ANKARA ULUCANLAR MERKEZ KAPALI CEZAEVİ DEĞERLENDİRME PROJESİ

İçindekiler Ulucanlar Cezaevi Değerlendirme Projesi Bilgilendirme...3 Ulucanlarda Şenlik var:ulucanlar Cezaevi halka açılıyor etkinlik programı...5 Ulucanlar Cezaevi Krokisi...9 Ulucanlar Cezevinde Şenlik Var 18-30 Haziran 2007 Etkinlik Görselleri...10 Basın Haberleri...28 2

Ulucanlar Cezaevi Değerlendirme Projesi Ankara Ulucanlar Merkez Kapalı Cezaevi nin bazı bölümleri 1920 li yıllarda askeri depo olarak yapılmış, 1925 yılında bu depolar Cezaevine dönüştürülmüştür. Cezaevi işlevi son bulana dek 81 yıllık süreçte yapı, ülke tarihini de yakından ilgilendiren olaylara, gazetecilerin, yazarların,politikacıların ve aydınların yaşam kesitlerine tanıklık etmiştir. Bu nedenle Cezaevini ve bulunduğu alanı kapsayan yarışma kent belleği oluşturulması ve demokrasi geleneğinin yaratılması açısından özel bir önem taşımaktadır. 2006 yılı temmuz ayında boşaltılan ve 81 yıl cezaevi olarak kullanılan Ulucanlar Merkez Kapalı Cezaevi inin yapıları ve alanı Türkiye siyasi ve sosyal tarihi içerisinde önemli bir yerde bulunmaktadır. Cezaevinin boşaltılmasının ardından TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi bünyesinde yer alan Kent Görüntüleme Merkezi 21 Aralık 2006 tarihinde Ulucanlar Cezaevi ne teknik gezi düzenleyerek Cezaevi ile ilgili 4000 kare görsel ve video elde etmiştir. Ulucanlar Cezaevi için kendi tarihi içerisinde ilk defa bu kadar detaylı görsel arşiv çalışması yapılmıştır. Kent içerisinde yer alan önemli bir boşluğa dair yerel yönetimlerin ya da resmi kurum ve kuruluşların dışında, yeni fikirler üretilebileceği yeni düşler kurulabileceği inancıyla, Ankara Barosu ile ortaklaşa 01 Şubat 2007 tarihinde Ankara Ulucanlar Merkez Kapalı Cezaevi Değerlendirme Projesi Ulusal Öğrenci Fikir Yarışmasını ilan etmiştir. Bununla birlikte Ankara Ulucanlar Merkez Kapalı Cezaevinde yapılan incelemede Cezaevi alanı içinde niteliklerine ve mimari özelliklerine göre dört grup yapı saptanmış ve Ankara Yenileme Alanı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu na başvuru yapmıştır. 20 Nisan 2007 tarihinde Koruma Kurulunun kararıyla birlikte, hem yapıların büyük bir kısmı(tecritin olduğu bina ve görüşme kabinlerinin olduğu bina dışında ki yapılar) hem de cezaevinin bulunduğu alanın tescil edilmesiyle birlikte, Cezaevinin artık yıkılamayacağı da kesinleşmiştir. TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi ve Ankara Barosu, kentlerimizin kimliksizlik, bellek yoksunluğu, estetik kaygılardan uzak plansız önermeler ile yaşamakta oldukları kültürel yokluk gerçeğiyle, sorunlara başka bir bakış açısıyla önermeler sunmayı, geliştirmeyi ve bu sorunları kentin aktörleri ile iletişim içerisinde çözmeyi hedeflemiştir. Kent yaşamına ve geleceğine dair oldukça sınırlı olan düşüncelerin çoğalmasını ve yaygınlaşmasını, kentlilerin, uzmanların, yerel yöneticilerin, demokratik kitle örgütlerinin, sivil inisiyatiflerin, yerel yöneticilerin ve kamu yönetimde görev alan idarecilerin bir araya geldikleri kolektif bir süreç içerisinde çözüm önermelerinin tartışılmasını, yaşadığımız hayatı ve mekanları sorgulayacak platformlar oluşturulması için açılan yarışmaya Türkiye ve KKTC de öğrenim gören 440 mimarlık öğrencisi başvurmuş, birçok mimarlık okulunda resmi proje konusu olarak ele alınmıştır. Balıkesir Üniversitesi, Gazi Üniversitesi Lefke Avrupa Üniversitesi, Osmangazi Üniversitesi söz konusu üniversitelerden bazılarıdır. 17 Mart 2007 tarihinde Adalet Bakanlığı ndan alınan özel izinle yarışmaya başvuran 250 mimarlık öğrencisi Ulucanlar Cezaevi ni görüntülemiştir. 13 Nisan 2007 tarihinde toplam 60 lisans, 19 yüksek lisans düzeyi olmak üzere toplamda 79 proje teslim edilmiştir. Jüri tarafından yapılan değerlendirme sonucunda belirlenen 27 proje 28 Nisan 2007 tarihinde Ankara Üniversitesi Dil-Tarih ve Coğrafya Fakültesi Farabi Salonu nda proje sahipleri tarafından ideallerini toplumla, tüm kentlilerle, yerel yöneticilerle, kamu idarecileriyle, diğer meslek odalarıyla, sivil inisiyatiflerle paylaşmışlardır. 06 Mayıs 2007 tarihinde Çankaya Belediyesi Çağdaş Sanatlar Merkezi nde gerçekleştirilen ödül töreni kolokyum ve 3

