2012 YILI OCAK AYINDA HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ

2012 YILI OCAK AYINDA HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ Ülkemiz halı ihracatı 2011 yılını % 26,8 oranında artışla kapanmış ve 1 milyar 629,5 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. 2012 yılının ilk ayında ise halı ihracatımız bir önceki yılın aynı ayına kıyasla % 32,2 oranında artarak 134 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. Aylar İtibariyle Halı İhracat Kaydı 2010-2011 - 2012 Birim: 1000 $ YILLAR 2012/2011 Aylar 2010 2011 2012 % Değişim Ocak 77.658 101.355 134.041 32,2 Şubat 80.596 106.881 Mart 101.550 121.593 Nisan 100.311 132.831 Mayıs 95.767 135.256 Haziran 96.784 133.607 Temmuz 104.000 134.742 Ağustos 111.881 145.948 Eylül 103.277 136.746 Ekim 139.843 170.716 Kasım 129.963 153.545 Aralık 143.418 163.919 Aylar İtibariyle Halı İhracatının Gelişimi 2010 2011 2012 1.000 $ 180.000 160.000 140.000 120.000 100.000 80.000 60.000 40.000 20.000 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yukarıda yer alan tablo ve grafikten ülkemizin halı ihracatının aylar itibariyle seyri izlenebilmektedir. 1

2012 yılının ilk ayında halı ihracatının ülkemizin toplam ihracatı içerisindeki payı bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla % 0,22 oranında artarak % 1,27 ye yükselmiştir. Türkiye Genel İhracatında Halı İhracatının Payı Birim : 1000 $ 2011 2012 2012 / 2011 Ocak Ocak Değişim % Türkiye Genel İhracatı 9.612.936 10.554.798 9,8 Halı İhracatı 101.355 134.041 32,2 Halı İhracatının Payı % 1,05 1,27 Türkiye nin halı ihracatına el halısı ve makina halısı ayrımı ile bakıldığında, 2012 yılı Ocak ayında el halısı ihracatında bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla % 17,3 oranında düşüş meydana gelmiş olup, ihracat değeri 7,1 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. Diğer taraftan, aynı döneminde makina halısı ihracatı bir önceki yılın Ocak ayına kıyasla % 36,9 oranında artmış ve 126,9 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Belli Başlı Pazarlarda Halı İhracatındaki Gelişmeler Türkiye nin halı ihracatında % 17,4 lük payıyla en büyük ihracat pazarı konumunda olan S.Arabistan a 2012 yılının ilk ayının sonunda gerçekleştirilen ihracat, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla % 83,1 oranında artarak 23,3 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. Anılan dönemde, ikinci büyük pazarımız konumundaki ABD ye halı ihracatımız % 29,1 oranında artarak 14,5 milyon dolar olmuştur. Kaydedilen bu ihracat değeri ile ABD nin toplam halı ihracatı içerisindeki payı % 10,8 e yükselmiştir. Bu dönemde en büyük üçüncü ihracat pazarımız konumundaki Libya ya yönelik halı ihracatımız ise bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla % 475,4 oranında artmış ve 11,4 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. Bu ihracat değeri ile Libya nın toplam halı ihracatımız içerisindeki payı % 8,5 olarak hesaplanmaktadır. 2011 yılının Ocak ayında Libya ya yapılan ihracat 2 milyon dolar ile sınırlı kalmıştı. Halı ihracatımızda 2012 yılının Ocak ayına ait veriler incelendiğinde, ilk on pazar içerisinde yer alan ülkelerden Irak haricindeki dokuz ülkeye yönelik 2

