Hanehalklarının C0 2 Emisyonlarının Azaltılmasında Ödeme İstekliliği Anket Sonuçları Tubitak Proje No-105K234 Eylül 2007 1
Çalışmanın Künyesi Çalışma, Türkiye kentsel nüfusunu temsilen, kent merkezlerinde 2422 kişi ile gerçekleştirilmiştir 1212 kişiye anketin Türkiye fonu versiyonu, 1210 kişiye anketin Dünya fonu versiyonu uygulanmıştır. Bu büyüklükte basit tesadüfi örnekleme metoduyla seçilmiş bir örneklemde, %95 güvenilirlik düzeyinde azami beklenen hata payı % 2 dir. Türkiye ve Dünya anketleri ayrı ayrı değerlendirildiğinde %95 güvenilirlik düzeyinde azami beklenen hata payı % 2.8 olarak hesaplanmıştır. 2
3 Örneklem Dağılımı KONYA VAN SIVAS ICEL ANKARA ERZURUM ANTALYA AGRI IZMIR AFYON KAYSERI ADANA MUS MUGLA YOZGAT SANLIURFA CORUM KARS MANISA DENIZLI BURSA TOKAT BOLU BITLIS BALIKESIR AYDIN ESKISEHIR KUTAHYA MALATYA ELAZIG DIYARBAKIR NIGDE ERZINCAN MARDIN SAMSUN SIIRT BINGOL ISPARTA KASTAMONU ORDU ARTVIN SIRNAK USAK SINOP HATAY CANKIRI TUNCELI RIZE KARAMAN BURDUR AKSARAY HAKKARI GIRESUN ADIYAMAN KIRSEHIR AMASYA CANAKKALE IGDIR ISTANBUL EDIRNE KAHRAMANMARAS GAZIANTEP ARDAHAN BATMAN TERKIRDAG BILECIK NEVSEHIR KIRKLARELI SAKARYA GUMUSHANE TRABZON KIRIKKALE KARABUK BAYBURT DUZCE KOCAELI OSMANIYE KILIS BARTIN ZONGULDAK CANAKKALE YALOVA 132 53 78 48 196 126 63 96 44 81 81 489 153 28 23 80 16 83 85 55 53 84 88 85 55 47 KONYA VAN SIVAS ICEL ANKARA ERZURUM ANTALYA AGRI IZMIR AFYON KAYSERI ADANA MUS MUGLA YOZGAT SANLIURFA CORUM KARS MANISA DENIZLI BURSA TOKAT BOLU BITLIS BALIKESIR AYDIN ESKISEHIR KUTAHYA MALATYA ELAZIG DIYARBAKIR NIGDE ERZINCAN MARDIN SAMSUN SIIRT BINGOL ISPARTA KASTAMONU ORDU ARTVIN SIRNAK USAK SINOP HATAY CANKIRI TUNCELI RIZE KARAMAN BURDUR AKSARAY HAKKARI GIRESUN ADIYAMAN KIRSEHIR AMASYA CANAKKALE IGDIR ISTANBUL EDIRNE KAHRAMANMARAS GAZIANTEP ARDAHAN BATMAN TERKIRDAG BILECIK NEVSEHIR KIRKLARELI SAKARYA GUMUSHANE TRABZON KIRIKKALE KARABUK BAYBURT DUZCE KOCAELI OSMANIYE KILIS BARTIN ZONGULDAK CANAKKALE YALOVA 132 53 78 48 196 126 63 96 44 81 81 489 153 28 23 80 16 83 85 55 53 84 88 85 55 47
Son 5 yıl içinde doğayla ilgili olarak şimdi size sayacaklarımı yaptınız mı? 78.0 % 87.6 % 96.3 % 70.3 % 22.0 % 12.4 % 3.7 % 29.7 % 1 2 Evet Hayır Agaclandirma kampanyasina gonullu katılım Doga tahribatini engellemek icin bireysel dilekce Doganin korunmasi icin imza kampanyasi Oy verirken partilerin cevre politikalarini incelemek 4
Son 5 yıl içinde herhangi bir çevre grubuna üye oldunuz mu? Evet 2.2 % Hayir 97.8 % 5
