FeW-SiC Esaslı Kompozit Kaplamaların Mikroyapı ve Aşınma Özellikleri



Benzer belgeler
PLAZMA TRANSFER ARK YÖNTEMİYLE FeCr/FeCr+C TOZUNUN DÜŞÜK KARBONLU ÇELİK YÜZEYİNE ALAŞIMLANMASI. Serkan ÖZEL, Bülent KURT, İlyas SOMUNKIRAN

Gaz Tungsten Ark Kaynak Yöntemiyle AISI 304 Paslanmaz Çelik Yüzeyinde Üretilen M 7 C 3 Takviyeli Kompozit Kaplamaların Mikroyapısı

PLAZMA TRANSFERLİ ARK KAYNAK YÜZEY İŞLEMİYLE AISI 304 PASLANMAZ ÇELİK YÜZEYİNE WC-Ni-B 4 C KOMPOZİT KAPLAMASININ MİKROYAPISAL KARAKTERİSTİĞİ

Kobalt Esaslı Elektrotlarla Kaplanan Malzemelerin İç Yapı ve Mekanik Özelliklerinin İncelenmesi

Journal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi

AISI 1018 ÇELİK YÜZEYİNE GTA YÖNTEMİYLE STELLITE 6 KAPLAMANIN MEKANİK ÖZELLİKLERE ETKİSİ

WC-Co TOZUNUN DÜŞÜK KARBONLU ÇELİK YÜZEYİNE GAZ TUNGSTEN ARK (GTA) YÖNTEMİ İLE ALAŞIMLANDIRILMASI

Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi

The Examination Of Microhardness And Microstructure Of FeCrC-B 4 C-Ti Layer

B 4 C /Al KOMPOZİTLERİN TAKVİYE HACİM ORANINA BAĞLI OLARAK ABRASİF AŞINMA DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ

TIG YÖNTEMİYLE YÜZEYİ SERTLEŞTİRİLEN AISI 4140 ÇELİĞİNİN MİKROYAPI İNCELEMESİ

T/M YÖNTEMİ İLE ÜRETİLEN Cu-C-Al 2 SiO 5 KOMPOZİTİNİN ABRASİV AŞINMA DAYANIMI Ç. ÖZAY & A. HASÇALIK

19 (3), , (3), ,

Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi

TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR

GTA YÖNTEMĐ KULLANILARAK FeCrC ve WC KAPLANMIŞ SADE KARBONLU SAE 1020 MALZEMESĐNĐN AŞINMA DAVRANIŞININ ARAŞTIRILMASI

TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR

TUNGSTEN ASAL GAZ KAYNAK YÖNTEMİYLE AISI 304 PASLANMAZ ÇELİK YÜZEYİNDE ÜRETİLEN Fe-Cr-C-Ti KAPLAMALARININ MİKROYAPISI VE AŞINMA DAVRANIŞI

TIG YÖNTEMİYLE YÜZEYİ SERTLEŞTİRİLEN AISI 4340 ÇELİĞİNİN MİKROYAPISININ İNCELENMESİ

N2 GAZI ORANININ KAPLAMA TABAKASININ AŞINMA DAVRANIŞINA ETKİSİ

Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi. Basınç Destekli Hacim Yanma Sentezi Yöntemi ile Elde Edilen FeAl ve TiAl Kaplamalar

TiC-Co Esaslı Çizici Kalem Karakterizasyonu

Borlama İşleminde Kullanılan Bor Tozu Tane Boyutunun Kaplama Tabakası Üzerine Etkisi

ISSN : hturhan@firat.edu.tr Elazig-Turkey

İTÜ Kimya-Metalurji Fakültesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü, 34469, Ayazağa, İstanbul

Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi. AISI D2 Yüzeyinde Oluşturulan TiN Kaplamanın Aşınma Özellikleri

Cu ALAŞIMI YÜZEYİNE KAPLANAN ZrO 2 +Y 2 O 3 /Al 2 O 3 TABAKALARIN MİKROYAPI VE YÜZEY PÜRÜZLÜLÜĞÜ

MICROSTRUCTURE AND WEAR BEHAVIOUR OF Fe-Mn-C HARDFACING ALLOYS

DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 5 Sayı: 1 sh Ocak 2003

Yahya TAŞGIN ve Mehmet KAPLAN Fırat Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Metal Eğitimi Bölümü, Elazığ

Çift Fazlı Paslanmaz Çeliklerde Yaşlandırma Koşullarının Mikroyapı Özellikleri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi

TIG kaynağı ile yüzeyi sertleştirilen AISI1020 ve AISI 316 çeliğinin mikroyapı incelemeleri

ÇİNKO KATKILI ANTİBAKTERİYEL ÖZELLİKTE HİDROKSİAPATİT ÜRETİMİ VE KARAKTERİZASYONU

DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 6 Sayı: 2 s Mayıs 2004

Technological Applied Sciences Status : Original Study ISSN: (NWSATAS) Received: July 2016 ID: A0105 Accepted: October 2016

Düşük Sıcaklık Plazma Nitrürleme (Nitrasyon) Uygulamaları

Al Metal Matris Kompozitlerin Abrasiv Aşınma Performansına Takviye Elemanlarının Etkisi

THE EFFECT OF SINTERING PERIOD ON THE WEAR RESISTANCE OF AlMgSi-SiC P COMPOSITES PRODUCED BY POWDER METALLURGY METHOD

KARBON ELYAF TAKVİYELİ POLİAMİT 6 KARMALARIN ISIL VE MEKANİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ

İNTERMETALİK MALZEMELER. Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR (DERS NOTLARI-4)

