HALI SEKTÖRÜ 2014 EKİM AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU İİTKİİB GENEL SEKRETERLİİĞİİ TEKSTİİL,, DERİİ VE HALII ŞUBESİİ KASIIM 2014 1
2014 YILI EKİM AYINDA HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ Ülkemizin halı ihracatı 2013 yılında % 9,3 oranında artışla kapanmış ve 2,2 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. 2014 yılının ilk on ayının sonunda ise halı ihracatımız bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla % 8,7 oranında artarak 1,9 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Ekim ayı tek başına ele alındığında ise ülkemizin halı ihracatının aylık bazda bir önceki yılın aynı ayına kıyasla % 7,3 oranında artarak 207,7 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. YILLAR Aylar 2010 2011 2012 2013 2014 % Değişim Ocak 77.658 101.355 132.653 165.998 178.414 7,5 Şubat 80.596 105.020 148.773 161.550 177.167 9,7 Mart 101.550 121.291 166.442 169.936 191.210 12,5 Nisan 100.311 132.538 167.710 190.079 204.012 7,3 Mayıs 95.767 134.650 171.988 192.843 194.959 1,1 Haziran 96.784 132.886 154.500 183.761 200.611 9,2 Temmuz 104.000 134.004 164.713 178.912 181.673 1,5 Ağustos 111.881 145.109 161.427 144.298 159.894 10,8 Eylül 103.277 135.949 168.925 182.024 222.390 22,2 Ekim 139.843 169.752 188.448 193.554 207.732 7,3 Kasım 129.963 152.721 197.339 230.041 Aralık 143.418 163.225 188.174 202.941 Kaynak:İhracatçı Birlikleri Kayıtları Aylar İtibariyle Halı İhracat Kaydı Birim: 1000 $ Aylar İtibariyle Halı İhracatının Gelişimi 2013 2014 1.000 $ 250.000 200.000 150.000 100.000 50.000 - Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 2014 yılının Ocak Ekim döneminde Türkiye nin toplam ihracatı % 5,6 oranında artmışken halı ihracatının ülkemizin toplam ihracatı içerisindeki payı % 8,7 olarak hesaplanmıştır. 2
2013 2014 Ocak - Ekim Ocak - Ekim Değişim % Türkiye Genel İhracatı 124.185.752 131.140.791 5,6 Halı İhracatı 1.762.906 1.915.631 8,7 Halı İhracatının Payı % 1,42 1,46 Kaynak: İhracatçı Birlikleri Kayıtları Türkiye Genel İhracatında Halı İhracatının Payı Birim: 1000 $ Türkiye nin el halısı ihracatı Ocak Ekim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla % 1,3 oranında artarken, ihracat değeri 104,2 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. 2014 yılı Ekim ayında el halısı ihracatı bir önceki yılın aynı ayına kıyasla % 15,8 oranında artarak 13,6 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde makina halısı ihracatı bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla % 9,1 oranında artmış ve 1,8 milyar dolar olmuştur. 2014 yılı Ekim ayında ise makine halısı ihracatı bir önceki yılın Ekim ayına kıyasla % 6,8 oranında artmış ve 194,2 milyon dolara yükselmiştir. El Halısı ve Makina Halısı İhracatımızın Halı İhracatındaki Payı Birim: 1000 $ 2013 2014 Toplam Halı Değişim % Ocak - Ekim Ocak - Ekim İhracatta Pay % El Halısı İhracatı 102.823 104.151 1,3 5,4 Makine Halısı İhracatı 1.660.082 1.811.480 9,1 94,6 Toplam Halı İhracatı 1.762.906 1.915.631 8,7 100,0 Kaynak: İhracatçı Birlikleri Kayıtları 3
