19 05 2014 Sayı 26
Genel Değerlendirme Ocak 2014 TEPAV İstihdam İzleme Bülteni nin -Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Ocak 2014 verilerinin değerlendirildiği- 26. sayısında sigortalı ücretli istihdamı, kadın istihdamı, işyeri, esnaf, çiftçi ve kamu çalışanı sayısında bir önceki aya ve geçen yıla göre en fazla artış gösteren iller ve sektörler incelenmiştir. Türkiye genelinde sigortalı ücretli sayısı Ocak 2014 te geçen yıla göre 630 bin artarak 12 milyon 448 bine ulaşmıştır. Esnaf ve çiftçi sayısı ile geçen yıla göre 243 bin azalarak 2 milyon 721 bine düşmüştür. Kamu çalışanı sayısı ise geçen yıla göre 171 bin artarak 2 milyon 839 bine ulaşmıştır. Buna göre kayıtlı istihdam Ocak 2014 te geçen yıla göre 558 bin artarak 18 milyon 8 bin olmuştur. Kayıtlı istihdam geçen yıla göre yüzde 3,2 artmıştır. Mevsimsellikten arındırılmış serilere göre kayıtlı istihdam Ocak 2014 itibariyle tarihteki en yüksek seviyeye ulaşmıştır. İstihdamını en fazla artıran 10 sektör arasında inşaat, toptan ve perakende ticaret, turizm ve hizmet sektörleri yer almıştır. İmalat sanayiden sadece giyim eşyaları imalatı sektörü ilk 10 a girmiştir. Geçen yıla göre sigortalı ücretli istihdamı 629 artmış görünse de 24 sektörde yaklaşık 179 bin istihdam azalışı olmuştur. İmalat sanayideki artış oranı genel artış oranının altında kalmıştır. Son 1 yılda sağlanan her 100 yeni istihdamın 20 si imalat sanayi tarafından sağlanmıştır. Sigortalı ücretli istihdamı geçen yıla göre 81 ilin 70 inde artarken, 10 unda azalmıştır. Kadın istihdamındaki artış oranı, genel artış oranının üzerinde gerçekleşmiştir. Sigortalı ücretli kadın istihdamı geçen yıla göre 205 bin (yüzde 6,9) artarken, bir önceki aya göre ise yaklaşık 24 bin (yüzde 0,7) artmıştır. Son 1 yılda sağlanan her 3 yeni istihdamın 1 ini kadınlar oluşturmuştur. Son 1 yılda istihdam edilen her 4 kadından 1 i imalat sanayide istihdam edilmiştir. Kadın istihdamının ildeki toplam istihdama oranının en düşük olduğu iller arasında Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi ndeki illerin ağırlığı dikkat çekmektedir. Benzer şekilde kadın esnaf yoğunluğunun, çiftçi yoğunluğunun ve kamu çalışanı yoğunluğunun en fazla olduğu illerde Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi ndeki iller başı çekmektedir. Kadın çiftçi yoğunluğunun en fazla olduğu iller arasında Karadeniz Bölgesi ndeki illerin ağırlıklı olduğu görülmektedir.
Geçen yıla göre Türkiye genelinde faaliyet gösteren işyeri sayısı 72 bin (yüzde 4,7), bir önceki aya göre ise 6 bin (yüzde 0,4) artmıştır. Geçen yıla göre en çok işyeri açılan sektörlerin tamamını hizmet sektörünün alt sektörleri oluşturdu. İşyeri sayısı oransal olarak en çok artan illerin büyük çoğunluğu Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi nde yer almaktadır. Türkiye genelinde esnaf sayısı geçen yıla göre 64 bin (yüzde 3,4) azalırken, bir önceki aya göre yaklaşık 2 bin (yüzde 0,1) artmıştır. 81 ilin 48 in geçen yıla göre esnaf sayısı azalmıştır. Geçen yıla göre esnaf sayısı en fazla İstanbul, Ankara ve İzmir de azalmıştır. Çiftçi sayısı Türkiye genelinde geçen yıla göre 142 bin (yüzde 13,5) azalırken, bir önceki aya göre 20 bin (yüzde 2,2) azalmıştır. Önceki aylarda da olduğu gibi çiftçi sayısı geçen yıla göre 81 ilin tamamında azalmıştır. Kamu çalışanı sayı geçen yıla göre 171 bin (yüzde 6,4) artarken, bir önceki aya göre 18 bin (yüzde 0,6) artmıştır. Geçen yıla göre 81 ilin tamamında kamu çalışanı sayısı artmıştır. İşsizlik ödeneğine başvuru yapanların sayısı geçen yıla göre yaklaşık 4 bin (yüzde 4,2) artarken bir önceki aya göre 13 bin (yüzde 18) artmıştır. İşsizlik ödeneği alanların sayısı ise geçen yıla göre 180 (yüzde 0,4), bir önceki aya göre 9 bin (yüzde 27) artmıştır. www.tepav.org.tr 3
