T. C. İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ YAZ STAJI KILAVUZU MALATYA

T. C. İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ YAZ STAJI KILAVUZU MALATYA 2009

İÇİNDEKİLER... i 1. MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ STAJ YÖNERGESİ... 1 2. GİRİŞ 6 3. MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ YAZ STAJI İLKELERİ.. 7 3.1. Maden Mühendisliği Bölümü Yaz Stajı İzlencesi.. 8 3.1.1. Kapalı (Yeraltı) Maden İşletmesi (Ek-1). 9 3.1.2. Açık Maden İşletmesi (Ek-2)... 10 3.1.3. Cevher Zenginleştirme Tesisi (Ek-3).. 11 3.1.4. Sanayi (Fabrika vb.) Tesisleri (Ek-4).. 12 4. YAZ STAJI RAPORU YAZIM KURALLARI. 13 4.1. Staj Raporu Formatı 13 4.2. Genel Kurallar ve Yazım Biçimi 16 4.2.1. Yazı dili ve anlatım. 16 4.2.2. Kağıt özelliği 16 4.2.3. Yazı özelliği. 16 4.2.4. Satır aralıkları.. 16 4.2.5. Kenar boşlukları ve sayfa düzeni..... 17 4.2.6. Sayfa numaraları.. 17 4.2.7. Bölüm düzeni ve başlıklar... 17 4.2.8. Şekiller ve çizelgeler... 17 4.2.9. Sayıların yazılışı.. 19 4.2.10. Kaynak gösterme 19 4.2.11. Kaynaklar dizini oluşturma 20 i

İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ STAJ YÖNERGESİ AMAÇ Madde 1- Bu Yönergenin amacı; İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi öğrencilerinin staja başlama şartları ve esaslarını belirlemek, staj sırasında uyacakları kurallar ile işyerlerinden beklenen hizmetleri tanımlamaktır. KAPSAM Madde 2- Bu Yönerge, İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi öğrencilerinin yurtiçi ve yurtdışındaki işyerlerinde yapacakları stajlarla ilgili faaliyetleri ve yapılan stajların değerlendirilmesi ile ilgili usul ve esasları kapsar. DAYANAK Madde 3- Bu Yönerge, İnönü Üniversitesi Önlisans ve Lisans Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği nin 22. ve 23. maddelerine göre hazırlanmıştır. TANIMLAR Madde 4 Bu Yönergede geçen; a) Fakülte: İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi ni, b) Fakülte Kurulu: Mühendislik Fakültesi Fakülte Kurulu nu, c) Fakülte Yönetim Kurulu: Mühendislik Fakültesi Fakülte Yönetim Kurulu nu, d) Bölüm: Mühendislik Fakültesi Bölümlerini, e) Bölüm Kurulu : Mühendislik Fakültesi Bölümlerinin Bölüm Kurullarını, f) Fakülte Staj Komisyonu: Mühendislik Fakültesi Fakülte Staj Komisyonunu, g) Bölüm Staj Komisyonu: Her bir bölümün kendi Staj Komisyonunu, ifade eder. STAJ KOMİSYONLARI Madde 5- Fakültenin her bir bölümünde, bölüm başkanının önerisi ve Bölüm Kurulu nun onayı ile, bölüm başkanı veya yardımcısının başkanlığında üç öğretim üyesi/elemanından oluşan Bölüm Staj Komisyonu oluşturulur. Staj öncesi ve staj sonrası uygulamalarla ilgili işlemler kural olarak Bölüm Staj Komisyonunca hazırlanır ve takip edilir. Bölümlerin staj uygulamalarında paralellik ve koordinasyon sağlanması açısından, ayrıca Fakülte Staj Komisyonu oluşturulur. Bu komisyon, Dekan tarafından görevlendirilecek bir Dekan yardımcısının başkanlığında; bölümlerin staj komisyonlarını temsil eden birer öğretim elemanından oluşur. Fakülte Staj Komisyonu, gerekli gördüğü durumlarda çalışma komisyonları oluşturabilir, toplantılar yaparak değerlendirmelerini Dekanlık Makamı na sunar. STAJ KOMİSYONLARININ GÖREVLERİ Madde 6- Fakülte Staj Komisyonunun görevleri: a) Staj çalışmalarının yürütülmesi ve değerlendirilmesine ilişkin genel esas ve ilkeleri düzenlemek, b) Fakültenin bütün öğrencilerinin bu Yönerge hükümleri doğrultusunda staj yapmalarını sağlamak amacıyla bölüm staj komisyonları arasında koordinasyon sağlamak, c) Stajda kullanılacak basılı evrakın (staj defteri, staj sicil formu, vb.) zamanında düzenlenip, basılıp hazır hale gelmesini sağlamak, d) Öğrencilere staj yeri temini hususunda ilgili birimlerle işbirliği yapmak. 1

Madde 7-Bölüm Staj Komisyonunun görevleri: a) Bölüm staj türü ve ilkelerini ve her bir stajın kapsamını, staj raporu yazım esaslarını ve staj değerlendirme usullerini hazırlayarak Bölüm Kurulunun onayına sunmak, b) Staj yapmak üzere başvurmuş öğrencinin durumunu, bölüm staj ilkeleri açısından değerlendirerek staj yapma hakkının olup olmadığını karara bağlamak, c) Resmi kurumlardan bölüme gelmiş staj yerlerinin belirli ilkeleri (başarı durumları, mezuniyet durumları gibi) esas alarak öğrencilere dağılımını yapmak, d) Staj yapma hakkı olan öğrencilerden staj yerini kendi bulanların önerdikleri iş yerinin, staj için uygun olup olmadığını karara bağlamak, e) Staj yeri kabul edilen öğrenciler için Staj Defteri ve iki adet Staj Sicil Formu nun doldurup fotoğraflar yapıştırıldıktan sonra onay için Dekanlık Makamı na gönderilmesini sağlamak, e) Staj yapması kabul edilen öğrencilerin STAJ DOSYALARININ hazırlanmasını sağlamak, f) Stajını tamamlamış öğrencilerin stajlarının bölümce değerlendirilip başarı durumlarını karara bağlamak ve sonuçların Dekanlık Makamı na sunulması için Bölüm Başkanlığına teslim etmek. STAJ SÜRELERİ VE İLKELERİ Madde 8- Mühendislik Fakültesi öğrencileri, öğrenimleri sırasında kazandıkları teorik, pratik bilgi ve becerilerini pekiştirmek ve mesleki görgülerini artırmak amacıyla toplam 30 iş gününden az olmamak kaydıyla, endüstri/işletme stajı da yapmak zorundadırlar. Staj türleri, stajsüreleri, staj ilkeleri ve staj ile ilgili diğer uygulamalar ilgili Bölüm Kurul Kararı ile belirlenir. Bölümlerin Staj İlkeleri, aşağıda tanımlanmış Mühendislik Fakültesi Staj İlkeleri ne uymak zorundadır. Mühendislik Fakültesi Staj İlkeleri a) Mühendislik Fakültesi öğrencileri, mühendislik derecesine hak kazanabilmek için gerekli ders ve laboratuar çalışmalarını tamamlamalarının yanında, ilgili bölümün staj ilkelerine uygun bir staj da yapmak zorundadırlar. Stajların yaz tatilinde yapılması esastır. Ancak gereklidurumlarda Bölümün uygun görmesi halinde diğer zamanlarda da staj yapılabilir. b) Bir kurumda staj yapılabilmesi için, o bölümle ilgili olarak bir ya da daha fazla mühendisin o kurumda çalışıyor olması gereklidir. Öğrencilerin yapacakları stajın süresi, staj sayısı ve türleri, staj için gerekli ön koşullar, staj yapılacak iş yerinin özellikleri ve hangi konuları kapsayacağı, bölümlerin staj ilkelerinde belirtilmiştir. c) Öğrenci staja başladığı gün, iki nüsha halinde hazırlanmış ve Dekan Yardımcısı tarafından onaylanmış olan Staj Sicil Formu zarfını, staj yaptığı işletmenin staj sorumlusuna teslim etmek zorundadır. Staj sonunda, staj başarı belgelerinden biri sorumlu mühendis onayı da olmak kaydıyla, işyeri tarafından öğrencinin kayıtlı bulunduğu bölüm başkanlığına taahhütlü olarak gönderilir, diğer belge işyerince saklanır. Staj başarı belgesinin İşyerinden Bölüm Başkanlığına ulaşmasını sağlamak öğrencinin sorumluluğundadır. d) Öğrenci; Staj Defterine, staj süresince çalıştığı birimlerle ilgili konuları, incelemeleri, pratik çalışmaları özet halinde yazar ve birim yetkilisine onaylatır. Onaylanmamış staj defter geçersizdir ve bir stajın değerlendirmeye alınabilmesi için Staj Defterinin kurum yetkililerince onaylanmış olması zorunludur. e) Staj defteri Staj Raporu yerine geçmez. Stajını tamamlamış öğrenci staj defterinden ayrıca detaylı bir Staj Raporu hazırlayıp süresi içerisinde bölüme teslim etmek zorundadır. Staj Raporu Yazım İlkeleri, raporların teslim süreleri ve değerlendirilmeleri, bölümlerin kendi staj ilkelerine göre yapılır. 2

