ISPARTA EKONOMİSİ GENEL BİLGİLENDİRME RAPORU

ISPARTA EKONOMİSİ GENEL BİLGİLENDİRME RAPORU 2013

İÇİNDEKİLER ISPARTA TİCARET VE SANAYİ ODASI... 3 ISPARTA EKONOMİSİ GENEL BİLGİLENDİRME RAPORU... 3 1. İLİN SANAYİ YAPISI... 3 2. İLİN TİCARET YAPISI... 4 2.1. SANAYİ SİCİL KAYITLARINA GÖRE İL SANAYİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ... 5 2.1.1. TÜRKİYE SANAYİSİ VE ISPARTA İLİ SANAYİSİ:... 5 2.1.2. ISPARTA İLİNDE SANAYİ İŞLETMELERİNİN SEKTÖREL DAĞILIMI:... 5 3. ÇALIŞAN SAYISI VE AR-GE:... 6 4. POTANSİYELİ DEĞERLENDİRMEYE YÖNELİK YATIRIMLAR... 7 4.1. TARIM SEKTÖRÜNDE YAPILABİLECEK YATIRIMLAR... 7 4.2. HAYVANCILIK YAPILABİLECEK YATIRIMLAR... 7 4.3. ORMANCILIK SEKTÖRÜNDE YAPILABİLECEK YATIRIMLAR... 8 4.4. TURİZM SEKTÖRÜNDE YAPILABİLECEK YATIRIMLAR... 8 4.5. ENERJİ SEKTÖRÜNDE YAPILABİLECEK YATIRIMLAR... 8 5. TALEBİ KARŞILAMAYA YÖNELİK YATIRIMLAR... 8 5.1. GIDA SANAYİNDE YAPILABİLECEK YATIRIMLAR... 8 5.2. DOKUMA VE GİYİM SANAYİNDE YAPILABİLECEK YATIRIMLAR... 9 5.3. PLASTİK SANAYİNDE YAPILABİLECEK YATIRIMLAR... 9 5.4. DİĞER SEKTÖRLERDE YAPILABİLECEK YATIRIMLAR... 9 6. İLİN DIŞ TİCARETİ... 9 6.1. ISPARTA İLİNE AİT İHRACAT BİLGİLERİ... 9 6.2. ISPARTA İLİNE AİT İTHALAT BİLGİLERİ... 16 7. TARIMSAL ALANDA İLİN EKONOMİK DURUMU... 23 7.1. ISPARTA İLİ ARAZİ DURUMU:... 23 7.2. SULANAN ALANLAR VE DURUM (HA):... 23 7.3. ÖNDE GELEN TARIMSAL ÜRÜNLER:... 24 7.3.1. ELMA:... 24 7.3.1.1. ISPARTA ELMA YETİŞTİRİCİLİĞİNİN PROBLEMLERİ:... HATA! YER İŞARETİ TANIMLANMAMIŞ. 7.3.1.2. ISPARTA ELMA YETİŞTİRİCİLİĞİ İÇİN ÇÖZÜM ÖNERİLERİ:... HATA! YER İŞARETİ TANIMLANMAMIŞ. 7.3.2. YAĞ GÜLÜ:... 26 7.3.3. KİRAZ:... 28 İlimiz içinde bulunduğu bölgenin ekolojik koşullarından kiraz yetiştiriciliğinde yüksek verim ve iyi kaliteyi yakalayan bölgeler arasındadır. Türkiye Kiraz Üretimi 699.846 dekar alanda, 438.550 tondur.... 28 1

7.3.3.1. ISPARTA KİRAZ YETİŞTİRİCİLİĞİNİN PROBLEMLERİ:... HATA! YER İŞARETİ TANIMLANMAMIŞ. 7.3.3.2. ISPARTA KİRAZ YETİŞTİRİCİLİĞİ İÇİN ÇÖZÜM ÖNERİLERİ:.. HATA! YER İŞARETİ TANIMLANMAMIŞ. 7.3.4. ŞEFTALİ:... 29 İlimizde Merkez (B.Gökçeli), Eğirdir (A.Gökdere, Y.Gökdere), Sütçüler (Yeşilyurt) ilçelerimizde üretimi yapılmaktadır.... 29 7.3.4.1. ISPARTA ŞEFTALİ YETİŞTİRİCİLİĞİNİN PROBLEMLERİ:... HATA! YER İŞARETİ TANIMLANMAMIŞ. 7.3.4.2. ISPARTA ŞEFTALİ YETİŞTİRİCİLİĞİ İÇİN ÇÖZÜM ÖNERİLERİ:... HATA! YER İŞARETİ TANIMLANMAMIŞ. 7.3.5. KAYISI:... 30 7.3.5.1. ISPARTA KAYISI YETİŞTİRİCİLİĞİNİN PROBLEMLERİ:... HATA! YER İŞARETİ TANIMLANMAMIŞ. 7.3.5.2. ISPARTA KAYISI YETİŞTİRİCİLİĞİ İÇİN ÇÖZÜM ÖNERİLERİ:. HATA! YER İŞARETİ TANIMLANMAMIŞ. 8. ISPARTA İLİNDEKİ ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ VE KÜÇÜK SANAYİ SİTELERİ İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER... 31 8.1. ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ:... 31 8.1.1. TAMAMLANAN ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ:... 31 8.1.1.1. ISPARTA SÜLEYMAN DEMİREL ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ... 31 8.1.1.2. ISPARTA DERİ ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ... 32 8.1.2. DEVAM EDEN ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ:... 32 8.1.2.1. ISPARTA DERİ ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ:... 32 8.1.2.2. ISPARTA -YALVAÇ ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ... 32 8.1.3. YATIRIM PROGRAMINDA YER ALMAYAN OSB PROJELERİ... 32 8.1.3.1. ÇİÇEKÇİLİK ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ:... 32 8.1.3.2. KOMPOZİTE DAYALI ÜRÜNLER VE İLERİ MALZEME TEKNOLOJİLERİ İHTİSAS ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ... 33 9. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ (SDÜ)... 33 10. NEDEN ISPARTA?... 33 2

ISPARTA TİCARET VE SANAYİ ODASI ISPARTA EKONOMİSİ GENEL BİLGİLENDİRME RAPORU Isparta nın 2012 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine göre toplam il nüfusu 416.663 kişidir. Merkez nüfusu ise 213.511 kişi olarak gerçekleşmiştir. Yıllara Göre Isparta nın Nüfusu Toplam Nüfus İl 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Isparta 419 845 407 463 420 796 448 298 411 245 416 3 3

