SAMSUN UN TEŞVİK MAĞDURİYETİ SAMSUN TEŞVİK KAPSAMI DIŞINDADIR:

Benzer belgeler
Fren Test Cihazları Satış Bayiler. Administrator tarafından yazıldı. Perşembe, 05 Mayıs :26 - Son Güncelleme Pazartesi, 30 Kasım :22

Yatırım Teşvik Uygulamalarında Bölgeler

TABLO-4. LİSANS MEZUNLARININ TERCİH EDEBİLECEĞİ KADROLAR ( EKPSS 2014 )

TABLO-3. ÖNLİSANS MEZUNLARININ TERCİH EDEBİLECEĞİ KADROLAR ( EKPSS 2014 )

3. basamak. Otomobil Kamyonet Motorsiklet

TAŞRA TEŞKİLATI MÜNHAL TEKNİKER KADROLARI

YEREL SEÇİM ANALİZLERİ. Şubat, 2014

OTO KALORİFER PETEK TEMİZLİĞİ - VİDEO

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

Karşılıksız İşlemi Yapılan Çek Sayılarının İllere ve Bölgelere Göre Dağılımı (1) ( 2017 )

İllere ve yıllara göre konut satış sayıları, House sales by provinces and years,

İL ADI UNVAN KODU UNVAN ADI BRANŞ KODU BRANŞ ADI PLANLANAN SAYI ÖĞRENİM DÜZEYİ

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

Ajans Press; Marka Şehir ve Belediyelerin Medya Karnesini açıkladı

LİSTE - II TÜRKİYE HALK SAĞLIĞI KURUMU - TAŞRA

LİSTE - II TÜRKİYE HALK SAĞLIĞI KURUMU - TAŞRA

İLLERE GÖRE NÜFUS KÜTÜKLERİNE KAYITLI EN ÇOK KULLANILAN 5 KADIN VE ERKEK ADI

2015 KOCAELİ NÜFUSUNUN BÖLGESEL ANALİZİ TUİK

KPSS-2014/3 Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Sözleşmeli Pozisyonlarına Yerleştirme (Ortaöğretim)

T.C. B A Ş B A K A N L I K STEMİ YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI

KONU : YENİ TEŞVİK SİSTEMİ

2016 Ocak İşkolu İstatistiklerinin İllere Göre Dağılımı 1

1. KDV İstisnası. 4. Faiz desteği

BAYİLER. Administrator tarafından yazıldı. Çarşamba, 18 Nisan :29 - Son Güncelleme Cuma, 03 Mayıs :39

VERGİ BİRİMLERİ. Taşra Teşkilatındaki Birimlerin Yıllar İtibariyle Sayısal Durumu

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği. Yeni Teşvik Sistemi. 4. Bölge Teşvikleri

KARABÜK ÜNİVERSİTESİ PERSONEL DAİRE BAŞKANLIĞI

Tüvturk Araç Muayene Gezici Mobil İstasyon Programı

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

TABLO-1. İLKÖĞRETİM/ORTAOKUL/İLKOKUL MEZUNLARININ TERCİH EDEBİLECEĞİ KADROLAR (2015 EKPSS/KURA )

İTİBARİYLA KÖY YOLU ENVANTERİ

TABİP İL BÖLGE SE PDC KAD ORAN GRUP KİLİS ,09% A1 KARAMAN ,36% A2 İZMİR ,36% A3 MALATYA

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

BÖLGESEL VERİMLİLİK İSTATİSTİKLERİ METAVERİ

TAKVİM KARTONLARI 2016 YILI RESMİ TATİL GÜNLERİ

İZMİR İN EN BÜYÜK SORUNU İŞSİZLİK RAKAMLARININ ANALİZİ

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

Tüvturk Araç Muayene Gezici Mobil İstasyon Programı

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

Yrd. Doç. Dr. Tahsin KARABULUT

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

TABLO-2. ORTAÖĞRETİM MEZUNLARININ TERCİH EDEBİLECEĞİ KADROLAR ( EKPSS 2014)

2012-ÖMSS Sınav Sonucu İle Yapılan Yerleştirme Sonuçlarına İlişkin Sayısal Bilgiler (Ortaöğretim)