f) Staj kredisiz olup, stajlarını tamamlayan öğrencilerin staj notu öğrenci kütüklerine Yaz Stajı olarak işlenir. Stajı başarılı bulunan öğrencilerin listesi Rektörlük Makamı na iletilmek üzere en geç stajın yapıldığı dönemi takip eden yarıyıl sonuna (derslerin sona ermesi) kadar Dekanlık Makamı na bildirilir. g) Yaz stajının yurtiçi kurumlarda yapılması tercih edilir. Ancak bölüm staj ilkelerine uygun olmak kaydıyla yurtdışı işletme/kurumlarda da staj yapılabilir. h) Her öğrenci, Fakülte Staj İlkeleri ne uymanın yanında, Bölüm Staj İlkeleri ne de uymak zorundadır. STAJLA İLGİLİ DÜZENLEMELER Madde 9- Öğrencilerin, bölümler tarafından sağlanan staj işyerlerinin yanı sıra kendi olanaklarıyla buldukları işyerlerinde de staj yapmaları mümkündür. Ancak bu iş yerlerinin Bölüm Staj Komisyonunca uygun bulunması gerekir. Milli Eğitim Bakanlığı veya diğer bakanlıklardan sağlanmış staj kontenjanları Bölüm Staj Komisyonlarınca öğrencilere dağıtılır. Kendi olanaklarıyla staj yeri bulan öğrenciler, staj yapacakları yerden alacakları kabul belgesi ve bir dilekçe ile Bölüm Başkanlığına başvururlar. Öğrencinin başvurusu Bölüm Staj Komisyonunca incelenir ve uygun görüldüğü takdirde, bu yerde staj yapması mümkün olur. Staj sayısı 1 (bir)den fazla olan bölümlerde, stajlardan bir kısmı bölümün atölye veya laboratuarında yapılabilir. Madde 10- Bölüm tarafından staj yeri belirlenen öğrenci, zorunlu ve kabul edilebilir bir mazereti olmadıkça kendisine sağlanan staj yerine giderek stajını yapmakla yükümlüdür. Staj yerine gitmeyen öğrenciye ertesi yıllarda staj yeri sağlanıp sağlanmayacağı staj komisyonunun yetkisindedir. Madde 11- Staj süresi içerisinde hastalık, yakının kaybedilmesi vb. durumlarda işyerinin onayı ile staja bir süre ara verilmesinden kaynaklanan eksik günler staj bitiş tarihini takip eden günlerde ve aynı staj dönemi içerisinde tamamlanmak zorundadır. Aksi takdirde staj, sonraki yarıyıllarda tekrarlanmak zorundadır. Madde 12- Stajlarının herhangi birini yurtdışında yapmak isteyen öğrenciler, Üniversite IAESTE (International Association for the Exchange of Students for Technical Experience) temsilcisince açıklanan prosedüre göre hareket eder. Öğrencinin stajının kabulü, staj dosyası ve öğrencinin yabancı ülkeden getireceği staj belgesi veya IAESTE teşkilatınca Fakülteye gönderilecek sicil raporunun incelenmesi Bölüm Staj Komisyonunca yapılır. Madde 13- Dış ülkelerde yapılacak stajlar, uluslararası anlaşmalarda yer alan IAESTE yönetmelikleri ve prensipleri ile Fakülte Yönetim Kurulunun kararları çerçevesinde uygulanır. Madde 14- Yabancı uyruklu öğrenciler stajlardan sadece birini kendi ülkelerinde yapabilirler STAJ PROGRAMI VE UYGULANMASI Madde 15- Stajların yapılma şartları ve staj süreleri, ilgili bölüm kurullarınca karara bağlanır ve Bölüm Staj Komisyonu tarafından uygulanır. Madde 16- Staj yapacak öğrenciler, Bahar Yarıyılı ders kayıtları sırasında belirlenen süreler içerisinde bölümlerine yazılı olarak başvururlar. Öğrencilerin bu talepleri Bölüm Staj Komisyonunca incelenir. Staj yapması uygun görülen öğrenciler için Staj Defteri ve Staj Sicil Formu (iki adet) hazırlanarak öğrencilerin isim listesi ile birlikte, zorunlu haller dışında Bahar yarıyılı sonuna (derslerin sona ermesi) kadar Dekanlığa iletilir. Staj evrakı Dekanlıkta onaylandıktan sonra bölüme geri gönderilir. Bölüm Staj Komisyonunca Öğrenciye bir staj dosyası hazırlanır ve Öğrenci staj dosyasını bölümden imza karşılığı teslim alır. Bir öğrencinin Staj Dosyasında: a) Öğrencinin fotoğrafını da içeren Dekanlıkça Onaylanmış bir adet Staj Defteri, b) Öğrencinin fotoğrafını da içeren Staj Sicil Formu (iki adet), 3

