Çoklu Ortam Kullanıcı Kılavuzu
Copyright 2009 Hewlett-Packard Development Company, L.P. Bu belgede yer alan bilgiler önceden haber verilmeksizin değiştirilebilir. HP ürünleri ve hizmetlerine ilişkin garantiler, bu ürünler ve hizmetlerle birlikte gelen açık garanti beyanlarında belirtilmiştir. Bu belgede yer alan hiçbir şey ek garanti oluşturacak şeklinde yorumlanmamalıdır. HP, işbu belgede yer alan teknik hatalardan veya yazım hatalarından ya da eksikliklerden sorumlu tutulamaz. Ürün bildirimi Bu kullanıcı kılavuzunda çoğu modelde ortak olan özellikler anlatılmaktadır. Bazı özellikler bilgisayarınızda olmayabilir. Birinci Basım: Haziran 2009 Belge Parça Numarası: 534279-141
İçindekiler 1 Çoklu ortam özellikleri Çoklu ortam bileşenlerini belirleme... 2 Ses düzeyini ayarlama... 3 2 Çoklu ortam yazılımı Önceden yüklenmiş çoklu ortam yazılımını kullanma... 5 Çoklu ortam yazılımı diskten yükleme... 6 3 Ses Harici ses aygıtlarını bağlama... 8 Ses işlevlerini denetleme... 9 4 Video Harici monitör bağlantı noktasını kullanma... 11 5 Optik sürücü Takılı optik disk sürücüsünü belirleme... 12 Optik sürücüleri kullanma (CD'ler ve DVD'ler)... 13 Doğru diski seçme (CD'ler ve DVD'ler)... 14 CD-R diskleri... 14 CD-RW diskleri... 14 DVD±R diskleri... 14 DVD±RW diskleri... 14 LightScribe DVD+R diskleri... 14 Müzik çalma... 15 Film izleme... 16 Telif hakkı uyarısına uygun davranma... 17 CD veya DVD kopyalama veya oluşturma... 18 Optik diski çıkarma (CD veya DVD)... 19 CD veya DVD'yi çıkarmak için optik disk sürücüsü açılmıyor... 20 6 Web kamerası (yalnızca belirli modellerde) Dizin... 22 iii
iv
1 Çoklu ortam özellikleri Film izleyebilmeniz, müzik dinleyebilmeniz ve resim görüntüleyebilmeniz için bilgisayarınızda çoklu ortam özellikleri bulunur. Bilgisayarınızda aşağıdaki çoklu ortam bileşenleri olabilir: Ses ve video disklerini yürütmek için optik sürücü Müzik dinlemek için tümleşik hoparlörler Kendi yapacağınız ses kayıtları için tümleşik mikrofon Video kaydetmek ve paylaşmak için tümleşik web kamerası (yalnızca belirli modellerde) Müzik, film ve resimleri yönetmenizi ve yürütmenizi sağlayan önceden yüklenmiş çoklu ortam yazılımı Çoklu ortam görevlerine hızla erişmenizi sağlayan kısayollar NOT: Listelenen bileşenlerin tümü bilgisayarınızda olmayabilir. Aşağıdaki bölümde bilgisayarınızda bulunan çoklu ortam bileşenlerini nasıl belirleyip kullanacağınız anlatılmaktadır. 1
Çoklu ortam bileşenlerini belirleme Aşağıdaki resimde ve tabloda bilgisayarın çoklu ortam özellikleri açıklanmıştır. Bileşen Açıklama (1) Web kamerası (yalnızca belirli modellerde) Video ve ses kaydı yapar, fotoğraf çeker. (2) Hoparlör Ses üretir. (3) Ses çıkış (kulaklık) jakı İsteğe bağlı elektrikli stereo hoparlörlere, kulaklıklara, kulakiçi kulaklıklara, mikrofonlu kulaklığa veya televizyon ses çıkışına bağlandığında ses üretir. (4) Dahili mikrofon Ses kaydeder. NOT: Kulaklık jakına aygıt bağlandığında bilgisayar hoparlörleri devre dışı kalır. (5) Ses giriş (mikrofon) jakı İsteğe bağlı bir bilgisayar kulaklıklı mikrofonu, stereo mikrofon veya mono mikrofon bağlanır. 2 Bölüm 1 Çoklu ortam özellikleri
