Induline SW 900 Su Bazlı Emprenye Maddesi Uygulanan Odunun Hızlandırılmış Dış Ortam Testine Olan Dayanımı

56 Induline SW 900 Su Bazlı Emprenye Maddesi Uygulanan Odunun Hızlandırılmış Dış Ortam Testine Olan Dayanımı Özlem ÖZGENÇ 1*, Ümit C. YILDIZ 1 1 Karadeniz Teknik Üniversitesi, Of Teknoloji Fakültesi, Ağaç İşleri ve Endüstri Mühendisliği, 61830/Trabzon ÖZET: Yeni nesil odun koruma maddesi olan Induline SW 900 su bazlı, hibrid reçineleri içeren ahşap sertleştiricisidir. Çürüme ve mantarlanmalara karsı etkili koruma sağlar. Induline SW 900 odun koruma maddesinin fırça yardımıyla el ile uygulandığı odun örnekleri, hızlandırılmış dış hava koşulları maruz bırakılarak odun yüzeyindeki değişiklikler incelenmiştir. Hızlandırılmış dış ortam testinde, 18dk. su püskürtmenin ardından 2sa. UV ışını maruziyetinden oluşan bir döngü uygulanmıştır. Çalışma iki odun türünde gerçekleştirilmiştir: Fagus sylvatica L., Pinus sylvestris L. Dış ortam koşullarına maruz bırakılmış odun örneklerinin yüzeyindeki değişiklikler gözlemlenerek ISO 4628 standardına göre tanımlanmıştır. Hızlandırılmış dış ortam testinde belirli periyotlar ile (0-24-72-168-336-408-504-600-672sa.) ISO 7724-2 standardına göre renk ölçümleri alınarak test sonrası odun yüzeyindeki renk değişiklikleri tespit edilmiştir. Sonuçlara göre, kontrol odunu örneklerinin yüzeyinde Induline SW 900 maddesi uygulanan test odunu örnekleri yüzeyinden daha fazla renk değişikliği ortaya çıkmıştır. Ayrıca kontrol odunu örneklerinde test odunu örnekleriyle kıyaslandığında derin çatlaklar gözlemlenmiştir. Anahtar kelimeler: Hızlandırılmış dış ortam, renk değişikliği, çatlak oluşumu, odun koruma maddesi Resistance of Wood Applied Water-Based Induline SW 900 against Accelerated Weathering Test ABSTRACT: Water-based Induline SW 900 which the new trend wood preservative is hardener contaning hybridresin. It provides effective protection against decay and fungus. The wood samples applied Induline SW 900 manually with a brush exposed accelerated weathering test are investigated the changes on surface. The weathering experiment is performed by cycles of UV-light irradiation for 2 h followed by a water spray for 18 min in an accelerated weathering test cycle chamber. The study was carried out on two wood species; Fagus sylvatica L., Pinus sylvestris L. By observing changes on the surface of wood samples exposed to outdoor conditions, it was defined according to the ISO 4628 standard. The changes on the wood surface were determined with specific periods (0-24-72-168-336-408-504-600-672 h) in accelerated weathering test according to the ISO 7724-2 standard. According to the results, on the surface of control wood samples appeared more color change than the wood samples applied Induline 900 SW after 672 h exposure in weathering test cycle. In addition, control wood samples were observed more cracks than the wood samples applied Induline 900 SW. Keywords: Accelerated weathering test, color change, wood preservative 1. GİRİŞ Odun, bütün dünyada çok yönlü yapısal ve cazip mühendislik özellikleri yüzyıllardır bilinen doğal dayanıklı bir materyaldir. Fakat diğer biyolojik materyaller gibi odun da çevresel zararlardan kolay etkilenmektedir. Odun toprakla temas etmeden dış hava koşullarına maruz bırakıldığında, kimyasal, mekanik ve ışık enerjisi