ihracatımızın % 7,7 ile % 475,4 arasında değişen oranlarda arttığı anlaşılmaktadır. Aynı dönemde Irak a yönelik halı ihracatı bir önceki yılın Ocak ayına kıyasla % 9,9 oranında azalmış ve 4,3 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. Aşağıdaki tabloda, ülkemizin halı ihracatında ilk on pazara ilişkin gelişmeler yer almaktadır. EN ÇOK HALI İHRACATI YAPILAN ÜLKELER Birim: 1.000 $ ÜLKELER 2011 2012 PAY DEĞİŞİM OCAK OCAK % % SUUDİ ARABİSTAN 12.724 23.296 17,4 83,1 ABD 11.216 14.483 10,8 29,1 LİBYA 1.987 11.434 8,5 475,4 ALMANYA 6.079 9.985 7,4 64,2 MISIR 2.723 4.758 3,5 74,7 IRAK 4.773 4.302 3,2-9,9 BAE 3.574 4.107 3,1 14,9 İNGİLTERE 2.813 3.960 3,0 40,8 İRAN 3.493 3.761 2,8 7,7 İSRAİL 2.158 3.159 2,4 46,4 DİĞER ÜLKELER 49.816 50.797 37,9 2,0 İLK 10 ÜLKENİN TOPLAM İHRACATI 51.539 83.244 62,1 61,5 TÜRKİYE TOPLAM HALI İHRACATI 101.355 134.041 100,0 32,2 EN ÇOK HALI İHRACATI YAPILAN ÜLKELER 2012 OCAK Toplam Halı İhracatı: 134 Milyon $ DİĞER ÜLKELER 37,9% SUUDİ ARABİSTAN 17,4% ABD 10,8% İSRAİL 2,4% İRAN 2,8% İNGİLTERE 3,0% BAE 3,1% IRAK 3,2% MISIR 3,5% ALMANYA 7,4% LİBYA 8,5% 3

El Halısı Pazarlarımızdaki Gelişmeler Ocak 2012 döneminde ülkemizin el halısı ihracatı bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla % 17,3 oranında azalarak 7,1 milyon dolar olmuştur. Aylar İtibariyle El Halısı İhracatının Gelişimi 2010 2011 2012 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 1.000 $ Aşağıda yer alan tabloda ülkemiz el halısı ihracatının aylara göre dağılımı yer almaktadır. Aylar İtibariyle El Halısı İhracat Kaydı 2010-2011 - 2012 Birim: 1000 $ YILLAR 2012/2011 Aylar 2010 2011 2012 % Değişim Ocak 5.512 8.629 7.134-17,3 Şubat 8.139 9.826 Mart 14.890 17.982 Nisan 14.953 23.838 Mayıs 15.609 24.105 Haziran 12.566 15.326 Temmuz 8.781 12.355 Ağustos 8.965 12.226 Eylül 10.328 13.219 Ekim 19.963 15.682 Kasım 18.410 17.822 Aralık 16.669 14.493 2012 yılının Ocak ayı itibariyle el halısı ihracatımızda en önemli ülkeler Japonya, ABD, İran, Almanya ve Slovakya olarak sıralanmaktadır. Bu 4

