NIN ARA DÖNEM KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARI HAKKINDA İNCELEME RAPORU Yönetim Kurulu na; Giriş Anel Telekomünikasyon Elektronik Sistemleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve bağlı ortaklığı ile müşterek yönetime tabi ortaklıklarının ( Şirket veya hep birlikte Grup olarak anılacaktır) ekte yer alan 31 Mart 2008 tarihli konsolide bilançosu, aynı tarihte sona eren üç aylık konsolide gelir tablosu, konsolide özkaynak değişim tablosu, konsolide nakit akım tablosu ve önemli muhasebe politikalarının özeti ile dipnotları tarafımızca incelenmiştir. Ana Ortaklık yönetiminin sorumluluğu, söz konusu ara dönem konsolide finansal tablolarının Sermaye Piyasası Kurulunca yayımlanan finansal raporlama standartlarına uygun olarak hazırlanması ve dürüst bir şekilde sunumudur. Bizim sorumluluğumuz bu ara dönem konsolide finansal tabloların incelenmesine ilişkin ulaşılan sonucun açıklanmasıdır. İncelemenin Kapsamı İncelememiz Sermaye Piyasası Kurulu nca yayımlanan bağımsız denetim standartları düzenlemelerine uygun olarak yapılmıştır. Ara dönem konsolide finansal tabloların incelenmesi, ağırlıklı olarak finansal raporlama sürecinden sorumlu kişilerden bilgi toplanması, analitik inceleme ve diğer inceleme tekniklerinin uygulanmasını kapsamaktadır. Bir incelemenin kapsamı Sermaye Piyasası Kurulunca yayımlanan bağımsız denetim standartları çerçevesinde yapılan bağımsız denetim çalışmasına göre daha dar olduğundan, inceleme, bağımsız denetimde farkında olunması gereken tüm önemli hususları ortaya çıkarabilme konusunda güvence sağlamaz. Dolayısıyla, incelememiz sonucunda bir bağımsız denetim görüşü açıklanmamıştır. Sonuç İncelememiz sonucunda, ara dönem konsolide finansal tablolarının, Anel Telekomünikasyon Elektronik Sistemleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. nin ve bağlı ortaklığının 31 Mart 2008 tarihi itibariyle konsolide finansal pozisyonunu, aynı tarihte sona eren üç aylık döneme ilişkin konsolide finansal performansını ve konsolide nakit akımlarını, Sermaye Piyasası Kurulu nca yayımlanan finansal raporlama standartları çerçevesinde doğru ve dürüst bir biçimde yansıtmadığı konusunda herhangi bir hususa rastlanılmamıştır. İstanbul, 20 Haziran 2008 AC İSTANBUL ULUSLARARASI BAĞIMSIZ DENETİM A.Ş. Member of ENTERPRISE NETWORK WORLDWIDE Cemal ÖZTÜRK Sorumlu Ortak, Baş Denetçi
ANEL Telekomunikasyon Elektronik Sistemleri San. Ve Tic. A.Ş. www.aneltech.com.. MALİ TABLOLARIN KABULÜNE İLİŞKİN YÖNETİM KURULU NUN KARAR TARİHİ: 20/06/2008 KARAR SAYISI :2008/18 SERMAYE PİYASASI KURULUNUN SERİ:XI, NO:29 SAYILI TEBLİĞİN ÜÇÜNCÜ BÖLÜMÜNÜN 9.MADDESİ GEREĞİ BEYANIMIZDIR a) Şirketimizin UMS/UFRS ye göre hazırlanmış 31 Mart 2008 dönemine ait finansal tabloları ile faaliyet raporunun tarafımızca incelendiğini, b) Şirketteki görev ve sorumluluk alanımızda sahip olduğumuz bilgiler çerçevesinde, sözkonusu finansal tablolar ve faaliyet raporunun önemli konularda gerçeğe aykırı bir açıklama içermediği yada açıklamanın yapıldığı tarih itibariyle yanıltıcı olması sonucunu doğurabilecek her hangi bir eksiklik içermediğini, c) Şirketteki görev ve sorumluluk alanımızda sahip olduğumuz bilgiler çerçevesinde, UMS/UFRS ye göre hazırlanmış sözkonusu finansal tabloların Şirketin aktifleri, pasifleri, finansal durumu ve kar ve zararı ile ilgili gerçeği dürüst bir biçimde yansıttığını ve faaliyet raporunun işin gelişimi ve performansını ve Şirketin finansal durumunu, karşı karşıya olduğu önemli riskler ve belirsizliklerle birlikte, dürüstçe yansıttığını, beyan ederiz. Saygılarımızla ANEL TELEKOMÜNİKASYON VE ELEKTRONİK SİSTEMLERİ SANAYİ VE TİCARET A.Ş. A.Mukaddes ÇELİKEL Yönetim Kurulu Üyesi Denetim Komitesi Başkanı L.İbrahim PAPAKER Finans Grup Yöneticisi Yatırımcı İlişkileri Kom.Üyesi.. 1.Esenşehir Atatürk Cad.No:4, 34775 Y.Dudullu-Ümraniye-İstanbul Tel: (0216) 528 50 00 Faks: (0216) 420 75 60
SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIĞI 01 OCAK 31 MART 2008 ARA HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR VE SINIRLI BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU
İÇİNDEKİLER 1. ŞİRKET İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU...2 U 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR...3 3. BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA...20 4. NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ...21 5. FİNANSAL YATIRIMLAR...21 6. FİNANSAL BORÇLAR...22 7. TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR...22 8. DİĞER ALACAK VE BORÇLAR...23 9. STOKLAR...23 10. ÖZKAYNAK YÖNTEMİYLE DEĞERLENEN YATIRIMLAR...24 11.YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER...24 12. MADDİ DURAN VARLIKLAR...25 13. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR...27 14.ŞEREFİYE...27 15. KARŞILIKLAR, ŞARTA BAĞLI VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER...27 16. KIDEM TAZMİNATI KARŞILIĞI...28 17. DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER...29 18. ÖZKAYNAKLAR...29 19. SATIŞLAR VE SATIŞLARIN MALİYETİ...30 20. ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ, PAZARLAMA, SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ, GENEL YÖNETİM GİDERLERİ...31 21. NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER...32 22. DİĞER FAALİYETLERDEN GELİR / GİDERLER...32 23. FİNANSAL GELİRLER...32 24. FİNANSAL GİDERLER...32 25. VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER...33 26. HİSSE BAŞINA KAZANÇ...35 27. İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI...35 28. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ...37 29. FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR)...41 30. BİLANÇO TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR...41 31. FİNANSAL TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YA DA FİNANSAL TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI AÇISINDAN AÇIKLANMASI GEREKEN DİĞER HUSUSLAR...42 1
