2011 YILI OCAK- KASIM DÖNEMİNDE HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ

2011 YILI OCAK- KASIM DÖNEMİNDE HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ Ülkemiz halı ihracatı 2010 yılını % 18,4 oranında artışla kapanmış ve 1 milyar 286 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. 2011 yılına da iyi başlayan halı sektörü ihracatı, yılın ilk on bir ayının sonunda bir önceki yılın aynı dönemine göre % 28,5 oranında artarak 1 milyar 467 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. Öte yandan halı ihracatı 2011 yılı Kasım ayının sonunda 2010 yılının Kasım ayına kıyasla % 18,1 oranında artarak 153,5 milyon dolar olmuştur. Aylar İtibariyle Halı İhracat Kaydı 2009-2010 - 2011 Birim: 1000 $ YILLAR Aylar 2009 2010 2011 % Değişim Ocak 64.095 77.658 102.637 32,2 Şubat 65.343 80.596 106.881 32,6 Mart 77.822 101.550 121.593 19,7 Nisan 86.752 100.311 132.831 32,4 Mayıs 81.567 95.767 135.256 41,2 Haziran 87.147 96.784 133.607 38,0 Temmuz 97.257 104.000 134.742 29,6 Ağustos 93.677 111.881 145.948 30,4 Eylül 95.313 103.277 136.746 32,4 Ekim 119.031 139.843 170.716 22,1 Kasım 116.923 129.963 153.545 18,1 Aralık 101.550 143.650 Aylar İtibariyle Halı İhracatının Gelişimi 2009 2010 2011 1.000 $ 180.000 160.000 140.000 120.000 100.000 80.000 60.000 40.000 20.000 - Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 1

Yukarıda yer alan tablo ve grafikten ülkemizin halı ihracatının aylar itibariyle seyri izlenebilmektedir. 2011 yılının Ocak Kasım döneminde halı ihracatının ülkemizin toplam ihracatı içerisindeki payı bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla % 0,08 oranında artarak % 1,20 ye yükselmiştir. Türkiye Genel İhracatında Halı İhracatının Payı Birim : 1000 $ 2010 2011 2011 / 2010 Ocak - Kasım Ocak - Kasım Değişim % Türkiye Genel İhracatı 102.060.667 122.155.702 19,7 Halı İhracatı 1.141.629 1.467.286 28,5 Halı İhracatının Payı % 1,12 1,20 Türkiye nin halı ihracatına el halısı ve makina halısı ayrımı ile bakıldığında, 2011 yılı Ocak - Kasım döneminde el halısı ihracatında bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla % 23,4 oranında artış meydana gelmiş olup, ihracat değeri 170,4 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. 2011 yılı Kasım ayı verilerine göre ise ülkemizin el halısı ihracatı 2010 yılı Kasım ayına kıyasla % 3,2 oranında azalarak 17,8 milyon dolar olmuştur. Diğer taraftan, yılın ilk on bir aylık döneminde makina halısı ihracatı bir önceki yılın Ocak - Kasım dönemine kıyasla % 29,2 oranında artmış ve 1,3 milyar dolar olarak kaydedilmiştir. Kasım 2011 itibariyle ülkemizin makina halısı ihracatı 2010 yılının aynı ayına göre % 21,7 oranında artmış ve 135,7 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. El Halısı ve Makina Halısı İhracatımızın Halı İhracatındaki Payı Birim: 1000 $ 2010 2011 Toplam Halı Ocak - Kasım Ocak - Kasım Değişim % İhracatta Pay % El Halısı İhracatı 138.117 170.435 23,4 11,6 Makina Halısı İhracatı 1.003.512 1.296.851 29,2 88,4 Toplam Halı İhracatı 1.141.629 1.467.286 28,5 100,0 2