faktörlerinden oluşan bir kombinasyon odun yüzeyinde dış ortam bozunması oluşturmaktadır (Zhang ve ark. 2009). Odundaki dış ortam bozunmasına çok sayıda faktörün zararlı etkisinin oluşturduğu karmaşık reaksiyonlar sebep olmaktadır. Odun yüzeyinde değişikliklere sebep olan dış ortam faktörleri: nem (çiy, yağmur, kar ve rutubet), güneş ışını (UV), sıcaklık ve oksijen. Odun yüzeyinde kimyasal değişiklikleri başlatan bu faktörlerin en zararlısı etkisi güneş ışınının foton *Sorumlu Yazar: Özlem ÖZGENÇ, ozlemozgenc81@gmail.com enerjisidir. Dahası, son zamanlarda sülfür dioksit, nitrojen dioksit ve ozon gibi ek dış ortam bozunma faktörleri ortaya çıkmıştır (Rowell ve Barbour 1988). Odunun dış ortamda bozunma mekanizmasını inceleyen çok sayıda çalışma vardır. Çalışmalarda; UV foton absorpsiyonunun hidrojen peroksit oluşumu, oksijen ve su faaliyetinden dolayı serbest radikal oluşumunu sonucu olarak ortaya konmuştur. Serbest radikal ve hidrojen peroksit odunun polimerik bileşenleri bozunduran bir seri zincir reaksiyon başlayabilir (Williams 2005). Bu serbest radikal zincir reaksiyonları odun yüzeyinde bozunmaya ve renk değiştirmeye sebep olmaktadır. Fotodegredasyon süresince odunun renk değiştirmesi kimyasal değişikliklerini yansıtmaktadır. Odun yüzeyinin ve lignoselülozik materyalin sararması hemiselüloz ve ligninin modifikasyona uğradığının göstergesi olmaktadır. Odun yüzeyindeki bu renk değişikliklere ve kromoforik grupların meydana gelmesinin sebebi; başlıca lignin ve diğer odun

57 bileşenlerinin bozunduran fotokimyasal reaksiyonlar olmaktadır. Lignin oldukça iyi UV ışığı absorbe edicidir ve kromoforik grupları oluşturan tahribat yüzünden hızla yapısal değişikliklere uğramaktadır. Selülozun etkisi fotokimyasal reaksiyonlara oldukça meyilli olan lignine göre çok daha azdır (Pandey 2005). Dış ortam faktörlerinin etkisiyle ahşap malzemede meydana gelen bozunmayı ve renk değişikliğini önleyerek ahşabın fotodegredasyona karşı daha dayanıklı hale getirilmesini sağlamak için çok sayıda yöntem önerilmiştir. Bu yöntemler; koruyucu madde ile muamele, kimyasal modifikasyon, odun yüzeyinin boyavernik gibi ve UV absorbe edici maddeler ile kaplanmasıdır. Özellikle bakır ve krom içeren koruyucu maddelerle muamele odunu dış ortam koşullarına karşı korumaktadır (Feist ve Hon 1984, Williams 2005). Temiz ve ark. (2005), CCA (Bakır -Krom- Arsenik), ACQ 1900, ACQ 2200, Tanalith E 3491 ve Wolmanit CX-8 maddeleri ile muamele edilen odunun hızlandırılmış dış ortam testine karşı dayanımlarını araştırmışlardır. CCA ve ACQ 1900 nın odunda renk değişimini engellemekte en etkili madde olduğunu tespit etmişlerdir (Temiz, 2005). CCA (Bakır -Krom-Arsenik), PEG PLUS (Polietilenglikol), ve 20M bileşiği dış ortam koşullarına karşı etkili koruma sağlarken sadece su ve su itici ile muamelenin dış ortam bozunmasına karşı koruma etkisi yoktur (Salaita ve ark. 2008). Bezir yağı ve CCA (Bakır -Krom-Arsenik) ile muamele edilen odunun dış ortam koşullarına karşı renk stabilizasyonu oldukça yüksek olmaktadır. Odunun Cu- MEA (Bakır etolamin) ile muamelesi dış ortam koşulları boyunca lignin degredasyonunu büyük oranda önlemektedir (Temiz 2007, Zhang 2009). Silane ile muamele edilen odun türünün dış ortam koşullarına maruziyeti kontrol örneklerinin maruziyeti ile kıyaslandığında çatlak oluşumunda herhangi bir