c) Bölüm staj ilkeleri, Staj Raporu Yazım Kılavuzu gibi bölümün gerekli gördüğü diğer dokümanlar bulunur. Madde 17- Sekizinci yarıyılı bitirdiği halde stajdan başarısız olmuş veya eksik stajı olan öğrenciler, diğer derslere devam zorunlulukları da göz önüne alınarak, Bölüm Staj Komisyonunun onayının da alınmasıyla 9. ve daha üst yarıyıllarda da staj yapabilirler. Madde 18- Daha önce herhangi bir öğretim kurumunda öğrenim görürken öğrencilerin başarmış oldukları staj/stajlar nedeniyle bölümdeki staj/stajlardan muaf olma yolundaki başvurular, Bölüm Staj Komisyonunca değerlendirilir. Bölüm Staj Komisyonu ve Bölüm Başkanlığının uygun görmesi halinde, staj muafiyeti Fakülte Yönetim Kurulunda görüşülerek karara bağlanır. Madde 19- Staj yapacak öğrencilere verilecek olan staj dosyasının (staj defteri, staj sicil formu, v.b.) içeriği ve formatı Fakülte Staj Komisyonunun önerisi üzerine Fakülte Yönetim Kurulunca belirlenir. Staj Defteri ve Staj Sicil Formu basımı Dekanlık tarafından yapılır. Staj yapacak öğrenciler, hazırlanmış ve onaylanmış staj evrakını Bölüm Başkanlığından teslim alırlar. Madde 20- Stajlar ile ilgili detaylar (staj türleri ve süreleri, staj konuları ve bunların haftalara göre dağılımı, stajda uyulacak kurallar vb), Bölüm Staj Komisyonu tarafından stajdan once öğrencilere duyurulur. Madde 21- Bölüm öğrencileri, bölümlerince uygun görülen programlara göre stajlarını yaparlar. Ancak, stajlarını yaptıkları kurumlar, staj çerçevesi içerisinde kalmak şartı ile staj programlarında, işletmenin özelliklerini dikkate alarak öğrenciler için yararlı olacak değişiklikler yapabilirler. Öğrenciler, staj kapsamını daraltmamak kaydıyla bu programlara uymakla yükümlüdürler. Madde 22- Staj yerleri bölüm tarafından belirlenen öğrencilerin staj yapacakları kurumlar, bir liste ile öğrencilere ilan edilir. Staj yapacak öğrencilerin ve ilgili kurumların adreslerinin bir listesi ayrıca Dekanlık makamına da gönderilir. Madde 23- Öğrenci, staj yaptığı kurumun, iş içinde ve dışında uyguladığı disiplin ve emniyet kurallarına uymakla yükümlüdür. Öğrencinin işyerinde çalışma düzenini veya kurallarını bozması, veya işyerine maddi/manevi zarar vermesi halinde, işyerinin isteği ile staj sonlandırılarak geçersiz sayılır. Disipline aykırı hareketlerinden dolayı, kurum tarafından stajlarına son verilen veya stajlarını tamamlamış olmalarına karşın işyerinden Yetersiz/Başarısız sicil alan öğrencilerin stajları geçersiz sayılır. Ayrıca, stajın öğrenimin bir parçası olması nedeniyle, disipline aykırı hareketlerinden dolayı stajına son verilmiş öğrenci hakkında disiplin soruşturması açılması talebiyle Dekanlık Makamına yazılır. Madde 24- Öğrenci staj defterine, staj programına uygun olarak staj süresince yaptığı gözlemleri, incelemeleri, pratik çalışmalarla ilgili öğrendiklerini aktarır. Staj bitiminde staj evrakları, staj yapılan kurumun yetkililerince incelenip onaylanır. Detaylı Staj Raporlarının kurumca onaylanması zorunlu değildir. Madde 25- Staj bitiminde ilgili kurum, öğrenci staj fişlerini doldurup birini gizli olmak kaydıyla kapalı zarf içerisinde ve ağzı mühürlü olarak Bölüm başkanlığı na gönderir. Diğeri kurumca saklanır. Madde 26- Öğrenci, kurallara uygun olarak doldurduğu ve staj yaptığı kurum yetkililerine imzalatıp onaylattığı staj defterini, ve ayrıca hazırlamış olduğu Staj Raporunu stajın bitmesinden itibaren 2 ay içinde ilgili bölümlerinin sekreterliğine teslim etmek zorundadır. Madde 27- Öğrencinin staj durumu ile ilgili belgeler (Staj Sicil Fişi, Staj Sözlüsü değerlendirme tutanakları vb.) öğrencinin bölümdeki dosyasında, Staj Defteri ve detaylı Staj Raporları Bölüm arşivinde saklanır. STAJDA BAŞARI VE BAŞARISIZLIK Madde 28- Bölüm Staj Komisyonu, yapılan stajın türü ve konularına uygun olarak defterleri ve raporlarını sınıflandırır ve ilgili bölüm öğretim üye/elemanlarına dağıtarak 4

defterlerin incelenmesini ve stajın değerlendirilmesini sağlar. İlgili öğretim elemanı öğrenciyi Staj-Sözlü Sınavına alarak stajda yapmış olduğu çalışmalar hakkında bilgisini sorgular. Stajın Başarılı veya Başarısız olarak değerlendirilmesi, incelemeyi yapan öğretim elemanının sorumluluğundadır. Ancak gerekli gördüğü durumlarda staj komisyonundan görüş isteyebilir. Madde 29- Bölüm Staj Komisyonu tarafından stajları geçersiz sayılan veya başarısız bulunan öğrenci stajını tekrarlamak zorundadır. Staj sayısı 1 (bir) den fazla olan bölümlerde, ara stajların başarı durumları bölüm kayıtlarında tutulur. Öğrencinin staj başarı durumu, bütün stajlar tamamlandıktan sonra Dekanlık Makamı na gönderilir. Madde 30- Öğrenciler, Bölüm Staj Komisyonu kararlarına, Bölüm Başkanlığı nezdinde itiraz edilebilir. Bölüm Başkanı staj süresince şahsen ziyaret veya diğer iletişim olanakları ile staj yapan öğrencilerin çalışma ve staja devam durumunu denetleyebilir. Gerekli hallerde bölüm kurulunun da onayı ile stajı sonlandırmak veya iptal etmek mümkündür. Bölüm Kurulu Kararına Dekanlık nezdinde itiraz edilebilir. Bu Yönergenin 23. maddesinde belirtilen gerekçelerden dolayı stajın geçersiz sayılması kararına ise itiraz edilemez. Madde 31- Bu Yönergede yer almayan hususlarda, staj komisyonunun önerisi ile Fakülte Yönetim Kurulunca alınan kararlar uygulanır. YÜRÜRLÜKTEN KALDIRMA Madde 32- İnönü Üniversitesi Senatosu nun 23.07.2008 tarih ve 2008/10-2 sayılı kararı ile kabul edilmiş olan Mühendislik Fakültesi Bölümlerinin Zorunlu Yaz Stajı İlkeleri yürürlüktenkaldırılmıştır. YÜRÜRLÜK Madde 33- Bu Yönerge, İnönü Üniversitesi Senatosu nca kabul edildiği tarihte yürürlüğe girer. YÜRÜTME Madde 34- Bu Yönerge hükümlerini İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı yürütür. 5

2. GİRİŞ Bu kılavuz, İnönü Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Maden Mühendisliği Bölümü Öğrencilerine Yaz Stajı İlkeleri ve Staj Raporu Yazım Kurallarını belirtmek amacıyla hazırlanmıştır. Stajın amacı, Maden Mühendisliği Bölümü öğrencilerinin mesleki deneyim kazanmaları için maden işletmelerinde mevcut üretim ve zenginleştirme uygulamalarını görmeleri ve bilgi edinmeleridir. Yapılan stajlarda öğrenciler, alanlarındaki çalışma ortamlarını tanıyacak, çalışan sistemleri yakından izleyip anlayabilecek, üniversitede edinilen bilgilerin gerçek uygulamasını görecek ve bu bilgileri bizzat uygulama imkanı bulacak, ayrıca yeni bilgi ve deneyimler de kazanacaklardır. 6

3. MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ YAZ STAJI İLKELERİ 1. Yaz stajı yapacak Maden Müh. Böl. öğrencileri Mühendislik Fakültesi Yaz Stajı İlkelerine uymak zorundadır. 2. Mühendislik derecesine hak kazanabilmek için Maden Müh. Böl. Programında yer alan yeterli derslerin yanında en az 40 işgünü staj yapmak zorunludur. Öğrenciler stajlarını bir kurumda aralıksız 40 işgünü tamamlayabilecekleri gibi, iki farklı kurumda 20+20 işgünü olarak yapabilirler. 3. Stajlar; i) Açık İşletme ii) Kapalı (Yeraltı) İşletme iii) Cevher Hazırlama iv) Sanayi (Fabrika vb.) tesislerinde yapılabilir. Stajın, tamamlanması için bu işletme/tesislerin en az ikisini kapsaması gerekmektedir. 4. 20+20 işgünü staj yapmanın koşulları: Staj 4. yarıyılı izleyen yaz aylarında başlar 20 işgünü ilk staj için öğrencinin, 2547 Sayılı YÖK Kanunu 5-ı maddesinde belirtilen dersler hariç, 100 ve 200 kodlu derslerden en az 50 kredilik dersi alması ve bu derslerden başarılı olması gerekmektedir. İkinci 20 işgünü stajı için öğrencinin, 00305, 00323, 00317, 00313, 00302, 00308, 00306 ve 00312 kodlu derslerden az 4 ünün devamını almış olması gerekmektedir. Derslere devam koşullarını sağlamış olan öğrenciler isterlerse 6. yarıyıl sonunda iki farklı işletmede 20 şer işgünü olarak stajlarını tamamlayabilirler. 5. Bir işletmede 40 işgünü staj yapmanın koşulları: Staj 6.yarıyılı izleyen yaz aylarında yapılır. Staja başlayabilmek için öğrencinin, 2547 Sayılı YÖK Kanunu 5-ı maddesinde belirtilen dersler hariç, 100 ve 200 kodlu derslerden en az 50 kredilik dersi alması ve bu derslerden başarılı olması ayrıca; 00305, 00323, 00317, 00313, 00302, 00308, 00306 ve 00312 kodlu derslerin en az 4 ünün devamını almış olması gerekmektedir. 6. Staj yapacak öğrenciler staja gitmeden önce bölüm staj danışmanı tarafından yapılan toplantılara katılmalı ve stajdan sorumlu öğretim elemanı ile mutlaka görüşmelidir. 7. Staj yapacak öğrenciler bahar yarıyılı sonuna (derslerin kesilmesi) en az iki hafta kala, 2 adet fotoğraflarını (fotoğrafların arka yüzeyinde öğrencinin Adı-Soyadı, Öğrenci No, Sınıfı yazılı) ve bir adet savcılık belgesini Bölüm Sekreterliği ne teslim etmeleri gerekmektedir. 8. Staj danışmanı veya öğrencinin stajından sorumlu öğretim elemanı öğrenciyi staj süresince denetlemeye yetkilidir. 9. Stajlara fiilen devam zorunluluğu vardır. Öğrenci, çalıştığı işyerinin yasal ve idari kurallarına uymak, staj süresince staj konusu ile ilgili yetkililer tarafından verilecek çalışmaları yapmak ve bu çalışmalara katılmak zorundadır. 10. Öğrenci, staj süresince günlük yaptığı çalışmaları staj karnesine elle serbest formda yazabilir. Staj karnesinin sayfaları öğrencinin staj yapacağı işgünü sayısından az ise, öğrenci iki işgününde yaptığı çalışmayı tek sayfaya yazabilir. Stajını tamamlayan öğrenci, staj karnesinin her sayfasını, staj yaptığı kurum/işyerinde, stajından sorumlu mühendise onaylatmak zorundadır. 7

11. "Staj Başarı Belgesi kuruluşun en yetkili amiri tarafından öğrencinin devamı, ilgisi, başarısı dikkate alınarak, eksiksiz olarak doldurulur ve imzalanarak mühürlenir. Staj Başarı Belgesinde iki fena not (D) alan öğrencinin stajı bölüm tarafından otomatikman reddedilir." 12. Öğrenci, staj raporunu Yaz Stajı İzlencesi nin içeriğine ve Yaz Stajı Raporu Yazım Kuralları na uygun olarak yazmak zorundadır. 13. Staj raporları, stajın tamamlanmasını izleyen yeni akademik yılın başlangıcından itibaren en geç bir (1) ay içerisinde, öğrenci tarafından bölüm staj danışmanına ciltlenmeden teslim edilir. Staj raporları öğrencinin stajından sorumlu öğretim elemanınca değerlendirilir. Staj raporları, varsa düzeltmeler yapıldıktan ve eksiklikler giderildikten sonra, beyaz karton/mukavva kapakla ciltlenerek düzeltme için tanınan süre içerisinde stajdan sorumlu öğretim elemanına teslim edilir. 14. Staj raporunu süresi içerisinde bölüme teslim eden öğrenciler, ilan edilecek tarihlerde staj sunumu yaparlar. Staj sunumu bölüm öğretim elemanı ve öğrencilerine açık olup, öğrencinin staj başarı durumu, sorumlu öğretim elemanı tarafından değerlendirilir ve bölüm staj koordinatörü ile bölüm başkanı tarafından onaylanır. 15. Stajdan sorumlu öğretim elemanı tarafından yeterli görülmeyen stajlar, stajdan sorumlu öğretim elemanının önerisi ile staj yönetimince kısmen veya tamamen iptal edilebilir. 16. Staj belgelerinde, sahtecilik ve/veya tahribat yapan veya staj yapmadığı halde staj raporu düzenleyip teslim ettiği belirlenen öğrenciler hakkında Üniversite Öğrenci Disiplin Yönetmeliği çerçevesinde soruşturma açılır. 17. Yatay ve dikey geçişle kayıt yaptıran öğrencilerin daha önceki bölümlerinde kabul edilmiş stajlarının geçerli sayılıp sayılmamasına Bölüm Kurulu nca karar verilir. 3. 1. Maden Mühendisliği Bölümü Yaz Stajı İzlencesi 1. Staj raporları, staj yapılan işletmenin özelliğine göre EK-1, EK-2, EK-3 veya EK-4 de verilen ayrıntıları kapsayacak şekilde yazılmalıdır. 2. Staj yapan öğrenci, staj yaptığı konuda, staj yaptığı kurumdan en az bir adet cevher örneği getirerek, staj danışmanına teslim etmelidir. 8