İstihdam En Çok Bina ve Çevre Düzenleme Sektöründe Arttı Türkiye genelinde sigortalı ücretli istihdamı geçen yıla göre 630 bin (yüzde 5,3), bir önceki aya göre ise 57 bin (yüzde 0,5) artmıştır. Sektörler bazında bakıldığında geçen yıla göre en çok artış 148 bin ilave istihdam ile bina ve çevre düzenlenme faaliyetlerinde olmuştur. Bu sektörü, 108 bin artış ile perakende ticaret, 67 bin artış ile bina inşaatı ve 54 bin artış ile toptan ticaret sektörü takip etmiştir. Sigortalı ücretli istihdamının en fazla arttığı 10 sektörü inşaat, toptan ve perakende ticaret, turizm ve hizmetler sektörü oluştururken, imalat sanayiden sadece giyim eşyaları imalatı sektörü ilk 10 a girmiştir. Oransal artışta da geçen yıla göre en fazla artış yüzde 87,1 ile ev içi çalışanların faaliyetlerinde olmuştur. Tablo 1. Sigortalı Ücretli (4/a) Çalışan Sayısı En Fazla Artan 10 Sektör (Ocak; 2014-2013) Şekil 1. Sigortalı Ücretli (4/a) Çalışan Sayısı En Fazla Değişen 10 Sektör (Ocak; 2014-2013) Sektör Yıllık artış Aylık artış* Bina ve Çevre Düzenleme 147.796 68.540 Perakende Ticaret 107.601 49.421 Ev içi çalışanların faaliyetleri Kanalizasyon 54,6% 87,1% Bina İnşaatı 66.888 14.028 Toptan Ticaret 53.994 10.575 Yiyecek ve içecek Hizmeti Büro Yönetimi ve Desteği Giyim Eşyaları Motorlu Kara Taşıtlarının Toptan ve Perakende Ticareti ve Onarımı Bina Dışı Yapıların İnşaatı 46.531 7.187 42.386 9.448 28.975 4.868 21.906 3.918 15.842 3.508 Konaklama 15.793 1.980 Tüm Sektörler 629.843 56.691 Bina ve çevre düzenleme faaliyetleri Gayrimenkul faaliyetleri İstihdam faaliyetleri Madenciliği destekleyici hizmet Posta ve kurye faaliyetleri Diğer mesleki, bilim ve teknoloji Kütüphane, arşiv ve müzeler 49,4% 34,5% 32,0% 30,3% 29,3% 23,0% 22,7% Bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetleri 17,7% 0,0% 50,0% 100,0% www.tepav.org.tr 4
88 Sektörün 24 ünde Geçen Yıla Göre İstihdam Azaldı Geçen yıla göre sigortalı ücretli istihdamı 629 artmış görünse de 24 sektörde yaklaşık 179 bin istihdam azalışı olmuştur. Geçen yıla göre istihdam en çok diğer hizmet faaliyetlerinde (96 bin) azalmıştır. Bu sektörü, 14 bin istihdam azalışı ile özel inşaat faaliyetleri, 12 bin azalış ile taşımacılık ve insan sağlığı hizmetleri takip etmektedir. Geçen yıla göre istihdamın en çok azaldığı 10 sektörün 3 ünü imalat sanayi sektörleri oluşturmuştur. Geçen yıla göre oransal olarak istihdam en çok tütün ürünleri imalatı (yüzde 32,9) sektöründe azalmıştır. Tablo 2. Sigortalı Ücretli (4/a) Çalışan Sayısı En Fazla Azalan 10 Sektör (Ocak; 2014-2013) Şekil 2. Sigortalı Ücretli (4/a) Çalışan Sayısı En Fazla Değişen 10 Sektör (Ocak; 2014-2013) Sektör Yıllık artış Aylık artış* Diğer Hizmet Özel İnşaat Kara Taşımacılığı ve Boru Hattı Taşımacılığı İnsan Sağlığı Hizmetleri -96.361-39.841-14.234-6.048-12.503-31.223-12.304-1.331 Ana Metal Sanayi -10.716-6.212 Makine ve Ekipman Kurulumu ve Onarımı İdari Danışmanlık Kömür ve Linyit Çıkartılması Kimyasal Ürünlerin Kamu Yönetimi ve Savunma; Zorunlu Sosyal Güvenlik -8.020-1.295-5.722 738-2.538 2.704-2.105-956 -1.661-480 Tüm Sektörler 629.843 56.691-32,9% -30,9% -21,6% -20,3% -16,5% -12,7% -8,3% -7,7% -7,1% -6,5% Tütün ürünleri imalatı Diğer hizmet faaliyetleri Veterinerlik hizmetleri İyileştirme ve diğer atık yönetim hizmetleri Kamu yönetimi ve savunma;zorunlu sosyal güvenlik Balıkçılık ve su ürünlerü yetiştiriciliği Suyun toplanması arıtılması ve dağıtılması Kok kömürü ve petrol ürünleri imalatı Kumar ve müşterek bahis faaliyetleri Ana metal sanayi -40,0% -20,0% 0,0% www.tepav.org.tr 5