azalma oluşmazken UV stabilizasyonu artmakta ve renk değişikliği azalmaktadır (Donath 2007). Melamin formaldehit reçinesi ile modifiye edilen odun örnekleri ise dış ortam koşullarında çatlamaya ve renk değiştirmeye karşı dayanıklıdır (Hansmann 2006). Bu çalışmanın amacı, genellikle odun yüzeyine üst yüzey işlemleri sırasında astar katman olarak uygulanan su bazlı Induline 900 SW koruyucu maddesinin tek başına sarıçam ( Pinus sylvestris L.) ve kayın ( Fagus sylvatica L.) diri odunu örneklerinin yüzeyine uygulanmasının sonucu olarak hızlandırılmış dış ortam testi sonrasında ortaya çıkan renk değişimi azaltmaya ve çatlamayı önlemeye olan etkisini incelemektir. 2. MATERYAL ve YÖNTEM 2.1. Materyal 2.1.1. Örnek Hazırlama Hızlandırılmış dış ortam testi için, sarıçam ( Pinus sylvestris L.) ve kayın ( Fagus sylvatica L.) diri odunlarından 105mm (boyuna) x75 mm (enine) x 5 mm (kalınlık) boyutlarında odun örnekleri kesilerek 20 0 C de % 65 bağıl nem içeren koşullarda bir hafta bekletilmiştir. 2.1.2. Koruyucu Madde Induline SW 900 su bazlı, hibrid reçineleri içeren emprenye ve ahşap sertleştiricisidir. Mantarlanmaya ve çürümeye karşı etkili renksiz emprenye malzemesi olarak ahşabı sertleştiren yapısı sayesinde zımpara işlemini kolaylaştırmakta ve neme karsı koruma sağlamaktadır. Aidol Induline SW 900 alt katmana (ahşap) mükemmel nüfuz etmektedir. Yarı şeffaf boya işlemlerinde lekelenmeyi önlemekte ve ahşap liflerini dikey konuma getirerek sertleştirmektedir. Böylelikle liflerin ilk zımparada tamamen alınmasına olanak sağlamaktadır. Su bazlı boya sistemlerinde istenmeyen lekelenmeleri önlemekte ve homojen yüzey oluşturmakta olduğu için yaygın olarak üst yüzey uygulamalarında astar katman olarak uygulanmaktadır. 2.2.Yöntem 2.2.1. Koruyucu Maddenin Uygulanması Yaklaşık %12 nem içeren odun örneklerinin dışa ortam testine maruz bırakılacak yüzeyleri 120 kum zımpara ile elle zımparalanmıştır. Odun örneklerinin teste maruz kalmayacak yüzeyleri ve kenarları üç kat 2-K epoksi reçine içeren beyaz boya uygulanarak kaplanmıştır. Dış ortam testine maruz kalacak yüzeyler ise, zımpara işleminin ardından yumuşak kıllı bir fırça ve vakum kullanılarak tozdan arındırılmıştır. Temizlenen yüzeye bir fırça yardımı ile su bazlı Induline SW 900 2 kat uygulanmıştır. 2.2.2. Renk Ölçümü Renk ölçümleri, ISO 7724-2 de belirtilen esaslara göre bir Codec 400 Vis spektrofotometre renk ölçüm cihazı ile yapılmıştır (Şekil 1). CIEL*a*b* renk sistemine göre ölçüm yapabilen cihazın görüntüsü resim1 de verilmiştir. CIEL*a*b* renk sisteminde ( Commission Internationale de I Eclairage (CIE)) renk üç boyut içinde bir nokta olarak temsil edilmiştir. Bu renk sisteminde; renklerdeki farklılıklar ve bunların yerleri L*,a*,b* renk koordinatlarına göre tespit edilmektedir. Burada, L* siyah-beyaz (siyah için L*= 0, beyaz için L*=100) ekseninde, a* kırmızı-yeşil (pozitif değeri kırmızı, negatif değeri yeşil) ekseninde, b* ise sarı-mavi (pozitif değeri sarı negatif değeri mavi) ekseninde yer almaktadır. 400-700 nm bölgelerde 20 mm bir ölçme noktasında spektrum yansıması elde edilmek üzere her örnekten periyodik olarak 20 adet ölçüm uygulanmıştır. Bu yüzden dış ortam testi süresince odun örnekleri yüzeyinden her zaman aynı noktalardan olmak üzere 0-24-72-168-336-408-504-600- 672sa zaman aralıklarında renk ölçümü alınmıştır.

