BREZİLYA ÜLKE RAPORU NİSAN 2015
BREZİLYA HAKKINDA GENEL BİLGİLER RESMİ ADI BAŞKENTİ DİL : Brezilya Federal Cumhuriyeti : Brasilia : Resmi dil Portekizce. Güney eyaletlerinde Almanca ve İtalyanca konuşanlara rastlamak mümkündür. İngilizce yaygın değildir. NÜFUS : 204 Milyon 500 Bin NÜFUS ARTIŞ ORANI : % 1.04 YÜZÖLÇÜMÜ : 8.547.400 km² COĞRAFİ KONUMU : Güney Amerika'nın doğusunda, Atlas Okyanusunun kıyısında yer almaktadır. ÖNEMLİ ŞEHİRLERİ İKLİMİ : Sao Paulo, Rio de Janerio, Brasilia, Salvador : Tropik bir iklim kuşağında bulunduğundan, Kasımdan Mayısa kadar olan yaz aylarında sıcaklık 27-35 derece, Kışın ise sıcaklık 18-25 derecedir. Yağmur ise her zaman görülebilir fakat yağmur mevsimi Kasım-Mart arasındadır. DİN : Roma Katolikleri(%81), Protestan(%18), Müslüman ve Musevi(%1) BAŞLICA İHRACAT YAPTIĞI ÜLKELER BAŞLICA İTHALAT YAPTIĞI ÜLKELER BAŞLICA İHRAÇ ÜRÜNLERİ BAŞLICA İTHAL ÜRÜNLERİ : ABD, Arjantin, Çin, Hollanda, Almanya : ABD, Arjantin, Almanya, Çin, Japonya : Demir cevherleri, soya, ham petrol, şeker, tavuk eti : Petrol yağları ve ham petrol, otomobil, kara taşıtları aksam ve parçaları, doğal gaz
GENEL BİLGİLER Dünyanın en kalabalık beşinci ülkesi olan Brezilya nın 2015 yılı itibarıyla nüfusu yaklaşık 204,5 milyon kişiden oluşmaktadır. Demografik yoğunluk sahil boyunca uzanan dar bir kıyı şeridinde yoğunlaşmıştır. Kıyı kesimlerindeki nüfus yoğunluğunu iç kesimlere kaydırmak için Başkentin Rio de Janeiro dan Brasilia ya taşınması, karayolları ağının genişletilmesi, ülkenin iç taraflarında yeni kalkınma merkezlerinin oluşturulması, Itaipu ve Tucurui gibi büyük ölçekte hidroelektrik projeleri gibi teşvik önlemleri alınmıştır. Brezilya, Amazon ormanları ile dünyadaki en geniş tropikal orman ve oksijen rezervlerine sahiptir. Ormanlar ülkede çok büyük bir alanı kaplamaktadır. Yapraklarını dökmeyen ağaçlardan oluşan mapa ormanları bütün Amazon bölgesini, Sao Paulo nun batı yaylalarını ve güney kısımlardaki yaylaların geniş bir kısmını kaplamaktadır. Kuzeydoğu Brezilya nın en yüksek ve en sulak yerlerinde de bu ormanlara rastlanmaktadır. GENEL EKONOMİK DURUM Brezilya nın, Rusya, Hindistan ve Çin (BRIC Ülkeleri) ile beraber 2050 li yıllarda dünyanın ekonomik kaderini belirleyecek ülkelerden biri olacağı tahmin edilmektedir. Yeni petrol rezervleri bulunan ve gelecekte petrol devi olması beklenen Brezilya nın krize rağmen BRIC ülkeleri arasında varlığını sürdürmesinde, tedarikçi ülke olması ve zengin doğal kaynaklarının rolü unutulmamalıdır. Brezilya da hizmetler sektörü ağırlık taşımakta olup, öne çıkan sektörler: telekomünikasyon, bankacılık, enerji, ticaret ve bilgi işlemdir. Tarım sektörü açısından öne çıkan ürünler: kahve, soya, şekerkamışı, kakao, pirinç, et, tavuk, mısır, portakal, pamuk, buğday, tütündür. Sanayide öne çıkan sektörler: çelik, sivil havacılık, kimyasallar, petrokimyasallar, ayakkabı, makine, motorlar, taşıt araçları, oto yedek parçaları, dayanıklı tüketim malları, çimento ve kerestedir. Brezilya nın temel sanayi sektörleri/ürünleri; lüks turistik gemilerden yarış botlarına ve 300.000 tonluk tankerlere kadar gemi inşası, motorlu araçlar, araba, araç ve kamyon, her tip otobüs, ağır nakliye araçları, arazi araçları, metaller (çelik, alaşımlar ve alüminyum dahil), gıda, havacılık ve uzay (tarımsal ilaçlama uçaklarından, 90 kişilik jet uçaklarına, askeri eğitim ve kargo uçakları Tucano ve uyduları araştıran sesten hızlı AMX e kadar), bilişim sistemleri (donanım ve yazılım, özellikle bankacılık sistemleri ve bilgisayarlar), oyuncaklar, ofis ve ev eşyaları, ahşap ve ahşap ürünler, mobilya, radar ve uzaktan kumandalı alıcı sistemleri, ilaçlar, eczacılık ürünleri ve her tür tıbbi donanım, inşaat sanayi için gerekli her türlü ürün, tarım araçları ve teknolojisi, iletişim (ses ve veri), kağıt, matbaa malzemeleri, makineler, demiryolu lokomotif ve vagonları ve her türlü önemli sanayi ihtiyaçları için sermaye malları, ağır iş makineleri, donanımı