Günlük alışkanlıklar 83.8 % 71.8 % 46.9 % 28.7 % 14.4 % 23.8 % 24.2 % 1.7 % 4.3 % Hic Genellikle Her zaman Işık Söndürme Elde çöp tutma Otobus tercih etme Kullanılmayan bir yerde açık kalmış ışık gördüğümde kapatmak için mutlaka çaba harcarım Elimdeki çöpü çok uzun süre tutmam gerekse bile, çöp kutusu buluncaya kadar taşımaya devam ederim Birkaç arkadaşımla şehirlerarası yolculuk yapmam gerektiğinde özel araç ve otobüs arasında seçme şansım varsa ve kendime düşen maliyetler aynıysa otobüsü tercih ederim 6
Günlük yaşama ilişkin 64.3 % 43.2 % 51.0 % 56.8 % 49.3 % 49.0 % 50.7 % 41.3 % 35.7 % 58.7 % Evet 1 2 Hayır Parkta, ormanlık alanda veya göl/deniz kenarında en az ayda bir kez yürüyüş yapar mısınız Evinizde hic hayvan beslediniz mi ya da beslemekte misiniz Sokaktaki kedi, köpek, kuş gibi hayvanları beslemek için çaba gösterir misiniz Tarla/bahce işleriyle geçmişte ugraştınız mı ya da şu an uğraşmakta mısınız Tatil/gezi/spor amacli cadirda, kucuk kamp veya koy evinde ya da teknede birden fazla kere kaldiniz mi 7
Çevre Bilgisi Bu işaretin ne anlama geldiğini biliyor musunuz? (Geri dönüşüm) Evet 35.2 % Hayır 64.8 % Kyoto Protokolünü hiç duydunuz mu? Evet 10.6 % Hayir 88.9 % 8
100 Liralık Harcama Bütçesindeki Dağılım Savunma harcamalari 12.8 % Dogadaki tahribatin ve cevre kirliliginin onlenmesi icin, 17.2 % Egitim harcamalari 30.9 % Saglik harcamalari, Sehirlerarasi yollarin 29.3 % yapimi icin 9.7 % 9
Küresel Isınma-Bilgi Sahipliği Küresel ısınmayı hiç duydunuz mu? Hayir 11.8 % Evet 88.2 % Küresel ısınma konusunda ne derece bilgili olduğunuzu düşünüyorsunuz? 20.7 % Ortalama = 4,72 Standart Sapma = 2,52 8.5 % 9.9 % 8.1 % 8.8 % 9.3 % 6.8 % 5.1 % 5.1 % 2.3 % 3.6 % Hiç bilmiyorum 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Son derece bilgiliyim 10
Küresel ısınma sorununa sebep olan en önemli gazı biliyor musunuz? Küresel Isınmayı Hic Duymamis 11.8 % Evet, Biliyorum 29.6 % Hayir, Bilmiyorum 58.6 % 11
BM den çağrı yapılsa, siz Türkiye nin bu çağrıya prensipte evet diyerek projeye dahil olmasını ister misiniz? Hayır 10.3 % Fikri Yok 0.5 % Evet 89.2 % 12
Sizce Türkiye de 10 kişiden kaçı çağrıya destek verip evet denmesini ister? 22.3 % 16.4 % 17.0 % 9.3 % 1.0 % 1.7 % 3.6 % 6.3 % 5.7 % 7.2 % 5.4 % 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 kişi kişi Ortalama = 6,46 Standart Sapma = 2,52 FY/CY= % 4 13
Küresel Isınmanın nedeni 14
Karbon Dioksit Üretimi Temel nedenler 1) Endüstriyel üretim 2) Ulaşım 3) Termik santraller 15
Kuresel Isınmanın Etkileri Suların yükselmesi Isı artışı; kuraklik Fırtınaların artması 16
