1. Sosyolojiye Giriş, Gelişim Süreci ve Kuramsal Yaklaşımlar 2. Kültür, Toplumsal Değişme ve Tabakalaşma 3. Aile 4. Ekonomi, Teknoloji ve Çevre 5. Psikolojiye Giriş 1 6. Duyum ve Algı 7. Güdüler ve Duygular 8. Öğrenme 0888 228 22 22 WWW.22KASİMYAYİNLARİ.COM 1
Dersin Adı : Davranış Bilimlerine Giriş Dersin Kodu : SOS204U Dersin Dönemi :Güz Yarıyıl :1 Dersin Kredisi :4 2 Dersin Soru Sayısı : 20 Ara Sınav Sorumlu Üniteler : 1-4 Dönem Sonu Sınavı Sorumlu Üniteleri: 1-8 0888 228 22 22 WWW.22KASİMYAYİNLARİ.COM 2
ÜNİTE:1 Olumsuz düşünen kişi. Çiğ bir yumurtayı bütün halde kabuğuyla yutmuş bir adama benzer. Yumurtanın kırılacağı korkusuyla hareket edemez, civciv çıkacağı korkusuyla da hareketsiz duramaz. Rus Atasözü 1. Sosyolojiye Giriş, Gelişim Süreci ve Kuramsal Yaklaşımlar Sosyoloji ya da toplum bilim, toplum ve insanın etkileşimi üzerinde çalışan bir bilim dalıdır.toplumsal (sosyolojik) araştırmalar sokakta karşılaşan farklı bireyler arasındaki ilişkilerden küresel sosyal işleyişlere kadar geniş bir alana yayılmıştır. Bu disiplin insanların neden ve nasıl bir toplum içinde düzenli yaşadıkları kadar bireylerin veya birlik, grup ya da kurum üyelerinin nasıl yaşadığına da odaklanmıştır. Toplum bilimi alanında çalışan bir kişiye de sosyolog denir. Bir akademik disiplin olarak toplum bilimi bir sosyal bilim olarak kabul edilmektedir ve 19. yüzyılın ilk çeyreğinde gelişmiş diğer bilim dalları ile karşılaştırıldığında göreceli olarak gençtir. Birçok sosyolog bir veya daha fazla uzmanlık alanında veya alt dallarında çalışmaktadır. Sociology kelimesi, Yunanca bilim anlamına gelen logy eki ve Latince'de, genel anlamda insanı işaret eden, üye, arkadaş veya dost anlamındaki, socius kelimesinden gelen socio- kökünden oluşur. Toplum bilimi geniş çerçeveli bir disiplin olduğu için, profesyonel toplum bilimciler için bile tanımını yapmak güçtür. Bu disiplini tanımlamak için işe yarayan yollardan biri bu disiplini toplumun farklı boyutlarını inceleyen alt dalların oluşturduğu bir küme olarak tanımlamaktır. Örneğin toplumsal sınıflaşma eşitsizliği ve sınıfsal yapıları, demografi nüfusun miktar ve türündeki değişimleri, suç bilimi suç davranışı ve çarpıklıkları, politik toplum bilimi hükümet ve yasaları, ırk toplum bilimi ve cinsiyet toplum bilimi ırk ve cinslerin eşitsizliği kadar ırk ve cinsiyetlerin toplumsal yapılarını inceler. Doğadaki birçok çapraz disiplini içerecek şekilde, ağ çözümlemesi gibi yeni toplumsal alt bilim dalları ortaya çıkmaya devam etmektedir. Sosyolojinin bir bilim olarak kabul edilmesinden çok önceleri de, Aristo ve Platon dan bu yana toplumsal konularla ilgili düşünceler geliştirilmiştir. Bu bağlamda 14.yüzyılda yaşayan ve sosyolojinin 3 0888 228 22 22 WWW.22KASİMYAYİNLARİ.COM 3