1. İLİN SANAYİ YAPISI Halılar, Göller ve Güller diyarı olarak bilinen İl önemli bir eğitim, kültür, sağlık, turizm, tarım ve sanayi şehri haline gelmektedir. Isparta da sanayi; başta geçmişten gelen geleneksel halıcılığın devamı olan tekstil üretiminde olmak üzere, gül işleme tesisleri, orman ürünleri, gıda üretimi, taş ve toprağa dayalı sanayi üretimi yapılmaktadır. Isparta Tekstil Sanayi son yıllarda kumaş, trikotaj ipliği, battaniye, hazır giyim ve yan sanayi imalatı olarak gelişme göstermektedir. Dericilik sektöründe il merkezindeki Deri Organize Sanayi Bölgesinde yıllık 2,5 milyon adet küçükbaş hayvan derisi işlenerek ayakkabı astarı (meşin) ve yüzlük deri (vidala) üretimi yapılmaktadır. Yalvaç ilçemizde ise yaklaşık 50 adet iş yerinde 250 ton Büyükbaş ve 50.000 adet Küçükbaş hayvan derisi işlenmektedir. Mermer ürünleri sektörü 2011 yılında ilde gelişme gösteren başlıca sektör olup, çok sayıda mermer ocağı işletmesi açılmıştır. Buralardan çıkarılan mermerlerin tamamına yakını ihraç edilmektedir. Gıda ve Tarım ürünleri Sektöründe; İlde 2011 yılında un ve unlu mamuller, meşrubat, meyve suyu ve konsantresi, su ürünleri, süt mamulleri, kuruyemiş, et mamulleri üretimine yönelik sanayi kuruluşları dikkat çekmektedir. Enerji, Metal ve Demir Ürünleri Sanayi Sektörü 2011 yılında; Elektrik üretimi, Sanayi Makineleri ve Tarım makineleri üretimi yapılmakta, 1 (bir) firma ihracat yapmaktadır. Gaz ve Kimya Sektöründe 2011 yılında gaz ve tıbbi gazlar, kimya sanayi, plastik sanayi, PVC demir ve alüminyum doğrama sanayi ürünleri ihracatı bulunmadığından döviz geliri bulunmamaktadır. İl Sanayi Üretimini oluşturan başlıca ürünler, Çimento ve klinker, mermer, kereste ve ağaç ürünleri üretimi, Tekstil ipliği ve tekstil, Mobilya ve döşemelik, lambri, gıda maddeleri ve içecek, Katı yakıtlı kalorifer kazanı, sunta üretimi, deri üretimi, gül ürünleri, kozmetik üretimi vb. 4

2. İLİN TİCARET YAPISI Akdeniz Bölgesi'nin önemli yerleşim alanlarından biri olan Isparta, kendi ilçeleri ve köyleri yanında Burdur, Afyon, Antalya ve Konya illerine ait bazı komşu il ve ilçelerin de ticaret merkezi konumundadır. Isparta da Kurulu ticaret işletmelerinin büyük bir bölümü ferdi teşebbüs ve adi ortaklık şeklindeki işletmelerden oluşmaktadır. Isparta da ticaret hayatına etki eden başlıca kuruluşlar; Merkez ilçede faaliyet göstermekte olan Ticaret Borsası, Merkez ve Yalvaç ilçelerinde bulunan 2 adet Ticaret ve Sanayi Odası, İl Merkezi ve Eğirdir İlçesinde faaliyet gösteren 2 adet toptancı hali, Isparta Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği bünyesinde faaliyet gösteren meslek odaları faaliyet göstermektedir. Isparta Ticareti; Elma, kiraz, kayısı, gül ve tahıl gibi tarımsal ürünlere, Taş ve Toprağa dayalı ürünler(özellikle mermer), Orman ve Ağaç sanayiine dayalı ürünler, meyve suları ve konsantreleri, tekstil ipliği gibi sanayi ürünleri il içi ve il dışı ticarete konu olan en önemli ürünlerdir. 2.1. Sanayi Sicil Kayıtlarına Göre İl Sanayisinin Değerlendirilmesi 2.1.1. Türkiye Sanayisi ve Isparta İli Sanayisi: Kayıtlara göre sanayi işletmelerinin, başta İstanbul (%31) olmak üzere, Bursa (% 8), Ankara(% 7), İzmir(% 5), Konya(% 4), Gaziantep (% 3), Denizli(% 3), Kocaeli(% 2), Adana(% 2), Tekirdağ(% 2), Kayseri(% 2 ), Mersin(% 2) olmak üzere, toplam % 71 i, on iki ilimizdedir. Bölgelere göre bir değerlendirme yaptığımızda, sanayi işletmelerinin % 48 Marmara Bölgesinde, %17 İç Anadolu Bölgesinde, % 14 Ege Bölgesinde, % 8 Akdeniz Bölgesinde, %6 Karadeniz Bölgesinde, % 5 Güneydoğu Anadolu Bölgesinde, % 2 Doğu Anadolu Bölgesinde olduğu görülmektedir. Isparta İlinde sanayi siciline kayıtlı sanayi işletmesi sayısı 380 dur. Toplam sanayi işletmesi içerisinde % 0.5 lik bir oran ile sanayisi orta gelişmiş iller arasında yer almaktadır. 5

Akdeniz Bölgesindeki İllerin sanayisine göre bir değerlendirilmesi yapıldığında, Adana İli % 25 lik bir oran ile bölge İlleri arasında birinci sırada yer almaktadır. Adana İlinden sonra % 19 luk oran ile ikinci sırada yer alan Mersin İlini sırasıyla % 16 Antalya, %13 Hatay, % 11 ile Kahramanmaraş, %6 Burdur, %6 Isparta, ve %4 Osmaniye İli takip etmektedir. 2.1.2. Isparta İlinde Sanayi İşletmelerinin Sektörel Dağılımı: Isparta İlinde bulunan sanayi işletmelerinin sektörel dağılımına baktığımızda, % 21 lik bir oran ile Gıda ürünlerinin imalatı sektörünün ilk sırada yer aldığı görülmektedir. Diğer sektörler sırasıyla; % 16 Diğer madencilik ve taşocakçılığı % 12 Ağaç ve mantar ürünleri imalatı (Mobilya hariç) % 8 Tekstil ürünleri imalatı % 8 Kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı, % 5 Diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı % 5 Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman İmalatı % 5 Kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı % 4 Fabrikasyon metal ürünleri imalatı (makine ve teçhizatı hariç) % 3 Deri ile ilgili ürünlerin imalatı, % 3 Mobilya imalatı, % 2 Giyim eşyası imalatı; kürkün işlenmesi ve boyanması, % 2 Elektrikli teçhizat imalatı, % 1 Kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması % 1 Kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı % 1 Ana Metal Sanayi % 1 Diğer imalatlar, % 1 Kağıt ve kağıt ürünlerinin imalatı % 1 Diğer ( Kömür ve linyit çıkartılması, Temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ilişkin malzemelerin imalatı, Bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatı, Diğer ulaşım araçlarının imalatı, Makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı) 6

3. ÇALIŞAN SAYISI VE AR-GE: Sanayi sicil kayıtlarına göre, Isparta ilinde kayıtlı işletmelerde çalışan personel sayısı toplam 8.314 dür. Ar-Ge birimi bulunan firma sayısı 19, kalite kontrol birimi olan firma sayısı 34 dir. Genel Değerlendirme: Isparta İlinde sanayi yerel hammadde kaynaklarına uygun olarak gelişme göstermiştir. Sanayide çalışanların, % 24 ü Tekstil ürünleri imalatı, % 15 ü Diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı, % 13 si Gıda ürünlerinin imalatı sektöründe istihdam edilmektedir. Sanayi istihdamının % 82 si işçi, % 3 ü mühendistir. Isparta İlinde bulunan sanayi işletmelerinin % 56 ü mikro ölçekli, % 37 u küçük ölçekli, % 5 i orta ölçekli, % 2 si büyük ölçekli işletmelerdir. Personel sayısına göre büyük işletmeler; İpliksan Isparta İplik Sanayi A.Ş. Metamar Mermer Granit Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş. Yünteks Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. Göltaş Göller Bölgesi Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Orma Orman Mahsulleri Entegre Sanayi ve Ticaret A.Ş. 4. POTANSİYELİ DEĞERLENDİRMEYE YÖNELİK YATIRIMLAR 4.1. Tarım Sektöründe Yapılabilecek Yatırımlar Seracılık Meyve Sebze Yetiştiriciliği Damızlık (hibrit) Tohum Üretim Tesisi Kültür Mantarı Yetiştiriciliği Bağcılık 7