SON DÖNEM DEVLET DESTEKLERİ VE TEŞVİKLERİ

7 Haziran Kasım 2015 Seçimleri Arasındaki Değişim

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

LİMANLAR GERİ SAHA KARAYOLU VE DEMİRYOLU BAĞLANTILARI MASTER PLAN ÇALIŞMASI

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

İleri Teknolojili Tıbbi Görüntüleme Cihazları Yoğunluğu. Prepared by: Siemens Turkey Strategy and Business Development, SBD Istanbul, March 2010

Mart 2012 SAGMER İstatistikleri

Gayri Safi Katma Değer

Ulusal Gelişmeler. Büyüme Hızı (%) Türkiye ekonomisi 2017 itibariyle dünyanın 17. Avrupa nın 6. büyük ekonomisidir. a r k a. o r g.

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

KPSS-2014/3 Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Kadrolarına Yerleştirme Sonuçlarına Göre En Büyük ve En Küçük Puanlar (Lisans)

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

KURUM ADI KADRO ADI KONT.

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

Mayıs 2012 SAGMER İstatistikleri

/ GÜMRÜK VE TİCARET BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜNE

İÇİNDEKİLER. Rapor Özet Türkiye genelinde il merkezlerinin içmesuyu durumu

BİLGİ TEKNOLOJİLERİ VE İLETİŞİM KURULU KARAR. : 2017 Yıllık Kullanım Hakkı Ücretleri. : Yetkilendirme Dairesi Başkanlığının hazırladığı takrir ve

BÖLÜM -VI- BÖLGESEL AZALTMA KATSAYILARI

Talepte Bulunan PersonelinÜnvanlara Göre Dağılımı

Türkiye'nin en rekabetçi illeri "yorgun devleri"

2017 YILI BİLİM SANAT MERKEZLERİNE ÖĞRETMEN ATAMASI SONUCU OLUŞAN İL-ALAN BAZLI TABAN PUANLAR

T.C. B A Ş B A K A N L I K STEMĐ YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI

Ulusal Gelişmeler. Büyüme Hızı (%) a r k a. o r g. t r 11,5 7,5 5,8 7,4 7,4 7,3 7,2 3,6 6,1 5,3 3,2 5,3 5,3 4,9 4,8 4,2 2,6 1,8 -3, ,8

BÖLÜM -VI- BÖLGESEL AZALTMA KATSAYILARI

KPSS-2014/3 Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Kadrolarına Yerleştirme Sonuçlarına Göre En Büyük ve En Küçük Puanlar (Önlisans)

Haziran SAGMER İstatistikleri

Mart SAGMER İstatistikleri

Ocak SAGMER İstatistikleri

Mart SAGMER İstatistikleri

Ocak SAGMER İstatistikleri

Ağustos SAGMER İstatistikleri

Kasım SAGMER İstatistikleri

T.C. KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI

Faaliyet Raporu (1 Ocak 31 Aralık 2009) İstatistikler İSTATİSTİKİ BİLGİLER

2016 YILI DIŞ TİCARET RAKAMLARI

2016 Türkiye de 185 bin 128 adet ölümlü yaralanmalı trafik kazası meydana geldi Ülkemiz karayolu ağında 2016 yılında toplam 1 milyon 182 bin 491 adet

Ocak SAGMER İstatistikleri

Mayıs 2014 SAGMER İstatistikleri

Ulusal Gelişmeler. Büyüme Hızı (%) a r k a. o r g. t r * II III IV YILLIK I II III IV YILLIK I II III IV YILLIK I II III

Mart SAGMER İstatistikleri

Doğal Gaz Sektör Raporu

Ocak SAGMER İstatistikleri

ALANYA NIN BAZI EKONOMİK VE SOSYAL VERİLERİNİN MEVCUT İLLER İLE KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ

SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI EKONOMİK BÜLTEN

TABLO 27: Türkiye'deki İllerin 2006 Yılındaki Tahmini Nüfusu, Eczane Sayısı ve Eczane Başına Düşen Nüfus (2S34>

Transkript:

SAMSUN UN TEŞVİK MAĞDURİYETİ 5084 sayılı Yatırımların ve İstihdamın Teşviki ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ve sonrasında bu kanun kapsamına 13 ilin daha dahil edilmesi, eşitlik adına çıkılan yolda büyük bir adaletsizlik yaşanmasına neden olmuştur. Samsun dört tarafı teşvikli illerle kuşatılmış bir il konumuna getirilmiştir. Bu durum; Samsun un, bugüne kadar kendi çabasıyla geldiği konumdan yerinde saymasına, hatta mevcut yatırımların teşvikli illere kayması sonucu geri düşmesine neden olacaktır. SAMSUN TEŞVİK KAPSAMI DIŞINDADIR: 06 Şubat 2004 tarih, 25365 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren 5084 Sayılı Yatırımların ve İstihdamın Teşviki İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile Türkiye Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanlığı nca 2001 yılı için belirlenen fert başına Gayri Safi Yurt İçi Hasıla Tutarı 1500 ABD Doları veya daha az olan 36 il teşvik kapsamına alınmıştır. (Ek-1) Bu iller Tablo 1 de verilmiştir. Tablodan da görüleceği gibi Karadeniz Bölgesinden 8 İl Kanun kapsamına alınmıştır. Bu illerden Ordu, Sinop, Amasya ve Tokat, Samsun un komşularıdır. Tablo 1-5084 Sayılı Yasada Öngörülen Tüm Teşviklerden Yararlanacak İller Sinop Erzurum Afyon Iğdır Ordu Batman Bartın Yozgat Amasya Bayburt Erzincan Ardahan Giresun Şanlıurfa Osmaniye Hakkari Tokat Mardin Malatya Bingöl Düzce Aksaray Çankırı Bitlis Gümüşhane Adıyaman Siirt Şırnak Uşak Kars Sivas Muş Diyarbakır Van Kırşehir Ağrı Kanun yürürlüğe girdikten sonra kapsam dışında kalan İller, başta Samsun olmak üzere haksız rekabet yaratıldığından hareketle; 5084 sayılı Kanun kapsamındaki illerin artırılması çalışmalarını başlatmışlardır. Bu çalışmalar çerçevesinde Mart 2004 tarihinde AKP ve CHP Milletvekilleri tarafından verilen kanun teklifi kapsamında teşvikten yararlanacağı vaat edilen yeni 16 il Tablo 2 de verilmektedir. Tablo 2- Teşvik Verilmesi Vaat Edilen Yeni İller Samsun Elazığ Tunceli Artvin Çorum Kahramanmaraş Karabük Karaman Kastamonu Kırıkkale Kilis Nevşehir Niğde Rize Trabzon Zonguldak 1

Birçok Ulusal haber ajansında (Ek 2) yer alan haberlere göre teşvikten yararlanacağı vaat edilen İller arasında Samsun da bulunmaktadır. Ancak 04.01.2005 tarihinde Başbakanımız Sayın Recep Tayip Erdoğan ın yapmış olduğu açıklamada Teşvik Kapsamının genişletildiği, fakat kapsama alınan yeni 13 İl arasında Samsun un olmadığı görülmektedir. Başbakanımızın yapmış olduğu açıklamada Teşvik kapsamına alınan iller Tablo 3 de verilmektedir. Tablo 3- Teşvikten Yararlanacak Yeni İller Artvin Trabzon Rize Kastamonu Çorum Elazığ Kütahya Nevşehir Niğde Kahramanmaraş Tunceli Karaman Kilis Görüldüğü gibi Başbakanımızın açıkladığı iller arasında Karadeniz Bölgesinden 5 il daha bulunmaktadır. 5084 SAYILI KANUN KAPSAMINDA VERİLEN TEŞVİKLER: 5084 sayılı Kanun ile 01.10.2003 tarihinden sonra yapılacak yatırımlar aşağıdaki teşviklerden yararlanacaklardır. 1. Gelir Vergisi Stopajı Teşviki, işçilerin ücretleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinin organize sanayi veya endüstri bölgelerinde kurulu işyerleri için tamamı, diğer yerlerdeki iş yerleri için yüzde 80 i verilecek muhtasar beyannameden tahakkuk eden vergiden terkin edilir. 2. İşçi ücretleri üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin işveren hissesinin organize sanayi ve endüstri bölgelerinde kurulu işyerleri için tamamı diğer işyerleri içinse yüzde 80 i Hazinece karşılanır 3. En az 10 kişilik istihdam öngören yatırımlara girişen gerçek ve tüzel kişilere, Hazineye, katma bütçeli kuruluşlara, belediyelere veya il özel idarelerine ait arazi veya arsaların mülkiyeti bedelsiz olarak devredilir. 4. İmalat sanayi, madencilik, hayvancılık (su ürünleri yetiştiriciliği ve tavukçuluk dahil) seracılık, soğuk hava deposu, turizm konaklama tesisi, eğitim veya sağlık alanında faaliyete geçen fiilen ve sürekli 10 işçi çalıştıran işyerlerinin elektrik enerjisi giderlerinin yüzde 20 si Hazinece karşılanır. Her işçi için 0.5 puan eklenir. Hazinece karşılanacak miktar organize sanayi bölgelerinde yüzde 50, diğer yerlerde yüzde 40 a kadar ulaşır. TEŞVİK UYGULAMASI KRİTERLERİ: Teşvik kapsamına alınan yeni illerin belirlenmesinde baz alınan kriter Devlet Planlama Teşkilatının 2003 yılında hazırladığı İllerin Sosyo-Ekonomik Endeksi dir. (Ek-3) Hükümet; Sosyo-Ekonomik Endeksi sıfırın altında yani eksi olan illerin tamamını teşvik kapsamına dahil etmiştir. Samsun 0,08791 Sosyo-Ekonomik Endeksi ile 32 sıradır ve bu teşvik kapsamı dışında kalmıştır. 2