öncüsü sayılabilecek yaklaşımlar geliştiren düşünür Ibn Haldun örnek olarak verilebilir. İnsanların toplumlar içinde yaşamaları ve toplumlardaki değişimler konusunda sosyolojik düşüncenin temellerini oluşturan İbn Haldun toplumun bilimsel olarak incelenmesi düşüncesini ortaya atmıştır. Toplumların ve medeniyetin ortaya çıkışı, iklim ve coğrafyanın toplumsal yaşama etkilerine ilişkin önemli katkılar sağlamıştır. İlerleyen süreçte, 17.yüzyıldada Montesquieu bir anlamda ilk sosyolog olarak görülmesine yol açan toplumsal görüşlerini geliştirmiş, iklim ve toplum ilişkisini, dinin toplumsal etkilerini incelemiştir. Doğa bilimlerinin gelişmesinin ardından toplumsal yaşamın çeşitli boyutlarını konu edinen sosyal bilimler ortaya çıkmıştır. Konusu gereği sosyoloji de toplumsal bilimlerin arasında yer alır. Toplumsal yaşamın bilimsel yaklaşımla incelenebileceği düşüncesi bu gelişmenin temelini oluşturmaktadır. Toplumsal yaşamın doğası gereği çok boyutlu ve bu boyutların birbiri ile yakından ilişkili olması sosyolojinin diğer sosyal bilimlerle yakın ilişki içinde olmasına yol açmıştır. Ekonomi, tarih, antropoloji, psikoloji gibi sosyal bilimlerle sosyolojinin birçok ortak konusu, yöntemi ve amacı vardır. Aynı zamanda sosyologlar bu bilimlerin verilerinden de yararlanarak sosyolojik analizi geliştirmektedirler. Sosyolojik kuramların gelişim evreleri, ilk dönem, klasik dönem, modern kuramlar ve çağdaş sosyoloji kuramları dönemi olmak üzere dört aşamada değerlendirilebilir. Sosyolojinin tarihsel gelişimiyle koşutluk gösteren bu sınıflama sosyolojinin bilim olarak ortaya çıktığı ilk dönemi, özgün bir disiplin olarak biçimlendiği ve temellerin atıldığı klasik dönemi, modern yaşamın sonucu ortaya çıkan sorunlara odaklanan modern kuramların geliştiği modern dönemi ve postmodernizmin yaşandığı dönemi yansıtmaktadır. 4 Günümüzde artan bir hızla yaşanan toplumsal dönüşümlerin kaynağı olan küreselleşme ve modernizm sonrası düşünceler sosyolojiyi biçimlendirmektedir. Modern dönemin kapsayıcı büyük kuramları yerine yaşanılan sorunların çözümüne yönelik ve özellikle elektronik medya ile şekillenen toplumsal koşullar üzerine odaklanılmaktadır. Toplumun bilimsel olarak incelenmesine, deneysel araştırmaya ve toplumsal olguların nedenlerinin araştırılmasına önem vermiştir. Sosyolojinin ana konusu olan toplumun ve toplumsal olguların çok boyutlu olması ve diğer sosyal bilimlerin de ilgi alanına girmesi. İbn Haldun, Montesquieu, Saint-Simon gibi düşünürlerin sosyolojiye öncülük eden yaklaşımları, Bilim olarak sosyolojinin ortaya çıktığı ilk dönemler, Durkheim, Marx ve Weber in klasik dönem, İşlevselci, Çatışmacı ve Etkileşimci yaklaşımların geliştiği modern dönem ve çağdaş sosyoloji dönemi. Küreselleşme ve elektronik medya bütün toplumsal kurumları ve bireyler arasındaki etkileşimleri kökten bir biçimde dönüştürmektedir. Doğu Blok unun yıkılması gibi siyasi olayların da sosyolojik düşünceye önemli etkileri olmuştur. 0888 228 22 22 WWW.22KASİMYAYİNLARİ.COM 4