dönemde el halısı ihracatımızda ilk on pazar arasında yer alan ülkelerden altı tanesine yönelik ihracatımız % 46,9 ile % 39.500 arasında değişen oranlarda artmışken dört ülkeye yönelik ihracatımız % 2,7 ile % 69,4 arasında değişen oranlarda azalmıştır. Anılan dönem itibariyle en önemli el halısı ihracat pazarımız olan Japonya ya yönelik ihracat geçen yılın Ocak ayına kıyasla % 10,7 oranında azalarak 2 milyon dolar olmuştur. Bu ihracat değeri ile Japonya nın el halısı ihracatımızdaki payı % 27,3 olarak hesaplanmaktadır. Ülkemiz için ihracat pazar büyüklüğü sıralamasında Japonya nın ardından ABD gelmektedir. ABD ye yönelik ihracatımız Ocak 2012 itibariyle bir önceki yılın aynı ayına kıyasla % 2,7 oranında azalmış ve 1,1 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. ABD nin toplam el halısı ihracatımız içerisindeki payı % 14,8 olarak hesaplanmaktadır. İran, 2012 yılının ilk ayının sonu itibariyle en çok el halısı ihracatı yapılan üçüncü ülke olmuştur. Bu ülkeye yönelik el halısı ihracatı 2011 yılının aynı dönemine kıyasla % 46,9 oranında artarak 431 bin dolar olmuştur. Birim: 1.000 $ EN ÇOK EL HALISI İHRACATI YAPILAN ÜLKELER ÜLKELER 2011 2012 PAY % DEĞİŞİM OCAK OCAK % JAPONYA 2.183 1.950 27,3-10,7 ABD 1.088 1.059 14,8-2,7 AHL SERBEST BÖLGE 515 756 10,6 46,9 İRAN 33 431 6,0 1.206,1 ALMANYA 102 423 5,9 316,5 SLOVAKYA 1 396 5,6 39.500,0 FRANSA 1.257 385 5,4-69,4 BELÇİKA 607 267 3,7-56,0 IRAK 139 215 3,0 55,2 İSRAİL 70 171 2,4 145,4 DİĞER ÜLKELER 2.635 1.080 15,1-59,0 İLK 10 ÜLKENİN TOPLAM İHRACATI 5.994 6.054 84,9 1,0 TÜRKİYE TOPLAM HALI İHRACATI 8.629 7.134 100,0-17,3 Ocak ayı itibariyle ülkemizin el halısı ihracatının en fazla arttığı ülke % 39.500 oranında ihracat artışının yaşandığı Slovakya olmuştur. Geçen yılın Ocak ayında sadece bin dolarlık el halısı ihracatı yapılan Slovakya ya bu yılın aynı döneminde 396 bin dolar değerinde ihracat yapılmıştır. Öte yandan Ocak 2012 itibariyle el halısı ihracatımızın bir önceki yılın aynı ayına oranla en fazla azaldığı ülke ihracatın bir önceki yılın aynı ayına göre % 5

69,4 oranında azaldığı ve ihracat değerinin 1,3 milyon dolardan 385 bin dolara gerilediği Fransa olmuştur. EN ÇOK EL HALISI İHRACATI YAPILAN ÜLKELER 2012 OCAK Toplam El Halısı İhracatı: 7,1 Milyon $ İSRAİL 2,4% IRAK 3,0% DİĞER ÜLKELER 15,1% JAPONYA 27,3% BELÇİKA 3,7% FRANSA 5,4% SLOVAKYA 5,6% İRAN 6,0% ALMANYA 5,9% AHL SERBEST BÖLGE 10,6% ABD 14,8% Makina Halısı Pazarlarımızdaki Gelişmeler 2012 yılının ilk ayının sonunda makina halısı ihracatımız 2011 yılı Ocak ayına kıyasla % 36,9 oranında artarak 126,9 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. Bahse konu bu ihracat değeri son üç yıl içerisinde Ocak aylarında kaydedilmiş olan en yüksek ihracat değeridir. Aylar İtibariyle Makina Halısı İhracatının Gelişimi 2010 2011 2012 1.000 $ 180.000 160.000 140.000 120.000 100.000 80.000 60.000 40.000 20.000 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 6