Belli Başlı Pazarlarda Halı İhracatındaki Gelişmeler Türkiye nin halı ihracatında % 15,7 lik payıyla en büyük ihracat pazarı konumunda olan S.Arabistan a 2011 yılının ilk on bir ayının sonunda gerçekleştirilen ihracat, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla % 62,3 oranında artarak 230,5 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. Anılan dönemde, ikinci büyük pazarımız konumundaki ABD ye halı ihracatımız % 24,9 oranında artarak 135,8 milyon dolar olmuştur. Kaydedilen bu ihracat değeri ile ABD nin toplam halı ihracatı içerisindeki payı % 9,3 olarak hesaplanmıştır. Bu dönemde en büyük üçüncü ihracat pazarımız konumundaki Irak a yönelik halı ihracatımız ise bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla % 35,3 oranında artmış ve 126,6 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. Bu ihracat değeri ile Irak ın toplam halı ihracatımız içerisindeki payı % 8,6 olarak hesaplanmaktadır. Halı ihracatımızda 2011 yılının ilk on bir aylık verileri incelendiğinde, ilk on pazar içerisinde yer alan ülkelerin tamamına yönelik ihracatımızın % 17,1 ile % 63,8 arasında değişen oranlarda arttığı anlaşılmaktadır. İngiltere bu dönemde halı ihracatımızın bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla oransal olarak en fazla arttığı ülke olmuştur. Aşağıdaki tabloda, ülkemizin halı ihracatında ilk on pazara ilişkin gelişmeler yer almaktadır. EN ÇOK HALI İHRACATI YAPILAN ÜLKELER Birim: 1.000 $ ÜLKELER 2010 2011 PAY DEĞİŞİM OCAK - KASIM OCAK - KASIM % % SUUDİ ARABİSTAN 142.048 230.485 15,7 62,3 ABD 108.710 135.805 9,3 24,9 IRAK 93.593 126.587 8,6 35,3 ALMANYA 72.077 89.260 6,1 23,8 İNGİLTERE 30.512 49.965 3,4 63,8 BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ 26.526 38.148 2,6 43,8 RUSYA FEDERASYONU 32.152 37.656 2,6 17,1 FRANSA 21.579 32.401 2,2 50,1 UKRAYNA 24.304 32.108 2,2 32,1 İRAN 23.846 30.902 2,1 29,6 DİĞER ÜLKELER 566.282 663.971 45,3 17,3 İLK 10 ÜLKENİN TOPLAM İHRACATI 575.347 803.316 54,7 39,6 TÜRKİYE TOPLAM HALI İHRACATI 1.141.629 1.467.286 100,0 28,5 3

EN ÇOK HALI İHRACATI YAPILAN ÜLKELER 2011 OCAK - KASIM Toplam Halı İhracatı: 1 Milyar 467 Milyon $ DİĞER ÜLKELER 45,3% SUUDİ ARABİSTAN 15,7% ABD 9,3% IRAK 8,6% UKRAYNA 2,2% İRAN 2,1% FRANSA 2,2% RUSYA FEDERASYONU 2,6% ALMANYA 6,1% İNGİLTERE 3,4% BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ 2,6% El Halısı Pazarlarımızdaki Gelişmeler Ocak Kasım 2011 döneminde ülkemizin el halısı ihracatı bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla % 23,4 oranında artarak 170,4 milyon dolar olmuştur. 2011 Kasım ayında ise ülkemizin el halısı ihracatı % 3,2 düşüşle 17,8 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aylar İtibariyle El Halısı İhracatının Gelişimi 2009 2010 2011 1.000 $ 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 4