INVESTIGATION OF WEAR BEHAVIOUR OF BORON CONCUSSOR JAWS WELDED BY USING DIFFERENT TYPES OF ELECTRODES. Nurullah KIRATLI*

ÜÇ FARKLI ÇELİĞE KATI BORLAMA İŞLEMİ YAPILMASININ İÇ YAPI VE SERTLİK ÜZERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ ÖZET ABSTRACT

AŞINDIRICI PARTİKÜL KARIŞIMLARININ Ti6Al4V ALAŞIMININ KATI PARTİKÜL EROZYON DAVRANIŞINA ETKİLERİ

3. MALZEME PROFİLLERİ (MATERİALS PROFİLES) 3.1. METAL VE ALAŞIMLAR. Karbon çelikleri (carbon steels)

DÜŞÜK KARBONLU ÇELİKLERDE ELEKTRİK ARK VE MAG KAYNAK YÖNTEMLERİNİN MEKANİK ÖZELLİKLERE ETKİSİNİN İNCELENMESİ

Borlama Süresinin Düşük Karbonlu Mikro Alaşımlı Çeliklerin Sertlik Değerleri Üzerine Etkisi

Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi Araştırma Makalesi

ÖZGEÇMİŞ. Lisans Metal Eğitimi Gazi Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi 1994

1010 Çeliğinin Ni-WC Tozları ile PTA Yöntemi Kullanılarak Kaplanması

Yrd. Doç. Dr. SELDA KAYRAL

Öğrenim Durumu Derece Alan Üniversite Mezuniyet Yılı. Tezler Derece Tez Danışman

T/M Yöntemiyle Üretilmiş Co Esaslı Co-Cr-Mo Alaşımlarının Mikroyapı ve Mekanik Özelliklerine Cr Oranının Etkisi

Toz Metalurjisi Yöntemi ile Üretilen Al-Si/B 4 C Kompozit Malzemenin Mikroyapı ve Mekanik Özelliklerinin Araştırılması

Cr-Ni li Paslanmaz Çeliğin Co Esaslı Süper Alaşımlar İle Sertyüzey Kaplanabilirliğinin Araştırılması

AN INVESTIGATION OF DRY SLIDE BEHAVIORS OF Cu/Ni 3 Al METAL MATRIX COMPOSITE

Hidroteknik Ticaret Malzemeleri A.Ş. Denizli. Geliş Tarihi/Received : , Kabul Tarihi/Accepted :

Yrd. Doç. Dr. SELDA KAYRAL

GAZ KARIŞIMLARININ İYON NİTRÜRLEME ÜZERİNE ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI (THE INVESTIGATION OF THE EFFECT OF GAS MIXTURES ON ION NITRIDING)

Küresel Grafitli Dökme Demir Yüzeylerinin MoSi 2 ile Yüzey Modifikasyonu

AR-GE LABORATUVARLARI FAALİYET FORMU (2014 YILI)

WELDABILITY Ti6Al4V ALLOYS COUPLES BY PTA METHOD

Plazma Püskürtme Yöntemiyle AISI 304 Paslanmaz Çelik Yüzeyinde Elde Edilen ZrO 2 / Al 2 O 3 - % 13TiO 2 Kompozit Kaplamasının Mikroyapı Özellikleri

MEKANİK ALAŞIMLAMA/ÖĞÜTME YÖNTEMİYLE ZrO 2 TAKVİYELİ TİTANYUM BAZLI (EX-SİTU) METAL MATRİS KOMPOZİT MALZEMELERİN ÜRETİLMESİ VE KARAKTERİZASYONU

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

AŞINDIRICI PARTİKÜL KARIŞIMLARININ CAM KEÇE TAKVİYELİ POLİFENİLEN SULFİD MATRİSLİ KOMPOZİTLERİN KATI PARTİKÜL EROZYON DAVRANIŞLARINA ETKİLERİ

WEAR PROPERTIES OF FE-CU-C BASED MATERIALS PRODUCED BY POWDER METALURGY

ÇELİKLERİN VE DÖKME DEMİRLERİN MİKROYAPILARI

Al-Cu Alaşımlarında Porozite ve Mikroyapının Yaşlandırma Üzerine Etkisi

% 60 SiC-Al kompozitlerin aşınma davranışına SiC partikül boyutunun etkisi

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı : Nizamettin KAHRAMAN 2. Doğum Tarihi : 24/03/ Ünvanı : Profesör. 4. Öğrenim Durumu. Derece Alan Üniversite Yıl

Çinko-Alüminyum esaslı ZA-12 alaşımının mikroyapı ve darbe dayanımına bor elementinin etkisi

PLAZMA NİTRÜRLENMİŞ X40CRMOV5-1 YÜKSEK ALAŞIMLI ÇELİĞİN AŞINMA DAVRANIŞININ İNCELENMESİ

AA 5754 Alüminyum Alaşımının Robot (MIG) Kaynağı ile Birleştirilmesi ve Mikroyapısının İncelenmesi

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ. Yabancı Dil: 67,50 (YDS-2014) Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Döküm Eğitimi Doktora/S.

Yoğun Düşük sürünme direnci Düşük/orta korozyon direnci. Elektrik ve termal iletken İyi mukavemet ve süneklik Yüksek tokluk Magnetik Metaller

AA 2014 Al Matrisli B 4 C Parçacık Takviyeli Kompozitlerin Mikro Yapı ve Aşınma Davranışının Đncelenmesi

Lamel Grafitli Dökme Demir Yüzeylerinin MoSi 2 ile Yüzey Modifikasyonu

Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi

ELKTRİK AMAÇLI ALUMİNYUM KULLANIMI

DÜŞÜK KARBONLU ÇELİK TEL TAKVİYELİ KIR DÖKME DEMİR KOMPOZİTLERİN SERTLİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ. Ahmet AKDEMİR a Recai KUŞ b.