Ses düzeyini ayarlama Aşağıdaki denetim birimlerini kullanarak ses düzeyini ayarlayabilirsiniz: Bilgisayar sesi kısayol tuşu fn tuşu (1) ile f9 (2), f11 (3), veya f12 (4) işlev tuşunun bir bileşimidir: Ses düzeyini sessiz durumuna getirmek veya açmak için fn+f9 tuşlarına basın. Ses düzeyini azaltmak için fn+f11 tuşlarına basın. Ses düzeyini artırmak için fn+f12 tuşlarına basın. İşletim sistemi ses düzeyi kontrolü: a. Görev çubuğunun en sağında yer alan bildirim alanındaki Ses Düzeyi simgesini tıklatın. b. Kaydırıcıyı yukarıya veya aşağıya sürükleyerek ses düzeyini artırın veya azaltın. Sesi kapatmak için kaydırıcının altında yer alan Mute (Sessiz) simgesini tıklatın. veya a. Bildirim alanındaki Volume (Ses Düzeyi) simgesini sağ tıklatın ve Open Volume Control (Ses Düzeyi Denetimini Aç) öğesini tıklatın. b. Master (Ana) sütununda kaydırıcıyı yukarı veya aşağı doğru hareket ettirerek ses düzeyini artırabilir veya azaltabilirsiniz. Sesi, Mute (Sessiz) simgesini tıklatarak da kapatabilirsiniz. Program ses denetimi: Ses düzeyi bazı programların içinden ayarlanabilir. Ses düzeyini ayarlama 3
2 Çoklu ortam yazılımı Bilgisayarınızda müzik dinleyebilmenizi ve resim görüntüleyebilmenizi sağlayan önceden yüklenmiş çoklu ortam yazılımı bulunur. Aşağıdaki bölümlerde, önceden yüklenmiş çoklu ortam yazılımı ve çoklu ortam yazılımını diskten yükleme hakkında ayrıntılar verilmektedir. 4 Bölüm 2 Çoklu ortam yazılımı
Önceden yüklenmiş çoklu ortam yazılımını kullanma Önceden yüklenmiş çoklu ortam yazılımını bulmak için Computer (Bilgisayar) > More Applications (Diğer Uygulamalar) öğesini seçip kullanmak istediğiniz çoklu ortam programını açın. Önceden yüklenmiş çoklu ortam yazılımını kullanma 5
Çoklu ortam yazılımı diskten yükleme 1. Diski optik sürücüye takın. 2. Yazılıma ilişkin kullanıcı yönergelerini izleyin. 3. İstenirse bilgisayarı yeniden başlatın. NOT: Bilgisayarla birlikte verilen yazılımı kullanma hakkındaki ayrıntılar için yazılımla birlikte verilen diskte ya da üreticinin Web sitesinde sağlanmış olabilecek yazılım üreticisinin yönergelerine başvurun. 6 Bölüm 2 Çoklu ortam yazılımı
3 Ses Bilgisayarınızla çeşitli ses özelliklerini kullanabilirsiniz: Bilgisayar hoparlörlerinden ve/veya bağlı harici hoparlörlerden müzik çalabilirsiniz Dahili mikrofonları kullanarak ses kaydı yapabilir veya harici mikrofon bağlayabilirsiniz Internet'ten müzik indirebilirsiniz Sesleri ve görüntüleri kullanarak çoklu ortam sunuları oluşturabilirsiniz Anında mesaj programlarıyla ses ve görüntüleri iletebilirsiniz Radyo programlarını akış halinde alabilir veya FM radyo sinyallerini alabilirsiniz Ses CD'leri oluşturabilir veya "yakabilirsiniz" (yalnızca belirli modellerde) 7