Aşağıda yer alan tabloda ülkemiz el halısı ihracatının aylara göre dağılımı yer almaktadır. Aylar İtibariyle El Halısı İhracat Kaydı 2009-2010 - 2011 Birim: 1000 $ YILLAR 2010/2009 Aylar 2009 2010 2011 % Değişim Ocak 5.180 5.512 8.754 58,8 Şubat 7.117 8.139 9.826 20,7 Mart 8.491 14.890 17.982 20,8 Nisan 11.005 14.953 23.838 59,4 Mayıs 10.785 15.609 24.105 54,4 Haziran 10.336 12.566 15.326 22,0 Temmuz 9.359 8.781 12.355 40,7 Ağustos 7.180 8.965 12.226 36,4 Eylül 8.259 10.328 13.219 28,0 Ekim 15.911 19.963 15.682-21,4 Kasım 17.848 18.410 17.822-3,2 Aralık 13.128 16.230 2011 yılının Ocak - Kasım dönemi itibariyle el halısı ihracatımızda en önemli ülkeler ABD, Japonya, Fransa, Litvanya ve Belçika olarak sıralanmaktadır. Bu dönemde el halısı ihracatımızda ilk on pazar arasında yer alan ülkelerden Litvanya ve Belçika dışındakilerin altısına yönelik ihracatımız % 13 ile % 792,7 arasında değişen oranlarda artarken, Litvanya ya yönelik ihracatımız % 7,1, Belçika ya ihracatımız ise % 5,4 oranında düşmüştür. EN ÇOK EL HALISI İHRACATI YAPILAN ÜLKELER Birim: 1.000 $ ÜLKELER 2010 2011 PAY DEĞİŞİM OCAK - KASIM OCAK - KASIM % % ABD 26.536 29.992 17,6 13,0 JAPONYA 16.658 26.023 15,3 56,2 FRANSA 15.110 23.746 13,9 57,2 AHL SERBEST BÖLGE 10.519 13.196 7,7 25,5 LİTVANYA 12.977 12.057 7,1-7,1 BELÇİKA 8.928 8.446 5,0-5,4 ÇEK CUMHURİYETİ 5.653 7.405 4,3 31,0 İNGİLTERE 809 7.221 4,2 792,7 İTALYA 3.806 4.648 2,7 22,1 ALMANYA 2.156 4.464 2,6 107,1 DİĞER ÜLKELER 34.965 33.237 19,5-4,9 İLK 10 ÜLKENİN TOPLAM İHRACATI 103.152 137.198 80,5 33,0 TÜRKİYE TOPLAM EL HALISI İHRACATI 138.117 170.435 100,0 23,4 5

Anılan dönem itibariyle en önemli el halısı ihracat pazarımız olan ABD ye yönelik ihracat % 13 oranında artarak 30 milyon dolar olmuştur. Bu ihracat değeri ile ABD nin el halısı ihracatımız içerisindeki payı % 17,6 olarak hesaplanmaktadır. Ülkemiz için ihracat pazar büyüklüğü sıralamasında ABD nin ardından Japonya gelmektedir. Japonya ya yönelik ihracatımız Ocak Kasım 2011 itibariyle bir önceki yıla kıyasla % 56,2 oranında artmış ve 26 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. Japonya nın toplam el halısı ihracatımız içerisindeki payı % 15,3 olarak hesaplanmaktadır. Fransa, 2011 yılının ilk on bir ayının sonunda en çok el halısı ihracatı yapılan üçüncü ülke olmuştur. Bu ülkeye yönelik el halısı ihracatı 2010 yılının aynı dönemine kıyasla % 57,2 oranında artarak 23,7 milyon dolar olmuştur. Fransa nın toplam el halısı ihracatı içerisindeki payı % 13,9 olarak hesaplanmaktadır. Kasım ayı sonu itibariyle ülkemizin el halısı ihracatının en fazla arttığı ülke, % 792,7 oranında ihracat artışının yaşandığı, İngiltere olmuştur. Geçen yılın aynı döneminde 809 bin dolarlık el halısı ihracatı yapılan İngiltere ye bu yılın aynı döneminde 7,2 milyon dolar değerinde ihracat yapılmıştır. EN ÇOK EL HALISI İHRACATI YAPILAN ÜLKELER 2011 OCAK - KASIM Toplam El Halısı İhracatı: 170,4 Milyon $ ALMANYA 2,6% DİĞER ÜLKELER 19,5% ABD 17,6% İNGİLTERE 4,2% İTALYA 2,7% JAPONYA 15,3% ÇEK CUMHURİYETİ 4,3% BELÇİKA 5,0% LİTVANYA 7,1% AHL SERBEST BÖLGE 7,7% FRANSA 13,9% 6

