Düşün, düşün Haftalık Düşünce Özgürlüğü Bülteni (Sayı 25/17, 23 Haziran 2017) Geçen hafta neler oldu? *** CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu nun başlattığı Adalet Yürüyüşü dokuzuncu günü geride bıraktı. Hükümetten gelen açıklamalarda yürüyüş darbeye ve FETÖ ye destekle suçlandı. Daha önce beğenmediği bir AYM kararını kabul etmediğini ve saygı duymadığını açıklayan Cumhurbaşkanı Erdoğan bu sefer ise Yargının verdiği karara saygı duymak zorundasınız. Kimse yargıyı baskı altına alamaz şeklinde konuştu. *** Hafta boyunca her konuşmasında Adalet Yürüyüşü nü hedef almayı sürdüren ve muhalefet liderini terör örgütleri yle birlikte hareket etmekle suçlayan Erdoğan, Yürüyüş hakları yok, hükümetimiz anlayış gösteriyor dedi. Kılıçdaroğlu; "Birisi benim haklarımı bana bir lütuf olarak hatırlatıyorsa ben de ona diktatörlüğünü hatırlatıyorum" diyerek yanıt verdi. *** Erdoğan medyaya talimat vermekten de geri durmadı; medyanın kendisinden ve hükümetten farklı düşünebileceğini söylerken Ama yerli ve milli olarak ülkemizin ve milletimizin menfaatinin olduğu yerde diğerleri teferruattır dedi. *** OHAL kapsamında yeni bir KHK daha yürürlüğe girdi. Askerlik kanununda değişiklik yapıldı. Uygulamada var olan sakıncalı askerlik idari bir düzenleme haline getirilmesinin önü açıldı. Milli Savunma Bakanlığı artık sakıncalı celpleri yayınlayacak. *** CHP İstanbul Milletvekili Enis Berberoğlu nun tutukluluğuna yapılan itiraz reddedildi. Berberoğlu Anayasa Mahkemesi ne başvurdu. *** HDP li vekillere yönelik operasyonlarla ilgili bir basın toplantısı düzenleyen avukatlar; 7 ayı geride bırakan süreçte tutuklanan 4 milletvekili tahliye edilirken halen 11 milletvekilinin cezaevinde bulunduğunu ve 23 milletvekilinin ise gözaltına alınıp serbest bırakıldığını açıkladı. Tutuklu belediye eş başkanı sayısı 85, kayyum atanan belediyelerin sayısı ise 89'u buldu. *** Avrupa Parlamentosu (AP) Raportörü Kati Piri nin hazırladığı 2016 Türkiye Raporu taslağı, AP Dış İlişkiler Komisyonu nda kabul edildi. Gelecek ay yapılacak AP Genel Kurulu ndaki oturumda nihai halini alacak olan raporda daha önce müzakereler askıya alınsın olarak yer alan çağrı gecikmeden askıya alınsın vurgusuyla değiştirildi. *** Anayasa Mahkemesi (AYM), tutuklu yargılanan bir FETÖ sanığının kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiği gerekçesiyle yaptığı başvuruyu reddetti. *** Yargıtay, FETÖ yü ilk kez silahlı terör örgütü saydı, şifreli haberleşme programı ByLock uygulamasını kullanmanın örgüt üyeliği ne delil sayılacağına hükmetti. *** Mahkeme, MHP li muhaliflerin genel merkezin itirazına rağmen topladığı tüzük kurultayını yok hükmünde sayılmasına karar vererek iptal etti. MHP li muhalifler, hakimlerin AKP den talimat aldıklarını savundu. ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1
Adalet Yürüyüşü... Daha önce AYM kararına saygı duymuyorum diyen Cumhurbaşkanı ndan muhalefete; Yargı kararına saygı duymak zorundasınız Cumhurbaşkanı Erdoğan, İstanbul Milletvekili Enis Berberoğlu nun MİT TIR ları davası kapsamında tutuklanmasının ardından CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu nun başlattığı Adalet Yürüyüşü ne tepki gösterdi; Yargının verdiği karara saygı duymak zorundasınız. Kimse yargıyı baskı altına alamaz... İstismarla adalet aranmaz. dedi. Aynı Erdoğan, MİT TIR ları davasında tutuklanan gazeteciler Can Dündar ve Erdem Gül için Anayasa Mahkemesi nin (AYM) verdiği hak ihlali kararına yönelik olarak ise Karara sadece sessiz kalırım ama kabul etmek durumunda değilim. Verdiği karara uymuyorum, saygı da duymuyorum" demişti. Erdoğan: Ülke ve millet menfaatinin olduğu yerde diğerleri teferruattır Hafta boyunca her konuşmasında Adalet Yürüyüşü nü hedef almayı sürdüren