Her 100 Yeni İstihdamın 20 si İmalat Sanayide Gerçekleşti İmalat sanayi sektörlerinde istihdam geçen yıla göre 124 bin (yüzde 3,7), bir önceki aya göre ise 8 bin (yüzde 0,2) artmıştır. İmalat sanayideki artış oranı genel artış oranının altında kalmıştır. Son 1 yılda sağlanan her 100 yeni istihdamın 20 si imalat sanayi tarafından sağlanmıştır. İmalat sanayide geçen yıla göre istihdamı en çok artan sektörlerin başında 29 bin yeni istihdam ile giyim eşyaları imalatı gelmektedir. Bu sektörü, yaklaşık 15 bin imalat artışı ile motorlu taşıt imalatı ve mobilya imalatı takip etmiştir. 24 imalat sanayi sektöründen sadece 7 sinde geçen yıla göre istihdamda azalış olmuştur. İmalat sanayide geçen yıla göre oransal olarak ne fazla artış yüzde 15,7 ile diğer imalatlar sektöründe olmuştur. Tablo 3. İmalat Sanayide Sigortalı Ücretli (4/a) Çalışan Sayısı En Fazla Artan 10 Sektör (Ocak; 2014-2013) Şekil 3. İmalat Sanayide Sigortalı Ücretli (4/a) Çalışan Sayısı En Fazla Değişen 10 Sektör (Ocak; 2014-2013) Sektör Yıllık artış Aylık artış* Giyim Eşyaları Motorlu Kara Taşıtı ve Römork 28.975 4.868 14.560 833 Mobilya 14.526 200 Gıda Ürünleri Metalik Olmayan Ürünlerin Elektrikli Teçhizat Fabrikasyon Metal Ürünleri Makine ve Ekipman Kauçuk ve Plastik Ürünlerin 11.954 2.063 11.362 1.889 10.938 1.465 9.694-1.294 9.372 972 8.855-573 Diğer İmalatlar 6.638 1.736 Tüm İmalat Sanayi 124.387 7.828 Diğer imalatlar Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı Motorlu kara taşıtı ve römork imalatı Elektrikli teçhizat imalatı Eczacılık ve eczacılığa ilişkin malzeme imalatı Mobilya imalatı İçecek imalatı Ağaç, ağaç ürünleri ve mantar üretimi Deri ve ilgili ürünler imalatı Giyim eşyaları imalatı 8,1% 7,6% 6,4% 10,5% 10,1% 8,8% 12,8% 11,3% 10,7% 15,7% 0,0% 10,0% 20,0% www.tepav.org.tr 6
Antalya, İstihdam Artışında İzmir ve Ankara yı Geride Bıraktı Sigortalı ücretli istihdamı geçen yıla göre 81 ilin 70 inde artarken, 10 unda azalmıştır. Geçen yıla göre sigortalı ücretli istihdamı en fazla Ağrı da azalmıştır. En fazla artan iller ise İstanbul, Antalya, İzmir, Ankara, Kocaeli, Bursa ve Gaziantep olmuştur. Oransal olarak sigortalı ücretli istihdamı geçen yıla göre yüzde 11,6 artışla en fazla Hatay da artmıştır. Hatay ı, yüzde 11,1 artışla Yalova, yüzde 10,5 artışla Sakarya ve Antalya, yüzde 10,4 artışla Bingöl ve yüzde 10,1 artışla Bitlis takip etmektedir. Oransal olarak artışta ilk sıralarda yer alan iller arasında Sakarya, Antalya, Gaziantep ve Kayseri dikkat çekmektedir. Tablo 4. Sigortalı Ücretli (4/a) Çalışan Sayısı En Fazla Artan 15 İl (Ocak; 2014-2013) Şekil 4. Sigortalı Ücretli (4/a) Çalışan Sayısı En Fazla Değişen 15 İl (Ocak; 2014-2013) İller Yıllık artış Aylık artış* İstanbul 209.277 26.623 Antalya 41.848 5.353 İzmir 34.963 3.816 Ankara 32.385 8.692 Kocaeli 26.593 2.975 Bursa 25.090 2.027 Gaziantep 20.870 1.915 Konya 16.842 2.229 Adana 16.827 1.038 Hatay 15.035 2.455 Tekirdağ 14.938 1.686 Sakarya 14.487 1.492 Kayseri 13.201 1.389 Manisa 11.984 928 Aydın 9.327 1.136 Tüm İller 629.843 56.691 Hatay Yalova Sakarya Antalya Bingöl Bitlis Hakkari Burdur Kilis Gaziantep Kırklareli Aydın Uşak Artvin Kayseri 11,6% 11,1% 10,5% 10,5% 10,4% 10,1% 9,6% 9,5% 9,2% 8,9% 8,0% 7,8% 7,3% 7,2% 7,2% 0,0% 5,0% 10,0% 15,0% www.tepav.org.tr 7