Aylar İtibariyle Makina Halısı İhracat Kaydı 2010-2011 - 2012 Birim: 1000 $ YILLAR 2012/2011 Aylar 2010 2011 2012 % Değişim Ocak 72.146 92.726 126.907 36,9 Şubat 72.457 97.055 Mart 86.660 103.611 Nisan 85.357 108.984 Mayıs 80.158 111.151 Haziran 84.218 118.281 Temmuz 95.218 122.387 Ağustos 102.916 133.722 Eylül 92.949 123.527 Ekim 119.879 155.034 Kasım 111.553 135.723 Aralık 126.749 149.427 2012 yılı Ocak ayında, makina halısı ihracatımızda en büyük paya sahip olan ülke olarak 23,3 milyon dolarlık ihracat ve % 18,3 lük payıyla S.Arabistan öne çıkmaktadır. Suudi Arabistan a yapılan ihracat Ocak 2012 döneminde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla % 83 oranında artmıştır. EN ÇOK MAKİNA HALISI İHRACATI YAPILAN ÜLKELER Birim: 1.000 $ ÜLKELER 2011 2012 PAY % DEĞİŞİM OCAK OCAK % SUUDİ ARABİSTAN 12.724 23.283 18,3 83,0 ABD 10.128 13.424 10,6 32,5 LİBYA 1.985 11.423 9,0 475,5 ALMANYA 5.978 9.561 7,5 59,9 MISIR 2.722 4.758 3,7 74,8 BAE 3.541 4.107 3,2 16,0 IRAK 4.634 4.086 3,2-11,8 İNGİLTERE 2.710 3.896 3,1 43,8 İRAN 3.459 3.330 2,6-3,7 RUSYA FEDERASYONU 3.060 3.021 2,4-1,3 DİĞER ÜLKELER 41.787 46.018 36,3 10,1 İLK 10 ÜLKENİN TOPLAM İHRACATI 50.939 80.889 63,7 58,8 TÜRKİYE TOPLAM MAKİNA HALISI İHRACATI 92.726 126.907 100,0 36,9 Makina halısı ihracatında S.Arabistan ın ardından 13,4 milyon dolarlık ihracat değeri ve % 10,6 lık pay ile ABD gelmektedir. Anılan dönemde ABD ye yönelik makina halısı ihracatı % 32,5 oranında artmıştır. Libya, 11,4 milyon dolarlık ihracat değeri ve % 9 luk pay ile en büyük üçüncü makina halısı ihracat pazarımız konumundadır. Libya ya yönelik makina halısı 7

ihracatımız 2012 nin Ocak ayında bir önceki yılın aynı ayına kıyasla % 475,5 artmıştır. İhracatta kaydedilen bu artış aynı zamanda ilk 10 ülke içerisinde kaydedilen en yüksek ihracat artış oranıdır. 2012 yılı Ocak ayında makine halısı ihracatımızın bir önceki yılın aynı ayına kıyasla oransal olarak en yüksek oranda düştüğü ülke Irak olmuştur. Bu ülkeye yönelik ihracat % 11,8 oranında azalmış ve 4,1 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. EN ÇOK MAKİNA HALISI İHRACATI YAPILAN ÜLKELER 2012 OCAK Toplam Makina Halısı İhracatı: 126,9 Milyon $ SUUDİ ARABİSTAN 18,3% DİĞER ÜLKELER 36,3% ABD 10,6% RUSYA FEDERASYONU 2,4% İRAN 2,6% İNGİLTERE 3,1% IRAK 3,2% BAE 3,2% MISIR 3,7% ALMANYA 7,5% LİBYA 9,0% 2012 YILI OCAK AYINDA İHRACAT SEKTÖRLERİMİZİ ETKİLEYEN EKONOMİK GELİŞMELER 2011 yılı zor bir son çeyrek dönemden sonra tamamlanırken, dünya ekonomisi 2012 yılına başta Avrupa Birliği olmak üzere gelişmiş ülkelerdeki borç krizinin gölgesinde girmiştir. Ocak ayında sektörlerimizi etkileyen uluslararası olayların başında en önemli ihracat pazarımız olan Avrupa Birliği'nde yaşanan krize bağlı olarak risk algısının devam etmesiyle söz konusu krizin ihracat sektörlerimize olan etkileri yer almıştır. Söz konusu krizi çözmeye yönelik çabalar devam etmesine rağmen, kriz algısı devam etmekte, bu durum önümüzdeki dönem ihracat sektörlerimiz için ciddi risk oluşturmaktadır. Bu çerçevede, kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor s, Ocak ayında Fransa nın da dâhil olduğu dokuz Euro Bölgesi ülkesinin kredi notunu indirmiş 8

