İSTANBUL TİCARET ODASI AVRUPA BİRLİĞİ VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ MAKEDONYA ÜLKE RAPORU Şubat-2009 Y.U.
I. GENEL BİLGİLER Resmi Adı : Makedonya Cumhuriyeti Yönetim Şekli : Parlamenter Demokrasi Coğrafi Konumu : Ülkenin güneyinde Yunanistan, doğusunda Bulgaristan, kuzeyinde Sırbistan ve batısında Arnavutluk yer almaktadır. Zaman Ayarı : GMT den 1 saat ileridir. Yüzölçümü : 25.713 km 2 Nüfus : 2,1 milyon (2008) Nüfus Yoğunluğu : 78 kişi / km 2 Başkent : Skopje (Üsküp) Önemli Şehirleri : Tetova (Kalkandelen), Bitola (Manastır), Veles (Köprülü), Ştip (İştip), Ohrid (Ohri), Gostıvar, Kumanova İklimi : Tipik Orta Avrupa kara iklimi görülmekte, kışlar soğuk ve karlı, yazlar serin ve yağışlı geçmektedir. Resmi Dil : Makedonca dır. Ayrıca Arnavutça, Hırvatça, Sırpça ve Türkçe kullanılmaktadır. Ticari Dil : İngilizce Din : Nüfusun % 67 si Ortodoks Hıristiyan, % 30 u Müslüman ve kalan % 3 ü de diğer dinlere mensuptur. 2
II. EKONOMİK GÖSTERGELER YILLAR 2004 2005 2006 2007 2008* GSYİH (Milyon ABD $) (Gayri Safi Yurt İçi Hasıla) 5.368 5.768 6.020 6.823 7.823 Kişi Başı GSYİH (ABD $) 2.684 2.884 3.01 3.249 3.725 Reel GSYİH Büyüme Hızı (%) Enflasyon (tüketici fiyatlarıyla, ort, %) 4,1 4,0 3.1 4,6 5,0 1,1 0,0 3,2 2,0 8,4 Nüfus (milyon kişi) 2,0 2,0 2,0 2,1 2,1 Para Birimi:Makedon Denar ı (MKD) 1 EUR = 61,24MKD (12.02.2009) Kaynak: The Economist Intelligence Unit / Country by Country 2009 *=EIU Tahminleri III. GENEL OLARAK DIŞ TİCARETİ MAKEDONYA NIN DIŞ TİCARETİ (Milyon ABD Doları) Yıllar İhracatı İthalatı Ticaret Hacmi Ticaret Dengesi 1998 1.293 1.713 3.006-420 1999 1.190 1.686 2.876-496 2000 1.321 2.011 3.332-690 2001 1.155 1.682 2.837-527 2002 1.112 1.917 3.029-805 2003 1.363 2.211 3.574-848 2004 1.672 2.785 4.457-1.113 2005 2.040 3.097 5.137-1.043 2006 2.396 3.682 5.278-2.714 2007 2.845 4.083 6.928-2.762 2008* 4.166 6.509 10.675-2343 3
Kaynak: The Economist Intelligence Unit / Country by Country 2009 MAKEDONYA NIN DIŞ TİCARET PARTNERLERİ (2008) İhracat Ülkeleri Sırbistan ve Karadağ Almanya Yunanistan İtalya Bulgaristan Hırvatistan Belçika Bosna ve Hersek Hollanda Türkiye İthalat Ülkeleri Rusya Almanya Yunanistan Sırbistan ve Karadağ Bulgaristan İtalya Çin Slovenya Türkiye Polonya Kaynak: Makedonya Devlet İstatistik Kurumu (http://www.stat.gov.mk) MAKEDONYA NIN DIŞ TİCARETİNDEKİ BAŞLICA ÜRÜNLER (2008) İhracat ürünleri İşlenmiş mallar (yapıldığı maddeye göre sınıflandırılan) Çeşitli mamul eşya Mineral yakıtlar, yağlar, vb Gıda ürünleri İçecekler ve tütün Makineler ve ulaşım ekipmanları Hammaddeler (akaryakıt hariç) İthalat ürünleri İşlenmiş mallar (yapıldığı maddeye göre sınıflandırılan) Mineral yakıtlar, yağlar, vb Makineler ve ulaşım ekipmanları Gıda ürünleri Kimyasal ürünler Çeşitli mamul eşya Hammaddeler (akaryakıt hariç) Kaynak: Makedonya Devlet İstatistik Kurumu (http://www.stat.gov.mk) 4
IV. TÜRKİYE İLE TİCARİ İLİŞKİLERİ Yıllar TÜRKİYE-MAKEDONYA DIŞ TİCARETİ (1.000 ABD Doları) Türkiye nin İhracatı Türkiye nin İthalatı Ticaret Hacmi Ticaret Dengesi 2000 107.765 10.470 97.295 118.235 2005 162.476 52.080 214.556 110.396 2006 172,756 55.945 228.701 116.811 2007 271.744 55.818 327.562 215.926 2008 295.044 29.713 324.757 265.331 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu Ticaret dengesi Türkiye açısından değerlendirilmektedir 5
350 TÜRKİYE-MAKEDONYA DIŞ TİCARETİNİN SEYRİ (Milyon ABD $) 300 272 295 250 200 162 172 150 100 108 50 52 56 56 29 0 10 2000 2005 2006 2007 2008 İhracat İthalat Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu 6
TÜRKİYE NİN BAŞLICA FASILLAR İTİBARİYLE MAKEDONYA YA İHRACATI Plastik ve plastikten mamul eşya Pamuk Esasını hububat, un, nişasta, süt teşkil eden müstahzarlar Kazan, makine ve cihazlar, alet ve parçaları Yenilen meyveler, kabuklu yemişler, turunçgil ve kavun kabuğu Halılar, diğer dokumaya elverişli maddelerden yer kaplamaları Motorlu kara taşıtları, vb aksam ve parçaları Mobilyalar; aydınlatma, reklam lambaları, prefabrik yapılar Kağıt ve karton; kağıt hamurundan, kağıt ve kartondan mamul eşya Sebze, meyve, bitki parçaları, sert kabuklu yemiş konserveleri TÜRKİYE NİN BAŞLICA FASILLAR İTİBARİYLE MAKEDONYA DAN İTHALATI Demir ve çelik Ham postlar, deriler (kürkler hariç) ve köseleler Seramik mamulleri Pamuk Yenilen çeşitli gıda müstahzarları Metal cevherleri, cüruf ve kül Elektrikli makine ve cihazlar, aksam ve parçaları Demir veya çelikten eşya Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarları Çinko ve çinkodan eşya Motorlu kara taşıtları, traktör, bisiklet, motosiklet,vb 7
TÜRKİYE-MAKEDONYA ARASINDAKİ BELLİ BAŞLI ANLAŞMALAR 1. Ticaret ve Ekonomik İşbirliği Anlaşması (İmza Tarihi: 17.03.1994) 2. Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması (İmza Tarihi: 16 Haziran 1995) 3. Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşma (İmza Tarihi: 14 Temmuz 1995) 4. Serbest Ticaret Anlaşması (İmza Tarihi: 7 Eylül 1999) 5. Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Anlaşması (İmza Tarihi: 27 Nisan 1995) 6. Sosyal Güvenlik Sözleşmesi (İmza Tarihi: 6 Temmuz 1998) 7. Türkiye ve Makedonya Gümrük İdareleri Arasında Karşılıklı Yardımlaşma Anlaşması (İmza Tarihi: 9 Mayıs 1997) 8