Kadın İstihdamındaki Artış Genel Ortalamanın Üzerinde Gerçekleşti Sigortalı ücretli kadın istihdamı geçen yıla göre 205 bin (yüzde 6,9) artarken, bir önceki aya göre ise yaklaşık 24 bin (yüzde 0,7) artmıştır. Kadın istihdamındaki artış oranı, genel artış oranının üzerinde gerçekleşmiştir. Son 1 yılda sağlanan her 3 yeni istihdamın 1 ini kadınlar oluşturmuştur. Kadın istihdamında en fazla artış 52 bin yeni istihdam ile bina ve çevre düzenleme faaliyetlerinde olmuştur. Bu sektörü, perakende ticaret, yiyecek ve içecek hizmetleri, giyim eşyaları imalatı ve büro yönetimi izlemiştir. Oransal artışlara bakılınca ise ev içi çalışanların faaliyetlerinde geçen yıla göre yüzde 94 artış olduğu görülmüştür. Tablo 5. Sigortalı Ücretli (4/a) Kadın Çalışan Sayısı En Fazla Artan 10 Sektör (Ocak; 2014-2013) Şekil 5. Sigortalı Ücretli (4/a) Kadın Çalışan Sayısı En Fazla Değişen 10 Sektör (Ocak; 2014-2013) Bina ve Çevre Düzenleme Sektör Yıllık artış Aylık artış* 52.129 7.416 Perakende Ticaret 31.706 3.481 Yiyecek ve İçecek Hizmeti Giyim Eşyaları Büro Yönetimi ve Desteği 19.215 2.129 19.160 2.237 18.346 3.016 Toptan Ticaret 16.601 3.000 Eğitim 10.771 529 Ev İçi Çalışanların 8.936 1.153 Konaklama 7.745 1.036 Gıda Ürünleri 7.242 1.200 Tüm Sektörler (Kadın) 205.308 23.693 Ev içi çalışanların faaliyetleri Madenciliği destekleyici hizmet Bina ve çevre düzenleme faaliyetleri Ağaç, ağaç ürünleri ve mantar üretimi Posta ve kurye faaliyetleri Kanalizasyon Kütüphane, arşiv ve müzeler Gayrimenkul faaliyetleri Diğer mesleki, bilim ve teknoloji faaliyetleri Motorlu kara taşıtı ve römork imalatı 94,0% 71,4% 58,2% 46,5% 46,0% 45,4% 38,2% 30,5% 26,0% 18,0% 0,0% 50,0% 100,0% www.tepav.org.tr 8
Her 4 Kadından 1 i İmalat Sanayide İstihdam Edildi İmalat sanayide istihdam edilen sigortalı ücretli kadın sayısı geçen yıla göre 48 bin, bir önceki aya göre ise 1,4 bin artmıştır. Son 1 yılda istihdam edilen her 4 kadından 1 i imalat sanayide istihdam edilmiştir. Kadın istihdamının en fazla arttığı imalat sanayi sektörlerinin başında 19 bin istihdam artışı ile giyim eşyaları imalatı ve 7 bin istihdam artışı ile gıda ürünleri imalatı gelmektedir. Ağaç ürünleri sektöründeki kadın istihdamı ise geçen yıla göre yüzde 46,5 artmıştır. Tablo 6. İmalat Sanayide Sigortalı Ücretli (4/a) Kadın Çalışan Sayısı En Fazla Artan 10 Sektör (Ocak; 2014-2013) Şekil 6. İmalat Sanayide Sigortalı Ücretli (4/a) Kadın Çalışan Sayısı En Fazla Değişen 10 Sektör (Ocak; 2014-2013) Sektör Yıllık artış Aylık artış* Giyim Eşyaları Gıda Ürünleri Fabrikasyon Metal Ürünleri Elektrikli Teçhizat Kauçuk ve Plastik Ürünler Motorlu Kara Taşıtı ve Römork Ağaç, Ağaç Ürünleri ve Mantar Ürünleri 19.160 2.237 7.242 1.200 3.451-198 3.261 231 3.098-220 3.071 352 2.930-66 Mobilya 2.756 152 Ağaç, ağaç ürünleri ve mantar üretimi Motorlu kara taşıtı ve römork imalatı Mobilya imalatı Elektrikli teçhizat imalatı Diğer imalatlar Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı İçecek imalatı 18,0% 17,3% 15,9% 15,0% 14,7% 14,0% 46,5% Metalik Olmayan Ürünlerin 2.021 123 Eczacılık ve eczacılığa ilişkin malzeme imalatı 13,3% Diğer İmalatlar 1.626 378 İmalat Sanayi 48.196 1.396 (Kadın) Kauçuk ve plastik ürünler imalatı Metalik olmayan ürünler imalatı 10,0% 9,4% 0,0% 20,0% 40,0% 60,0% www.tepav.org.tr 9