Erdoğan, İstanbul da medya temsilcileriyle biraraya geldiği buluşmada basın kuruluşlarına talimat vermekten de geri kalmadı. Erdoğan, medyanın kendisinden ve hükümetten farklı düşünebileceğini söylerken hemen ardından ekledi: Ama yerli ve milli olarak ülkemizin ve milletimizin menfaatinin olduğu yerde diğerleri teferruattır. Devlet sırlarının çarpıtılarak uluslararası kampanyalarda kullanıldığı iddia eden ve bunun gazetecilik olmadığını söyleyen Erdoğan, bazı yayın organları için Terör örgütü mensupları ile işbirliği içinde hukuku çiğnemenin, milli güvenliği tehdit eden eylemlere girişmenin bir müeyyidesi olacaktır dedi. Erdoğan: Yürüyüş hakları yok, hükümetimiz anlayış gösteriyor Muhalefet liderini terör örgütleriyle birlikte hareket etmek le suçlayan Erdoğan, Adalet Yürüyüşü nü 15 Temmuz darbe girişimine benzetti; Yapılan iş hukuki değildir. O yolda yürüyebiliyorsanız bu hükümetimizin nezaketindendir dedi. CHP lideri, Erdoğan ın yukarıdaki açıklamalarına; "Birisi benim haklarımı bana bir lütuf olarak hatırlatıyorsa ben de ona diktatörlüğünü hatırlatıyorum" şeklinde yanıt verdi. Yürüyüşü hedef almayı sürdüren Cumhurbaşkanı Erdoğan ise bir kez daha Böyle bir hakları yok... Hükümetimiz anlayış gösteriyor diye konuştu. 2
Kendisinin açtığı davalara ilişkin tazminat davalarında cezalar ufak diyerek serzenişte bulunan Erdoğan; Ne yaparlarsa yapsınlar yargıda, bunları mahkum edeceğiz. Tazminat, ardından ceza Böyle yürüyeceğiz dedi. Cemevlerine ayrımcılığa 54 Bin 400 Euro tazminat Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Cem Vakfı nın başvurusu sonucu daha önce verdiği ayrımcılık kararıyla bağlantılı olarak Türkiye yi tazminata mahkum etti. AİHM, vakfın idaresindeki Yenibosna Cemevi nin elektrik giderlerinin devlet tarafından karşılanması talebinin Alevilik bir din değil, Cemevleri ibadethane değil diyerek reddedilmesiyle ilgili Türkiye yi haksız bulmuş, inanç özgürlüğünün ihlal edildiğine ve ayrımcılık yapıldığına karar vermişti. Bu kapsamda verilen yeni bir kararla Türkiye nin 44 bin 400 Euro manevi, 10 bin Euro maddi tazminat ödemesine hükmedildi. AİHM: Bekçi Murtaza benzetmesi ifade özgürlüğü Bakanlığa verdiği itiraz dilekçesinde işten atılmasına neden olan vergi müfettişine hakaret ettiği suçlamasıyla ceza alan Ali Çetin in AİHM e yaptığı başvuru sonuçlandı. Yüksek mahkeme; Fetva verir gibi rapor yazdı diyerek müfettişi bir roman karakteri olan Bekçi Murtaza ya benzettiği için yedi gün hapis ve o dönem 164 Euro ya denk gelen para cezasına mahkum olan Çetin in ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine karar verdi. Talep olmaması nedeniyle tazminata hükmedilmedi. 3
Özgür Gündem davaları İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen Özgür Gündem ana davasının dördüncü duruşması görüldü. Tutuklu sanıklar Kemal Sancılı ile İnan Kızılkaya nın tahliye taleplerini kabul etmeyen mahkeme heyeti; Aslı Erdoğan ve Necmiye Alpay hakkındaki yurtdışı yasağını; Eren Keskin hakkındaki adli kontrol tedbirlerini kaldırdı. Duruşma 31 Ekim 2017 ye ertelendi. Gazetenin Nöbetçi Genel Yönetmenliği kampanyasına katılan gazeteciler Ayşe Düzkan ve Ragıp Duran ile gazete yazarları Mehmet Ali Çelebi ve Hüseyin Bektaş ın, gazetenin eski eş genel yayın yönetmeni Hüseyin Aykol la birlikte yargılandığı davanın da dördüncü duruşması görüldü. Düzkan, Bektaş, Çelebi ve Duran ın örgüt propagandası, Akyol un ise bu suçlamaya ek olarak terörle mücadelede yer alanları hedef göstermek iddiasıyla İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi nde yargılandığı davanın duruşması 14 Eylül 2017 tarihine ertelendi. Atilla Taş ve Murat Aksoy dahil 13 kişi hakkındaki "Darbe teşebbüsü" iddianamesi kabul edildi FETÖ'nün medya yapılanmasına yönelik davada tahliyelerine karar verildikten sonra "darbe girişimi" soruşturması kapsamında cezaevinden çıkamadan yeniden tutuklanan aralarında Atilla Taş ve Murat Aksoy un da bulunduğu 13 sanık hakkında hazırlanan iddianame, İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi. 17/25 Aralık sürecinin ardından FETÖ'ye yönelik yapılan operasyonlara karşı durdukları ve örgüte destek çıktıkları ileri sürülen şüpheliler hakkında, Anayasal düzeni 4