1. ŞİRKET İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU 07.01.2003 tarihinde kurulan Anel Telekomünikasyon Elektronik Sistemleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. ( Şirket ) nin faaliyet konusu profesyonel elektronik, telekomünikasyon cihazlarının araştırma, üretim, işletme, bakım, servis hizmetlerini ve montajı ile ticaretini yapmaktır. Türkiye de kayıtlı olan Şirket in yönetim merkezi 1. Esenşehir, Atatürk Caddesi No:4 Yukarı Dudullu, Ümraniye/İSTANBUL adresinde olup, İzmir ve Ankara da şubeleri ile Diyarbakır ve Kayseri illerinde irtibat büroları mevcuttur. Ankara Şube: Yıldız 25. Sokak No:6/2 Çankaya-ANKARA İzmir Şube : Şehit Fethi Bey Bulvarı No: 23 Kat:7 Daire:7 Konak-İZMİR Şirket in 31 Mart 2008 tarihi itibariyle ortaklık yapısı: Adı Soyadı (Ticaret Ünvanı) Pay Oranı Pay Tutarı (%) YTL Çelikel Ailesi 32,77 14.419.840 Diğer 8 Gerçek Kişi 1,77 780.160 Anel Elektrik Proje Taahhüt ve Ticaret A.Ş. 20,00 8.800.000 Purlear Enterprises Inc. 4,55 2.000.000 Halka açık kısım 40,91 18.000.000 Sermaye 100,00 44.000.000 Şirket sermayesinin halka açık kısmı İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda (İMKB) işlem görmektedir. 31.03.2008 tarihinde sona eren dönem içinde Grup bünyesinde istihdam edilen personel sayısı ortalama 393 dur. İlişik konsolide finansal tablolar, yayınlanmak üzere 20 Haziran 2008 tarihinde Şirket Yönetim Kurulu tarafından onaylanmıştır. Şirket in bağlı ortaklıkları, müşterek yönetime tabi ortaklıkları ve iştirakleri aşağıda açıklanmıştır. Grup un 31.12.2007 tarihli finansal tabloları yalnızca müşterek yönetime tabi ortaklıklar bulunması (bağlı ortaklık bulunmaması) nedeniyle oransal konsolidasyon yöntemine göre konsolide edilmiştir. Grup un 31.03.2008 tarihli konsolide finansal tabloları ise, müşterek yönetime tabi ortaklıklar oransal konsolidasyon, bağlı ortaklığı tam konsolidasyon yöntemine göre olmak üzere konsolide edilmiştir. Bağlı Ortaklık : Şirket, 21 Mart 2007 tarihinde, Anelyapı Gayrimenkul A.Ş. ( Anelyapı veya Bağlı Ortaklık ) sermayesini temsil eden hisse senetlerinin % 55 ini kuruluşunda iktisap etmiştir. Anelyapı Gayrimenkul A.Ş., alım satım karı veya kira geliri elde etmek maksadıyla ofis, konut, iş merkezi, alışveriş merkezi, hastane, otel, ticari depolar, ticari parklar ve buna benzer gayrimenkulleri satın almak ve de satmak ile ilgili hizmetler sağlamaktadır. Bağlı ortaklığın merkezi Esenşehir, Atatürk Cad. No:4 Yukarı Dudulu, Ümraniye/İstanbul adresinde yer almaktadır. 2
1. ŞİRKET İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU (devamı) Bağlı Ortaklık (devamı) Şirketin İsmi Faaliyet Alanı Nominal Sermayesi İştirak Oranı (%) Anelyapı Gayrimenkul alım satımı 22.000.000 55 Müşterek Yönetime Tabi Ortaklıklar: Oransal konsolidasyon yöntemi ile konsolidasyona dahil edilen müşterek yönetime tabi ortaklıkların isimleri, faaliyet alanları ile dolaylı ve dolaysız ortaklık payları aşağıdaki gibidir: Ana Ortaklık Payı (%) Nominal Şirketin İsmi Faaliyet Alanı Sermayesi 31.03.2008 31.12.2007 Aneltech-Airties İş Ortaklığı Telekomünikasyon 2.550 %51 %51 AMS-Aneltech Adi Ortaklığı Otomatik Tanımlama Sist. 2.450 %49 %49 2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR A. Sunuma İlişkin Temel Esaslar Uygulanan Muhasebe Standartları Şirket, yasal defterlerini ve yasal finansal tablolarını Türk Ticaret Kanunu ( TTK ) ve vergi mevzuatınca belirlenen muhasebe ilkelerine uygun olarak tutmakta ve hazırlamaktadır. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), 01.01.2008 tarihi ve sonrasında başlayan hesap dönemlerine ait ilk ara dönem finansal raporlardan itibaren geçerli olmak üzere, Seri: XI, No:29 Sermaye Piyasalarında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği ile, işletmelerin Avrupa Birliği tarafından kabul edilen haliyle Uluslararası Muhasebe/Finansal Raporlama Standartları nı (UMS/UFRS) uygulamalarını zorunlu kılmıştır. Bu doğrultuda, zorunlu kılınan standartlara aykırı olmayan ve Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu (TMSK) tarafından yayınlanan Türkiye Muhasebe Standartları - Türkiye Finansal Raporlama Standartları (TMS/TFRS) nın esas alınacağı hükme bağlanmıştır. Şirket in konsolide finansal tabloları ve ilgili dipnotlar yukarıda bahsedilen SPK nın geçiş dönemi uygulaması çerçevesinde UMS/UFRS ye ve SPK tarafından 17 Nisan 2008 tarih ve 11/467 sayılı Kararı uyarınca ile uygulanması zorunlu kılınan formatlara ve bunlara ilişkin açıklamalara uygun olarak sunulmuştur. Şirketin faaliyetlerini önemli ölçüde etkileyecek mevsimsel ve dönemsel değişiklikler bulunmamaktadır. 3
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) A. Sunuma İlişkin Temel Esaslar (devamı) UMS/UFRS ye Göre Konsolide Finansal Tabloların İlk Kez Düzenlenmesi ve Karşılaştırmalı Bilgiler Seri:XI, No:29 Tebliği nin ilk uygulama yılında, Şirket UMS/UFRS yi ilk kez uyguladığından, UFRS 1 uyarınca Şirket in tüm konsolide finansal tablolarının en az bir önceki yılla karşılaştırmalı olarak sunulması gerekmektedir. Bu amaçla, UFRS 1 uyarınca önceki hesap döneminin açılış bilançosu 01.01.2007 tarihi esas alınarak düzenlenmiştir. Cari dönem konsolide finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler gerekli görüldüğünde yeniden sınıflandırılmıştır. Enflasyon Muhasebesi Uygulamasına Son Verilmesi SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye de faaliyette bulunan ve SPK mevzuatına uygun finansal tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan etmiştir. Dolayısıyla finansal tablolarda, 1 Ocak 2005 tarihinden başlamak kaydıyla, UMSK tarafından yayımlanmış 29 No lu Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama standardı (UMS 29) uygulanmamıştır. Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları Şirket cari dönemde Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (UMSK) ve UMSK nın Uluslararası Finansal Raporlama Yorumları Komitesi (UFRYK) tarafından yayınlanan ve 1 Ocak 2008 tarihinden itibaren geçerli olan yeni ve revize edilmiş standartlar ve yorumlardan kendi faaliyet konusu ile ilgili olanları uygulamıştır. Aşağıda yer alan standartlar ile önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar 1 Ocak 2008 tarihinde veya söz konusu tarihten sonra başlayan finansal dönemler için zorunlu olduğu halde Şirket in faaliyetleri ile ilgili değildir: UFRSYK 11, UFRS 2 Grup ve İşletmenin Geri Satın Alınan Kendi Hisselerine İlişkin İşlemler UFRSYK 12, Hisse İmtiyaz Anlaşmaları, UFRSYK 14, UMS 19- Tanımlanmış Fayda Varlığı Üzerindeki Sınırlama, Asgari Fonlama Gereklilikleri ve Birbirleriyle Olan Karşılıklı Etkileşimleri, Henüz yürürlüğe girmemiş ve Şirket tarafından erken uygulanması benimsenmemiş standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar : 4