58 Induline SW 900 uygulanmış ve hiçbir işleme maruz kalmamış sarıçam (Pinus sylvestris L.) diri odunu örnekleri 672 saat hızlandırılmış dış ortam testine maruz bırakılırken belirli periyotlarla alınan renk değişikliği ölçümleri Şekil 3 de verilmiştir. Kayın odununda olduğu gibi dış ortam maruziyetinin ilk 168 saatlik kısmında kontrol odununa kıyasla daha düşük renk değimi olurken daha sonraki sürede test ve kontrol odununda aynı oranda renk değişimi ortaya çıkmaktadır. Hatta dış ortam testi sonunda her iki ağaç türünün test örneklerinde kontrol örneklerine kıyasla daha yüksek oranda renk değişimi görülmektedir. Şekil 1. Codec 400 Vis spektrofotometre 2.2.3. Hızlandırılmış Dış Ortam testi Hızlandırılmış dış ortam testi, Q-Panel Lab Products marka cihazda yaklaşık 60 C 0 sıcaklığa ayarlı 340 nm lik lambalar ile uygulanmıştır. Dış ortam testi, 18 dakika su püskürtme ardından 2 saat UV ışığına maruz kalmadan oluşan bir devir ile 28 gün (672 saat) boyunca odun örneklerine uygulanmıştır (ASTM G 53-96). 3. BULGULAR ve TARTIŞMA 3.1. Renk Değişikliği Induline SW 900 uygulanmış ve hiçbir işleme maruz kalmamış kayın (Fagus sylvatica L.) diri odunu örnekleri 672 saat hızlandırılmış dış ortam testine maruz bırakılırken belirli periyotlarla alınan renk değişikliği ölçümleri Şekil 2 de verilmiştir. İlk 168 saat dış ortam maruziyeti boyunca Induline SW 900 uygulanmış kayın diri odunu örneklerinde kontrol örneklerine göre daha düşük renk değişikliği ortaya çıkmıştır. Dış ortam testinin maruziyetinin sonrasında ise test ve kontrol örneklerinde yaklaşık olarak aynı oranda renk değişimi ortaya çıkmıştır. Şekil 2. Induline SW 900 uygulanan kayın ( Fagus sylvatica L.) diri odunu test ve kontrol örneklerinin dış ortam testi sonrasında renk değişikliklerinin karşılaştırılması (PT: Induline SW 900 uygulanan test örnekleri, Kontrol: İşlem görmemiş kontrol örnekleri). Şekil 3. Induline SW 900 uygulanan sarıçam ( Pinus sylvestris L.) diri odunu test ve kontrol örneklerinin dış ortam testi sonrasında renk değişikliklerinin karşılaştırılması (PT: Induline SW 900 uygulanan test örnekleri, Kontrol: İşlem görmemiş kontrol örnekleri). CIEL*a*b* renk sisteminde ( Commission Internationale de I Eclairage (CIE)) re nk sisteminde; renklerdeki farklılıklar ve bunların yerleri L*,a*,b* renk koordinatlarına göre tespit edilmektedir. Burada, L* siyah-beyaz (siyah için L*= 0, beyaz için L*=100) ekseninde, a* kırmızı-yeşil (pozitif değeri kırmızı, negatif değeri yeşil) ekseninde, b* ise sarı-mavi (pozitif değeri sarı negatif değeri mavi) ekseninde yer almaktadır. Test ve kontrol odun örnekleri 672 saat hızlandırılmış dış ortam koşullarına maruz kalınca örneklerin yüzey renginde parlaklık azalarak grileşmeye yönelik renk koyulaşması ortaya çıkmaktadır. Buna bağlı olarak Çizelge 1 de görüldüğü üzere sarıçam ( Pinus sylvestris L.) ve kayın ( Fagus sylvatica L.) diri odunun test ve kontrol örneklerinde ışık stabilitesi ( L*) negatif değerlidir. Hızlandırılmış dış ortam testi sonrasında kayın (Fagus sylvatica L.) diri odunu için ışık stabilitesi ( L*) değerindeki en düşük değişme test örneklerinde (-21.9) görülürken sarıçam odununda test örneklerinde belirlenmiştir. Çizelge 1 de a* ve b* değerlerine bakıldığında, ilk 72 saatlik bekletme sonunda sarıçam (Pinus sylvestris L.) ve kayın (Fagus sylvatica L.) diri.

59 Çizelge 1. Induline SW 900 uygulanan sarıçam (Pinus sylvestris L.) ve kayın (Fagus sylvatica L.) diri odunu test ve kontrol örneklerinin hızlandırılmış dış ortam testi süresince ortaya çıkan renk değişim değerleri. Test Süre L a b E Kontrol Süre L a b E Kayın 24h -17.2 1.6 1.2 17.3 24h -11.3 3.8 7.2 13.9 72h -15.8 1.1 0.1 15.8 72h -22.6 2.3 2.2 22.9 168h -14.8-3.01-7.7 17.0 168h -16.1-1.7-2.02 16.3 240h -21.9-0.01-14.1 14.7 Kayın 240h -18.6-4.7-7.3 20.5 336h -3.9-9.8-19.2 21.9 336h -16.9 6.1-9.7 20.4 408h -14.3-9.3-16.0 23.4 408h -16.4-6.9-11.3 21.1 504h -10.9-9.9-15.8 16.9 504h -25.8-7.1-10.6 28.7 600h -21.3-10.7-19.3 17.7 600h -20.3-7.7-11.7 24.7 672h -21.9-10.7-18.2 30.4 672h -22.7-7.8-12.2 26.9 Sarıçam 24h -17.4 5.7 2.7 10.7 24h -11.2 4.12 9.81 15.4 72h -16.1 7.4 2.4 17.8 72h -21.4 5.14 5.94 22.8 168h -20.6 7.4-5.2 22.5 168h -19.8 5.0 1.1 20.5 240h -15.4 3.7-21.6 26.8 240h -22.1 4.1-3.88 22.8 336h -15.4 3.7-21.5 26.7 Sarıçam 336h -26.2 3.0-7.95 27.6 408h -21.1 4.5-17.8 27.9 408h -22.9 1.11-7.62 24.1 504h -17.8 3.6-20.1 27.1 504h -20.0 2.56-9.19 24.8 600h -17.2 3.2-21.9 28.0 600h -22.1 2.89-9.11 22.1 672h -25.9 2.2-23.9 35.2 672h -15.4 3.13-8.9 24.2 (Test örnekleri: Yüzeyine Induline SW 900 uygulanan odun örnekleri; Kontrol örnekleri: Hiçbir işlem uygulanmamış odun örnekleri.) odunu test ve kontrol örneklerinde değişim pozitiftir. Kayın diri odununda, 72 saatlik bekletme süresinden sonra a* ve b* değerlerindeki değişme genel olarak negatiftir. Kromatik koordinatlardan a* ve