Harici ses aygıtlarını bağlama UYARI! Zarar görme riskini azaltmak için, kulaklıkları, kulakiçi kulaklıkları veya mikrofonlu kulaklığı takmadan önce sesi ayarlayın. Ek güvenlik bilgileri için Yasal Düzenleme, Güvenlik ve Çevre Bildirimleri'ne bakın. Harici hoparlörler, kulaklık veya mikrofon gibi harici aygıtları bağlamak için aygıtla birlikte verilen bilgilere başvurun. En iyi sonucu elde etmek için aşağıdaki ipuçlarını unutmayın: Aygıt kablosunun bilgisayardaki doğru jaka sıkıca bağlandığından emin olun. (Kablo konektörleri normal olarak bilgisayardaki karşılığı olan jaklarla aynı renk kodundadır.) Harici aygıt için gereken sürücüleri yüklediğinizden emin olun. NOT: Sürücü, aygıtla bu aygıtı kullanan program arasında çevirmen gibi işlev gören bir programdır. 8 Bölüm 3 Ses
Ses işlevlerini denetleme Bilgisayarınızdaki sistem sesini denetlemek için şu adımları izleyin: 1. Computer (Bilgisayar) > Control Center (Denetim Merkezi) > System (Sistem) > Sound (Ses) öğesini seçin. 2. Sound (Ses) öğesini tıklatın. 3. Ses penceresi açılınca Sounds (Sesler) sekmesini tıklatın. 4. Sounds (Sesler) sekmesinin altında, Device (Aygıt) sekmesini seçin. 5. Sound Events (Ses Olayları) altında, ilgili ses olayının sistem sesini sınaması için Test (Sına) düğmesini tıklatın. Bilgisayarınızdaki kayıt işlevlerini denetlemek için şu adımları izleyin: 1. Computer (Bilgisayar) > More Applications (Diğer Uygulamalar) > Sound Recorder (Ses Kaydedici) öğesini seçin. 2. Kaydet'i tıklatıp mikrofona konuşun. Dosyayı masaüstüne kaydedin. 3. Sesi dinlemek için Computer (Bilgisayar) > More Applications (Diğer Uygulamalar) öğesini seçin. 4. Helix Banshee gibi bir ses çalar açın ve sesi yürütün. NOT: Kayıtta en iyi sonucu elde etmek için mikrofona doğrudan konuşun ve arka planda ses olmayan bir ortamda kayıt yapın. Bilgisayarınızdaki ses ayarlarını onaylamak veya değiştirmek için görev çubuğundaki Sound (Ses) simgesini sağ tıklatın. Ses işlevlerini denetleme 9
4 Video Bilgisayarınızla çeşitli video özelliklerini kullanabilirsiniz: Internet üzerinden oyun oynayabilirsiniz Sunu hazırlamak için resimleri ve videoları düzenleyebilirsiniz Harici video aygıtlarını bağlayabilirsiniz 10 Bölüm 4 Video
Harici monitör bağlantı noktasını kullanma Harici monitör bağlantı noktası, harici monitör veya projektör gibi harici bir görüntüleme aygıtını bilgisayara bağlar. Görüntüleme aygıtı bağlamak için aygıt kablosunu harici monitör bağlantı noktasına takın. NOT: Doğru bağlanmış bir harici görüntüleme aygıtı görüntü vermiyorsa, görüntüyü aygıta aktarmak için fn+f4 kısayol tuşuna basmayı deneyin. fn+f4 tuşlarına arka arkaya basmak, ekran görüntüsünün bilgisayar ekranıyla aygıt arasında değişmesini sağlar. Harici monitör bağlantı noktasını kullanma 11
5 Optik sürücü Takılı optik disk sürücüsünü belirleme Computer (Bilgisayar) öğesini seçip Status (Durum) öğesinin altına bakın. Optik sürücünüz dahil olmak üzere bilgisayarındaki tüm aygıtların listesini görürsünüz. Bilgisayarınızda aşağıdaki sürücü türlerinden biri olabilir: DVD-ROM Sürücüsü DVD±RW Süper Çoklu Çift Katmanlı (DL) LightScribe Sürücü NOT: Listelenen bazı sürücüler bilgisayarınız tarafından desteklenmeyebilir. 12 Bölüm 5 Optik sürücü