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) A. Sunuma İlişkin Temel Esaslar (devamı) Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) Aşağıdaki Standartlar ve Yorumlar bu finansal tabloların onaylanma tarihinde yayınlanmış ancak yürürlüğe girmemiştir: UMS 23, (Revize) Borçlanma Maliyetleri UFRS 8, Faaliyet Bölümleri UFRYK 13, Müşteri Bağlılık Programları UFRS 2, Hisse Bazlı Ödemeler Hakediş Koşulları ve İptallerine İlişkin Değişiklik. UFRS 3, İşletme Birleşmeleri UMS 27, Konsolide ve Bireysel Finansal Tablolar UMS 28, İştiraklerdeki Yatırımlar UMS 31 İş Ortaklıklarındaki Paylar Satın Alma Yönteminin Uygulanması Hakkında Kapsamlı Değişiklik UMS 1, Mali Tabloların Sunumu UMS 32, Finansal Araçlar: Sunum Geri Satın Alma Opsiyonlu Finansal Araçlar ve Nakde Çevrilmelerinde Doğacak Yükümlülüklerin Açıklanması Hakkında Değişiklik UMS 1, Mali Tabloların Sunumu 1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için geçerlidir. 1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için geçerlidir. 1 Temmuz 2008 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için geçerlidir 1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için geçerlidir. 1 Temmuz 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için geçerlidir. 1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için geçerlidir. 1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için geçerlidir. Şirket yöneticileri, yukarıdaki Standart ve Yorumların uygulanmasının gelecek dönemlerde Şirket in finansal tabloları üzerinde önemli bir etki yaratmayacağını düşünmektedir. Netleştirme / Mahsup Konsolide finansal tablolardaki varlık ve yükümlülükler UMS/UFRS kapsamında izin verilen ve zorunlu haller dışında birbirinden mahsup edilmemiştir. Gelir ve gider kalemleri de ancak UMS/UFRS kapsamında öngörülmesi halinde birbirinden mahsup edilmiş, aksi halde mahsup edilmemiştir. Konsolidasyon Esasları Bağlı Ortaklıklar Bağlı ortaklıklar, Şirket in, doğrudan veya diğer bağlı ortaklıkları vasıtasıyla, sermaye ve yönetim ilişkileri çerçevesinde % 50 den fazla oranda hisseye, oy hakkına veya yönetim çoğunluğunu seçme hakkına veya yönetim çoğunluğuna sahip olduğu işletmelerdir. Grup, bağlı ortaklık konumundaki şirketlerin finansal ve operasyonel politikalarını yürütme gücüne sahip olmasına bağlı olarak, bağlı ortaklığın faaliyet sonuçlarından pay alır. Şirket in, 1 nolu bilanço dipnotunda detayı verilen söz konusu bağlı ortaklıkları tam konsolidasyona tabi tutulmuştur. 5
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) A. Sunuma İlişkin Temel Esaslar (devamı) Konsolidasyon Esasları (devamı) Konsolide bilanço ve konsolide gelir tablosu düzenleme esaslar Tam Konsolidasyon Yöntemi: - Şirket in ve bağlı ortaklıkların ödenmiş sermayesi ve bilanço kalemleri toplanmıştır. Yapılan toplama işleminde, konsolidasyon yöntemine tabi ortaklıkların birbirlerinden olan alacak ve borçları karşılıklı indirilmiştir. - Konsolide bilançonun ödenmiş sermayesi Şirket in ödenmiş sermayesidir; konsolide bilançoda bağlı ortaklıkların ödenmiş sermayesi yer almamaktadır. - Konsolidasyon kapsamındaki bağlı ortaklıkların ödenmiş/çıkarılmış sermaye dahil bütün özsermaye grubu kalemlerinden, ana ortaklık ve bağlı ortaklıklar dışı paylara isabet eden tutarlar indirilmiş ve konsolide bilançonun özkaynak hesap grubundan sonra Azınlık Payları hesap grubu adıyla gösterilmiştir. - Konsolidasyon yöntemine tabi ortaklıkların birbirlerinden satın almış oldukları dönen ve duran varlıklar ilke olarak, bu varlıkların konsolidasyon yöntemine tabi ortaklıklara olan elde etme maliyeti üzerinden gösterilmesini sağlayacak düzeltmeler yapılmak suretiyle satış işlemi öncesinde bulunan tutarları üzerinden konsolide bilançoda yer almıştır. - Şirket in ve bağlı ortaklıkların gelir tablosu kalemleri ayrı ayrı toplanıp, yapılan toplama işleminde konsolidasyon yöntemine tabi ortaklıkların birbirine yapmış oldukları mal ve hizmet satışları, toplam satış tutarlarından ve satılan mal maliyetinden indirilmiştir. Konsolidasyon yöntemine tabi ortaklıkların stoklarına ilişkin bu ortaklıklar arasındaki mal alım-satımından doğan kar, konsolide finansal tablolarda stoklardan düşülerek satılan malın maliyetine eklenmiş, zarar ise stoklara eklenerek satılan malın maliyetinden düşürülmüştür. Konsolidasyon yöntemine tabi ortaklıkların birbirleriyle olan işlemleri nedeniyle oluşmuş gelir ve gider kalemleri ilgili hesaplarda karşılıklı mahsup edilmiştir. - Konsolidasyon kapsamındaki bağlı ortaklıkların net dönem kar veya zararlarından konsolidasyon yöntemine tabi ortaklıklar dışındaki paylara isabet eden kısım, net konsolide dönem karından sonra Azınlık Payları hesap grubu adıyla gösterilmiştir. - Gerekli görülen durumlarda bağlı ortaklıkların finansal tablolarını diğer grup içi şirketlerinin uyguladığı muhasebe prensiplerine uygun hale getirebilmek için düzeltmeler yapılmıştır. Oransal Konsolidasyon Yöntemi: Konsolidasyon kapsamındaki müşterek yönetime tabi ortaklıklara ait finansal tablolarda yer alan varlık, borç, özkaynaklar ile gelir ve giderler Ana ortaklık ın bu ortaklıklarda sahip olduğu payın yüzdesi ile konsolidasyona tabi tutulup, ilgili konsolidasyon düzeltmeleri buna uygun yapılarak konsolide finansal tablolar hazırlanır. Ana ortaklık ın bu ortaklıklardaki payları; ana ortaklık daki Finansal Varlıklar ve müşterek yönetime tabi ortaklıklardaki sermaye hesabından karşılıklı olarak elimine edilir. 6
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) B. Muhasebe Politikalarında Değişiklikler Şirket önceki dönemlerden farklı olarak 2007 döneminden itibaren muhasebe politikalarında değişiklik yapıp maddi duran varlıklar içerisinde yer alan binasını alternatif yöntemler uyarınca yeniden değerlenmiş değerleriyle izleyen bir politika benimsemiştir. Değerleme sonucu oluşan değer artışı öz sermaye hesap grubunda yeniden değerleme fonu adı altında finansal tablolara yansıtmıştır. Şirketin finansal durumu, performansı veya nakit akışları üzerindeki işlemlerin ve olayların etkilerinin finansal tablolarda daha uygun ve güvenilir bir şekilde sunulmasını etkileyecek nitelikte muhasebe politikalarında yukarıda belirtilen husus dışında herhangi bir değişiklik yapılmamıştır. Uygulanan muhasebe politikalarında yakın gelecekte bir değişiklik öngörülmemektedir. C. Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler ve Hatalar UMS/UFRS kapsamında muhasebe tahminlerindeki değişiklik; bir varlık veya yabancı kaynağın defter değerinin veya bunların cari durumunun saptanmasından ve gelecekte beklenen fayda ve yükümlülüklerinin değerlendirilmesinden kaynaklanan, dönemsel kullanım tutarının değişimi nedeni ile yapılması gereken düzeltmeleri içerir. Yine UMS/UFRS kapsamında muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yeni bir bilgiden veya gelişmeden kaynaklanır, dolayısıyla, hataların düzeltilmesi anlamına gelmez. UMS/UFRS kapsamında hatalar, finansal tablo kalemlerinin tanınması, ölçülmesi, sunulması ve açıklaması sırasında ortaya çıkar. Eğer finansal tablolar, önemli bir hata veya işletmenin finansal durumunu, finansal performansını veya nakit akışlarını yanlış göstermeye yönelik önemsiz de olsa kasıtlı yapılmış ön bir hatayı içeriyorsa, muhasebe standartlarına uygun değildir. UMS/UFRS kapsamında cari dönemde yapılan hatalar finansal tablolar onaylanmadan önce saptanırsa cari dönemde düzeltilmelidir. Ancak bazı durumlarda hatalar, sonraki dönemlerde fark edilebilir ve bu durumda UMS/UFRS kapsamında geçmişe yönelik hatalar karşılaştırmalı bilgilerde izleyen dönemlere ilişkin finansal tablolarda düzeltilir. Maddi duran varlığın kayıtlı değeri yeniden değerleme sonucunda artmışsa, bu artış, doğrudan özsermaye hesap grubunda yeniden değerleme fonu adı altında konsolide finansal tabloya alınır. Ancak, bir yeniden değerleme artışı, aynı varlığın daha önce giderleştirilmiş bulunan yeniden değerleme değer azalışını tersine çevirdiği ölçüde gelir olarak konsolide finansal tablolara alınır. Şirketin ilişikte sunulan 31.03.2008 tarihli konsolide finansal tablolarda muhasebe tahminlerinde bir değişiklik ve/veya düzeltme gerektiren hata bulunmamaktadır. 7
