tmmob makina mühendisleri odası DENİZLİ'DE SANAYİLEŞME VE KENTLEŞME SEMPOZYUMU 15-16-17 EKİM 1999 BİLDİRİLER KİTABI Yayın no 230
tmmob makina mühendisleri odası Sümer Sokak 36/1-A 06440 Demirtepe/ANKARA Tel : (0312) 231 31 59 Fax: (0312) 231 31 65 e-mail : yayin@rnmo.org.tr Yayın No : 230 ISBN :975-395-338-0 Bu yapıtın yayın hakkı Makina Mühendisleri Odasına aittir. Kitabın hiçbir bölümü değiştirilemez. MMO'nun izni olmadan kitabın hiçbir bölümü elektronik, mekanik, vb. yollarla kopya edilip kullanılamaz. Kaynak gösterilmek kaydı ile alıntı yapılabilir. f Ekim 1999 - Denizli Dizgi :MMO Baskı :Özkan Matbaacılık Ltd. Şti. Tel: (0312)229 5974
SUNUŞ Odamız adına Denizli Şubemiz yürütücülüğünde 15-16-17 Ekim 1999 tarihlerinde Denizli'de "Denizli'deki sanayileşme ve kentleşme hareketinin sorgulanması, sorunların belirlenmesi, belirlenen sorunlara çözüm önerilerinin geliştirilmesi, Denizli'nin zengin tarımsal varlığı ve kaynaklarının en iyi şekilde değerlendirilmesi, Denizli'yi bilgi ve teknoloji üretebilen önder sanayi kentlerinden biri haline getirebilmek amacıyla tüm kurum ve kuruluşların katkılarının sağlanması amacıyla" gerçekleştirilen Denizli'de Sanayileşme ve Kentleşme Sempozyumu' nda 37 bildiri sunulmuştur. Kitap bu bildirilerden oluşmaktadır. Bu tür etkinliklerin Oda-Üniversite-Sanayi işbirliğine önemli bir köprü görevi üstleneceğine inanıyor, etkinlikte bildiri sunanlara, Danışmanlar Kurulu Üyelerine, Düzenleme ve Yürütme Kurulu Üyelerine, Sempozyuma emeği geçen tüm kişi, kurum ve kuruluşlara sonsuz saygı ve teşekkürlerimizi sunuyoruz. Ekim 1999 TMMOB MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI YÖNETİM KURULU
DÜZENLEME KURULU İ. Etem ÖZTÜRK MMO Yönetim Kurulu Üyesi Haydar ŞAHİN MMO Yönetim Kurulu Yedek Üyesi Cemal Taki SAHAN MMO Ankara Şube Başkanı Refik AKIN MMO Ankara Şube Sekreteri Üzeyir ULUDAĞ MMO İstanbul Şube Saymanı Mustafa KARAMAN MMO Antalya Şube Başkan Vekili Sabahat ASLAN MMO İçel Şube Y.K.Yedek Üyesi Nuri ÖCAL MMO İzmir Şube Y.K. Yedek Üyesi Meriç E. BEBİTOĞLU MMO Eskişehir Şube Y.K.Üyesi Celal KADIOĞLU MMO Samsun Şube Başkan Vekili Ahmet SİNKİL MMO Denizli Şube Üyesi Uğurhan KARCILI MMO Denizli Şube Üyesi Ahmet ERYAŞAR MMO Muğla İl Temsilciliği Sekreteri Metin ALBEYOĞLU MMO Aydın İl Temsilcisi Mehmet YILDIRIM MMO Uşak İl Temsilcisi Hakkı ÖZÜTOK MMO Fethiye İlçe Temsilcisi H. Hüseyin CİHAN MMO Denizli Şube Başkanı Servet TETİK MMO Denizli Şube Başkan Vekili Fatih YAŞA MMO Denizli Şube Sekreteri Prof. Dr. Mehmet ATILGAN MMO Denizli Şube Y.K. Üyesi Faruk İNCEOĞLU MMO Denizli Şube Y.K. Üyesi YÜRÜTME KURULU M.Feridun ALPAT Levent ÇAM İsmail ÇETİN Gürsel ERDEMİR Yaşar Oğuz ERGUN İbrahim GÜR Erdoğan KİRİŞ Erkin PALAMUTÇU Ali Rıza YAZGAN Gülnur YILMAZ Osman Oktay ZEYBEKOĞLU SEMPOZYUM SEKRETERYASI Fatih YAŞA BASIN-YAYIN SORUMLULARI Serhat ONGUNER Salih Zeki KONYALIOĞLU