Yem Bitkileri Üretimi Ekolojik Tarım Aromatik ve Tıbbi Bitki üretimi Kesme Çiçekçilik. 4.2. Hayvancılık Yapılabilecek Yatırımlar Su Ürünleri Üretimi Arıcılık Damızlık Et ve Süt Sığırcılığı Koyun Yetiştiriciliği Et ve Yumurta Tavukçuluğu Suni Tohumlama ve Damızlık Üretimi Ankara Tavşanı Yetiştiriciliği Hindi Yetiştiriciliği. 4.3. Ormancılık Sektöründe Yapılabilecek Yatırımlar Lata Üretimi Lamine Parke Üretimi 4.4. Turizm Sektöründe Yapılabilecek Yatırımlar Otel ve Kış Sporlarına Yönelik Kompleks Tesis. 4.5. Enerji Sektöründe Yapılabilecek Yatırımlar Rüzgar Enerjisi Santrali Güneş Enerjisi Santrali. 8

5. TALEBİ KARŞILAMAYA YÖNELİK YATIRIMLAR 5.1. Gıda Sanayinde Yapılabilecek Yatırımlar Reçel ve Marmelât Üretim Tesisi Pastörize Süt ve Süt Mamulleri Üretim Tesisi İşlenmiş Su Ürünleri Üretim Tesisi Kurutulmuş Meyve-Sebze Üretim Tesisi Dondurulmuş Gıda Üretim Tesisi Bisküvi ve Gofret Üretim Tesisi Bakliyat Paketleme ve Tasnifleme Tesisi Karma Yem Üretim Tesisi. 5.2. Dokuma ve Giyim Sanayinde Yapılabilecek Yatırımlar El Halısı ve Kilim Dokuma Yün İpliği Üretim Tesisi Çorap Üretimi Örme Eşya üretimi Hazır Giyim Üretimi 5.3. Plastik Sanayinde Yapılabilecek Yatırımlar PVC Profil Doğrama PVC ve Pe Boru Üretimi Plastik Eşya ve Ambalaj Malzemesi Üretimi 5.4. Diğer Sektörlerde Yapılabilecek Yatırımlar Toprak İşlemeye Yönelik Tarım Aletleri Üretim Tesisi Soğuk Hava Deposu Güneş Kolektörü Üretim Tesisi Teneke Kutu Üretim Tesisi 9

Ağaç İşleme Makinaları Üretim Tesisi Mermer Üretim Tesisi 6. İLİN DIŞ TİCARETİ 6.1. Isparta İline Ait İhracat Bilgileri Yıl İHRACATÇI FİRMA İHRACAT DEĞERİ (1.000 SAYISI USD) 2008 78 87.391 2009 82 74.675 2010 85 128.936 2011 95 141.808 2012 105 179.014 2013 105 109.632 (7 aylık) ISPARTA İLİ 2011 VE 2012 YILI ÜLKE BAZLI İHRACAT RAKAMLARI 1 Ocak-31.12.2011 1 Ocak-31.12.2012 (USD) (USD) ISPARTA 163.041.000,00 179.015.000,00 FRANSA 13.596.000,00 17.598.000,00 ALMANYA 11.539.000,00 14.014.000,00 BİRLEŞİK KRALLIK 8.419.000,00 11.724.000,00 KAMERUN 7.437.000,00 10.197.000,00 BİRLEŞİK DEVLETLER 11.573.000,00 9.946.000,00 LİBERYA 6.063.000,00 8.588.000,00 RUSYA FEDERASYONU 2.834.000,00 7.008.000,00 10

BREZILYA 4.388.000,00 6.489.000,00 ÇİN HALK CUMHURİYETİ 9.508.000,00 5.856.000,00 IRAK 1.770.000,00 5.839.000,00 BULGARİSTAN 5.392.000,00 5.709.000,00 LİBYA 107.000,00 4.788.000,00 SUUDI ARABISTAN 2.746.000,00 4.201.000,00 İSPANYA 1.920.000,00 4.147.000,00 İTALYA 5.916.000,00 3.029.000,00 HOLLANDA 2.126.000,00 2.916.000,00 YUNANİSTAN 2.220.000,00 2.882.000,00 AVUSTURYA 1.601.000,00 2.750.000,00 PORTEKİZ 1.997.000,00 2.718.000,00 İRAN (İSLAM CUM.) 2.818.000,00 2.668.000,00 KOSOVA 2.250.000,00 2.592.000,00 TÜRKMENİSTAN 1.514.000,00 2.571.000,00 UKRAYNA 1.042.000,00 2.399.000,00 BIRLESIK ARAP EMIRLI 2.152.000,00 2.263.000,00 AZERBEYCAN- 2.303.000,00 2.065.000,00 NAHCIVAN CEZAYİR 129.000,00 1.986.000,00 GÜNEY KORE 406.000,00 1.916.000,00 CUMHURİYE MISIR 5.506.000,00 1.903.000,00 EKVATOR GİNESİ 1.197.000,00 1.894.000,00 11

ÖZBEKİSTAN 5.737.000,00 1.783.000,00 KUZEY KIBRIS TÜRK CU 2.714.000,00 1.765.000,00 BAHREYN 144.000,00 1.414.000,00 GÜRCİSTAN 985.000,00 1.346.000,00 SINGAPUR 1.009.000,00 1.301.000,00 ROMANYA 1.402.000,00 1.289.000,00 İSVİÇRE 766.000,00 1.261.000,00 HINDISTAN 907.000,00 1.206.000,00 KANADA 434.000,00 1.178.000,00 AVUSTRALYA 1.183.000,00 1.009.000,00 ISRAIL 755.000,00 892.000,00 KUVEYT 561.000,00 887.000,00 GÜNEY AFRİKA 2.452.000,00 768.000,00 CUMHURİ POLONYA 1.081.000,00 753.000,00 İRLANDA 1.065.000,00 650.000,00 İSVEÇ 660.000,00 643.000,00 KAZAKİSTAN 108.000,00 576.000,00 LÜBNAN 335.000,00 551.000,00 FAS 605.000,00 478.000,00 NORVEÇ 257.000,00 454.000,00 BELÇİKA 1.033.000,00 442.000,00 HONG KONG 82.000,00 401.000,00 12