Hükümetin baz aldığı kriterler göz önüne alındığında teşvik uygulaması hukukidir ancak adil değildir. SAMSUN TEŞVİK KAPSAMINA ALINMALIDIR Çünkü; 1. Samsun bölgesinde teşvik alamayan tek il konumunda kalmıştır. Batısında, doğusunda ve güneyinde teşvik alan illerle adeta kuşatılmıştır. (Ek 4). Bu durum; Samsun u yatırımlardan mahrum bırakmak, mağdur etmek anlamına gelecektir. Yine bu durum, sınır komşusu diğer illerle arasında açık bir haksız rekabet yaşanmasına neden olacaktır. Ayrıca bu yaklaşım Avrupa Birliği bölgesel gelişme politikasına da uygun düşmemektedir. 2. Samsun sanayisi gelişmekte olan bir ildir. Samsun, bitmiş ve faaliyette olan Samsun Merkez Organize Sanayi Bölgesi, arsa tahsislerine başlanmış Kavak Organize Sanayi Bölgesi, altyapı çalışmaları devam eden Bafra Organize Sanayi Bölgesiyle yerli ve yabancı yatırımcılar için bir cazibe merkezidir. Ne var ki; altyapı imkanları açısından önemli avantajları bulunan ilimiz bölgesinde teşvikten yararlanmayan tek il olması sebebiyle bu avantajlarını kullanamaz duruma düşecektir. Kaldı ki; ilimizde yatırım yapmaya hazırlanan bir çok firma yatırımını komşu illere taşıma hazırlığı içine girmiştir. 3. Samsun sınırları içerisinde birçok kamu kurum ve kuruluşunun bölge müdürlükleri, 4 büyük hidro elektrik üreten baraj gibi büyük kamu yatırımları bulunmaktadır. Bu kamu yatırımları İlimizin Gayri Safi Milli Hasılasını yükselten ancak Samsun a katma değer olarak çok fazla katkısı olmayan yatırımlardır. 4. Teşvikten yararlanan iller arasında ayrım yapılmayarak teşvik ile ilgili kanun teklifinde olduğu gibi (Yatırımların ve İstihdamın Teşviki ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Teklif) kalkınmada birinci derecede öncelikli illeri de kapsayacak şekilde genişletilmelidir. Bu çerçevede Kalkınmada Birinci Derecede Öncelik Yöre olup 5084 Sayılı Kanun kapsamı dışında kalan Samsun ve Zonguldak İlleri de teşvik kapsamına dahil edilecektir. TEŞVİKTE YAŞANAN HAKSIZ REKABET: Karadeniz Bölgesi coğrafi olarak birbirine çok yakın yerleşim birimlerinden oluşmaktadır. İl bazında değerlendirilen ekonomik göstergelere rağmen, bu kıyı illerinin ekonomik durumları birbirinden pek de farklı değildir. Nitekim DPT tarafından 2003 yılında yapılan İllerin Sosyo-Ekonomik Sıralaması araştırmasına göre teşvik kapsamına alınan illerden Sinop ilinin Gerze ilçesi ile Samsun un Yakakent ilçesi birbirine sınırdır. Ancak teşvik kapsamında olan Gerze ilçesi sosyo-ekonomik gelişmiş sıralamasında 423., teşvik dışı kalan Yakakent ilçemiz ise 581. sıradadır. Aynı şekilde teşvik kapsamında olan Ordu ilinin Ünye ilçesi aynı araştırmada 244. sıra da iken ona 20 km mesafede olan Terme ilçemiz 436. sırada bulunmaktadır. 3