Artvin, Kadın İstihdamını En Fazla Artıran İl Oldu Geçen yıla göre kadın istihdamını en fazla artıran illerin başında İstanbul (82 bin) gelmektedir. İstanbul u 13 bin artış ile İzmir, 12 bin artış ile Antalya takip etmektedir. Geçen yıla göre kadın istihdamı en fazla Denizli de azalmıştır. Oransal artışlarda ise geçen yıla göre kadın istihdamını yüzde 21,4 artıran Artvin ilk sırada gelmektedir. Artvin i yüzde 16,2 artış ile Bingöl, yüzde 15,9 artış ile Kırıkkale ve yüzde 15,7 artış ile Hatay takip etmektedir. Tablo 7. Sigortalı Ücretli (4/a) Kadın Çalışan Sayısı En Fazla Artan 15 İl (Ocak; 2014-2013) Şekil 7. Sigortalı Ücretli (4/a) Kadın Çalışan Sayısı En Fazla Değişen 15 İl (Ocak; 2014-2013) İller Yıllık artış Aylık artış* İstanbul 82.188 8.325 İzmir 13.296 1.133 Antalya 12.102 1.404 Bursa 9.209 509 Kocaeli 8.200 731 Adana 5.288 595 Tekirdağ 4.700 435 Gaziantep 4.619 658 Sakarya 4.145 299 Aydın 3.681 427 Hatay 3.613 629 Artvin Bingöl Kırıkkale Hatay Gaziantep Burdur Van Bilecik Iğdır Amasya Kahramanmaraş 21,4% 16,2% 15,9% 15,7% 14,4% 13,9% 13,5% 13,4% 13,4% 13,1% 13,1% Eskişehir 3.553 238 Samsun 3.547 346 Mersin 3.440 3.051 Kayseri 3.163 239 Tüm İller 205.308 23.693 Sakarya 12,8% Hakkari 12,6% Karabük 12,3% Antalya 11,7% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% www.tepav.org.tr 10
Kadın İstihdamı Yoğunluğunun En Düşük Olduğu İllerin Başında Şırnak Var Kadın istihdamının ilin toplam istihdamına oranına bakıldığında yüzde 33,2 ile ilk sırada Edirne yer alırken, yüzde 9,6 ile son sırada Şırnak yer almaktadır. İldeki kadın istihdam yoğunluğunun en fazla olduğu iller Edirne, Karaman, Denizli, Düzce, İstanbul, Ordu ve İzmir olarak sıralanmaktadır. İldeki kadın istihdam yoğunluğunun en az olduğu iller ise Şırnak, Siirt, Mardin, Urfa, Bitlis, Van ve Muş olarak sıralanmaktadır. Kadın istihdamının ildeki toplam istihdama oranının en düşük olduğu iller arasında Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi ndeki illerin ağırlığı dikkat çekmektedir. Şekil 8. Kadın İstihdam Oranının En Yüksek Olduğu 15 İl (Ocak; 2014-2013) Şekil 9. Kadın İstihdam Oranının En Düşük Olduğu 15 İl (Ocak; 2014-2013) Edirne 33,2% Konya 16,2% Karaman 30,9% Hakkari 16,1% Denizli 30,9% Diyarbakır 15,9% Düzce 30,1% Yozgat 15,7% İstanbul 30,1% Ordu 30,1% İzmir 30,1% Kırklareli 29,7% Tunceli 29,4% Tekirdağ 29,0% Bursa 28,5% Giresun 28,5% Sinop 28,0% Aydın 28,0% Bolu 27,6% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% Kahramanmaraş 14,8% Ağrı 14,6% Batman 14,4% Gaziantep 14,3% Muş 13,9% Van 13,2% Bitlis 12,6% Urfa 12,4% Mardin 11,1% Siirt 10,1% Şırnak 9,6% 0,0% 5,0% 10,0% 15,0% 20,0% www.tepav.org.tr 11
En Çok Kadın Esnaf Eskişehir de Faaliyet Gösteriyor İldeki kadın esnaf sayısının ildeki toplam esnaf sayısına oranına bakıldığında yüzde 26,8 ile ilk sırada Eskişehir yer almaktadır. Eskişehir i, İzmir, Yalova, Bilecik, Kocaeli ve Uşak takip etmektedir. Erkek esnaf sayısının oranının en yüksek olduğu il ise yüzde 94,8 ile Siirt tir. Siirt i, Şırnak, Bitlis, Van, Ağrı, Hakkari ve Muş izlemektedir. Kadın esnaf yoğunluğunun düşük olduğu illerin başında yine Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi ndeki iller gelmektedir. Şekil 10. Kadın Esnaf (4/b) Oranının En Yüksek Olduğu 15 İl (Ocak; 2014-2013) Şekil 11. Erkek Esnaf (4/b) Oranının En Yüksek Olduğu 15 İl (Ocak; 2014-2013) Eskişehir 26,8% Siirt 94,8% İzmir 26,3% Şırnak 93,9% Yalova 26,0% Bitlis 93,6% Bilecik 26,0% Van 93,4% Kocaeli 25,0% Ağrı 92,3% Uşak 25,0% Hakkari 92,1% Çanakkale 24,8% Muş 92,0% Karabük 24,5% Batman 91,7% Balıkesir 24,4% Bingöl 91,2% İstanbul 24,3% Urfa 91,1% Bursa 24,2% Ardahan 90,3% Tekirdağ 23,7% Diyarbakır 89,6% Kırklareli 23,4% Kilis 89,5% Ankara 23,2% Kars 88,8% Muğla 23,0% Bayburt 88,7% 20,0% 22,0% 24,0% 26,0% 28,0% 85,0% 90,0% 95,0% 100,0% www.tepav.org.tr 12
