındadır ve bu miktar azalan oran ile artmaktadır. Bitcoin Yasal mıdır? Bitcoin, başta Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık ve Türkiye olmak üzere dünyanın birçok ülkesinde yasaldır fakat kapalı sistemi dolayısıyla işlemlerin takip edilmesi zor olduğu için bazı hükümetler tarafından yasaklanmıştır. 1
Örneğin İzlanda, Tayland ve Ekvador gibi ülkelerde Bitcoin kullanma yasağı getirilmiştir. Bitcoin in yasal olduğu ülkelerde bu para biriminin sisteme entegre edilmesi için (şeffaflaştırma ve vergilendirme dahil olmak üzere) çeşitli çalışmalar yapılmaktadır fakat bu çalışmalar şimdilik bilgilendirme niteliğindedir. Ülkemizde Bitcoin ile ilgili ilk resmi açıklama BDDK nın 25 Kasım 2013 tarihli basın açıklamasıdır. Bu açıklamada Bitcoin in elektronik para olarak kabul edilmediği ve yasadışı faaliyetlerde kolayca kullanılabileceği belirtilmiştir. Bunun akabinde Aralık 2016 tarihli SPK Araştırma Dairesi tarafından Bitcoin le ilgili araştırma raporu yayınlanmış ve kapsamlı bir şekilde Bitcoin analizi yapılmıştır. Yüksek işlem hacmi ve artan değerinden dolayı ülkeler Bitcoin i bir yandan kontrol etmeye çalışırken diğer bir yandan ise serbest bırakarak kar elde etmeye çalışmaktadırlar. Takip edilmesinin zor, bağımsız ve anonim olmasından dolayı vergilendirme konusunda bir takım zorlukları bulunmakla birlikte düzenleyici ve denetleyici kuruluşlar çeşitli çalışmalar yürütmektedirler. Yapılan çalışmaların hedefinin yasaklama veya kısıtlama getirmek olmadığı; aksine Bitcoin in daha şeffaf ve güvenli bir yapıya bürünmesini sağlayacağı kanaatindeyiz. FIT Solutions CEO su Koray Bahar ile Röportaj Teknolojinin gün geçtikçe daha hızlı şekilde gelişmesi bir çok yeniliği de beraberinde getirmekte. Son yıllarda, birçok sektör için bu gelişmelerden belki de en önemlilerinden biri olarak dijital para birimleri tartışılmaktadır. Yıllardan beri süregelen bir düzenin aksine, devlet tarafından üretilmeyen ve kontrol edilemeyen bu dijital paralardan biri Bitcoin hakkında, e-dönüşüm sektörünün önde gelen şirketlerinden biri olan FIT Solutions ın yönetici ortağı ve CEO su Koray Bahar ile Bitcoin in konumu ve potansiyel geleceği hakkında bir röportaj gerçekleştirdik. 1- Bitcoin hakkında yapılmış pek çok tanım bulunmakta. Bitcoin i siz nasıl tanımlarsınız? Bitcoin, elektronik bir ortamda üretilen ve barındırılan bir Dijital Para birimi türüdür. Kimse, ne merkez bankası, ne devletler ne de bankalar, tarafından kontrol edilmiyor. Bitcoin Satoshi Nakamoto adında bir yazılımcı tarafından önerilen bir yöntemdir. Bu önerilen yöntemde Bitcoin matematiksel ispata dayalı bir ödeme sistemi olarak tanımlandı. En büyük özelliklerinden biri ise, bu matematiksel yöntem sayesinden sadece 21 milyon bitcoin üretilme olasılığı mevcut. Daha fazlası üretilemiyor. Bu ise Bitcoin a değer katıyor. Bitcoin anonimdir. Eğer birine Bitcoin vermek istiyorsanız bunu sanal cüzdanınız üzerinden vermek istediğiniz kişinin cüzdan numarasını girerek yapıyorsunuz. Bu sayede, cüzdan numarası kime ait olduğu bilinmediği sürece, kimin kime Bitcoin gönderildiği bilinmemektedir. Bunlar Bitcoin nun başlıca özellikleridir. 2-Sizce Bitcoin, Lidyalılara dayanan geleneksel para düzenini değiştirir mi? Hayır derim, çünkü Bitcoin in rezerv para birimi olarak hareket etme yeteneği, çekirdek gücü veya amacı değildir. Bitcoin un amacı, bireyler arasında, herhangi bir kuruma veya aracıya ihtiyaç duymaksızın, izlenilebilirliği olmayan bir transfer veri (bitcoin) transferi sağlanmasıdır. Bu durum bazı bireylerin veya firmaların takdir edebileceği özellikler olsa bile, büyük kurumlar veya hükümetler tarafından kabul edilebilecek özellikler değildir. 3-Ticarette de Bitcoin i görebilecek miyiz? Bugün birçok farklı e-ticaret internet sitesi ve hatta fiziksel mağazalar bile Bitcoin kabul ediyor ve karşılığında hizmet veya ürünler sunuyorlar. Bu durum bazı ülkeler tarafından engellenmeye çalışılsa bile günümüzde bu konu ile ilgili 2
