İÇİNDEKİLER Sayfa ÖNSÖZ... V I. BÖLÜM İNSAN DAVRANIŞLARI VE ANLAMLARI A. İnsan Davranışları... 1 B. Davranışların Anlamları... 11 1. Beden Dili... 11 2. Bedensel Davranışlar ve Anlamları... 13 3. Beden Ögelerinin Davranışsal Mesajları... 17 C. İş Ortamında ve Sosyal Yaşamda İnsan İlişkileri ve Davranış Biçimleri... 22 1. İnsan İlişkilerinde Temel İlkeler... 22 2. İnsan İlişkilerinde Etkili Davranış Biçimleri... 26 3. İnsanları Tanıma ve Uygun Davranma Yöntemleri... 28 II. BÖLÜM İŞ ORTAMINDA DAVRANIŞ KURALLARI A. İş Ortamında Saygı ve Nezaket Kuralları... 37 B. İş Ortamında Ast-Üst İlişkileri ve Davranış Kuralları... 41 1. Hitap... 46 2. Selamlama... 50 3. Tanıtma ve Tanıştırma... 51 4. El Sıkma (Tokalaşma)... 52 5. El Öpme ve Yanaktan Öpüşme... 53 6. Konuşma ve Dinleme... 54 7. Telefonda Konuşma... 56 8. Teşekkür Etme... 59 C. İş Ortamında Halkla İlişkiler ve Davranış Kuralları... 59 1. Yüz Yüze İletişimde Davranış Kuralları... 61 2. Telefonda İletişim Kuralları... 64 ix
III. BÖLÜM SOSYAL YAŞAMDA DAVRANIŞ KURALLARI A. Hitap... 66 B. Selamlama... 69 C. Tanıtma ve Tanıştırma... 75 D. El Sıkma (Tokalaşma)... 80 E. El Öpme ve Yanaktan Öpüşme... 83 F. Hediye ve Çiçek Alma ve Sunma... 86 1. Hediye Alma, Sunma ve Kabul Etme... 86 2. Hediye Türleri... 91 3. Çiçek Alma, Sunma ve Kabul Etme... 93 4. Çiçeklerin Dili... 95 G. Bahşiş Verme... 97 H. Teşekkür Etme ve Özür Dileme... 100 1. Teşekkür Etme... 100 2. Özür Dileme... 101 İ. Sigara, Puro ve Pipo İçme... 102 1. Sigara İçme... 102 2. Puro ve Pipo İçme... 105 J. Konuşma ve Dinlemede Saygı, Görgü ve Nezaket Kuralları... 107 1. Konuşmada Saygı, Görgü ve Nezaket Kuralları... 107 2. Dinlemede Saygı, Görgü ve Nezaket Kuralları... 114 K. Telefon Kullanma ve Telefonda Konuşma Kuralları... 116 1. Telefonda Konuşma Kuralları... 116 2. Cep Telefonu Kullanma ve Telefonda Konuşma Kuralları... 121 3. Telesekreter Kullanma ve Mesaj Bırakma Kuralları... 123 L. Komşuluk İlişkileri... 124 x
M. Hanım - Erkek İlişkileri... 128 1. Erkeklerin Hanımlarla İlişkileri... 129 2. Hanımların Erkeklerle İlişkileri... 135 N. Aile Yaşamında Saygı ve Nezaket Kuralları... 137 1. Karı-Koca İlişkileri... 138 2. Anne-Baba-Çocuk İlişkileri... 147 O. Cinsel Yaşamda Saygı ve Nezaket Kuralları... 163 1. Gönül İlişkileri... 163 2. Cinsel İlişkiler... 166 R. Günlük Yaşamda Sosyal Davranış Kuralları... 169 1. Trafikte... 170 2. Taşıtta (Taksi ve Otomobilde)... 172 3. Şehiriçi Toplu Taşıma Araçlarında... 176 4. Gezi ve Yolculukta (Uçak, Gemi, Tren ve Otobüste)... 180 5. Restoran, Pastane, Kafe ve Kahvehanede... 184 6. Opera, Bale, Tiyatro, Sinema ve Konserde... 185 7. Otel, Motel, Pansiyon ve Konukevinde... 188 8. Cadde, Sokak ve Kaldırımda... 190 9. Kapı, Asansör ve Merdivende... 194 10. Tatilde ve Tatil Yerlerinde... 196 11. Plaj, Deniz ve Havuzda... 198 12. Dağ, Orman, Kır, Kamp, Park ve Piknikte... 199 13. Spor Alan ve Salonlarında... 201 14. Oyun ve Eğlencede... 202 15. Dükkân, Market ve Mağazada (Alışverişte)... 202 16. Dinî Mekânlarda (İbadet Yerlerinde)... 206 17. Müzelerde ve Ören Yerlerinde... 207 18. Genel Ortamlarda Davranış Kuralları... 208 xi
