Düzce Depremindeki Psiko-Sosyal Müdahale ekibinde bulunmuş formatör bir arkadaş, depremden sağ salim kurtulmuş bir babanın yaşadıklarını şöyle anlatır: Deprem olmuştur, baba enkazın altında eşi ve çocuklarıyla birlikte kalır. Baba, kurtuluncaya kadar dua ettiğini ve direncini de duası sayesinde kaybetmediğini söyler. Yine aynı baba enkazdan kurtulduktan sonra eşini ve çocuklarını kaybettiğini öğrenince hiçbir şeyin kendisine fayda etmediğini kendisini ayakta tutan tek şeyin de dua olduğunu söylemiştir. Normal hayatta da bu hep böyle değil midir? Anne babasını, eşini ya da biricik evladını hastalık ya da kaza sonucu kaybeden kişiyi de sakinleştirip rahatlatan şeyin inanç ve dua olduğunu bilmeyenimiz yoktur. Yoksa bu insanların birçoğunun ruh sağlığının bozulmayacağını kim garanti edebilir? Duanın psikolojik faydaları, sıkıntılı zamanlarda olduğu kadar günlük hayatta da çoktur. Biri bize haksız yere kötülük yapıyor ya da iftira atıyor. Elimizden hiçbir şey gelmiyor. Sinirimizden çatlayacağız. Ya ona ya da kendimize zarar vereceğiz. Bu durumda bizi rahatlatacak tek şey yine duadır. Bu durumda bize zararı dokunana: Allah ından bul, seni Allah a havale ediyorum. diye dua etmek bizi rahatlatacaktır. Sonucunda psikolojik olarak rahatlayan insan, kendine veya karşısındakine zarar vermekten de kurtulacaktır. Bizi durduran ve rahatlatan da Peygamber Efendimiz (s.a.v) in şu hadislerine olan inancınızdır. 1 / 6
Mazlumun duasından sakınınız. Zira onun duasıyla Allah Teâlâ arasında perde yoktur. (Müslim, Îmân,29) Dua müminin silahıdır. (Keşfü l-hafa,i,485) Yine biri bize büyük bir iyilik yaptı ve o iyiliğin altında kalmak istemiyoruz. Fakat elimizden hiçbir şey gelmiyor ya da karşı taraf karşılık olarak hiçbir şeyi kabul etmiyor. Oysa bizim de bu borcun altından kalkmamız lazım. O zaman yine yapabileceğimiz tek bir şey var, o da o kişi için dua etmektir. İnsan o zaman psikolojik olarak rahatlayabilmektedir. Burada da bizi psikolojik baskıdan kurtaracak olan yine Peygamber Efendimizin (s.a.v) şu hadisidir: Bir müminin bir mümine gıyabında duasından daha çabuk kabul edilen hiçbir dua yoktur. (Tirmizî, Birr,50) Öğrenciler genellikle sınavlara girerken stres yaşarlar. Yine bu öğrencilerin sınav stresinden kurtulmak için dua ettiklerini ve sınav stresini dua ile yendiklerini kendilerinden duymuşuzdur. Çocukların korkularını hepimiz biliriz. Çocuklara korktukları zaman bazı süreleri dua niyetiyle okumalarını öğreten bizleriz. Özellikle ergenlik çağındaki çocuklar, geceleri yatarken korktuklarını ve bu korkularının dua sayesinde hafiflediğini böylece kendilerini güvende hissettiklerini ifade etmişlerdir. 2 / 6
Biz yetişkinler de böyle değil miyiz? Geceleri, korkulu bir rüyayla uyandığımız zaman yaptığımız tek şey dua etmek veya dua niyetiyle bazı süreleri okumak değil mi? Her zaman olduğu gibi çocukluğumuzda da korkuları yenmede duanın psikolojik faydaları çok olmuştur. Köyde sulak iki yerde bahçemiz vardı: Biri köyümüze 3 km, diğeri 5 km uzaklıkta. Bahçe sulaması keşik (sıra) olduğu için genelde bize gecelere denk gelirdi. Rahmetli anne babam, bahçe sulamak için geceleri bizleri kaldırır ve genelde tek başımıza gönderirlerdi. Ormanlık ve dağlık arazideki patika yoldan, omzumuzda bir kürek, elimizde bir el feneri ile giderken de korkumuzu yatıştırmak içinde dua niyetiyle bazı süreleri okurduk. Dua okuma, bahçe sularken de devam ederdi. Tek başımıza olduğumuz bu durumlarda bizler samimi bir arkadaş olan dua sayesinde korkularımızda emin olurduk. Yazarlık yapanlar bilir, yazı yazmanın zorluğunu. Bir de gazetelerde köşe yazarlığı yapıyor ve bunu da