Öğrenim Durumu Derece Alan Üniversite Mezuniyet Yılı Karadeniz Teknik Üniversitesi Trabzon M.Y.O. Tezler Derece Tez Danışman

YÜKSEK KROMLU BEYAZ DÖKME DEMİR MALZEMELERİN Al 2 O 3 İLE AŞINMA DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ ÖZET

METAL MATRİSLİ KOMPOZİT ÜRETİMİ İÇİN SiC İÇERİKLİ ÖN ŞEKİL ÜRETİMİ

Dr. Nilay ÇÖMEZ EĞİTİM BİLGİLERİ

MUSTAFA BOZ (370) (533)

Journal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi

Öğrenim Durumu. Verdiği Dersler. İdari Görevler

Çeliği Üzerine Sert Dolgu Kaynağı ile Kaplanmış Fe-Cr-V Esaslı Alaşımın Malzeme Özelliklerinin İncelenmesi

Chapter 9: Faz Diyagramları

SÜPER ALAŞIMLAR Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER

SÜRTÜNME KARIŞTIRMA KAYNAĞI İLE BİRLEŞTİRİLMİŞ ALÜMİNYUM ALAŞIMLARININ MEKANİK ÖZELLİKLERİNİN İSTATİSTİKSEL OLARAK İNCELENMESİ

ÖZGEÇMİŞ VE YAYINLAR

YÜKSEK KROMLU BEYAZ DÖKME DEMİR MALZEMELERİN SiC AŞINDIRICI KARŞISINDAKİ AŞINMA DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ ÖZET

Kompozit Malzemeler Metal Matrisli Kompozitler

YÖNETİM GÖREVLERİ VE KURUL ÜYELİKLERİ

19 (4), , (4), , 2007

ÖZGEÇMİŞ VE YAYINLAR

THE PRODUCTION OF AA5049 ALLOY SHEETS BY TWIN ROLL CASTING

KUTU VE PLAZMA PASTA BORLANMIŞ 21NiCrMo2 ÇELİĞİNİN YÜZEY KAREKTERİZASYONU

Farklı oranlarda Cr partikül takviyesinin Cu matrislikompozitlerin mekanik özelliklerine ve mikroyapısna etkisi

Transkript:

6 th International Advanced Technologies Symposium (IATS 11), 16-18 May 2011, Elazığ, Turkey FeW-SiC Esaslı Kompozit Kaplamaların Mikroyapı ve Aşınma Özellikleri Ö. Eski 1, S. Islak 2, S. Buytoz 3 1 Kastamonu Üniversitesi, Kastamonu Meslek Yüksekokulu, 37100 Kastamonu, Türkiye, ozkaneski@kastamonu.edu.tr 2 Kastamonu Üniversitesi, Cide Rıfat Ilgaz Meslek Yüksekokulu, 37100 Kastamonu, Türkiye, sislak@kastamonu.edu.tr 3 Fırat Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Metal Eğitimi Bölümü, 23100 Elazığ, Türkiye, sbuytoz@gmail.com Microstructure and Wear Properties of FeW- SiC based Composite Coatings Abstract In this paper, FeW+SiC based metal matrix composite (MMC) coating layer on the AISI 304 stainless steel were formed by gas tungsten arc (GTA) weld process. Rate of SiC in the produced coating was changed as 10, 25 and 50 wt. % in order to investigate the effect of silicon carbide (SiC) on the microstructure, hardness and abrasive wear properties. Optical microscope (OM), scanning electron microscopy (SEM) equipped with an energy dispersive X-ray spectrometer (EDS) and X-ray diffraction (XRD) were employed for studying the microstructure and elemental analysis of the coatings. Optical and SEM observations showed that coating layer was uniformly bonded to substrate. The formation of Fe 2 C, Cr 7 C 3, W 2 C carbides ve Fe 2 Si, CrSi 2 silicides has been determined in the microstructure. It was concluded that FeW-25 % SiC composite coating was the most suitable combination as a result of the study on the properties of hardness and wear performance. Keywords GTA cladding, SiC and FeW, microstructure, wear I. GİRİŞ Kompozit kaplamalar genellikle, sünek bir matris ile seramik takviye parçacıklardan oluşmaktadır [1]. Bu kompozit kaplamaların üretiminde matris olarak nikel, kobalt, demir ve titanyum esaslı alaşımlar kullanılırken; takviye eleman olarak da SiC [2], TiC [3], B 4 C [4,5], WC [6,7], TiB 2 [8] ve Cr 3 C 2 [9,10] gibi sert takviye partikülleri tercih edilmektedir. Kompozit kaplamalarda, sert partiküller matris içerisine iki şekilde takviye edilmektedir. Birinci yöntemde mekanik alaşımlama şeklinde kaplama tabakasına partikül dıştan ilave edilirken, diğer yöntemde matris içerinde takviye elemanı sert faz olarak elde edilir. Bunun sonucunda matrisle ile takviye faz arasında güçlü bir metalurjik bağın oluşumu sağlanır oluşturulur [11,12]. Bu kaplamaların üretiminde, kaynak esaslı kaplama yöntemleri [13,14], ısıl püskürtme [15] ile kimyasal ve fiziksel buhar biriktirme yöntemleri kullanılmaktadır [16,17]. Kaynak esaslı yüzey kaplama yöntemleri, genel olarak plazma transferli ark, gaz tungsten ark, lazer ışın, tozaltı, elektro-cüruf ve elektron ışın kaynağı işlemlerini içerir [18,19]. Son zamanlarda, gaz tungsten ark (GTA) kaplama yöntemi ile kompozit kaplamaların üretimi, araştırmacıların ilgisini çekmektedir. Bu yöntemde alt tabaka ile kaplama tozu aynı anda ergir ve yoğun bir kaplama elde edilmesi için hızlıca katılaşır. Böylece kaplama katı alt tabakaya mükemmel bir metalurjik bağla bağlanmış olur [20-25]. Bir malzemeden istenilen mekanik, fiziksel ve kimyasal özellikleri daha iyi bir malzeme elde etmek için farklı toz bileşimleri ile GTA kaplama yöntemi kullanarak kompozit kaplamalar elde edildiği literatürde mevcuttur. Wang ve arkadaşları (2003) AISI 1050 çeliği yüzeyinde GTA kaplama yöntemi ile ürettikleri TiC ve WC seramik parçacık takviyeli Ni, Cr, Co, Mo, W, Ti ve Cu matrisli kompozit kaplamasının aşınma davranışlarını incelemişlerdir. Kaplama işlemi esnasında hızlı soğuma oranından dolayı martenzitin oluşması ve matrise sert parçacıkların dayanım kazandırması sebebiyle alt tabakaya oranla kaplama tabakasının aşınma özelliklerinde iyileşme tespit edilmiştir [26]. Lin ve arkadaşları (2005), GTA kaynak yöntemini kullanarak AISI 1050 çelik üzerine 9:1 oranında WC:Ti toz karışımını kaplamışlardır. Yapılan incelemeler sonucunda kaplama tabakası ile alt tabaka arasında kuvvetli bir metalurjik bağın oluştuğu ve sert fazlardan dolayı sertlik ve aşınma direncinde artma meydana geldiği tespit edilmiştir [27]. Bazı çalışmalarda takviye partikülleri, faz şeklinde elde edilmektedir. Xinhong ve arkadaşları (2006) FeCrBSi, FeTi ve grafit tozlarının karışımlarını kullanarak TiC fazını oluşturup TiC takviyeli metal matrisli kompozit kaplamaları üretmişlerdir [28]. Yine benzer bir çalışmada AISI 1020 çeliği üzerinde FeTi, FeV ve grafit tozlarının karışımı GTA kaynak prosesini kullanılarak alaşımlandırılmıştır. Ti ve V nin karbona karşı bileşik oluşturma afinitesinden dolayı TiC ve VC karbürleri oluşmuştur. Bu sert fazlarda sertliğin artmasına ve aşınma direncinin iyileşmesine katkıda bulunmuştur [29]. Bu çalışmada, SiC partiküllerinin mikroyapıya etkisini araştırmak için FeW-SiC esaslı kompozit tozları AISI 304 paslanmaz çelik yüzeyine gaz tungsten ark (GTA) kaplama yöntemi kullanılarak kaplanmıştır. Kaplama tabakasının mikroyapı karakterizasyonu ve kimyasal bileşimi taramalı elektron mikroskobu (SEM), X-ışın difraktogramı (XRD), X ışını enerji dağılım spektrometresi (EDS) ile incelenmiştir. Kaplamaların aşınma davranışı, mikrosertlik ölçümleri ve pimon-disk testi ile yorumlanmaya çalışılmıştır. 39

Ö. Eski, S. Islak, S. Buytoz, II. DENEYSEL ÇALIŞMALAR Yüzey kaplama işlemlerinde alt tabaka malzemesi olarak, 20 mm x 10 mm x 80 mm ölçülerindeki AISI 304 paslanmaz çelik kullanılmıştır. GTA kaplama yöntemi öncesinde, paslanmaz çelik malzemelerinin yüzeyleri aseton ile temizlenerek kurutulmuştur. 8 mm genişlik ve 1,5 mm derinliğine sahip kanallar açılarak, kaplama tozlarının kanallara yerleştirilmesi sonrasında alkol ile karıştırılarak sıvanmıştır. Kaplama yönteminde kullanılan argon koruyucu gaz debisinden dolayı sıvanan yüzeyden tozların uzaklaşmaması için bir miktar bağlayıcıyla kaplama yüzeyinde tutulup 50 C sıcaklıkta 30 dakika kurutulmuştur. Kaplama işleminde kullanılan tozların ve alt malzemenin kimyasal kompozisyonu Tablo 1 de verilmiştir. Tablo 1: AISI 304 paslanmaz çelik, FeW ve SiC tozlarının kimyasal bileşimi Kimyasal bileşim (% ağ.) AISI 304 (Alt malzeme) C Cr Si Ni Fe SiC tozu C Si FeW tozu W Fe 0.035 18.570 0.358 8.730 Kalan 27.659 72.350 75.000 Kalan SiC partikülleri FeW matris tozu içerisine ağırlıkça % 10, 25 ve 50 oranlarında ilave edilmiştir. Toz partiküllerinin boyutu FeW için ortalama 75 µm, SiC ise 40-50 µm dir. Tablo 2 de kaplama tozlarının karışım oranları verilmiştir. Kaplama işleminde kullanılan tozların SEM görünüşleri Şekil 1 de görülmektedir. Tablo 2: Farklı SiC oranlarında elde edilen kompozit tozları Üretim *Isı Matris Takviye Numune hızı girdisi toz toz (mm/s) (kj/cm) FeW % 10 SiC 1.27 42.90 S 1 S 2 S 3 FeW FeW % 25 SiC % 50 SiC 1.21 1.17 45.24 46.80 *Enerji girdisi = UI(60/1000V); U: gerilim, I: akım, V: üretim hızı, : verimlilik katsayısı (GTA için 0.65); [20]. Şekil 1: Kaplamada kullanılan metal tozlarının SEM görüntüsü Tablo 3 de verilen üretim parametreleri kullanılarak kaplama işlemi yapılmıştır. Şekil 2 de GTA ile yüzey kaplama işleminin prensip şeması görülmektedir. Tablo 3: Üretim parametreleri Elektrod W-%2 ThO 2 elektrod Koruyucu gaz % 99,9 saf argon Elektrot çapı 2,4 mm Gaz debisi 12 lt/dak. Akım 140 amper Gerilim 20 V Üretim hızı 1,17-1.27 mm/s Isı girdisi 42,90-46,80 kj/cm 40