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) D. Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti UMS/UFRS kapsamında muhasebe politikaları; konsolide finansal tabloların hazırlanmasında ve sunulmasında işletmeler tarafından kullanılan belirli ilkeler, esaslar, gelenekler, kurallar ve uygulamalardır. Nakit ve Nakit Benzerleri UMS/UFRS kapsamında nakit, işletmedeki nakit ile vadesiz mevduatı, nakit benzeri ise, kısa vadeli nakit yükümlülükler için elde bulundurulan ve yatırım veya diğer amaçlar için kullanılmayan, tutarı belirli bir nakde kolayca çevrilebilen kısa vadeli ve yüksek likiditeye sahip ve değerindeki değişim riski önemsiz olan varlıkları ifade etmektedir. Bilanço tarihinden itibaren on iki aydan daha uzun bir süre içinde bir borcun ödenmesi için kullanılmak üzere veya başka bir nedenle sınıflandırılmış nakit ve benzerleri var ise, duran varlıklarda yer alır. (Not 4) Finansal Yatırımlar UMS/UFRS kapsamında finansal varlıklar, Şirket in bu finansal araçlara hukuki olarak taraf olması durumunda Şirket in bilançosunda ve aktif tarafta yer alır. Sınıflandırma Yatırım amacıyla tutulan ve UMS 32 ve UMS 39 da tanımlanan finansal varlıklardan, nakit ve nakit benzerleri, alacaklar ile özkaynaktan pay alma yöntemine göre muhasebeleştirilen iştirak ve iş ortaklıkları dışındakileri kapsar. Bu finansal varlıklar şirketin kısa vadeli yükümlülüklerini yerine getirme amacı dışında, atıl fonlarını değerlendirme, doğrudan faiz, temettü geliri, alım satım karı vs. elde etme veya bir zarardan korunma amacıyla elinde bulundurduğu finansal varlıklardır. Bu finansal varlıklardan, vadesine 1 yıldan kısa bir süre kalanlarla, 1 yıl içinde elden çıkarılması öngörülenler kısa vadeli finansal yatırımlar da; vadesine 1 yıldan uzun bir süre kalanlarla, 1 yıldan uzun bir süre elde tutulması düşünülenler ise uzun vadeli finansal yatırımlar da raporlanmıştır. Bu kapsamda, vadesine 1 yıldan uzun bir süre kalmış olmakla birlikte, 1 yıl içinde elden çıkarılması düşünülen finansal varlıklar kısa vadeli olarak sınıflandırılmışlardır. Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar, (alım-satım amaçlı finansal varlıklar ve gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlık olarak kayda alınan finansal varlıklar) kısa vadeli olarak kar amacıyla elde tutulan finansal varlıkları içermektedir. Korunma amaçlı olarak sınıflanamayacak türev araçları, alım-satım amaçlı finansal varlıklar içerisinde sınıflanır. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar, vadesine kadar elde tutulma niyetiyle edinilen, fonlama kabiliyeti dahil olmak üzere vade sonuna kadar elde tutulabilmesi için gerekli koşulların sağlanmış olduğu, sabit veya belirlenebilir ödemeleri ile sabit vadesi bulunan finansal araçlardan oluşmaktadır. Kredi ve alacaklar, türev araçlar haricinde aktif bir piyasada işlem görmeyen sabit veya belirlenebilir ödemeleri olan finansal varlıkları ifade eder. Kredi ve alacaklar işletmenin satma amaçlı elde tuttuğu, satılmaya hazır finansal varlık olarak belirlediği, ilk yatırım anında kredi riski haricindeki nedenlerle geri kazanılabilir tutarın yatırım tutarından önemli ölçüde düşük olduğu finansal varlıkları kapsamaz. Satılmaya hazır finansal varlıklar, krediler ve alacaklar, vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar ve alımsatım amaçlı finansal varlıklar dışında kalan finansal varlıklardan oluşmaktadır. (Not 5) 8
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) D. Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Finansal Yatırımlar (devamı) İlk kayda alma ve sonraki ölçümler Finansal varlıklar, ilk kayda alma sırasında gerçeğe uygun değeri ile kayda alınır. Ancak gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılmayan finansal varlıkların ilk kayda alma sırasında, sözkonusu finansal varlığın edinimi ile doğrudan ilişkilendirilebilen işlem maliyetleri gerçeğe uygun değere eklenir. Finansal varlıklar kayda alınmalarını izleyen dönemlerde gerçeğe uygun değerle değerlenmektedir. Alım satım amaçlı finansal varlıklarda ve satılmaya hazır finansal varlıklardan gerçeğe uygun değeri ile değerlenenlerde, gerçeğe uygun değer, 31 Mart 2008 tarihi itibariyle İMKB de bekleyen güncel emirler arasındaki en iyi alış emirlerini, bunların bulunmaması durumunda ise gerçekleşen en yakın zamanlı işlemin fiyatını ifade etmektedir. Şirket, Plastikkart Akıllı Kart İletişim Sistemleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. ( Plastikkart ) sermayesine % 23,13 oranında iştirak etmiştir. 31.12.2007 tarihli finansal tablolarda Şirket, Plastikkart hisselerinin bir kısmını veya tamamını elden çıkarmayı planladığından dolayı ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) nda işlem görmesi nedeniyle, söz konusu hisseler ilişik konsolide finansal tablolarda gerçeğe uygun değerle değerlenmiş olarak yer almaktadır. Şirket, bilanço tarihinden sonra söz konusu hisselerden bir kısmını satmıştır. Şirket yönetimi söz konusu hisseleri ilişik finansal tablolarda satılmaya hazır finansal varlık olarak raporlamıştır. (Not 30) Plastikkart, akıllı telefon ve ön ödemeli kartlar, sim kartı, akıllı banka ve kimlik kartları üretimi ile iştigal etmektedir. Şirket üretimde kullandığı hammaddelerinin önemli bir kısmını yurtdışından temin etmektedir. Şirket, Anelmarin Gemi Elektrik Elektronik Sist. Tic. San. A.Ş. ne (Anelmarin) nominal değer üzerinden %25 oranında iştirak etmiştir. Anelmarin ilişik finansal tablolarda, toplam aktif ve hasılat tutarlarının önemsiz olması sebebiyle konsolidasyon kapsamı dışında tutulmuş ve satılmaya hazır finansal varlık olarak sınıflandırılmıştır. Ticari Alacaklar ve Borçlar Bu grupta raporlanan alacaklar şirketin esas faaliyetler çerçevesindeki ticari mal veya hizmet satışları ile alışları karşılığında müşterilerden olan alacaklarını ve borçlarını ifade etmektedir. Şirket in ticari alacakları, kredi alacakları ve diğer alacakları, ilk kayıt tarihinde gerçeğe uygun değerleri ile kayda alınmaktadır. Kayda alma tarihinden sonraki raporlama dönemlerinde, etkin faiz yöntemi kullanılarak iç verim değeri üzerinden gösterilmişlerdir. (Not 7) Verilen ve alınan depozito ve teminatlar bu kalem altında değil, diğer alacaklarda ve borçlarda raporlanmaktadır. Bu alacak ve borçların, ilişkili taraflardan olan kısmı, ilişkili taraf işlemleri dipnotunda açıklanmaktadır. (Not 27) 9