bulunmaktadır. En üst düzey kredi notu olan AAA notuna sahip olan Fransa ve Avusturya nın notları birer basamak indirilirken; Malta, Slovakya ve Slovenya, notları bir basamak indirilen diğer ülkeler oldu. Öte yandan, İtalya, İspanya, Portekiz ve Kıbrıs Rum Kesimi nin notları da 2 basamak indirilmiş bulunmaktadır. AB borç krizi konusunda yaşanan son gelişme ise AB Komisyonu nun Yunanistan'a Euro Bölgesi ve Uluslararası Para Fonu'ndan (IMF) sağlanacak ikinci yardım paketinin sonuçlandırılması görüşmelerinde sürenin dolduğunu ve Yunan Hükümeti'nin acı reçete olarak adlandırılan sıkı mali önlemleri uygulama konusunda karar vermesi gerektiği, aksi halde 130 milyar değerindeki ikinci kurtarma paketinin askıya alınacağı şeklinde uyarı yapması oldu. Öte yandan, Ocak ayı içinde ihracat sektörlerimizi etkileyen diğer bir gelişme de doğu komşumuz ve önemli ihracat pazarlarımızdan İran konusunda ABD nin öncülük ettiği ek mali yaptırımlara AB nin de destek vermesinin de etkisiyle Türk bankacılık sistemi de İran bankaları ile çalışmama noktasında baskı altında olup, İran ile ticaret yapan Türk firmalarının ödemelerini tahsil etme seçenekleri sınırlanmış bulunmaktadır. Bu noktada, İran üzerinde petrol satışı yaptırımının uygulanmasıyla petrol fiyatlarının yükselmeye devam edeceği, bunun da Türkiye ekonomisine olumsuz etkisinin olacağı belirtilmektedir. Tekstil sektörümüzü etkileyen diğer bir gelişme de, Mısır ın 5205, 5206 ve 5207 4 lü başlıklarında yer alan pamuk ipliği ithalatına karşı 24 Kasım 2011 tarihinde bir korunma önlemi soruşturması açılması ve 29 Aralık 2011 tarihinden itibaren geçici önlem olarak kg başına 3,33 Mısır poundu uygulanmaya başlanmasıdır. Diğer yandan, Fransa Meclisi nin 22 Aralık 2011 tarihinde kabul ettiği ve Senato nun da 23 Ocak 2012 tarihinde onayladığı sözde Ermeni soykırımı inkâr yasası, iki ülke ilişkilerinde ciddi sıkıntılara yol açarken, henüz siyasi gerilimden etkilenmeyen ikili ticari ve ekonomik ilişkilerin de önümüzdeki dönem olumsuz etkilenmesi kaçınılmaz görünmektedir. İhracat sektörlerimizi yakından ilgilendiren döviz kurlarıyla ilgili olarak, küresel piyasalarda Euro Bölgesi sorunlarına ilişkin olumsuz gelişmelerin de etkisiyle yılsonunda yükselerek 1,90 TL seviyelerine çıkan dolar, Merkez Bankası nın aldığı tedbirlerin de etkisiyle Şubat ayının ilk haftası itibariyle 1,75 1,76 TL bandına gerilerken, euro/dolar paritesi de 1,30 seviyelerinde seyretmektedir. Öte yandan, petrol fiyatları ise Şubat ayının ilk haftası itibariyle 100 dolar / varil seviyelerinde bulunmaktadır. 9