En Çok Kadın Çiftçi Rize de İldeki kadın çiftçi sayısının ildeki toplam çiftçi sayısına oranına bakıldığında yüzde 41,7 ile ilk sırada Rize yer almaktadır. Rize nin ardından Bartın, Zonguldak, Karabük ve Burdur gelmektedir. Kadın çiftçi yoğunluğunun en fazla olduğu iller arasında Karadeniz Bölgesi ndeki illerin ağırlıklı olduğu görülmektedir. Erkek çiftçi sayısının en yoğun olduğu illerin başında ise Siirt gelmektedir. Siirt i, Van, Ağrı, Diyarbakır, Erzurum, Kars, Muş, Bitlis, Bingöl ve Ardahan takip etmektedir. Kadın çiftçi sayısının en az olduğu illerde de Doğu ve Güneydoğu Bölgesi ndeki iller öne çıkmaktadır. Şekil 12. Kadın Çiftçi (4/b) Oranının En Yüksek Olduğu 15 İl (Ocak; 2014-2013) Şekil 13. Erkek Çiftçi (4/b) Oranının En Yüksek Olduğu 15 İl (Ocak; 2014-2013) Rize 41,7% Siirt 97,0% Bartın 33,3% Van 96,7% Zonguldak 31,6% Ağrı 96,5% Karabük 31,2% Diyarbakır 96,2% Burdur 30,6% Erzurum 95,8% Trabzon 28,3% Kars 95,6% Denizli 26,8% Muş 95,3% Uşak 26,5% Bitlis 95,2% Giresun 24,8% Bingöl 95,1% Yalova 24,0% Ardahan 95,0% Çanakkale 23,0% Şırnak 94,0% Bolu 21,6% Mardin 92,0% Kütahya 20,8% Tokat 91,9% Gümüşhane 20,6% Niğde 91,8% Amasya 19,2% Urfa 91,4% 0,0% 20,0% 40,0% 60,0% 90,0% 93,0% 96,0% 99,0% www.tepav.org.tr 13
İzmir deki Kamu Çalışanlarının Yüzde 41 i Kadın İldeki kadın kamu çalışanı sayısının ildeki toplam kamu çalışanı sayısına oranına bakıldığında yüzde 40,8 ile ilk sırada İzmir yer almaktadır. İzmir i, İstanbul, Antalya, Bursa, Denizli, Aydın ve Eskişehir izlemektedir. Kadın kamu çalışan sayısı genellikle büyükşehirlerde ve sosyo-ekonomik olarak gelişmiş şehirlerde daha fazladır. Erkek kamu çalışanı sayısının en yoğun olduğu il Hakkari dir. Hakkari yi, Şırnak, Siirt, Bingöl, Tunceli, Bayburt ve Bitlis takip etmektedir. Erkek kamu çalışanı sayısının en fazla olduğu illerde ile yine Doğu ve Güneydoğu daki iller öne çıkmaktadır. Şekil 14. Kadın Kamu Çalışanı (4/c) Oranının En Yüksek Olduğu 15 İl (Ocak; 2014-2013) Şekil 15. Erkek Kamu Çalışanı (4/c) Oranının En Yüksek Olduğu 15 İl (Ocak; 2014-2013) İzmir 40,8% Hakkari 87,3% İstanbul 39,7% Şırnak 83,4% Antalya 39,1% Siirt 80,9% Bursa 38,5% Bingöl 80,3% Denizli 38,3% Tunceli 79,2% Aydın 38,0% Bayburt 79,2% Eskişehir 37,8% Bitlis 78,4% Adana 36,7% Batman 76,4% Mersin 36,0% Gümüşhane 76,1% Kocaeli 35,9% Muş 76,0% Ankara 35,9% Erzincan 75,9% Muğla 35,7% Çankırı 75,8% Samsun 35,6% Mardin 75,7% Manisa 35,5% Van 75,1% Düzce 35,5% Ağrı 74,9% 32,0% 34,0% 36,0% 38,0% 40,0% 42,0% 70,0% 75,0% 80,0% 85,0% 90,0% www.tepav.org.tr 14
En Çok İşyeri Hizmet Sektörlerinde Açılıyor Geçen yıla göre Türkiye genelinde faaliyet gösteren işyeri sayısı 72 bin (yüzde 4,7), bir önceki aya göre ise 6 bin (yüzde 0,4) artmıştır. Geçen yıla göre işyeri sayısı en çok perakende ticaret (21 bin) sektöründe artmıştır. Perakende ticareti, ev içi çalışanların faaliyetleri (10 bin), bina ve çevre düzenleme faaliyetleri (8 bin), toptan ticaret (7 bin) ve yiyecek ve içecek hizmeti faaliyetleri (7 bin) takip etmiştir. Geçen yıla göre en çok işyeri açılan sektörlerin tamamını hizmet sektörünün alt sektörleri oluşturmuştur. Oransal olarak artışa bakıldığında, ev içi çalışanların faaliyetlerinde işyeri sayısı geçen yıla göre yüzde 93,5 artmıştır. Tablo 8. İşyeri Sayısı (4/a) En Fazla Artan 10 Sektör (Ocak; 2014-2013) Şekil 16. İşyeri Sayısı (4/a) En Fazla Değişen 10 Sektör (Ocak; 2014-2013) Sektör Yıllık artış Aylık artış* Perakende Ticaret 20.670 7.809 Ev içi çalışanların faaliyetleri 93,5% Ev İçi Çalışanların Bina ve Çevre Düzenleme 9.550 844 8.093 1.614 Toptan Ticaret 7.299 1.092 Yiyecek ve İçecek Hizmeti Büro Yönetimi, Büro Desteği Motorlu Kara Taşıtlarının Toptan ve Perakende Ticareti ve Onarımı Gayrimenkul 6.907 953 5.368 247 3.922 427 1.973 199 Eğitim 1.625 89 Hukuki ve Muhasebe 1.451-515 Tüm Sektörler 72.006 6.016 İstihdam faaliyetleri Gayrimenkul faaliyetleri Posta ve kurye faaliyetleri Kanalizasyon Kütüphane, arşiv ve müzeler Bina ve çevre düzenleme faaliyetleri Bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetleri Diğer mesleki, bilim ve teknoloji faaliyetleri Hanehalkları tarafından kendi 22,2% 21,1% 19,8% 19,0% 18,3% 16,6% 16,4% 15,0% 38,5% 0,0% 40,0% 80,0% 120,0% www.tepav.org.tr 15
