2012 YURT DIŞINDA ÇALIŞANLARIN ÇOCUKLARI İÇİN YÜKSEKÖĞRETİME GİRİŞ SINAVI (YÇS) KILAVUZU Sınava başvuru işleminizi tamamladıktan sonra, başvuru bilgilerinizi ÖSYM nin http://ais.osym.gov.tr İnternet adresinden kontrol ediniz. Ölçme,Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı Ankara
T. C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı (ÖSYM) tarafından hazırlanan bu kılavuzun yayımlanması ve uygulanması, T.C. Yükseköğretim Genel Kurulunun 05.04.2012 tarih ve 2012.6.373 sayılı kararı ile kabul edilmiştir. YÇS'ye başvuran adaylar Kılavuzda ve ilgili mevzuatta yer alan düzenlemeleri kabul etmiş sayılırlar. Sınavlarla ilgili her türlü açıklamanın, başvuruların ve sınav sonuçlarının adaylara duyurulması, Başkanlığın İnternet sayfasında yapılır. İnternet sayfasındaki duyurular, sonuç bilgileri adaylara tebliğ hükmündedir. Başvuru Süresi : 9-18 Nisan 2012 Sınav Tarihi, Saati ve Süresi : 1 Temmuz 2012, 210 dakika, 10.00 (Türkiye saati ile) Başvuru Hizmeti Ücreti : 3,00 TL Sınav Ücreti : Yurt içinden başvuru 75 TL Yurt dışından başvuru 40 Euro veya 50 ABD Doları Yeni Şifre Edinme Ücreti : 2,00 TL DİKKAT! Başvurusunu veya tercihini yapmayan; başvurusu veya tercihi geçersiz sayılan; sınava girmeyen veya giremeyen; sınava alınmayan veya sınavdan çıkarılan; sınavda başarı sağlayamayan veya sınavı geçersiz sayılan; ücret gerektirmeyen bir işlem için ücret yatıran ve aynı işlem için birden fazla ödeme yapmış olan adayların ödedikleri ücretler geri verilmez. Bu kılavuzda yer alan ücretlerin dışında bankalara, başka bir ad altında, herhangi bir ücret ödenmeyecektir. ADRESİMİZ Merkezimizi bir bütün olarak ilgilendiren resmî, özel ve genel yazılar için: ÖSYM Başkanlığı 06538 Bilkent-ANKARA Başvuru, sınav ve sınav sonuçları konusunda adaylarca gönderilecek her tür dilekçe için: ÖSYM Başkanlığı (SHDB) 06538 Bilkent-ANKARA ÖSYM İnternet Adresi: http://www.osym.gov.tr Aday İşlemleri (Başvuru, bilgi kontrol, değişiklik, düzeltme, tercih yapma vb.): http://ais.osym.gov.tr Sonuçlar İçin İnternet Adresi: http://sonuc.osym.gov.tr Telefon Numarası: (312) 298 80 50 (Çok Hatlı Santral) ÖSYM Sınav Merkezi Yöneticilikleri ÖSYM Sınav Merkezi Yöneticiliklerinin adres ve iletişim bilgileri ÖSYM'nin http://www.osym.gov.tr İnternet adresinde yer almaktadır. T.C. Köln Başkonsolosluğu web sayfası www.tckolnbk.de T.C. Köln Eğitim Ataşeliği web sitesi http://koln.meb.gov.tr DİKKAT! Bu kılavuzda yer alan kurallar, Kılavuzun yayım tarihinden sonra yürürlüğe girebilecek yasama, yürütme ve yargı organları ile Yükseköğretim Kurulu kararları gerekli kıldığı takdirde değiştirilebilir. Böyle durumlarda izlenecek yol, ÖSYM tarafından belirlenir ve ÖSYM'nin İnternet sayfasından kamuoyuna duyurulacaktır. Bu kılavuzda belirtilmeyen durumlar için ÖSYM'ce verilen kararlara göre işlem yapılır. Bu nedenle ilgililerin ÖSYM'nin İnternet sayfasını sık sık kontrol etmeleri yararlarına olacaktır.
İ Ç İ N D E K İ L E R Sayfa 1. GENEL BİLGİLER, TEMEL İLKELER VE KURALLAR... 1 2. BAŞVURU... 2 2.1. BAŞVURU KOŞULLARI... 2 2.2. BAŞVURU İŞLEMLERİ... 2 2.3.BAŞVURU İŞLEMİNİN TAMAMLANMASI... 5 2.4. İNTERNET ERİŞİM ŞİFRESİ BİLGİSİ... 6 3. SINAV... 6 3.1. SINAVA GİRERKEN ADAYIN YANIDA BULUNDURMASI GEREKEN BELGELER... 7 3.2. SINAVIN UYGULANMASI... 7 3.2. SORU KİTAPÇIĞI VE CEVAP KAĞIDI NASIL OLACAKTIR?... 8 3.3. SINAVDA UYULMASI GEREKEN KURALLAR... 9 4. SINAVIN KAPSAMI VE UYGULANMASI... 9 5. DEĞERLENDİRME VE YERLEŞTİRME... 10 6. KAYIT İŞLEMLERİ... 10 7. KAYIT İÇİN GEREKLİ BELGELER... 11 8. KAYITLA İLGİLİ ÖNEMLİ NOTLAR... 11 TABLO 1: 2012-YÇS SONUÇLARINA GÖRE ÖĞRENCİ ALACAK YÜKSEKÖĞRETİM PROGRAMLARININ KONTENJAN VE KOŞULLARI... 13 TABLO 2: ÜLKE KODLARI... 27 GENEL AMAÇLI DİLEKÇE ÖRNEĞİ ADAYLAR TARAFINDAN ÖSYM YE GÖNDERİLECEK DİLEKÇELER İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR YURT İÇİNDEN (TÜRKİYE'DEN) BAŞVURANLAR İÇİN SINAV ÜCRETİNİN YATIRILACAĞI BANKALAR YURT DIŞINDAN BAŞVURANLAR İÇİN SINAV ÜCRETİNİN YATIRILACAĞI BANKA HESAP NUMARASI VE SWIFT ve IBAN KODLARI
1. GENEL BİLGİLER, TEMEL İLKELER VE KURALLAR 1.1 Öğrencilerin lise veya dengi okul eğitimini aldıkları süre ile eş zamanlı anne veya babasının (varsa velayet sahibinin) yurt dışında bulunduğu süreyi gösterir belgeye sahip (çalıştığı, emekli olduğu, işsiz olduğu vb.), lise veya dengi okul eğitiminin tamamını anne veya babasının bulunduğu ülkelerin lise veya dengi meslek okullarında alarak mezun olacak/olan öğrenciler için Türkiye de bazı yükseköğretim programlarında kontenjan ayrılmıştır. Bu kontenjanlardan yararlanmak isteyenlerin seçme ve yerleştirme işlemleri ile bu işlemlere esas teşkil eden Yurt Dışında Çalışanların Çocukları İçin Yükseköğretime Giriş Sınavı (YÇS), Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı (ÖSYM) tarafından yapılacaktır. 1.2 Sınava başvurular, 9-18 Nisan 2012 tarihleri arasında İnternet aracılığıyla yapılacaktır. 1.3 Bu kılavuz, 2012-2013 öğretim yılı için, yukarıda sözü edilen kontenjanlardan yararlanmak isteyenlerin uymak zorunda oldukları kuralları kapsamaktadır. Kılavuzda belirtilen bütün kurallara eksiksiz olarak uyulması zorunludur. Bu kılavuzda belirtilmeyen durumlar ile başvuruların geçerliliği konusunda ortaya çıkabilecek belirsizlik hallerinde, ÖSYM Yönetim Kurulu'nca verilen kararlara göre işlem yapılacaktır. 1.4 2012-YÇS sonuçlarına göre bir yükseköğretim programına yerleştirilen adayların kayıt hakları yalnız bu sınav dönemi için geçerlidir. 1.5 Adayların girmek istediği yükseköğretim programları listesinde sonradan değişiklik yapılmaz. 1.6 Bu kılavuzda belirtilmeyen durumlar ile başvuruların geçerliliği konusunda ortaya çıkabilecek belirsizlik hallerinde, ÖSYM Başkanlığınca verilen kararlara göre işlem yapılır. 1.7 Adaylardan alınan sınav ücretleri gelecek yıllara devredilmez. Ücretini yatırdığı halde başvurmaktan vazgeçen, başvurusu geçersiz sayılan, sınava girmeyen veya giremeyen, sınava alınmayan veya sınavdan çıkarılan, sınavda başarı sağlayamayan veya sınavı geçersiz sayılan ve ücret gerektirmeyen bir işlem için ücret yatıran adayların ücretleri geri verilmez. 1.8 YÇS sonuçları ÖSYM tarafından İnternet aracılığıyla ilan edilecektir. Adaylar sınav sonuçlarını, T.C. Kimlik Numaraları ve şifreleri ile ÖSYM nin http://sonuc.osym.gov.tr İnternet adresinden öğrenebileceklerdir. Sonuç belgesi basılmayacak ve adayların adreslerine gönderilmeyecektir. İnternet sayfasındaki duyurular ve sonuçlar adaylara tebliğ hükmündedir. 