FeW-SiC Esaslı Kompozit Kaplamaların Mikroyapı ve Aşınma Özellikleri % Cr, 6.28 % Ni ve 74.98 % Fe; ağ şeklindeki ötektik yapının EDS analizi ise 9.30 % C, 3.61 % W, 17.47 % Cr, 3.68 % Ni ve 65.94 % Fe dir. EDS analizleri ve Şekil 7 deki X-ışını difraktogramından da görüldüğü üzere S 1 numunesinin mikroyapısında W 2 C karbürleri [31], γ-(fe,ni)+m 7 C 3 ve γ-fe+ M 2 (C,Si) ötektik yapıları oluşmuştur. Şekil 2: GTA ile yüzey kaplama işleminin prensip şeması Mikroyapı incelemeleri için kaplama malzemesinin orta bölgesinden 10 mm x 10 mm x 10 mm ebatlarında numuneler çıkarılmıştır. Metalografik işlemlerden geçirilen kaplama malzemeleri, mikroyapı incelemeleri için dağlayıcı olarak 5 ml HNO 3 + 200 ml HCl + 65 g FeCl 3 çözeltisi kullanılarak dağlanmıştır. Mikroyapı incelemeleri için optik mikroskop (OM) taramalı elektron mikroskobu (SEM), faz analizleri için X-ışını difraksiyonu (XRD) ve X ışını enerji dağılım spektrometresinden (EDS) faydalanılmıştır. Sertlik ölçümü kaplamanın üst yüzeyinden alt malzemeye doğru bir hat boyunca 250 μm aralıklarla 10 sn bekleme süresinde ve 200 gr yük ile Future-Tech FM 700 marka mikrosertlik cihazıyla yapılmıştır. Yüzeyi kaplanmış numunelerin aşınma deneyi oda sıcaklığında kayma sistemli pim-on-disk aparatıyla yapılmıştır. Deneyler 20 ve 30 N luk iki farklı yükte 150 m kayma mesafesinde tatbik edilerek gerçekleştirilmiştir. Aşındırıcı olarak 120 mesh lik abrasif aşındırıcı kullanılmış olup, her 30 m kayma mesafesinde değiştirilmiş ve aşınan numunenin yüzeyi basınçlı hava ile temizlenerek kalıntı metallerden arındırılmıştır. Aşınma miktarları, aşınma öncesi ve sonrası 10-5 g ağırlığa duyarlı Scaltec marka elektronik terazi ile tartılıp, kütle kaybından tespit edilmiştir. III. SONUÇLAR VE TARTIŞMA Farklı SiC takviyesi ile elde edilen FeW-SiC esaslı kompozit kaplamaların SEM görüntüleri Şekil 3-Şekil 5 de verilmiştir. Şekil 3 de S 1 numunesinin SEM görüntüsünde mikroyapının dendritler ile dendritlerarası ötektiklerden meydana geldiği görülmektedir. Dendritlerin yönü kaplama ara yüzeyinden üst bölgeye doğrudur. Bunun nedeni ısının alt malzeme tarafından absorbe edilmesi ve SiC ile alt malzemede mevcut olan demir ve diğer fazlar arasında ergime sıcaklığı farklılığıdır [30]. S 1 numunesinin genel EDS analizi 3.21 % C, 2.57 % Si, 14.44 % Cr, 4.94 % Ni, 13.21 % W ve 61.63 % Fe dir. Şekil 3b de görülen beyaz dörtgenimsi fazların EDS analizi ise 13.09 % C, 72.35 % W, 5.44 % Cr ve 9.12 % Fe şeklindedir. Rozet şeklindeki fazın EDS analizi 5.21 % C, 7.11 % Si, 6.42 Şekil 3: FeW-% 10 SiC esaslı kompozit kaplamanın SEM görüntüsü: (a) genel görünüm, (b) kaplama tabakası FeW-% 25 SiC toz karışımı ile kaplanmış S 2 numunesinin mikroyapısında yine dendritik yapı gözlenmiştir. Kaplama tabakasında az miktarda çözünmemiş SiC tespit edilmiştir. Bu durum XRD analizi ile de desteklenmektedir (Şekil 7). Bu durum verilen enerjinin SiC ün tamamını çözmek için yeterli olmadığını göstermektedir [32-34]. S 2 numunesinde S 1 numunesinde olduğu gibi FeW ve SiC tozlarının verilen enerjiyle çözünüp W ve C elementlerinin bileşmesiyle W 2 C karbürü oluşmuştur (Şekil 4b). FeW-% 50 SiC esaslı kompozit kaplamasına (S 3 numunesi) ait SEM görüntüleri Şekil 5 te verilmiştir. Mikroyapı dendritler ile dendritlerarası ötektiklerden oluşmuştur. Bu kaplamada yoğun olarak çözünmemiş SiC partiküllerine rastlanılmıştır. Bu durum kırılma yüzeyindeki SiC partiküllerinin varlığı ile de tespit edilmiştir (Şekil 6a). Çözünmemiş SiC oranı diğer kaplamalara (S 1 ve S 2 ) oranla daha yüksektir. Bunun yanı sıra kaplama tabakası ile alt malzeme arasında metalurjik açıdan homojen bir tabakanın oluştuğu da gözlenmektedir (Şekil 6b). Şekil 7 de SiC ile takviye edilmiş kompozit kaplama tabakalarının X-ışını difraktogramları verilmiştir. AISI 304 paslanmaz çelik numunelerin yüzeyinde üretilen kaplama tabakaları γ-fe, martenzit fazı (Fe 1.88 C 0.12 ), Fe 2 C, Cr 7 C 3, W 2 C karbür ve Fe 2 Si, CrSi 2 silislerden oluşmuştur. 41