JAPONYA 212.000,00 372.000,00 VENEZUELLA 910.000,00 362.000,00 KENYA 591.000,00 359.000,00 KATAR 261.000,00 356.000,00 GANA 0,00 335.000,00 YENI ZELANDA 127.000,00 259.000,00 AFGANİSTAN 83.000,00 250.000,00 ÇEK CUMHURİYETİ 160.000,00 245.000,00 MAURİTİUS 12.000,00 232.000,00 ŞİLİ 58.000,00 205.000,00 TUNUS 52.000,00 186.000,00 MEKSİKA 0,00 139.000,00 MOLDAVYA 27.000,00 139.000,00 PANAMA 394.000,00 139.000,00 HIRVATİSTAN 539.000,00 137.000,00 ENDONEZYA 4.086.000,00 129.000,00 TAYLAND 0,00 111.000,00 UMMAN 1.148.000,00 97.000,00 ARJANTIN 26.000,00 90.000,00 URUGUAY 42.000,00 90.000,00 LİTVANYA 48.000,00 88.000,00 ARNAVUTLUK 55.000,00 86.000,00 13

MAKEDONYA 156.000,00 86.000,00 SIRBİSTAN 242.000,00 77.000,00 MALTA 66.000,00 75.000,00 DUBAİ 14.000,00 72.000,00 DANİMARKA 263.000,00 65.000,00 MADAGASKAR 0,00 63.000,00 NIJERYA 0,00 59.000,00 CAYMAN ADALARI 17.000,00 51.000,00 BOSNA-HERSEK 77.000,00 45.000,00 SURIYE ARAP CUM.(SUR 5.928.000,00 36.000,00 ANGOLA 0,00 31.000,00 LETONYA 0,00 29.000,00 SRI LANKA 10.000,00 29.000,00 ESTONYA 0,00 26.000,00 SUDAN 29.000,00 25.000,00 SEYŞEL ADALARI VE BA 0,00 22.000,00 KOLOMBIYA 0,00 21.000,00 FİNLANDİYA 33.000,00 18.000,00 MOZAMBİK 0,00 17.000,00 EGE SERBEST BÖLGE 0,00 14.000,00 ANTALYA SERBEST BÖL. 0,00 12.000,00 SLOVENYA 56.000,00 12.000,00 14

SOMALI 0,00 8.000,00 TAYVAN 0,00 8.000,00 MALEZYA 0,00 5.000,00 BEYAZ RUSYA 46.000,00 0,00 EKVATOR 56.000,00 0,00 GUATEMALA 9.000,00 0,00 KONGO(DEM.CM)E.ZAİRE 1.808.000,00 0,00 KOSTARIKA 92.000,00 0,00 MACARİSTAN 460.000,00 0,00 MALİ 23.000,00 0,00 SENEGAL 2.000,00 0,00 SLOVAKYA 50.000,00 0,00 URDUN 35.000,00 0,00 ISPARTA İLİ 2011 VE 2012 YILLARI SEKTÖR BAZLI İHRACAT RAKAMLARI 1 Ocak- 31.12.2011 (USD) 1 Ocak- 31.12.2012 (USD) ISPARTA 163.041.000 179.015.000 ÇİMENTO CAM SERAMİK VE 34.849.000 39.552.000 TOPRAK ÜRÜNLERİ Maden ve Metaller 33.844.000 32.953.000 Kimyevi Maddeler ve Mamulleri 19.552.000 21.677.000 Meyve Sebze Mamulleri 9.883.000 16.301.000 Yaş Meyve ve Sebze 11.138.000 15.166.000 15

Tekstil ve Hammaddeleri 16.714.000 15.005.000 İKLİMLENDİRME SANAYİİ 8.209.000 10.419.000 Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri 11.000.000 9.537.000 SU ÜRÜNLERİ VE HAYVANCILIK 6.123.000 7.387.000 MAMULLERİ Hazır giyim ve Konfeksiyon 1.911.000 5.273.000 Taşıt Araçları ve Yan Sanayi 281.000 2.357.000 Makine ve Aksamları 6.020.000 1.090.000 SAVUNMA VE HAVACILIK SANAYİİ 317.000 655.000 Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve 288.000 560.000 Mamulleri Elektrik - Elektronik 175.000 286.000 Süs Bitkileri ve Mamulleri 1.323.000 266.000 Demir ve Demir Dışı Metaller 90.000 221.000 Deri ve Deri Mamulleri 301.000 207.000 Kuru Meyve ve Mamulleri 19.000 74.000 ÇELİK 1.002.000 15.000 Fındık ve Mamulleri 0 11.000 Halı 0 1.000 Değerli Maden ve Mücevherat 0 0 Diğer Sanayi Ürünleri 4.000 0 TOPLAM 326.084.000 358.028.000 6.2. Isparta İline Ait İthalat Bilgileri 16

2012 YILI ISPARTA ÜLKE BAZLI İTHALAT RAKAMLARI Ülke adı İthalat Dolar Çin 11.577.746 Almanya 10.572.554 İtalya 4.771.410 Kazakistan 2.890.866 Fransa 2.674.417 İsviçre 1.664.092 ABD 1.534.734 İran 1.502.830 Özbekistan 1.230.350 Pakistan 780.000 Madagaskar 775.000 Bulgaristan 684.677 Belarus 653.829 Hollanda 531.117 Küba 507.000 İngiltere 502.285 Azerbaycan 476.075 Litvanya 454.999 Japonya 445.000 Sri Lanka 392.000 Yunanistan 380.006 Arjantin 374.092 Tayvan 363.063 Norveç 358.000 Brezilya 344.826 Fas 336.005 Sırbistan 331.579 Gana 297.000 Kosova 292.501 Rusya Federasyonu 288.004 BAE 256.000 Macaristan 250.622 Hindistan 246.527 Slovakya 239.334 Ukrayna 205.176 Peru 196.718 17

Makedonya 186.071 Avusturya 164.574 Kanada 159.345 Mısır 155.987 Güney Kore 148.018 Gürcistan 117.005 Bursa Serbest Bölgesi 116.075 Çek Cumhuriyeti 99.264 Uruguay 97.371 İspanya 93.638 Finlandiya 74.607 Ekvator 66.087 Arnavutluk 64.091 Hong Kong 61.781 Bangladeş 52.963 Sudan 51.048 Malezya 46.697 Bolivya 38.548 Kırgızistan 30.015 Filipinler 27.945 İsrail 25.461 Güney Afrika Cumhuriyeti 24.102 Suudi Arabistan 20.671 Endonezya 19.559 Irak 16.575 Çorlu Avrupa Serbest Bölgesi 13.409 Somali 11.676 Polonya 11.181 İsveç 11.058 Tayland 10.063 İrlanda 9.787 Avustralya 8.087 AHL Serbest Bölgesi 8.002 Danimarka 7.814 Vietnam 3.751 Belçika 3.125 İzmir Serbest Bölgesi 3.005 Tunus 2.661 Moldova 1.818 Komorolar 1.575 TOPLAM 47.644.676 18

2012 YILI ISPARTA ÜRÜN BAZLI İTHALAT RAKAMLARI Ürün Adı Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler; bunların aksam ve parçaları İthalat Dolar 10.672.962 Kağıt ve karton; kağıt hamurundan, kağıttan veya kartondan eşya 5.805.625 Sentetik ve suni devamsız lifler 4.796.334 Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler; bitümenli maddeler; mineral mumlar 3.962.591 Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları; aksam-parçaaksesuarı 3.046.622 Balıklar, kabuklu hayvanlar, yumuşakçalar ve suda yaşayan diğer omurgasız hayvanlar 2.781.142 Ham postlar, deriler (kürkler hariç) ve köseleler 2.540.824 Optik, fotoğraf, sinema, ölçü, kontrol, ayar, tıbbi, cerrahi alet ve cihazlar; bunların aksam, parça ve aksesuarı 2.069.777 Plastikler ve mamulleri 1.826.010 Pamuk 1.360.021 Sentetik ve suni filamentler, şeritler ve benzeri sentetik ve suni 1.271.294 dokumaya elverişli maddeler 19

