TEKNİK ŞARTNAME Mekanik Ekipmanlar ve Tesisatın Titreşim Kontrolü ve Deprem Koruması Bu bölüm, mekanik ekipman ve tesisatın deprem esnasında hareketini sınırlama, kendisine, çevresine zarar vermesini engelleme çalışmaları ve projelendirme hizmetlerini kapsamaktadır. Hesaplamalar ve projeler Uluslarası Bina Kodlarına IBC-2003 International Building Code) ASCE 7 ve NFPA13 2013 Edition a göre yapılacaktır. Sismik sınırlandırma için seçilecek tüm malzemeler bağımsız laboratuarlar (OSHPD-California Office of Statewide Health Planning and Development) tarafından onaylı olacaktır. Tüm hesaplamalar Ek-1 ve Ek-2 de verilen ivmelere göre yapılacaktır. Ayrıca bu bölüm, ekipman ve tesisatın oluşturacağı titreşimin binaya geçmesini önleyerek hem cihaz ömrünü uzatarak verimini arttırmak, hem de binaya geçerek rahatsızlık vermesini engellemek için yapılması gereken titreşim önleme çalışmalarını kapsamaktadır. Chiller - Soğutma Kuleleri (Ip=1): Eğer cihazla birlikte titreşim alıcıları mevcut ise ; Ağırlıkları, ebadı ve teknik özelliklerine göre ürün tedarikçisi tarafından sunulacak hesaplamalara göre seçilen OSHPD onaylı sismik sınırlayıcılar ile zemine monte Eğer cihazla birlikte titreşim alıcıları mevcut değil ise ; Ağırlıkları, ebadı ve teknik özelliklerine ürün tedarikçisi tarafından sunulacak hesaplamalara göre seçilen OSHPD onaylı sismik sınırlayıcılı titreşim alıcı izolatörlerle zemine monte Hesaplamalarda gerekli görülmesi durumunda, montaj esnasında sınırlayıcıların altına, Chiller ya da soğutma kulelerinin boru bağlantıları EPDM esaslı esnek genleşme parçaları (kompansatörler) ile yapılmalıdır. Bu kompansatörler en az 2 boğumlu olmalı, ortasında basınç mukavemeti (PN16) sağlayan çelik ring olmalıdır. Ayrıca montaj sonrasında titreşim ve ses iletmeyen akustik kontrol halatları kullanılmalıdır. Bu halatlar deprem esnasında kompansatörün hareketini sınırlayacaktır.
Klima Santralleri (Ip=1): Klima santralleri, ağırlıkları, ebadı ve teknik özelliklerine göre ürün tedarikçisi tarafından sunulacak hesaplamalara göre seçilen OSHPD onaylı sismik sınırlayıcılar ile zemine monte Klima santrallerinin titreşim sorunu üretici firma tarafından fan motorlarının altında çözüldüğü için, şasi altına cihazın ağırlığına göre seçilecek kauçuk padler yerleştirilecektir. Hesaplamalarda gerekli görülmesi durumunda,montaj esnasında sınırlayıcıların altına, Pompalar (Kaideli, zemine monte edilecek) (Ip=1): Sismik malzeme ürün tedarikçisi firma mühendisleri tarafından dizayn edilecek olan NPU ve NPI profilden oluşan, çelik kaidenin içine beton dökülerek oluşturulacak eylemsizlik kaidesine (inertia base) pompalar monte Kaide kenarları kaynatılan 10mm kalınlığında L kulaklara monte edile açık yaylarla titreşim önlemi alınacaktır. Ağırlıkları, ebadı ve teknik özelliklerine göre ürün tedarikçisi tarafından sunulacak hesaplamalara göre seçilen OSHPD onaylı sismik sınırlayıcılar ile zemine monte Hesaplamalarda gerekli görülmesi durumunda,montaj esnasında sınırlayıcıların altına, Tüm pompa boru bağlantıları EPDM esaslı esnek genleşme parçaları (kompansatörler) ile yapılmalıdır. Bu kompansatörler en az 2 boğumlu olmalı, ortasında basınç mukavemeti (PN16) sağlayan çelik ring olmalıdır. Ayrıca montaj sonrasında titreşim ve ses iletmeyen akustik kontrol halatları kullanılmalıdır. Bu halatlar deprem esnasında kompansatörün hareketini sınırlayacaktır.