Ö. Eski, S. Islak, S. Buytoz, Şekil 4: FeW-% 25 SiC esaslı kompozit kaplamanın SEM görüntüsü: (a) genel görünüm, (b) kaplama tabakası Şekil 6: N3 numunesinde karılma yüzeyin SEM görüntüsü: (a) alt malzeme-arayüzey-kaplama tabakası, (b) arayüzey Şekil 5: FeW-% 50 SiC esaslı kompozit kaplamanın SEM görüntüsü: (a) genel görünüm, (b) kaplama tabakası 42

FeW-SiC Esaslı Kompozit Kaplamaların Mikroyapı ve Aşınma Özellikleri Şekil 7: FeW-SiC esaslı kaplamaların XRD analizi: (a) S 1 numunesi, (b) S 2 numunesi ve (c) S 3 numunesi Şekil 8 de numunelerin kaplama bölgesi ile alt malzeme arasındaki mikrosertlik değişimi verilmiştir. AISI 304 paslanmaz çeliğin yüzeyinde elde edilen FeW-SiC esaslı kompozit kaplama numunelerin mikrosertlik değerleri, kaplama yüzeyinin 0.5 mm altındaki bölge ile alt tabaka arasında bir hat boyunca ölçülmüştür. FeW tozu içerisine SiC tozunun ilave miktarına bağlı olarak mikrosertlik değerlerinin değiştiği gözlenmiştir. Numunelerin kaplama tabakasından ölçülen sertlik değerleri S 1, S 2 ve S 3 numunelerinde sırasıyla 740, 985 ve 435 HV şeklindedir. En yüksek sertlik S 2 nolu numune de görülmektedir. Bunun sebebi, Fe 2 C, Cr 7 C 3, W 2 C karbür ve Fe 2 Si, CrSi 2 silis fazlarınn mikroyapı içinde yoğun miktarda bulunmasıdır. Kaplama bölgesi ile alt tabaka arasındaki sertlik değişiminde, kaplama bölgesinin sertliği maksimum değerde iken arayüzeye doğru az miktarda azalırken arayüzeyde ani bir şekilde düşmektedir. Bu durum Fe içeriğinin kaplama bölgesinde daha az, arayüzey bölgesinde ise daha fazla olmasıyla, ayrıca kaplama bölgesinde sert fazların yoğunluğunun fazla, arayüzeye doğru bu yoğunluğun azalması ve tanelerin kaplama bölgesinde küçük, arayüzeye doğru ise büyük boyutta olması ile açıklanabilir [30,35-37]. FeW matris tozu içerisine takviye edilen SiC tozunun ilave edilme miktarına göre farklı yükler altında mesafeye bağlı kütle kaybı aşınma grafiği Şekil 9 da görülmektedir. Şekil 9 da 20 N yük altında yapılan aşınma testine göre en fazla kütle kaybı S 3 nolu numunede (FeW-50 % SiC) elde edilmiştir. En düşük kütle kaybı ise S 2 nolu numunede (FeW-25 % SiC) ölçülmüştür. 20 N yük altında toplam kütle kaybı S 1, S 2 ve S 3 nolu numunelerde sırasıyla 0.62185 g, 0.53525 g ve 0.87850 g şeklindedir. 30 N yük altında ise toplam aşınma kayıpları S 1, S 2 ve S 3 numunede sırasıyla 0.74302 g, 0.65114 g ve 1.19324 g olarak ölçülmüştür. Silisyum karbür (SiC) oranı artmasına rağmen S 3 numunede aşınma kayıplarının düşük yerine yüksek çıkması verilen enerjinin % 50 SiC ilavesini çözmede yetersiz kalması ile açıklanabilir. Bu oranda elde edilen kompozit kaplamasının sertliği de diğer kaplamalara göre düşük çıkmıştır. En uygun mikroyapı dizaynının FeW-% 25 SiC olduğu hem aşınma sonuçları hem de sertlik ölçümlerini de desteklemektedir. Şekil 8: Kaplama tabakasından alt malzemeye doğru mikrosertlik grafiği (S 1 : FeW-10 % SiC, S 2 : FeW-25 % SiC, S 3 : FeW-50 % SiC) 43