IV. BÖLÜM SOSYAL MERASİMLER VE KUTLAMALAR A. Sosyal Merasimler... 213 1. Nişan Merasimi... 213 2. Evlenme (Nikâh ve Düğün) Merasimi... 215 3. Evlilik (Nikâh/Düğün) Davetiyeleri... 227 4. Doğum Merasimi... 231 5. Sünnet Merasimi... 232 6. Yeniden Evlenme Merasimi... 234 7. Cenaze Merasimi... 234 8. Mevlit Merasimi... 237 B. Sosyal Kutlamalar... 237 1. Dinî Bayramlar (Ramazan ve Kurban Bayramları)... 237 2. Dinî Gün ve Geceler (Kandiller)... 239 3. Özel Günler... 240 a. Yeni Yıl... 241 b. Doğum Günü... 241 c. Evlilik Yıldönümü... 245 d. Anneler Günü... 247 e. Babalar Günü... 248 f. Sevgililer Günü... 248 C. Ayrılma ve Boşanma... 249 V. BÖLÜM RESMÎ VE SOSYAL ZİYARETLER A. Ziyaretlerde Temel İlke ve Kurallar... 251 B. Ziyaretçileri Karşılama ve Uğurlama Kuralları... 254 C. Resmî Ziyaretler (İş Ortamında Ziyaretler)... 256 1. Göreve Başlama Ziyareti... 257 2. Görevden Ayrılma (Veda) Ziyareti... 257 xii
3. İş (Çalışma) Ziyareti... 258 4. Tebrik Ziyareti... 258 D. Sosyal Ziyaretler... 259 1. Nezaket Ziyareti... 259 2. Komşuluk Ziyareti... 260 3. Aile Ziyareti... 261 4. Teşekkür Ziyareti... 261 5. Evlilik Ziyareti... 261 6. Bayram Ziyareti... 262 7. Hac ve Umre Ziyareti... 263 8. Doğum (Lohusa) Ziyareti... 263 9. Hasta Ziyareti... 263 10. Başsağlığı Ziyareti... 266 E. Ziyaretlerde Evsahiplerinin Görev ve Sorumlulukları... 267 F. Ziyaretçilerin Görev ve Sorumlulukları... 271 VI. BÖLÜM DAVET VE ZİYAFETLER A. Davet ve Ziyafetlerde Temel İlke ve Kurallar... 275 B. Resepsiyon, Kokteyl Parti ve Yemek Davetiyeleri... 278 C. Davetlerde Konukları Karşılama ve Uğurlama... 283 D. Davet ve Ziyafet Türleri... 285 1. Resepsiyonlar... 285 2. Kokteyl Partiler... 287 3. Resepsiyon ve Kokteyl Partilerde Davranış Kuralları... 288 4. Büfeler (Açık Büfe)... 291 5. Yemekler... 297 E. Yemek Davet ve Ziyafetleri... 297 1. Kahvaltı... 297 xiii
2. Branç (Brunch)... 298 3. Öğle Yemeği... 298 4. Akşam Yemeği... 299 F. Yemek Davet ve Ziyafet Türleri... 299 1. Özel Davet ve Ziyafetler... 299 2. Sosyal Davet ve Ziyafetler... 300 3. Resmî Davet ve Ziyafetler... 301 G. Restoranda Verilen Davet ve Ziyafetler... 301 H. Evde (Konutta) Verilen Davet ve Ziyafetler... 310 İ. Evde Aile Yemekleri... 313 J. Sofra Düzeni ve Masaüstü Düzenlemesi... 315 K. Davetlerde Oturma Düzenleri ve Kuralları... 321 1. Resmî Davetlerde Oturma Düzeni Kuralları... 321 2. Özel ve Sosyal Davetlerde Oturma Düzeni Kuralları... 323 3. Aile Davetlerinde Oturma Düzeni Kuralları... 324 L. Masa Planları ve Oturma Düzenleri... 325 1. Resmî Davetlerde Masa Planları ve Oturma Düzenleri... 326 2. Sosyal Davetlerde Masa Planları ve Oturma Düzenleri... 330 3. Aile Davetlerinde Masa Planları ve Oturma Düzenleri... 331 M. Yemek Menüleri... 333 1. Menü Hazırlama... 333 2. Menü Sırası... 335 3. Menü Örnekleri... 337 N. Servis Kuralları... 339 O. Yemek Yeme Kuralları... 345 P. Davet ve Ziyafetlerde Görgü ve Nezaket Kuralları... 353 R. Meyve Servisi ve Meyve Yeme Kuralları... 363 S. Çay/Kahve Servisi ve Çay/Kahve İçme Kuralları... 366 xiv
T. İçki İçme ve Şerefe Kadeh Kaldırma Kuralları... 370 1. İçki İçme Kuralları... 370 2. Şerefe Kadeh Kaldırma Kuralları... 376 U. Davet ve Ziyafetlerde Evsahiplerinin Görevleri... 378 V. Davet ve Ziyafetlerde Konukların Görevleri... 382 VII. BÖLÜM İŞ ORTAMINDA VE SOSYAL YAŞAMDA GİYİM VE BAKIM A. Giyimde Genel Kurallar... 385 B. Giyim Türleri (Resmî, Sosyal ve Spor Giyim)... 387 C. Hanımlarda Giyim, Takı ve Bakım... 388 1. Giyim ve Giyim Unsurları... 390 2. Takılar... 392 3. Bakım... 393 D. Erkeklerde Giyim, Aksesuar ve Bakım... 396 1. Giyim ve Giyim Unsurları... 397 2. Aksesuarlar... 399 3. Bakım... 400 KAYNAKÇA... 401 NİHAT AYTÜRK ün NOBEL YAYINEVİ nden Çıkan Diğer Kitapları... 403 xv