Yapağı ve yün, ince veya kaba hayvan kılı; at kılından iplik ve dokunmuş mensucat Uçucu yağlar ve rezinoitler; parfümeri, kozmetik veya tuvalet müstahzarları Emdirilmiş, sıvanmış, kaplanmış veya lamine edilmiş dokunabilir mensucat; dokunabilir maddelerden teknik eşya 1.110.786 1.002.011 928.000 Gıda sanayiinin kalıntı ve döküntüleri; hayvanlar için hazırlanmış kaba yemler Yağlı tohum ve meyveler; muhtelif tane, tohum ve meyveler; sanayide ve tıpta kullanılan bitkiler; saman ve kaba yem 778.000 758.567 Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları; bunların aksam, parça, aksesuarı 734.227 Hava taşıtları, uzay taşıtları ve bunların aksam ve parçalar 675.000 Kahve, çay, paraguay çayı ve baharat 507.069 Canlı ağaçlar ve diğer bitkiler; yumrular, kökler ve benzerleri; kesme çiçekler ve süs yaprakları 493,985 Tuz; kükürt; topraklar ve taşlar; alçılar, kireçler ve çimento 479,519 Taş, alçı, çimento, amyant, mika veya benzeri maddelerden eşya 414,345 Organik kimyasal ürünler 383.125 Adi metallerden çeşitli eşya (kilit, kasa, mobilya tertibatı, vb.) 383.000 20

Debagatte ve boyacılıkta kullanılan hülasalar; tanenler; boyalar, pigmentler, vb. vernikler, vb. macunlar; mürekkepler 349.546 Lak; sakız, reçine ve diğer bitkisel özsu ve hülasalar 188.997 Örme giyim eşyası ve aksesuarı 164.000 Ağaç ve ahşap eşya; odun kömürü 160.928 Örme eşya 139.857 Muhtelif kimyasal maddeler (biodizel, yangın söndürme 107.779 maddeleri, dezenfektanlar, haşarat öldürücüler, vb.) Demir veya çelikten eşya 99.644 Vatka, keçe ve dokunmamış mensucat; özel iplikler; sicim, 68.731 kordon, ip, halat ve bunlardan mamul eşya Hayvansal ve bitkisel katı ve sıvı yağlar; yemeklik katı yağlar; hayvansal ve bitkisel mumlar 68.305 Cam ve cam eşya 57.988 Anorganik kimyasallar; kıymetli metal, radyoaktif element, 55.437 metal ve izotopların organik-anorganik bileşikleri Sabunlar, yüzey-aktif organik maddeler, yıkama-yağlama müstahzarları, mumlar, bakım müstahzarları, dişçilik müstahzarları 43.245 Albüminoid maddeler; değişikliğe uğramış nişasta esaslı ürünler; tutkallar; enzimler 41.091 Adi metallerden aletler, bıçakçı eşyası ve sofra takımları; adi metallerden bunların aksam ve parçaları 35.382 Kauçuk ve kauçuktan eşya 30.776 21

Müzik aletleri; bunların aksam, parça ve aksesuarı 30.158 Çeşitli mamul eşya (hijyenik havlu, bebek bezi, kalem, çakmak, fermuar, fırça vb.) İnciler, kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller; taklit mücevherci eşyası; metal paralar 28.716 27.832 Deri-saraciye eşyası, eyer-koşum takımları; seyahat eşyası, el çantaları vb. mahfazalar; hayvan bağırsağından mamul eşya 26.073 Alüminyum ve alüminyumdan eşya 8.734 Bakır ve bakırdan eşya 8.052 Özel dokunmuş mensucat; tüfte edilmiş dokunabilir 7.837 mensucat; dantela; duvar halıları; şeritçi ve kaytancı eşyası; işlemeler Oyuncaklar, oyun ve spor malzemeleri; bunların aksam, parça ve aksesuarı 6.778 İpek 6.544 Kişisel eşyalar, deniz ve hava taşıtlarına verilen kumanya ve 6.276 malzeme (yakıtlar hariç) Dokunabilir maddelerden hazır eşya; takımlar; kullanılmış giyim ve dokunmuş diğer eşya; paçavralar 4.006 Saatler ve bunların aksam ve parçaları 3.535 Dokumaya elverişli diğer bitkisel lifler; kağıt ipliği ve kağıt ipliğinden 3.515 Fotoğrafçılıkta veya sinemacılıkta kullanılan eşya 3.049 Basılı kitaplar, gazeteler, resimler ve baskı sanayiinin diğer mamulleri; el ve makina yazısı metinler ve planlar 1.962 22

Mobilyalar, yatak takımları; aydınlatma cihazları; reklam lambaları, ışıklı tabelalar vb. prefabrik yapılar 1.799 TOPLAM 47.644.676 Not: Isparta nın Isparta gümrüğü dışında yapılan ihracatı değerlendirildiğinde yıllık ihracatının 250 Milyon Dolar olduğu değerlendirilmektedir. 7. TARIMSAL ALANDA İLİN EKONOMİK DURUMU 7.1. Isparta İli Arazi Durumu: ARAZİNİN CİNSİ MİKTARI (Ha) % Tarım Araz s 251.282 28,13 Orman Araz s 363.545 40,70 Çayır Mera Araz s 14.829 1,66 Su Yüzey (Göl-baraj-gölet) 70.156 7,85 D ğer Araz 193.495 21,66 T O P L A M 893.307 100 7.2. Sulanan Alanlar Ve Durum (Ha): Sulamaya Elverişli Tarım Alanı 248.173 Toplam Sulamaya Açılan Alan 84.205 Fiilen sulanan Alan 60.009 Yağmurlama sulama 2.974 Mini Spring Sulama 338 Damlama Sulama 18.688 23

Toplam Basınçlı Sulama Alanı 22.000 7.3. Önde Gelen Tarımsal Ürünler: 7.3.1. Elma: İlimiz, Akdeniz İklimi ile Orta Anadolu iklimi arasında geçiş bölgesindedir. Ilıman iklim meyve türlerinin tamamının üretimi yapılabilmektedir. İlimizin birinci geçim kaynaklarından olan elma üretimi özel bir yer teşkil etmektedir. Özellikle Eğirdir, Gelendost, Senirkent ve Eğirdir gölü havzasında gölün olumlu etkisinden dolayı elma kalite ve kantitesi çok yüksek olmaktadır. Bundan dolayı tüketiciler tarafından tercih edilmektedir. Dünya da Elma Üretiminde ilk 5 ülke ve üretim miktarları Ülkeler Üretim Miktarı (ton) Çin 31.684.445 ABD 4.514.880 Türkiye 2.680.075 Polonya 2.626.270 İran 2.431.990 TOPLAM 43.937.660 Türkiye Elma üretimin de ilk 5 il ve üretim miktarları İller Üretim Miktarı (ton) Isparta 609.929 Niğde 331.533 Karaman 190.291 Antalya 186.562 Denizli 226.330 24