DESTEKLEYEN KURULUŞLAR Denizli Valiliği Denizli Belediyesi Pamukkale Üniversitesi Denizli Sanayi Odası Denizli Ticaret Odası Denizli Genç tş Adamları Derneği KOSGEB Denizli Merkez Müdürlüğü D.İ.E. Denizli Bölge Müdürlüğü Denizli Ticaret Borsası TSE Denizli Bölge Müdürlüğü TMMOB Denizli İl Koordinasyon Kurulu Yıldız Teknik Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi
DANIŞMANLAR KURULU ABALIOĞLU, Ali ABALIOĞLU, İsmet ADA, Tekin AKŞAHİN, Yalçın AKYÜREK, Faruk ALYANAK, Prof. Dr. İbrahim ALYAZ, Faruk ATICI, Sait AYDINLI, Osman BASMACI, Tevfik BAŞÇIFTÇİ, Feyzullah BAYKAN, Doç. Dr. N. Orhan BAYAR, Tahsin BEKTAŞ, Cengiz BEŞTAŞ, Tanju BOYSAN, Aydın CONTAY, Gürol ÇİZMECİ, Hasan ÇOLAK, Prof. Dr. Metin ÇOPUR, Süleyman DEĞİRMENCİ, İsmail DEVELİ, Hilmi DİNÇER, Ahmet DURMAZ, Prof. Dr. Ali DÖVER, Mehmet EDEM, Ali EKİNCİ, Oktay ELTEZ, Doç. Dr. Muhammet ERDUYAN, Tamer ERHAN, Ramazan ERTAY, Atilla EVCİLMEN, Süleyman EVRAN, Vedat FIĞLALI, Prof. Dr. Ethem Ruhi GERELİOĞLU, I. Hakkı GÖKALP, Prof. Dr. Hüsnü Yusuf GÖKSU, Yusuf Ziya GÖKŞİN, Ahmet GÜLÖKSÜZ, Yiğit GÜLSÖZ, Doç. Dr. Alper GÜN, Yücel GÜNALP, Sezai GÜNCAN, Halil GÜNGÖR, Prof. Dr. Ali GÜRGÜN, Ertan GÜRSOY, S. Ali GÜVENAL, Ali HAZER, Şeref İLGERİ, Süleyman İNAL, Gönül Emel İNCEOĞLU, Adnan İNCEOĞLU, Prof. Dr. Necati İNCEOĞLU, Oğuz KALEMCİ, Nail KARABACAK, Doç. Dr. Rasim KARAHAN, Doç. Dr. Halil KASAPOĞLU, Yılmaz KATRANCI, Zafer KAYNAK, Mustafa KAZDAĞLI, Prof. Dr. Hasan KELEŞ, Prof. Dr. Ruşen KEPENEK, Prof. Dr. Yakup KUMSAR, Doç. Dr. Halil KÜÇÜKER, Besalet KÜÇÜKER, Sait KIRIMHAN, Prof. Dr. Sücaattin KIVANÇ, Behçet KOCAMAZ, Hasan KONYALIOĞLU, Hilmi KORKMAZCAN, Ali MARIM, Ali NİZAMOĞLU, İsmail OKTİK, Prof. Dr. Şener ÖKTEM, Bekir Öner ÖNCEL, Abdi ÖZBALTA, Prof. Dr. Necdet ÖZDEMİR, Mehmet ÖZGENALP, Atilla ÖZPINAR, Doç. Dr. Yahya PANAYIR, llter RENDE, Prof. Dr. Hikmet SALGAR, Gültekin Okay SARAÇOĞLU, Önder SERHATLI, A. Cemil SİVRİ, Esat SÖZKESEN, Nuri SÜZÜK, Lerzan ŞALVARLI, Prof. Dr. Hüseyin ŞENEL, Yavuz TAN, İbrahim TARAKÇIOĞLU, Prof. Dr. Işık TEKELİ, Prof. Dr. İlhan TOKER, Emin ULUKAYA, Halil URGANLIOĞLU, Bekir USLU, M. Abdülkadir ÜLKÜ, Turan YAVUZ, Mehmet YÜKSEL, Prof. Dr. Mehmet ZEYTİNCİ, Zekai ZORLU, Ahmet Nazi
İÇİNDEKİLER Sanayileşme ve Kentleşme Sürecindeki Denizli'de Çevre Sorunları 1 Tarık Barbaros PİLEVNE Yerel Gündem 21 ve Enerji - Çevre İlişkilerinin Değerlendirilmesi 17 Prof. Dr. Hüseyin ŞALVARLI Taş Ocaklarının Çevresel Etki Değerlendirilmesinde Dikkate Alınması Gereken özellikler 21 Doç. Dr. Halil KARAHAN, Yard. Doç. Dr. Halil KUMSAR Gökpınar Barajı Su Kalitesinin Korunması 35 Doç. Dr. Halil KARAHAN, Araş. Gör. Fatih DİKBAŞ Denizli Kent İçi Kavşaklarının Sinyalizasyon Durumlarının Değerlendirilmesi 45 Yetiş Şazi MURAT Kavşak Sinyalizasyonu ve Denizli 55 Selçuk Burak HAŞILOĞLU - Muhammet Emin SOYDAŞ Denizli İli Sanayisinin Sektörel Dağılımına Göre Ekonomik Durumu 61 Gülçin BURAN Denizli ilinin Bölge İçinde ve Türkiye Genelinde Sosya - Ekonomik Gelişmişlik Göstergesi 69 Ahmet GÜL, Levent AKÇAY, Nilay EROL, Figen EVCEN, Nuray ERYAMAN Organize Sanayi Bölgeleri 79 Hasan KOCAMAZ Organize Sanayi Bölgelerinin önemi, İşlevleri ve