Teşvik Yasası aynı Organize Sanayi Bölgeleri arasında da haksız rekabet yaratmaktadır. Şöyle ki; teşvik kapsamına alınan illerden Amasya ilinin Merzifon ilçesi ve Kavak ilçemizin aralarındaki mesafe 62. Km dir. Halbuki Merzifon sosyo ekonomik gelişmişlik sıralamasında 151. sırada iken 62 Km mesafedeki Kavak ilçemiz 575. sırada yer almaktadır. Bu durum Kavak Organize Sanayi Bölgesi ne yatırımcı gelmesinde engelleyici bir unsurdur. Bütün bu göstergeler endişe ettiğimiz haksız rekabet ortamını açıkça göstermektedir. Ayrıca, Samsun İlinin Merkez İlçe dışında 14 İlçesi daha bulunmaktadır. DPT tarafından 2003 yılında yapılan İlçelerin Sosyo-Ekonomik sıralamasında toplam 827 ilçenin içinde 10 İlçemizin gelişmişlik endeksinin negatif olduğu görülmektedir. grubu sıralamasına bakıldığında ise üç ilçemizin en kötü grup olan 6. grupta, bir ilçemizin 5. grupta, dört ilçemizin ise 4. grupta yer almaktadır. (Ek 5) TEŞVİK İLE İLGİLİ SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASININ ALTERNATİF ÖNERİLERİ: Bugüne kadar çıkarılan teşvik yasalarında teşvikler, iller arasındaki coğrafi, sosyal, kültürel, bölgesel ve ekonomik farklılıklar gözetilmeksizin çeşitli illere dağıtılarak uygulanmaktaydı. Bu yaklaşım yanlıştır ve bugüne kadar hiçbir sonuç vermediği görülmüştür. 5084 sayılı yasada da aynı mantığın geçerli olduğu görülmektedir. Yine standart teşvik unsurları 81 ilin 49 una aynı konuda, aynı oranda verilmektedir. Bu yasada bundan önceki teşvik uygulamaları gibi hiçbir fayda sağlamayacaktır. Hatta iyi niyetle çıkılan yolda iller arasında haksız rekabet yaratacaktır. Bu nedenle teşvik yasasından beklenilen yararların sağlanması için her platformda dile getirdiğimiz Odamızın alternatif önerileri aşağıdaki gibidir. 1. Yaşanan haksız rekabetin önlenmesi için teşvik İller bazında değil İlçeler bazında değerlendirilmelidir. 2. İkinci alternatif çözüm önerisi teşviklerin bölge kaynaklarını dikkate alarak gelişmeye müsait sektörler bazında uygulanması ve emek yoğun işletmeler ile sermaye yoğun işletmeler arasındaki dengesizliği ortadan kaldırmaya yönelik düzenlenmesidir. 3. Ayrıca sözkonusu teşvik uygulamasından yalnızca yeni yatırımların değil mevcut işletmelerin de yararlanmalarının yolu açılmalı, eski ve yeni işletmeler arasındaki adaletsizlik ortadan kaldırılmalıdır. 4

Ek 1- İller İtibariyle Kişi Başına Gayri Safi Yurtiçi Hasıla - Cari Fiyatlarla ( Sıralı ) 5