İşyeri Sayısı En Hızlı Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi nde Artıyor İller bazında işyeri sayısına bakıldığında geçen yıla göre işyeri sayısı en fazla İstanbul da (20 bin) artmıştır. İstanbul u, 6 bin artışla Ankara, 4 bin artışla Antalya ve İzmir, 3 bin artışla Bursa ve Gaziantep takip etmektedir. Geçen yıla göre işyeri sayısı azalan hiç il olmamıştır, 81 ilin tamamında işyeri sayısı artmıştır. Oransal artışlar incelendiğinde, ilk sırada Kilis yer almaktadır. Kilis te işyeri sayısı geçen yıla göre yüzde 17,7 artmıştır. Kilis i, yüzde 14,9 ile Mardin, yüzde 14,5 ile Urfa ve yüzde 14,2 ile Şırnak izlemektedir. İşyeri sayısı oransal olarak en çok artan illerin büyük çoğunluğu Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi nde yer almaktadır. Tablo 9. İşyeri Sayısı (4/a) En Fazla Artan 15 İl (Ocak; 2014-2013) Şekil 17. İşyeri Sayısı (4/a) En Fazla Değişen 15 İl (Ocak; 2014-2013) İller Yıllık artış Aylık artış* İstanbul 20.265 1.968 Ankara 5.706 370 Antalya 4.035 355 İzmir 3.572 364 Bursa 3.022 281 Gaziantep 2.515 210 Kayseri 1.784 155 Konya 1.622 121 Kocaeli 1.584 139 Adana 1.420 108 Mersin 1.333 162 Urfa 1.308 143 Hatay 1.294 188 Kahramanmaraş 1.279 115 Tekirdağ 1.223 114 Kilis Mardin Urfa Şırnak Muş Kahramanmaraş Iğdır Tunceli Van Siirt Gaziantep Bingöl Adıyaman Diyarbakır Bartın 17,7% 14,9% 14,5% 14,2% 12,3% 11,4% 11,0% 10,5% 10,4% 9,6% 9,1% 9,1% 8,5% 7,8% 7,7% Tüm İller 72.006 6.016 0,0% 5,0% 10,0% 15,0% 20,0% www.tepav.org.tr 16
Esnaf Sayısının En Fazla Azaldığı İller: İstanbul, Ankara, İzmir Türkiye genelinde esnaf sayısı geçen yıla göre 64 bin (yüzde 3,4) azalırken, bir önceki aya göre yaklaşık 2 bin (yüzde 0,1) artmıştır. 81 ilin 48 inde geçen yıla göre esnaf sayısı azalmıştır. Geçen yıla göre esnaf sayısı en fazla İstanbul, Ankara ve İzmir de azalmıştır. Esnaf sayısının en fazla arttığı illerin başında ise Samsun, Urfa, Sakarya, Sinop, Osmaniye ve Uşak gelmektedir. Oransal artışlara bakıldığında ise Sinop ta esnaf sayısının geçen yıla göre yüzde 14 arttığı görülmektedir. Oransal azalışta ise ilk sırada yüzde 11,9 azalış ile Giresun gelmektedir. Tablo 10. Esnaf Sayısı (4/b) En Fazla Değişen 15 İl (Ocak; 2014-2013) Şekil 18. Esnaf Sayısı (4/b) En Fazla Değişen 15 İl (Ocak; 2014-2013) İller Yıllık artış Aylık artış* İstanbul -30,660-4.855 Ankara -7.477-1.305 İzmir -6.579-1.819 Mersin -3.894-469 Bursa -3.022-653 Hatay -2.867-1.686 Kayseri -1.568-285 Aydın -1.465-310 Eskişehir -1.371-155 Antalya -1.333-702 Denizli -1.297-319 Adana -1.247-281 Kocaeli -1.123 437 Giresun -1.072-575 Çanakkale -1.013-109 -11,9% -9,1% -9,0% -9,0% -8,6% -7,7% -7,1% -7,0% -6,5% -6,5% -6,4% -6,4% -6,2% -6,0% -5,8% Giresun Diyarbakır Mersin Şırnak Eskişehir Hatay Amasya Artvin İstanbul Kars Erzurum Ağrı Çanakkale Ankara Isparta Tüm İller -64.417 1.867-15,0% -10,0% -5,0% 0,0% www.tepav.org.tr 17