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) D. Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Ticari Alacaklar ve Borçlar (devamı) Şirketin ticari alacakları, şüpheli ticari alacak karşılığı düşüldükten sonra indirgenmiş net değerlerini ifade etmektedir. Vadesi gelmiş alacakların tahsil edilemeyeceğine dair somut bir gösterge olması durumunda şüpheli alacak karşılığı ayrılmaktadır. Tahsili tamamen mümkün olmayan alacaklar ise tespit edildikleri durumlarda tamamen kayıtlardan silinirler. Ticari borçlar bilançoda gerçeğe uygun değerlerini yansıtan indirgenmiş maliyet değerleri ile raporlanır. (Not 7) Diğer Alacaklar ve Borçlar Ticari alacak ve borç sınıfına girmeyen diğer alacak ve borçlar bu kalemlerde gösterilir. Örneğin, verilen depozito ve teminatlar, ilişkili taraflardan ticari olmayan alacaklar, vergi dairelerinden alacaklar, diğer çeşitli alacaklar, şüpheli diğer alacaklar, vb. Burada tanımlanan herhangi bir borç sınıfına girmeyen diğer borçlar bu kalemde gösterilir. Örneğin; tedarikçi veya müşteri sıfatı taşımayan ilişkili taraflara borçlar, alınan depozito ve teminatlar, kamu otoritelerine borçlar, diğer çeşitli borçlar (Not 8) Stoklar İşin normal akışı içinde satılmak için elde tutulan, satılmak üzere üretilmekte olan ya da üretim sürecinde ya da hizmet sunumunda kullanılacak madde ve malzemeler şeklinde bulunan varlıkların gösterildiği kalemdir. Verilen sipariş avansları ilgili stok muhasebeleştirilinceye kadar diğer dönen varlıklar olarak sınıflandırılır. Stoklar, maliyeti ve net gerçekleşebilir değerin düşük olanı ile değerlenmektedir. Stokların maliyeti; tüm satın alma maliyetlerini, dönüştürme maliyetlerini ve stokların mevcut durumuna ve konumuna getirilmesi için katlanılan diğer maliyetleri içerir. Stokların dönüştürme maliyetleri; direk işçilik giderleri gibi, üretimle doğrudan ilişkili maliyetleri kapsar. Bu maliyetler ayrıca ilk madde ve malzemenin mamule dönüştürülmesinde katlanılan sabit ve değişken genel üretim giderlerinden sistematik bir şekilde dağıtılan tutarları da içerir. Stokların maliyetinin hesaplanmasında hareketli ortalama maliyet yöntemi uygulanmaktadır. Net gerçekleştirilebilir değer, olağan ticari faaliyet içerisinde oluşan tahmini satış fiyatından tahmini tamamlanma maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için yüklenilmesi gereken tahmini maliyetlerin toplamının indirilmesiyle elde edilir. Stoklar finansal tablolarda, kullanımları veya satış sonucu elde edilmesi beklenen tutardan daha yüksek bir bedelle izlenemez. Maliyetlerin kullanım veya satış sonucu elde edilecek tutardan yüksek olması durumunda, stok değer düşüklüğü karşılığı ayrılır. (Not 9) 10
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) D. Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Diğer Varlık ve Yükümlülükler Diğer Dönen/Duran Varlık Bilançoda yer alan diğer varlık sınıflarına girmeyen, gelecek aylara/yıllara ait giderler ve gelir tahakkukları, peşin ödenen vergiler ve fonlar, sipariş avansları, iş avansları, personel avansları, devreden KDV, diğer KDV, indirilen KDV, sayım tesellüm noksanları, diğer çeşitli dönen/duran varlıklar gibi hesaplar Diğer Dönen/Duran Varlıklar kaleminde raporlanır. (Not 17) Diğer Kısa/Uzun Vadeli Yükümlülükler Gelecek aylara ait (ertelenmiş) gelirler ve diğer gider tahakkukları, sayım tesellüm fazlaları, diğer çeşitli borç ve yükümlülükler gibi kalemler burada raporlanır. (Not 17) Finansal Risk Yönetimi Amaçları ve Politikaları Şirketin kullanılan araçlardan kaynaklanan riskleri, kredi riski, piyasa riski, nakit akışları riskinden oluşmaktadır. (Not 28) Kredi riski Ticari alacaklar, Şirket yönetimince geçmiş tecrübeler ve cari ekonomik durum gözönüne alınarak değerlendirilmekte ve gerektiğinde şüpheli alacak karşılığı ayrıldıktan sonra bilançoda net olarak gösterilmektedir. Dolayısıyla, Şirket yönetimi ayrılan karşılıklar dışında Şirket in ticari alacakları ile ilgili ek risk öngörmemektedir. Piyasa riski Piyasa fiyatlarında meydana gelen değişimler nedeniyle bir finansal aracın gerçeğe uygun değerinde veya gelecekteki nakit akışlarında dalgalanma olması riskini yansıtan risklere ilişkin Şirket politikaları aşağıda açıklanmaktadır. Yabancı para riski Şirket, döviz cinsinden borçlu veya alacaklı bulunulan meblağların YTL ye çevrilmesinden dolayı kur değişiklerinden doğan döviz kuru riskine maruz kalmaktadır. Mevcut riskler, izlenmekte ve Grup un döviz pozisyonu ve kur değişimlerinin finansal etkileri yakından takip edilmektedir. Grup, ileride oluşacak ticari işlemler ve kayda alınan aktif ve pasiflerden ötürü ortaya çıkan kur riskini yönetmek için, döviz sepetini mümkün olduğunca çeşitlendirmeye yönelik bir politika izlemektedir. Grup, yabancı para ile ifade edilen krediler ve ticari borçlarından ötürü ortaya çıkan kur riskini, yabancı para biriminde alınan finansal varlıkları ile yönetmektedir. (Not 28). 11
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) D. Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Finansal Risk Yönetimi Amaçları ve Politikaları (devamı) Yabancı para riski (devamı) Şirket in yasal kayıtlarında, yabancı para cinsinden ilk defa muhasebeleştirilen işlemler, işlem tarihindeki kurlar kullanılarak Yeni Türk Lirası na çevrilmektedir. Bilançoda yer alan dövize bağlı parasal varlık ve borçlar bilanço tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak Yeni Türk Lirası na çevrilmişlerdir. Tarihi maliyet cinsinden ölçülen yabancı para birimindeki parasal olmayan kalemler yeniden çevrilmezler. Gerçeğe uygun değerden ölçülen yabancı para birimindeki parasal olmayan kalemler gerçeğe uygun değerin belirlendiği tarihteki döviz kurları kullanılarak çevrilir. Parasal kalemlerin ödenmesinden ya da dönem içinde veya önceki finansal tablolarda ilk muhasebeleştirme sırasında çevrildiklerinden farklı kurlardan çevrilmelerinden kaynaklanan kur farkları oluştukları dönemde gelir tablosunda yer almaktadır. Faiz oranı riski Şirket, faiz oranlarındaki değişmelerin faiz unsuru taşıyan varlık ve yükümlülükler üzerindeki etkisinden dolayı faiz oranı riskine maruz kalmaktadır. Söz konusu faiz oranı riski, faiz oranı duyarlılığı olan varlık ve yükümlülüklerini dengelemek suretiyle oluşan doğal tedbirlerle yönetilmektedir. Fiyat Riski Grup, müşterileri ile imzalanan sözleşmeler kapsamında iş yaptığı için fiyat riskine maruz değildir. Nakit akışları riski Şirket, tahmini ve fiili nakit akımlarını düzenli olarak takip ederek ve finansal varlıkların ve yükümlülüklerin vadelerinin eşleştirilmesi yoluyla yeterli fonların ve borçlanma rezervinin devamını sağlayarak, likidite riskini yönetir. Sermaye riski yönetimi Sermayeyi yönetirken Şirket in hedefleri, ortaklarına getiri, diğer hissedarlara fayda sağlamak ve sermaye maliyetini azaltmak amacıyla en uygun sermaye yapısını sürdürmek için Şirket in faaliyetlerinin devamını sağlayabilmektir. Sermaye yapısını korumak veya yeniden düzenlemek için Şirket ortaklara ödenen temettü tutarını değiştirebilir, sermayeyi hissedarlara iade edebilir, yeni hisseler çıkarabilir ve borçlanmayı azaltmak için varlıklarını satabilir. Şirket, sermaye yeterliliğini borç / özkaynak oranını kullanarak izlemektedir. Bu oran net borcun toplam özkaynağa bölünmesiyle bulunur. Net borç, nakit ve nakit benzeri değerlerin toplam borç tutarından (bilançoda gösterilen kredileri, ticari ve diğer borçları içerir) düşülmesiyle hesaplanır. 12