Per Capita Gross Domestic Product by Provinces - At Current Prices ( Ranked in descending order ) 2001 2001 Gelişme Gelişme Nüfus TL hızı $ Nüfus TL hızı $ Population Growth Population Growth İller rate İller rate Provinces ( 000 ) % Provinces ( 000 ) % TÜRKİYE 68 618 2,600,082,172 40.8 2 146 1 Kocaeli 1 227 7,467,668,527 57.4 6 165 41 Tunceli 91 1,919,277,306 53.5 1 584 2 Bolu 271 5,106,479,612 43.0 4 216 42 Kahramanmaraş 1 009 1,918,739,157 58.3 1 584 3 Kırklareli 329 4,348,851,815 58.5 3 590 43 Konya 2 251 1,882,690,420 33.8 1 554 4 Yalova 171 4,194,541,459 43.2 3 463 44 Isparta 519 1,828,593,544 38.2 1 510 5 Muğla 728 4,006,697,953 50.0 3 308 45 Trabzon 992 1,824,075,743 50.7 1 506 6 İzmir 3 436 3,894,375,088 44.1 3 215 46 Kırşehir 252 1,802,514,345 48.9 1 488 7 İstanbul 10 243 3,710,790,992 33.8 3 063 47 Sinop 222 1,767,496,253 49.8 1 459 8 Zonguldak 611 3,597,058,079 51.6 2 969 48 Giresun 525 1,748,171,521 48.5 1 443 9 Ankara 4 061 3,333,151,710 28.0 2 752 49 Amasya 365 1,742,520,718 35.4 1 439 10 Kırıkkale 385 3,300,588,724 53.8 2 725 50 Uşak 324 1,739,187,095 35.3 1 436 11 Bilecik 195 3,130,590,698 41.6 2 584 51 Malatya 864 1,715,909,399 46.6 1 417 12 Eskişehir 709 3,043,596,777 43.8 2 513 52 Sivas 750 1,694,144,192 54.1 1 399 13 Bursa 2 144 3,037,058,089 38.5 2 507 53 Tokat 835 1,659,931,430 49.3 1 370 14 Tekirdağ 638 3,026,176,511 41.2 2 498 54 Diyarbakır 1 383 1,591,031,414 49.8 1 313 15 Manisa 1 265 2,978,180,235 44.1 2 459 55 Afyon 816 1,529,850,916 41.1 1 263 16 İçel 1 697 2,970,183,461 43.5 2 452 56 Batman 465 1,472,656,567 50.5 1 216 17 Edirne 401 2,910,841,287 28.3 2 403 57 Erzincan 317 1,403,174,842 46.0 1 158 18 Adana 1 875 2,833,778,402 37.3 2 339 58 Osmaniye 469 1,400,973,727 43.1 1 157 19 Çanakkale 466 2,828,825,311 30.0 2 335 59 Düzce 317 1,383,874,517 34.5 1 142 20 Antalya 1 771 2,656,662,733 45.3 2 193 60 Çankırı 271 1,376,454,959 36.7 1 136 21 Artvin 190 2,588,319,416 46.4 2 137 61 Siirt 265 1,345,936,659 53.2 1 111 22 Denizli 848 2,583,608,864 46.5 2 133 62 Gümüşhane 188 1,302,730,895 39.1 1 075 23 Nevşehir 311 2,564,314,396 40.4 2 117 63 Ordu 890 1,288,821,381 49.3 1 064 24 Sakarya 749 2,553,835,034 37.7 2 108 64 Erzurum 948 1,285,589,548 41.0 1 061 25 Aydın 959 2,443,731,063 32.7 2 017 65 Bartın 182 1,285,251,314 51.1 1 061 26 Karaman 245 2,437,569,320 38.7 2 012 66 Bayburt 96 1,231,637,080 49.9 1 017 27 Balıkesir 1 082 2,429,091,750 37.2 2 005 67 Şanlıurfa 1 469 1,220,650,881 49.4 1 008 28 Burdur 256 2,363,735,814 38.0 1 951 68 Mardin 715 1,190,965,352 64.8 983 29 Rize 366 2,298,251,774 49.9 1 897 69 Aksaray 405 1,169,893,115 30.5 966 30 Kilis 113 2,200,962,607 51.2 1 817 70 Adıyaman 632 1,112,304,383 41.7 918 31 Kayseri 1 067 2,188,102,360 51.0 1 806 71 Kars 322 1,072,957,473 50.7 886 32 Kütahya 662 2,186,191,990 54.3 1 805 72 Van 895 1,040,895,400 48.3 859 33 Kastamonu 372 2,157,928,277 42.7 1 781 73 Iğdır 170 1,035,372,588 41.2 855 34 Nİğde 351 2,157,731,953 37.2 1 781 74 Yozgat 690 1,032,211,469 31.4 852 35 Hatay 1 240 2,127,890,962 38.2 1 757 75 Ardahan 132 1,020,420,900 53.5 842 36 Elazığ 574 2,064,519,948 45.9 1 704 76 Hakkari 241 1,012,347,985 43.7 836 37 Samsun 1 204 2,034,722,614 39.4 1 680 77 Bingöl 253 963,049,026 43.9 795 38 Çorum 594 2,003,149,968 40.1 1 654 78 Bitlis 392 782,259,083 41.1 646 39 Gaziantep 1 314 1,929,099,640 46.2 1 593 79 Şırnak 361 773,356,408 48.4 638 40 Karabük 223 1,922,588,689 36.9 1 587 80 Muş 459 700,297,377 53.8 578 81 Ağrı 535 688,325,573 33.0 568 Ek.2 6