Makina Halısı Pazarlarımızdaki Gelişmeler 2011 yılının Ocak - Kasım döneminde makina halısı ihracatımız 2010 yılının aynı dönemine kıyasla % 29,2 oranında artarak 1,3 milyar dolar olarak kaydedilmiştir. Kasım ayında ise % 21,7 lik artışla ihracat 135,7 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aylar İtibariyle Makina Halısı İhracat Kaydı 2009-2010 - 2011 Birim: 1000 $ YILLAR 2010/2009 Aylar 2009 2010 2011 % Değişim Ocak 58.395 72.146 93.883 30,1 Şubat 58.324 72.457 97.055 33,9 Mart 69.306 86.660 103.611 19,6 Nisan 75.747 85.357 108.984 27,7 Mayıs 70.782 80.158 111.151 38,7 Haziran 76.811 84.218 118.281 40,4 Temmuz 87.898 95.218 122.387 28,5 Ağustos 86.497 102.916 133.722 29,9 Eylül 87.055 92.949 123.527 32,9 Ekim 103.120 119.879 155.034 29,3 Kasım 99.075 111.553 135.723 21,7 Aralık 88.422 127.420 Aylar İtibariyle Makina Halısı İhracatının Gelişimi 2009 2010 2011 1.000 $ 180.000 160.000 140.000 120.000 100.000 80.000 60.000 40.000 20.000 - Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 2011 yılının Ocak - Kasım döneminde, makina halısı ihracatımızda en büyük paya sahip olan ülke olarak 230,2 milyon dolarlık ihracat ve % 17,8 lik payıyla S.Arabistan öne çıkmaktadır. Suudi Arabistan a yapılan ihracat Ocak Kasım 7

2011 döneminde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla % 62,3 oranında artmıştır. Bu artış oranı aynı zamanda ilk 10 ülke arasında kaydedilen en yüksek artış oranıdır. EN ÇOK MAKİNA HALISI İHRACATI YAPILAN ÜLKELER Birim: 1.000 $ ÜLKELER 2010 2011 PAY % DEĞİŞİM OCAK - KASIM OCAK - KASIM % SUUDİ ARABİSTAN 141.848 230.226 17,8 62,3 IRAK 91.901 124.396 9,6 35,4 ABD 82.174 105.813 8,2 28,8 ALMANYA 69.922 84.796 6,5 21,3 İNGİLTERE 29.703 42.744 3,3 43,9 BAE 26.375 37.886 2,9 43,6 RUSYA FEDERASYONU 28.479 37.296 2,9 31,0 UKRAYNA 24.304 32.092 2,5 32,0 İRAN 23.586 30.795 2,4 30,6 POLONYA 28.634 30.714 2,4 7,3 DİĞER ÜLKELER 456.586 540.094 41,6 18,3 İLK 10 ÜLKENİN TOPLAM İHRACATI 546.926 756.757 58,4 38,4 TÜRKİYE TOPLAM MAKİNA HALISI İHRACATI 1.003.512 1.296.851 100,0 29,2 Makina halısı ihracatında S.Arabistan ın ardından 124,4 milyon dolarlık ihracat değeri ve % 9,6 lık pay ile Irak gelmektedir. Anılan dönemde Irak a yönelik makina halısı ihracatı % 35,4 oranında artmıştır. ABD, 105,8 milyon dolarlık ihracat değeri ve % 8,2 lik pay ile en büyük üçüncü makina halısı ihracat pazarımız konumundadır. ABD ye yönelik makina halısı ihracatımız 2011 in Ocak - Kasım döneminde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla % 28,8 oranında artmıştır. 2011 yılının ilk on bir ayının sonunda ülkemizin makina halısı ihracatı ilk 10 büyük pazarda % 7,3 ile % 62,3 arasında değişen oranlarda artmıştır. 8