Suudi Arabistan Dünyanın başlıca petrol ihracatçılarından Suudi Arabistan'da, ülkenin GSYH'si yaklaşık 600 milyar dolar olarak hesaplanırken, satın alma paritesine göre kişi başına gelir ise 24 bin dolar seviyesinde bulunmaktadır. Bütçe gelirlerinin % 75'ini, toplam ihracatın ise % 90'ını petrol gelirlerinin oluşturduğu ülkede, son dönemde petrol fiyatlarındaki toparlanma ile birlikte ekonomide olumlu gelişmeler beklenmektedir. IMF tarafından yapılan projeksiyonlar doğrultusunda Suudi Arabistan ın 2011 yılında % 6,5 büyüdüğü öngörülürken, 2012 yılında ise % 3,5-3,6 oranında büyüme beklenmektedir. ABD Küresel kriz sonrası dönemde, inşaat ve işgücü piyasalarındaki toparlanmanın tedrici bir şekilde gerçekleştiği ABD de açıklanan son veriler, ekonomik aktivitenin bir miktar ivme kazandığına işaret etmektedir. Ancak, küresel ekonomiye yönelik endişelerin arttığı son dönemde ABD ekonomisindeki toparlanmanın sürdürülebilirliğine ilişkin tartışmalar piyasaların gündeminde yer almaya devam etmektedir. Bu çerçevede ABD ekonomisi, 2011 yılı ilk çeyrek döneminde sadece % 0,4 büyürken, 2. çeyrek dönemde % 1,3 büyümüş, 3. çeyrek dönemde ise nispeten toparlanarak % 1,8 büyüme kaydedilmiştir. IMF tahminlerine göre ülke ekonomisinin 2011 yılında % 1,8 oranında büyüdüğü öngörülmektedir. Güncel IMF tahminlerine göre ABD ekonomisinin 2012 yılında % 1,8 büyümesi beklenmektedir. Ülke genelinde perakende satışlar 2011 yılında geçen yılın aynı dönemine göre % 7,7 yükselirken, aynı dönemde hazırgiyim ve aksesuar ile ayakkabı perakende satışları ise geçen yıla göre % 5,9 artmış bulunmaktadır. Son dönemdeki kısmi toparlanma tüketim harcamalarına da yansımış durumdadır zira, 2011 yılının ikinci çeyrek döneminde ülke genelinde özel tüketim harcamaları bir önceki çeyrek döneme göre % 0,7 artış gösterirken, üçüncü çeyrek dönemde ise bu oran % 1,7 ye yükselmiştir. 2011 yılı Ocak-Kasım verilerine göre ABD toplam mal ihracatı bir önceki yılın aynı dönemine göre 200 milyar dolar (% 17,1) artarak 1 trilyon 372 milyar dolar olarak gerçekleşirken, toplam mal ithalatı ise 284 milyar dolar (% 16,1) artışla 2 trilyon 48 milyar dolara yükselmiştir. Bu verilere göre mal bazında ABD dış ticaret açığı bu dönemde 84,8 milyar dolar (% 14,3) artarak 676,3 milyar dolara yükselmiştir. Öte yandan, yaklaşık son 3 yıldır % 9 ve üzerinde seyreden işsizlik oranı, Ekim ayında % 9 olan seviyesinden Kasım ayında % 8,6 ya gerilerken, Aralık ayında 10

ise % 8,5 ile 2009 yılı Mart ayından beri en düşük seviyeye gerilemiş bulunmaktadır. Ülke genelinde sanayi üretimi ise, Aralık ayında yavaşlayarak geçen yılın aynı dönemine göre % 0,4 artsa da, 2011 genelini % 3 ortalama büyüme ile kapatmayı başardı. Almanya İhracat sektörlerimizin en önemli pazarı olan Avrupa Birliği nin en büyük ekonomisi Almanya nın GSYH sinin 2011 yılının 3. çeyrek döneminde geçen yılın aynı dönemine göre % 2,6 büyüdüğü açıklanmıştır. Bilindiği gibi Almanya yılın 2. çeyrek döneminde % 2,9 büyüme göstermişti. Alman ekonomisinin 2011 yılı genelinde ise % 3 büyüdüğü tahmin edilmektedir. Almanya da sanayi üretiminde 2011 yılı Ekim ayında geçen yılın aynı dönemine göre % 4,2 artış gerçekleşirken, bir önceki aya göre ise % 0,8 düşüş olmuştur. Öte yandan, ülke çapında perakende satışlar Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre % 0,8 artış göstermiştir. Almanya da işsizlik oranı Kasım ayında Ekim ayına göre değişmeyerek % 5,5 seviyesinde gerçekleşmiştir. Güncel IMF tahminlerine göre Alman ekonomisinin 2012 yılında % 0,3 büyümesi beklenmektedir. Irak Ortadoğu pazarının önemli ülkelerinden Irak ekonomisinin 2011 yılında % 7-8 aralığında büyüdüğü kaydedilirken, IMF, Irak ekonomisinin 2012 yılında ise % 12 civarında büyüyeceğini öngörmektedir. 30 milyona yakın nüfusu ve gelecekte artması beklenen petrol gelirleri sayesinde alım gücünün de artması beklenen Irak ta, başta güvenlik ve yüksek işsizlik olmak üzere halen ciddi sorunlar mevcuttur ve ülke nüfusunun % 25'inden fazlası yoksulluk sınırının altında yaşamaktadır. Başta kanalizasyon, temiz su temini ve elektrik gibi altyapı sorunları da çözüm beklemeye devam etmektedir. Bunlara rağmen özellikle ayakkabı, halı ve konfeksiyon sektörlerimiz için gittikçe büyüyen pazar haline gelen Irak ın önemi ihracat sektörlerimiz açısından giderek daha da artmaktadır. 11