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) D. Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Finansal Risk Yönetimi Amaçları ve Politikaları (devamı) Sermaye riski yönetimi(devamı) 31.03.2008 31.12.2007 Toplam borçlar 55.565.176 31.501.384 Eksi: Nakit ve nakit benzeri değerler (21.341.422) (32.059.747) Net borç 34.223.754 (558.363) Toplam özkaynak (Not) 71.622.434 64.239.682 Borç/ özsermaye oranı %48 (%0,8) Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Yatırım amaçlı gayrimenkuller, maliyetinin güvenilir bir şekilde ölçülmesinin mümkün olması ve gelecek ekonomik faydaların olası olması durumunda maliyet değeri üzerinden konsolide finansal tablolara alınmaktadır. İlk kayıt sonrasında yatırım amaçlı gayrimenkuller maliyet esasına göre değerlemeye tabi tutulmakta ve maddi varlıklar başlıklı bölümde belirtilen hususlar çerçevesinde muhasebeleştirilmektedir. (Not 11) Maddi Duran Varlıklar Şirketin, mal ve hizmet üretimi veya arzında kullanılmak üzere, başkalarına kiraya verilmek (gayrimenkuller dışındaki duran varlıklar için) veya idari amaçlar çerçevesinde kullanılmak üzere elde tutulan ve bir dönemden fazla kullanımı öngörülen fiziki kalemleri maliyet modeli çerçevesinde, maliyet değerleriyle ifade edilmektedir. Maddi duran varlığın maliyet değeri; alış fiyatı, ithalat vergileri ve geri iadesi mümkün olmayan vergiler, maddi duran varlığı kullanıma hazır hale getirmek için yapılan masraflardan oluşmaktadır. Maddi duran varlığın kullanımına başlandıktan sonra oluşan tamir ve bakım gibi harcamalar, oluştukları dönemde gider olarak gelir tablosunda raporlanmaktadır. Yapılan harcamalar ilgili maddi duran varlığa gelecekteki kullanımında ekonomik bir değer artışı sağlıyorsa bu harcamalar varlığın maliyetine eklenmektedir. Arazi ve yapılmakta olan yatırımlar hariç, amortismana tabi varlıklar, Şirket yönetimi tarafından belirlenen faydalı ömürleri temel alınarak hesaplanan oranlarla doğrusal amortisman yöntemine göre amortismana tabi tutulmaktadır. Amortisman süreleri aşağıdaki gibidir: Süre (Yıl) Binalar 50 Makine ve teçhizat 6-10 Makine ve teçhizat (Finansal Kiralama) 4-10 Taşıtlar 5 Demirbaşlar 4-10 13
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) D. Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Maddi Duran Varlıklar (devamı) Ekonomik ömür ve amortisman metodu düzenli olarak gözden geçirilmekte, buna bağlı olarak metodun ve amortisman süresinin ilgili varlıktan edinilecek ekonomik faydaları ile paralel olup olmadığına bakılmaktadır ve gerektiğinde düzeltme işlemi yapılmaktadır. (Not 12) Yeniden Değerleme Modeli Binalar 2007 yılından itibaren yeniden değerlenmiş tutarı üzerinden gösterilmektedir. Binaların gerçeğe uygun değeri SPK tarafından lisanslanmış bağımsız değerleme şirketi tarafından belirlenmiştir. Yeniden değerlenmiş tutar, yeniden değerleme tarihindeki gerçeğe uygun değerinden, müteakip birikmiş amortisman ve müteakip birikmiş değer düşüklüğü zararlarının indirilmesi suretiyle bulunmaktadır. Yeniden değerlenmiş değerde meydana gelen artışlar özkaynaklar içinde raporlanır.(not 12) Maddi Olmayan Duran Varlıklar Şirketin maddi olmayan duran varlıkları, satın alma maliyeti değerinden, birikmiş itfa ve tükenme payları ile kalıcı değer kayıpları düşülmüş olarak gösterilmektedir. Satın alınan maddi olmayan duran varlıklar, özellikle yazılımlar, 5 yıllık faydalı ömürleri üzerinden doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak itfa edilir. (Not 13) Şerefiye İşletme birleşmeleri, iki ayrı tüzel kişiliğin veya işletmenin, raporlama yapan tek bir işletme şeklinde gösterilmesi olarak değerlendirilmektedir. İşletme birleşmeleri söz konusu olduğunda satın alma muhasebesi uygulanır. Bir işletmenin satın alınması ile ilgili katlanılan satın alma maliyeti, iktisap edilen işletmenin satın alma tarihindeki tanımlanabilir varlık, yükümlülük ve şarta bağlı yükümlülüklerine dağıtılır. Satın alma maliyeti ile iktisap edilen işletmenin tanımlanabilir varlık, yükümlülük ve şarta bağlı yükümlülüklerinin makul değeri arasındaki fark şerefiye olarak konsolide finansal tablolarda muhasebeleştirilir. İşletme birleşmelerinde satın alınan işletmenin/şirketin finansal tablolarında yer almayan varlıklar (taşınabilir finansal zararlar gibi), maddi olmayan varlıklar (marka değeri gibi) ve/veya şarta bağlı yükümlülükler makul değerleri ile konsolide finansal tablolara yansıtılır. Satın alınan şirketin finansal tablolarında yer alan şerefiye tutarları tanımlanabilir varlık olarak değerlendirilmez. Şerefiyenin kayıtlı değeri yıllık olarak gözden geçirilir ve gerekli görüldüğü durumlarda daimi değer kaybı göz önüne alınarak düzeltmeye tabi tutulur. (Not 14) 14
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) D. Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Varlıklarda Değer Düşüklüğü Grup, her bir bilanço tarihinde, bir varlığa ilişkin değer kaybının olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Eğer söz konusu varlığın veya o varlığa ait nakit üreten herhangi bir biriminin kayıtlı değeri, kullanım veya satış yoluyla geri kazanılacak tutarından yüksekse değer düşüklüğü meydana gelmiştir. Geri kazanılabilir tutar varlığın net satış fiyatı ile kullanım değerinden yüksek olanı seçilerek bulunur. Kullanım değeri, bir varlığın sürekli kullanımından ve faydalı ömrü sonunda elden çıkarılmasından elde edilmesi beklenen nakit akımlarının tahmin edilen bugünkü değeridir. Değer düşüklüğü kayıpları konsolide gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Bir alacakta oluşan değer düşüklüğü kaybı, o varlığın geri kazanılabilir tutarındaki müteakip artışın, değer düşüklüğünün kayıtlara alınmalarını izleyen dönemlerde ortaya çıkan bir olayla ilişkilendirilebilmesi durumunda geri çevrilir. Diğer varlıklarda oluşan değer düşüklüğü kaybı, geri kazanılabilir tutar belirlenirken kullanılan tahminlerde bir değişiklik olduğu takdirde geri çevrilir. Değer düşüklüğü kaybının iptali nedeniyle varlığın kayıtlı değerinde meydana gelen artış, önceki yıllarda hiç değer düşüklüğü kaybının konsolide finansal tablolara alınmamış olması halinde belirlenmiş olacak