Ö. Eski, S. Islak, S. Buytoz, Şekil 9: Kütle kayıpları: (a) 20 N altında, (b) 30 N altında ve (c) 20 ve 30 N altında toplam kütle kayıpları Şekil 10 da S 1, S 2 ve S 3 numunelerinin aşınma yüzeyleri görülmektedir. Şekil 10(a) ve (b) den de görüldüğü üzere aşınma izleri pulluklama şeklinde gerçekleşmiştir. Aynı zamanda yivler dar ve yüzeyseldir. Şekil 10(c) den S 3 numunesinin yüzeyi aşınma sırasında daha fazla deformasyona uğradığı bölgesel olarak takozlama şeklinde aşınmaya maruz kaldığı belirlenmiştir. Aşınma yüzeyi detayında S 3 numunesi diğer iki numuneye göre daha fazla deforme olduğu ve debrislerin daha derin ve dolayısıyla daha fazla kütlesel kayba uğradığı Şekil 9 dan da görülebilir. Bunun nedeni yapı içerisinde çözünmemiş SiC tanelerin varlığı (Şekil 5) ve dolayısıyla aşınma sırasında gelen yükün bu partiküller tarafından takoz şeklinde aşınmaya neden olduğu, aşınma mesafesinde uygulanan yükle çözünmemiş SiC tanelerin kaplama bölgesinden delaminasyon aşınması sonucu kopmasıyla daha fazla kütlesel kayba uğradığı düşünülmektedir. IV. GENEL SONUÇLAR Gaz tungsten ark kaynak yöntemiyle üretilen FeW-SiC kaplamaların mikroyapı ve aşınma performansları incelenmiştir. Kaplama kalınlığı optik mikroskop kullanarak 2-2.5 mm olarak ölçüldü. Optik ve SEM incelemeleri, tüm üretim parametreleriyle elde edilen kaplamalarda çatlaksız ve gözeneksiz bir mikroyapının oluştuğunu göstermiştir. Kaplama yüzeyleri Fe 2 C, Cr 7 C 3, W 2 C karbürleri ile Fe 2 Si, CrSi 2 silislerinden oluşmuştur. Arayüzeyden kaplama tabakasına doğru dendritik yapıların oluşumu gözlenmiştir. Alt malzemeye oranla, FeW-SiC esaslı kaplamaların sertliğindeki belirgin bir şekilde görülmüştür. Kaplamaların ortalama sertliği HV 435 ile 985 arasındadır. Maksimum sertlik değeri HV 992 olarak ölçülmüştür (S 2 numunesi). Bunun sebebi, Fe 2 C, Cr 7 C 3, W 2 C karbür ve Fe 2 Si, CrSi 2 silis fazlarınn mikroyapı içinde yoğun miktarda bulunmasıdır. S 2 numunesinin aşınma performansı S 1 ve S 2 numunelerinkine göre daha mükemmel çıkmıştır. Çünkü verilen enerji ile kaynak havuzunda SiC ün en iyi çözünmesi % 25 SiC ilavesinde elde edilmiştir. Şekil 10: 20 N yük altında aşınmış yüzeylerin SEM fotoğrafları: (a) S 1 numunesi, (b) S 2 numunesi ve (c) S 3 numunesi KAYNAKLAR [1] S. Lu, O. Kwon, Y. Guo, Wear behavior of brazed WC/NiCrBSi(Co) composite coatings, Wear, 254 (2003) 421-428 [2] B. Lou, Z. Chen, W. Bai, G. Dong, Structure and erosion resistance of Ni60A/SiC coatting by laser cladding, Transactions of Nonferrous Metals Society of China 16 (2006) 643-646 [3] J.J. Candel, V. Amigo, J.A. Ramos, D. Busquets, Sliding wear resistance of TiCp reinforced titanium composite coating produced by laser cladding, Surface and Coatings Technology 204 (2010) 3161-3166 [4] M. Chao, X. Niu, B. Yuan, E. Liang, D. Wang, Preparation and characterization of in situ synthesized B 4C particulate reinforced nickel composite coatings by laser cladding, Surface and Coatings Technology 201 (2006) 1102-1108 [5] S. Buytoz, M. Ulutan, B. Kurt, S. Islak and İ. Somunkıran, Microstructural characteristic of WC-Ni-B 4C reinforced composite coatings on AISI 304 stainless steel by plasma transferred arc weld surfacing, e-journal of New World Sciences Academy, E-Journal with International Referee 5-1 (2010) 35-47 [6] S. W. Huang, M. Samandi, M. Brandt, Abrasive wear performance and microstructure of laser clad WC/Ni layers, Wear 256 (2004) 1095-1105 44