EN ÇOK MAKİNA HALISI İHRACATI YAPILAN ÜLKELER 2011 OCAK - KASIM Toplam Makina Halısı İhracatı: 1 Milyar 297 Milyon $ DİĞER ÜLKELER 41,6% SUUDİ ARABİSTAN 17,8% IRAK 9,6% ABD 8,2% POLONYA 2,4% İRAN 2,4% UKRAYNA 2,5% RUSYA FEDERASYONU 2,9% İNGİLTERE 3,3% BAE 2,9% ALMANYA 6,5% 2011 YILI KASIM AYINDA SEKTÖRLERİMİZ AÇISINDAN ÖNEMLİ EKONOMİK GELİŞMELER Kasım ayında sektörlerimizi etkileyen uluslararası olayların başında en önemli ihracat pazarımız olan Avrupa Birliği'nde yaşanan krize bağlı olarak risk algısının hızla artması ile şiddeti gittikçe artan krizin ihracat sektörlerimize olan etkileri yeralmıştır. AB ekonomisinde gündemden hiç düşmeyen Yunanistan borç krizi ve İtalya nın da yüksek oranlı dış borçları nedeniyle krize girebileceği yönünde beklentiler, Euro Bölgesi finansal ve ekonomik istikrarının geleceği konusunda endişeleri günden güne artırmaktadır. Söz konusu krizi çözmeye yönelik çabalar devam etmesine rağmen, somut bir çözüm modeli üzerinde henüz bir anlaşma sağlanamaması nedeniyle kriz algısı artmakta ve bu durum önümüzdeki dönem ihracat sektörlerimiz için ciddi risk oluşturmaktadır. Euro Alanı nda, krizin derinleşerek sistemin tümünü tehdit eder bir hal alması ekonomi yönetimlerini mevcut sorunların aşılması için daha kapsamlı önlemler almaya zorlamaktadır. Öte yandan, 9 Aralık tarihinde yapılacak olan AB Liderler zirvesi, söz konusu krize yönelik tedbirler konusunda büyük önem taşırken, Almanya ve Fransa liderlerinin Euro Bölgesinin aşırı borçlu üyelerine yönelik sert tedbirler alınması ve yeni bir AB sözleşmesi imzalanması yönünde kendi aralarında anlaştığı ancak 9 Aralık zirvesinde bütün üyeler arasında bir uzlaşma sağlanmasının zor olacağı belirtilmektedir. 9

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD), Kasım ayında yayımlamış olduğu Ekonomik Görünüm Raporu nda, gerekli önlemlerin alınmaması halinde Euro Bölgesi ndeki krizin dünya ekonomisinin tamamına yayılabileceğini dile getirilerek küresel ekonomiye ilişkin aşağı yönlü risklerin arttığı belirtilmiştir. Türkiye ekonomisinde ise gündemin önemli konusu cari açık konusunda Eylül ayında geçen yıla göre % 35,5 artan ithalatın Ekim ayında yavaşlayarak artış oranının % 15,1'e gerilemesi ve Kasım ile Aralık aylarında da ithalatta yavaşlama beklenmesinin yanı sıra Merkez Bankasının iç taleple ilgili aldığı tedbirlerin de sonuç vermeye başlamasıyla birlikte dış ticaret açığı ve cari açığın bir miktar gerilemesi beklenmektedir. İhracat sektörlerimizi yakından ilgilendiren döviz kurlarıyla ilgili olarak, Kasım ayının ikinci yarısında Yunanistan ve İtalya ile ilgili olumsuz gelişmelerle birlikte yükselen Dolar ayın son haftasında tekrar düşerek, 1,82-1,83 TL bandına yerleşirken, Euro ise 2,50 TL bandının altına gerilemiştir. Öte yandan, euro/dolar paritesi ise 1,34-1,35 seviyelerinde bulunmaktadır. Öte yandan, petrol fiyatları ise Aralık ayının ilk haftası itibariyle 100 dolar / varil seviyesini aşmış bulunmaktadır. Diğer yandan, AB ve Euro Bölgesi ekonomilerinde olumsuz gelişmeler Ekim ayının ardından Kasım ayında da söz konusu ülkelere ihracatımızı olumsuz etkilemiş bulunmaktadır. BELLİ BAŞLI PAZAR ÜLKELERDEKİ EKONOMİK GELİŞMELER Suudi Arabistan Dünyanın başlıca petrol ihracatçılarından Suudi Arabistan'da, ülkenin GSYH'si yaklaşık 600 milyar dolar olarak hesaplanırken, satın alma paritesine göre kişi başına gelir 24 bin dolar seviyesinde bulunmaktadır. Ülke ekonomisi 2010 yılında % 3,7 büyümüş bulunmaktadır. Bütçe gelirlerinin % 45'ini, GSYH'nin de % 55'ini, toplam ihracatın ise % 90'ını petrol gelirlerinin oluşturduğu ülkede, son dönemde petrol fiyatlarındaki toparlanma ile birlikte ekonomide olumlu gelişmeler beklenmektedir. IMF tarafından yapılan projeksiyonlar doğrultusunda Suudi Arabistan ın 2011 yılında % 6,5 büyümesi öngörülürken, 2012 yılında ise % 3,6 büyüme beklenmektedir. Irak Ortadoğu pazarının önemli ülkelerinden Irak ekonomisinin 2010 yılında % 0,8 büyüdüğü kaydedilirken, IMF, Irak ekonomisinin 2011 yılında artan petrol 10