kayıtlı değeri (amortismana tabi tutulduktan sonra kalan net tutar) aşmamalıdır. Borçlanma Maliyetleri Krediler, alındıkları tarihlerde, alınan kredi tutarından işlem masrafları çıkartıldıktan sonraki makul değerleriyle kaydedilir. Krediler, sonradan etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyet değeri üzerinden belirtilir. İşlem masrafları düşüldükten sonra kalan tutar ile iskonto edilmiş maliyet değeri arasındaki fark, gelir tablosuna kredi dönemi süresince finansman maliyeti olarak yansıtılır. Kredilerden kaynaklanan finansman maliyeti, oluştuğunda gelir tablosuna kaydedilir. Ancak doğrudan ilgili varlığın satın alımı ve inşası ile ilgili olan finansman maliyeti alınan varlığın özellikli varlık olması durumunda Uluslararası Muhasebe Standardı 23 ( UMS 23 ), Borçlanma Maliyetleri nde yer alan alternatif yöntem uyarınca ilgili varlığın kullanıma veya satışa hazır hale gelmesinden önceki dönemlerde söz konusu varlığın maliyet bedeli olarak muhasebeleştirilir. Bununla birlikte, UMS 23, 29 Mart 2007 tarihinde IASB tarafından yeniden düzenlenmiştir. Revize edilmiş UMS 23, 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerli olmakla beraber gönüllü olarak erken uygulamaya geçiş hakkı saklı tutulmuştur. Revize edilmiş UMS 23 uyarınca kredilerden kaynaklanan finansman maliyetleri özellikli varlıkların iktisabı veya inşaası ile ilişkilendirildikleri takdirde, özellikli varlıkların maliyet bedeline dahil edilirler. Diğer kredi maliyetleri oluştuğu dönemde gelir tablosuna gider olarak kaydedilir. Hisse Başına Kazanç- Sürdürülen Faaliyetlerden Hisse Başına Kazanç Hisse başına kazanç/zarar miktarı, dönem kar/zararının; sürdürülen faaliyetlerden hisse başına kazanç/zarar miktarı ise, sürdürülen faaliyetlerden dönem kar/zararının Şirket hisselerinin dönem içindeki zaman ağırlıklı ortalama pay adedine bölünmesiyle hesaplanır. Hisse başına kazancın hesaplanmasında, düzeltme yapılmasını gerekli kılacak imtiyazlı hisse veya seyreltme etkisi olan potansiyel hisse bulunmamaktadır. (Not 26) 15
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) D. Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Bilanço Tarihinden Sonraki Olaylar Bilanço tarihinden sonraki olaylar, bilanço tarihi ile konsolide finansal tabloların yayınlanması için onaylandığı tarih arasında, Şirket lehine veya aleyhine ortaya çıkan olayları ifade etmektedir. Düzeltme yapılıp yapılmamasına göre, iki tür durum tanımlanmaktadır: - bilanço sonrası düzeltme gerektiren olaylar; bilanço tarihi itibariyle ilgili olayların var olduğuna ilişkin kanıtları gösteren koşulların bulunduğu durumlar, - ilgili olayların bilanço tarihinden sonra ortaya çıktığını gösteren gelişmeler (bilanço sonrası düzeltme gerektirmeyen olaylar) Şirketin ilişikteki konsolide finansal tablolarında, bilanço tarihinden sonraki düzeltme gerektiren olaylar kayda alınmıştır ve bilanço sonrası düzeltme gerektirmeyen olaylar dipnotlarda gösterilmiştir. (Not 30) Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Koşullu Yükümlülükler Karşılıklar Geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir hukuki veya zımni yükümlülüğün bulunması ve yükümlülüğün yerine getirilmesi için ekonomik fayda içeren kaynakların Şirketten çıkmalarının muhtemel olması ve yükümlülük tutarının güvenli bir biçimde tahmin ediliyor olması durumunda konsolide finansal tablolarda karşılık ayrılmaktadır. Karşılıklar, bilanço tarihi itibariyle yükümlülüğün yerine getirilmesi için yapılacak harcamanın Şirket yönetimi tarafından yapılan en gerçekçi tahminine göre hesaplanmakta ve etkisinin önemli olduğu durumlarda bugünkü değerine indirmek için iskonto edilmektedir. Koşullu Yükümlülükler Bu gruba giren yükümlülükler, geçmiş olaylardan kaynaklanan ve mevcudiyeti işletmenin tam olarak kontrolünde bulunmayan bir veya daha fazla kesin mahiyette olmayan olayın ileride gerçekleşip gerçekleşmemesi ile mevcudiyeti teyit edilebilecek olan yükümlülükler koşullu yükümlülükler olarak değerlendirilmekte ve konsolide finansal tablolara dahil edilmemektedir. Çünkü, yükümlülüğün yerine getirilmesi için, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimali bulunmamakta veya yükümlülük tutarı yeterince güvenilir olarak ölçülememektedir. Şirket ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkmaları ihtimali çok uzak olmadıkça, koşullu yükümlülüklerini konsolide finansal tablo dipnotlarında göstermektedir. 16
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) D. Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Koşullu Yükümlülükler (devamı) Koşullu Varlıklar Şirkette geçmiş olaylardan kaynaklanan ve mevcudiyeti işletmenin tam anlamıyla kontrolünde bulunmayan bir veya daha fazla kesin olmayan olayın gerçekleşip gerçekleşmemesi ile teyit edilecek olan varlık, koşullu varlık olarak değerlendirilmektedir. Ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girişi kesin değil ise koşullu varlıklar konsolide finansal tablo dipnotlarında açıklanmaktadır. Karşılık tutarının ödenmesi için kullanılan ekonomik faydaların tamamının ya da bir kısmının üçüncü taraflarca karşılanmasının beklendiği durumlarda tahsil edilecek olan tutar, bu tutarın geri ödemesinin kesin olması ve tutarın güvenilir bir şekilde hesaplanması durumunda, bir varlık olarak muhasebeleştirilmekte ve raporlanmaktadır. (Not 15) Finansal Kiralama İşlemleri Mülkiyete sahip olmaktan kaynaklanan her türlü risk ve yararların kiracıya devredildiği kiralama işlemi, finansal kiralama olarak sınıflandırılır. Sözleşme süresi sonunda, mülkiyet devredilebilir veya devredilmeyebilir. Bir varlığın mülkiyetine sahip olmaktan kaynaklanan risk ve yararların tamamının devredilmediği kiralamalar ise faaliyet kiralaması olarak sınıflandırılır. Finansal kiralamayla elde edilen varlıklar, kiralama tarihindeki varlığın gerçeğe uygun değeri ya da asgari kira ödemelerinin bugünkü değerinden düşük olanı üzerinden aktifleştirilir. Aynı tutarda kiralayana karşı yükümlülük, bilançoda finansal kiralama yükümlülüğü olarak gösterilir. Finansal kiralama ödemeleri, finansman gideri ve finansal kiralama yükümlüğündeki azalışı sağlayan ana para ödemesi olarak ayrılır ve böylelikle borcun geri kalan ana para bakiyesi üzerinden sabit bir oranda faiz hesaplanmasını sağlar. Finansal giderler, Şirket in genel borçlanma politikası kapsamında ilgili varlıklara aktifleştirmenin haricinde gelir tablosuna kaydedilir. Faaliyet kiralamaları için yapılan ödemeler (kiralayandan kira işleminin gerçekleşebilmesi için alınan veya alınacak olan teşvikler de kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile gelir tablosuna kaydedilir), kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile gelir tablosuna kaydedilir. İlişkili Taraflar Şirketin ilişkili tarafları, hissedarlık, sözleşmeye dayalı hak, aile ilişkisi veya benzeri yollarla karşı tarafı doğrudan ya da dolaylı bir şekilde kontrol edebilen veya önemli derecede etkileyebilen kuruluşları kapsamaktadır. Ekteki konsolide finansal tablolarda Şirket in hissedarları ve bu hissedarlar tarafından sahip olunan şirketlerle, bunların kilit yönetici personeli ve ilişkili oldukları bilinen diğer şirketler, ilişkili taraflar olarak tanımlanmıştır. Konuları gereği ayrı kalemlerde takip edilen alacak ve borçların, ilişkili taraflarla ilgili olanlarının yanı sıra, ilişkili taraflarla dönem içinde gerçekleştirilen işlemler ve kilit yönetici personele sağlanan faydalar kategorileri itibariyle dipnotlarda ayrıca açıklanmaktadır. (Not 27) 17