Isparta nın Yıllara göre Elma Üretimi: YILLAR Alan (Da.) Üretim (Ton) 2007 181.056 496.596 2008 185.520 534.464 2009 205.680 610.838 2010 210.115 549.371 2011 206.722 609.929 Dünya toplam elma üretiminin %3,87 si Türkiye de üretiliyor. Türkiye toplam elma üretiminin %22,8 i Isparta da üretiliyor. Dünya toplam elma üretiminin % 0,85 ( yaklaşık % 1) Isparta da üretiliyor. Dünyada üretilen Her yüz elmadan 4 ü Türkiye de, 1 i Isparta da üretiliyor. Isparta elma üretim alanı 206.722 Dekardır. Isparta elma üretimi 609.929 tondur. Isparta da elma üretiminden elde gelir 357.091.150 TL dir Isparta dan yapılan elma ihracatı 1.314 tondur. Isparta da 94 adet soğuk hava deposu bulunmaktadır. Isparta da bulunan soğuk hava depolarını toplam kapasitesi 380.542 tondur. İlimiz içinde bulunduğu bölgenin ekolojik koşullarından elma yetiştiriciliğinde en yüksek verim ve en iyi kaliteyi yakalamıştır. Elma üretimi ile ilgili genel durumumuz aşağıdaki gibidir. Isparta elma yetiştiriciliğinin genel durumu: Ülkemizin yıllık toplam elma üretiminin ( ortalama 2,8 milyon ton ), 1/4 i İlimizde (ortalama 550 bin 650 bin ton ) üretilmektedir. 2012 yılı ortalama elma satış fiyatı 0,70-0,80 TL dir. 25

Ülke genelinde 2 ton/da ürün alınırken, İlimizde 4 ton/da ürün alınmakta, yoğun dikim modern meyve bahçelerinde 5-6 ton/da kadar verim çıkmaktadır. İklim avantajı ve yeni bahçelerde bodurlaştırışı klonal anaçların kullanımı ile yüksek verim ve kalite yakalanmaktadır. Üretilen çeşitler % 50 oranında Red Delicious, %35 Golden Delicious, % 3 Granny Smith, % 12 diğer elma çeşitleri üretilmektedir. Yeni tesis bahçelerde Red Chief, Scarlet Spur, Gala Grubu, Fuji, Summer Red, Jersey Mac, gibi yeni çeşitlerin yetiştiriciliği de artmaktadır. 2000 li yıllarda başlayan Modern Meyvecilik çalışmaları, aynı hızla yoğun dikim meyve bahçelerinin kurulması ile devam etmektedir. Bu bahçelerde erken ürünlenme (3, yıl) ; dekara daha yüksek, kaliteli, düzenli meyve alınması ve istenildiğinde hızlı çeşit değişimi sağlanmaktadır. Modern tarım tekniklerinin kullanımı ile geniş bahçelerde üretim, birim maliyeti düşürmektedir. İlimizde yaklaşık 380.542 ton kapasiteli 94 adet soğuk hava deposu bulunmaktadır. Üretimimizin büyük çoğunluğunu oluşturan Red Delicious, Golden Delicious ve Granny Smith çeşitleri genelde depolanmakta diğer yeni çeşitler genelde direk bahçeden pazarlanmaktadır. Elma üretimimiz büyük bir hızla İyi Tarım Uygulamaları standartlarında yetiştiriciliğe dönüşmektedir. 7.3.2. Yağ Gülü: Gül, 125 yıl önce Bulgaristan'dan İlimize getirilmiş olup İlimiz, dünya üzerinde yetiştiricilikte ve üretimde önemli bir paya sahiptir. Dünya gül yağı üretiminin % 60 ı ülkemizde, bunun % 80 ide ilimizde yapılmaktadır. Türkiye'de gül üretimi Göller Yöresinde yapılmaktadır. Yörede yaklaşık 25.000 Da gül dikim alanından her yıl yaklaşık ortalama 10.000 ton gül çiçeği üretimi yapılmaktadır. Göller yöresinde gül üretiminin % 80'i ilimizde gerçekleşmekte olup kalan % 20'lik kısmı ise Burdur ve Afyon'da gerçekleşmektedir. İLİMİZDE 2011 YILI GÜL ÜRETİMİ 26

Gül Yetiştiren Çiftçi Sayısı Gül Üretim Alanı Elde Edilen Gül Çiçeği Elde Edilen Gül Yağı Elde Edilen Gül Suyu Elde Edilen Gül Konkreti 6889 Çiftçi 1852,8 Ha. 7110 Ton 1207 Kg 166 Ton 6478Ton Arazi ve iklim şartlarına bağlı olarak değişmekle birlikte yaklaşık 2-4 ton gül çiçeğinden 1 kg gülyağı elde edilmektedir. İlimizde elde edilen gül yağının tamamı ihraç edilmektedir. Yan ürün olarak elde edilen gül suyu ve konkret de eczacılık ve kozmetik sanayinde tüketilmektedir. 1953 yılında Gülbirlik'in kurulmasıyla ve Isparta, İslamköy ve Güneykent yerleşim merkezlerine gülyağı fabrikaları açıldıktan sonra, köy tipi gül yağı imbikleri ortadan kalkıp fabrikalarda daha kaliteli gülyağı üretimi başlamış ve Dünya piyasalarında gül yağlarımız aranmaya başlamıştır. Gülbirlik Genel Müdürlüğü İlimizde olup üye çiftçilerimizin gül çiçeklerinin tamamını almakta işlemekte ve parasını da açıkladığı taban fiyattan sezon sonunda ödemesini yapmaktadır. 2012 gül çiçeği alım fiyatı 3,165 TL olarak açıklanmıştır. Bundan başka gül yaprağı işleyen 10 adet fabrikadan 7'si organik, 3 tanesinde konvansiyonel üretim yapmaktadır. Bunlardan başka 5 tanede küçük işletme bulunmaktadır. İlimizde normal üretimin yanında organik üretimin 9 yıllık bir geçmişi bulunmaktadır.2009 yılında 8.650 dekar olan organik yağ gülü üretimimiz 2011 yılında yarıya yakın bir alanda düşüş göstermiştir. Bunu nedeni ise; organik gül ile konvansiyonel gül fiyatlarında cezbedici bir farkın olmayışı, organik tarımsal girdilerin pahalı olması, sulama ve bitki beslemenin tam yapılamadığı güllüklerin kuruması sayılabilir.2011 yılı verileri; İlçe Çiftçi Sayısı Alan (dekar) Üretim (ton) Eğirdir 92 1.086 196 Gönen 69 817 365 Keçiborlu 172 1709 583 Merkez 48 783 191 27