Sorunları 85 Erdoğan ÖZBAY Çevresel Etkileri Açısından Organize Sanayi Siteleri, Denizli İli örneği 93 Beyza ÜSTÜN, Nurettin SAĞSÖZ Tarihsel Süreç içinde Denizli Kentindeki Yapısal Değişiklikler - Kentleşmede 103 Sürdürülebilirlik Politikaları Prof. Dr. Necati İNCEOĞLU Yukarı Menderes Havzası'nın Kentleşme Süreci öncesinde Anadolu Köy Evleri ve Kültürel 107 Tarihsel Gelişimi Mümtaz BAŞKAYA Çürüksu (Lycus) Vadisindeki Üç Antik Kent ve Onların Tarihsel Su Yapıları 117 Doç. Dr. N. Orhan BAYKAN Denizli Turizm Sektöründe Ortalama Kalış Süreleri, Fiyat ve İstihdam Arasındaki İlişkiler, 129 Sorunlar ve Çözüm Önerileri Dr. Şükran ÖKTEM Turizmin Denizli'ye Etkisi Sorunlar ve Çözüm Önerileri 135 Türkan KARADUMAN İş Etüdü Uygulamalarının Konaklama İşletmelerinin Verimliliğine Etkileri Konusunda 147 Pamukkale'de Yapılan Bir örnek Çalışma Yrd. Doç. Dr. Orhan AKOVA - Dr. Şükran ÖKTEM Denizli Gıda Sanayiinin Dış Ticareti ve Genel Sorunları Oğuz GÜRSOY - Yrd. Doç. Dr. Ramazan GÖKÇE 155
Denizli'de Tarım Sektörünün öncelikli Sorunları 161 Gönül Emel İNAL Turizm Sektörünün Denizli Ekonomisindeki önemi ve Sorunları 165 < Dr. Nuray Selma ÖZDİPÇİNER - Dr. Şükran ÖKTEM Toplam Kalite Yönetimi Açısından Çevre Yönetim Sistemleri 171 Prof. Dr. Hüseyin ÖZGEN - Dr. Halil SAVAŞ İşletmelerde iş Sürecinin Değerlendirilmesi ve Yeniden Yapılandırılması 185 / Semih COŞKUN - Yrd. Doç. Dr. Hayri BARAÇLI Yalın Üretim ve Yalın Yönetim 195 Yrd. Doç. Dr. Sabahat BAYRAK - Yrd. Doç. Dr. Ayşe İRMİŞ Toplam Kalite Yönetimi ve Denizli Sanayii 207 Dr. Nuray Selma ÖZDİPÇİNER Toplam Kalite Yönetiminde Lider 215 Yrd. Doç. Dr. Ayşe İRMİŞ - Yrd. Doç. Dr. Sabahat BAYRAK Üretim Sistemlerinde Kayıp Faktörlerin Analizi ve Tekstil Sektörüne Yönelik öneriler 223 t Osman KULAK - Yrd. Doç. Dr. Hayri BARAÇLI Hazır Giyim Endüstrisinde Üretim Yönetiminde Stratejik Kararlar 229 Nesrin KAÇAR - Pınar GÖKLÜBERK Denizli İli Kurak ve Sulak Alanlarının Belirlenmesinde Yeni Bir Yaklaşım 237 Doç. Dr. N. Orhan BAYKAN Denizli ve Yakın Dolayının Doğal Afetler Açısından İncelenmesi 251 Doç. Dr. Yahya ÖZPINAR I Yapı Kalitesizliğinin Nedenleri 267 j Halil GÜNCAN Bağbaşı Güneyinin Jeoteknik Stabilitesi ve Kentleşme Açısından İncelenmesi 273 Halil KUMSAR, Işık BALBAY, İbrahim ÇOBANOĞLU Katı Atık Yönetimi Açısından Geri Kazanılabilir Atıklar -1 : Trabzon örneği 293 Ömer APAYDIN, Ali KALENDER Denizli'deki Mezbaha ve Kapalı Kesim Salonlarının Et Kalitesi ve Halk Sağl&ı Açısından 301 İncelenmesi Yrd. Doç. Dr. Ramazan GÖKÇE, Ozan AKMERANER, Oğuz GÜRSOY Göç ve Kentleşme Sürecinde Denizli 307 / Doç. Dr. Ferhat ERARI Enformasyon Toplumuna Geçiş Sürecinde İnternette Ticaret Yapmanın önemi 315 Selçuk Burak HAŞILOĞLU İstanbul-Yenikapı Mekanik Ön Arıtma Tesisi Atık Sularının Kimyasal Arıtılabilirliği 323 Eyyüp DEBİK, Ahmet DEMİR, Ahmet GÜNAY, İsmail TORÖZ Küreselleşme Sürecinde Uluslararası Firma Olmanın Olmazsa Olmaz Şartı: Sınai 329 Mülkiyet Hakkı Sahibi Olmak ve Bu Bağlamda Denizli Sanayiinin Analizi Zekeriya ŞİMŞEK J