En Büyük 5 İhracat Pazarındaki Gelişmeler Türkiye nin halı ihracatında % 16,5 luk payıyla en büyük ihracat pazarı konumunda olan S.Arabistan a 2014 yılının ilk on aylık döneminin sonunda gerçekleştirilen ihracat, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla % 12,6 artarak 316,6 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. Birim: 1.000 $ En Çok Halı İhracatı Yapılan İlk 5 Ülke - 50.000 100.000 150.000 200.000 250.000 300.000 350.000 SUUDİ ARABİSTAN 316.610 ABD 218.836 IRAK 140.901 LİBYA 103.123 ALMANYA 101.498 2013 OCAK - EKİM 2014 OCAK - EKİM Anılan dönemde, ikinci büyük pazarımız konumundaki ABD ye halı ihracatımız % 23,1 oranında artarak 218,8 milyon dolar olmuştur. Kaydedilen bu ihracat değeri ile ABD nin toplam halı ihracatı içerisindeki payı % 11,4 olarak gerçekleşmiştir. Bu dönemde en büyük üçüncü ihracat pazarımız konumundaki Irak a yönelik halı ihracatımız ise bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla % 6,2 oranında artmış ve 140,9 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. Irak ın toplam halı ihracatımız içerisindeki payı % 7,4 olarak hesaplanmaktadır. Halı ihracatımızda 2014 yılının Ocak Ekim dönemine ait veriler incelendiğinde, Libya ya yönelik halı ihracatımızın bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla % 38,6 oranında azalarak 103,1 milyon dolara gerilediği anlaşılmaktadır. Aynı dönemde Almanya ya yönelik ihracat bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla % 20,8 oranında artmış ve 101,5 milyon dolar olarak kaydedilmiş olup Almanya nın toplam halı ihracatımız içerisindeki payı % 5,3 olarak gerçekleşmiştir. 4
EN ÇOK HALI İHRACATI YAPILAN ÜLKELER 2014 OCAK - EKİM Toplam Halı İhracatı: 1,9 Milyar $ SUUDİ ARABİSTAN % 16,5 DİĞER ÜLKELER % 54,0 ABD % 11,4 IRAK % 7,4 ALMANYA % 5,3 LİBYA % 5,4 El Halısı Pazarlarımızdaki Gelişmeler Ocak Ekim 2014 döneminde ülkemizin el halısı ihracatı bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla % 1,3 oranında artarak 104,2 milyon dolar olmuştur. Aylar İtibariyle El Halısı İhracatının Gelişimi 2013 2014 1.000 $ 18.000 16.000 14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Bu yılın Ekim ayında ise ülkemizin el halısı ihracatı bir önceki yılın aynı ayına kıyasla % 15,8 oranında artmış ve 13,6 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. 5
Aylar İtibariyle El Halısı İhracat Kaydı Birim: 1000 $ YILLAR Aylar 2010 2011 2012 2013 2014 % Değişim Ocak 5.512 8.629 6.947 7.061 5.586-20,9 Şubat 8.139 9.812 9.060 9.155 8.339-8,9 Mart 14.890 17.968 12.284 11.322 13.164 16,3 Nisan 14.953 23.780 12.453 10.536 10.665 1,2 Mayıs 15.609 23.872 15.333 14.939 13.615-8,9 Haziran 12.566 15.271 11.322 10.542 9.273-12,0 Temmuz 8.781 12.336 11.159 10.794 11.838 9,7 Ağustos 8.965 12.006 10.492 7.469 9.010 20,6 Eylül 10.328 13.212 9.555 9.311 9.260-0,5 Ekim 19.963 15.688 12.023 11.723 13.573 15,8 Kasım 18.410 17.821 15.920 17.031 Aralık 16.669 14.396 15.211 14.650 Kaynak:İhracatçı Birlikleri Kayıtları 2014 yılının ilk on ayının sonu itibariyle el halısı ihracatımızda en önemli pazarlar ABD, Macaristan, Japonya, Almanya ve İtalya olarak sıralanmaktadır. ABD