1.9 Bir adayın sınavının geçerli sayılarak cevap kağıtlarının değerlendirilebilmesi için, sınava, atandığı salonda girmesi, kopya çekme veya çekilmesine yardım etme girişiminde bulunmaması, cevap kâğıdına T.C. Kimlik Numarasını ve soru kitapçığı numarasını doğru olarak yazıp kodlaması, cevaplarını soru kitapçığına değil cevap kâğıdına işaretlemiş olması, sınav sonunda soru kitapçığını ve cevap kâğıdını sınav görevlilerine teslim etmesi, salonda sınav kurallarına ve sınav görevlilerinin uyarılarına uyması ve diğer sınav kurallarına uyması zorunludur. Belgeleri eksik ve geçersiz olduğu hâlde salon görevlileri tarafından yanlışlıkla sınava alınan veya sınav kurallarına uymadıkları hâlde sınav düzenini bozmamak için salondan çıkarılmayarak sınava devam ettirilen adayların sınavları, sınav tutanakları incelenerek ÖSYM Yönetim Kurulu kararıyla geçersiz sayılır. Sınav kurallarına uymayan adaylara 6114 sayılı Kanun'a göre işlem yapılır. 1.10 Adayların Merkezimizle yapacakları bütün yazışmalarda bu kılavuzdaki Genel Amaçlı Dilekçe örneği kullanılmalıdır. Dilekçenin işleme alınabilmesi için dilekçelerde mutlaka adayın T.C. Kimlik Numarası, adı, soyadı, adresi, imzası ve ÖSYM nin http://ais.osym.gov.tr İnternet adresinden alınacak evrak referans numarası bulunmalıdır. Dilekçe üzerindeki bilgileri eksik olan adayların dilekçeleri kesinlikle işleme konulmayacaktır. Adayların dilekçelerinin aslını Merkezimize ulaştırmaları gerekmektedir. Merkezimize faksla veya e-posta yoluyla ulaştırılan dilekçeler kesinlikle işleme konulmayacaktır. Adaylar, sınava başvuru işlemi tamamlandıktan sonra; kimlik bilgileri değişikliği, adres değişikliği vb. değişiklik isteklerini Merkezimize dilekçe ile bildirmeyeceklerdir. Bu bilgilerinde değişiklik yapmak isteyen adaylar değişikliği, ÖSYM nin http:// www.osym.gov.tr İnternet sayfasında bulunan açıklamalar doğrultusunda, ÖSYM Aday İşlemleri Sistemi üzerinden kendileri yapacaklardır. 1.11 Sınav sonucunun incelenmesini isteyen adaylar, sonuçların ÖSYM tarafından İnternet ortamında açıklanmasından itibaren en geç 10 gün içinde, Genel Amaçlı Dilekçe Örneği ni kullanarak Merkezimize başvurmalıdırlar. Bu adayların inceleme masrafları karşılığı, ÖSYM'nin T.C. Ziraat Bankası Ankara Güvenevler Şubesi 6028011-5013 numaralı hesabına (IBAN:TR070001000830060280115013) 5,00 TL yatırdıklarını gösteren dekontunu dilekçelerine eklemeleri gerekir. Dilekçe ÖSYM Sınav Hizmetleri Daire Başkanlığı 06538 Bilkent/Ankara adresine ulaştırmalıdır. Süre hesabında ÖSYM Genel Evrak kaydına giriş tarihi esas alınacaktır. Sınavlarda kullanılan soru kitapçıkları ve 1
cevap kâğıtları ile ilgili imha işlemlerinde 6114 sayılı Kanun'un ilgili hükümleri uygulanır. Merkezimizde bulunan her türlü sınav evrakının aslı veya fotokopisi, yargı organlarının aksi kararları olmadıkça, aday dâhil hiçbir kişi ya da kuruma gösterilmez veya verilmez. Süresi geçtikten sonra yapılan itirazlar ile üzerinde adayın T. C. Kimlik Numarası, adresi, evrak numarası vb. bilgiler yazılı olmayan, imzalanmamış ve ekinde banka dekontu bulunmayan dilekçeler kesinlikle işleme alınmayacaktır. 1.12 Özürlü adaylar, bir üniversite veya devlet hastanesinden aldıkları sağlık kurulu raporunu, kimlik bilgilerinin yer aldığı ve özürlerine ilişkin öz geçmişlerini anlatan bir dilekçe ile birlikte Aday Başvuru Formuna ekleyerek başvuru yaptıkları Başvuru Merkezine teslim edeceklerdir. İnternet aracılığıyla bireysel başvuru yapan adaylar ise başvuru süresi içinde ÖSYM ye ulaştıracaklardır. Başvuru işlemi bittikten sonra özürlü duruma gelen adayların, raporlarını dilekçe ekinde hemen ÖSYM'ye göndermeleri gerekir. Daha önceki yıllarda özürlü olarak YÇS ye başvuran ve raporları kabul edilen adaylar, özür durumlarında bir değişiklik olmasa da bu durumlarını belirten bir dilekçeyi ve eski raporlarının bir fotokopisini Aday Başvuru Formuna ekleyerek ÖSYM ye ulaştırmalıdırlar. Özürlü adaylar sınavda, kendilerinin kullanacağı özel bir gerece zorunlu olarak ihtiyaç duyuyorlarsa bu ihtiyaçları ve kullanacakları gerecin ne olduğu sağlık kurulu raporlarında ayrıntılı olarak belirtilmiş olmalıdırlar. Rapor ÖSYM'nin yetkili kurullarınca kabul edildiği takdirde adaylar bu gereçlerini sınavda kullanabileceklerdir. Soru kitapçığını hiç okuyamayacak derecede görme özürlü adaylara ve/veya ellerini kullanamayan adaylara okuyucu/işaretleyici yardımı verilecektir. Özürlü olarak sınava girecek adayların Sınava Giriş Belgesinde "Özürlü Salonu" yazacaktır. Bu adaylara özürleri nedeniyle farklı bir test verilmeyecek, sınav sonuçlarının değerlendirilmesi diğer adaylarınki gibi yapılacaktır. Sağlık kurulu raporunu eklemeyen veya raporları ÖSYM'nin yetkili kurullarınca kabul edilmeyen adaylar sınava başvuran diğer adaylar gibi işlem göreceklerdir. Sınavın yapılacağı hafta içerisindeki Çarşamba günü saat 17.00'ye kadar ÖSYM'ye ulaşan raporlar işleme konacak, bu tarihten sonra ÖSYM'ye ulaşan sağlık kurulu raporları dikkate alınmayacaktır. Bu kural İnternet ile bireysel başvuru yapacak adaylar için de geçerlidir. Tekerlekli sandalye ile sınava girecek adaylar Aday Başvuru Formunda Açıklama kısmına ve dilekçelerine Tekerlekli sandalye ile sınava girmek istiyorum. yazacaklardır. 2. BAŞVURU 2.1. BAŞVURU KOŞULLARI Bir adayın, YÇS'ye başvurabilmesi için, (a) T.C. uyruklu olması (Başbakanlık Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğünün 20.10.1998 tarih ve 1998/26 sayılı genelgesinin ikinci sayfasında yer alan "4)Türk Vatandaşlığından izinle ayrılanlar ile bunların kanuni mirasçıları da, Yurt Dışında Çalışanların Çocukları İçin ÖSYM tarafından açılan yüksek öğretime giriş sınavından (YÇS) yararlanacaklardır" maddesi gereğince bu durumdaki adaylar da bu sınava girebilirler. Ayrıca 06.07.2004 tarihinde yürürlüğe giren 5901 sayılı Kanun, 5203 Sayılı Kanun ile yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızdan 403 Sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunun 29 uncu maddesi gereğince yararlanacak olanlar ve yararlanacakları hakların kapsamı genişletilmiştir. Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce uygulamada olan 4112 Sayılı Kanun gereği Saklı Tutulan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belge sahibi olan kişiler, 5203 Sayılı Kanunla Tanınan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belge sahibi olarak değerlendirilecektir.), (b) Öğrencilerin lise veya dengi okulun eğitimini aldıkları süre ile eş zamanlı anne veya babasının (varsa velayet sahibinin) yurt dışında bulunduğu süreyi (çalıştığı, emekli olduğu, işsiz olduğu vb.) belgelendirmeleri, (c) Türkiye de Lise eğitimine denk sayılan ortaöğretim kurumunun (lise veya dengi okulun) eğitim süresi üç yıl olan ülkelerde Lise1, Lise2, Lise3 ün tamamını, eğitim süresi dört yıl olan ülkelerde de Lise2, Lise3, Lise4 ün tamamını okumuş, bu durumunu ortaöğretiminin her yılı için ayrı ayrı olmak üzere aldığı dersleri ve bunlarda sağladığı başarıyı (dersteki notunu) gösteren transkriptlerle belgelemiş olması (Türkmenistan da eğitim gören adaylar için 12 yıllık temel eğitimin son üç yılını bu ülkede okumuş olmaları şartı aranmaktadır.) gerekir. Yukarıdaki koşullardan herhangi birine uymayanların adaylığı kabul edilmez. Sınava katılmasından doğabilecek hiçbir haktan yararlandırılmaz. 2.2. BAŞVURU İŞLEMLERİ Sıanava katılmak isteyen adaylar, 2012-YÇS Kılavuzu ile Aday Başvuru Formundan oluşan başvuru evrakını, başvurma süresi içinde ÖSYM'nin web sayfasından edinebileceklerdir. Adayların ister yurt içinden ister yurt dışından YÇS başvurularını yapabilmeleri için kılavuzun arka sayfasında verilen banka şubelerinden birine sınav ücretini yatırmaları gerekmektedir. Sınav ücreti olarak özel çek, zarf içinde para, posta çeki vb. kesinlikle gönderilmemelidir. 2
Başvuru süresi içinde yapılmayan başvurular ile elden verilmek istenen başvurular kabul edilmeyecektir. YÇS'ye başvurular ister yurt içinden isterse yurt dışından olsun elektronik ortamda yapılacaktır. 2012-YÇS'de adayların başvuruda izleyeceği yol aşağıda maddeler halinde açıklanmıştır: a) Kılavuz ile Aday Bilgi Formunun edinilmesi: Sınava yurt içinden veya yurt dışından katılacak olan tüm adaylar, 2012-YÇS Kılavuzu ile Aday Başvuru Formuna başvuru süresi içinde ÖSYM nin http://www.osym.gov.tr İnternet adresinden ulaşabilirler. Kılavuz dağıtımı ve satışı yapılmayacaktır. b) Başvuruların nasıl yapılacağının belirlenmesi: I)Yurt içinden (Türkiye'den) başvuracak adaylar: Adaylar sınav ücretini bankaya yatırdıktan sonra eksiksiz ve doğru olarak doldurmuş oldukları Aday Başvuru Formu ile Başvuru Merkezine bizzat gitmeleri gerekir. Başvuru Merkezine adayın kendisinin gitmesi zorunludur. Ayrıca adayların; 1)Nüfus cüzdanı veya süresi geçerli T. C. pasaportlarını (Nüfus cüzdanında soğuk damga basılı olmalı, adayın güncel bir fotoğrafı ve T.C. Kimlik Numarası bulunmalı, pasaportun süresi geçerli olmalıdır. Üzerinde soğuk damga, güncel bir fotoğraf veya T.C. Kimlik Numarası bulunmayan nüfus cüzdanları ile geçerlilik süresi bitmiş T.C. pasaportu kabul edilmeyecektir.), 2)Lise veya dengi okulun eğitimini aldıkları süre ile eş zamanlı anne veya babasının (varsa velayet sahibinin) yurt dışında bulunduğu süreyi (çalıştığı, emekli olduğu, işsiz olduğu vb.) belgelendiren (işe başlama ve işten ayrılma sürelerinin de yer aldığı) resmi makamlardan onaylı ve Türkçe tercümeli belgelerini 3)Türkiye de Lise eğitimine denk sayılan ortaöğretim kurumunun (lise veya dengi okulun) eğitim süresi üç yıl olan ülkelerde Lise 1, Lise 2, Lise 3 ün tamamını, eğitim süresi dört yıl olan ülkelerde de Lise 2, Lise 3, Lise 4 ün tamamını okumuş, bu durumunu ortaöğretiminin her yılı için ayrı ayrı olmak üzere aldığı dersleri ve bunlarda sağladığı başarıyı (dersteki notunu) (onaylı Türkçe tercümeli) gösteren transkriptlerini (Türkmenistan da eğitimgören adaylar için 12 yıllık temel eğitimin 10, 11 ve 12. yıllara ait) (Açıköğretim Lisesi yurtdışı programını bitirmiş veya halen okumakta olan adayların bu programın "yurtdışı programı" olduğunu belgelendirmeleri gerekir.) (Son sınıfta okuyan adaylar son sınıfta aldıkları notları gösteren transkriptlerini 2012 Haziran ayının sonuna kadar ÖSYM'ye ulaştırmalıdırlar.) yanlarında bulundurmaları gerekir. Son iki yıl içinde ÖSYM nin yapmış olduğu herhangi bir sınava başvuru merkezi aracılığıyla başvurmuş olan adaylar, 2012-YÇS başvurularını; isterlerse bireysel olarak İnternet aracılığıyla, isterlerse diledikleri bir başvuru merkezine başvurarak yapabilirler. Son iki yıl içinde ÖSYM nin yapmış olduğu herhangi bir sınava başvuru merkezi aracılığıyla başvurmamış adaylar 2012-YÇS başvurularını fotoğraflarının yenilenmesi amacıyla bir Başvuru Merkezinden yapmak zorundadır. Başvuru Merkezleri ÖSYM'nin http://www.osym.gov.tr İnternet adresinden öğrenilebilir. II)Yurt dışından (Türkiye hariç) başvurular: Yurt dışında yaşayan adaylar başvurularını, http://ais.osym.gov.tr İnternet adresinden şifreleri ile başvuru süresi içinde yapacaklardır. Şifresini almayan veya unutan adaylar 0 (312) 298 80 80 nolu telefonu arayarak T.C. Kimlik Numaralarını vererek şifrelerini alacaklar ve başvuru işlemlerine başlayabileceklerdir. Bu adayların başvuru işlemine başlamadan önce; aşağıdaki işlemleri tamamlamaları gerekmektedir: 1. İnternet'ten başvuru yapılabilmesi için şifre (Daha önce ÖSYM'den şifre almamış veya unutan adaylar 0 (312) 298 80 80 nolu telefonu arayıp T.C. Kimlik Numaralarını vererek şifrelerini alacaklardır.) 2. Banka dekontu 3. Dijital ortama aktarılmış güncel bir fotoğraf Adayın, dijital ortamda bulunan güncel fotoğrafı da Aday Başvuru Formundaki bilgilerle birlikte ÖSYM kayıtlarına aktarılacaktır. Bu fotoğrafın, yüzü açık, adayın kolaylıkla tanınmasını sağlayacak şekilde cepheden çekilmiş olması gerektiğinden, başvuru merkezine giderken adayların bu hususa dikkat etmeleri gerekmektedir. Fotoğraftaki saç, bıyık, makyaj gibi görünüm özelliklerinde, sınav gününde tanınmayı zorlaştıracak bir değişiklik bulunmamalıdır. Sınav günü, fotoğrafınızdan kimliğinizi belirlemede güçlük çekildiği takdirde Salon Başkanının sizi sınava almayabileceğini veya sınavınızın geçersiz sayılabileceğini göz önünde bulundurunuz. Başvuru yapıldıktan sonra yazıcıdan Aday Başvuru Kayıt Bilgileri formu alınmalıdır. Bu formun bir kopyası sınavın bütün aşamalarında gerekli olacağından aday tarafından saklanmalıdır. 3