EK-1 KAPALI (YERALTI) MADEN İŞLETMESİ Kapalı bir işletmede staj yapan öğrenciler, staj yapılan işletmenin özelliklerine göre aşağıdaki bilgileri (varsa başka bilgileri de) elde edip ayrıntılı bir şekilde staj raporlarına yazmalıdırlar. Gerekli bilgiler tamamlanmışsa kutuların içerisine X işareti koyulmalıdır. İşletmenin tanıtımı: İşletmenin adı, yeri, yönetim ve organizasyonu, idari durumu vb. Maden Yatağı: Sahanın genel jeolojisi, cevherleşmenin kökeni, evrimi ve rezervi, cevherin özellikleri, damarların ya da tabakaların kalınlık, eğim ve doğrultuları, önemli tektonik unsurlar (kıvrım, fay, çatlak vb.), yan kayaç türleri ve cevher yan kayaç ilişkisi. Kaya Mekaniği Çalışmaları: Ocakta daha önceden yapılmış olan kaya mekaniği çalışmalarının özeti, arazi incelemeleri, gerilme ölçümleri, arazi testleri, diğer ölçüm ve kayıtlar, kaya kütlelerinin sınıflandırma sistemleri ile ilgili çalışmalar, Kuyular, Galeriler: Uygulanan buyutlar, ihraç sistemleri, kuyu ve galeri açma yöntemleri, lağım delikleri açma ve ateşleme sistemleri, patlayıcı maddeler, kapsül, fitil ve ateşleme aygıtı cinsleri ve özellikleri. Üretim: Üretilen cevherin niteliği ve niceliği, üretim istatistikleri ve planı, ürün pazarları. İşletme Yöntemi: İşletme yöntemleri seçimi ile ilgili çalişmalar, kazı araç ve makinaları, tahkimat sistemleri, dolgu maddesi özellikleri ve dolgulama yöntemleri, topuk tasarımı, arakat tasarımı, tasman problemleri ve çözümü, ayak uzunluğu, galeri, ayak ve ayna tahkimat tasarımları. Nakliyat: Yeraltında, kuyularda, anakatlarda, katlararası ve desandrelerde cevher, pasa, malzeme ve işçi taşıma sistemleri, nakliyat araçları ve alınan önlemler. Su Atımı: Ocak sularının özellikleri ve miktarı, havuz tasarımları, kullanılan tulumbalar. Yangın ve Su Barajları: Barajlama sistemleri, yangın ve sel istatistikleri. Havalandırma ve Ocak Gazları: Havalandırma yöntemi, hava ölçümleri, vantilatör, yardımcı havalandırma, havalandırma şebeke hesapları, ocak gazları ve tozlarının özellikleri. Çevre Sağlığı: Ocak sularının ıslahı (Acid Mine Drainage). İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği: İşletmede alınan güvenlik önlemleri, Toz va gürültü kontrolü, kaza istatistikleri. Stok Sahası/Binası: Çıkarılan cevherin zenginleştirme öncesi stoklandığı yerler ve kapasiteleri. İşgücü ve İnsan Eğitimi: Meslek içi kurslar vb. Ekonomi/Maliyet Unsurları: Cevherin maliyeti, finans kaynakları, arz/talep durumu, çalışan işçi, teknisyen ve mühendis sayısı. Yerüstü Tesisleri: Bir cevher zenginleştirme ya da kömür yıkama bölümünün bulunması durumunda EK-3 de verilen tüm özellikler, direk harmanı, mekanik atölye, kompresör ya da buhar tesisi, kurtarma merkezi, lambahane. Sosyal Tesisler: Yönetim binası, işçi odaları, yemekhaneler, giyinme odaları, temizlik odaları, dispanser, eğlence yerleri, spor alanları vb. 9

EK-2 AÇIK MADEN İŞLETMESİ Açık bir işletmede staj yapan öğrenciler, staj yapılan işletmenin özelliklerine göre aşağıdaki bilgileri (varsa başka bilgileri de) elde edip ayrıntılı bir şekilde staj raporlarına yazmalıdırlar. Gerekli bilgiler tamamlanmışsa kutuların içerisine X işareti koyulmalıdır. İşletmenin tanıtımı: İşletmenin adı, yeri, yönetim ve organizasyonu, idari durumu vb. Maden Yatağı: Sahanın genel jeolojisi, cevherleşmenin kökeni, evrimi ve rezervi, işletme sınırları, damarların ya da tabakaların kalınlık, eğim ve doğrultuları, önemli tektonik unsurlar (kıvrım, fay, çatlak vb.), yan kayaç türleri ve cevher yan kayaç ilişkisi. Kaya Mekaniği Çalışmaları: Ocakta daha önceden yapılmış olan kaya mekaniği çalışmalarının özeti, arazi incelemeleri, gerilme ölçümleri, arazi testleri, diğer ölçüm ve kayıtlar, kaya kütlelerinin sınıflandırma sistemleri ile ilgili çalışmalar. Delik Delme ve Patlatma: Delik delme makinaları, delik düzeni, kullanılan patlayıcı madde, kapsül, fitil vb. özellikleri ve miktarı. Kullanılan Makina ve Donanım: Kepçe, dozer, kazıcı (ekskavatör), dragline vb. makinalar ve özellikleri. Örtü-kazı: Örtünün özellikleri, kazı yöntemi planlaması, örtü kazı maliyeti. Üretim: Üretilen cevherin niteliği ve niceliği, tenör kontrolü, üretim istatistikleri ve planı, ürün pazarları. Dekapaj ve Ocak Bilgileri: Genel şev açısı, basamak şev açısı, basamak yüksekliği ve genişliği. Su Atımı: İşletme sularının özellikleri ve miktarı, kullanılan tulumbalar. Maden Sahasının Islahı ve Çevre Sağlığı: Üretimden sonra yapılan ağaçlandırmalar vb. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği: İşletmede alınan güvenlik önlemleri, Toz ve gürültü kontrolü, Kaza istatistikleri. İşgücü ve İnsan Eğitimi: Meslek içi kurslar vb. Stok Sahası/Binası: Çıkarılan cevherin zenginleştirme öncesi stoklandığı yerler ve kapasiteleri. Ekonomi/Maliyet Unsurları: Cevherin maliyeti, finans kaynakları, arz/talep durumları, çalışan işçi, teknisyen ve mühendis sayısı. Yerüstü Tesisleri: Bir cevher zenginleştirme ya da kömür yıkama bölümünün bulunması durumunda EK-3 de verilen tüm özellikler, direk harmanı, mekanik atölye, kompresör ya da buhar tesisi, kurtarma merkezi, lambahane. Sosyal Tesisler: Yönetim binası, işçi odaları, yemekhaneler, giyinme odaları, temizlik odaları, dispanser, eğlence yerleri, spor alanları vb. 10

EK-3 CEVHER ZENGİNLEŞTİRME TESİSİ Cevher hazırlama tesislerinde staj yapan öğrenciler, staj yapılan işletmenin özelliklerine göre aşağıdaki bilgileri (varsa başka bilgileri de) elde edip ayrıntılı bir şekilde staj raporlarına yazmalıdırlar. Gerekli bilgiler tamamlanmışsa kutuların içerisine X işareti koyulmalıdır. İşletmenin tanıtımı: İşletmenin adı, yeri, organizasyonu, idari durumu vb. Maden Yatağı: Sahanın genel jeolojisi, cevherleşmenin kökeni, evrimi ve rezervi. Cevher ve Yantaş (Gang) Özellikleri: Cevher ve yantaşın fiziksel, kimyasal ve mineralojik özellikleri, cevher minerallerinin serbestleşme durumu ve özellikleri. Harmanlama ve Homojenizasyon: Farklı kaynaklardan gelen hammaddelerin karıştırılması. Cevher Hazırlama: Kırma, öğütme, eleme ve sınıflandırma birimi aygıtlarının özellikleri, zenginleştirme akış şemasının çizimi. Mineral Zenginleştirme: Uygulanan zenginleştirme yönteminin bilimsel ve mühendislik temelleri, konsantre, araürün(ler) ve atık/artığın özellikleri. Mineral Zenginleştirmede Kullanılan Aygıt ve Donanımlar: Sallantılı masalar ve şebekeleri, köpüklü yüzdürme hücresi ve şebekeleri, jigin yatakları, manyetik ayırıcılar, liç kazanları, liç yatakları, çözelti ve reaktif hazırlama, ikincil zenginleştirme aygıtları ve şebekeleri. Geri kazanım: Kulanılan reaktiflerin ve suyun geri kazanımı. Susuzlandırma: Katı/sıvı ayırımı için tiknerler, filtreler. Taşıma: Bantlı taşıyıcılar, pompalar, borular. Stok Sahası/Binası: Konsantre, artık toplama sistemleri, atık havuzları/barajları. Ürün Nakliyatı ve Pazarlaması: İşçi Sağlığı, İş Güvenliği: İşletmede alınan güvenlik önlemleri, Toz ve gürültü kontrolü, kaza istatistikleri. Çevre Sağlığı: Kimyasal ve katı atıkların kontrollü. İşgücü ve İnsan Eğitimi: Meslek içi kurslar vb. Maliyet Unsurları: Kar-zarar ekonomisi, konsantrenin maliyeti, çalışan işçi, teknisyen ve mühendis sayısı. Yerüstü Tesisleri: Araştırma/Geliştirme laboratuvarları, Mekanik atölye, kompresör ya da buhar tesisi, kurtarma merkezi. Sosyal Tesisler: Yönetim binası, işçi odaları, yemekhaneler, giyinme odaları, temizlik odaları, dispanser, eğlence yerleri, spor alanları vb. 11