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) D. Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Hasılat Gelirler, alınan veya alınacak olan bedelin gerçeğe uygun değeri ile ölçülür ve tahmini müşteri iadeleri, iskontolar ve benzer diğer karşılıklar kadar indirilir. (Not 19) Malların satışı Mal satışına ilişkin hasılat, aşağıdaki tüm koşullar yerine geldiğinde konsolide finansal tablolara yansıtılır. (a) İşletmenin mallarının sahipliği ile ilgili önemli risk ve getirileri alıcıya devretmiş olması; (b) İşletmenin satılan mallar üzerinde etkin bir kontrolü veya sahipliğin genel olarak gerektirdiği şekilde bir yönetim etkinliğini sürdürmemesi; (c) Hasılat tutarının güvenilir biçimde ölçülebilmesi (d) İşleme ilişkin ekonomik yararların işletmece elde edilmesinin muhtemel olması; (e) İşleme ilişkin yüklenilen veya yüklenilecek olan maliyetlerin güvenilir biçimde ölçülebilmesi. Hizmet sunumu Hasılat, ancak işleme ilişkin ekonomik yararların işletme tarafından elde edilmesi muhtemel olduğunda konsolide finansal tablolara yansıtılır. Ancak daha önce muhasebeleştirilmiş olan hasılat tutarının tahsil edilebilirliği konusunda bir belirsizlik ortaya çıkarsa, tahsil edilemeyen veya tahsil edilebilmesi muhtemel olmaktan çıkan tutar başlangıçta kayda alınmış hasılatın düzeltilmesi yerine gider olarak konsolide finansal tablolara yansıtılır. İşletme tarafından işlemin karşı taraflarıyla aşağıdakiler üzerinde anlaşmaya vardıktan sonra güvenilir tahminlerde bulunabileceği kabul edilir: (a) Taraflarca sunulacak ve alınacak hizmetle ilgili olarak her iki tarafın yaptırıma bağlanmış hakları, (b) Hizmet bedeli, (c) Ödeme şekli ve koşulları. Faiz gelirleri Faiz geliri, kalan anapara bakiyesi ve ilgili finansal varlıktan beklenen ömrü boyunca elde edilecek tahmini nakit girişlerini söz konusu varlığın net defter değerine getiren efektif faiz oranına göre ilgili dönemde tahakkuk ettirilir. Kurum Kazancı Üzerinden Hesaplanan Vergiler Dönem karı veya zararının hesaplanmasında cari dönem ve ertelenen vergi varlıkları ve yükümlülükleri dikkate alınmıştır. Cari vergi Cari dönem vergi yükümlülüğü, dönem karının vergiye tabi olan kısmı üzerinden hesaplanır. Vergiye tabi kar, diğer yıllarda vergilendirilebilen veya indirilebilen gelir veya gider kalemleri ile vergilendirilemeyen veya indirilemeyen kalemleri hariç tuttuğundan dolayı, gelir tablosunda belirtilen kardan farklılık gösterir. Şirket in cari vergi yükümlülüğü bilanço tarihi itibariyle yasallaşmış ya da önemli ölçüde yasallaşmış vergi oranı kullanılarak hesaplanmıştır. 18
2. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) D. Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Kurum Kazancı Üzerinden Hesaplanan Vergiler (devamı) Ertelenmiş vergi Ertelenen vergi yükümlülüğü veya varlığı, varlıkların ve yükümlülüklerin mali tablolarda gösterilen tutarları ile yasal vergi matrahı hesabında dikkate alınan tutarları arasındaki geçici farklılıkların bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin yasalaşmış vergi oranları dikkate alınarak hesaplanmasıyla belirlenmektedir. Ertelenen vergi yükümlülükleri vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanırken, indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenen vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle bu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır. Şerefiye veya işletme birleşmeleri dışında varlık veya yükümlülüklerin ilk defa mali tablolara alınmasından dolayı oluşan ve hem ticari hem de mali kar veya zararı etkilemeyen geçici zamanlama farklarına ilişkin ertelenen vergi yükümlülüğü veya varlığı hesaplanmaz. Ertelenen vergi yükümlülükleri, Şirket in geçici farklılıkların ortadan kalkmasını kontrol edebildiği ve yakın gelecekte bu farkın ortadan kalkma olasılığının düşük olduğu durumlar haricinde, bağlı ortaklık ve iştiraklerdeki yatırımlar ve iş ortaklıklarındaki paylar ile ilişkilendirilen vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanır. Bu tür yatırım ve paylar ile ilişkilendirilen vergilendirilebilir geçici farklardan kaynaklanan ertelenen vergi varlıkları, yakın gelecekte vergiye tabi yeterli kar elde etmek suretiyle bu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması ve gelecekte bu farkların ortadan kalkmasının muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır. Ertelenen vergi varlığının kayıtlı değeri, her bir bilanço tarihi itibariyle gözden geçirilir. Ertelenen vergi varlığının bir kısmının veya tamamının sağlayacağı faydanın elde edilmesine imkan verecek düzeyde mali kar elde etmenin muhtemel olmadığı ölçüde, ertelenen vergi varlığının kayıtlı değeri azaltılır. Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri varlıkların gerçekleşeceği veya yükümlülüklerin yerine getirildiği dönemde geçerli olması beklenen ve bilanço tarihi itibariyle kanunlaşmış veya önemli ölçüde kanunlaşmış vergi oranları (vergi düzenlemeleri) üzerinden hesaplanır. Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülüklerinin hesaplanması sırasında, Şirket in bilanço tarihi itibariyle varlıklarının defter değerini geri kazanma ya da yükümlülüklerini yerine getirmesi için tahmin ettiği yöntemlerin vergi sonuçları dikkate alınır. (Not 25) Çalışanlara Sağlanan Faydalar ve Kıdem Tazminatları Türkiye de mevcut kanunlar ve toplu iş sözleşmeleri hükümlerine göre kıdem tazminatı, emeklilik veya işten çıkarılma durumunda ödenmektedir. Güncellenmiş olan UMS 19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar Standardı ( UMS 19 ) uyarınca bu tür ödemeler tanımlanmış fayda planları olarak nitelendirilmektedir. Bilançoda raporlanan kıdem tazminatı yükümlülüğü, gelir tablosuna alınmamış aktüeryal kazanç ve zararlara ilişkin kısmın düşülmesinden sonra kalan yükümlülüğün bugünkü değerini ifade etmektedir. (Not 16) Nakit Akımının Raporlanması Şirket net varlıklarındaki değişimleri, finansal yapısını ve nakit akımlarının tutar ve zamanlamasını değişen şartlara göre yönlendirme yeteneği hakkında mali tablo kullanıcılarına bilgi vermek üzere, nakit akım tablolarını düzenlemektedir. 19