c) Sınav ücretinin yatırılması: Yurt içinden başvuran adaylar; 75,00 TL olan sınav ücretini başvurudan önce ilgili banka şubelerine yatıracaklardır. Adayların, sınav ücretini yatırmaları için kılavuzun arka sayfasında belirtilen banka şubelerinden birine gidip; sınavın adı, T.C. Kimlik Numarası ile ad ve soyadı bilgilerini vermeleri yeterli olacaktır. Adaylar, sınav ücretinin yatırıldığını gösteren banka dekontunu almayı unutmamalıdırlar. Bireysel olarak İnternet aracılığıyla başvuru yapacak adaylar için de sınav ücretinin yatırılması ile ilgili kural aynen geçerlidir. Adaylar isterlerse banka şubelerine gitmeden İnternet aracılığıyla da bankaya ücret yatırabilirler. Yurt dışından başvuran adaylar; sınav ücreti olarak,bu kılavuzun arka kapağında yazılı olan banka şubesine gidip, T.C. Kimlik Numarası, adı, soyadı, bu sınavın açık adı ile sınav ücretini (50 ABD Doları veya 40 Euro (bankanın masraf olarak aldığı miktar hariç)) yatıracaklardır. Bankanın masraf olarak alacağı para bu miktarın dışında hesaplanmalıdır. Türkiye dışında bu ücreti yatıranlar banka çekini (teleks veya havale kâğıdı ve benzeri kabul edilmez), sınav ücretini yatırdığına dair belge olarak kullanırlar. Türkiye dışından sınav ücreti, Türkiye dışındaki muhabir bir banka ve uluslararası işlem yapan bankalar aracılığı ile gönderilmelidir. Adayların gönderdikleri paralar transfer edildikten ve hesaba aktarıldıktan sonra yatırılmış sayılır. DİKKAT: Sınav ücretini yatıran adayların banka şubesinden ayrılmadan önce, kendilerine verilen banka dekontunu dikkatle incelemeleri, bilgilerinde yanlışlık yoksa bankadan ayrılmaları, yanlışlık varsa mutlaka bankadan ayrılmadan düzelttirmeleri gerekmektedir. Sınav ücreti yatırılmadan başvuru yapılamaz. d) Aday Başvuru Formunun doldurulması: Aday Başvuru Formundaki alanların doldurulmasına ilişkin açıklamalar sırasıyla ve aynı başlıklar kullanılarak aşağıda verilmiştir. Bu açıklamalar dikkatle okunduktan sonra doldurma işlemine geçilmelidir. Yapacağınız yanlışlıklardan doğacak sonuçların bütün sorumluluğu size ait olacaktır. Form dolma kalem veya tükenmez kalemle doldurulacaktır. Kimlik ile ilgili bilgi alanlarına, nüfus cüzdanında yer alan bilgiler değiştirilmeden, kısaltma yapılmadan büyük harflerle yazılacaktır. İletişim ile ilgili bilgi alanlarına, adaya ulaşılabilecek en güvenilir bilgiler yazılacaktır. Merkezimizin adayla yapacağı bütün iletişim işlemlerinde bu bilgilerin kullanılacağı unutulmamalıdır. 1. T.C. KİMLİK NUMARASI Adaylar bu alana T.C. Kimlik Numaralarını yazmak zorundadırlar. T.C.Kimlik Numaralarını bilmeyen adaylar http://tckimlik.nvi.gov.tr İnternet adresinden bu numaralarını öğrenebileceklerdir. 2. ADI 3. SOYADI 4. BABA ADI 5. ANNE ADI 6. DOĞUM TARİHİ 7. CİNSİYETİ 8. DOĞUM YERİ 9. NÜFUSA KAYITLI OLDUĞU İL/İLÇE 10. UYRUĞU 11. SINAV MERKEZİ TERCİHİ Türkiye'de sınava girecek adaylar 060 Ankara, Almanya'da sınava girecek adaylar 911 Almanya/Köln işaretleyeceklerdir. 12. SINAV YABANCI DİLİ Adaylar sınavın Yabancı Dil Testi'nde hangi dilden gireceklerini bu alana işaretleyeceklerdir. 13. GİRMEK İSTEDİĞİNİZ YÜKSEKÖĞRETİM PROGRAMLARI Bu kılavuzda verilen tablodaki programlar ve bunların koşulları incelenerek bu programlardan hangilerine girmek istendiği belirlenmelidir. Girmek istenen programlar, en çok istenen program en başa gelmek üzere istek sırasına göre sıralanmalıdır. "Girmek İstediğiniz Yükseköğretim Programları" kısmına, bu programlardan en çok 6 tanesinin tablodaki kodları, istek sırasına uygun olarak her kutuya bir rakam gelecek şekilde yazılmalıdır. 14. YAZIŞMA ADRESİ Bu alanlara size ulaşılabilecek en güvenilir bilgilerinizi yazınız. Merkezimizin sizinle yapacağı bütün iletişim işlemlerinde bu bilgilerin kullanılacağını unutmayınız. 4
15. EV/İŞ TELEFON NO CEP TELEFON NO 16. E-POSTA ADRESİ 17. ÖZÜR DURUMU BİLGİLERİ 18. ADAYIN İMZASI 2.3. BAŞVURU İŞLEMİNİN TAMAMLANMASI a) Yurt içinden (Türkiye'den) başvuracak adaylar: Adaylar başvuru merkezine bizzat giderek başvurularını yapacaklardır. Bu adayların Aday Başvuru Formu kendilerinde kalacaktır. Bu belgelerinin dışında aşağıdaki belgeleri ÖSYM'ye ulaştırmak üzere Başvuru Merkezine teslim etmeleri veya en geç 30 Nisan 2012 tarihine kadar posta ile iadeli taahhütlü olarak ÖSYM'ye ulaştırmaları gerekmektedir. 1) Lise veya dengi okulun eğitimini aldıkları süre ile eş zamanlı anne veya babasının (varsa velayet sahibinin) yurt dışında bulunduğu süreyi (çalıştığı, emekli olduğu, işsiz olduğu vb.) belgelendiren (işe başlama ve işten ayrılma sürelerinin de yer aldığı) resmi makamlardan onaylı ve Türkçe tercümeli belgelerini 2) Türkiye de Lise eğitimine denk sayılan ortaöğretim kurumunun (lise veya dengi okulun) eğitim süresi üç yıl olan ülkelerde Lise 1, Lise 2, Lise 3 ün tamamını, eğitim süresi dört yıl olan ülkelerde de Lise 2, Lise 3, Lise 4 ün tamamını okumuş, bu durumunu ortaöğretiminin her yılı için ayrı ayrı olmak üzere aldığı dersleri ve bunlarda sağladığı başarıyı (dersteki notunu) (onaylı Türkçe tercümeli) gösteren transkriptlerini (Türkmenistan da eğitim gören adaylar için 12 yıllık temel eğitimin 10, 11 ve 12. yıllara ait) (Açıköğretim Lisesi yurtdışı programını bitirmiş veya halen okumakta olan adayların bu programın "yurtdışı programı" olduğunu belgelendirmeleri gerekir.) (Son sınıfta okuyan adaylar son sınıfta aldıkları notları gösteren transkriptlerini 2012 Haziran ayının sonuna kadar ÖSYM'ye ulaştırmalıdırlar.) Başvuru merkezi görevlisi tarafından Aday Başvuru Formundaki bilgiler ile birlikte adayın web kamerayla alınacak fotoğrafı da elektronik ortama aktarılacaktır. Bu fotoğrafın, yüzü açık, adayın kolaylıkla tanınmasını sağlayacak şekilde cepheden çekilmiş olması gerektiğinden, başvuru merkezine giderken adayların bu hususa dikkat etmeleri gerekmektedir. Fotoğraftaki saç, bıyık, makyaj gibi görünüm özelliklerinde, sınav gününde tanınmayı zorlaştıracak bir değişiklik bulunmamalıdır. Sınav günü, fotoğrafınızdan kimliğinizi belirlemede güçlük çekildiği takdirde Salon Başkanının sizi sınava almayabileceğini veya sınavınızın geçersiz sayılabileceğini göz önünde bulundurunuz. ÖSYM Aday İşlemleri Sistemine ilk kez dâhil olan adaylara verilecek belgede yer alan şifre, adayın daha sonraki işlemlerinde de gerekeceğinden adayların bu şifrelerini unutmamaları, kimseye vermemeleri ve özenle saklamaları çok önemlidir. Ekinde ÖSYM ye ulaştırılacak belge bulunan Aday Başvuru Formları, ekleri ile birlikte görevliler tarafından teslim alınarak ÖSYM ye ulaştırılacaktır. Bu aşamadan sonra öğrenim bilgilerinde yapılacak belgeye dayalı her türlü değişiklik isteği, Başvuru Merkezlerine değil, aday tarafından ilgili belgelerle doğrudan ÖSYM ye yapılmak zorundadır. Başvuru merkezi görevlisi bilgilerinizi ve fotoğrafınızı elektronik ortama aktardıktan sonra yazıcıdan alacağı 2012-YÇS Başvuru Kayıt Bilgileri adlı belgeyi kontrol etmeniz için size verecektir. Bu belgeyi kontrol ediniz ve bilgiler doğru ise imzalayıp görevliye onaylaması için geri veriniz. Onaylanmış, fotoğraflı belgeyi alınız ve saklayınız. Belgede yer alan şifre daha sonraki işlemlerde de gerekeceğinden adayların bu şifrelerini unutmamaları, kimseye vermemeleri ve özenle saklamaları çok önemlidir. Adaylar başvuru merkezine gittiklerinde Başvuru Hizmeti Ücreti olarak 3,00 TL ücret ödeyeceklerdir. b) Yurt dışından (Türkiye hariç) başvurular: Yurt dışından başvuru yapan adayların başvurularını elektronik ortamda yaptıktan sonra ayrıca aşağıdaki belgeleri bir zarf içerisinde en geç 30 Nisan 2012 tarihine kadar posta ile iadeli taahhütlü olarak ÖSYM'ye ulaştırmaları zorunludur. 