İNSAN KAYNAKLARI UZMANI (YÖNETİCİSİ) TANIM İşletmede çalışacak insan kaynağının sayısını ve niteliğini belirleyerek, insan kaynağının başarısını, moralini, motivasyonunu ve uyum düzeyini artırıcı çalışmaları planlayan, koordine ve kontrol eden kişidir. GÖREVLER İşletmenin mevcut olan ihtiyacı olan insan kaynağı sayısını ve niteliğini belirleyerek, geleceğe yönelik insan gücü planlaması yapar ve revize eder, İşletmeye başvuranların niteliklerini değerlendirerek uygun görülenlerin işe alınmasını sağlar, İnsan kaynağının motivasyon ve verimliliğinin artırılması için yapılması gerekenleri belirleyerek sorumluluk sahibi olanları koordine ve kontrol eder, İnsan kaynağının yaptığı işleri nesnel olarak değerlendirilebilmesi için performans değerlendirmesi yapılmasını sağlar, İnsan kaynağının emeklilik, izin, yer değiştirme gibi işlemlerini yürütür, İşe yeni alınanların uyumunu sağlamak için oryantasyon programları ile çalışanların bilgi ve becerilerini artırıcı hizmet-içi eğitim programlarını düzenler, eğitim materyallerinin hazırlanmasını sağlar, İşletmenin insan kaynağı politikasının geliştirilmesi için çalışmalar yapar ve bu politika çerçevesinde uygulamalarda bulunulmasını sağlar, İnsan kaynağının kariyer gelişimini ve planlarını gerçekleştirerek uygular, Sendikal ilişkilerde işveren temsilcisi rolünü tarafsız olarak yerine getirir, Ekip çalışmasını destekleyici ve geliştirici çalışmalar yapar, İşletmedeki tüm birim yöneticileri ile iletişim ve bilgi alışverişi içinde olur, Amirinin vereceği ve sorumluluk alanı ile ilgili diğer benzer işleri yapar. KULLANILAN ALET VE MALZEMELER Çeşitli büro malzemeleri, Telefon, fax, bilgisayar, daktilo vb. 1
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER İnsan kaynakları uzmanı olmak isteyenlerin; Normalin üzerinde genel yeteneğe, düşüncelerini sözlü ifade edebilme gücüne sahip, Bir işi planlayabilen ve uygulayabilen, Analitik düşünebilen Başkalarını etkileyebilen, yönlendirebilen ve ikna edebilen, Sosyal bilimlere ilgi duyan, İnsanlarla iyi iletişim kurabilen, Yabancı dil bilen ve kullanabilen, Ekip çalışmalarına yatkın, Bilgisini paylaşabilen, Çabuk ve doğru karar verebilen, İnsanlarla empati kurabilen, Çalışma hayatına yönelik hukuk mevzuatına hakim, Sorunlara çözüm bulma yeteneğine sahip, Büro işlerine ilgili kimseler olmaları gerekir. ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI İnsan kaynakları uzmanı, öncelikli ve ağırlıklı olarak büro ortamında görev yapar, birinci derecede uğraş ve sorumluluk konusu işletmedeki tüm çalışanlardır. İnsan kaynağı planlaması, yönetimi, verimliliği ve motivasyonu üzerinde çalışır. MESLEK EĞİTİMİ MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER Mesleğin eğitimini veren lisans düzeyinde herhangi bir eğitim kurumu bulunmamaktadır. Ancak çeşitli üniversitelerde bu alanda yüksek lisans yapmak ve sertifika programlarına katılarak mümkündür. Ayrıca; işletme, iktisat, kamu yönetimi, psikoloji, çalışma ekonomisi ve endüstri ilişkileri rehberlik ve psikolojik danışma, halkla ilişkiler ve iletişim bölümlerinden mezun olanlar bu meslekte çalışabilmektedirler. ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER Psikoloji Sosyal psikoloji ve endüstriyel psikoloji), 2
İşletme, Kalite Yönetimi Türkçe, Matematik. MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI Yüksek lisans ve sertifika programına katılmak için ilgili üniversitelerin belirleyeceği şartları taşımak gerekmektedir. Yukarıda belirtilen diğer programlara girebilmek için ise Yüksek Öğrenime Geçiş Sınavı ve Lisans Yerleştirme Sınavında adı geçen bölümlere girmede gereken türde yeterli puan almak gerekmektedir. EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ Meslek için liseden sonra en az 4 yıllık üniversite eğitimi söz konusudur. Lisans eğitiminden sonra 2 yıl yüksek lisans yapmak mümkündür. Ayrıca çeşitli sürelerdeki sertifika programlarına da katılmak mümkündür. İnsan kaynakları eğitimi ekonomi, çalışma ekonomisi, psikolojik danışma ve araştırma, istatistik konularına ağırlık verir. EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA VE UNVAN Eğitim görülen alanla ilgili lisans diploması ve sertifika alınmaktadır. ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI Mesleğin çalışma alanları; Çeşitli özel ve kamu kuruluşlarının özlük, personel ya da insan kaynakları birimlerinde, Özellikle şirketlerin orta ve üst kademelerinde ihtiyaç duyulan yöneticileri seçen, firmaların politika ve stratejilerini belirleyen profesyonel yönetim danışmanlık ve insan kaynakları şirketleridir. İnsan kaynakları uzmanlığı kavramı büyük firmalarda yeni yeni tanınmakta ve yerleşmektedir. Bu alanda yetişmiş eleman az olup, ihtiyaç ise giderek artmaktadır. İşyerleri genellikle yabancı dil ve bilgisayar bilen elemanları bünyelerinde çalıştırmak istemektedirler. EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ EĞİTİM SÜRESİNCE 3
Yüksek öğrenimleri süresince öğrenciler, Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunun sağlamış olduğu kredi ve yurt hizmetlerinden yararlanabilirler, ayrıca çeşitli resmi ve özel kurum ve kuruluşlar tarafından sağlanan burslardan faydalanabilirler. EĞİTİM SONRASI Tecrübe, işletmenin büyüklüğü ve çalışılan ile göre ücrette değişiklik olmaktadır. Ancak özel sektörde alınan ücret asgari ücretin en az 4 katıdır. Ücretin en üst sınırını vermek mümkün olmamaktadır. MESLEKTE İLERLEME İşyerinin yükselme politikasına göre meslekte ilerleme söz konusudur. Meslek elemanlarının; insan kaynakları müdürü, bölüm yöneticisi ve daha üst düzey yönetim kademelerine yükselmeleri mümkündür. BENZER MESLEKLER Halkla ilişkiler elemanı Çalışma ekonomisti EK BİLGİLER - YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI Meslek Elemanları, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü-İZMİR, Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) Üyesi Kuruluşlar. http://sbmyo.uludag.edu.tr/11-03-sosyalce/cceylan.html -30/05/2006 DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER İlgili eğitim kurumları, Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/ 4
Türkiye İş Kurumu Meslek Bilgi Merkezleri. 5