Öte yandan, yabancı petrol şirketlerinin Irak'ta petrol üretmeye başlamasıyla birlikte petrol ihracatının artması, buna paralel ülkenin mali durumunun düzelmesi ve büyümenin devam etmesi beklenmektedir. İngiltere Avrupa Birliği nin bir diğer önemli ekonomisi İngiltere nin GSYH si 2011 yılının 3. çeyrek döneminde geçen yılın aynı dönemine göre % 0,5 büyümüş bulunmaktadır. İngiltere ekonomisinin 2011 yılı genelinde ise % 0,9 büyüdüğü tahmin edilmektedir. Güncel IMF tahminlerine göre İngiltere ekonomisinin 2012 yılında % 0,6 büyümesi beklenmektedir. İngiltere Perakende Konsorsiyumu (BRC) verilerine göre, İngiltere genelinde gıda dışı perakende satışlar Ekim-Aralık döneminde geçen yılın aynı dönemine göre % 0,1 artarken, yalnız Aralık ayında ise % 4,1 artmıştır. İngiltere sanayi üretiminde 2011 yılı Ekim ayında geçen yılın aynı dönemine göre % 2 düşüş gerçekleşirken, Ağustos ayında geçen yılın aynı dönemine göre % 1,4, Eylül ayında ise % 1,4 düşüş göstermişti. İngiltere de işsizlik oranı Kasım ayında Ekim ayına göre değişmeyerek % 8,3 seviyesinde gerçekleşmiştir. İran Özellikle tekstil ve hammaddeleri ihracatımızda başlıca pazarlardan olan ve bölge ülkelerine yapılan ihracatlarda da önemli transit geçiş noktası olan İran ise, son dönemde sıkıntılı bir süreçten geçmektedir. BM yaptırımlarının yanı sıra ABD tarafından ek yaptırımlara maruz kalan ülke ekonomisi, büyük oranda petrol ihracatına bağımlıdır. Ülkede kamu gelirlerinin % 60'ı petrol ve doğalgaz üretimi ve ihracatından gelmektedir. Son dönemde sıkılaştırılan uluslararası yaptırımların yanı sıra son olarak AB ülkelerinin de İran dan petrol alımlarını durduracaklarını açıklamalarının İran ekonomisini ciddi derecede olumsuz etkilemesi beklenmektedir. Son olarak ABD nin yaptırım kararlarına AB nin de destek vermesi karşısında İran Yönetimi Hürmüz Boğazını kapatma tehdidinde bulunmuş ve bölgede sular yeniden ısınmaya başlamıştır. Bu çerçevede, ABD nin öncülük ettiği ek mali yaptırımlara AB nin de destek vermesinin de etkisiyle Türk bankacılık sistemi de İran bankaları ile çalışmama noktasında baskı altında olup, İran ile ticaret yapan Türk firmalarının ödemelerini tahsil etme seçenekleri sınırlanmış bulunmaktadır. 12

Öte yandan, İran ekonomisi 2011 yılında % 2,5 büyüme gösterirken, uluslararası finans kuruluşları, ağırlaşan yaptırımlar nedeniyle ülke ekonomisinin 2012 yılı büyümesinin olumsuz etkileneceğini belirtmektedirler. İran ekonomisinin 2012 yılında % 2,5-3,0 düzeyinde büyümesi öngörülürken, işsizlik oranı ise % 15 in üzerinde tahmin edilmektedir. AR & GE ve Mevzuat Şubesi 09.02.2011 13

14

15

16