T.C. BAŞBAKANLIK DIŞ TİCARET MÜSTEŞARLIĞI Anlaşmalar Genel Müdürlüğü I. ÜLKE PROFİLİ Genel Bilgiler Resmi Adı : Türkmenistan Yönetim Biçimi : Cumhuriyet (Başkanlık Sistemi) Resmi Dili : Türkmence Başkenti : Aşkabat Yüzölçümü : 488. km 2 Nüfusu : 4,7 milyon Para Birimi : Manat Para Birimi Paritesi (7 Haziran 24) : 1 ABD Doları= 5.2 Manat (Resmi Kur) 1 ABD Doları=21.5 Manat (Serbest Piyasa) Dış Borç : 2,5 Milyar ABD Doları Üyesi Olduğu Uluslararası Kuruluşlar : CIS, EBRD, ECO, IBRD, IFC, ILO, IMF, ISO Temel Ekonomik Göstergeler Yıl GSYİH (Milyar USD- Cari fiyatlar) Kişi Başına Gelir (USD) Büyüme Oranı (%) Enflasyon Oranı (%) İhracat (Milyon USD) (Milyon USD) 1997 2,7 53-11,3 83,4 774 1.5 1998 2,9 592 5, 17,2 14 1.137 1999 3,9 75 1,9 24,1 1.187 1.478 2 4,4 83 17, 7,2 2.5 1.785 21, 1.132 2,5 8,2 2.2 2.349 22 * 12,3 2.19 21,2 7, 2.85 2.119 23* - - -,5 3,32 2,512 (*) Tahmini ( Kaynak: Economic Intelligence Unit, Ekim, 24)
Temel Ekonomik Gösterge Grafikleri Milyar Dolar 14 12 1 8 4 2 GSYİH 12,3 2,9 3,9 4,4 2,7 1997 1998 1999 2 21 22 Dolar 25 2 15 1 5 Kişi Başı Gelir 219 1132 75 83 592 53 1997 1998 1999 2 21 22 % 25 2 15 1 5-5 -1-15 Büyüme 21,2 17, 1,9 2,5 5-11,3 1997 1998 1999 2 21 22 1 8 % 4 2 Enflasyon Oranı 83,4 24,1 17,2 7,2 8,2 7,5 1997 1998 1999 2 21 22 23 4 35 3 25 2 15 1 5 Milyon $ Dış Ticaret İhracat 332 25 22 285 2512 2119 1478 2349 15 1137 1785 774 1187 14 1997 1998 1999 2 21 22 23 2
Dış Ticaretindeki Başlıca Ülkeler (22) İhracatında Başlıca Ülkeler ında Başlıca Ülkeler Ukrayna 5% İtalya 17% ABD 9% Diğer 27% Rusya 23% Diğer 11% Güney Kıbrıs 3% Türkiye % İran 13% BAE 12% Ukrayna 14% Türkiye 15% Dış Ticaretindeki Başlıca Maddeler (22) İhracatında Başlıca Maddeler Yakıtlar 8% Tekstil aksamı 11% ında Başlıca Maddeler Ulaşım Aracı 11% Metal 9% Kimyasal 7% Diğerleri 5% Pamuk, İplik 9% Makine 21% Diğer 41% 3
II. TÜRKİYE- TİCARİ İLİŞKİLERİ Yasal Altyapı İmza Tarihi İmza Yeri RG Tarih ve Numarası Ekonomik ve Ticari İşbirliğine Dair Anlaşma 3.12.1991 Ankara 9.1.1992-211 Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması 2.5.1992 Aşkabat 5.1.1995-22172 Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması 17.8.1995 Aşkabat 13..1997-2318 Karma Ekonomik Komisyon Kurulmasına Dair Anlaşma 17.8.1995 Aşkabat 9.1.199-22518 İkili Ticaret Verileri (Milyon Dolar) Yıllar İhracat Genel İhracatımız Türkmenistan ın ı Genel ımız Türkmenistan ın İhracatı Hacim Denge 1999 1.,4 7,21 7.,1 5,4 173. 39, 2 12.2,44,73 97,9,18 3,91 218,1 22,3 21 15.3,34 4,47 71,7,18 2,74 177, 33, 22 118,3,34 5,58 99,,19 3,47 217,3 19,3 23 17.2,35,7 123.,17 3,38 293.8 4, 24 214,5,34 175,5,18 39, 39, 24/II 28.5 25.5 54. 3. 25/II 2. 18.7 45.3 7. 25. TÜRKİYE- ARASINDAKİ TİCARET İhracat Denge 2. 15. 1. 5. 1999 2 21 22 23 24 4
