İÇİNDEKİLER BÖLÜM I EDEBİYAT NEDİR? TÜRK EDEBİYATI NIN GEÇİRDİĞİ EVRELER NELERDİR?... 1 1. İslamiyet Öncesi Dönem... 2 2. İslamiyet in Etkisi Altındaki Dönem... 2 3. Batı Etkisindeki Dönem... 3 a. Tanzimat Edebiyatı (1860-1896)... 3 b. Servet-i Fünun Edebiyatı (1896-1901)... 9 c. II. Meşrutiyet ten Cumhuriyet e Arayışlar Dönemi (1908-1911)... 11 d. Arayışların Durdurulduğu Bir Dönem Milli Edebiyat Dönemi (1911-1923)... 13 Tartışma Soruları... 16 BÖLÜM II CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI / KURGUSAL NİTELİKLİ YAZILAR... 17 A. İlk Dönem-Milli Edebiyatın Devamı (1923-1940)... 17 1. ÖYKÜ VE ROMAN... 18 a. Bu Dönemin Önemli Dergileri... 20 BU DÖNEMLE İLGİLİ ÖRNEK YAZILAR... 21 1. ÖYKÜ... 21 Ömer Seyfettin... 21 Refik Halit Karay... 23 Memduh Şevket Esendal... 27 Sabahattin Ali... 30 2. ROMAN... 37 Reşat Nuri Güntekin... 37 Yakup Kadri Karaosmanoğlu... 41 Memduh Şevket Esendal... 44 Halide Edip Adıvar... 45 Mithat Cemal Kuntay... 49 Tartışma Soruları... 52 2. ŞİİR... 53 a. Hececilerin Egemen Olduğu Dönem... 53 b. Yedi Meşaleciler... 55 c. Hecenin Dışında Kalan Ozanlar... 56 d. Aynı Dönemde Daha Değişik Bir Ses: Nazım Hikmet... 57 BU DÖNEMLE İLGİLİ ÖRNEK ŞİİRLER... 57 Faruk Nafız Çamlıbel... 57 Ahmet Haşim... 60 Yahya Kemal Beyatlı... 63 Necip Fazıl Kısakürek... 67 ix
Ahmet Hamdi Tanpınar... 70 Nazım Hikmet... 72 Ahmet Muhip Dıranas... 77 Ahmet Kutsi Tecer... 79 Kemalettin Kamu... 80 B. İKİNCİ DÖNEM: TÜRK EDEBİYATI NIN YENİLİKLERE YÖNELMESİ (1940-1980)... 84 1. BU DÖNEMİ HAZIRLAYAN GELİŞMELER... 84 2. ÖYKÜ VE ROMAN... 85 a. Toplumcu Gerçekçiliğin Köye Yönelmesi... 87 b. Türk Edebiyatı nda Özgürlüklere Aralanan Kapı (1960-1970)... 91 c. Milli Edebiyat Döneminden Cumhuriyet Dönemine Türk Romanında Ortak Bir Tema: Kurtuluş Savaşı... 92 d. Toplumcu Gerçekçiliğin En Yoğun Olarak Yaşandığı Dönem (1970-1980)... 97 BU DÖNEMLE İLGİLİ ÖRNEK YAZILAR... 99 1. ÖYKÜ... 99 Sait Faik Abasıyanık... 99 Orhan Hançerlioğlu... 104 Orhan Kemal... 109 Muzaffer Hacıhasanoğlu... 113 Zeyyat Selimoğlu... 118 Tarık Buğra... 122 2. ROMAN... 125 Ahmet Hamdi Tanpınar... 125 Yaşar Kemal... 128 Fakir Baykurt... 130 Attilâ İlhan... 134 Tarık Buğra... 138 Tartışma Soruları... 142 3. ŞİİR... 143 a. Hece Şiirinden Serbest Şiire... 143 b. Garip Şiirine Tepki... 144 c. Yeni Bir Anayasa ve Demokratikleşmenin Işığında Türk Şiiri... 146 BU DÖNEMLE İLGİLİ ÖRNEK ŞİİRLER... 147 Orhan Veli Kanık... 147 Melih Cevdet Anday... 153 Oktay Rıfat Horozcu... 161 Bedri Rahmi Eyüboğlu... 166 Behçet Necatigil... 169 Fazıl Hüsnü Dağlarca... 175 Cahit Sıtkı Tarancı... 179 Ziya Osman Saba... 183 Asaf Halet Çelebi... 187 Cahit Külebi... 189 Ümit Yaşar Oğuzcan... 193 Cemal Süreya Seber... 196 x