sergi ile dereceye giren projeler kamuoyuna duyurulmuştur. Projeler Lisans ve yüksek lisans olmak üzere 2 ayrı kategoride derecelendirilmiştir. Bütün süreçlerin ardından yarışmanın sonuçlarının sergilenmesi için Adalet Bakanlığı ndan alınan özel bir izinle Ulucanlar Cezaevi sergi için TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi ne tahsis edilmiştir. 18 30 Haziran 2007 tarihleri arasında Ulucanlar Cezevi halka açılıyor: Ulucanlar da şenlik var teması ile söyleşiler, film gösterimleri, sergiler, dinletiler, konserler, paneller, tiyatro gösterileri, atölye çalışmaları, rehber eşliğinde Cezaevi nin gezdirilmesi, standlar açılması, Sınırsız Buluşma nın yapılması olarak hazırlanan etkinlik programı yine Ankara Barosu ile ortak gerçekleştirilmiştir. Bu süreçte ayrıca Adalet Bakanlığı, Çankaya Belediyesi, Türkiye Barolar Birliği, TMMOB, Mülkiyeliler Birliği, Çevre Mühendisleri Odası, Çağdaş Drama Derneği, Radyo Özgür ve Cumhuriyet Gazetesi de çeşitli düzeylerden destekleyen kuruluşlar olarak bulunmuştur. 12 gün süren etkinliklere 15.000 kişi katılmıştır. Ziyaretçiler arasında, Gazeteci Can Dündar, gazeteci Işık Kansu Uçurtmayı Vurmasınlar filminin senaristi Feride Çiçekoğlu, 1968 kuşağının gençlik lideri Deniz Gezmiş in avukatı Halit Çelenk, Beynelmilel filminin yönetmeni Sırrı Süreyya Önder, TBMM Meclis Başkan Vekili Yılmaz Ateş ve geçtiğimiz günlerde kalp krizi sebebiyle yaşamını yitiren eski DEP Milletvekili Orhan Doğan bulunmaktadır. Etkinlikler basın ve kamuoyu tarafından ilgiyle takip edilmiş konuyla ilgili haberler süreç boyunca sıklıkla gazete ve TV ve radyolarda yer almıştır. Söz konusu süreç pek çok açıdan ilkleri barındırmaktadır. Bu anlamıyla Mimarlar Odası Ankara Şubesi Kent Düşleri yarışmalarıyla birlikte, gündemin peşinden giden değil gündem yaratan bir süreci başlatarak Başka Bir Mimarlık Mümkün ideallerini hayata geçirmeye çalışıyor. Bu sürecin devamı ve ilk kazanımı olarak ortaya çıkan Ankara Ulucanlar Merkez Kapalı Cezaevi nin alanının ve yapılarının tescil edilmesi aynı zamanda bir döneme tanıklık eden mekanların, anıların ve yaşananlarında tescil edilmesi anlamına gelmektedir. 4