anılan dönem itibariyle en önemli el halısı ihracat pazarımız konumundadır. Bu ülkeye yönelik ihracat geçen yılın Ocak Ekim dönemine kıyasla % 31,7 oranında artarak 35,3 milyon dolara, ABD nin toplam el halısı ihracatımız içerisindeki payı ise % 33,9 a yükselmiştir. Ülkemiz için ihracat pazar büyüklüğü sıralamasında ABD nin ardından % 17,1 lik payıyla Macaristan gelmektedir. Bu ülkeye yönelik ihracatımız Ocak - Ekim 2013 dönemine kıyasla % 125,3 artmış ve 7,9 milyon dolardan 17,8 milyon dolara yükselmiştir. Ocak Ekim 2013 döneminde ikinci en büyük el halısı ihracat pazarımız olan Japonya ya bu yılın aynı döneminde ihracat % 26 oranında azalmış ve 15,2 milyon dolara gerilemiştir. Japonya nın el halısı ihracatımız içerisindeki payı 2014 ün ilk on aylık döneminin ardından % 14,6 olarak gerçekleşmiştir. Anılan dönemde Almanya ya yönelik el halısı ihracatımız 2013 yılının ilk on ayına kıyasla % 4 oranında azalmış ve 3,3 milyon dolara gerilemiştir. Almanya nın toplam el halısı ihracatımız içerisindeki payı % 3,2 olarak hesaplanmaktadır. 6
Birim: 1.000 $ En Çok El Halısı İhracatı Yapılan İlk 5 Ülke - 5.000 10.000 15.000 20.000 25.000 30.000 35.000 40.000 ABD 35.317 MACARİSTAN 17.837 JAPONYA 15.176 ALMANYA 3.307 İTALYA 2.843 2013 OCAK - EKİM 2014 OCAK - EKİM İtalya ya yönelik el halısı ihracatı söz konusu dönemde % 7,3 artarak 2,8 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. İtalya nın toplam el halısı ihracatımız içerisindeki payı % 2,7 olarak gerçekleşmiş durumdadır. EN ÇOK EL HALISI İHRACATI YAPILAN ÜLKELER 2014 OCAK - EKİM Toplam El Halısı İhracatı: 104,2 Milyon $ DİĞER ÜLKELER % 28,5 ABD % 33,9 İTALYA % 2,7 ALMANYA % 3,2 MACARİSTAN % 17,1 JAPONYA % 14,6 7
Makina Halısı Pazarlarımızdaki Gelişmeler 2014 yılının ilk on aylık döneminin sonunda makina halısı ihracatımız 2013 yılı Ocak Ekim dönemine kıyasla % 9,1 oranında artarak 1,8 milyar dolar seviyesine ulaşmıştır. Aylar İtibariyle Makina Halısı İhracatının Gelişimi 2013 2014 250.000 200.000 150.000 100.000 50.000 - Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 1.000 $ Öte yandan Ekim ayında ülkemizin makine halısı ihracatı 2013 yılı Ekim ayına kıyasla % 6,8 oranında artarak 194,2 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aylar İtibariyle Makina Halısı İhracat Kaydı Birim: 1000 $ YILLAR Aylar 2010 2011 2012 2013 2014 % Değişim Ocak 72.146 92.726 125.707 158.937 172.827 8,7 Şubat 72.457 95.209 139.713 152.396 168.828 10,8 Mart 86.660 103.323 154.158 158.615 178.046 12,3 Nisan 85.357 108.758 155.257 179.543 193.347 7,7 Mayıs 80.158 110.778 156.655 177.904 181.344 1,9 Haziran 84.218 117.615 143.178 173.219 191.351 10,5 Temmuz 95.218 121.668 153.554 168.118 169.835 1,0 Ağustos 102.916 133.104 150.934 136.829 150.884 10,3 Eylül 92.949 122.737 159.371 172.712 213.129 23,4 Ekim 119.879 154.064 176.425 181.831 194.159 6,8 Kasım 111.553 134.899 181.419 213.009 Aralık 126.749 148.829 172.963 188.291 Kaynak:İhracatçı Birlikleri Kayıtları 8