In-line pompalar (Ip=1): In-line pompalar için sismik ve titreşim önlemi kolektör ayaklarında alınacaktır. Titreşimin önemli olmadığı mahallerde, kolektör ayaklarının altına ağırlıkları, ebadı ve teknik özelliklerine göre ürün tedarikçisi tarafından sunulacak hesaplamalara göre seçilen kauçuk pad yerleştirilip, sismik çelik saplamalar, kauçuk contadan geçirildikten sonra çakılarak önlem alınacaktır. Eğer pompalar titreşimin önemli olduğu bir mahalde ise, Ağırlıkları, ebadı ve teknik özelliklerine ürün tedarikçisi tarafından sunulacak hesaplamalara göre seçilen OSHPD onaylı sismik sınırlayıcılı titreşim alıcı izolatörlerle kolektör zemine monte Tüm pompa boru bağlantıları EPDM esaslı esnek genleşme parçaları (kompansatörler) ile yapılmalıdır. Bu kompansatörler en az 2 boğumlu olmalı, ortasında basınç mukavemeti (PN16) sağlayan çelik ring olmalıdır. Ayrıca montaj sonrasında titreşim ve ses iletmeyen akustik kontrol halatları kullanılmalıdır. Bu halatlar deprem esnasında kompansatörün hareketini sınırlayacaktır. Fanlar (Zemine monte edilecek) (Ip=1): Eğer cihazla birlikte titreşim alıcıları mevcut ise ; Ağırlıkları, ebadı ve teknik özelliklerine göre ürün tedarikçisi tarafından sunulacak hesaplamalara göre seçilen OSHPD onaylı sismik sınırlayıcılar ile zemine monte Eğer cihazla birlikte titreşim alıcıları mevcut değil ise ; Ağırlıkları, ebadı ve teknik özelliklerine ürün tedarikçisi tarafından sunulacak hesaplamalara göre seçilen OSHPD onaylı sismik sınırlayıcılı titreşim alıcı izolatörlerle zemine monte Hesaplamalarda gerekli görülmesi durumunda, montaj esnasında sınırlayıcıların altına,
Asılı Ekipmanlar (Ip=1): Ağırlığı 35 kg ve üzerinde olan tüm asılı ekipmalar için sismik önlem alınacaktır. Motor gücü 0,6 kw ve üzerinde olan tüm asılı ekipmanlar için titreşim önlemi alınacaktır. Ekipmanın zorlamalı frekansına bağlı olarak, kauçuk ya da yaylı askı tipi izolatörler kullanılacaktır. Titreşim önlemi askı tipi titreşim izolatörleri ile alınmış tüm asılı ekipmanlara sismik önlem de alınmalıdır. Sismik önlem gerektiren tüm asılı ekipmanlar, ağırlıkları, ebadı ve teknik özelliklerine göre ürün tedarikçisi tarafından sunulacak hesaplamalara göre seçilen OSHPD onaylı sismik askımla setleri ile asılacaktır. Sınırlayıcı hesaplamalarda belirtilen adet (Cihazın özelliklerine göre belirlenecek) ICC Evaluation Service tarafından onaylı sismik çelik dübelle zemine monte Kazanlar ve eşanjörlerin deprem koruması (Ip=1): Kazanlar, ağırlıkları, ebadı ve teknik özelliklerine göre ürün tedarikçisi tarafından sunulacak hesaplamalara göre seçilen OSHPD onaylı sismik sınırlayıcılar ile zemine monte Kazanların titreşim izolasyonu için, şasi altına cihazın ağırlığına göre seçilecek kauçuk padler yerleştirilecektir. Hesaplamalarda gerekli görülmesi durumunda,montaj esnasında sınırlayıcıların altına,
Boruların titreşim kontrolü ve deprem koruması : Askı rodlarının arasına monte edilen 2 ya da 4 noktadan (Cihazın özelliklerine göre belirlenecek) kauçuk yada yaylı askı tipi titreşim alıcı askılarla asılacak hem düşük hem de yüksek frekanslarda titreşimin sönümlenmesi sağlanacaktır. Mekanik oda dışında, cihaz çıkışından itibaren ilk 15mt titreşim önleyici askılar kullanılacaktır. Boruların sismik önlemi ürün tedarikçisi tarafından sunulacak hesaplamalara göre seçilen OSHPD onaylı sismik askımla setleri ile asılacaktır. Sınırlayıcı hesaplamalarda belirtilen adet (Cihazın özelliklerine göre belirlenecek) ICC Evaluation Service tarafından onaylı sismik çelik dübelle zemine monte - 2 ½ ve üzeri yangın tesisatı boruları (Ip=1,5) için, tijin borunun üzerine değmesi şartı ile görünen tij boyunun 15 cm ve üzerinde olması durumunda enine ve boyuna sismik askılama yapılmalıdır. 