1) 2012-YÇS Aday Başvuru Formu 2) Adayın fiziksel olarak tanınmasını sağlayacak nitelikte güncel bir fotoğraf 3) Lise veya dengi okulun eğitimini aldıkları süre ile eş zamanlı anne veya babasının (varsa velayet sahibinin) yurt dışında bulunduğu süreyi (çalıştığı, emekli olduğu, işsiz olduğu vb.) belgelendiren (işe başlama ve işten ayrılma sürelerinin de yer aldığı) resmi makamlardan onaylı ve Türkçe tercümeli belgelerini, 4) Türkiye de Lise eğitimine denk sayılan ortaöğretim kurumunun (lise veya dengi okulun) eğitim süresi üç yıl olan ülkelerde Lise 1, Lise 2, Lise 3 ün tamamını, eğitim süresi dört yıl olan ülkelerde de Lise 2, Lise 3, Lise 4 ün tamamını okumuş, bu durumunu ortaöğretiminin her yılı için ayrı ayrı olmak 5
üzere aldığı dersleri ve bunlarda sağladığı başarıyı (dersteki notunu) (onaylı Türkçe tercümeli) gösteren transkriptlerini (Türkmenistan da eğitim gören adaylar için 12 yıllık temel eğitimin 10, 11 ve 12. yıllara ait) (Açıköğretim Lisesi yurtdışı programını bitirmiş veya halen okumakta olan adayların bu programın "yurtdışı programı" olduğunu belgelendirmeleri gerekir.) (Son sınıfta okuyan adaylar son sınıfta aldıkları notları gösteren transkriptlerini 2012 Haziran ayının sonuna kadar ÖSYM'ye ulaştırmalıdırlar.), 5) Sınav ücretinin yatırıldığını gösterir banka dekontu (Suret ve fotokopi kabul edilmez. Dekonta T.C. Kimlik Numarası mutlaka yazılmalıdır.), 6) Nüfus cüzdanı veya süresi geçerli T.C. pasaportunun onaylı bir örneği (Nüfus cüzdanında soğuk damga basılı olmalı, adayın güncel bir fotoğrafı ve T.C. Kimlik Numarası bulunmalı, T. C. pasaportunun süresi geçerli olmalıdır. Üzerinde soğuk damga, güncel bir fotoğraf veya T.C. Kimlik Numarası bulunmayan nüfus cüzdanları ile geçerlilik süresi bitmiş pasaport kabul edilmeyecektir.) Bu belgelerden biri dahi eksik olduğu takdirde adayın internet üzerinden yapmış olduğu başvurusu geçersiz sayılacaktır. Yukarıda açıklanan belgeler aynı zarf içinde olmak zorundadır. ÖSYM ayrı ayrı gönderilen belgeleri takip etme konusunda sorumluluk kabul etmez. Bu belgeler belirtilen son teslim tarihine kadar doğru bir şekilde gönderilmezse veya bir öğrenci sınava giriş için gerekli olan koşulları herhangi bir şekilde yerine getirmezse, sınav başvurusu geçersiz sayılacaktır. Bu belgelerden birini kurallara uygun biçimde tamamlamış olarak zamanında ÖSYM'ye ulaştıramayanlar, YÇS'ye girmek için başvurmuş sayılmazlar. Bu tür eksik ya da zamanında ulaştırılmamış belgeler işleme konulmaz. ÖSYM'ye gönderilecek her belgeye adayın "T.C. Kimlik Numarası"nın yazılması zorunludur. T.C. Kimlik Numarası yazılmayan belgeler ve dilekçeler işleme konulmaz. Başvuru süresi içinde ÖSYM ye ulaşmayan belgeler ile Aday Başvuru Formu üzerinde eksikbilgilerin yer aldığı belgeler kesinlikle işleme alınmayacaktır. Süre hesabında ÖSYM Genel Evrak kaydına giriş tarihi esas alınacaktır. Başvuru süresi içinde ÖSYM ye ulaşmayan belgelerden ÖSYM sorumlu olmayacaktır. 2.4. İNTERNET ERİŞİM ŞİFRESİ BİLGİSİ Başvuru işlemi sonrası ÖSYM Aday İşlemleri Sistemine ilk kez dâhil olan adaylara ücretsiz olarak şifre verilmektedir. Şifre bu yolla sadece bir kez edinilebilir. Bu şifre geriye dönüşümsüz ve kriptolu olarak sistemde tutulmaktadır. İlgili adaydan başkasının şifreyi bilmesi, görmesi ve edinmesi mümkün değildir. Bu nedenle şifre kullanılarak yapılan tüm işlemlerin sorumluluğu adaya aittir. Bu şifre ile adaylar, ÖSYM nin http://ais.osym.gov.tr ve http://sonuc.osym.gov.tr İnternet adreslerini kullanarak sınav başvurusu yapma, sınava giriş belgesi edinme, sınav ve sonuçlarını edinme vb. işlemlerini yapabilirler. Şifre, hem bu sınavın bütün aşamalarında hem de adayın sonraki yıllarda ÖSYM ile ilgili elektronik ortamda yapacağı bütün işlemlerde gerekli olacağından aday tarafından özenle korunmalı ve kesinlikle kimseyle paylaşılmamalıdır. İnternet erişim şifresini kaybeden veya unutan adaylar, ÖSYM nin http://ais.osym.gov.tr İnternet adresinden ücretsiz olarak yeniden edinebilirler. Bunun için belirtilen İnternet adresinden Şifremi Unuttum alanına girmeleri, burada kendilerine sorulan soruları doğru cevaplandırmaları (Sorulara verilen cevaplar, daha önce sistemde şifre değişikliği yapılırken verilen bilgilerle aynı olmalıdır.) gerekmektedir. Sorulara doğru cevap veremediği için İnternet erişim şifresini bu yolla yeniden edinemeyen adaylar, yeni şifre edinmek için ÖSYM Başvuru Merkezleri olan Ortaöğretim Kurumu Müdürlükleri ile ÖSYM Sınav Merkezi Yöneticiliklerine nüfus cüzdanı/pasaportları ile birlikte şahsen başvurarak, 2.00 TL hizmet ücreti karşılığında yeni şifrelerini edinmek zorundadır. Tutuklu veya zorunlu askerlik görevini yapmakta olduğundan dolayı yukarıda belirtilen başvuru merkezlerine bizzat gelemeyecek olan adaylara ise bulundukları cezaevi müdürlüklerinin veya askerî birlik komutanlarının resmî yazı ile müracaat etmesi hâlinde, adayın ismine düzenlenmiş, kapalı zarf içinde adaya iletilmek üzere şifre verilebilecektir. Adayın kendisinden başka hiç kimse aday adına şifre edinemez. Yurt dışından başvuru yapan adaylar 0 (312) 298 80 80 nolu telefonu arayarak T. C. Kimlik Numaralarını vererek şifrelerini alabileceklerdir. 3. SINAV Adayların sınava girerken Nüfus cüzdanı veya T. C. pasaportlarını (Nüfus cüzdanında soğuk damga basılı olmalı, adayın güncel bir fotoğrafı ve T.C. Kimlik Numarası bulunmalı, pasaportun süresi geçerli olmalıdır. Üzerinde soğuk damga, güncel bir fotoğraf veya T.C. Kimlik Numarası bulunmayan nüfus cüzdanları ile geçerlilik süresi bitmiş T.C. pasaportu kabul edilmeyecektir.) ve Sınava Giriş Belgesini yanlarında bulundurmaları zorunludur. Bu iki belgeyi yanında bulundurmayan adaylar sınava alınmayacaktır. Sınav, 1 Temmuz 2012 Pazar günü Ankara'da Türkiye saati ile 10.00'da, Köln'de Almanya saati ile 09.00'da başlayacak ve 210 dakika (3,5 saat) sürecektir. Sınav merkezi olarak Köln'ü işaretleyen adaylar "Ernst-Mach-Gymnasium Bonnstr. 64-66 50354 Hürth/Almanya" adresinde sınava gireceklerdir. 6