Allah rızası için yapıyorsanız bu nefse daha da zor geliyor. Millet gezerken, ayaklarını uzatıp televizyon seyrederken ya da internete takılırken sen konu bulmaya çalışıyorsun. Konuyu bulup yaz, düzelt derken bir okurun yersiz eleştirisi insanın iyice motivasyonunu bozar. İşte bütün bunlara katlanmamızı sağlayan şey, okurların yaptığı ve yapacağı hayır dualardır. Bu dualar bizleri psikolojik olarak rahatlatmakta ve yazarlığımıza devam etmemizi sağlamaktadır. Duanın Psikolojik Faydalarını Şu Şekilde Sıralayabiliriz: 1. İnsanların normal hayatta yaşamış oldukları bazı sıkıntılar, zamanla bazı hastalıkları da beraberinde getirecektir. Kişinin sıkıntılı zamanlarında duaya sarılması bu süreci daha sağlıklı 3 / 6
atlatmasını sağlar. 2. Dua, hastaların olduğu kadar sağlıklı kişilerin de maneviyatını yükseltir. Kişinin hastalıkta olduğu gibi normal hayatta da yaşama azmini artırır. 3. Dua, insanın normal zamanlarda bilinçaltına atılan tatmin edilmemiş isteklerin yol açabileceği psikolojik rahatsızlıklardan korunmasını sağlar. 4. Dua insanın fiziksel rahatsızlıklar kadar psikolojik rahatsızlıklar dediğimiz depresyon, stres, nevrotik ve psikotik rahatsızlıklardan da büyük ölçüde korunmasını sağlar. 5. Duayı gönülden yapan kişiler kendilerinin aciz olduklarının farkına varır. Bu da kişinin kendisini başkalarından üstün görmesine neden olan kibir ve gururdan korunmasını sağlar. 6. Ey Rabbim! Beni ve soyumdan gelecekleri namazı devamlı kılanlardan eyle. Ey Rabbimiz! Duamı kabul et! Ey Rabbimiz! (Amellerin) hesap olunacağı gün beni, ana babamı ve müminleri bağışla! (İbrahim,40-41). Bu ve buna benzer dualar kişinin hem geçmişini hem de gelecek nesilleri için dua edeceğinden geçmişle gelecek arasında görev yapmasını sağlar. 7. Dua, kişinin olumsuz hal ve hareketlerinin farkına varmasını ve tövbe etmesini sağlar. Buna bağlı olarak da kişinin Allah a daha çok yakın hissettirecek davranışlara yönelmesini sağlar. 8. Dua, kişinin kul ve aciz olduğunu anlamasını ve buna bağlı olarak da kibir ve gururdan uzak durmasını sağlar. 9. Dua; kişinin içine dolan manevi havadan dolayı kendisiyle barışık olmasını ve en önemlisi kendisine güvenmesini sağlar. 4 / 6
10. Sizin duanız olmasaydı ayetinde olduğu gibi kişinin Allah la arasında her zaman güçlü bir bağın olmasını sağlar. 11. Dua, zihni zinde kılar ve duaya bağlı olarak davranışların olumlu olmasını sağlar. 12. Dua, kişinin olumsuz duygu ve düşüncelere neden olabilecek söz ve hareketlerden kaçınmasını sağlar. Bu da kişinin kendisi ve diğer insanlar hakkında olumlu düşünmesini sağlar. 13. Dua et demekle kişi diğer insanlarla hem iletişiminin olumlu olmasını hem de empati yapmasını sağlar. 14. Dua ile kişi, karşısındaki ile iletişim kurarken selamın özünde yatan dua sayesinde kendini güvende ve iyi hissetmesini sağlar. 15. Dua, sığınacağı bir yaratanı olduğu için kişinin hastalıklara sabretmesini ve kendini yalnız hissetmemesini sağlar. 16. Sıkıntı ve darlık zamanında duasının kabul olmasını isteyen hadisinde olduğu gibi insanın her zaman dua ile iç içe olmasını ve dua ile iç içe olan kişinin de kendini daha iyi hissetmesini sağlar. 17. Kişinin iyi günlerde yapmış olduğu dua şükrünün; sıkıntılı zamanlarında da yapacağı dua sabrının artmasını sağlar. 18. Dua, stresli ve korkulu zamanlarda kişinin kendini güvende hissetmesini sağlar. Ve bu süreci daha sağlıklı atlatmasını sağlar. 5 / 6
19. Dua kişinin kötü günlerinde bir dayanak olacağından büyük hatalar yapmasının önüne geçmesini sağlar. 20. En önemlisi dua, istenecek tek kişinin Allah olduğunu kavramamızı ve insanlara el açmaktan kaçınmamızı sağlar. 6 / 6