İlhan Berk... 200 Sezai Karakoç... 202 Edip Cansever... 204 Özdemir Asaf... 207 Turgut Uyar... 210 Ece Ayhan... 214 Gülten Akın... 217 Ceyhun Atuf Kansu... 221 Attila İlhan... 226 Hasan Hüseyin Korkmazgil... 231 Mehmet Başaran... 234 Özkan Mert... 236 Hilmi Yavuz... 238 Ahmet Arif... 241 Ataol Behramoğlu... 244 Nihat Behram... 246 C. SON DÖNEM TÜRK EDEBİYATI (1980-... )... 249 1. ÖYKÜ VE ROMAN... 249 BU DÖNEMLE İLGİLİ ÖRNEK YAZILAR... 251 1. ÖYKÜ... 251 Nazlı Eray... 251 Necati Güngör... 256 Adalet Ağaoğlu... 261 2. ROMAN... 266 Fakir Baykurt... 266 Buket Uzuner... 269 Orhan Pamuk... 272 İnci Aral... 276 2. ŞİİR... 278 BU DÖNEMLE İLGİLİ ŞİİR ÖRNEKLERİ... 280 Metin Altıok... 280 Ahmet Telli... 282 Ahmet Erhan... 284 İsmail Uyaroğlu... 286 Murathan Mungan... 288 Küçük İskender... 293 Nilgün Marmara... 296 Turgay Fişekçi... 298 Lale Müldür... 300 Tartışma Soruları... 302 xi
BÖLÜM III CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI NDA KURGUSAL NİTELİKLİ YAZILARIN DIŞINDA KALAN YAZI TÜRLERİ... 303 A. DENEME... 303 ÖRNEK YAZILAR... 304 Nurullah Ataç... 304 Sabahattin Eyüboğlu... 306 B. ANI VE GÜNCE GÜNLÜK... 307 ÖRNEK YAZILAR... 308 Yakup Kadri Karaosmanoğlu... 309 Nurullah Ataç... 311 C. ELEŞTİRİ... 312 ÖRNEK YAZI... 313 Şevket Süreyya Aydemir... 313 D. GEZİ YAZILARI (SEYAHATNAMELER)... 315 E. EDEBİYAT TARİHİYLE İLGİLİ ÇALIŞMALAR... 316 F. GÜLDÜRÜ MİZAH EDEBİYATI... 317 ÖRNEK YAZI... 318 Aziz Nesin... 318 G. TİYATRO... 322 Tartışma Soruları... 326 BÖLÜM IV CUMHURİYET DÖNEMİ NDE TÜRKİYE DIŞINDA YAŞAYAN TÜRKLERİN EDEBİYATINA KISA BİR BAKIŞ... 327 A. BAĞIMSIZ TÜRK DEVLETLERİNİN EDEBİYATLARI... 327 1. Azerbeycan Edebiyatı... 327 ÖRNEK YAZILAR... 329 Bahtiyar Vahap Zade... 329 Muhammad Hüseyin Şehriyar... 331 Celil Mehmed Külizade... 332 2. Türkmenistan Edebiyatı... 333 ÖRNEK YAZILAR... 335 Akcemal Omarova... 336 Ata Atacanoğlu... 338 3. Özbek Edebiyatı... 340 ÖRNEK YAZILAR... 342 Abdulhamit Süleyman Çolpan... 342 Musa TaşMuhammad Oğlı Aybek... 344 xii
4. Kazak Edebiyatı... 345 ÖRNEK YAZI... 346 Mağcan Cumabayulı... 346 5. Kıbrıs Türkleri Edebiyatı... 347 ÖRNEK YAZILAR... 348 Özker Yaşın... 348 Mustafa Adiloğlu... 349 Mehmet Levent... 350 Hakkı Yücel... 351 B. BAĞIMSIZ OLMAYAN TÜRK TOPLULUKLARINDA EDEBİYAT.... 352 1. Uygur Türkleri Edebiyatı... 353 2. Kazan Türkleri Edebiyatı... 353 3. Kırım Türkleri Edebiyatı... 354 ÖRNEK YAZI... 355 Cengiz Dağcı... 355 4. Kırgızistan Türkleri Edebiyatı... 358 ÖRNEK YAZI... 358 Cengiz Aytmotov... 359 5. Irak Türkleri Edebiyatı... 361 ÖRNEK YAZILAR... 362 Ata Terzibaşı... 362 6. Yugoslavya Türkleri Edebiyatı... 363 ÖRNEK YAZILAR... 364 Nimetullah Hafız... 364 7. Bulgaristan Türkleri Edebiyatı... 365 ÖRNEK YAZILAR... 365 Recep Küpçü... 366 8. Batı Trakya Türkleri Edebiyatı... 367 ÖRNEK YAZI... 368 Mehmet Hilmi... 368 Tartışma Soruları... 371 BÖLÜM V SONUÇ... 373 ÖZET / YARGI... 373 KAYNAKÇA... 377 xiii