3.1 SINAVA GİRERKEN ADAYIN YANINDA BULUNDURMASI GEREKEN BELGELER a) 2012-YÇS SINAVA GİRİŞ BELGESİ: Bu belgeyi, T.C. Kimlik Numaranız ve şifreniz ile ÖSYM nin http:// ais.osym.gov.tr İnternet adresinden sınav tarihinin on gün öncesinden başlamak üzere edininiz. Belgenin üzerinde sınava gireceğiniz merkez, bina, salon bilgileriniz ile fotoğrafınız bulunmaktadır. Hiçbir aday Sınava Giriş Belgesinde yazılı olan salondan başka bir yerde sınava giremez. Sınava gireceğiniz binayı, adres bilgisini teyit etmek amacı ile önceden gidip görmeniz sınav günü size kolaylık sağlayacaktır. Sınava Giriş Belgesi adayların adreslerine ayrıca gönderilmeyecektir. Bu belgelerini kaybeden adaylar tekrar İnternet'ten edinebileceklerdir. Adaylar İnternet'ten edinecekleri bu belgelerin renkli ya da siyah beyaz çıktılarını sınavda yanlarında bulundurmak zorundadır. Ancak belgenin arka yüzünde herhangi bir yazı, resim, işaret vb. bulunmamalıdır. Hiç bir aday Sınava Giriş Belgesinde yazılı olan salondan başka bir yerde sınava giremez. b) NÜFUS CÜZDANI VEYA SÜRESİ GEÇERLİ T.C. PASAPORTU: Sınava girebilmeniz için 2012-YÇS Sınava Giriş Belgesinden başka, Nüfus Cüzdanı veya süresi geçerli T.C. pasaportunuz da yanınızda bulunmalıdır (Sadece zorunlu askerlik görevini ifa edenler ve askeri öğrenciler için askeri kimlik belgesi, Nüfus Cüzdanı veya pasaport yerine kabul edilecektir. Bu özel durum muazzaf askerler için geçerli değildir.). Nüfus cüzdanında soğuk damga basılı olmalı, adayın güncel bir fotoğrafı ve T.C. Kimlik Numarası bulunmalı, pasaportun süresi geçerli olmalıdır. Üzerinde soğuk damga, güncel bir fotoğraf veya T.C. Kimlik Numarası bulunmayan nüfus cüzdanları ile geçerlilik süresi bitmiş T.C. pasaportu kabul edilmeyecektir. Bu belgelerini eksiksiz olarak yanında bulundurmayan bir aday, mazereti ne olursa olsun, sınava alınmayacaktır. Bir aday bu belgeleri yanında olmadığı halde sınav merkezi yöneticilerinin, bina ve s a l o n sorumlularının veya ÖSYM Temsilcilerinin kararıyla herhangi bir salonda sınava alınmış olsa bile, bu adayın sınavı ÖSYM Yönetim Kurulunca geçersiz sayılacaktır. Sınav binalarında hiçbir eşya emanete alınmayacağından, adayların sınav binalarına bu belgeler dışında herhangi bir eşya getirmemeleri gerekmektedir. Sınavın yapıldığı her bir salona en az bir adet duvar saati, adayların sınavda kullanacakları gereçler (kalem, silgi, kalemtıraş) ile şeker ve peçete ÖSYM tarafından sağlanacaktır. Adaylar sınava şeffaf pet şişe içinde su getirebileceklerdir Sınavların yapıldığı binalara girişte adayların ve sınav görevlilerinin üstleri emniyet görevlileri tarafından elle ve/ veya dedektörle aranacak; çanta, cüzdan, cep telefonu, saat, kablosuz iletişim sağlayan bluetooth vb. cihazlar ile kulaklık, kolye, küpe, yüzük (alyans hariç), bilezik, broş, metal para gibi metal içerikli eşyalar ve her türlü elektronik/ mekanik cihaz sınav binasına kesinlikle alınmayacaktır. Sınavın yapıldığı bina içerisinde sınav öncesinde, sınav sırasında ya da sınavdan sonra bu tür cihazları taşıdığı tespit edilen adayın sınavı geçersiz sayılacaktır. Görevliler tarafından yapılacak kontrolleri kabul etmeyen adayların kimlik bilgileri sınav tutanağına yazılacak ve ÖSYM Yönetim Kurulu tarafından sınavları geçersiz sayılacaktır. Sınav bina/salonları ÖSYM tarafından kurulacak güvenlik kameraları ile izlenebilecektir. Bina girişinde yığılmaya yol açılmaması için adayların çanta ve benzeri eşyalarını sınava girecekleri binalara getirmemeleri, sınava metal aksesuar içermeyen sade bir kıyafetle gelmeleri, sınavdan en az bir saat önce sınav yapılacak bina önünde bulunmaları, sınav salonlarına zamanında alınabilmeleri açısından son derece önemlidir. Sınava girecek adayın yüzü, kimlik tespitini sağlayacak biçimde açık olmalıdır. 3.2. SINAVIN UYGULANMASI Kimlik ve güvenlik kontrolleri ile salona giriş işlemlerinin zamanında yapılabilmesi için, adayların sınava girecekleri binanın kapısında sınavın başlama saatinden en az 1 saat önce hazır bulunmaları zorunludur. Adaylar, sınav salonuna Sınava Giriş Belgeleri ve nüfus cüzdanı/pasaportları kontrol edilerek alınacak ve sıra numaralarının bulunduğu yerlere oturtulacaklardır. Yerine oturan aday Sınava Giriş Belgesi ile nüfus cüzdanını/pasaportunu sırasının üzerine koyacaktır. Salondaki görevliler ilk iş olarak adayların kimlik kontrollerini tek tek yapacaklardır. Gerekli kimlik kontrolleri yapıldıktan sonra salon başkanı sınavda uyulacak kuralları adaylara hatırlatacak, üzerinde adayın fotoğrafı, T.C. Kimlik Numarası, adı ve soyadı bulunan cevap kâğıtları ile içinde kalem, silgi, şeker ve peçete bulunan kutuların dağıtılmasını sağlayacaktır. Verilen cevap kâğıdı kendilerine ait olmayan adaylar salon başkanına başvurarak kendilerine ait cevap kâğıdının kendilerine verilmesini sağlamalıdırlar. Sınav başladıktan sonra adayların sınavın ilk 155 dakikası ve son 15 dakikası içinde sınav salonunu terk etmeleri yasaktır. Sınav sırasında adayların, kısa bir süre için bile olsa (tuvalete gitmek dâhil) sınav salonundan çıkmaları yasaktır. Bu durumdaki adaylara kesinlikle izin verilmeyecektir. Sınav salonundan her ne sebeple olursa olsun çıkan aday bir daha sınav salonuna alınmayacak ve sınavın ilk 135 dakikası dolana kadar sınav binasında bekletilecektir. Sınav sırasında ÖSYM Temsilcileri sınav salonlarını dolaşabilir ve gerekli gördükleri takdirde Sınava Giriş Belgeleri ile kimlik kontrollerini yeniden yapabilirler. 7