b* nin en düşük değeri, 672 saat maruziyet sonrasında kontrol örneklerinde ( a*= -7.8, b*= -12.2) belirlenmiştir. Sarıçam diri odununda 672 saat maruziyet boyunca a* ve b* değerlerindeki değişim genel olarak pozitiftir ve en düşük a* değeri test örneklerinde (2.2) ve b* değeri ise kontrol örneklerinde (-8.9) belirlenmiştir. Dış ortam koşullarına maruz kalan odunun rengi çok hızlı etkilenmektedir. Genellikle bütün odun türleri, ekstraktif maddeler ve ligninin kimyasal bozunması nedeniyle kahverenginden sarıya doğru ren değiştirmektedir. Bu sarı ya da kahverengi ılıman iklimde güneşe birkaç ay maruz kaldıktan sonra oluşmaktadır. Ekstraktifleri zengin odunun renginin kahverengine dönüşmeden önce renginde ilk olarak ağarmışlık gözlenmektedir. Dış ortam bozunmasının son aşamasında ise, odun ligninin kimyasal olarak parçalanmasının sonucu olarak odun yüzeyinde grileşme gözlenmektedir (Feist, 1983). Sarıçam ( Pinus sylvestris L.) ve kayın ( Fagus sylvatica L.) diri odunu örneklerinde hızlandırılmış dış ortam testi sonrasında ortaya çıkan renk değişimlerini önlemek için Induline SW 900 maddesinin tek başına yeterli olmadığı anlaşılmıştır 3.2. Görsel Değerlendirme Dış ortam koşullarına maruz kalan odun yüzeyinde UV ışını ve yağmur nedeniyle ince ya da derin çatlaklar oluşmaktadır. mdmdheu (methylated 1,3 - dimethylol-4,5-dihydroxyethyleneurea) ile muamele edilen sarıçam diri odununa su bazlı akrilik reçine ve yağa dayalı kaplayıcı uygulanarak doğal dış ortam testi uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre ön koruma işleminden sonra üst yüzey işlemi ile yapılan uygulama çatlamayı büyük oranda önlemektedir (Xie ve ark., 2008). Dış ortam koşullarının sebep olduğu çatlakların değerlendirilmesinde görsel değerlendirme uygulanmaktadır. Çatlakların boyutlarını anlatmak ve nitelendirmek için kullanılan sistem ISO 4628 standardında tanımlanmaktadır. Şekil 4 de görüldüğü üzere, 672 saat dış ortam testi sonrasında Induline SW 900 uygulanmış olan sarıçam (Pinus sylvestris L.) test odunu örneklerinde kontrol odunu örneklerine kıyasla daha az çatlak oluşumu görülmektedir. Kontrol odunu örneklerinde ISO 4628 standardına göre 5.derece çok derin çatlaklar görülürken test odunu örneklerinde 3.derecede derin olmayan çatlaklar görülmektedir. Ayrıca içerindeki sarıçam kontrol odunu yüzeyinde bölgesel koyu renk lekelenmeler gözlemlenirken bu lekelerden test osunu örneklerinde görülmemektedir.