15 cm ve altında ise yalnızca boyuna sismik askılama yapılmalıdır. Ucu boşta olan branşmanların ucuna enine sismik askılama yapılmalıdır. Enine askımla aralığı en fazla 12 metre, boyuna askımla aralığı en fazla 24 metre olmalıdır. - Tij uzunluğu 30 cm ve üzerinde, metresinin ağırlığı ise 15 kg ve üzeri olan, trapez üzerinde taşınan ısıtma soğutma boruları (Ip=1) için sismik askılama yapılmalıdır. Enine askımla aralığı en fazla 9 metre, boyuna askımla aralığı en fazla 18 metre olmalıdır. Ayrıca ekipman çıkışlarında ASHRAE de belirtildiği gibi boruların taşıyıcı askı rodlarının arasına monte edilen 2 ya da 4 noktadan (Cihazın özelliklerine göre belirlenecek) kauçuk ve yaylı titreşim alıcı askılarla asılacak hem düşük hem de yüksek frekanslarda titreşimin sönümlenmesi sağlanacaktır. Mekanik oda dışında, cihaz çıkışından itibaren ilk 15mt veya ilk 5 askıda kullanılacaktır. Titreşim önleyici askıların çökme miktarı minimun 0,75 olmalıdır. Dikey Boruların (Riser hatları) titreşim kontrolü ve deprem koruması : Isıtma tesisatının dikey borulamasında sismik koruma, titreşim kontrolü, ses yalıtımı ve genleşme problemi yaylı riser sitemi ile bir arada çözülmelidir. Dikey borunun orta noktasından ses ve titreşim iletmeyen sabit nokta monte edilmelidir. Böylelikle borunun genleşmesi yukarı ve aşağıya 2 ye bölünerek serbest bırakılmalıdır. Sonrasında genleşmeler hesaplanarak her 3 katta bir kullanılacak taşıyıcı yaylar dizayn edilmeli ve seçilmelidir. Yay kapasiteleri ve çökme miktarları uzman sismik firma tarafından tesisata göre seçilecektir. En fazla her 4 katta bir sismik korumalı (montaj ve yük dağılım hesapları yapılmış) ses ve titreşim iletmeyen çelik, neopren boru kılıfları ile tesisatın devamlı çalışması sağlanmalıdır.
Kanalların titreşim kontrolü ve deprem koruması : Askı rodlarının arasına monte edilen 2 ya da 4 noktadan kauçuk yada yaylı askı tipi titreşim alıcı askılarla asılacak hem düşük hem de yüksek frekanslarda titreşimin sönümlenmesi sağlanacaktır. Mekanik oda dışında, cihaz çıkışından itibaren ilk 15mt titreşim önleyici askılar kullanılacaktır. Kanlların sismik önlemi ürün tedarikçisi tarafından sunulacak hesaplamalara göre seçilen OSHPD onaylı sismik askımla setleri ile asılacaktır. Sınırlayıcı hesaplamalarda belirtilen adet (Cihazın özelliklerine göre belirlenecek) ICC Evaluation Service tarafından onaylı sismik çelik dübelle zemine monte - Tij uzunluğu 30 cm ve üzerinde, kesit alanı 0,56 m² ve üzeri olan havalandırma kanalları (Ip=1) kesit alanı 0,35 m² ve üzeri olan duman tahliye kanalları (Ip=1,5) için sismik askılama yapılmalıdır. Enine askımla aralığı en fazla 9 metre, boyuna askımla aralığı en fazla 18 metre olmalıdır. Ayrıca ekipman çıkışlarında SMACNA ya uygun olarak kanalların taşıyıcı askı rodlarının arasına monte edilen 2 ya da 4 noktadan (Cihazın özelliklerine göre belirlenecek) kauçuk ve yaylı titreşim alıcı askılarla asılacak hem düşük hem de yüksek frekanslarda titreşimin sönümlenmesi sağlanacaktır. Mekanik oda dışında, cihaz çıkışından itibaren ilk 15mt veya ilk 5 askıda kullanılacaktır. Titreşim önleyici askıların çökme miktarı minimun 0,3 olmalıdır. Dilatasyon geçişleri (boruların) deprem koruması : Bina dilatasyonlarından geçen veya dilatasyonları kesen borular üzerinde,dilatasyon geçiş noktalarında NFPA13 standartlarına uygun, sismik hareketlenmeyi karşılayacak, bu amaç için özel dizayn edilmiş V tipi esnek bağlantı elemanları bulunacaktır. Esnek boru bağlantı elemanları boru sistemi bina strüktürüne yatay çekme veya itme kuvveti uygulamayacak şekilde tasarlanmış olacaktır.esnek bağlantı elemanlarının boru sistemine bağlandığı noktalardan 4 boru çapı geride, esnek elemanın her iki tarafında dikey boru taşıyıcı askıları bulunacak ve askılar hem enine hem de boyuna doğrultuda NFPA 13 e uygun 45 deprem takviyeleri (transverse and longitunidal bracing) kuvvetlendirişmiş olacaktır.esnek boru bağlantıları +X, +Y, +Z düzlemlerinde, 3-boyutlu herhangi bir boru hareketini boru sisteminin sürekliliğini bozmadan rahatça taşıyabilir özellikte olacaktır. Dilatasyon geçişlerinde her yönde UL onaylı (Underwriter Labrotories)100mm sismik hareketi alabilen V şeklinde çift kat çelik hasır örgülü (double braided-yüksek basınç dayanımlı) flexible hortumlar kullanılmalıdır.