3.3 SORU KİTAPÇIĞI VE CEVAP KÂĞIDI NASIL OLACAKTIR? Soru kitapçığındaki bütün sorular çoktan seçmeli sorulardır. Her soru için beş farklı seçenek verilmiştir. Bu seçeneklerden yalnız biri sorunun doğru cevabıdır. Cevaplar cevap kâğıdına işaretlenecektir. Soru kitapçığında işaretlenen cevaplara hiçbir işlem yapılmaz. Cevaplar işaretlenirken cevap yerinin dışarıya taşırılmadan, tam olarak karalanıp doldurulması gerekmektedir. Bir soru için birden çok cevap işaretlenmiş ise o soruya verilen cevap yanlış sayılacaktır. Bir soruya verilen cevabın değiştirilebilmesi için, yanlış konulmuş işaretin temiz bir şekilde silinmesi gerekir. Cevap kâğıdını değerlendiren optik okuyucu, iyi silinmemiş işareti de okuyabilir. Özellikle, verilen bir cevap silinip yerine başka bir cevap işaretlenmediğinde bu işaret çok iyi silinmiş olmalıdır. Sınavda uygulanacak test, bir kitapçık hâlinde adaylara verilecek ve adaylar cevaplarını cevap kâğıdına işaretleyeceklerdir. Her bir soru kitapçığı matbaada özel olarak poşetlenecek ve sınavda her adaya salon görevlileri tarafından poşeti kapalı olarak, açılmadan ve rastgele dağıtılacaktır. Soru kitapçığı poşeti adayın kendisi tarafından açılmalı, adaylar kendilerine verilen açılmış poşeti kabul etmemelidir. Kendisine daha önceden açılmış poşet verilen aday, bunun açılmamış bir poşetle değiştirilmesini Salon Başkanından istemelidir. Her soru kitapçığının Soru Kitapçık Numarası farklı olacaktır. Farklı numaralarda basılan soru kitapçıklarındaki sorular birbirinin tamamen aynı olacak ancak soruların veya sorulardaki seçeneklerin sıralanışı ile doğru cevabın yeri değişebilecektir. Bu nedenle her adayın cevap anahtarı da farklı olacaktır Cevap kâğıtlarındaki gerekli yerler adaylarca doldurulduktan sonra, soru kitapçıkları dağıtılacaktır. Adaylar kendilerine verilen soru kitapçıklarında yer alan sayfaların baskısını hızlıca kontrol ettikten sonra, kitapçığın kapağı üzerindeki adı, soyadı, T.C. Kimlik Numarası ile salon no bilgilerini dolduracaklar ve soru kitapçık numarasını cevap kâğıdında Soru Kitapçık Numarası alanına yazıp kodlayacaklardır. Bu işlemin doğru ve eksiksiz olarak yapıldığı, hem soru kitapçığında hem de cevap kâğıdının ilgili alanında yine aday tarafından onaylanacaktır. Salon görevlileri adayın yazıp kodladığı bu bilgileri kontrol edecek ve adayın soru kitapçığı ile cevap kâğıdı üzerindeki Salon Görevlisinin İmzası alanını imzalayacaklardır. Cevapların soru kitapçığı üzerinde değil, cevap kâğıdı üzerinde işaretlenmesi gerekmektedir. Soru kitapçığı üzerinde işaretlenen cevaplar geçerli sayılmaz. Cevap kâğıtlarına her adayın fotoğrafı, T.C. Kimlik Numarası, adı ve soyadı basılı olacaktır. Adaylar ilk olarak, verilen cevap kâğıdının kendilerine ait olup olmadığını kontrol edeceklerdir. Verilen cevap kâğıdı kendisine ait olmayan aday, salon başkanına başvurarak kendi adına düzenlenmiş cevap kâğıdını edinecektir. Daha sonra tüm adaylar kendilerine verilen soru kitapçığının üzerinde basılı soru kitapçık numarasını cevap kâğıdı üzerindeki ilgili alana yazıp kodlayacak, numarayı doğru yazıp kodladığını soru kitapçığı ve cevap kâğıdı üzerinde yer alan ilgili alanda da onaylayacaktır. Adaylar tarafından cevap kâğıdına kodlanan soru kitapçık numarası salon görevlileri tarafından kontrol edilerek adayın soru kitapçığı ve cevap kâğıdı üzerinde onaylanacaktır. Soru kitapçığı numarası yazılıp kodlanmayan veya yanlış yazılıp kodlanan cevap kâğıtlarının değerlendirilmesi mümkün değildir. Bu işlemlerin eksiksiz ve doğru olarak yapılmasının sorumluluğu adaya aittir. Her aday sınavda kendi fotoğrafının ve kendi kimlik bilgilerinin bulunduğu (kendisine ait) cevap kâğıdını kullanmak zorundadır. Kendisine ait cevap kâğıdını kullanmayan, başka bir adaya ait cevap kâğıdında işaretleme yapan adayın sınavı geçersiz sayılacaktır. İşaretlediğiniz bir cevabı değiştirmek istediğinizde, silme işlemini çok iyi yapmanız gerektiğini unutmayınız. Sınavın bitiminde her adayın kullandığı soru kitapçığı ve cevap kâğıdı salondaki görevliler tarafından toplanacaktır. Özellikle büyük salonlarda görevliler yanlışlıkla bir adaya ait soru kitapçığını ve cevap kâğıdını almadığında ilgili aday, derhâl gerekli uyarıda bulunarak soru kitapçığının ve cevap kâğıdının teslim alınmasını sağlamalıdır. Adaylar isterlerse salon görevlilerinin soru kitapçığını ve cevap kâğıtlarını paketlemelerini izleyebilirler. ÖSYM de her salona ait sınav evrakı paketi, görevliler tarafından tek tek açılır, paketin içinden çıkan bütün belgeler tek tek sayılır ve eksik varsa bir tutanakla tespit edilir. Bu inceleme sırasında belgesi eksik çıkan adayların sınavları geçersiz sayılır. 8
3.4 SINAVDA UYULMASI GEREKEN KURALLAR Adayların sınav binasına, çanta, cüzdan, cep telefonu, saat, kablosuz iletişim sağlayan bluetooth vb. cihazlar ile kulaklık, kolye, küpe, yüzük (alyans hariç), bilezik, broş, metal para gibi metal içerikli eşyalar ve her türlü elektronik/mekanik cihazla, çağrı cihazı, telsiz, fotoğraf makinesi vb. araçlarla, cep bilgisayarı, saat, sözlük işlevi olan elektronik aygıt, hesap makinesi vb. her türlü bilgisayar özelliği bulunan cihazlarla, silah vb. teçhizatla, kalem, silgi, kalemtıraş, müsvedde kâğıdı, defter, kitap, sözlük, pergel, açıölçer, cetvel vb. araçlarla (Bu araç, gereç vb. eşyalarla sınava gelen adaylar sınav binalarına kesinlikle alınmayacaklardır.) gelmeleri; sınav süresince, konuşmaları, kopya çekmeleri veya kopya vermeleri, salondaki görevlilere soru sormaları, müsvedde kâğıdı kullanmaları veya cevaplarını başka bir kâğıda yazmaları, birbirlerinden kalem, silgi vb. şeyler alıp vermeleri, sınav düzenini bozacak başka davranışlarda bulunmaları yasaktır. Bu yasaklara uymadığı saptanan adayların sınavları geçersiz sayılacaktır. Sınav kurallarına uymak, adayın temel görevidir. Kurallara aykırı davranışta bulunan adayların sınava devam etmelerine izin verilmeyecektir. Ancak sınav görevlileri diğer adayların dikkatlerini dağıtmamak, zaman kaybetmelerine yol açmamak açısından gerekli görürlerse kural dışı davranışlarda bulunanlara uyarıda bulunmayabilirler. Uyarılmış olsun veya olmasın, kurallara aykırı davranışta bulunan adayların kimlikleri ve kusurları sınav görevlilerince sınav tutanağına veya görevlilerin raporlarına açıkça yazılacak ve sınavları ÖSYM Yönetim Kurulu kararıyla geçersiz sayılacaktır. Sınav görevlilerince sınav kurallarına uymadığı salon sınav tutanağı veya raporla ÖSYM ye bildirilen veya yapılan istatistiksel analizlerde ikili veya toplu olarak birbirlerinden yararlandıkları saptanan adayların sınav sonuçları, ÖSYM Yönetim Kurulunca kısmen veya tümüyle iptal edilir. Kopya işlemlerinde aracılık yapanlar varsa bunlar hakkında suç duyurusunda bulunulur. Adayların, bilgisayar ortamında yapılacak istatistiksel analizler sonucunda sınavlarının geçersiz sayılmaması için, kendilerinden kopya çekilmesini engellemeleri, cevap kâğıtlarını başkalarının göremeyeceği şekilde kullanmaları gerekmektedir. Belgeleri eksik veya geçersiz olduğu hâlde salon görevlileri tarafından yanlışlıkla sınava alınan veya sınav kurallarına uymadıkları hâlde sınav düzenini bozmamak için salondan çıkarılmayarak sınava devam ettirilen adayların sınavları, sınav tutanakları incelenerek ÖSYM Yönetim Kurulu kararıyla geçersiz sayılacaktır. 