gelişmiş regülasyon bulunmadığından henüz önüne geçilebilmiş değil. Ticarette Bitcoin kullanmanın kullanan firmaya sağladığı en büyük avantajlardan bir tanesi çok düşük ücretlerde komisyon ödemesidir. Banka gibi aracı kurumlar arada olmadığından herhangi bir komisyon tutarı ödenmemekte. Günümüzde kar marjların çok düşük olması, firmaları Bitcoin kullanmaya teşvik eden durumlardan biridir. 4-Bitcoin in Türkiye de geleceği var mı? Bitcoin in Dünya da olduğu gibi Türkiye de de yerini bulacağına inanıyorum. Türkiye deki girişimcilik ekosisteminde hem yerel hemde global işler çıkarabilecek yetenekler var. Özellikle bankacılık, finans ve nüfus işlemleri gibi başlıklarda Blockchain uygulamalarını ülkemizde de yakın zamanda kullanılabilir olacaktır. Finansal bir değer olarak gün geçtikçe popülaritesi artan bir diğer tabir ise Blockchain. Bitcoin ile birlikte hayatımıza giren Blockchain in geleneksel bankacılık temellerini nasıl etkileyeceği henüz bilinemezken, Blockchain in ne olduğun ve ne işe yaradığının tartışılması kaçınılmaz bir hale gelmiştir. Blockchain Nedir ve Nasıl İşler? Blockchain (blok zinciri) şifrelenmiş işlemlerin takibini sağlayan ve herhangi bir merkeze bağlı olmayan gelişmiş bir ağ teknolojisidir. Bu sistemde veriler blok oluşturacak şekilde birbirine bağlanır ve sonrasında gerçekleşecek veri transferlerinde veya değişikliklerde blokların onayı gerekir. Burada işlemler bağlı bloklar vasıtasıyla direkt olarak alıcı ile satıcı arasında güvenli bir şekilde gerçekleşir. Blockchain in mevcut sistemlerden en büyük farkı aracıya ihtiyaç duymamasıdır, bunun yanı sıra maliyetinin de düşük olması bankaların ilgisini çekmektedir. Kim Kullanmaktadır? Kripto para birimi olan Bitcoin, Blockchain ağını kullanmaktadır fakat bilinenin aksine Blockchain tamamen Bitcoin in kullandığı bir ağ değildir. Bitcoin dışında farklı alanlardan kurum veya kuruluşlar bu ağ altyapısını kullanmaktadır. Gelecekte ise sağlık hizmetleri, e-ticaret, devlet kurumları ve finans piyasalarında Blockchain altyapısı kullanılacağı öngörülmektedir. Blockchain Güvenli midir? Blockchain, sistemi kullananlara dağıtılmış bir veri ağı üzerinden faaliyet gösterme imkanı sağlıyor. Bu durum önemli nitelikteki verilerin güvenli bir şekilde transfer edilmesini ve kolayca anonim olarak erişilebilir olmasını olanaklı hale getiriyor. Bununla birlikte sistemdeki işlemler birbirine bağlı bloklar nedeniyle birden çok nokta tarafından kontrol edildiği için sahtekarlık ihtimali azalmaktadır. Bu olumlu yönlerinden dolayı başta bankalar ve ödeme kuruluşları olmak üzere çeşitli şirketler Blockchain altyapısına geçiş için çalışma yürütmektedirler. Sistemin en büyük sorunu ise uygulanabilirliğidir. Çünkü sistem birden fazla yazılım tarafından çeşitli şekilde kurgulanmaktadır bu ise bir standart oluşmasını engellemektedir. Bu nedenle bazı finans kuruluşları bu sorunun önüne geçebilmek için ortak bir altyapı oluşturmak istemektedirler. 3
Teoriler değil. Cevaplar. Gökçe Yaralı Avukatlık Ortaklığı Editörler: Doç. Dr. Ali Paslı ali.pasli@gokce.av.tr Yağmur Yollu yagmur.yollu@gokce.av.tr Hakkımızda Gökçe Yaralı Avukatlık Ortaklığı birleşme ve devralma, iş ortaklığı, özel sermaye ve ortak girişim işlemleri, bankacılık ve finans, sermaye piyasaları, sigortacılık, teknoloji, medya, telekom ve internet, e-ticaret, veri koruma, fikri mülkiyet, regülasyon, gayrimenkul ve ticari dava alanlarını içeren geniş bir yelpazede hukuki hizmetler sunan İstanbul da bulunan bir hukuk bürosudur. Hukuki personel ve uzmanlığımız hakkında daha fazla bilgi için www.gokce.av.tr adresinden web sitemizi ziyaret edebilirsiniz. Lütfen bizimle iletişime geçin contact@gokce.av.tr 0 212 352 88 33 The Fine Print yalnızca genel bilgilendirme amacıyla hazırlanıp yayınlanmakta olup hukuki tavsiye içermemekte ya da avukat-müvekkil ilişkisi oluşturmamaktadır. Daha fazla bilgi almak istiyorsanız lütfen Gökçe Yaralı Avukatlık Ortaklığı ile irtibata geçiniz. The Fine Print de yer alan hiçbir içerik Gökçe Yaralı Avukatlık Ortaklığı nın yazılı izni olmaksızın çoğaltılamaz ya da uygun bir şekilde kaynak olarak gösterilmeksizin yayınlanamaz. İçeriğin doğruluğunu sağlamak için gereken tüm çaba gösterilmiş olmasına rağmen, Gökçe Yaralı Avukatlık Ortaklığı içeriğin doğruluğunu garanti etmemektedir ve burada yer alan bilgilerdeki herhangi bir hata veya söz konusu bilgilere güvenilmiş olması dolayısıyla sorumlu tutulamaz. The Fine Print Gökçe Yaralı Avukatlık Ortaklığı müvekkileri için hazırlanmıştır ve büronun müvekkilleri dışındaki dolaşım olasılığı reklam olarak yorumlanamaz.