Teşvik Yasası kapsamı genişliyor Geliri bin 500 doların altındaki illere yönelik Teşvik Yasası kapsamına 27 ilin daha alınması gündeme geldi. Sezer Kılıç/Ankara NTV-MSNBC 24 Mart 2004 Geliri bin 500 doların altındaki illerde istihdam ve yatırımları teşvik eden 5084 sayılı Yatırım Teşvik Yasası kapsamında toplam 27 ilin daha alınması için AKP ve CHP li milletvekillerinden kanun teklifi geldi. Baraj gelirleri nedeniyle kapsama giremeyen Elazığ ın yanısıra Tunceli, Rize ve Trabzon un da teşvikten yararlanması isteniyor. Ancak ekonomi yönetimi Uluslararası Para Fonu ile yeniden sorun yaşanabileceği endişesi ile teklife sıcak bakmıyor. Teşvik Yasası, hazırlıkları aşamasında vergi geliri kaybına neden olacağı gerekçesiyle IMF Heyeti yle tartışma yaratmıştı. Daha sonra sınırlı tutulan teşviklerle meclise sevkedilen yasa, bu kez de kapsamda olmayan il milletvekillerinden gelen tepki nedeniyle eleştirilmişti. Özellikle AKP li milletvekilleri 16 ilin daha kapsama alınması için yürüttükleri çalışmaların sonucunu aldı. Hazırlıklarına başlanan bir maddelik yasa tasarısında teşvik alacak sektörler tespit ediliyor. Ek teşvik yasasından yararlanması planlanan illerin geliri bin 500 ila 2 bin dolar arasında bulunuyor. Daha önceki yasada baraj geliri nedeniyle yer almayan iller de bu yasaya dahil edilecek. Elazığ, Tunceli, Artvin, Çorum, Kahramanmaraş, Karabük, Karaman, Kastamonu, Kırıkkale, Kilis, Nevşehir, Niğde, Rize, Samsun, Trabzon ve Zonguldak teşvik alacak yeni illeri oluşturuyor. DÜZENLEMELER AYNEN KORUNACAK İş dünyasından da tepki gören 5084 sayılı Yatırım ve İstihdamı Teşvik Yasası ndaki düzenlemeler bu yasa tasarısında da geçerli olacak. Ancak bu illerde, öncü sektörlerin teşvik uygulamasından yararlanması planlanıyor. Bu arada, CHP de geliri bin 500 doların altındaki iller yerine 2 bin 146 doların altındaki illerin Teşvik Yasası na eklenmesi için kanun teklifi verdi. Buna göre aralarında Gaziantep, Balıkesir ve Konya gibi büyükşehirlerin de bulunduğu 11 ilin daha yasa kapsamına alınması öngörülüyor. Öte yandan, ekonomi yönetimi sözkonusu kanun tekliflerine sıcak bakmıyor. Özellikle IMF heyeti ile sorun yaşanabileceği endişesi ile bu yönde herhangi bir çalışma yapılmadığının altı çiziliyor. Ek 3- İllerin Sosyo-Ekonomik Sıralaması (DPT-2003) 7