Sütçüler 16 51 12 Uluborlu 47 537 110 Toplam 444 4.900 1.450 Ancak Dünya ve Türkiye üretiminde söz sahibi olan İlimizde gülcülüğün bazı sorunları bulunmaktadır. Bu alternatif üretim şekli olan organik metotla üretime başlanılması yeniden gül plantasyonu tesis etme şeklinde olmayıp; bilakis üretim halindeki konvansiyonel gül alanlarının organik geçiş sürecine geçilmesiyle olmuştur. Konvansiyonel yetiştiricilikten organik üretime geçiş sırasında meydana gelen kalite kayıpları verilen danışmanlık hizmetleri ve paylaşılan girdiler sayesinde minimize olmuş bulunmaktadır. İlimiz ürün deseninde önemli bir yeri olan gül ve gül yetiştiriciliğine özel danışmanlık hizmetlerinin yanında, başta zirai mücadele olmak üzere, bitki besleme, yayım konularında önemli katkılarda bulunmaktadır. Gülcülüğün gelişmesi kapsamında Süleyman Demirel Üniversite bünyesinde bir de Gül Araştırma ve Geliştirme Merkezi (GÜLAR) açılmıştır. Türkiye ve dünya üzerindeki yeri ve önemi vurgulanan gül tarımında aşağıda sıralanmış olan sorunlar da bulunmaktadır. Gül bahçeleri çok küçük ve parçalıdır. Gül bahçeleri yaşlı ve bakımsızdır Gül yetiştirilen alanlarda sulama imkanı sınırlıdır. Sulama ile yaklaşık olarak %50 verim artışı sağlanması mümkündür. Gül de girdi maliyetinin yüksek olması ve gül çiçeği fiyatlarının istikrarsız olması rakip ülkelerle rekabet gücünü azaltmaktadır. Gül ekim alanları çok genişlemekte ekolojisi dışında üretilmesi, buna bağlı olarak verim ve kalite düşmektedir. Gül fabrikalarının yılda çalışma süresi 1 ay olması nedeniyle yeni tesis yapımı olumsuz etkilemektedir. 7.3.3. Kiraz: 28

İlimiz içinde bulunduğu bölgenin ekolojik koşullarından kiraz yetiştiriciliğinde yüksek verim ve iyi kaliteyi yakalayan bölgeler arasındadır. Türkiye Kiraz Üretimi 699.846 dekar alanda, 438.550 tondur. Isparta daki durumu ise; Yıllar Alan (Da.) Üretim (Ton) 2008 35.529 16.854 2009 36.349 20.605 2010 38.695 21.885 2011 44.217 24.819 Üretilen kirazın yaklaşık % 25-30 u ihraç edilmektedir. 2012 yılı ortalama satış fiyatı 3,20 TL dir. İlimizin birçok bölgesi ekolojik şartları nedeniyle kiraz yetiştiriciliği için uygundur. Kiraz çeşidi olarak, ihracat vasfı yüksek olan 0900 Ziraat çeşidi genellikle kullanılmaktadır. Bunun yanında Regina, Sweathart, Kordia gibi yeni çeşitlerle de bahçeler kurulmaktadır. Bodurlaştırışı klonal anaçlar kiraz yetiştiriciliğinde kullanılmaya başlamıştır. Genel olarak kuş kirazı (P.avium) anaç olarak kullanılmaktadır. Modern tarım tekniklerinin kullanımı ile geniş bahçelerde üretim, birim maliyeti düşürmektedir. İlimizde yetişen, hatta ülkenin birçok yerinde yetiştirilen kiraz, ilimiz soğuk hava tesislerinde işlenmektedir. Kiraz yetiştiriciliğinde büyük bir hızla İyi Tarım Uygulamaları standartlarında yetiştiriciliğe dönüşmektedir. 7.3.4. Şeftali: İlimizde Merkez (B.Gökçeli), Eğirdir (A.Gökdere, Y.Gökdere), Sütçüler (Yeşilyurt) ilçelerimizde üretimi yapılmaktadır. 29

Türkiye Şeftali Üretimi 2011 yılında 379.105 dekar alanda, 492.504 tondur. İlimizdeki durumu ise; Yıllar Alan (Da.) Üretim (Ton) 2008 4132 7712 2009 4622 8202 2010 4649 7617 2011 4790 8844 Şeftali çeşidi olarak, J.Hale, Dixered, Monreo, Elegant Lady gibi çeşitler genellikle kullanılmaktadır. Modern tarım tekniklerinin kullanımı ile geniş bahçelerde üretim, birim maliyeti düşürmektedir. Şeftali yetiştiriciliğinde büyük bir hızla İyi Tarım Uygulamaları standartlarında yetiştiriciliğe dönüşmektedir. 2012 yılı ortalama satış fiyatı 0,80 TL dir. 7.3.5. Kayısı: Kayısı üretiminde ülke genelinde ilimizin ayrı bir yeri vardır. Orta dönem sofralık kayısı yetiştiriciliği Eğirdir Gölü Hoyran bölgesine sınır ilçelerimizin köylerinde (Taşevi, A.Kaşıkara, Y.Kaşıkara, A.Tırtar, Y.Tırtar, Kumdanlı, Gençali) yapılmaktadır. Türkiye Kayısı Üretimi 2011 yılında 1.120.793 dekar alanda, 650.000 tondur. İlimizdeki durumu ise; Yıllar Alan (Da.) Üretim (Ton) 2008 12.766 12.309 2009 13.457 13.905 2010 15.032 11.405 2011 15.414 14.258 30

Üretilen Kayısının yaklaşık % 3 ü kadarı ihraç edilmektedir. 2012 yılı ortalama satış fiyatı 0,75 TL dir. Kayısı çeşidi olarak, Roxana, Tokaloğlu, Iğdır gibi çeşitler genellikle kullanılmaktadır. Modern tarım tekniklerinin kullanımı ile geniş bahçelerde üretim, birim maliyeti düşürmektedir. Kayısı yetiştiriciliğinde büyük bir hızla İyi Tarım Uygulamaları standartlarında yetiştiriciliğe dönüşmektedir. 8. ISPARTA İLİNDEKİ ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ VE KÜÇÜK SANAYİ SİTELERİ İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER 8.1. Organize Sanayi Bölgeleri: 8.1.1. Tamamlanan Organize Sanayi Bölgeleri: 8.1.1.1. Isparta Süleyman Demirel Organize Sanayi Bölgesi Bölgemizde altyapı yatırımları tamamlanmış, bütün parsellerin kendi sınırları içerisine su bağlantıları, telefon hatları, kanalizasyon ve yağmursuyu parsel bacaları ile doğalgaz bağlantıları yapılmıştır. Ayrıca, bölgemiz konum olarak ta merkezi bir konumdadır. Isparta ve Burdur a 26 Km. mesafede, Antalya, Afyonkarahisar ve Denizli ye 150 Km mesafededir. Ulaşım ve nakliye açısından bakıldığında, Antalya-Afyon karayolu üzerinde, demiryolu tren garına 600 metre mesafede, hava limanına 6 Km. ve deniz yolu ulaşımı için ise limana 150 Km mesafededir. Isparta Süleyman Demirel Organize Sanayi Bölgesi parsel tahsisatına göre % 95 doluluk oranına sahiptir. Bölgemizin imar planına göre, inşaat taban alanı katsayısı; %55, kat alanları kat sayısı oranı ise % 70 tir. Yükseklik (h) serbesttir. (14.04.1992 tarihinde onaylanan mania kriterlerini aşmamak kaydıyla) 31