ortadan kaldırmaya teşebbüs ve Türkiye Cumhuriyeti hükümetini ortadan kaldırmaya teşebbüs suçlarından 2'şer kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası talep edildi. Erdoğan a hakaret dosyaları 7 Haziran seçimleri öncesi yaptığı bir konuşmadan dolayı Cumhurbaşkanına hakaret suçlamasıyla yargılanan CHP Batman İl Başkanı Hüseyin Yaşar, 11 ay 20 gün hapis cezası aldı. Ceza ertelendi. İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı, 12 Aralık 2016 günü 'medyascope' isimli haber sitesinde yayınlanan bir videoda Cumhurbaşkanı Erdoğan'a hakaret etmek le suçlanan diken.com.tr yazarı Levent Gültekin hakkında soruşturma başlattı. Gültekin'in 4 yıl 8 aya kadar hapsinin istendiği iddianame Anadolu 24. Asliye Ceza Mahkemesi'ne gönderildi. Savcı Ahmet Şık hakkındaki talebine 2 yıl sonra itiraz etti Tutuklu Cumhuriyet muhabiri Ahmet Şık a, Çağlayan Adliyesi nde savcı Mehmet Selim Kiraz ın rehin alınması olayıyla ilgili yaptığı telefon görüşmesini haberleştirmesi nedeniyle terör örgütüne yardım suçlaması yöneltildi. 2 yıl önce bu haber nedeniyle açılan soruşturmayı takipsizlikle sonuçlandıran savcı, kendi verdiği kararın kaldırılmasını istedi, İstanbul 12. Sulh Ceza Hâkimliği de bu talebi kabul ederek soruşturmanın yeniden açılmasını sağladı. Hemen ardından da soruşturma Şık ın tutuklandığı dosyayla birleştirildi. 5
Boğaziçi li öğrencilerden atanmış rektöre protesto Boğaziçi Üniversitesi mezuniyet töreninde öğrenciler, seçimle değil atanarak gelen Rektör Mehmed Özkan ı protesto etti, Özkan konuşmasına başlayınca öğrenciler kürsüye sırtını döndü. Cumhurbaşkanı Erdoğan ın rektörlük seçimini kazanan Prof. Dr Gülay Barbarosoğlu'nun yerine, seçimlere katılmayan Prof. Dr. Mehmed Özkan'ı atamasından bu yana öğretim üyeleri ve öğrenciler Kayyum rektör istemiyoruz protestosu yapıyor. Edebiyat dünyası Raif Badawi ve Ahmet Altan için eyleme geçiyor Yazarlar Topluluğu Sendikası ve Yayıncılar Birliği (The Society of Authors ve The Publishers Association), İngiliz PEN in tüm dünyadan risk altındaki yazarlar için başlattığı Speak Out kampanyasına katılarak odağına Raif Badawi ile Ahmet Altan davasını aldığını duyurdu. 6
Yaklaşık beş yıldır cezaevinde olan Suudi Arabistanlı blog yazarı Raif Badawi, geçtiğimiz günlerde 10 yıl hapis ve bin kırbaç cezasına mahkum olmuştu. Yazar ve gazeteci Ahmet Altan da Eylül ayından beri tutuklu. Altan ın davası 17 gazeteci ile birlikte 19 Haziran Pazartesi görülmeye başlandı. Beş gün boyunca süren duruşmalarda sanıklar savunmalarını yaptı. Bülten yayına hazırladığı sırada dava halen devam etmekteydi. İngiliz PEN tarafından, 1960 yılından beri yürütülen Risk Altındaki Yazarlar Programı dünyanın en uzun süren ifade özgürlüğü kampanyası olma özelliğini taşıyor. Program, yazarlar ve ailelerini savunmaya ve desteklemeye, ifade özgürlüğünün saldırı altında olduğu ülkelere baskı yaparak kamuoyu oluşturmayı hedefliyor. DÜŞÜNCE SUÇLARI MÜZESİ NDE BU HAFTA Gündemden uzak kalmayın Düzenli olarak güncellenen müzemizden gündemi en eğlenceli biçimde takip edin. OHAL de Yaşam ve Siyaset CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu nun başlattığı Adalet Yürüyüşü dokuzuncu günü geride bıraktı. Daha önce beğenmediği bir AYM kararını kabul etmediğini ve saygı duymadığını açıklayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kılıçdaroğlu nu yargı kararına saygı duymamakla eleştirdi, terör örgütleri yle birlikte hareket etmekle suçladı, yürüyüşün hükümetin lütfu olduğunu savundu. Kılıçdaroğlu, Erdoğan a: "Haklarımı lütuf olarak sunuyorsan diktatörsün" dedi. 7