EK-4 SANAYİ (FABRİKA vb.) TESİSLERİ Sanayi (fabrika vb.) tesislerinde staj yapan öğrenciler, staj yapılan işletmenin özelliklerine göre aşağıdaki bilgileri (varsa başka bilgileri de) elde edip ayrıntılı bir şekilde staj raporlarına yazmalıdırlar. Gerekli bilgiler tamamlanmışsa kutuların içerisine X işareti koyulmalıdır. İşletmenin tanıtımı: İşletmenin adı, yeri, organizasyonu, idari durumu vs. İşletme türü: Cam sanayii, çimento, demir çelik, gübre, mermer fabrikaları. Hammadde temini: Kullanılan hammaddelerin türü, kaynağı ve miktarı. Harmanlama ve Homojenizasyon: Farklı kaynaklardan gelen hammaddelerin karıştırılması. Proses akış şeması: Harmanlama, kırma öğütme, eleme, sınıflandırma vs. Nihai Ürün: Cam, gübre vs. miktarı, kalite kontrolü, ve pazarlaması. Taşıma: Bantlı taşıyıcılar, pompalar, borular. Stok Sahası/Binası: Nihai ürünlerin pazarlama öncesi konulduğu yerler ve kapasiteleri. Çevre Sağlığı: Çevre Sağlığı: Kimyasal ve katı atıkların kontrollü, hava kirliliği ve baca gazları. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği: İşletmede alınan güvenlik önlemleri, Toz ve gürültü kontrolü, kaza istatistikleri. İşgücü ve İnsan Eğitimi: Meslek içi kurslar vs. Araştırma/Geliştirme laboratuvarları. Maliyet Unsurları: Kar-zarar ekonomisi, çalışan işçi, teknisyen ve mühendis sayısı. Yerüstü Tesisleri: Mekanik atölye, kompresör ya da buhar tesisi, kurtarma merkezi. Sosyal Tesisler: Yönetim binası, işçi odaları, yemekhaneler, giyinme odaları, temizlik odaları, dispanser, eğlence yerleri, spor alanları vs. 12

4. YAZ STAJI RAPORU YAZIM KURALLARI 4.1. Staj Raporu Formatı Her rapor aşağıdaki planda yazılmalıdır: a) Dış Kapak ve İç Kapak: Staj raporu hazırlayan öğrencinin kimlik bilgileri ile staj yapılan kurumun adını içeren bir sayfadır (sırasıyla EK-5 ve EK-6). b) İçindekiler: Yaz staj raporunun ana ve alt bölüm başlıklarını ve bunların rapor içindeki sayfa numaralarını gösterir. İçindekiler dizini İÇİNDEKİLER başlığı altında ayrı bir sayfada verilir. c) Giriş : Bu bölümde yaz stajının konusu ve amacı hakkında kısa bilgi verilmelidir. Giriş bölümü GİRİŞ başlığı altında ayrı bir sayfada verilir. d) Raporun Ana Kısmı: Raporun GİRİŞ bölümü ile SONUÇ ve ÖNERİLER bölümleri arasında yer alan bölümlerin tamamı ana kısım olarak adlandırılır. Ancak ANA KISIM diye bir başlık kullanılmaz. Bu bölümde, Maden Mühendisliği Bölümü Yaz Stajı İzlencesi mutlaka dikkate alınarak, stajla ilgili gözlenmiş ve yapılmış her şey ayrıntılı olarak açıklanmalıdır. İşletme hakkında genel bilgiler İŞLETME HAKKINDA GENEL BİLGİLER başlığı altında bu bölümün ilk sayfasında verilmeli ve aşağıdaki bilgileri içermelidir: Kuruluşun Adı : Kuruluşun Yeri : Kuruluşun Organizasyon Şeması : Kuruluşta Çalışanlar :(Mühendislerin sayısı ve işletmedeki görevleri) Kuruluşun Asıl Çalışma Alanı : Kuruluşun Tarihçesi : e) Sonuç ve Öneriler: Bu bölümde yaz stajından elde edilen bilgiler/veriler ve kazanılan beceriler değerlendirilerek işletme, çalışma yönünden özgün biçimde irdelenecek; gerekli öneriler sunulacaktır. Sonuç ve öneriler bölümü kaynaklar bölümünden önce SONUÇ ve ÖNERİLER başlığında ayrı bir sayfada verilmelidir. f) Yararlanılan kaynaklar: Raporun yazımı sırasında yararlanılan kaynaklar KAYNAKLAR başlığı altında rapor metninde yazılım sırasına göre numaralandırılarak verilecektir. g) Ekler: Rapor düzenine uymayan büyük ebatlardaki harita, şekil, resim, kroki vs. numaralandırılarak EKLER kısmına konulmalıdır. 13

EK-5 RAPOR CİLT KAPAĞI (Dış Kapak) T.C. İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ STAJ RAPORU HAZIRLAYAN Sibel Esin KESKİN (öğrenci numarası) MALATYA-2009 14

EK-6 Rapor İç Kapağı T.C. İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ YAZ STAJI RAPORU Staj Yapılan Kuruluşun Adı : Kuruluşun Çalışma Alanı : Kuruluşun Adresi : Staja başlama tarihi : Stajın bitiş tarihi : RAPORU HAZIRLAYAN Mehmet Ali ESEN (öğrenci numarası) Malatya 2009 15