FeW-SiC Esaslı Kompozit Kaplamaların Mikroyapı ve Aşınma Özellikleri [7] G. Xu, M. Kutsuna, Z. Liu, L.Sun, Characteristic behaviours of clad layer by a multi-layer laser cladding with powder mixture of Stellite-6 and tungsten carbide, Surface and Coatings Technology 201 (2006) 3385-3392 [8] B. Du, Z. Zou, X. Wang, S. Qu, Laser cladding of in situ TiB 2/Fe composite coating on steel, Applied Surface Science 254 (2008) 6489-6494 [9] G. Sun, Y. Zhang, C. Liu, K. Luo, X. Tao, P. Li, Microstructure and wear resistance enhancement of cast steel rolls by laser surface alloying NiCr-Cr 3C 2, Materials & Design 31 (2010) 2737-2744 [10] Y.P. Kathuria, Nd-YAG laser cladding of Cr 3C 2 and TiC cermets, Surface and Coatings Technology 140 (2001) 195-199 [11] X.H. Wang, M. Zhang, Z.D. Zou, S.Y. Qu, Microstructure and properties of laser clad TiC+NiCrBSi+rare earth composite coatings, Surface and Coatings Technology 161 (2002) 195-199 [12] A. Singh, N.B. Dahotre, Thermal transitions in Fe Ti Cr C quaternary system used as precursor during laser in situ carbide coating, Materials Science and Engineering: A 399 (2005) 318-325 [13] R. L. Deuis, J. M. Yellup, C. Subramanian, Metal-matrix composite coatings by PTA surfacing, Composites Science and Technology 58 (1998) 299-309 [14] B. Gülenç, N. Kahraman, Wear behaviour of bulldozer rollers welded using a submerged arc welding process, Materials & Design 24 (2003) 537-542 [15] A. Nakajima, T. Mawatari, M. Yoshida, K. Tani, A. Nakahira, Effects of coating thickness and slip ratio on durability of thermally sprayed WC cermet coating in rolling/sliding contact, Wear 241 (2000) 166-173 [16] J.C. Knight, T.F. Page, The fine-scale microstructure of thin hard TiN and TiC coatings on steels, Thin Solid Films 193-194 (1990) 431-441 [17] D.E. Wolfe, J. Singh, K. Narasimhan, Synthesis of titanium carbide/chromium carbide multilayers by the co-evaporation of multiple ingots by electron beam physical vapor deposition, Surface and Coatings Technology 160 (2002) 206-218 [18] K.G. Budinski, Hardsurfacing: an overview of the process, Welding Design & Fabrication, July (1986) 51-57 [19] W. Wu, L.Y. Hwu, D.Y. Lin, J.L. Lee, The Relationship between alloying elements and retained austenite in martensitic stainless steel welds, Scripta Materialia 42 (2000) 1071-1076 [20] Y.C. Lin, S.W. Wang, Wear behavior of ceramic powder cladding on an S50C steel surface, Tribology International 36 (2003) p: 1 9 [21] S. Buytoz, M. Ulutan, In situ synthesis of SiC reinforced MMC surface on AISI 304 stainless steel by TIG surface alloying, Surface and Coatings Technology 200 (2006) 3698 3704 [22] S. Buytoz, Microstructural properties of SiC based hardfacing on low alloy steel, Surface and Coatings Technology 200 (2006) 3734 3742 [23] A.W. Orlowicz, A. Trytek, Effect of rapid solidification on sliding wear of iron castings, Wear 254 (2003) 154-163 [24] A. Trytek, A. Orlowicz, The thermal efficiency and melting efficiency of the fusion process on cast iron with Cr. Archives of Foundry 6 (2006) 319-324 [25] A. Orlowicz, A. Trytek, Surface melting of cast iron alloy with chromium, Archives of Foundry 6 (2006) 313-318 [26] S.W Wang, Y.C Lin, Y.Y Tsai, The effects of various ceramic-metal on wear performance of clad layer, Journal of Materials Processing Technology 140, Proceedings of the 6 th Asia Pacific Conference on materials Processing (2003) 682-687 [27] Y.C. Lin, S.W. Wang, Yu C. Lin, Analysis of microstructure and wear performance of WC Ti clad layers on steel, produced by gas tungsten arc welding, Surface and Coatings Technology 200 (2005) 2106 2113 [28] W. Xinhong, Z. Zengda, S. Sili, Q. Shiyao, Microstructure and wear properties of in situ TiC/FeCrBSi composite coating prepared by gas tungsten arc welding, Wear 260 (2006) 705-710 [29] W. Xinhong, C. Lin, Z. Min, Z. Zengda, Fabrication of multiple carbide particles reinforced Fe-based surface hardfacing layer produced by gas tungsten arc welding process, Surface and Coatings Technology 203 (2009) 976 980 [30] G. Thawari, G. Sundarararjan, S.V. Joshi, Laser Surface Alloying of Medium Carbon Steel with SiC (P), Thin Solid Films 423 (2003) 41-43. [31] S.S. Hua, Y.X Min, L.Y. Yong, H.Y. Zhu, K. Shin, Effect of laser power on microstructure and wear resistance of WC P/Ni cermet coating, Journal of iron and steel research, International 13-3 (2006) 74-78. [32] X. Wu, Y. Hong, Microstructural evolution of a laser cladded coating, Scripta Materialia, 43 (2000) 123-127 [33] X. Wu, G. Chen, Nonequilibrium microstructures and their evolution in a Fe-Cr-W-Ni-C laser clad coating, Materials Science and Engineering A 270 (1999) 183-189 [34] M.M. Yıldırım, S. Buytoz, M. Ulutan, Microstructural Changes to SiC Coated Metallic Surfaces Produced by the TIG Welding Process on a 45Mn5 Steel, Practical Metallography 44 (2007) 2 59-69 [35] L.N. Jian, H.M. Wang, Microstructure and wear behaviours of laserclad Cr 13Ni 5Si 2-based metal silicide coatings on a titanium alloy, Surface&Coating Technology 192 (2005) 305-310 [36] S. Yang, W. Liu, M. Zhong, Z. Wang, TiC reinforced composite coating produced by powder feeding laser cladding, Materials Letters 58 (2004) 1-5. [37] Q. Li, G.M. Song, Y.Z. Zhang, T.C. Lei, W.Z. Chen, Microstructure and dry sliding wear behavior of laser clad Ni-based alloy coating with the addition of SiC, Wear 254 (2003) 222-229 45