Optik sürücüleri kullanma (CD'ler ve DVD'ler) DVD-ROM sürücüsü gibi bir optik sürücü, optik diskleri (CD'ler ve DVD'ler) destekler. Bu disklerde, müzik, fotoğraf ve film gibi bilgiler depolanır. CD'lere kıyasla DVD'lerin depolama kapasitesi daha yüksektir. Optik sürücünüz standart CD ve DVD disklerini okuyabilir. NOT: Listelenen bazı optik sürücüler bilgisayarınız tarafından desteklenmeyebilir. Listelenen sürücülerin tümü desteklenen optik sürücülerin tümü değildir. Optik disklerin bazıları aşağıdaki tabloda belirtilen opitk disklere de yazabilir. Optik sürücü türü CD-RW diskine yazma DVD* ortamına yazma LightScribe CD veya DVD ortamına etiket yazma DVD/CD-RW Combo Sürücü Evet Hayır Hayır DVD±RW Süper Çoklu DL LightScribe Sürücü Evet Evet Evet *DVD+R DL, DVD±RW/R ve DVD-RAM dahildir. Optik sürücüleri kullanma (CD'ler ve DVD'ler) 13
Doğru diski seçme (CD'ler ve DVD'ler) CD-R diskleri Dijital verilerin depolanması için kullanılan CD'ler ticari ses kayıtları için de kullanılır ve kişisel depolama ihtiyaçlarınız için uygundur. DVD'ler öncelikle film, yazılım ve veri yedekleme amacıyla kullanılır. DVD'ler, CD'lerle aynı biçim faktörüne sahiptir, ancak çok daha büyük bir depolama kapasitesi sağlar. NOT: Bilgisayarınızdaki optik sürücü, bu bölümde sözü edilen optik disk türlerinin tümünü desteklemeyebilir. Kalıcı arşivler oluşturmak ve dosyaları herkesle paylaşabilmek için CD-R (bir kez yazılabilen) disklerini kullanın. Bunlar genellikle şu amaçlar için kullanılır: Büyük sunuların dağıtımı Taranan dijital fotoğrafları, video klipleri ve yazılı verileri paylaşma Kendi müzik CD'lerinizi oluşturma Bilgisayar dosyalarının ve taranmış ev kayıtlarının kalıcı arşivlerini oluşturma Disk alanı açmak için sabit disk sürücünüzdeki dosyaları aktarma Veriler kaydedildikten sonra silinemez veya üzerine yazılamaz. CD-RW diskleri CD-RW disklerini (CD'nin yeniden yazılabilir biçimi) sıklıkla güncelleştirilmesi gereken büyük projeleri depolamak için kullanın. Bunlar genellikle şu amaçlar için kullanılır: Büyük belgeleri ve projeleri oluşturma ve muhafaza etme İşle ilgili dosyaların taşınması Sabit sürücüdeki dosyaların haftalık yedeklenmesi Fotoğrafları, videoları, ses dosyalarını ve verileri sürekli güncelleştirme DVD±R diskleri Büyük miktarlardaki bilgileri kalıcı olarak depolamak için DVD±R disklerini kullanın. Veriler kaydedildikten sonra silinemez veya üzerine yazılamaz. DVD±RW diskleri Önceden kaydettiğiniz verileri silebilmek veya bunların üzerine yazabilmek istiyorsanız DVD±RW disklerini kullanın. Bu tür diskler, ses ya da video kayıtlarını, değiştirilemeyen CD veya DVD'lere yakmadan önce sınamak için idealdir. LightScribe DVD+R diskleri Verileri, ev videolarını ve fotoğrafları paylaşmak ve depolamak için LightScribe DVD+R diskleri kullanın. Bu diskler, çoğu DVD-ROM sürücüsü ve DVD video oynatıcısı tarafından okunabilir. LightScribe etkin sürücü ve LightScribe yazılımıyla verileri disklere yazabilir ve sonra diskin üstüne bir tasarımcı etiketi ekleyebilirsiniz. 14 Bölüm 5 Optik sürücü