4.2. Genel Kurallar ve Yazım Biçimi Bu bölümde, staj raporu yazımında kullanılacak kağıt ve yazı karakterleri, yazıların sayfaya nasıl yerleştirileceği, satır aralıkları, sayfaların numaralanması, bölüm ve alt bölüm başlıkları, kaynak gösterme, ara ve dip notlarla ilgili ilkeler, örneklerle açıklanmıştır. Rapor bilgisayar ortamında yazılır ve çıktılar lazer ya da mürekkep püskürtmeli yazıcılardan alınır. Daktilo ile yazılmış veya nokta vuruşlu yazıcıdan yazdırılmış raporlar kabul edilmez. Raporun hiçbir bölümünde elle ya da daktilo ile yapılan düzeltmeler, silintiler, kazıntılar kabul edilmez. Raporda geçen tablolar, şekiller ve formüller de bilgisayar ortamında oluşturulur. Bunun mümkün olmadığı durumlarda şekiller teknik resim ilkelerine göre çizilir, yazı ve semboller şablonla yazılır. Raporda yer alan tüm tablo ve şekillere metin içerisinde atıf yapılır. 4.2.1. Yazı dili ve anlatım Yaz staj raporu kolay anlaşılır, akıcı bir dille ve Türkçe yazım kurallarına uygun şekilde yazılmalıdır. Herhangi bir yabancı dilde yazılmış kelimelerin Türkçe karşılıkları parantez içerisinde verilmelidir. Gerektiğinde Türk Dil Kurumu İmlâ Kılavuzu ve Madencilik Terimleri Sözlüğü kullanılmalıdır. 4.2.2. Kâğıt özelliği Yaz staj raporunun yazımında kullanılacak kâğıtlar A4 standardında; 210X297 mm ölçülerinde ve 70-100 g/m 2 birinci hamur kâğıt olmalıdır. 4.2.3. Yazı özelliği Staj raporları, bilgisayar kullanılarak, kâğıdın yalnızca bir yüzüne yazılmalıdır. Yazımda Times New Roman (12), Arial (12), Helvetika (12) karakterleri ve parantez içinde verilen puntolar kullanılmalıdır. Çizelge içleri yazılırken en fazla 12, en az 8 punto kullanılabilir. Bu değerlerin dışındaki yazı büyüklükleri kullanılmamalıdır. Dış kapak/cilt kapağı dahil raporun tümünde aynı harf büyüklüğü kullanılmalıdır. Ancak geniş ve/veya uzun çizelgelerin tek sayfaya sığdırılması gerektiğinde daha küçük harflerle yazım yapılabilir. Alt ve üst indislerin yazımında düz yazı büyüklüğünden daha küçük bir karakter kullanılmalıdır (Ms Word programında otomatik olarak verilen üst simge, alt simge özellikleri kullanılabilir). Yazımda virgülden ve noktadan sonra bir vuruşluk ara verilmelidir. 4.2.4. Satır aralıkları Yazımda 1,5 aralık kullanılmalıdır. Şekillerin ve çizelgelerin açıklamaları ile alıntılar, dipnotlar ve kaynak listesinin yazımında tek satır aralığı kullanılmalıdır. Bölüm başlıkları ve alt bölüm başlıkları ile bunları izleyen ilk paragraf arasında, 1 satırlık boşluk bırakılmalıdır. Bölümlerin yazımına daima yeni bir sayfadan başlanmalıdır. Alt bölümler ise, alt bölüm başlığı dışında en az 2 satırı aynı sayfada yer almak şartıyla aynı sayfadan devam ettirilmelidir. 16

4.2.5. Kenar boşlukları ve sayfa düzeni Yazımda, her sayfanın sol kenarlarında 3,5 cm; alt, üst ve sağ kenarlarda 2,5 cm boşluk bırakılmalıdır. Kâğıdın yalnızca bir yüzü kullanılmalıdır. Bölüm ve alt bölüm başlıkları sol boşluk çerçevesine bitişik olarak, paragraflar ise 4-6 karakter içeriden başlamalıdır. Sağ kenarda ise; tüm satırlar aynı hizada bitirilmelidir (iki taraftan marjlı format) 4.2.6. Sayfa numaraları Sayfa numaraları, 10 punto ile sayfa altında orta kısımda yazılmalı. İç kapak ve varsa teşekkür kısmı dışında tüm sayfalar numaralandırılmalıdır. Sayfa numaralarının önünde ve arka yanında ayıraç, çizgi vb. gibi karakterler kullanılmamalıdır. 4.2.7. Bölüm düzeni ve başlıklar Birinci derece bölüm başlıkları BÜYÜK HARF, ikinci dereceden alt bölüm başlıklarında ise her sözcüğün İlk Harfi Büyük diğerleri küçük harfle yazılmalıdır. Üçüncü ve daha alt derece bölüm başlıklarının yalnız İlk harfi büyük diğerleri küçük harfle yazılmalı, varsa ikinci derece bölüm başlıklarındaki ve/veya, ile gibi bağlaçlar küçük harfle yazılmalıdır. Bütün bölüm başlıkları sol sayfa boşluğuna dayalı ve koyu olarak yazılmalıdır. Ana bölümlerin yazımına daima yeni bir sayfadan başlanmalıdır 4.2.8. Şekiller ve çizelgeler Staj raporu içinde işletmeyi tanıtmaya yardımcı olacak şekiller ve çizelgeler bulunmalıdır. Şekil ve çizelgede yer alacak tüm çizgi, imge, rakam ve yazılar okunaklı olmalıdır. Şekil ve çizelgelerin isimlendirilmesi: Şekil ve çizelgelerin açıklamalarında 1,5 değil, tek satır aralığı kullanılmalıdır. Çizelge açıklamaları çizelgenin üstüne, şekil açıklamaları ise şeklin altına yazılmalı; çizelge açıklamasının son satırı ile çizelgenin üst kenarı arasında 1,5 aralık boşluk bırakılmalıdır. Benzer biçimde, şekil açıklaması ile şeklin alt kenarı arasında 1,5 aralık boşluk olmalıdır. Açıklamalar olabildiğince öz olmalıdır. Açıklamaların bir satırı aşması halinde ikinci ve diğer satırlar birinci satır başı ile aynı hizadan başlamalı, blok yazım yapılmalıdır. Çizelge ve Şekil açıklamalarının sonuna nokta veya virgül konulmamalıdır. Rapor metninde değinilmeyen şekil ve çizelge kullanılmamalı, değinmelerde "Şekil" ve "Çizelge" sözcüklerinin ilk harfleri büyük yazılmalıdır. Şekil ve çizelgelerin numaralandırılması: Tüm şekil ve çizelgelerin kendisine ait bir numarası olmalı; numaralama her bölüm içinde birbirinden bağımsız olarak ve rakamla yapılmalıdır. Örneğin birinci bölüme ait şekiller, Şekil 1.1., Şekil 1.2. vb., çizelgeler, Çizelge 1.1., Çizelge 1.2. vb. ; ikinci bölüme ait şekiller, Şekil 2.1., Şekil 2.2. vb., çizelgeler, Çizelge 2.1., Çizelge 2.2. vb. şeklinde numaralandırılmalıdır. İlk rakam bölüm numarasını, ikinci rakam ise şekil veya çizelge sıra numarasını gösterir olmalıdır. 17

Şekil ve çizelgelerin yerleştirilmesi: Şekiller ve çizelgeler metinde ilk değinildiği sayfada ya da bir sonraki sayfada yer almalıdır. Yerleştirilmelerinde, sayfa kenarlarında bırakılması gereken boşluklardan kesinlikle taşmamalıdır. Rapor içinde sayfaları katlanmış resimleme bulunmamalıdır. Bir sayfadan uzun olan çizelge/şekiller metin içinde bulunmak zorunda ise, bir sayfa boyutuna göre bölünerek sonraki sayfada verilebilir. Bu durumda, çizelge/şekil başlığı numara ve başlık aynı kalmak üzere, numaradan sonra "Devam" ibaresi yazılarak verilmelidir. Tam sayfadan büyük şekiller kesinlikle ekte verilmelidir. Örnek Şekil: Üst akım Besleme Devreden Yük Alt akım Şekil 2.3. Siklon alt akım ürünün devredildiği basit bir öğütme-sınıflandırma devresi Örnek Çizelge: Çizelge 2.1. Önemli demir mineralleri ve bazı fiziksel özellikleri [16] Mineral adı Kimyasal formülü Yoğunluğu Sertliği Çizgi rengi Manyetit Fe 3 O 4 5,18 6 Demir siyahı Hematit Fe 2 O 3 5,26 5,5-6,5 Kırmızı, kahve, Limonit FeO(OH) nh 2 O 3,6-4 5-5,5 Kahvenin tonlarında Siderit FeCO 3 3,83-3,88 3,5-4 Açık ve koyu kahve Götit Fe 3 O 3 H 2 O 4,37 5-5,5 Koyu kahveden siyaha 18