ve teknolojisidir. EKONOMİDE GELECEĞE YÖNELİK BEKLENTİLER Brezilya daha önceki krizlerde edindiği deneyimle son krizi daha istikrarlı bir şekilde atlatmış bulunmaktadır. The Economist in 2015 yılı ülke risk raporunda da ifade edildiği üzere Brezilya bağımsızlık, döviz kuru, ekonomik yapı ve ülke riski açısından BB risk notu ile istikrarlı bir durum sergilemektedir. Politik risk ve bankacılık sektörüne ilişkin risk notu da BBB dir. IMF den borç alan ülke konumundan kredi veren ülke konumuna gelen Brezilya, 2016 yılında Olimpiyatlara ev sahipliği yapacaktır. BRIC (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin) ülkeleri arasında büyüme performansı açısından geride kalan Brezilya nın sosyal ve ekonomik reformlarının devamlılığı büyük önem taşımaktadır. Brezilya nın ilk kadın Başkanı olan Dilma Roussef 2018 yılına kadar ikinci kez başkan seçilmiştir.
EKONOMİK PERFORMANS 2014 yılında ekonomik büyüme oranı %0,1 de kalırken, 2015 yılı için %0,5 civarında büyüme beklenmektedir. Brezilya küresel aktör olma yönünde önemli aşamalar kaydetmiştir. Yapılan bazı araştırmalara göre 2020 yılında Brezilya tüketici pazarının 3,5 trilyon ABD Dolar la dünyanın 5. büyük pazarı haline geleceği tahmin edilmektedir. Ekonominin canlandırılması amacıyla, gösterge faiz oranı %7,25 e kadar düşürülmüş, enflasyon %5,9 oranıyla kontrol altına alınmış, daha dengeli ve rekabetçi bir döviz kuru temin edilmiş, vergilendirme sisteminde düzenlemelere gidilmiştir. Enerji maliyetlerinin düşürülmesi üzerinde de çalışılmalar sürdürülmektedir. International Budget Partnership tarafından yapılan kamu hesapları şeffaflığı endeksinde Brezilya dünyada 12. sırada yer almıştır. Havaalanlarında yolcu sayısının geçtiğimiz beş yılda yaklaşık iki kat artması havaalanlarına yatırım ihtiyacını beraberinde getirmektedir. Dış ticaret hacminin son yıllarda hızlı bir şekilde artması limanların iş yükünü artırmış ve liman yatırımları ihtiyacını doğurmuştur. Trafiğe yeni giren araç sayısının ciddi artış göstermesi trafik yoğunluğunu artırmış ve özellikle otoyollara yatırım yapılmasını gerektirmiştir. Lojistik Yatırım Programı açıklanmış ve bu kapsamda karayolları, demir yolları, limanlar, havaalanları ve enerji alanında özel firmalarca yatırım yapılmasına yönelik ihaleler serisi başlatılmıştır. Söz konusu programlar çerçevesinde özel sektörün yatırım yapması, devletin ise uygun koşullarda finansman sağlaması ve genel ekonomik istikrarı sürdürerek ekonomik büyümenin artırılması hedeflenmektedir. DIŞ TİCARET Brezilya, geleneksel pazarı olan Amerika kıtası ve Avrupa Birliği nin yanında son dönemde Afrika, Orta Doğu ve Körfez, Doğu Avrupa ve Asya pazarlarına ihracatını önemli ölçüde artırmıştır. Güney- Güney ticareti olarak tanımlanan ve dünya ticaretinde giderek daha ağırlık kazanan eğilimde Brezilya nın payı büyüktür. Brezilya ihracatta sergilediği başarısını ihraç mallarını çeşitlendirerek ve geleneksel pazarlarının dışında kalan pazarlara açılarak elde etmiştir. Tarım ürünlerinin yanı sıra uçak, otomotiv, demir, kimyasallar, makine, ayakkabı, kağıt, elektrik ve elektronik gibi endüstri ürünleri de önemli ihraç kalemleri arasına girmiştir. Ülkenin 2014 yılı toplam ithalatı 229 milyar Dolar, ihracatı ise 225 milyar Dolar olarak gerçekleşmiştir. Brezilya nın ihracatında başlıca ürünler; demir cevherleri, soya, ham petrol, şeker, tavuk eti, soya küspesi, kahve, dondurulmuş sığır eti, odun hamuru, mısır, petrol yağları, uçaklar, binek otomobil, kara taşıtlarının aksam ve parçaları, alüminyum oksit, tütün, altın, demir-çelik ürünleri ile meyve ve sebze sularıdır. Brezilya nın ithalatında ağırlığı olan ürünler, petrol yağları ve ham petrol, otomobil, kara taşıtları aksam ve parçaları, doğal gaz, mobil telefonlar, elektronik devreler, ilaçlar, gübreler, dijital kameralar, taş kömürü, kamyon, kamyonet, serum ve aşılar, bilgisayarlar ve haşarat öldürücü, dezenfekte ediciler olarak sıralanmaktadır.