fiyatları ve petrol ihracatıyla birlikte çok daha iyi bir performans göstererek % 9,6 büyüyeceğini öngörmektedir. IMF'nin 2012 yılı için öngördüğü büyüme oranı ise % 12,6'dır. Ülkenin en büyük gelir kalemi olan petrol ihracatının 2011 yılının ilk döneminde geçen yılın aynı dönemine göre % 30'un üzerinde bir oranda arttığı belirtilmektedir. Özellikle ayakkabı, halı ve konfeksiyon sektörlerimiz için gittikçe büyüyen pazar haline gelen Irak ın önemi, ihracat sektörlerimiz açısından giderek daha da artmaktadır. Halen, bir çok Türk hazırgiyim firması başta Erbil ve Kuzey Irak olmak üzere Irak genelinde mağazalar açmış bulunmaktadır. Öte yandan, yabancı petrol şirketlerinin Irak'ta petrol üretmeye başlamasıyla birlikte petrol ihracatının artması, buna paralel ülkenin mali durumunun düzelmesi ve büyümenin artarak devam etmesi beklenmektedir. ABD IMF'nin Eylül ayında açıkladığı yeni "Dünya Ekonomik Görünüm Raporu"nda, ABD'ye ilişkin büyüme tahmini 2011 yılı için % 2,5'ten % 1,5'e, 2012 yılı içinse % 2,7'den % 1,8'e çekilmiş bulunmaktadır. Öte yandan, ABD ekonomisi, 2011 yılı 2. çeyrek döneminde % 1,3 büyürken, 3. çeyrek dönemde ise % 2 büyüme kaydedilmiştir. Ülke genelinde perakende satışlar 2011 yılı Ocak-Ağustos döneminde geçen yılın aynı dönemine göre % 7,9 yükselirken, aynı dönemde hazırgiyim ve aksesuar ile ayakkabı perakende satışları ise geçen yıla göre % 5,6 artmış bulunmaktadır. 2011 yılının 3. çeyrek döneminde ülke genelinde özel tüketim harcamaları ise % 2,3 artış göstermiştir. 2011 yılı Ocak-Eylül verilerine göre ABD toplam mal ihracatı bir önceki yılın aynı dönemine göre 171,4 milyar dolar artarak 1 trilyon 118 milyar dolar olarak gerçekleşirken, toplam mal ithalatı ise 238,4 milyar dolar artışla 1 trilyon 671 milyar dolara yükselmiştir. Bu verilere göre mal bazında ABD dış ticaret açığı bu dönemde 67,2 milyar dolar artarak 553,8 milyar dolara yükselmiştir. Öte yandan, ülke ekonomisinin en önemli sorunlarından işsizlik 2011 yılı Ekim ayında % 9 seviyesinde gerçekleşmiştir. İşsizlik oranı Eylül ayında % 9,1 seviyesindeydi. Uzmanlar mevcut büyüme rakamlarıyla işsizlik oranlarında bir düşüş olmasının çok zor olduğunu belirtmektedirler. IMF tahminlerine göre ülke ekonomisinin 2011 yılında % 1,5 oranında büyümesi öngörülmektedir. Almanya İhracat sektörlerimizin en önemli pazarı olan Avrupa Birliği nin en büyük ekonomisi Almanya nın GSYH sinin 2011 yılının 3. çeyrek döneminde geçen 11