60 koruyucu maddesinin odun yüzeyine uygulanması renk değişimini olumsuz etkilemektedir. Ancak, bu koruyucu madde odun yüzeyinde UV ışını ve yağmur maruziyeti nedeniyle ortaya çıkan çatlak oluşumunu büyük ölçüde önlemektedir. Şekil 4. Dış ortam testi sonrasında sarıçam ( Pinus sylvestris L.) diri odunu test ve kontrol örneklerinin yüzey görünümleri. 672 saat dış ortam testi sonrasında alınan Şekil 5 e bakıldığında, Induline SW 900 uygulanan kayın (Fagus sylvatica L.) diri odunu test örneklerinde hiçbir işlem görmemiş kontrol örneklerine kıyasla daha hafif çatlaklar görülmekte ve daha düşük bombeleşme tespit edilmektedir. ISO 4628 standardına göre kayın test odunu çatlakları 3.derece, kontrol odunu çatlakları ise 5.derece olarak sınıflandırılmaktadır. Ancak, kayın test ve kontrol örneklerinin her ikisinde de bölgesel lekeler görülmektedir. Özgenç ve ark. (2010), kayın (Fagus sylvatica L.) ve sarıçam ( Pinus sylvestris L.) diri odun yüzeyine organik ya da inorganik UV absorbe edici madde içeren akrilik reçine uygulamasından önce astar katman olarak Induline SW 900 koruyucu maddesi uygulayarak 672 saat hızlandırılmış dış ortam testine tabi tutmuşlardır. Odun yüzeyine uygulanan üst yüzey işleminin büyük oranda renk değişimini azalttığı ve çatlamaya tamamen engel olduğunu gözlemlemişlerdir (Özgenç ve ark. 2010). Bu çalışmada, astar katman olarak kullanılan Induline SW 900 koruyucu maddesinin Özgenç ve ark. (2010) nın elde ettiği olumlu sonuçlara olan etkisi belirlenmiştir. Literatüre bakıldığında dış ortam testinin odun yüzeyin oluşturduğu bozunmayı önlemek için uygulanan üst yüzey işlemi öncesi odun koruyucu maddelerin astar katman olarak kullanılmasından olumlu sonuçlar alındığı anlaşılmaktadır. CCA maddesi ile koruma işlemine tabi tutulan sarıçam odunu yüzeyine üç farklı özellikte üst yüzey maddesi uygulanarak karşılaştırılmaları yapılmıştır. Ayrıca odun koruyucu madde ile muamele edilen odun örneği üzerine üst yüzey işlemi uygulanmasının dış ortam testi bozunmasına karşı direnci arttırdığı anlaşılmıştır (Ross ve ark. 1993). Odun renk fotostabilizasyonunun etkinliğini arttırmak için, sarıçam odununu muamele ederken bakır amin ile birlikte UV ışığı absorbe ediciler kullanılmaktadır. Bakır amin muamelesi, UV ışığı ve yağmur etkisiyle yüzeyde oluşan lignin bozunmasını engellediği için dolayısıyla denk değiştirmeyi de büyük ölçüde azaltmaktadır (Gralier 2000). Elde edilen sonuçlara baktığımızda hızlandırılmış dış ortam testine maruz bırakılan odun örneklerinde tek başına Induline SW 900 koruyucu maddesi uygulamasının renk değişimine hiçbir etkisi olmadığını, fakat çatlamayı önlemeye büyük ölçüde yardımcı olduğunu söyleyebiliriz. Şekil 5. Dış ortam testi sonrasında kayın (Fagus sylvatica L.) diri odunu test ve kontrol örneklerinin yüzey görünümleri. 4.SONUÇ Kayın ( Fagus sylvatica L.) ve sarıçam ( Pinus sylvestris L.) diri odununun test ve kontrol örnekleri 672 saat hızlandırılmış dış ortam koşullarına maruz bırakıldığında en düşük renk değişimi değeri ( E*) kontrol örneklerinden elde edilmiştir. Kayın diri odunu kontrol örneklerinden elde edilen E* renk değişimi değeri 26.9, sarıçam diri odunu kontrol örneklerinin E* renk değişimi değeri ise 24.02 dir. Induline SW 900 TEŞEKKÜR Yazarlar, Karadeniz Teknik Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri koordinasyon birimine sağladığı araştırma fonu desteği (Proje no: 2009.113.002.1 ) için teşekkür etmektedir. KAYNAKLAR ASTM G 53-96, 1988. Standard Practice for Operating Light and Water Exposure Apparatus (Fluorescent UV-Condensation Type) for Exposure of Non-metallic Materials, Philadelphia, 1988.