Çiftçi Sayısı En Fazla Samsun, Konya ve Antalya da Azaldı Çiftçi sayısı Türkiye genelinde geçen yıla göre 142 bin (yüzde 13,5), bir önceki aya göre 20 bin (yüzde 2,2) azalmıştır. Önceki aylarda da olduğu gibi çiftçi sayısı geçen yıla göre 81 ilin tamamında düşmüştür. Geçen yıla göre çiftçi sayısı en fazla Samsun (7 bin), Konya (7 bin), Antalya (6 bin), Balıkesir (6 bin), Manisa (6 bin) ve Bursa da (6 bin) azalmıştır. Geçen yıla göre oransal azalışa bakıldığında ise Sinop un ilk sırada yer aldığı görülmektedir. Sinop ta çiftçi sayısı geçen yıla göre yüzde 33,1, Bitlis te yüzde 26,4, Samsun da ve Bursa da yüzde 20,3 ve Ağrı da yüzde 20,2 azalmıştır. Tablo 11. Çiftçi Sayısı (4/b) En Fazla Değişen 15 İl (Ocak; 2014-2013) Şekil 19. Çiftçi Sayısı (4/b) En Fazla Değişen 15 İl (Ocak; 2014-2013) İller Yıllık azalış Aylık azalış* Samsun -7.226-972 Konya -6.997-1.013 Antalya -6.241-1.931 Balıkesir -5.932-1.914 Manisa -5.678-839 Bursa -5.600-2.445 Hatay -4.094-316 Mersin -3.912-344 Aydın -3.213-631 Sivas -3.171-1.356 Ordu -3.145-401 Urfa -3.084-262 Denizli -2.996-300 Ankara -2.963-1.108 İzmir -2.885-372 Tüm İller -142.138-20.368-33,1% -26,4% -20,3% -20,3% -20,2% -19,7% -19,5% -18,7% -18,7% -17,8% -17,7% -17,7% -17,4% -17,3% -17,1% -40,0% -30,0% -20,0% -10,0% 0,0% Sinop Bitlis Samsun Bursa Ağrı Bilecik Kastomonu Erzincan Zonguldak Sivas Edirne Çankırı Çorum Düzce Balıkesir www.tepav.org.tr 18
Geçen Yıla Göre Kamu Çalışanı Sayısı 171 Bin Arttı Kamu çalışanı sayı geçen yıla göre 171 bin (yüzde 6,4), bir önceki aya göre 18 bin (yüzde 0,6) artmıştır. Geçen yıla göre 81 ilin tamamında kamu çalışanı sayısı yükselmiştir. Kamu çalışanı sayısı en fazla İstanbul da (25 bin) artmıştır. İstanbul u İzmir (9 bin), Ankara (6 bin), Adana (6 bin), Bursa (6 bin) ve Antalya (6 bin) izlemiştir. Oransal artışlar incelediğinde en fazla artışın yüzde 19,8 Bolu da olduğu görülmektedir. Bolu yu yüzde 19,1 ile Hakkari, yüzde 17,5 Bingöl ve yüzde 13,5 ile Van takip etmektedir. Tablo 12. Kamu Çalışanı (4/c) Sayısı En Fazla Artan 15 İl (Ocak; 2014-2013) Şekil 20. Kamu Çalışanı (4/c) Sayısı En Fazla Değişen 15 İl (Ocak; 2014-2013) İller Yıllık artış Aylık artış* İstanbul 24.675 1.988 İzmir 9.198 739 Ankara 6.171 446 Adana 5.845 331 Bursa 5.747 459 Antalya 4.980 225 Konya 4.337 329 Kayseri 4.211 282 Van 4.176 567 Gaziantep 4.101 622 Mersin 3.800 272 Kocaeli 3.715 309 Diyarbakır 3.680 359 Hatay 3.549 376 Urfa 3.245 532 Bolu Hakkari Bingöl Van Şırnak Bilecik Tekirdağ Karabük Iğdır Osmaniye Kayseri Gaziantep Adana Kilis 19,8% 19,1% 17,5% 13,5% 12,7% 12,4% 11,1% 10,7% 10,7% 10,3% 9,8% 9,6% 9,2% 8,8% Tüm İller 170.889 17.577 Tunceli 8,8% 0,0% 5,0% 10,0% 15,0% 20,0% 25,0% www.tepav.org.tr 19
İşsizlik Ödeneğine Başvuru Bir önceki aya ve Geçen Yıla Göre Arttı İşsizlik ödeneğine başvuru yapanların sayısı geçen yıla göre yaklaşık 4 bin (yüzde 4,2), bir önceki aya göre 13 bin (yüzde 18) artmıştır. İşsizlik ödeneğine başvuru en çok İstanbul, Kahramanmaraş, Adana ve İzmir de yükselmiştir. İşsizlik ödeneği alanların sayısı ise geçen yıla göre 180 (yüzde 0,4), bir önceki aya göre 9 bin (yüzde 27) artmıştır. İşsizlik ödeneği alanların sayısı da en fazla İstanbul, İzmir, Eskişehir, Adana ve Gaziantep te yükselmiştir. Tablo 13. İşsizliği Ödeneğine Başvuru Sayısı En Fazla Artan 15 İl (Ocak; 2014-2013) Tablo 14. İşsizliği Ödeneği Alan Sayısı En Fazla Artan 15 İl (Ocak; 2014-2013) İller Yıllık artış Aylık artış İller Yıllık artış Aylık artış İstanbul 2.915 3.715 İstanbul 1.284 2.845 Kahramanmaraş 640 607 İzmir 201 817 Adana 570 449 Eskişehir 185 152 İzmir 498 1.185 Adana 182 201 Balıkesir 299 641 Gaziantep 161 77 Siirt 273 305 Denizli 153 125 Denizli 264 380 Manisa 142 127 Sakarya 258 235 Kahramanmaraş 125 251 Eskişehir 239 215 Sakarya 106 159 Gaziantep 220 177 Bingöl 74 110 Erzurum 202-184 Balıkesir 70 348 Mersin 194 385 Ankara 63 743 Manisa 155 108 Bolu 52 64 Aydın 144 460 Çanakkale 51 19 Çanakkale 98 45 Siirt 45 33 Tüm İller 3.512 13.322 Tüm İller 180 8.904 www.tepav.org.tr 20