4. SINAVIN KAPSAMI VE UYGULANMASI Sınavda adaylara, (1) Genel Başarı Testi, (2) Yabancı Dil Testi (Almanca, Fransızca, İngilizce), (3) Türkçe Testi uygulanacaktır. Genel Başarı Testi, adayların, matematiksel ilişkilerden yararlanma ve sosyal bilimlerdeki temel kavram ve ilkelerle düşünme güçlerini ölçmeyi amaçlayan sorulardan oluşacaktır. Bu testte matematik, edebiyat, tarih, coğrafya, psikoloji, sosyoloji ve temel yurttaşlık bilgileri ile ilgili sorular bulunacaktır. Genel Başarı Testi, Türkçe, Almanca, Fransızca ve İngilizce olmak üzere dört değişik dilde hazırlanacaktır. Bütün dillerdeki testler aynı sorulardan oluşacaktır. Her aday, bu testlerden kendisine uygun olan bir tanesindeki soruları cevaplayacaktır. Genel Başarı Testini sınava giren tüm adaylar cevaplayacaktır. Yabancı Dil Testi, ilgili yabancı dilde kelime haznesi ve dilbilgisi ile okuduğunu anlama ve dili kullanma gücünü yoklamayı amaçlayan sorulardan oluşacaktır. Yabancı Dil Testinde Almanca, Fransızca ve İngilizce için bölümler bulunacaktır. Adaylar, bu üç yabancı dilden hangisi ile ilgili dil ve edebiyat veya öğretmenlik programlarını tercih etmişlerse o dille ilgili testteki soruları cevaplayacaklardır. Almanca, Fransızca ve İngilizce testlerindeki soruların doğru cevap anahtarları birbirinden farklı olacaktır. Adaylar, hangi dille ilgili testteki soruları cevapladıklarını, Cevap kâğıtlarında bunun için ayrılan yere işaretleyerek belirteceklerdir. Yabancı Dil Testini, yalnız yabancı dil ve edebiyat veya bu alanlardaki öğretmenlik programlarını tercih eden adaylar cevaplayacaklardır. Türkçe Testi, Türkçedeki kelime haznesi ve dilbilgisi ile okuduğunu anlama ve dili kullanma güçlerini yoklamayı amaçlayan sorulardan oluşacaktır. Öğretim dili Türkçe olan programlarla ilgili tercihleri bulunan adaylar Türkçe 9
testindeki soruları da cevaplayacaklardır. Bu testten elde edilen puanlar seçme ve yerleştirme işlemlerinde kullanılacak olan YÇS puanlarına katılmayacak; yalnızca adayların Türkçe seviyesini belirlemek amacıyla kullanılacaktır. YÇS'de uygulanacak bütün testler seçmeli tipte sorulardan oluşacaktır. Sınavda uygulanacak üç testin soruları aynı kitapçıkta yer alacaktır. Adaylar, bu sorularla ilgili cevaplarını, optik okumaya elverişli Cevap Kâğıdına işaretleyeceklerdir. Sınavda uygulanan testlerle ilgili cevapların Cevap Kâğıdına işaretlenmiş olması zorunludur. Soru Kitapçığına işaretlenen cevaplar geçersiz sayılacaktır. 5. DEĞERLENDİRME VE YERLEŞTİRME Sınava katılan ve sınavı geçerli sayılan her aday için YÇS puanı hesaplanacaktır. Adayların, YÇS'de uygulanacak üç testin her birindeki sorulara verdikleri doğru ve yanlış cevaplar ayrı ayrı sayılacaktır. Her test için ayrı ayrı olmak üzere, doğru cevap sayısından yanlış cevap sayısının dörtte biri çıkarılarak ham puanlar bulunacaktır. Ham puanlar, ortalaması 50 ve standart sapması 10 olan standart puanlara dönüştürülecektir. Genel Başarı Testinde en az 0,5 veya daha yüksek ham puan alamayan adaylar için aşağıda açıklanan işlemler yapılmayacak, bu adaylar için hiç bir standart puan hesaplanmayacaktır. Sınavdan sonra yapılan analizlerde bir testte hatalı soru bulunduğu takdirde ilgili testi cevaplayan tüm adayların bu soruyu doğru cevapladığı kabul edilecek ve adayların puanları diğer sorulara verdikleri cevaplarla birlikte hesaplanacaktır. 2012-YÇS'ye başvuran her aday için, adayın ÖSYM'ye göndermiş olduğu transkriptler kullanılarak bir Ortaöğretim Başarı Puanı (OBP) hesaplanacaktır. OBP hesaplanması ile ilgili ayrıntıların yer aldığı Yönergeye ÖSYM'nin http://www.osym.gov.tr İnternet adresinden erişilebilir. YÇS içindeki üç test ile ilgili standart puanlardan aşağıdaki YÇS puanları hesaplanacaktır: (a) YÇS-G Puanı: %85 ağırlıkla Genel Başarı Testi puanı ve %15 ağırlıkla ortaöğretim başarı puanından oluşacaktır. Yabancı dil ve edebiyat programları ile bunlarla ilgili öğretmenlik programları dışındaki bütün programlara bu puanla seçme ve yerleştirme yapılacaktır. (b)yçs-y Puanı: %25 ağırlıkla Genel Başarı Testi puanı, %60 ağırlıkla Yabancı Dil Testi puanı ve %15 ağırlıkla ortaöğretim başarı puanından oluşacaktır. Yabancı dil ve edebiyat programları ile bunlarla ilgili öğretmenlik programlarına bu puanla seçme ve yerleştirme yapılacaktır. (c) YÇS-T Puanı: Türkçe Testini cevaplayan adaylar için hesaplanacak olan bu puan Türkçe Testi standart puanından oluşacaktır. Bu puandan yararlanılarak Türkçe Testini alan adaylar "Türkçe puanı yeterli"(türkçe testi ham puanı 30.000 ve üzeri olan adaylar) ve "Türkçe puanı yetersiz" olmak üzere iki gruba ayrılacaklardır. Türkçe puanı yeterli olan adaylar, öğretim dili Türkçe olan bir programa yerleşmeleri halinde hemen öğrenime başlayacaklardır. Türkçe puanı yetersiz olanlar ise, dil ile ilgili eksiklerini tamamlamak ve bu durumlarını belgelendirmek üzere, kayıtlarını yaptırdıkları yükseköğretim kurumlarınca bir yıl izinli sayılacaklardır. Bir yıl içinde eksiklerini tamamlayamayanlar, yerleştirmeden doğan bütün haklarını kaybetmiş olacaklardır. Sınava katılan ve sınavı geçerli sayılan her aday için YÇS puanı hesaplanacaktır. Bir adayın puanı ne denli yüksek olursa olsun, tercihindeki istek sırası ve sınav sonucuna göre yalnız bir programa yerleştirme yapılacaktır. Hiçbir yükseköğretim programını tercih etmemiş, tercih ettiği programların kodlarını doğru yazmamış veya koşullara uymadığından tercihleri geçersiz sayılmış olan adaylar, yüksek puan alsalar dahi herhangi bir yükseköğretim programına yerleştirilmezler. Adaylara sonuç belgesi gönderilmeyecek, sonuçlarını T.C. Kimlik Numaraları ve şifreleri ile ÖSYM'nin http://sonuc.osym.gov.tr İnternet sayfasındaki duyurular, sonuç bilgileri adaylara tebliğ hükmündedir 6. KAYIT İŞLEMLERİ Bir yükseköğretim programına yerleştirilmiş olan adayların kesin kayıtlarını yaptırabilmeleri için, kayıt zamanına kadar lise veya dengi okul diplomalarına denklik almaları ve ilgili yükseköğretim kurumunun aradığı bütün koşulları yerine getirmeleri gerekir. Denklik işlemi, T.C. Milli Eğitim Bakanlığınca ve yurtdışındaki Eğitim Müşavirliklerince yapılır. Bu işlem için İl Milli Eğitim Müdürlüklerine veya bulunulan ülkenin Eğitim Müşavirliklerine, (a) lise düzeyindeki öğrenim belgesinin aslı ve (b) lisedeki dersleri, bu derslerin haftada kaç saat olduğunu ve bu derslerden alınan notları gösteren bir belge (transkript) ile başvurulması gerekir. 10