4.2.9. Sayıların yazılışı 1) Sayılar yazılırken virgül anlamında nokta kullanılmamalıdır. 6,3 Doğru 9445,05381 Doğru 6.3 Yanlış 9445.05381 Yanlış 2) Büyük sayılar yazılırken, sayının son rakamından itibaren üçerli gruplandırma yapılıp bu üçerli gruplar arasında bir vuruşluk boşluk bırakılabilir. Ancak, bu boşluklara nokta veya virgül konulmaz. Örneğin, bir milyon için doğru yazılış şöyledir: 1 000 000 Doğru 1.000.000 Yanlış 1,000,000 Yanlış 4.2.10. Kaynak gösterme Rapor içinde verilen her kaynak, raporun KAYNAKLAR bölümünde mutlaka yer almalıdır. Rapor içinde kaynak gösterme numaralama sistemine göre yapılmalıdır. Değinilen eserin kaynaklar bölümünde yer alacak sıra numarası, önce değinilen kaynakların sıra numarasını izleyecek biçimde verilmeli, sıra numaraları cümlenin uygun yerinde köşeli parantezler içinde belirtilmelidir. Kaynak gösterme aşağıdaki durumlardan uygun bir tanesine göre yapılmalıdır. 1. Durum : Bir komisyon ya da kurum tarafından hazırlanan ve yazarı belirtilmeyen yayınlarla, kurum ve kuruluşlar tarafından yazarsız yayınlanan kaynaklar. Örnek: SME verilerine göre [18], dünya kromit üretiminin yalnızca %15 i Üçüncü Dünya Ülkelerinden sağlanmaktadır. Bu örnek, KAYNAKLAR dizininde aşağıdaki biçimde verilmelidir: [18] Anonim, Proceeding of SME Anual Meeting, v2, SME, Colorado, 15-23 (1998). 2. Durum : İkiden fazla yazarlı eserler kaynak gösterildiğinde ilk yazarın soyadından sonra ve diğerleri anlamına gelen "vd." ya da "ve ark." kısaltmalarından bir tanesi kullanılmalıdır. Flint vd. [9] flotasyon işleminde tane-kabarcık bağlanma mekanizmasını açıklamak için iki kuram geliştirmişlerdir. 3. Durum : Eğer bilginin yer aldığı ilk yayın (Örneğin Vutukuri [14]) elde edilememiş ve değinme bir başka kaynaktan sağlanmışsa, bu durum aşağıdaki biçimde gösterilmelidir. Vutukuri [14] ise kömür tozunun kendiliğinden patlayabilme özelliğine rağmen, madencilik tarihinde oluşan hemen hemen bütün kömür tozu patlamalarının metan gazı patlamaları tarafından başlatıldığını ileri sürmüştür [20]. 4. Durum : Aynı anda birden fazla kaynağa değinme yapıldığında, bunlar artan sayı 19

numarasına göre verilmelidir. Örneğin yararlanılan kaynaklar, KAYNAKLAR dizininde 1., 2., 3. ve 4. sırada yer almışlarsa; Bu da gösteriyor ki kimyasal adsorpsiyon gösteren sistemlerde daha kısa, fiziksel adsorpsiyon sergileyen sistemlerde ise daha uzun kıvam sürelerine ihtiyaç vardır [1-4]. Örneğin yararlanılan kaynaklar, KAYNAKLAR dizininde 4., 5., 6. ve 25. sırada yer almışlarsa; Bor mineralleri ph 9,3 civarında tampon çözelti oluşturduklarından bu ph değerinde boraks minimum çözünürlük sergilemektedir [4-6, 25]. Örneğin yararlanılan kaynaklar, KAYNAKLAR dizininde 4. ve 5. sırada yer almışlarsa; İncitaşı anlamına gelen perlit terimi ilk kez 1700 yıllarında sedef parlaklığı gösteren camsı volkanik kayaçlar için kullanılmıştır [4, 5]. 5. Durum : Bir çizelgenin ya da şeklin kendisi bir kaynaktan alınmışsa; Önemli demir mineralleri ve bazı fiziksel özellikleri Çizelge 2.1 de [16] verilmiştir. 4.2.11. Kaynaklar dizini oluşturma KAYNAKLAR" başlığı tümüyle büyük harflerle sayfanın sol kenar boşluğundan başlanarak yazılmalı ve başlıktan sonra bir satır boşluk bırakılmalıdır. Rapor içerisinde kullanılan kaynaklar da numaralama sistemine göre dizin haline getirilerek yine sayfanın sol kenar boşluğu hizasından başlanarak yazılmalıdır. Yaralanılan kaynağın tanımlanması yapılırken aşağıdaki genel kurallara uyulmalıdır: Metin içerisinde vd. ya da ve ark. ile kısaltılarak verilen yazar adları kaynaklar dizininde tam olarak verilmelidir. Kaynaklarda verilen periyodiklerin uluslararası kısaltmaları kullanılmalıdır. Bu kısaltmalar Fetbilinmiyorsa periyodik orijinal adı ile yazılmalıdır. Kaynak bir makale ise: Yazarın soyadı, adının baş harfi/harfleri, makalenin başlığı, derginin adı (koyu ve italik), cilt numarası (varsa no ): sayfa aralığı, (yılı). [ 1 ] Kumral, M., Quadratic programming for multi - variable pre-homogenisation and blending problem, The Journal of South African Mining and Metallurgy, Vol. 105(5), pp. 317-322 (2005). Kaynak bir kitap ise: Yazarın soyadı, adının baş harf(ler)i, kitabın adı (koyu ve italik), cilt numarası, varsa editör(ler) / çeviri editörleri, yayınlayan yer, yılı. [ 2 ] Önal, G., Cevher Hazırlamada Flotasyon Dışındaki Zenginleştirme Yöntemleri, İTÜ Matbaası, İstanbul, 1979. Not: Çeviri kitaplarda orijinal kitabın değil çeviri kitabın yayın tarihi esas alınacaktır. 20

Kaynak basılmış tez ise: Yazarın soyadı, adının baş harf(ler)i, tezin adı (koyu ve italik), tezin cinsi (Yüksek lisans/doktora), tezin sunulduğu enstitü, sunulduğu yer, yılı. [ 3 ] Birinci, M., Profillit Cevherinin Zenginleştirilme Olanaklarının İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Malatya, (2002). Kaynak kongreden alınmış ise: Yazarın soyadı, adının baş harf(ler)i, tebliğ adı, kongre, seminer veya konferansın adı (koyu ve italik), yapıldığı yer, bildiri kitabında yer aldığı sayfa aralığı yılı. [ 4 ] Sarıkaya, M. ve Erdemoğlu, M., Malatya profillit cevherinin kuru ve yaş öğütme koşullarında öğütülebilirliğinin bir kinetik yöntemle incelenmesi, Türkiye 14. Madencilik Kongresi, Ankara, 365-370 (1995). Kaynak rapordan alınmış ise: Yazarın soyadı, adının baş harf(ler)i (raporu hazırlayan tüzel kişi ise kuruluşun adı), raporun adı, raporu hazırlayan kuruluşun kısa adı ve rapor numarası (koyu ve italik), yayınlandığı yer (koyu ve italik), sayfa aralığı, yılı. [ 5 ] Büyükkıdık, H. ve Aras, A., Adıyaman-Çelikhan-Pınarbaşı apatitli demir madeni jeoloji raporu, M.T.A. Genel Müdürlüğü, Demirbaş No: 7843, Ankara, 5-7, 1984. Kaynak aktüel dergi ve gazete haberinden alınmış ise: [ 6 ] Deprem, TÜBİTAK Bilim ve Teknik Dergisi, 382, Eylül, 1999. Elektronik kaynaklar: [ 7 ] İnternet: manyetit, http://www.mta.gov.tr/madenler/madenler.html 21