Müzik çalma 1. Bilgisayarı açın. 2. Disk tepsisini serbest bırakmak için sürücü çerçevesindeki serbest bırakma düğmesine (1) basın. 3. Tepsiyi dışarı çekin (2). 4. Diski, düz yüzeylerine dokunmadan kenarlarından tutun ve diski etiketli tarafı yukarı gelecek şekilde tepsi göbeğinin üzerine getirin. NOT: Tepsiye tam olarak erişilemiyorsa diski eğik tutarak göbeğin üzerine getirin. 5. Disk (3) yerine oturana dek hafifçe tepsi göbeğine bastırın. 6. Disk tepsisini kapatın. 7. Computer (Bilgisayar) > More Applications (Diğer Uygulamalar) öğesini seçin. 8. Diski yürütmek için Helix Banshee gibi bir ses çalar açın. NOT: Disk yerleştirildikten sonra kısa bir duraklama süresinin geçmesi normaldir. Bir disk yürütülürken yanlışlıkla Askıda veya Hazırda Bekletme durumu başlatılırsa aşağıdaki davranışlarla karşılaşabilirsiniz: Yürütme işlemi kesilebilir. Devam etmek isteyip istemediğinizi soran bir mesaj görüntülenebilir. Bu mesaj görüntülenirse No (Hayır) seçeneğini tıklatın. Yürütmeye devam etmek için CD veya DVD'yi yeniden başlatmanız gerekebilir. Müzik çalma 15
Film izleme Optik sürücünüz, diskten film izlemenize olanak sağlar. 1. Bilgisayarı açın. 2. Disk tepsisini serbest bırakmak için optik sürücü çerçevesindeki serbest bırakma düğmesine (1) basın. 3. Tepsiyi dışarı çekin (2). 4. Diski kenarlarından tutun ve etiketli tarafı yukarı gelecek şekilde göbeğin üzerine getirin. NOT: Tepsiye tam olarak erişilemiyorsa diski eğik tutarak göbeğin üzerine getirin. 5. Disk (3) yerine oturana dek hafifçe tepsi göbeğine bastırın. 6. Disk tepsisini kapatın. NOT: Disk yerleştirildikten sonra kısa bir duraklama süresinin geçmesi normaldir. 7. Filmi izlemek için Computer (Bilgisayar) > More Applications (Diğer Uygulamalar) > LinDVD öğesini seçin. 16 Bölüm 5 Optik sürücü
Telif hakkı uyarısına uygun davranma Bilgisayar programları, filmler, yayınlar ve ses kayıtları da dahil olmak üzere telif hakkıyla korunan malzemelerin izinsiz kopyalarını almak, geçerli telif hakkı yasaları çerçevesinde suç olarak kabul edilir. Bu bilgisayar bu tür amaçlar doğrultusunda kullanılmamalıdır. DİKKAT: Bilgi kaybını veya diskin hasar görmesini engellemek için aşağıdaki yönergelere dikkat edin: Diske yazmadan önce, bilgisayarı güvenilir bir harici güç kaynağına bağlayın. Bilgisayar pil gücüyle çalışıyorsa diske yazmayın. Diske yazmadan önce, kullandığınız yazılım dışındaki açık tüm programları kapatın. Kaynak diskten veya ağ sürücüsünden doğrudan hedef diske kopyalamayın. Bilgisayar diske yazarken, bilgisayar klavyesini kullanmayın veya bilgisayarı yerinden oynatmayın. Yazma işlemi titreşime duyarlıdır. NOT: Bilgisayarla birlikte verilen yazılımı kullanma hakkındaki ayrıntılar için yazılımla birlikte diskte ya da üreticinin Web sitesinde sağlanmış olabilecek yazılım üreticisinin yönergelerine başvurun. Telif hakkı uyarısına uygun davranma 17
CD veya DVD kopyalama veya oluşturma 1. Computer (Bilgisayar) > More Applications (Diğer Uygulamalar) öğesini seçin ve Brasero'yu başlatın. 2. Sol bölmede Disc copy (Disk kopyalama) öğesini seçin. 3. CD veya DVD kopyalamak ya da oluşturmak için ekrandaki yönergeleri izleyin. 18 Bölüm 5 Optik sürücü