yılın aynı dönemine göre % 2,6 büyüdüğü açıklanmıştır. Bilindiği gibi Almanya yılın 2. çeyrek döneminde % 2,9 büyüme göstermişti. Almanya da sanayi üretiminde 2011 yılı Eylül ayında geçen yılın aynı dönemine göre % 5,5 artış gerçekleşirken, bir önceki aya göre ise % 2,9 düşüş olmuştur. Öte yandan, ülke çapında perakende satışlar Eylül ayında bir önceki aya göre % 0,4 artarken, bir önceki yılın aynı ayına göre ise % 0,2 artış göstermiştir. Almanya da işsizlik oranı Eylül ayında Ağustos ayına göre % 0,2 azalarak % 5,9 seviyesinde gerçekleşmiştir. IMF'nin Eylül ayında açıkladığı yeni "Dünya Ekonomik Görünüm Raporu"nda ise, Alman ekonomisinin büyüme tahmini 2011 yılı için % 3,2'den % 2,7'ye, 2012 yılı için % 2'den % 1,3'e çekilerek önümüzdeki dönem için kötümser bir tablo çizilmiştir. Yine güncel IMF verilerine göre, 2011 yılında Almanya genelinde özel tüketim harcamalarının % 0,5 artması, işsizlik oranının % 6 oranında gerçekleşmesi öngörülmektedir. İngiltere Avrupa Birliği nin bir diğer önemli ekonomisi İngiltere nin GSYH si 2011 yılının 3. çeyrek döneminde geçen yılın aynı dönemine göre % 0,5 büyümüş bulunmaktadır. Ülke genelinde perakende satışlar, Eylül ayında bir önceki aya göre % 1 artarken, bir önceki yılın aynı ayına göre ise % 1,5 artmıştır. İngiltere sanayi üretiminde, 2011 yılı Eylül ayında geçen yılın aynı dönemine göre % 0,6 düşüş gerçekleşirken, bir önceki aya göre ise değişmemiştir. IMF verilerine göre ülke ekonomisinin 2011 yılında % 1,1 büyümesi beklenmektedir. Rusya İhracat sektörlerimizin en önemli ihracat pazarlarından Rusya ekonomisi, 2011 yılının 2. çeyrek döneminde geçen yılın aynı dönemine göre % 3,7 büyürken, 3. çeyrek dönemde ise hızlanarak % 4,8 büyüme göstermiştir. Rus ekonomisinin 2011 yılının tamamında ise % 4-4,5 aralığında büyümesi öngörülmektedir. Ülke genelinde işsizlik oranı Eylül ayında % 6,6'ya yükselirken, sanayi üretimi ise aynı dönemde geçen yılın aynı dönemine göre % 3,9 artış göstermiştir. Perakende satışlar ise yine Eylül ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre % 9,2 artmıştır. 12

Özellikle AB kaynaklı borç sorununun dünya ekonomisinde yeni bir krize doğru giderek diğer emtia fiyatlarıyla birlikte petrol fiyatlarında da düşüşe yol açması ihtimali, 2011 yılının son çeyrek dönemi ile 2012 yılının tamamında gelirlerinin büyük bölümü petrol ve doğalgaz ihracatına bağımlı olan Rusya ekonomisi için ciddi risk teşkil ederken, bu durum Rusya'yı en önemli hedef pazarlardan biri olarak belirleyen Türk ihracat sektörlerini de yakından ilgilendirmektedir. Öte yandan, geçen ay 100 dolar/varil seviyesini geçen petrol fiyatları, Kasım ayının 3. haftasında Avrupa'nın borç krizine ilişkin endişelerin de etkisiyle 96 dolar/varil seviyesine gerilemesine rağmen, ayın son haftasına girildiğinde İran'a yeni yaptırımların açıklanmasını takiben 97 dolar/varil seviyesine yükseldi. Kazakistan Deri ve deri ürünleri başta olmak üzere bir çok sektör açısından potansiyel vaat eden pazarlar arasında yer alan Kazakistan ekonomisi büyük oranda petrol ve doğalgaz ihracatına bağımlı olup, ekonomideki performansı petrol fiyatlarına paralel gelişmektedir. Öte yandan, Kazakistan ekonomisinin 2011 yılının ilk yarısında % 7,1 büyüdüğü açıklanırken, sanayi üretiminin ise % 5,8 arttığı belirtilmektedir. Güncel verilere göre ise, Kazak ekonomisi 2011 yılı Ocak-Eylül döneminde ise % 7 büyümüş bulunmaktadır. Ülkede enflasyon oranı ise 2010 yılında % 7,8 olarak açıklanmıştır. IMF, Kazakistan ekonomisinin 2011 yılında artan petrol fiyatlarına paralel olarak % 6,5 oranında büyüyeceğini tahmin ederken, Dünya Bankası ülke ekonomisinin 2011 yılında % 7 büyüyeceğini öngörmektedir. AR & GE ve Mevzuat Şubesi 08.12.2011 13

14

15

16