TÜRKİYE NİN BREZİLYA YA İHRACATINDA ÖNE ÇIKAN ÜRÜNLER (BİN DOLAR) S.NO ÜRÜN GRUBU 2013 2014 DEĞİŞİM 1 DEMİR VEYA ALAŞIMSIZ ÇELİKTEN ÇUBUKLAR 126.076 134.473 6,7% 2 KARAYOLU TAŞITLARI İÇİN AKSAM, PARÇA VE AKSESUARLAR 115.373 83.754-27,4% 3 SUNİ DEVAMSIZ LİFDEN İPLİKLER 49.508 54.745 10,6% 4 FENER, YANGIN SÖNDÜRME, TARAK GEMİLERİ, YÜZER VİNÇLER 2.104 40.895 1843,7% 5 DEMİR VEYA ALAŞIMSIZ ÇELİKTEN PROFİLLER 60.403 34.773-42,4% 6 KAUÇUKTAN YENİ DIŞ LASTİKLER 16.477 28.419 72,5% 7 DEMİR VEYA ALAŞIMSIZ ÇELİKTEN FİLMAŞİN 31.050 28.116-9,4% 8 DİĞER KABUKLU MEYVELER 13.984 26.984 93,0% 9 KURUTULMUŞ MEYVELER 14.387 22.431 55,9% 10 ÇİMENTO 15.969 18.010 12,8% TOPLAM İHRACAT 940.172 812.127-13,7% TÜRKİYE NİN BREZİLYA DAN İTHALATINDA ÖNE ÇIKAN ÜRÜNLER (BİN DOLAR) S.NO ÜRÜN GRUBU 2013 2014 DEĞİŞİM 1 DEMİR CEVHERLERİ VE KONSANTRELERİ 364.661 383.363 5,1% 2 SOYA FASULYESİ 72.666 301.605 315,1% 3 SODALI VEYA SÜLFATLI KİMYASAL ODUN HAMURU 95.760 137.755 43,9% 4 YAPRAK TÜTÜN VE TÜTÜN DÖKÜNTÜLERİ 121.172 132.517 9,4% 5 DEMİR VEYA ALAŞIMSIZ ÇELİKTEN YARI MAMULLER 41.214 112.332 172,6% 6 KAHVE, KAHVE KABUK VE KAPÇIKLARI 71.524 77.970 9,0% 7 8 9 10 SOYA FASULYESİ YAĞI ÜRETİMİNDEN ARTA KALAN KÜSPE VE KATI ATIKLAR PAMUK (KARDE EDİLMEMİŞ VEYA PENYELENMEMİŞ) BULDOZERLER, GREYDERLER, TOPRAK TESVİYE MAKİNALARI, SKREYPERLER, MEKANİK KÜREYİCİLER, EKSKAVATÖRLER, KONTRPLAKLAR, KAPLAMALI LEVHALAR VE BENZERİ LAMİNE EDİLMİŞ AĞAÇLAR 11.516 74.188 544,2% 77.801 61.488-21,0% 55.772 46.562-16,5% 27.014 30.091 11,4% TOPLAM İTHALAT 1.408.806 1.728.746 22,7%
GAZİANTEP VE BREZİLYA İHRACATI Gaziantep in Brezilya ya yapmış olduğu ihracat yıllara göre ele alındığında 2012 yılına kadar ihracatın sürekli arttığı görülmektedir. Özellikle 2011 ve 2012 yıllarında yapılan ihracatlar da ciddi bir artışın olduğu görülmektedir. 2011 yılında ihracat bir önceki yıla göre yüzde 118 oranında arttığı ve son 11 yılın en fazla ihracat artışının bu yılda yaşandığı görülmektedir. 2015 yılı Mart ayı sonu itibariyle Brezilya ya yapılan ihracat 2 milyon 713 bin dolar değerinde gerçekleşmiştir. GAZİANTEP'İN YILLARA GÖRE BREZİLYA'YA İHRACATI (BİN DOLAR) 21.829 18.271 18.394 14.432 542 1.447 1.153 3.319 3.958 5.463 8.363 2.713 Son iki yılın Ocak-Mart dönemine bakıldığında, 2014 yılı Ocak-Mart dönemi ihracatında 51. sırada yer alan Brezilya nın, 2015 yılının aynı döneminde 66. sıraya gerilediği görülmektedir. 