Dış Ticaretimizde Türkmenistan'ın Yeri Yüzde,5,45,4,35,3,25,2,15,1,5,35,4,44,31,28,44,34,34,35,34,1,2,23,9,18,18,19,17,18,15 1995 199 1997 1998 1999 2 21 22 23 24 İhracatımızda ımızda Yüzde 14 12 1 8 4 2 Türkmenistan'ın Dış Ticaretinde Yerimiz 9,5 11,9,8 7,71,71 8,4,7 4,4 5,58 5, 3,38 3,9 3,47 2,7 1997 1998 1999 2 21 22 23 ında İhracatında 5
İkili Ticarette Başlıca Maddeler (USD) İHRACAT 23 24 DEĞİŞİM % DEMİR VEYA ÇELİKTEN EŞYA 24.3.74 33.491.751 39,4 MAKİNA VE CİHAZLAR,ALETLER,PARÇALARI 23.997.21 27.77.88 15,5 ELEKTRİKLİ MAKİNA VE CİHAZLAR,AKSAM VE PARÇALARI 24.182.227 23.291.7-3,7 DEMİR VE ÇELİK 5.97.859 14.945.518 193,2 PLASTİK VE PLASTİKTEN MAMUL EŞYA 15.28.49 12.73.43-1, MOBİLYALAR,AYDINLATMA,REKLAM LAMBALARI.14.41 1.979.117 82,5 ALUMİNYUM VE ALUMİNYUM EŞYA 5.157.773 7.212.191 39,8 MUHTELİF KİMYASAL MADDELER 4.75.35 7.87.11 48,7 TAŞ,ALÇI,ÇİMENTO 3.28.753 5.188.459 43, MOTORLU KARA TAŞITLARI,TRAKTÖR 3.222.27 4.71.799 47,8 KAĞIT VE KARTON 4.225.19 4.738.8 12,1 DEBAGAT VE BOYACILIKTA KULLANILAN HÜLASA 3.214.44 4..81 43,3 HAYVANSAL VE BİTKİSEL YAĞLAR 3.92.11 3.2.1 1,5 SABUNLAR,YÜZEY AKTİF ORGANİK MADDELER 3.85.954 3.42.83 12,2 SENTETİK VE SUNİ DEVAMSIZ LİFLER 3.3.4 3.3.282-7,2 HALILAR VE YER KAPLAMALARI 2.98.27 2.989.558,1 AĞAÇ VE AĞAÇTAN MAMUL EŞYA 3.45.93 2.744.887-2, TUZ,KÜKÜRT,TOPRAK VE TAŞLAR,ALÇILAR VE ÇİMENTO 2.158.45 2.37.495 22,2 KAKAO VE KAKAO MÜSTAHZARLARI 2.175.841 2.425.9 11,5 ADİ METALLERDEN ÇEŞİTLİ EŞYA 1.22.31 1.953.842 59,3 MİNERAL YAKITLAR,MİNERAL YAĞLAR 1.371.131 1.93.324 38,8 ÖZEL DOKUNMUŞ MENSUCAT 987.311 1.93.193 92,8 KAUÇUK VE KAUÇUKTAN EŞYA 1.27.723 1.848.745 79,9 ÖRÜLMEMİŞ GİYİM EŞYASI VE AKSESUARLARI 813. 1.83.7 121,9 AYAKKABILAR VB EŞYA VE AKSAMI 1.715.744 1.75.224 2,9 CANLI BİTKİLER VE ÇİÇEKÇİLİK MÜSTAHSALLARI 3.184 1.74.437 15,7 SERAMİK MAMULLERİ 1.47.848 1.4.131 9,1 HUBUBAT,UN,NİŞASTA,SÜT VE MÜSTAHZARLARI 1.174.834 1.58.214 33,5 CAM VE CAM EŞYA 1.33.422 1.525.913 -, İNORGANİK KİMYASAL MÜSTAHSALLAR 543.758 1.43.87 19,2 ŞEKER VE ŞEKER MAMULLERİ 1.127.47 1.331.449 18,1 MEŞRUBAT,ALKOLLÜ İÇKİLER VE SİRKE 2.994 1.29.12 95, ADİ METALLERDEN ALETLER 85.334 1.27.72 49,1 ÇEŞİTLİ EŞYA 1.39.194 1.222.239 17, ALBÜMİNOİD MADDELER,TUTKALLAR,ENZİMLER VB 818.18 1.19.75 43, UÇUCU YAĞLAR,REZİNOİTLER,PARFÜMERİ,KOZMETİKLER VB 94.197 1.17.71 23,4 PAMUK 214. 1.52.94 392, OPTİK,FOTOĞRAF,SİNEMA,ÖLÇÜ CİHAZLARI,TIBBİ ALET. 1.132.44 1..38-11,7
İTHALAT 23 24 DEĞİŞİM % PAMUK 8.594.97 11.994.359 35,1 MİNERAL YAKITLAR 12.87.385 2.77. 17,2 PLASTİK VE PLASTİKTEN MAMUL EŞYA 19.27.913 23.144.733 21, DEMİR VE ÇELİK 3.5.992 ÖRME EŞYA 2.535.772 1.252.375 HAM POSTLAR,DERİLER (KÜRKLER HARİÇ) VE KÖSELELER 137.178 1.13.232 ALUMİNYUM VE ALUMİNYUM EŞYA 74.223 89.34 ÖZEL DOKUNMUŞ MENSUCAT 75.128 338.15 MENSUCATTAN MAMUL DİĞER EŞYA 483.24 314.245 ÖRME GİYİM EŞYASI VE AKSESUARLARI 415.555 275.228 DEMİR VEYA ÇELİKTEN EŞYA 772 243.977 YÜN,KIL,AT KILI;BUNLARIN İPLİK VE DOKUMALARI 35.475 19.971-5, 748, 2,1 35,1-35, -33,8 3153,2 438,3 Ayrıntılı bilgi için: bdt@dtm.gov.tr 7