İstanbul da medya temsilcileriyle biraraya gelen Cumhurbaşkanı Erdoğan Benden farklı görüşleriniz olabilir ama yerli ve milli olarak ülkemizin ve milletimizin menfaatinin olduğu yerde diğerleri teferruattır dedi. OHAL kapsamında 691 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname, Resmi Gazete'de yayımlandı. Mallarına el konulan kişiler hakkında kovuşturmaya yer olmadığına karar verilmesinin ardından malların iade edilmesi için gereken azami süre de bir yıldan iki yıla çıkarıldı. Askerlik kanununda değişiklik yapıldı. Uygulamada var olan sakıncalı askerlik idari bir düzenleme haline getirilmesinin önü açıldı. Artık sakıncalı celpleri yayınlanacak. İfade Özgürlüğü CHP İstanbul Milletvekili Enis Berberoğlu nun tutuklanmasına yapılan itiraz, üst mahkemece reddedildi. Berberoğlu Anayasa Mahkemesi ne başvurdu. Açlık grevindeki Gülmen ve Özakça için oluşturulan Deniz Türkali, Ayşe Kulin, Akın Birdal gibi isimlerin yer aldığı 14 kişilik heyet hükümetle yaptıkları görüşmelerden sonuç alamadıklarını açıkladı. Açlık grevi 107. gününde. Cezaevindeki iki eğitimcinin sağlık durumu kötüleşiyor. 15 Temmuz darbe girişimiyle ilgili aralarında Altan kardeşler, gazeteci Nazlı Ilıcak ile kapatılan Zaman Gazetesi'nin eski genel yayın yönetmeni Ekrem Dumanlı'nın da bulunduğu 17 sanıklı dava başladı. Savunma yapan tutuklu sanıklardan Ahmet Altan Suçu Erdoğan işliyor. Onun suç işlediğini söylediğim için ben yargılanıyorum. Buna da 'adalet' deniyor... dedi. Mehmet Altan da "Demokrasinin katledilişine alkış tutmadığım için yargılanıyorum" dedi. 8
Suriye Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, "İdlib bölgesinde ağırlıklı olarak Türkiye ve Ruslar, Şam etrafında ağırlıklı olarak Rusya ve İran, Deraa bölgesinde Ürdün ve ABD'nin içinde yer alacağı bir mekanizma üzerinde çalışılıyor dedi. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Suriye'de IŞİD e karşı yürütülen Rakka operasyonunda sivil can kayıpları ile yerinden edilmelerin 'dehşet verici' boyutlarda sürdüğünü söyledi. Suriye İnsan Hakları Gözlem Örgütü, Türkiye nin Özgür Suriye Ordusu nun (ÖSO) elinde bulunan Azez kentine asker, araç ve ekipman takviyesi yaptığını duyurdu. Örgüt, askeri takviyelerin Türkiye ve ÖSO nun YPG ye, Suriye nin kuzeybatısında yapılacak yeni ortak saldırı hazırlığının bir parçası olduğunu belirtti. BM Mülteciler Yüksek Komiserliği'nin verilerine 2016 da 22 milyon 500 bin kişi savaş ve şiddet olayları nedeniyle ülkesinden kaçmak zorunda kaldı. 2016 yılı sonunda dünya çapında zorla yerinden edilmiş 65,6 milyon insan bulunuyor. Türkiye, 2 milyon 900 bin mülteciyle dünya genelinde en fazla sığınmacı ağırlayan ülke. DÜŞÜNCE SUÇU DURUŞMALARI İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülmeye başlanan; Ahmet Altan, Mehmet Altan, Nazlı Ilıcak ve Ekrem Dumanlı dahil 17 ismin silahlı terör örgütü yöneticiliği ve silahlı terör örgütüne üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleme suçlamasıyla yargılandığı dava bülten yayına girdiği sırada sürmekteydi. 21 Haziran'da İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen Özgür Gündem Nöbetçi GYY davaları kapsamında yargılanan Ayşe Düzkan, Ragıp Duran, Hüseyin Aykol ve Mehmet Ali Çelebi'nin davası 14 Eylül'e. 22 Haziran'da İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen Özgür Gündem Danışma kurulu davası ise 31 Ekim'e ertelendi. Gelecek hafta takvimimizde kayıtlı bir duruşma bulunmuyor. Takip ettiğimiz davalarla ilgili detaylara erişim için; http://ctl-tr.net/?dil=tr 9