2014 yılının ilk on ayının sonunda makina halısı ihracatımızda en büyük paya sahip olan ülke olarak 316,5 milyon dolarlık ihracat ve % 17,5 luk payıyla Suudi Arabistan öne çıkmaktadır. Suudi Arabistan a yapılan ihracat bir önceki yılın aynı dönemine (Ocak Ekim 2013 ) kıyasla % 12,6 artmıştır. Birim: 1.000 $ En Çok Makine Halısı İhracatı Yapılan 5 Ülke - 50.000 100.000 150.000 200.000 250.000 300.000 350.000 S. ARABİSTAN 316.468 ABD 183.518 IRAK 140.001 LİBYA 103.032 ALMANYA 98.191 2013 OCAK - EKİM 2014 OCAK - EKİM Makina halısı ihracatında S.Arabistan ın ardından 183,5 milyon dolarlık ihracat değeri ve % 10,1 lik payıyla ABD gelmektedir. Anılan dönemde ABD ye yönelik makina halısı ihracatı % 21,5 oranında artmıştır. Irak, 140 milyon dolarlık ihracat değeri ve % 7,7 lik pay ile en büyük üçüncü makina halısı ihracat pazarımız konumundadır. Bu ülkeye yönelik makina halısı ihracatımız 2014 yılının ilk on aylık döneminin sonunda bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla % 6,5 oranında artmıştır. 2014 yılının Ocak Ekim döneminde Libya ya yönelik ihracatın bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla % 38,6 oranında azalarak 103 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. Libya nın ülkemizin toplam makine halısı ihracatı içerisindeki payı % 5,7 olarak gerçekleşmiştir. Öte yandan Almanya ya yönelik makine halısı ihracatı aynı dönemde % 21,8 oranında artarak 98,2 milyon dolar, Almanya nın toplam makine halısı ihracatımız içerisindeki payı ise % 5,4 olmuştur. Almanya, anılan dönemde ilk 5 ihracat pazarı içerisinde makine halısı ihracatımızın bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla oransal olarak en fazla arttığı pazar olmuştur. 9
EN ÇOK MAKİNE HALISI İHRACATI YAPILAN ÜLKELER 2014 OCAK - EKİM Toplam Makine Halısı İhracatı: 1,8 Milyar $ S. ARABİSTAN % 17,5 ABD % 10,1 DİĞER ÜLKELER % 53,6 IRAK % 7,7 ALMANYA % 5,4 LİBYA % 5,7 10
2014 YILI EKİM AYINDA HALI SEKTÖRÜMÜZÜ ETKİLEYEN EKONOMİK GELİŞMELER 2014 yılı Ekim ayında halı sektörümüzün ihracatını etkileyen olayların başında, Türkiye nin bölgesinde Ortadoğu ve Ukrayna da devam eden bölgesel sorunlar ile jeo-politik krizlerin Türkiye ihracatına olumsuz etkilerinin devam etmesi ve Türk ekonomisinin dış krizlerin etkilerine karşı kırılganlığının sürmesi yer almaktadır. Ülkemizin önemli ihracat pazarlarından Rusya da rublenin Ağustos ve Eylül aylarının ardından Ekim ayında da değer kaybının devam etmesinin sonucu olarak firmalarımızın bu pazara ihracatta yaşanan fiyat tutturma ve rekabet sorunları devam ederken, rubledeki hızlı değer kaybı sonrası hızlanan sermaye çıkışına karşı Rusya Merkez Bankasının iç piyasaya dolar satmasının ülkenin döviz rezervlerini azalttığı da belirtilmektedir. Ay içerisinde ABD Merkez Bankası nın (FED) başta istihdam olmak üzere ekonomideki göstergelerdeki olumlu seyir gerekçesiyle Ekim ayı sonundan itibaren tahvil alımlarına son vereceğini açıklamasına rağmen faiz oranlarının bir süre daha sıfıra yakın oranlarda kalacağını belirtmesi, söz konusu kararların olumsuz etkisini şimdilik sınırlandırmıştır. GSYH öncü verilerine göre, ABD ekonomisi 2014 yılının üçüncü çeyreğinde yıllık bazda % 3,5 ile tahminlerin üzerinde bir büyüme