İller Sosyo- Ekonomik Sıralaması (81 il içinde) Sosyo- Ekonomik Endeksi Plaka No İller Sosyo- Ekonomik Sıralaması (81 il içinde) Sosyo- Ekonomik Endeksi Plaka No 8

İstanbul 1 4,80772 34 Kırşehir 42-0,2287 40 Ankara 2 3,31483 6 Artvin 43-0,26018 8 İzmir 3 2,5241 35 Afyon 44-0,27246 3 Kocaeli 4 1,94329 41 Düzce 45-0,27995 81 Bursa 5 1,6789 16 Çorum 46-0,32761 19 Eskişehir 6 1,10368 26 Osmaniye 47-0,33321 80 Tekirdağ 7 1,05893 59 K.Maraş 48-0,34968 46 Adana 8 0,94901 1 Niğde 49-0,35582 51 Yalova 9 0,93541 77 Giresun 50-0,36696 28 Antalya 10 0,9148 7 Kastamonu 51-0,37558 37 Kırklareli 11 0,86287 39 Tunceli 52-0,40003 62 Denizli 12 0,71624 20 Sivas 53-0,40597 58 Muğla 13 0,71238 48 Kilis 54-0,41175 79 Bolu 14 0,6086 14 Bartın 55-0,4155 74 Balıkesir 15 0,5654 10 Aksaray 56-0,45183 68 Edirne 16 0,56234 22 Sinop 57-0,48518 57 Mersin 17 0,51934 33 Erzincan 58-0,49288 24 Bilecik 18 0,50429 11 Çankırı 59-0,51917 18 Kayseri 19 0,47748 38 Erzurum 60-0,53286 25 Gaziantep 20 0,46175 27 Tokat 61-0,5901 60 Zonguldak 21 0,44906 67 Ordu 62-0,64489 52 Aydın 22 0,42025 9 Diyarbakır 63-0,66993 21 Sakarya 23 0,40404 54 Yozgat 64-0,71652 66 Çanakkale 24 0,36924 17 Adıyaman 65-0,77647 2 Manisa 25 0,34165 45 Bayburt 66-0,80176 69 Konya 26 0,25254 42 Kars 67-0,81944 36 Karabük 27 0,21332 78 Şanlıurfa 68-0,83158 63 Isparta 28 0,21187 32 Iğdır 69-0,89089 76 Hatay 29 0,19613 31 Batman 70-0,90456 72 Uşak 30 0,16867 64 Gümüşhane 71-0,92501 29 Burdur 31 0,14395 15 Mardin 72-0,98944 47 Samsun 32 0,08791 55 Siirt 73-1,00644 56 Kırıkkale 33 0,05851 71 Ardahan 74-1,07318 75 Nevşehir 34-0,07483 50 Van 75-1,09297 65 Karaman 35-0,09852 70 Bingöl 76-1,12469 12 Elazığ 36-0,10131 23 Hakkari 77-1,13956 30 Rize 37-0,1784 53 Şırnak 78-1,13979 73 Trabzon 38-0,18582 61 Bitlis 79-1,15736 13 Amasya 39-0,18591 5 Ağrı 80-1,28116 4 Kütahya 40-0,20684 43 Muş 81-1,43956 49 Malatya 41-0,22627 44 Ek.4 9

Ek 5: SAMSUN İLÇELERİNİN SOSYO-EKONOMİK GELİŞME DÜZEYLERİNE GÖRE SIRALAMASI (2003) İl/İlçe Sıralamadaki Yeri Sosyo- Ekonomik Endeksi Grubu Samsun/Merkez 25 2,46298 2 Ondokuzmayıs 168 0,60049 3 Bafra 204 0,40944 3 Tekkeköy 226 0,3031 3 Çarşamba 282 0,11346 3 Terme 436-0,2053 3 Ladik 459-0,2407 3 Havza 523-0,3736 4 Kavak 575-0,4649 4 Yakakent 581-0,4701 4 Alaçam 645-0,5868 4 Vezirköprü 710-0,7019 5 Salıpazarı 761-0,8206 6 Ayvacık 789-0,9352 6 Asarcık 796-0,9916 6 10