Bölgemizdeki katılımcılardan sürekli alınan m 2 başına 0.20 TL/Yıl olarak 12 eşit taksitle yönetim aidatı alınmaktadır. Bunun dışında her hangi bir ücret alınmamaktadır. Bölgemizde uygulanan Elektrik, doğalgaz, kullanma suyu ve atıksu Nisan 2011 birim fiyatları aşağıda sunulmuştur. DOĞALGAZ : 0.67634 TL/S m 3 + KDV KULLANMA SUYU : 0.40 TL/m 3 + KDV ATIKSU BEDELİ : 0,40 TL/m 3 + Kirilik bedeli + KDV ELEKTRİK : Fiyata bütün vergiler ve katkı payları dahildir Ortalama 24 saat dilimine göre ; 0,21937 TL/kwh 8.1.1.2. Isparta Deri Organize Sanayi Bölgesi 63 hektar büyüklüğündedir. 2007 yılında tamamlanmıştır. Bölgedeki; 118 adet sanayi parselinin 40 adedi tahsis edilmiştir. Tahsis edilen parsellerin; 22 adedi üretim, 10 adedi inşaat, 8 adedi proje aşamasındadır. 78 adet parsel tahsis edilmemiştir. Üretime geçen parsellerde yaklaşık 155 kişi istihdam edilmektedir. 8.1.2. Devam Eden Organize Sanayi Bölgeleri: 8.1.2.1. Isparta Deri Organize Sanayi Bölgesi: 2011 yılı Yatırım Programında arıtma (60 hektar) olarak ve 1.500.000.-TL ödenekle yer almaktadır. Arıtma tesisi yapım işi fiziki gerçekleşmesi %98 dir. 8.1.2.2. Isparta -Yalvaç Organize Sanayi Bölgesi 32

2011 yılı Yatırım Programında 120 hektar (ilk etapta 50 ha) olarak ve 5.000.-TL ödenekle yer almaktadır. Şahıslara ait yaklaşık 113 hektar büyüklüğündeki alan için kamu yararı kararı verilmiştir. Kamulaştırma işlemleri devam etmektedir. 8.1.3. Yatırım Programında Yer Almayan OSB Projeleri 8.1.3.1. Çiçekçilik Organize Sanayi Bölgesi: 25.03.2003 tarihinde Yer Seçimi Komisyonunca 160 hektarlık alan incelenmiştir. Valilikten alınan 22.09.2004 tarih ve 1242 sayılı yazıda, komisyonca incelenen alana çiftçilerin itirazları olduğundan yeni alternatif alan belirleme çalışmalarına başlandığı bildirilmiş olup, 08.10.2004 tarih 12666 sayılı yazımızla komisyonca incelenen alanda yer seçim çalışmalarına son verildiği, başka alternatif alan önerilmesi halinde yeniden değerlendirme yapılacağı Valiliğe bildirilmiştir. 8.1.3.2. Kompozite Dayalı Ürünler Ve İleri Malzeme Teknolojileri İhtisas Organize Sanayi Bölgesi (Başvuru Aşamasındadır) 9. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ (SDÜ) Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) Isparta daki yükseköğretimle ilgili güçlü bir alt yapının üzerine 1992 yılında kurulmuş bir devlet üniversitesidir. SDÜ, bugün sahip olduğu akademik birimleri, öğretim elemanı ve öğrenci sayısı, fiziki kapasitesi ve bilimsel araştırmalarıyla, sosyal, kültürel ve sportif etkinlikleri ile ülkemizin seçkin yükseköğretim kurumlarından biridir. Üniversitenin lisans eğitimi veren 18 fakültesi, 3 Yüksekokulu, ön lisans eğitimi veren 20 Meslek Yüksekokulu, lisansüstü eğitim veren 6 Enstitüsü ile 42 Araştırma Uygulama merkezi bulunmaktadır. Üniversite binalarının büyük bir kısmı Isparta daki merkez kampüstedir. SDÜ, üniversiteler arasında proje üretiminde ve 33

uygulamada Türkiye 1.sidir. Göller Bölgesi Teknokent A.Ş. ve Teknoloji Transfer Ofisi SDÜ Merkez Doğu Kampüsünde % 95 dolu kapasite ile hizmet vermektedir. 10. NEDEN ISPARTA? Çünkü; Üniversite kenti ISPARTA Isparta, Üniversitesini el üstünde tutan bir bilim kentidir. SDÜ Isparta nın mülki ve yerel yöneticileri, işadamları, esnaf temsilcileri ve sivil toplum örgütleri ile birlikte öğrencilerine kariyerlerini geliştirme fırsatı tanırken; kentin geleceği için de çalışma imkanı veren, üniversite öğrencisi ile bütünleşmiş bir kenttir. Isparta da değişimi ve gelişimi SDÜ öğrencilerinin beğenileri ve fikirleri yönlendirmekte, gençliğin dinamizmi Isparta yı şekillendirmektedir. Çünkü; Güvenli Eğitim Kenti ISPARTA Isparta, eğitim ve sağlık gibi hizmetlerin yürütülmesi ve kalitesi bakımından Türkiye nin önde gelen illerinden biridir. Isparta, gecekondusu olmayan; barınma olanakları yeterli, ender kentlerden biridir. İl merkezi ve ilçelerinde okuyan gençlerimize huzurlu ve güvenli 10 bir üniversite hayatı sunmaktadır. 0 Çünkü; Tarih Kenti ISPARTA Isparta, Pisidia Antiocheia ve Sagalassos gibi önemli antik kentlerin Selçuklu ve Osmanlı kültürünün tarih mirası üstüne kurulmuştur. Bu nedenle Isparta da yaşamak tarihle ve zengin kültür değerleriyle iç içe yaşamak demektir. Çünkü; Doğal Güzellikler Kenti ISPARTA Eğirdir, Beyşehir, Kovada gölleri, milli parklar, kayak ve rafting merkezleri, Yazılı Kanyon, ormanlar, mağaralar, yaylalar, elma, kiraz ve gül bahçeleri, mesire alanları... Bunlarla ve daha fazlasıyla Isparta, Evliya Çelebi nin Medine-i müzeyyen dediği bir doğal güzellikler şehridir. 34

Çünkü; Coğrafi Konumu ve İklimi ile Avantaj Sunan Kent ISPARTA Isparta Güneybatı Anadolu nun ortan noktasında yer alan bir kenttir. Bu anlamda pek çok avantajı bulunan kentimiz, Akdeniz ve Ege Bölgelerinin kesişim noktasında bulunması nedeniyle önemli merkezlere ulaşım kolaylığını sağlamaktadır. Isparta, Ankara, İzmir ve Antalya ya yeni ve konforlu otoyollarla, büyük şehirlere havayolu ile bağlıdır. Bununla birlikte, Isparta, Akdeniz ve kara iklimlerinin geçiş noktasındaki konumu ile bunaltıcı sıcaktan ve dondurucu soğuktan uzak ılıman iklimi ile de tercih edilebilir bir kenttir. Çünkü; Türkiye de Yaşanılabilir Kentler Sıralamasında Hep Ön Sıralarda olan Kent ISPARTA Yapılan araştırmalarda Türkiye de yaşanılabilir kentler sıralamasında hep ön sıralarda yer alan Isparta, meyve ve sebze gibi temel tüketim maddelerinin üretiminde önemli bir yere sahip; bu yönüyle daha az harcama ile daha fazla refah seviyesi sunan bir kenttir. Çünkü; Türkiye ve Dünya nın Gül Kenti ISPARTA Gül ve ürünlerinin Türkiye ve hatta dünya ölçeğinde önemli bir pazarını oluşturan Isparta, kozmetik sektöründe de parlayan bir yıldızdır. Bu bağlamda Isparta gençlere ve girişimcilere gül ve kozmetik alanında da önemli kariyer imkanları sunan bir kenttir. 35