2014 ve 2015 yıllarının Ocak-Mart dönemleri ele alındığında Brezilya ya yapılan ihracatın bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 27,8 oranında azaldığı görülmektedir. GAZİANTEP'İN BREZİLYA İHRACATI KARŞILAŞTIRMASI (BİN DOLAR) 2014 (OCAK-MART) 2015 (OCAK-MART) DEĞİŞİM 3.761 2.713-27,8%
GAZİANTEP İN AMERİKA ÜLKELERİNE YAPTIĞI İHRACATTA BREZİLYA NIN YERİ Gaziantep in 2015 yılı Ocak-Mart dönemi Amerika Ülkelerine yaptığı ihracatına bakıldığında Brezilya nın 4.sırada yer aldığı görülmektedir. GAZİANTEP'İN AMERİKA ÜLKELERİNE YAPTIĞI İHRACATTA BREZİLYA NIN YERİ (BİN DOLAR) ÜLKE 2014 (Ocak-Mart) 2015 (Ocak-Mart) DEĞİŞİM 1. ABD 61.117 69.707 14,1% 2. KANADA 3.700 5.746 55,3% 3. KOLOMBİYA 812 3.191 292,9% 4. BREZİLYA 3.761 2.714-27,8% 5. MEKSİKA 982 1.753 78,6% 6. ARJANTİN 1.293 1.129-12,7% 7. JAMAICA 1.973 1.090-44,8% 8. SURINAM 288 854 196,1% 9. ŞİLİ 1.274 722-43,3% 10. PANAMA 7.967 641-92,0% 11. TRINIAD VE TOBAGO 343 514 49,9% 12. DOMİNİK CUMHURİYETİ 601 238-60,5% 13. URUGUAY 231 176-23,8% 14. BARBADOS 70 167 137,1% 15. GUATEMALA 91 136 49,4% 16. KÜBA 96 112 16,4% 17. NIKARAGUA - 107-18. PERU 104 93-10,8% 19. BOLİVYA - 79-20. BAHAMALAR 109 70-35,8% 21. VENEZUELLA 3.190 60-98,1% 22. KOSTARİKA 69 57-18,0% 23. HOLLANDA ANTİLLERİ 70 46-34,2% 24. PARAGUAY 29 33 14,3% 25. HONDURAS - 28-26. ST.LUCIA 29 26-10,6% 27. ST.KITTS VE NEVIS 25 24-0,8% 28. TURKS VE CAICOS ADASI - 17-29. DOMİNİKA - 7-30. HAITI 309 - - 31. EKVATOR 85 - - 32. GUYANA 16 - - TOPLAM 877.318 769.281-12,3%
YILLAR GAZİANTEP İN BREZİLYA YA İHRACATININ TÜRKİYE İHRACATINDAKİ PAYI TÜRKİYE'NİN BREZİLYA YA İHRACATI (BİN DOLAR) GAZİANTEP'İN BREZİLYA YA İHRACATI (BİN DOLAR) PAYI (%) 2004 69.859 542 0,8% 2005 100.422 1.447 1,4% 2006 123.129 1.153 0,9% 2007 186.808 3.319 1,8% 2008 319.431 3.958 1,2% 2009 397.576 5.463 1,4% 2010 618.794 8.363 1,4% 2011 904.591 18.271 2,0% 2012 1.046.194 21.829 2,1% 2013 940.172 14.432 1,5% 2014 812.127 18.394 2,3% Mar.2015 120.349 2.713 2,3% GAZİANTEP TEN BREZİLYA YA İHRAÇ EDİLEN ÜRÜNLER 2015 OCAK-MART DÖNEMİ GAZİANTEP TEN BREZİLYA YA İHRAÇ EDİLEN ÜRÜNLER MAL GRUBU PAYI SUNİ SENTETİK İPLİKLER 51,1% KURU MEYVELER VE MAMULLERİ 21,6% MAKİNA HALILARI 21,2% PASTACILIK ÜRÜNLERİ 3,7% PAMUKLU DOKUMA KUMAŞLAR 1,8% TEKSTİL VE KONFEKSİYON MAKİNELERİ 0,6%