kaydederken, büyüme verisinin olumlu görünümünde net ihracattaki iyileşmenin önemli ölçüde etkili olduğu gözlenmekte ve hane halkı harcamalarının da büyümeyi olumlu yönde etkilediği görülmektedir. Diğer yandan yılın ilk bölümlerinde olumlu sinyaller vermesine rağmen gelinen noktada düşük büyüme ve enflasyon riskiyle karşı karşıya olan Euro Bölgesi ekonomilerinin canlandırılması amacıyla Avrupa Merkez Bankası (ECB) nın parasal genişlemeye gidebileceği belirtilmektedir. ABD Merkez Bankası (FED) nın para politikasında sıkılaşmaya gitmesinin bugün olmasa da kısa ve orta vadede Türk ekonomisine olumsuz etkisi söz konusuyken, Avrupa Merkez Bankasının parasal genişleme politikasının ise ekonomimizi olumlu etkileyeceği değerlendirilmektedir. Diğer yandan, AB ekonomilerinde geçtiğimiz aylarda yaşanan olumlu gelişmeler bu ülkelere yapılan ihracatlarda artış beklentisi doğurmuşken, yılın 2. çeyrek verilerine göre Euro Bölgesi ve AB ekonomilerinin neredeyse yerinde sayması ve gelecekle ilgili öngörülerin tekrar olumsuza doğru kayması, en önemli pazarlarımızdan olan AB ye ihracatla ilgili olarak sektörümüzü endişelendirmektedir. Özellikle AB nin motoru olan Almanya da sanayi siparişleri ve sanayi üretiminin ardından ihracat verilerinde de düşüş yaşanması, Alman ekonomisi kadar AB ekonomisi için de negatif sinyaller vermektedir. Bu arada, dünya ekonomisinin lokomotifi Çin ekonomisi yılın 3. çeyrek döneminde % 7,3 büyüme kaydederek geçen yıllara göre daha düşük bir oran olsa da genel beklentilerin üzerinde bir performans göstermiş olup, yıl sonu 11
hedefi olan % 7,5 in yakalanacağı veya çok yakın bir rakama ulaşılacağı tahmin edilmektedir. Öte yandan, Türkiye ekonomisinin devam eden sorunları arasında yer alan enflasyonda, Ekim ayı itibariyle yıllık enflasyon oranı % 9 a dayanırken, yol sonu itibariyle de enflasyon oranının % 9 düzeylerinde seyredeceği ve enflasyonda göreceli düşüşün ancak 2015 yılının ilk çeyrek döneminde başlayabileceği kaydedilmektedir. Döviz kurlarıyla ilgili olarak, Ağustos ve Eylül aylarında dolarda yaşanan artışın ardından Ekim ayında dolardaki hafif düşüşe karşın euro kur değerinde de düşüş olması sonucunda / $ paritesi 1,25 e kadar gerilemiştir. Türkiye nin ihracatının büyük bölümünün AB ye yapıldığını ve ihracat gelirlerinin ağırlıklı olduğunu, buna karşılık ithalat girdilerinin $ ağırlıklı olduğu göz önüne alındığında, son dönemde doların euro ya karşı değer kazanması ihracat sektörümüzün ve genelde Türkiye ekonomisinin aleyhine bir gelişme olarak görülmelidir. Orta Doğu kaynaklı arz endişelerinin kısmen hafiflemesi ve küresel petrol üretimindeki artışın yanı sıra Euro Bölgesi ekonomisindeki durgunluğa paralel küresel petrol talebinin azalacağına yönelik beklentilerin etkisiyle ham petrol fiyatlarındaki düşüş Ekim ayında da devam etmiştir. Böylece, Ağustos ayında 100 dolar seviyesinde olan Brent türü ham petrolün varil fiyatı, Ekim ayı sonunda 80 dolar seviyelerine gerileyerek yaklaşık son 4 yıldan bu yana kaydedilen en düşük seviyesinde gerçekleşmiştir. İTKİB Genel Sekreterliği Tekstil, Deri ve Halı Şubesi 12
13
14
15