61 Donath, S., Militz, H., Mai, C. 2007.Weathering of Silane Treated Wood. Holz als Roh- und Werkstoff, (65), 35-42. Feist, W.C., 1983. Weathering and Protection of Wood. In: Proceedings, seventy-ninth annual meeting of the American Wood-Preservers Association, 79: 195-205. Feist, W.C., Hon, D. 1984. Chemistry of Weathering and Protection. In: Rowell, Roger M., Chapter 11:The chemistry of solid wood, Advances in chemistry series 207, Washington, DC: American Chemical Society. Gralier, S., Castellan, Kandem, P. D. 2000. Protection of Copper-Amine Treated Pine. Wood and Fiber Science, 32: 196-202. Hansmann, C., Deka, M., Wimmer, R., Gindl, W. 2006. Artificial Weathering of Wood Surfaces Modified by Melamine Formaldehyde Resins. Holz als Roh- und Werkstoff, 64, 168-203. ISO 4628-4, 1982. Paints and Varnishes-Evaluation of Degradation of Paint Coatings-Designation of Intensity, Quantity and Size of Common Types of Defect. Part 4: Designation of Degree of cracking. ISO 7724-2, 1984. Paints and Varnishes- Colorimetry. Part 2: Color measurement, ISO Standard. Özgenç, Ö., Forsthuber, B., Teischinger, A., Hansmann, C. 2010. Comparison of Colour Change in Wood Clear-Coating Systems Including Inorganic and Organic UV Absorbers for Exterior Use. International Research Group on Wood Protection Documents, IRG/WP/10-40499. Pandey, K.K. 2005. Study of The Effect of Photo- Irradiation on The Surface Chemistry of Wood. Polymer Degradation and Stability, 90, 9-20. Ross, A.S., Feist, W. 1993. The Effects of CCA-Treated Wood on The Performance of Surface Finishes. American Paint & Coating Journal 78:9. Rowell R.M., Barbour, R., James, A. 1988. Archaeological Wood: Properties, Chemistry, and Preservation. Chapter 11, DC: Proceedings of 196th meeting of the American Chemical Society, Advances in Chemistry Series 225, Washington. Salaita, N. G., Ma M.S. Frank, Parker C. T., Hoflund B. G. 2008. Weathering Properties of Treated Southern Yellow Pine Wood Examined by X-ray Photoelectron Spectroscopy, Scanning Electron Microscopy and Physical Characterization. Applied Surface Science, 254: 3925-3934. Temiz, A., Terziev, N., Eikenes, M., Hafren, J. 2007. Effect of Accelerated Weathering on Surface Chemistry of Modified Wood. Applied Surface Science, 253:5355-5362. Temiz, A, Yildiz, U. C., Aydın, I, Eikenes, M, Alfredsen, G, Çolakoğlu, G, 2005. Surface Roughness and Color Characteristics of Wood Treated with Preservatives After Accelerated Weathering Test. Applied Surface Science, 250: 35-42. Xie, Y., Krause, A., Militz, H., Mai, C. 2008. Weathering of Uncoated and Coated Wood Treated with Methylated 1,3-dimethylol-4,5-dihydroxyethyleneurea (mdmdheu). Holz als Roh- und Werkstoff, 66: 455-464. Williams, R.S, 2005. Hand of Wood Chemistry and Wood Composites. USDA, Forest Service, Chapter 7: Weathering of wood, Forest Products Laboratory, Madison, WI. Zhang, J., Kandem, D. P., Temiz, A. 2009.Weathering of Copper-Amine Treated Wood. Applied Surface Science, 266: 842-846.