Ulucanlarda Şenlik var:ulucanlar Cezaevi halka açılıyor etkinlik programı 5

ULUCANLAR CEZAEVİ HALKA AÇILIYOR: CEZAEVİNDE ŞENLİK VAR: Düzenleyen Kuruluşlar : TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi, Ankara Barosu Destekleyen kuruluşlar : Mülkiyeliler Birliği, Çevre Mühendisleri Odası, Adalet Bakanlığı, Çağdaş Drama Derneği, Türkiye Barolar Birliği, Çankaya Belediyesi, İnsan Hakları Derneği,Türkiye İnsan Hakları Vakfı, Ankara Tabip Odası, Radyo Özgür 18-30 Haziran 2007 tarihleri arasında Ulucanlar Merkez Kapalı Cezaevi nde gerçekleştirilmesi planlanan etkinlikler ile ilgili olarak program aşağıdaki gibidir. 18-30 Haziran 2007 süresince saat 10.00-21.00 arası cezaevi halka açıktır. Cezaevi içerisinde açık cezaevi kafeteryasından her saatte faydalanabilirler. Tüm etkinlikler ücretsizdir. Atölyeler 18-30 Haziran 2007 tarihlerinde cezaevi mekanını kullanarak çalışmalarını yürütecektir. Atölye 1 : Ulucanlar Cezaevinde yatanların anıları üzerine sözlü tarih çalışması Suavi Aydın Hacettepe Üniversitesi Antropoloji Bölümü Öğretim Üyesi, Doç.Dr. Musa Toprak Avukat Atölye 2 : Ceza ve Mekan Işık Aksulu Atölye 3 : Drama Atölyesi Çağdaş Drama Derneği Ankara Barosu Yaratıcı Drama Derneği 18 Haziran 2007 Pazartesi 17.00 Ulucanlar Cezaevi Değerlendirme Projesi Ulusal Öğrenci Fikir Yarışması Sergi Açılışı Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürü Kenan İpek in katılımıyla 18.00 Kokteyl 19.00 Konser Ensemble Galatia 19 Haziran 2007 Salı 10.00 Kitap standlarının açılışı Hükümlülerin cezaevlerinde ürettikleri ürünlerin sergilenmesi Mustafa Kantaş Resim sergisi Yavuz Önen-Cezaevinde babadan kızına Resimli Öyküler Sergisi 78 liler Derneği Sergisi Bülent Tanık- Cezaevi Mahkumları Portre Sergisi 17.00 Söyleşi Özgürlük Kavramı Mehdi Bektaş - Avukat Süleyman Ege 20 Haziran 2007 Çarşamba 10.00-15.00 Çocuk ve Mimarlık Çalışmaları Merkezi sınır ve sınırsızlık temalı atölye çalışması Çocuk Festivali 21 Haziran 2007 Perşembe 10.00-14.00 Sinevizyon gösterimi ve Rehber Eşliğinde Cezaevinin yerleşkesi gezisi 6

22 Haziran 2007 Cuma 17.00 Film gösterimi Beynelmilel Yönetmen Sırrı Süreyya Önder in katılımıyla 23 Haziran 2007 Cumartesi 10.00-14.00 Sinevizyon gösterimi ve Rehber Eşliğinde Cezaevinin yerleşkesi gezisi 25 Haziran 2007 Pazartesi 10.00 Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü Ulucanlar Cezaevi Değerlendirme Projesi Dönem Sergisi 17.00 Eskişehir Açık Cezaevi İnfaz Kurumu Hükümlüleri Tiyatro Grubu Kuvayı Milliye Eser.N.Hikmet Sanat Yönetmeni: Yıldırım Fikret Urağ Süre: 1 perde 40 dk.. Oyuncular(hükümlüler): Levent Yüksel, İsmail Çil, Ümit Çeliker, Ercan Özbalık,Barış Yerlikaya,Bülent Özkavak,Aykut Alat 26 Haziran 2007 Salı 17.30 Belgesel Film Gösterimi Cumhuriyet in basın tarihi: Rüzgarlı Sokak Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Yapımcı: Korkmaz Alemdar Baş Danışman:Metin Aksoy Danışman: Funda Cantek Yönetmen: Kurtuluş Özgen 18.00 Ankara Kent Forumu STK, Dernek ve Birliklerin, Belediye Başkanlarının ve Ankara Milletvekillerinin katılımıyla 27 Haziran 2007 Çarşamba 17.00 Özgür Dizeler Akif Kurtuluş, Emel Güz, Ahmet Telli, Bejan Matur 19.00 Mülkiyeliler Birliği Türk Halk Müziği konseri 28 Haziran 2007 Perşembe 10.00-14.00 Sinevizyon gösterimi ve Rehber Eşliğinde Cezaevi yerleşkesi gezisi 17.00 Mimarlık ve İdeoloji Paneli-2 Oturum Başkanı :Güven Arif Sargın Mimarlar Odası Ankara Şube 2.Başkanı Bülent Batuman,Mimar Ali Cengizkan, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü Öğretim Üyesi, Doç,Dr Menaf Turan, A.Ü. SBF Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı Araştırma Görevlisi,Dr. 29 Haziran 2007 Cuma 17.00 Atölye Sunuşları 18.30 Kamu Hizmetinde Mimarlığa Tanıklık 10 Ceza kavramı ve Cezaevi Mimarisi Konferans-Sergi-Kokteyl 7

30 Haziran 2007 Cumartesi Cezaevinde kalanların aileleriyle birlikte, aydınların sanatçıların ve kentlilerin katılımıyla gerçekleşecek. 10.00-20.00 Sınırsız Buluşma: Cezaevinde Şenlik Var Uçurtma Şenliği Uçurtma Yapımı Sergiler Kitap standları 17.00 Film gösterimi Uçurtmayı vurmasınlar Tunç Başaran, Feride Çiçekoğlu nun katılımlarıyla Ulucanlar Cezaevinin Geleceği Hakkında Açık Tartışma 8

ULUCANLAR CEZEVİNDE ŞENLİK VAR 18-30 HAZİRAN 2007 ETKİNLİK GÖRSELLERİ 10

BASIN HABERLERİ 27