Optik diski çıkarma (CD veya DVD) 1. Disk tepsisini serbest bırakmak için sürücü çerçevesi üzerindeki sürücü serbest bırakma düğmesine (1) basın ve durana kadar tepsiyi (2) hafifçe dışarı çekin. 2. Diski (3) dış kenarlarını kaldırırken tepsi göbeğine hafifçe bastırarak tepsiden çıkarın. Diski kenarlarından tutun ve düz yüzeylere dokunmaktan kaçının. NOT: Tepsiye tamamen erişilemiyorsa diski eğik tutarak çıkarın. 3. Disk tepsisini kapatıp diski koruyucu kutusuna yerleştirin. Optik diski çıkarma (CD veya DVD) 19
CD veya DVD'yi çıkarmak için optik disk sürücüsü açılmıyor 1. Sürücünün ön çerçevesindeki serbest bırakma deliğine düzleştirdiğiniz bir ataşı (1) sokun. 2. Disk tepsisi serbest kalana kadar atacı hafifçe bastırın ve sonra tepsiyi (2) durana kadar dışarı çekin. 3. Diski (3), dış kenarlarını kaldırırken tepsi göbeğine hafifçe bastırarak tepsiden çıkarın. Diski kenarlarından tutun ve düz yüzeylere dokunmaktan kaçının. NOT: Tepsiye tamamen erişilemiyorsa diski eğik tutarak çıkarın. 4. Disk tepsisini kapatın ve diski koruyucu bir kutuya yerleştirin. 20 Bölüm 5 Optik sürücü
6 Web kamerası (yalnızca belirli modellerde) NOT: Bu bölümde çoğu modelde ortak olan özellikler anlatılmaktadır. Bazı özellikler bilgisayarınızda olmayabilir. Bilgisayarınızda, ekranın üst tarafında tümleşik bir web kamerası vardır. Web kamerasını, fotoğraf çekmek, video kaydetmek veya ses kaydı yapmak için kullanabilirsiniz. Fotoğraflara, video kayıtlarına veya ses kayıtlarına önizleme yapabilir ve bunları bilgisayarınızın sabit sürücüsüne kaydedebilirsiniz. NOT: Bilgisayarda yüklü olan Cheese uygulaması, tümleşik web kamerası ile kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Cheese uygulamasına erişmek için, Computer (Bilgisayar) > More Applications (Diğer Uygulamalar) öğesini seçin. NOT: Tümleşik web kamerası ile kullanılmak üzere tasarlanan yazılımı kullanma hakkında bilgi için, söz konusu yazılıma yönelik yazılım Yardım'a başvurun. 21
Dizin B bağlantı noktaları harici monitör 11 C CD çıkarma 19 takma 15 yakma 18 CD sürücüsü 12 Ç çoklu ortam bileşenleri, belirleme 2 çoklu ortam yazılımı erişme 5 D dahili mikrofon, belirleme 2 düğme, sessiz 3 DVD çıkarma 19 takma 15 yakma 18 E ekran, bağlama 11 F film, izleme 16 H harici ekran bağlantı noktası 11 harici ses aygıtları, bağlama 8 hoparlör 2 J jaklar ses çıkış (kulaklık) 2 ses giriş (mikrofon) 2 K kulakiçi kulaklıklar 2 kulaklık (ses çıkış) jakı 2 kulaklıklar 2 M mikrofon, dahili 2 O optik disk çıkarma 19 takma 15 optik sürücü 12 P projektör, bağlama 11 S ses aygıtları, bağlama harici 8 ses çıkış (kulaklık) jakı 2 ses düzeyi, ayarlama 3 ses giriş (mikrofon) jakı 2 ses işlevleri, denetleme 9 ses işlevlerini denetleme 9 ses özellikleri 7 sessiz düğmesi 3 sorun giderme optik disk tepsisi 20 sürücüler CD 12 DVD 12 DVD/CD-RW Combo Sürücü 13 DVD±RW Süper Çoklu DL LightScribe Sürücü 13 optik 12 T telif hakkı uyarısı 17 V video, kullanma 10 W web kamerası belirleme 2 kullanma 21 web kamerasını kullanma 21 22 Dizin