Farz edin ki, dünyada küresel ısınma ile ilgili bir mücadele başladı. Küresel ısınmayı önlemek için dünya genelinde bir yandan sanayide ve ulaşım sektöründe iyileştirmeler yapılırken, diğer yandan da enerji sektöründe düzenlemeler söz konusu. Yine farz edin ki, hem ülkemizde hem de diğer ülkelerde enerji sektörüne ilişkin yapılması gerekenler belirlenmiş olsun. Şimdi size bu önemli enerji projesinin nasıl olduğunu anlatacağım. ENERJİ PROJESİ Bu proje ile Türkiye de hem mevcut elektrik üretim tesisleri daha verimli ve çevreye daha duyarlı hale getirilecek Hem de Türkiye de yenilenebilir enerji kaynakları (rüzgar, güneş, jeotermal vb.) ile çevre dostu elektrik üretilecek Bu proje tüm ülkelerde aynı anda uygulamaya konacak. Proje gerçekleşirse, 2050 yılına kadar elektrik üretiminden kaynaklanan karbondioksit oluşumu azalacak ve küresel ısınma yavaşlayacak. TÜRKİYE de, 2050 yılına gelindiğine: Tarımsal üretimde kuraklıktan kaynaklanan toprak kaybı % 20 yerine % 10 olacak Deniz suyu seviyesi 60 cm. yerine 30 cm. Yükselecek Sel felaketleri yılda 10 kez değil 5 kez olacak ANKETÖRE NOT: Buraya kadar sormak istediğiniz bir şey var mı? diye görüşmeciye sorun ve SORU FORMU NA DÖNÜN!) 17
PROJENİN GERÇEKLEŞMESİ İÇİN: TÜRKİYE FONU Yukarıda anlatılan projenin Türkiye ayağının hayata geçirilmesi için Türkiye de özel bir fon oluşturulması gerekmektedir. Sanayiciler üzerlerine düşeni ayrıca yapacağından bu fon için paranın tüm Türkiye deki hanehalklarından toplanması düşünülmektedir. Kampanya çerçevesinde toplanan para, yalnızca size anlattığımız proje için kullanılacaktır. Paranın toplanmasını ve düzgün bir şekilde kullanılmasını ilgili kamu kuruluşları, sivil toplum örgütleri, üniversiteler ve TÜBİTAK tan oluşan bir platform denetleyecektir. Fonun gelir giderleri düzenli olarak raporlanacaktır Anketöre Not: Soru formuna dönünüz! 18 KART 8A-TÜRKİYE FONU
PROJENİN GERÇEKLEŞMESİ İÇİN: DÜNYA FONU Yukarıda anlatılan projenin hayata geçirilmesi için dünya genelinde özel bir fon oluşturulması gerekmektedir. Ülkelerin sanayicileri üzerlerine düşeni ayrıca yapacağından bu fon için paranın tüm dünyadaki hanehalklarından toplanması düşünülmektedir. Kampanya çerçevesinde toplanan para, yalnızca size anlattığımız proje için kullanılacaktır. Paranın toplanmasını ve düzgün bir şekilde kullanılmasını Birleşmiş Milletler çatısı altında ülke temsilcileri, bilim insanları ve sivil toplum örgütlerinden oluşan bir platform denetleyecektir. Fonun gelir giderleri düzenli olarak raporlanacaktır Anketöre Not: Soru formuna dönünüz! 19 KART 8B-DÜNYA FONU
Ödeme İstekliliği Böyle bir proje hayata gecirilecek olsa aile bütçenizi tekrar göz önünde bulundurarak bir defaya mahsus... YTL veya 12 ay boyunca aylık... YTL ödeme yapmayı kabul eder misiniz? Versiyon İlk söylenen miktar Artı s Azalıs 1 40 80 20 2 80 160 40 3 140 280 70 4 240 480 120 5 360 720 180 6 500 1000 225 20